DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
Radio-avond van het Nat. Crisis-Comité hulp in den vorm van kleed ing, dekking en
27ste Jaargang
WOENSDAG 2 OCTOBER 1935
No. 8232
S)z£eidóchc(3<yuftafi£
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
DIT NUMMER BESTAAT UIT VIER
BLADEN.
NIET VERSCHIJNEN.
MORGEN, de jaarlijksche
feestdag van Leidens Ont
zet, zal „De Leidsche Cou
rant" NIET verschijnen.
DE DIRECTIE.
i i
V Het N.C.C.
Het Nationaal Crisis-Comité heeft gister
avond door die radio gevraagd om steun
voor zijn laatste winter-actie.
Zijn 1 a a it s t e iwinter-aotöe eooals
men weet, zal het Nationaal CrisiS-Comité
ophouden te bestaan. Gisteravond heeft
de voorzitter uiteenigezet, waarom heit
NjC.C. meent, aan heit einde van zijn taak
te zijn gekomen.
Men kan die udteeniaettdng nog 'ns rus
tig overlezen in het hiernaast geplaatste
Wij zijn niet heelemaal overtuigd
door de gegeven motiveerimg. Maar wij
zullen er hier niet over na-praten; het zsou
tödh niets baten, niets veranderen het een
maal 'genomen beskuit indaafke opheffing.
Wel willen wij neerschrijven ails onze
vaste overtuiging, dat in de plaats van
het NC.C. zal moeten komen een soortge
lijke organisatie. De bestaande orga
nisaties kunnen het werk, het noodza
kelijk werk van het N.C.C. oos inziens
niet geheel opvangen. Er zal moeten
komen een gewijzigd N.C.C-, met anderen
naam en ook een andere werkwijze.
Daartoe had snen eveneens kunnen
komen door het NjC-C. te laten bestaan en
te reorganiiseereiu!
POGING TOT OPSTAND
IN BULGARIJE.
DE UITZONDERINGSTOESTAND
AFGEKONDIGD.
IMassa-arrestatie van samenzweerders.
SOFIA, 2 October (ANP.). De B-ulgaar-
scfhe regeering heeft voor het geheele land
hedenmorgen den uitzonderingstoestand
afgekondigd.
De op morgen vastgestelde parade en
feestelijkheden ter gelegenheid van den
verjaardag van de troonsbestijging van den
koning en de onafhankelijkheidsverklaring
van Bulgarije, zijn uitgesteld.
De afkondiging van den uitzonderings
toestand is geschied in verband met de ont
dekking van een gevaarlijke poging tot op
stand, waartoe reeds alle voorbereidingen
waren getroffen. De opstandige beweging
ging in hoofdzaak uit van den Sweno-krin/g,
die ook reeds aan den opstand in Mei 1934
heeft deelgenomen.
De organisator van deze staatsgreep, die
in het buitenland vertoefde, kwam heden
morgen te Sofia aan, waar hdj terstond
werd 'gearresteerd.
In den loop van den morgen zijn nog tal
van andere personen oa. ook de vroegere
minister van financiën Todorof gearres
teerd.
De arrestaties der samenzweerders, die
behalve tot den Sweno-kring ook tot de
lmiksoh radicale boerenpartij behoor en,
duren op het oogenlbük nog voort.
Bijzonder alarroeerend luidde het of-
ficieele berioht, dat de beruchte agrarische
emigrant en bendeleider Oesoenof met een
groote bende emigranten Bulgarije is bin
nengedrongen om de bevolking, vooral in
de grensgebieden, op ie ruien en den op
stand te steunen.
Naar nog wordt gemeld, was het doel van
de samenzweerders het ten val brengen
van de regeerinig en zelfs de onttroning
van den koning.
H. IC H. Prinses Juliana sprak Dinsdagavond vanuit het paleis te den Haag voor de radio
een kort woord ten behoeve van het Nationaal Crisis Comité waarvan de Prinses
voorzitster is -
brandstof, slechts in enkele gevallen bij
jeugdzorg, steun aan beeldende kunste
naars, musici en letterkundigen, steun aan
niet repatrieerende Nederlanders in Indië
en het verleenen, samen met Plaatselijke
Comité's van bescheiden steun aan kleine
middenstanders kon het Comité een
breeder terrein bestrijken voor organisato-
risohen arbeid van meer blijvenden aard.
Nuttig werk.
Zonder schroom mag gezegd worden, dat
het N.C.C. in het licht der telkens zich
wijzigende omstandigheden nuttig werk
j heeft gedaan, maar op den duur mag zijn
werk niet worden een extrasoort van Maat
schappelijk Hulpbetoon, steunende op ge
heel wisselvallige inkomsten; voor alles
moet gewaakt worden om het Comité in
naam te doen voortleven met den schijn
van een element te zijn in de algemeene
steunver leening, zonder dat zoodanige
steun daadwerkelijk en behoorlijk tot uit
voering zou komen. Ook daarom kan het
N.C.C. niet zijn de instelling, welke als
een blijvend element is te beschouwen in
den wederopbouw van het economisch le
ven. Dit alles neemt niet weg, dat ons Co
mité veel reden heeft tot dankbaarheid aan
zoovelen, die het op allerlei wijze hebben
gesteund.
Ik geef thans geen uiting aan dat gevoel
van dankbaarheid. Een woord daartoe zal
straks gesproken worden door onze eere
voorzitster H. K. H. Prinses Juliana, wier
onverflauwde belangstelling en onverzwak
te deelname in onzen arbeid deze hoewel
niet altijd zonder zorgen, daardoor toch
steeds tot een vreugde hebben gemaakt.
Intusschen, hoewel het beëindigen in het
verschiet is, wij breken onze taak niet ab
rupt af en wenschen dien den komenden
winter op den tot dusver gevolgden voet
zoo ruim mogelijk voort te zetten. Het is
daarom, dat ik namens het N.C.C. een
warm beroep doe op allen die ons tot dus
ver zoo uitnemend hebben gesteund, hetzij
door giften in eenmaal, hetzij door gere
gelde bijdragen of door geregelden afstand
van een deel van loon of verdiensten en
mochten er soms nog zijn, die tot dusver
het werk van het N.C.C. nog niet in hun
belangstelling hebben betrokken, laten
deze tenzij zij er principieel afwijzend
tegenover staan dan deze gelegenheid
niet voorbij laten gaan om zich alsnog bij
dit nationale wérk aan te sluiten.
Zeer ruime bijdragen dit
jaar noodig.
Er zijn dit jaar zeer ruime bijdragen
noodig, ook om zoo mogelijk het kampwerk
voor jeugdige werkeloozen in het jaar 1936
nog te kunnen steunen. En mocht er door
ruime bijdragen soms bij het eindigen der
werkzaamheden een saldo blijven, laat
niemand zich dan bezorgd maken, dat dit
de juiste bestemming niet zal vinden, waar
de statuten der Stichting hierin hebben
voorzien door de bepaling, dat het batig
saldo der door het Algemeen Bestuur goed
gekeurde liquidatierekening moet worden
overgedragen aan den Minister van Bin-
nenlandsche Zaken, ten einde daaraan een
bestemming te geven zooveel mogelijk be
antwoordend aan het doel der Stichting.
Moge men dan in de komende dagen
door het geheele land in ruime mate vol
doen aan den oproep van het N.C.C., waar
onder heden de inzameling plaats vindt:
Geeft allen.
Na jhr. Van Citters heeft H. K. H. Prin-
sese Juliana de volgende rede gehouden:
REDE VAN PRINSES JULIANA.
Voor de laatste maal vraagt het Natio
naal Crisdsoomité uw hulp om het den win
ter door te helpen.
Met groote dankbaarheid gedenkt het
zijn ongetelde medewerkers, die ook weer
in het afgeloopen jaar, evenals in de vorige
jaren van zijn bestaan den arbeid van het
comité hebben verlicht.
Ik denk aan de veelal onvermoeide werk
kracht en volhardende geestdrift, die het
heeft mogen ondervinden, aan de vinding
rijkheid, aan den geldelijken steun of gif
ten in naturae kortom aan de gaven en
offers, die het voor zijn broodnoodig doel
heeft ontvangen, uit geheel Nederland,
maar ook uit onze overzeesche gewesten
en van Nederlanders in het buitenland. In
het bijzonder wil ik noemen hen, die zoo
wel in het nationale alsook evenzeer in de
plaatselijke comité's als leden en staf hun
persoon voor dezen arbeid hebben inge
zet; voorts aan alle autoriteiten en ambte
naren, die hem door hun hoogst aangena
me medewerking hebben vergemakkelijkt;
en verder aan hen, die door het onafgebro
ken beschikbaar stellen van geldelijken
steun ook van een deel van him ver-
REDE VAN DEN VOORZITTER.
Gisteravond heeft jhr. S. van Citters,
voorzitter van het Nationaal Crisiscomité,
de volgende radiorede gehouden:
Landgenooten!
Het is thans voor de laatste maal, dat ik
het woord tot u richt om de jaarlijksche
algemeene collecte aan te bevelen voor het
Nationaal Crisiscomdté en de Plaatselijke
Comité's, welke in de eerste week van Oc
tober dus van morgen af in gemeen
ten waar Plaatselijke Comité's van het
N.C.C. zijn gevestigd, zullen worden ge
houden op door die Comité's te bepalen
dagen.
Daarbij wil ik allereerst een woord van
dank uitspreken tot al diegenen, die in ons
midden en daarbuiten hebben medege
werkt om die collecte en de daaraan ver
bonden prijsvraag, die u straks via de ra
dio ter oplossing wordt voorgelegd, voor
te bereiden. Slechts diegenen, die van na
bij bekend zijn met den daaraan verbon
den arbeid, welke slechts door samenwer
king van velen tot uitvoering kan warden
gebracht, kunnen beseffen wat het aan tijd
en moeite kost om dit alles voor elkaar te
brengen. Ik denk daarbij niet enkel aan
het werk van eigen staf en medewerkers,
maar ook in het bijzonder aan de mede
werking der Radio-omroepvereenigingen
om dezen avond, staande in het teek en der
Crisisconiité's, mogelijk en aantrekkelijk te
maken; aan de mildheid van fabrikanten
en handelaren, die weder met groote vrij
gevigheid prijzen hebben beschikbaar ge
steld ten behoeve van de winnaars van de
prijsvraag; aan de Pers, die met onver
flauwde belangstelling voor ons werk de
aandacht op deze inzameling heeft geves
tigd; aan den Bioscoopbond en zijn leden,
die zoo welwillend medewerkten om ge
durende deze week een oproep voor de
collecte op het lichtscherm te doen ver
schijnen; aan de Ned. Spoorwegen en an
dere instellingen, welke medewerkten om
onze reolamebiljetten onder de oogen van
het publiek te brengen. Ik noem hier geen
personen om niemand uit te sluiten, maar
verzoek allen, die hier him medewerking
verleenden, daarvoor den dank van het
Comité te aanvaarden!
Ik spreek tot u voor de laatste maal; im
mens het is bekend, dat het N.C.C. aan het
einde van dezen winter omstreeks Mei zijn
taak zal beëindigen. Zal er dan geen nood
meer zijn te lenigen, zullen er geen steun-
behoevenden meer zijn? Dit zal helaas wel
het geval zijn, maar de sedert het optreden
van het N.C.C., nu vier jaar geleden, ge
wijzigde omstandigheden vorderen dat de
steun op andere wijze zal worden gebo
den. Hieromtrent bestaat tusschen het N.
C.C. en de Regeering geen verschil van
meening en laatstgenoemde heeft dan ook
gaarne gebruik gemaakt van het aanbod
van de Ned. Vereeniging voor Armenzorg
en Weldadigheid om haar ten deze van ad
vies te dienen en deze spontaan gedane en
aanvaarde aanbieding wettigt het vertrou
wen, dat door de Regeering en haar ad
viseurs wegen zullen worden gevonden om
de open plaats, welke het Nationaal Cri-
sisicomité na zijn verscheiden laat, op doel
treffende, zij het ook op andere wijze, of
in andere richting aan te vullen. Wat het
N.C.C. deed ten behoeve van de tewerkge
stelde werkeloozen het uitkeeren van
den door de Regeer ing beschikbaren zg.
B-steun zal in het komende jaar door
het departement van Sociale Zaken worden
overgenomen.
Aan het einde van zijn taak.
Waarom het N.C.C. meent aan het einde
vain zijn taak te zijn gekomen, is in het
kort het volgende: Wij zijn ons werk be
gonnen op een oogenbliik, dat de crisis
zich in zeer verscherpten vorm deed ge
voelen en toen nog slechts voorloopige
maatregelen waren getroffen om de gevol
gen daarvan ©enigermate op te vangen. Se
dert zijn er door de Regeering tal van
maatregelen genomen om aan de moeilijk
heden, waaronder het economisch leven ge
bukt gaat, zoo goed mogelijk het hoofd te
bieden. Van crisis als acuut verschijnsel
kan bezwaarlijk meer worden gesproken;
de toestand consolideert zich gaandeweg;
niet door terugkeer naar het oude, maar
door het doen opkomen van geheel nieuwe
toestanden, zij het aanvankelijk in voor
ons volk als geheel genomen ongun-
stigen zin.
De maatregelen door de Regeering ge
troffen en nog te nemen op het gebied van
landbouw, tuinbouw en veeteelt' bestrij
ding van werkeloosheid door werkverrui
ming, bescherming van eigen markt, maat
regelen tot verbetering van het credietwe-
zen, bestrijding van jeugdwerkeloosheid en
jeugdzorg, hebben het aspect der zaken se
dert het optreden van het N.C.C. belang
rijk gewijzigd. Hierbij toont zich in bree-
den kring een neiging om individueel min
der te doen. De offervaardigheid neemt af
naarmate de Regeeringszorg zich uitstrekt,
een verschijnsel van psyohologischen aard,
gemakkelijker te constateeren dan te ver
klaren; maar het Comité mag er de oogen
niet voor sluiten, dat èn de gaven aan de
Plaatselijke Comité's èn die aan het Cen
trale Comité toenemende vermindering
toonen. Het N.C.C. ontving tot 1 October
behalve wat in goederen werd geschonken,
in geld rond 2.700.000, de Plaatselijke Co
mité's droegen in die vier jaren aan het
N.C.C. af rond 550.000, wat dus neerkomt
op een totaal aan inzameling door de Plaat
selijke Comité's van ƒ5.500.000. Centraal
Comité en Plaatselijke Comité's hebben
dus in deze vier jaren samen opgehaald
rond 8.200.000 of gemiddeld per jaar
2.050.000. Gemiddeld, want de opbrengsten
nemen gaandeweg af, wat vooral bij de
kleinere Plaatselijke Comité's aan het licht
treedt; deze gaan dan ook meer en meer
op de bijdrage van het Centraal Comité
steunen, 2.050.000 per jaar is voor een
liefdadigheidscollecte zeker geen te ver
smaden bedrag, maar het heeft dooreen ge
nomen het Comité toch niet in staat gesteld
VOORNAAMSTE NffiUWS
BUITENLAND.
Te Londen heeft men weinig hoop op
behoud van den vrede met Italië. Indien
de Italiaansche vloot de Britse he aanvalt,
wat zal Frankrijk dan doen? (4de blad).
Financieele moeilijkheden ook in België.
(4de blad).
De drie Havülands in Bandoeng aange
komen. (Luchtv„ 3de blad).
BINNENLAND.
Minister Colijn's antwoord op de vragen
van Albania inzake de audiëntie van ir.
Mussert bij den gouverneur-generaal (2de
blad).
Het Bezuinigingsontwerp in de Tweede
Kamer (2de blad).
OMGEVING.
Overleden is de zee ree rw. heer G. Daal-
mans, pastoor te Boskoop (1ste blad).
De nieuwe burgemeester van Ter Aar Is
heden geïnstalleerd (2de blad).
diensten zich tot onze geregelde mede
werkers hebben gemaakt.
Doch thans heeft het zijn tijd gehad, zoo
als de voorzitter u heeft duidelijk gemaakt,
en in het komende voorjaar zal door ande
re organen, zij het ook op andere wijzen,
worden voorzien in het werk, dat tot nu
toe door het Crisiscomité verricht werd.
Maar tot dan toe bestaat het Cnsiscomité
nog en het heeft nu zijn laatste winterpe
riode vóór zich. Het hoopt van harte, land
genooten, dat dit gezamenlijke werk van
hulp voor elkanders nooden een goed en
bevredigend slot mag vinden door de wijze
waarop het in staat wordt gesteld dezen
winter op te treden.
Dus voor zoover ge geven kunt, laat het
niet na. Het Nationaal Crisiscomité moet
tot den laatsten werkdag alle krachten
blijven inspannen zijn taak zoo goed mo
gelijk ten einde te brengen, zoo, dat het
laatste jaar ook het beste en meest vrucht
bare mag worden.
Ik beveel de groote mzameling, die deze
week in het geheele land gehouden wordt,
met nadruk bij u aan.
Ik heb gezegd.
PASTOOR G. DAALMANS TE BOSKOOP
OVERLEDEN.
Hedenmorgen omstreeks vijf uur is m
den leeftijd van 72 jaar overleden de zeer
eerw. Heer Pastoor G. Daalmans, sinds ruim
25 jaar pastoor der parochie van St. Joan
nes de Dooper alhier.
Reeds langen tijd was de pastoor onge
steld en verleden jaar werd de toestand
reeds ernstig ingezien.
Toch herstelde de pastoor weer en op
29 April van dit jaar kon hij onder groote
belangstelling zijn zilveren jubileum als
pastoor van Boskoop vieren.
Eenige weken geleden kwam er weder
om een instorting, zoodat hij op 22 Septem
ber van de H.H. Sacramenten der Sterven
den werd voorzien. De ijverige herder was
echter niet te bewegen het bed te houden
en daags daarna stond hij weer voor het