27ste Jaargang
WOENSDAG 23 OCTOBER 1935
No. 8249
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij Toornitbeh'ing:
Voor Leiden 19 cent per week 2.50 pei kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonnè's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, b«
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
dit nummeh bestaat uit drie
BLADEN.
DE TUINBOUW-EXPOR-T
In den tuinbouw is licht en donker door
een geweven. De steunverhooging voor
1935 is een medevaller geweest en wij ge-
looven wel, dat deze in zijn geheel aan
den tuinbouw ten goede zal komen, al wor
den in vele gevallen door cultuur-tecnni-
sche omstandigheden, zooals droogte en
misoogst, de richtprijzen gehaald. Immers
de Regeering verleent steun voorzoover de
verkoopprijzen beneden de richtprijzen
blijven. Behalen zij deze richtprijzen, dan
is er ook van toeslag geen sprake, want
de tuinder heeft in dat geval geen of een
gering verlies en hij dient dit geringe ver
lies uit zijn reserves te halen. Doch hier
is dan vanzelfsprekend de gedachte, dat
het geldt voor normale gevallen dus voor
goede prijzen in een zich verbeterende con
junctuur. Gaan de prijzen naar boven als
gevolg van misoogst, dan heeft men met
een abnormaliteit te maken, die in deze
omstandigheden door de steun moet wor
den gedekt, vooral nu ook de meeste re
serves zijn opgeteerd en in vele gevallen
tot negatieve grootheden zijn vervormd.
Zou in gewone tijdsomstandigheden nie
mand denken aan regeeringssteun voor
oogstrisico's, nu is dit anders. Ook dit risi
co moet worden gedekt door het verhoo-
gen van de richtprijzen in verhouding tot
de stijging der kostprijzen. Onze Regee
ring zal vermoedelijk dezen gedachtegang
huldigen, wat wil zeggen, dat de verhoo
ging van den steun ook met het oogstrisico
tot haar volle recht zal komen. Natuurlijk
moeten de tuinders er werk van maken;
niemand zal ongevraagd te hulp snellen,
en zeer zeker niet, wanneer zware finan-
cieele zorgen hem kwellen. De schatkist
wandelt niet op rozen en de Regeering zal
zoo min mogelijk deze schatkist aanspre
ken. Krachtige aandrang om de helpende
hand te bieden voor den tuinders-misoogst
is o.i. dan ook geboden en in die richting
is men energiek bezig.
„De Tuinderij", het officieele orgaan van
het Centraal Bureau van de veilingen in
Nederland geeft zijn gewone commentaar
op den export van groenten en fruit in
September. Dit blad zegt, dat: hoewel de
uitvoer naar Duitschland gedurende de
maand September nog weer geringer was
dan in September van het vorige jaar, toen
deze mede door de Duitsohe gebeurtenissen
op financieele gebied zeer belangrijk was
teruggeloopen, wijzen toch de totaalcijfers
van onzen export in vergelijking met het
vorige jaar een geringe verbetering aan,
hetgeen hoofdzakelijk het gevolg was van
een vermeerderden afzet naar Engeland".
In September bedroeg de totaalwaarde
van onzen tuinbouwexport 2.364.000, in
dezelfde maand van 1934 1.598.000 en in
de achter ons liggende maand September
1.790.000. Er is dus weer en stijging te
constateeren, zij het ook een geringe. Het
totaalgewicht van den Septemberuitvoer
bedroeg in 1933: 40.393.000 kilo, in 1934:
26.204.000 kilo en nu 29.474.000 kilo. Het
gewicht steeg derhalve met 11 pet., de
waarde met 12 pet., hetgeen wijst op een
kleine verhooging in prijs per eenheid.
Dit zijn vergelijkingen met andere crisis
jaren. Een dergelijke vergelijking wijst op
een iets beteren gang van zaken. Toch
blijft men op een noodpeil en dit komt naar
voren bij vergelijking van de huidige situa
tie met de jaren vóór de crisis. De Septem
ber 1935 tuinbouwexport is ten opzichte
van 1928 met niet minder dan 74 pot ge
daald. Deze export naar Duitschland ver
toonde een achteruitgang met 84 pet. De
uitvoerwaarde naar Engeland in de afge-
loopen maand vertoont bij September 1928
een teruggang van 63 pet. Toch is er een
flinke verbetering te zien vergeleken met
September 1934 als gevolg van de bijzon
dere schaarschte in Engeland, waardoor
een gr oo tere vraag werd veroorzaakt, spe
ciaal naar vruchtenpulp, tomaten, boonen
en fruit. De Tuinderij zegt hieromtrent
verder: „deze vermeerdering is natuurlijk
verheugend, doch wij vreezen zeer, gezien
de bijzondere oorzaken, die daartoe hebben
geleid, dat deze verbetering van onzen ex
port naar Engeland niet als een begin van
herstel mag worden beschouwd".
Hieronder geven wij den gemiddelden
September-prijs voor tomalen. Voor 1935
bedroeg deze 558 per 10.000 kilo tegen
379 in 1934 en ƒ601 in 1933. In Septem
ber 1926 bedroeg dit gemiddelde 1.402
waaruit de drastische prijsdaling kan wor
den opgemaakt. Druiven deden gemiddeld
ƒ2.118 per 10.000 kilo tegen ƒ2.415 in 1934
en 5.400 in September 1926. De hoeveel
heid export van druiven maakte in de af-
geloopen maand geen slecht figuur, doch
de financieele uitkomsten waren bedroe
vend.
EEN TEKORT OP DE
„FLORA" 1935
VERLIES VAN ONGEVEER
f 25.000
Waarborgfonds rr.oet worden
aangesproken
In de gisteravond gehouden vergadering
van de Kamer van Koophandel te Haar
lem heeft de voorzitter van de afdeeling
grootbedrijf, baron Van Hardenbroek, bij
de bespreking van de uit te keeren subsi
dies, de verrassende mededeeling gedaan,
dat de Kamer voorzichtig met haar finan
ciën moet zijn, want dat zij ook in het ver
lies van de „Flora 1935" zal moeten bijdra
gen en wel vermoedelijk een bedrag van
1000.
Tot nu toe was er niets van een verlies
van de internationale bloemententoonstel
ling te Heemstede bekend, zoodat de mede
deeling als een bom in de Kamer van
Koophandel viel.
Bij informatie bleek, dat er inderdaad
een verlies is, maar dat het juiste cijfer
nog niet vaststaat en dat het bureau van
de Kamer van Koophandel nog geen mede
deeling heeft ontvangen over het aandeel,
dat de Kamer, door haar deelneming in
het waarborgfonds, zal moeten dragen.
Indien de Kamer van Koophandel te
Haarlem inderdaad voor ongeveer 1000
in dit verlies zal moeten deelnemen het
juiste bedrag zal nog moeten worden vast
gesteld zou dat zijn ongeveer 40% van
haar waarborgsom. Volgens deze bereke
ning zou het totale verlies van de „Flora"
40.000 zijn.
Van andere zijde vernamen wij echter,
dat het tekort 25.000 zou bedragen.
Geruchten, dat er sprake zou zijn van
onregelmatigheden worden zeer beslist
tegengesproken.
Het tekort is ontstaan door verschillen
de omstandigheden. De verkoop der ge
bouwen zou zeer tegengevallen zijn. De re-
keningenstroom, verhoogd met een aantal
„bijrekeningen" was veel grooter dan men
begroot had.
Van dit belangrijke tekort heeft vrijwel
niemand eenig vermoeden gehad. De resul
taten der Flora waren alleszins bevredi
gend, men boekte véél meer bezoekers dan
verwacht werd en men wekte de gerecht
vaardigde verwachting, dat er goede zaken
gemaakt waren. Het slot der Flora was
grandioos en stond in het teeken van blijd
schap, niet alleen over het moreele slagen
der expositie, maar ook over het finan-
tieele slagen, al konden natuurlijk geen
cijfens genoemd worden.
Van officieele zijde is nog geen rapport
verschenen, wel staat vast, dat er een groot
tekort is en dat de deelnemers in het ga
rantiefonds moeten worden aangesproken.
Aan de Kamer van Koophandel zou dan
ook nog geen officieel cijfer zijn gegeven.
Wij hopen, dat in deze onaangename
zaak, die de heerlijke en onvergetelijke
herinnering aan de Flora ongetwijfeld zou
overschaduwen, ten spoedigste officieel
licht zal komen. De publicatie van cijfers
mag niet langer uitblijven!
Vermelden wij tenslotte nog, dat in to
taal voor 102.300 in het waarborgfonds is
ingeschreven. De Kamer van Koophandel
te Haarlem en Omstreken is garant met
2.500 (plus een schenking van 500);
voorts stortten in het fonds de provincie
Noord-Holland 45.000. Zuid-Holland
20.000, Friesland 5.000, gemeente Haar
lem 10.000, gemeente Heemstede 10.000,
Kamer van Koophandel en Fabrieken voor
Amsterdam 2.500. Rotterdam 2.000,
's-Gravenhage f 1.000, RjjnlandteLei-
d e n 1.000, Noord-Holland's Noorder
kwartier te Alkmaar 500, de Twentsche
Bank te Haarlem 2.500 en de Haarlem-
sche Hypotheekbank te Haarlem 300.
Naar wij intusschen vernemen bedraagt
het tekort inderdaad ongeveer 25.000,
waarbij nog enkele rekeningen moeten
worden afgesloten. Er zou dus 1/4 gedeel
te van het garantiefonds moeten worden
aangesproken, maar dit is nog geenszins
zeker, omdat gezocht wordt naar een an
deren weg om het tekort geheel of gedeel
telijk te kunnen dekken.
KOOPT BIJ HEN,
DIE IN UW DAfiBLAO
ADVERTEEREN
Tariefsverlaging bij de
P,T.T. dienst
De directeur-generaal der P.T.T., ir.
Damme, heeft ons in de gelegenheid ge
steld kennis te nemen van verschillende
tariefsverlagingen, waaromtrent reeds een
besluit is gevallen.
Deze verlagingen zullen plaats hebben op
1 November a.s. Zulk een verlaging zei-
de de heer Damme geeft in het begin
steeds een terugslag op de ontvangsten.
Aangenomen mag worden, dat met 1 Ja
nuari de verlagingen bij het publiek vol
doende bekend zullen zijn en meer gebruik
van de betreffende diensten zal worden
gemaakt.
Buiten hetgeen hieronder volgen zal, is
met de Ned. Spoorwegen overleg gaande
inzake het tarief van postpakketten. De be
doeling is de concurrentie te doen beëin
digen en daarmede verspilling van krach
ten. Een en ander kan leiden tot tariefs
verlaging, vooral voor de kleinste pakket
ten.
Intusschen wordt met doorvoering van
de hieronder volgende verlagingen an
derhalf millioen prijsgegeven. In de
toekomst zal nog verder moeten worden
gegaan, zeide de heer Damme ons. Immers
briefport, telegraaf- en telefoontarieven
liggen nog steeds hooger, dan in landen,
waar devaluatie is toegepast. Ook aan de
luchtpost wordt gedacht. Wanneer die zich
blijft ontwikkelen op deze manier, kan er
een oogenblik komen, dat men het natuur
lijk gaat achten dat alle post per vliegtuig
naar Indië gaat, zoodat iedereen daarvan
gebruik kan maken. Maar dan moet men
natuurlijk tot geheel andere tarieven ko
men. Dit hangt ook samen met de ontwik
keling der K.L.M. De maatschappij kan
thans niet veel méér bergen, dan reeds ver
voerd wordt. Het beschikbaar komen van
meer ruimte behoeft -echter geen jaren te
duren. Het is niet ondenkbaar, dat in den
loop van 1937 er reeds iets meer te berei
ken is.
Omtrent het voorgestelde inzake de tarie
ven kan het volgende worden medege
deeld:
De nieuwe tariefsverlagingen zijn:
le. port voor nieuwsbladen en periodie
ken.
Aangezien een algeheele tariefeherzie
ning op dit punt niet mogelijk is, zullen,
ten einde de groote postgebruikers tege
moet te komen, aan die verzenders, die ge
regeld belangrijke hoeveelheden periodie
ken aan den postdienst toevertrouwen, kor
tingen worden verleend.
2e. buitenlandsche telegramtarieven.
Hierbij is de Nederlandsche dienst in het
algemeen gebonden aan de desbetreffende
internationale bepalingen. Eenige vrijheid
bestaat t.o.v. het minimum tarief voor tele
grammen in het Europeesch verkeer. Dit
bedraagt thans 75 cent en zal worden be
paald op 50 cent.
3e. recht wegens telegramadressen.
Het recht wegens telegramadressen het
welk in de oorlogsjaren op 60.werd
gebracht en sinds 1 Jan, 1933 ƒ24.per
jaar bedraagt is toch nog aanzienlijk hoo
ger dan in de meeste andere landen; uit
handelskringen is dan ook al meermalen
op verdere verlaging aangedrongen. Dit
recht wordt met ingang van 1 Januari 1936
op 12.gesteld.
4e. Tariefeverlaging voor interlocale ge
sprekken.
Bij de invoering van de tariefsverlaging
op 1 October 1934 is het tarief voor ge-
sprekken in de 3e zone (afstanden van 15
j 35 K.M.) vergeleken met de le en 2e
zone niet evenredig verlaagd kunnen
I worden om de daaraan verbonden gelde-
I lijke offers. De sprong van 12 cent (in de
2e zone) tot 30 cent in de 3e zone zal thans
worden verkleind door invoering van een
tussch en tarief voor afstanden van 15
25 K.M.
De tariefechaal wordt dus:
i voor de le zone t/m 10 K.M.) 6 cent
voor de 2e zone (10 t/m 15 K.M.) 12 cent
1 voor de 3e zone (15 t/m 25 K.M. 20 oent
(nieuw)
voor de 4e zone (25 t/m 35 K.M. 30 cent
voor de 5e zone (meer dan 35 K.M.) 40 oent
70 pet. van het verkeer in de tegenwoor
dige 3e zone valt binnen den afstand van
15 t/m 25 K.M.
5e. entreegeld bij telefoonaansluiting,
j Het entreegeld voor nieuwe telefoon-
abonné's, is laatstelijk bepaald op f 12.50.
Ook dit bedrag blijkt nog meermalen een
belemmering te vormen voor de aanschaf
fing van dit, feitelijk voor een ieder wen-
schelijke, verkeersmiddeL
Het bedrag zal daarom opnieuw verlaagd
worden en vastgesteld worden op 6.
6e. extra vergoeding voor tafel toestel.
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Sir Samuel Hoare, de Engelsche minister
van buitenlandsche zaken, legt een verkla
ring af in het Lagerhuis. Mussolini's
eischen inzake Abessynië. Van het front in
Abessynië weinig nieuws. (2de blad).
BINNENLAND.
Een tekort op de „Flora" 1935 (1ste
blad).
De eerste Wegverkeersdag. (3de blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
Het Voetbaltournooi op de Olympische
Spelen te Berlijn. (3de blad).
ZeerEerw. Heer G. Th. van der Meer,
benoemd tot Pastoor te Nootdorp.
Voor het gebruik van een tafeltelefoon
toestel is in de Rijksnetten een extraver
goeding verschuldigd van 3.per jaar, in
verband met de daaraan verbonden hoo-
gere onderhoudskosten. Daar echter het
tafeltoestel meer en meer het normale toe
stel wordt komt hoe langer hoe sterker de
wensch naar voren de extra vergoeding te
laten vervallen.
Aangezien echter bij algeheele afschaf
fing van deze vergoeding het aantal aan
vragen om tafeltoestellen waarschijnlijk
te groot zóu worden, zal de extravergoeding
alleen worden afgeschaft in de automati
sche netten. 1) Door de voortgaande auto
matiseering komt de extravergoeding dan
geleidelijk geheel te vervallen.
7e. verhooging grondabonnement bij uit
breiding van het aantal aansluitingen.
Het grondabonnement voor een telefoon
aansluiting is hooger naar mate het net
méér aansluitingen heeft. Bij overschrij
ding van de grens tusschen twee klassen,
worden derhalve de kosten voor de abon
nè's hooger. In afwachting van een nadere
regeling, zal de bedoelde verhooging voor
de daarvoor in 1936 in aanmerking komen
de netten niet worden geheven.
8e. verlaging in het radiotelefoonver-
keer dat via Londen wordt afgewikkeld.
Met de Engelsche administratie wordt
overleg gepleegd om te komen tot verla
ging van de via Londen gevoerde radio-
telefoongesprekken. Gedeeltelijk is reeds
overeenstemming bereikt omtrent een zeer
belangrijke verlaging, o.a. in het verkeer
met Australië, Britsch-Indië en Z.-Afrika,
waarmede de tarieven op een nog nader te
bepalen datum zullen worden als hieron
der aangegeven:
thans nieuw
Maandag t.m. Vrijdag 60.33.75
Zaterdag „41.25 22.50
In het radiotlefoonverkeer met Noord-
Amerika, waarvan reeds eerder het tarief
verlaagd werd, zal nog een verlaging van
3.75 worden toegepast.
9e. radiotelefoonverkeer met Ned. Indië.
Om het gebruik van abonnementsge
sprekken aan te moedigen, is in overleg
met de Indische administratie besloten de
bezwarende voorwaarde dat de minimum
duur van een abonnementsgesprek 6 minu
ten bedraagt, te doen vervallen. Eveneens
wordt de verplichting om regelmatig we
kelijks te spreken gewijzigd in een mini
mum aantal gesprekken per kwartaal
(eventueel, rekening houdend met sei-
zoendrukte of vacantieslapte, het dubbele
cijfer per halfjaar).
De regeling wordt dan:
Reductie 10 pet., thans 1 gesprek per
week, nieuw 10 gesprekken per kwartaal;
15 pet. 2 gesprekken per week, 20 gesprek
ken per kwartaal; 20 pet., 3 gesprekken
per week, 30 gesprekken per kwartaal;
25 pet. 4 gesprekken per week, 40 gesprek
ken per kwartaaL
10e. tariefsverlaging in het telegramver
keer met Ned. Indië.
Deze verlaging werd voor handels- en
industriekringen dermate van belang ge
acht,dat deze reeds onmiddellijk nadat
daarover overeenstemming was bereikt,
werd ingevoerd, n.l. op 1 October j.l. Zoo
als bekend bedraagt de tariefsverlaging
hier 50 cent per woord, zijnde 25 pet.
BJNMRNI. A ND
1) Hierbij is niet over 't hoofd te zien,
dat aan vervanging op verzoek van den
gebruiker van een aanwezig toestel door
een ander kosten verbonden zijn (ƒ5.
voor eens).
DE NEDERLANDSCHE BANK.
Verdere goudtoevloeiing. Een gunstige
weekstaat van de Nederlandsche Bank.
De nieuwe weekstaat van de Nederland
sche Bank toont aan, dat de goudvoorraad
door aankoop in het buitenland met bijna
9 millioen is gestegen. Tegelijkertijd heeft
de ontspanning van de geldmarkt tot ge
volg gehad, dat zoowel beleeningen als dis
conteeringen een teruggang te zien geven
van tezamen 18.5 millioen. De gouddek
king van <!e totale direct opeischbare ver
plichtingen bedraagt thans 69 pet tegen
67.1 pet. v.w.
INTERNATIONAAL LANDBOUWCOMITé
Dr. van Rijn tot vice-voorzitter benoemd.
Het Internationale Landbouwcomité te
Rome heeft gisteren onder voorzitterschap
van Acerbo vergaderd en den Nederlan
der, dr. J. J. L. van Rijn, die sedert 1921
gedelegeerde van Nederland is bij het In
ternationale Landbouwinstituut, tot vice-
voorzitter benoemd.
PRIJS TAXEMELK.
De prijs voor het taxegedeelte van con-
sumptiemelk, gekocht op regeeringscontract
is voor de volgende week bepaald, op 6 1/2
ct. per liter, eventueel verhoogd met pre
mie of verminderd met de afdracht voor
de kwaliteit.
De afdracht voor andere in consumptie
gebrachte melk is vastgesteld op 2 1/2 ct.
per liter.
NA EEN BETOOGING TE DEN HAAG.
Het Haagsche raadslid mr. dr. W. M.
Westerman heeft tot B. en W. vragen ge
richt betreffende het feit, dat het bestuur
van het gemengd bedrijf Haagsche Tram
weg-Maatschappij de groote autobusremise
van dit bedrijf voor een sociaal-democra
tische massademonstratie tegen het fascis
me beschikbaar heeft gesteld. Hij vroeg
o.m., of B. en W. niet van oordeel waren,
dat het (nog afgezien van de omstandig
heid, dat vergaderingen die in een scherpen
aanval op 'n mogendheid, waarmed de Ned.
Reg. vriendschappelijke betrekkingen on
derhoudt ontaarden, in het algemeen on-
gewenscht zijn) geen aanbeveling ver
dient, dat de H T. M. als semi-overheids-
bedrijf haar gebouwen voor dergelijke
doeleinden verhuurt.
B. en W. hebben daarop geantwoord, dat
zij geen aanleiding gevonden hebben om
hun (indirecten) invloed bij de H. T. M.
aan te wenden, opdat deze vennootschap
haar autobusremise niet zou afstaan voor
de demonstratie. Zij zouden niet anders ge
handeld hebben, wanneer zij hadden voor
zien, dat deze demonstratie, gericht tegen
I het fascistisch regeeringsstelsel, gelijk dit
i door de Nationaal-Socialistische Beweging
hier te lande wordt voorgestaan, zich ook
I zou aansluiten bij de afkeuring, door den
vertegenwoordiger der Nederlandsche re
geering uitgesproken over het optreden
van een in fascistischen zin bestuurde
vreemde mogendheid in strijd met het Vol
kenbondsverdrag.
Het echtpaar Visser-Hooft terug van
de Karakorum-expeditie.
Met het Italiaansche motorschip „Victo
ria", komende van Bombay zijn gistermor
gen te Genua dr. Ph. C. Visser en mevr.
Visser-Hooft van hun vierde Karakorum-
expeditie teruggekeerd.
De heer en mevrouw Visser zullen na
eenkon, verblijf te Florenc en te Lugano
in het begin van de volgende week naar
Nederland doorreizen.
