27ste Jaargang
DONDERDAG 24 OCTOBER 1935
No. 8250
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt by vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per weekS 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
DIT NUMMER BESTAAT UIT VIER
BLADEN.
V Voor de Volkseenheid.
Er is een streven naar volkseenheid.
Een goed en een verkeerd, een waar en
een bedriegelijk streven.
Het verkeerde en bedriegelijke streven
naar volkseenheid is, helaas, altijd het
overheerschende geweest en is het nu nog.
In de vorige eeuw voornamelijk, doch
ook in dezen tijd, hoewel verzwakt, is het
het individualisme, dat het volk
één wil doen zijn, dat het volk wil gelijk
schakelen, m a a r op het peil van deheer-
schende levensbeschouwing,
maar gestempeld met de kenmerken van
een bepaalden groep. Het inhouds-
looze van den inhoud van het individua
lisme geeft het den schijn van neutraliteit,
doch in wezen is het een afzonderlijke le
vensbeschouwing, welks streven naar
volkseenheid feitelijk beteekent de onder
drukking van andere levensbeschouwingen,
zij 't dan ook, dat het zich daarvan niet be
wust is.
Tegenover het individualisme staat het
universalisme het verkeerde en
bedriegelijke streven naar volkseenheid
van dezen tijd. Het universalisme heeft
met het individualisme gemeen, dat het
wil gelijkschakelen op het peil
van een bepaalde levensbe
schouwing. Het universalisme stelt te
genover de ontbinding van het individua
lisme de binding van het individu aan de
gemeenschap met het groote gevaar
zooals wij dat in de practijk van een nabu
rig land zien dat de staatsdwang tekort
doet aan de eerbiediging van de persoon
lijke vrijheid.
Naast eigenlijk: in plaats van! het
streven naar volkseenheid op verkeerde
basis zooals individualisme en universa
lisme moet onder ons leven, daad
krachtig, een goed, een waar streven
naar volkseenheid!
Onder de Universiteits-studenten wordt
de noodzakelijkheid van het streven naar
volkseenheid ingezien. Dit is een zeer ver
blijdend verschijnsel als men daarbij
niet als uitgangspunt of resultaat heeft het
individualisme of het universalisme.
Aan verschillende Universiteiten zijn
volk eenheid-commissies gevormd in
centraal verband.
Ook aan de Leidsóhe Universiteit is de
volkseenheid-commissie.
Gisteravond heeft deze commissie den
eersten avond georganiseerd in het klein-
auditorium van het Universiteitsgebouw
met als spreker prof. W. Pompe, uit
Utrecht.
Er was veel belangstelling van de zijde
der studenten voor de rede van prof.
Pompe, waarin deze eerst gaf een uiteen
zetting van de twee verkeerde en bedrie
gelijke strevingen naar volkseenheid, zoo
als hierboven uiteengezet, om daarna te
betoogen, dat het streven naar volkseen
heid tot doel heeft, op de eerste plaats, het
verstaan van eikaars levensbeschouwing,
en, op de tweede plaats, het aanvaarden
van gemeenschappelijke grondwaarheden,
om, met eerbiediging van de eigen indi
vidualiteit, den eigen aard van personen en
groepen, gemeenschappelijk te streven naar
het algemeen belang van het geheele volk.
't Is, zooals gezegd, een zeer verblijdend
verschijnsel, dat vooral onder de jongeren
levendig is het bewustzijn, dat er kan en
dus moet gestreefd worden naar meer
volkseenheid.
Moge dit tot resultaat hebben, niet dat
er kome een geüniformeerd volk, maar een
volk, dat voorzoover m o g e 1 ij k, gezien
het tragische feit van het verschil in
levensbeschouwing, dat niet kan en mag
worden onderdrukt toone een meer har
monisch geheel van de verscheidenheid in
personen en groepen.
Het klemmend
probleem
Naar aanleiding van het te Nijmegen ge
houden Katholiek Jeugdcongres schrijft het
Nijmeegsche blad de „Gelderlander" o.m.
het volgende:
„Er is op het Nijmeegsche congres heel
wat aangeroerd, dat èn voor het particu
lier initiatief èn voor regeeringsautoritei-
ten aanleiding kan zijn en moet zijn voor
een handelend optreden.
Als we een vertegenwoordiger van den
R. K. Bond van Hotelpersoneel hooren ver
klaren, dat er in het Nederlandsche hotel-
bedrijf nog wel een 15.000 jeugdige werk
loozen kunnen geplaatst worden;
dat weer anderen betoogen, dat er nog
tal van vrouwen in specifiek vrouwelijke
beroepen kunnen worden ondergebracht;
dat de heer v. d. Steen (Amsterdam) uit
ervaring kon duidelijk maken, hoe in de
verkoopbranche van het kleedingbedrijf
een gemis aan vakbekwame meisjes is te
constateer en;
dat een zoo bij uitstek tot oordeelen be
voegde deskundige als prof. De Quay (Til
burg) moest wijzen op het ernstige tekort
aan een goed gerichte vakopleiding en
doelbewuste voorlichting bij de beroeps
keuze;
als we dat alles overwegen, dan voelen
we eens te meer, hoeveel er gedaan kan
worden voor het scheppen van arbeidsge
legenheid voor onze jeugdige werkloozen
en hoe pijnlijk teleurstellend het is, dat er
van overheidswege niet krachtiger wordt
ingegrepen.
Begint het niet hoog tijd te worden, dat
we het lager onderwijs eens grondig gaan
herzien en wel in dier voege, dat voor het
onderwijs aan meisjes de leerstof in de
hoogste klassen meer op zaken van huis-
houdelijken aard dient te worden inge
steld?
Uit den mond van een bedrijfsleider ver
namen we, dat in Engeland en Duitsch-
land de meisjes veel practischer onderwijs
genieten dan in ons land; dat de meisjes
hier, welke hij voor zijn verkoopafdeeling
noodig had, dikwijls niet in staat bleken
een eenvoudige optelsom zonder fouten te
maken, dat ze geen kort briefje in behoor
lijken vorm kunnen schrijven, maar b.v.
wel rivieren in Azië of bergen in Afrika
kunnen opnoemen.
Laat de Wetgever toch eindelijk eens
gaan breken met een oude sleur in onze
Onderwijswetgeving, laat hij zorgen, dat
meisjes dat onderwijs kunnen genieten,
dat in overeenstemming is met haar roe
ping in de huishouding. En daarom een
hoop ballast over boord gooien, die uit den
treure op het leerplan blijft prijken!
Een ander staaltje van averechtsche op
vatting.
De directeur van de districtsarbeids
beurs te Nijmegen uitte de klacht, dat nog
maar altyd een aanmerkelijk deel van den
steun wordt ingehouden, als gezinsleden
wat verdiensten binnen brengen.
Een zeer gerechtvaardigde klacht. In
plaats van zulke gezinnen een kansje te
geven er weer wat bovenop te komen, een
grooten achterstand te kunnen inhalen,
werkt een regeling zooals thans bovendien
werkschuwheid in de hand.
Zeer ad rem was ook de opmerking van
pro. Cleophas (Warmond), dat de werkge
legenheid voor de jongeren door de crisis-
regelingen zeer sterk wordt ingekrompen.
Nog dezer dagen bereikte ons de klacht dat
een jonge man, die een gezin wilde stich
ten en een boerenbedrijf je had gekocht,
ernstig gehandicapt werd, omdat hij geen
varkens mocht houden. Niet minder aan
dacht verdienden ook de opmerkingen van
prof. Cleophas aangaande gemis aan de
noodige katholieke solidariteit tusschen
werkgevéns en werknemers ten platte-
lande".
Plan tot bestrijding
van werkloosheid
onder de jeugd
Openstelling van nieuwe tot
nu toe ongebruikte werkge
legenheid zonder uitstooting
der ouderen.
De minister van Sociale Zaken heeft aan
Gedep. Staten der onderscheidene provin
cies geschreven, dat, gelijk dezen colleges
bekend is, de werkloosheid in ons land,
ook voor de jeugd, een grooten omvang
heeft aangenomen. Reeds eenige jaren
houdt de Overheid zich met dit vraagstuk
bezig en nog in'de jongste troonrede is
medegedeeld, dat aan deze aangelegenheid,
meer dan gewone aandacht zal worden ge
schonken.
Onderscheidene vereenigingen, gemeen
tebesturen en ook het Rijk hebben in den
loop der laatste jaren gedaan wat mogelijk
is, om de gevolgen, welke uit deze jeugd
werkloosheid voortvloeien zooveel mogelijk
te lenigen.
Bij de regeering bestaat dan ook grootte
waardeering voor hetgeen tot nu toe ten
aanzien van de jeugdwerkloosheid is ge
daan.
Dit neemt evenwel niet weg, dat het
vraagstuk steeds moeilijker wordt. Daar
door wordt de noodzakelijkheid om naar
nieuwe wegen om te zien, welke kunnen
worden ingeslagen, om den nood te leni
gen, grooter. Nu is, zoo gaat de minister
in zijn schrijven verder, eenige maanden
geleden een Rijkscommissie in het leven
geroepen, die zich meer in het bijzonder
met het vraagstuk van de werkloosheid
onder de jeugd bezig houdt. Deze commis
sie, waarvan de minister van Sociale Za
ken als voorzitter optreedt, heeft thans een
plan ingediend, hetwelk naar alle waar
schijnlijkheid aan de jonge werkloozen be
langrijke nieuwe mogelijkheden biedt.
Het plan beoogt n.L, zonder dat oudere
werklieden uit het bedrijfsleven worden
gestooten, nieuwe tot nu toe onbenutte
werkgelegenheid voor jongeren open te stel
len. Voor de verwezenlijking van dit plan
is het echter noodig, dat niet alleen het
bedrijfsleven, doch ook de geheele over
heid medewerkt. Zoowel krachtige mede
werking van de provinciale besturen als
van de gemeentebesturen is, wil het plan
slagen, onontbeerlijk.
Ten einde een uiteenzetting te kunnen
geven van hetgeen de regeering beoogt,
heeft de minister aan Ged. Staten verzocht,
een lid uit hun midden te willen aanwijzen
tot het bijwonen van een conferentie over
de hiervorenbedoelde aangelegenheid.
Deze vergadering is heden gehouden in het
departement van Sociale Zaken.
De Regeerings-politiek
Het verslag van he afdeeüngsomderzoek
der Rij ksbegroo ting hoofdstuk I is versche
nen.
Wij willen er hier eenige gedeelten aan
ontleen en.
Algemeen was men van oordeel, dat de
economische toestand van ons land sedert
het vorige jaar nog slechter geworden is.
In tegenstelling met deze verdere achter
uitgang ie Nederland staat het feit, zoo
voegden sommige leden hieraan toe, dat in
verschillende andere landen zich teekenen
van een opgaande conjunctuur vertoonen.
In andere landen is de werkloosheid sinds
verleden jaar afgenomen. Reeds daaruit
blijkt, dat de oorzaken voor een deel, zoo
niet voor het grootste deel, te zoeken zou
den zijn op het gebied van de binnenland-
sche politiek.
De door verscheidene leden noodig ge
achte verlaging van de productiekosten
zou verkregen dienen te worden door een
samenstel van wettelijke maatregelen.
Devaluatie.
Wat dit laatste betreft, de hier aan het
woord zijnde leden meenden, hoezeer de
bespreking van dit vraagstuk niet bevor
derlijk is voor de rust op monetair gebied,
dat aan den wensch van den minister-pre
sident om over dit voor het geheele econo-
misoh beleid zoo uiterst gewichtige punt te
zwijgen, niet geheel kan worden voldaan.
Sommige dezer leden, waarbij zich eeni
ge anderen aansloten, kwamen er met
kracht tegen op, dat zij, die voorstanders
zijn van devaluatie, door de regeering wor
den gediskwalificeerd op een wijze als dat
geschied is in de rede van den minister
president bij de hervatte behandeling van
het bezuinigingsontwerp. Zy wilden nog
maals als hun stellige meening uitspreken,
dat devaluatie in 's lands belang
noodzakelijk is.
Vele andere leden kwamen nogmaals te
gen deze beschouwingen op, en verklaar
den, zonder thans hun argumenten op dit
punt te willen herhalen, in devaluatie
geen heil te zien. Misschien, zoo meen
den sommigen hunner, zou het, achteraf ge
zien, goed geweest zijn indien Nederland
in 1931 tegelijk met Groot-Brittannië en de
Scandinavische landen zijn munt had ge
devalueerd. Sedert 1931 is echter op uit
gebreide schaal deflatie-politiek gevoerd.
Bovendien is er reden om te vreezen, dat
een waardevermindering van den gulden
door verdere devaluatie van reeds gedeva
lueerde vreemde munten gevolgd zou wor
den, zoodat alle voordeelen, welke de voor
standers meen en te mogen verwachten, in
rook zouden opgaan.
Overigens werd door deze leden opge
merkt, dat het door den minister-president
gebezigde woord niet betrekking had op
de eerlijke voorstanders van devaluatie.
Enkele leden meenden de opmerking niet
achterwege te mogen laten, dat maatrege
len tegen een verder afvloeien van goud
noodzakelijk zijn. Mocht de regeering, zoo-
als uit het onlangs van regeeringszijde
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Eerste teeken van ontspanning tusschen
Engeland en Italië. Italië wil een divisie uit
Lybië terugtrekken. (2de blad).
Redevoering van Baldwin in het Britsche
Lagerhuis over Engelands Volkenbonds
poli tiek. (2de blad).
Voorbereidingen voor een* groote veld
slag aan het Zuidelijk front van Abessynië.
(2de blad).
Volgende maand verkiezingen in Enge
land. (2de blad).
BINNENLAND.
Vandaag is op het departement van so
ciale zaken een conferentie over een plan
om nieuwe werkgelegenheid voor jonge
ren open te stellen. (1ste blad).
Gistermiddag zijn twee doodelijke onge
lukken op onbewaakte overwegen geschied.
(lste blad).
Twee dooden en een zwaargewonde bij
ongelukken op de onbewaakte overwegen
bij Kethel en Wyohen. (lste blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
Het Ned. elftal voor den wedstrijd tegen
Denemarken samengesteld. Hollandsche
zege op Watford F.C. De oefenwedstrijd
te Den Haag. (3de blad).
dienaangaande gesprokene moet worden
afgeleid, daartoe geen weg weten, dan zou
naar hun meening bij nieuwe aanslagen op
den gulden de gouduitvoer stopgezet en dus
de gouden standaard losgelaten dienen te
worden. Van de huidige goudvoorraad be
hoort h.i. niets meer te worden prijsgege
ven.
Andere leden merkten naar aanleiding
hiervan op, dat het niet spreken over deze
zaken het beste middel is om de goudschat
te beveiligen.
Nog steeds de onbewaakte
overweg
Weer twee dooden
JONGETJE GEDOOD, ZIJN VADER
GEWOND.
Gistermiddag is op den onbewaakten
overweg tusschen Kethel en Schiedam op
den Oudendijk een auto door trein 1104,
van Rotterdam naar. Amsterdam, gegre
pen. Het voertuig werd totaal vernield.
Een der inzittenden van den wagen werd
gedood; de tweede inzittende kreeg ernsti
ge verwondingen.
Nader vernemen wy nog:
De auto, die toebehoorde aan de destil
lateursfirma Van der Valk is in botsing
gekomen met den trein, die om 3.07 uit
Schiedam naar Den Haag vertrekt. In de
auto zaten de heer Klaassen en zijn acht
jarig zoontje. De auto werd na de aan
rijding ongeveer 200 M. meegesleurd. Het
lyk van het jongetje werd 150 M. van den
overweg tusschen de rails gevonden. De
vader is met een beenbreuk overgebracht
naar het Gemeentelijk Ziekenhuis te Schie
dam.
Onmiddellijk na het ongeval hebben de
burgemeester van Kethel en de Commis
saris van politie van Schiedam een onder
zoek ingesteld. De oorzaak van de aanrij
ding is niet bekend. Van de richting waar
uit de auto kwam, is het uitzicht op de
spoorbaan zeer goed.
MAN GEGREPEN EN GEDOOD.
Gistermiddag te omstreeks 2 uur heeft
op den onbewaakten overweg in den Teers-
dijk onder Wychen een ernstig ongeluk
plaats gehad.
De boterhandelaar de heer Wikenhagen
uit Nijmegen, die met zijn fiets den over
weg passeerde, is door den trein uit de
richting Nijmegen overreden en vrijwel op
slag gedood.
De trein ondervond eenige vertraging.
Op den onbewaakten overweg aan den Oudedijk tusschen Schiedam en Kethel is Woensdag een vrachtauto
door den trein gegrepen en totaal vernield, waarbij de chauffeur ernstig gewond, en diens zoontje gedood
werd. De resten van de auto op de plaats van het onaeluk
