26e Jaargang
MAANDAG 30 SEPTEMBER 1935
No. 8230
S)e £cidóohc(Boii/fca/nt
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I)
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regeT
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
DIT NUMMER BESTAAT UIT VIER
BLADEN.
In Duitschland en hier
Het weekblad van de N. S. B. „Volk en
Vaderland" constateert:
„De politieke Nederlandsche pers
wil niet het onrecht als zoodanig be
strijden, maar vermeldt alleen onrecht
in het buitenland als dit door Duit-
sche nationaal-socialisten geschiedt,
met het doel daardoor de N. S. B.,
die met het Duitsche Nationaal-Socia-
lisme niets te maken heeft, zwart
te maken."
Alwéér de bewering, dat de N. S. B.
niets te maken heeft met het Duitsche Na
tion aal-Socialisme
Al z o u dat waar zijn, dan nog zouden
gelden, onverzwakt, de bezwaren, die te
gen het streven van de N. S. B. onzerzijds
worden ingebracht!
Maar: is het waar? Is het waar, dat wij,
wat in Duitschland geschiedt, niet mogen
voorhouden aan de Katholieken van Ne
derland ter waarschuwing.
Wij willen een onverdacht getuige aan
halen, wiens meening er toch wel duide
lijk op wijst, dat feiten en toestanden,
welke m Duitschland samengaan met de
overwinning van het nationaal-socialisme
ook hier verwacht móeten worden, als de
N. S. B. 't voor 't zeggen zou krijgen!
De propagandist van de N. S. B. dr. E.
Verviers (in Leiden nog wel bekend)
heeft pas in IJmuiden gesproken. En aan
een verslag in „Het Dagblad van Umui-
den" ontleenen wij het volgende:
„Hierna bracht spreker de verhouding
van Kerk en Staat, zooals die thans is,
onder de aandacht. Naar aanleiding hier
van sprak hij over den kerkstrijd in
Duitschland. Deze strijd, die daar gevoerd
is, zal ook hier ongetwijfeld komen, zeide
spreker".
Dat is de toch wel duidelijke meening
van een propagandist van de N. S. B.!
En nu heeft deze in dezelfde rede wel
gewaarschuwd tegen de „leugenberichten"
in de Nederlandsche pers over wat in
Duitschland geschiedt. Doch, al gelooven
we alléén maar de officieele berichten van
Duitsche zijde over den daar gevoerden
kerkstrijd dan nog moeten wij vurig
hopen, dat de Katholieke Kerk in Neder
land daarvoor gespaard blijve!
BINNENLAND
DE STORM VAN
GISTEREN
HET ZEILJACHT „ONRUST" TERECHT.
Veilig de haven van Huizen
binnengeloopen.
Het zeiljacht „Onrust" met aan boord
de heer en Langenaar en van Marle, waar
omtrent groote ongerustheid heeft be
staan (men zie Gem. Ber. 3de blad) is he
denmorgen te ongeveer 10 uur veilig de
haven van Huizen binnengeloopen.
Tijdens den storm is gisteravond, toen
het vaartuig zich in nabijheid van Huizen
bevond, het groot-zeil gescheurd, tenge
volge waarvan het onmogelijk was de ha
ven binnen te komen, daar men boven
dien geen motor aan boord had. Men heeft
toen besloten rustig tot den volgenden dag
te wachten en voor anker te gaan. Heden
morgen is het schip door een ander vaar
tuig de haven binnengesleept.
DE „GRONINGEN VI" GEZONKEN.
Tijdens den hevigen storm, die gister
avond op het IJsselmeer heeft gewoed, is
de motorboot „Groningen VI" van de Gro
ninger-Lemmer Stoomboot Maatschappij
te Amsterdam op nog geen kilometer af
stand van de haven van Lemmer gezon
ken. Vermoedelijk is het schip volgeloo-
pen.
De „Groningen VI" is een motorboot van
133 ton. Het schip was Zondagmiddag te
4 uur van Amsterdam naar Lemmer ver
trokken. Aan boord bevonden zich drie
personen, te weten de kapitein IJ. Piersma
en twee knechts, Alle drie zijn door de red
dingboot van Lemmer gered en aldaar bin
nengebracht.
Nader vernemen wij nog het volgende:
In den afgeloopen nacht te omstreeks 12
uur werden te Lemmer noodseinen gezien
op ongeveer 4 K.M. bezuiden de haven.
Er woedde op dat oogenblik een hecige
HET KONINKLIJK BEZOEK AAN
AMSTERDAM.
Duizenden op den Dam juichen onze
Vorstin enthousiast en langdurig toe.
Zaterdagmiddag heeft de Amsterdamsche
bevolking, niet in 't laatst de Amsterdam
sche jeugd. H. M. de Koningin en H. K. H.
Prinses Juliana op den Dam een grootsche
en enthousiaste hulde bereid. Tegen drie
uur waren duizenden op het plein voor het
Paleis samengestroomd; op het middenter
rein had zich de jeugd van verscheidene
Oranjegezinde vereenigingen en voorts van
inrichtingen en scholen van uiteenloopende
richtingen, verzameld, met zich dragend
honderden Oranje-vlaggen.
Toen de Koningin en de Prinses op het
bal con verschenen, steeg een luid en lang
durig gejubel de Vorstelijke bezoeksters
tegemoet. Deze toejuichingen namen schier
geen einde en werden steeds met hernieuw
de kracht ingezet. De verschillende vereeni
gingen hebben daarna voor de Koningin ge
defileerd, na afloop waarvan het midden
terrein voor het publiek werd vrijgegeven,
dat toen tot voor het Paleis naderbij kwam.
Niet eerder rustte men, voor de Koningin
en de Prinses, die zich na het défilé in het
Paleis hadden teruggetrokken, opnieuw op
het balcon traden. Eindelooze toejuichingen
klonken weer op; het was een spontaan en
enthousiast huldebetoon, dat de hoofdstad
Koningin en Prinses heeft gebracht.
Ter kerke in de Oude Kerk.
Hare Majesteit de Koningin en H. K. H.
Prinses Juliana hebben gistermorgen den
kerkdienst bijgewoond in de Oude Kerk
aan het Oucl^Kerksplein. Kort voor tienen
kondigde de voorganger, ds. J. P. van Brug
gen, voor de geheel gevulde kerk de komst
van de beide vorstinnen aan, er nadrukke
lijk op wijzende, dat het den wensch van
Hare Majesteit was, dat door de gemeente
aan haar aanwezigheid geen aandacht zou
worden besteed. Enkele oogenblikken later
namen de Koningin en de Prinses geheel
onopvallend plaats in de ronde bank tegen
over den kansel. De banken ter linker- en
rechterzijde werden ingenomen door de le
den van het gevolg, den burgemeester en
den hoofdcommissaris.
De Koningin droeg een witten mantel met
witten hoed; de prinses was in het grijs,
een hoed van dezelfde keur dragende.
De dienst werd te ongeveer 11 uur be
sloten, waarna de gemeente erbiedig wach
ten bleef totdat de vorstinnen met het ge
volg het kerkgebouw hadden verlaten.
In stroomende regen naar
het Rijksmuseum.
Onder een waar noodweer zijn gisteren
middag Koningin en Prinses in een open
rijtuig uitgereden, om een bezoek te bren
gen aan de Rembrandt-tentoonstelling in
het Rijksmuseum.
Langs den weg weiden de koninklijke
gasten hartelijk toegejuicht
Het bezoek aan de tentoonstelling duur
de anderhalf uur.
Ook op den terugweg bleef, ondanks den
regen, het Koninklijk rijtuig open.
C. VAN DER VOORT VAN ZIJPf
Te Utrecht is gisteravond overleden 64
jaar oud, de heer C. van der Voort van
Zijp, burgemeester van Maartensdijk. De
heer van der Voort van Zijp was tot lid
van de Tweede Kamer voor het district
Tietjerksteradeel als candidaat voor de
A.R. Partij gekozen; zeventien jaar lang
maakte hij onafgebroken deel uit van de
Tweede Kamer. In 1924 werd de heer Van
der Voort van Zijp tot burgemeester van
Maartensdijk benoemd.
storm uit het Zuidwesten.
De motorreddingboot „Hilda" ander com
mando van schipper Kolk, van de Noord
en Zuid-Hollandsche Redding Maatschappij
vertrok onmiddellijk uit de haven. Zij
mocht er in slagen na eenigen tijd het ge
zonken motorschip te bereiken. De ma
chinekamer was vol water geloopen. Toen
de „Hilda" de boot bereikte, was het schip
reeds zinkende. De leden van de beman
ning, in totaal drie personen, hadden zich
in de mast geborgen. Zij verkeerden in
totaal uitgeputten toestand en konden nog
juist op het nippertje gered worden.
Het schip en zijn bemanning werd voor
bij Urk door den hevigen storm overvallen.
Het maakte weldra hevig slagzij. Tenge
volge van het binnenstroomende water
stopte de motor. Men heeft toen aan boord
op alle mogelijke wijzen getracht de aan
dacht van den wal te trekken. Hierin is
de bemanning door het aan dek in brand
steken van dekens en ander materiaal, ge
lukkig geslaagd.
GEMEENTEBEGROOTEMG VAN
HAARLEM SLUITEND
Geen zwaardere lasten verwacht
De gemeentebegrooting van Haarlem
zal voor 1936 over veertien dagen ver
schijnen. Zij is sluitend gemaakt met toe
passing van nieuwe bezuinigingen, doch
een verdere salarisverlaging van het ge-
meentepersoneel werd er niet in verwerkt
Nu de gemeente voor de personeele be
lasting in de derde klasse is geplaatst, zal
het aantal opcenten, dat in dit jaar hon
derd zestig bedraagt, worden verhoogd,
doch volgens de verklaring van B. en W.
zal dit voor de ingezetenen niet neerko
men op het verzwaren der lasten.
HOLL. BLOEMBOLLENKWEEKERS
GENOOTSCHAP.
Met 12855 vóór handhaving der
saneering.
Hedenmorgen vergaderde te Haarlem
het Hollandsch Bloembollenkweekers Ge
nootschap. In behandeling kwam de vraag,
of het wenschelijk is de saneering van het
bloembollenbedrijf in haar geheel gehand
haafd wordt.
Deze vraag werd bevestigend beant
woord met 12855 stemmen en 4 blanco.
DE MELKSTEUN.
Voorloopig vastgesteld op 2.56.
Omtrent de vaststelling van de melksteun
op 2.56 ct. per K.G. melk van 3.2 pet. vet
heeft de Minister van Landbouw nog me
degedeeld, dat er redenen aanwezig waren
om ook de uitkeering van 2.56 thans niet
te handhaven. Tengevolge van allerlei om
standigheden, vooral ook de internationale,
is de melkprijs in de afgeloopen weken
aanzienlijk omhoog ^gaan. Het zou dus
gerechtvaardigd zijn net bedrag van den
melksteun te verlagen.
Handhaving van de uitkeering op 2.56
zou er mede toe kunnen leiden, dat de melk
productie te veel geprikkeld werd, terwijl
door den hoogen melkprijs op dit oogen
blik op verschillende plaatsen hooger dan
de vroeger in uitzicht gesteld richtprijs
het gevaar zou ontstaan, dat de pachten on-
noodig zullen worden opgedreven.
Bovendien moet er aan gedacht worden
dat de hiervoren vermelde uitkeering
slechts door het opmaken van reserves mo
gelijk was; zoolang de melkprijs zoo laag
was, moest dit geschieden. Nu dit niet meer
het geval is, moet de regeering deze reser
ves zoo lang mogelijk bewaren voor slech
tere tijden, welke ongetwijfeld weer zuilen
komen. Daar intusschen nog niet kan wor
den overzien of de hooge melkprijs van
eenigszins blij venden aard is, heeft de mi
nister nog niet tot verlaging besloten, maar
wil hij eerst nog eenigen tijd het verloop
van den melkprijs volgen, om daarna een
beslissing te nemen.
DE SIGARENINDUSTRIE
Loonsverlaging wordt vermoedelijk
uitgesteld
Eenigen tijd geleden is medegedeeld,
dat de aangekondigde loonsverlaging ï*i de
sigarenindustrie tegen October verwacht
kon worden. Naar alle waarschijnlijkheid
wordt de datum echter naar later ver
schoven.
Naar de Telegraaf verneemt, is de arbi
trage-commissie met haar verderen ar
beid nog niet zoo ver gekomen, dat zij
haar beslissing reeds voor 1 October be
kend zal kunnen maken. Men denkt, dat
het half October zal worden voor er een
definitieve uitspraak over de invoering
van de loonsverlaging gedaan kan worden
Intusschen hebben de Ned. Sigarenma
kers en Tabaksbewerkersbond en de Fe
deratie van Sigarenmakers hun afdeelin-
gen in het land kennis gegeven, dat de
hoofdbesturen elke loonsverlaging blijvm
afwijzen. De R.K. Bond zal zijn standpunt
nog vaststellen, na zijn leden in een dezer
dagen te houden congres gehoord te heb
ben.
EEN TANK. WAARIN MELK NIET
BEDERFT
Naar de „National-Zeitung" meldt is het
Theodor Hofius uit Duisburg-Meiderich na
langdurige proefnemingen gelukt een vat
te construeer en, de z.g. Hofius-tank, waar
in alle melkproducten, zoowel versche als
gepasteuriseerde als karnemelk maanden
lang goed gehouden kunnen worden. Proef
ondervindelijk is uitgemaakt dat de pro
ducten ten minste twee maanden goed blij
ven en dat tegelijkertijd de melk door de
inwerking van de zuurstof wordt veredeld.
Door deze nieuwe vinding, waarop patent
is aangevraagd, is het mogelijk melkpro
ducten in verschen toestand naar melk-
arme landen te vervoeren.
R.K. NATIONALE BOND VAN WASCH-
INDUSTRIEELEN
CongTes te 's Hertogenbosch. Minister
Gelissen onder de aanwezigen
Na een officieele ontvangst ten stad-
huize werd Zaterdagmiddag te 's Herto
genbosch het vierde congres gehouden van
den R.K. Nationalen Bond van waschin-
dustrieelen, dat o.m. werd bijgewoond door
den minister van handel, nijverheid en
scheepvaart, prof. dr. ir. H. Gelissen, mgr.
Diepen en den burgemeester van 's Herto
genbosch mr. van Lanschot, die door den
bondsvoorzitter, den heer Hoes uit Haar
lem, werden begroet. Deze memoreerde
daarbij dat de heer Gelissen reeds 10 jaar
leider is geweest van den chemisch-technn-
schen raad. Zijn naam staat met gouden
letters in de annalen van den bond!
De voorz. was optimistisch omtrent de
toekomst van den bond en wees op de
verordeningsmaatregelen, die door de re
geering werden uitgevaardigd. Ingrijpen
van de overheid is overbodig, zoolang de
organisatie zichzelf kan helpen.
Op 1 Januari a.s. zal, naar spr. hoopte,
het proefstation voor de waschindustrie
door de beide organisaties in werking
worden gesteld, en worden ondergebracht
bij den rijksvezeldienst te Delft. De heer
Kamerbeek uit Heemstede, bondssecreta-
ris, heeft hierna een rede gehouden over
het nationale, gewestelijke en plaatselijke
omzetvraagstuk.
Minister Gelissen wees daarna op de
wetenschappelijke beteekenis van de was-
scherij-industrie. Men is is dit bedrijf
reeds ver gekomen, maar in vele wassche-
rijen valt op het gebied der mechanisee
ring nog wel wat te doen. Dat het bedrijf
op één lijn staat met de meest geraffi
neerde chemische en mechanische indus
trieën is te danken aan het werk der in
genieurs, maar niet minder aan den ar
beid van den rijksvezeldienst. Spr. schatte
de saneering in dit bedrijf zeer hoog, voor
al omdat zij niet van boven is opgelegd.
Hij betoogde dat ordening moet geschieden
in organisch verband en ook in het belang
moet zijn van het algemeen. Dan zal hij
er gaarne steun aan verleenen. Spr.
wenschte den heer Kamerbeek geluk met
de hem verleende onderscheiding, en als
eerevoorzitter spelde hij hem de versier
selen van de orde van Oranje Nassau op.
Aan mevrouw Kamerbeek werd een arm
band met halsketting en oorknoppen aan
geboden.
Ir. ten Bruggen Ca te, directeur van den
rijksvezeldienst hield hierna een inleiding
waarna de bisschop van 's Hertogenbosch
de vergadering toesprak. Daarna werd het
congres gesloten.
HET SLAGERSBEDRIJF KAMPT MET
MOEILIJKHEDEN.
Varkensvleesch wordt duurder.
Wij vernemen van deskundige zijde:
Onder de verschillende middenstandsbe-
drijven die ernstig getroffen zijn door de
tijdsomstandigheden, is het vooral het sla-
gersbedrijf, dat speciaal door de zware
crisislasten van Overheidswege opgelegd
ten zeerste wordt ontwricht.
De accijns op het geslacht is sedert ge-
ruimen tijd met 100% verhoogd.
Het varkensvleesch is met een heffing
van 6 ct. per kg. belast, en terwijl eener-
zijds van regeer in gswege werd te kennen
gegeven dat de noodzakelijkste levensmid
delen, waaronder ook vet, goedkooper on
der het bereik van den consument zouden
worden gebracht, ging de Minister van
Landbouw en Visscherij er kort geleden toe
over, de belasting op gesmolten dierlijke
vetten met 6 ets. per kg. te verhoogen, zoo
dat deze thans 30 ets per kg. bedraagt.
En dan memoreer en wij nog niet eens,
dat de „winsten", die de gemeentebesturen
op de uitvoering der Vleeschkeuringsiwet
maken, jaarlijks zoo ongeveer een slordige
vijf millioen gulden bedragen.
Alsof het ten slotte nog niet voldoende
ware, heeft de Troonrede een verhooging
der omzetbelasting met 20 opcenten in uit
zicht gesteld.
Zelfs voor een noodzakelijk volksvoedsel,
dat vleesch ontegenzeggelijk is, wordt het
noodig geoordeeld omzetbelasting te hef
fen.
De consument dient goed te begrijpen
dat deze extra lasten het vleesch duur heb
ben gemaakt en voor velen onbereikbaar.
Niet het bedrijf zelf draagt hier schuld,
maar speciaal is het te wijten aan de veel
te hooge en onhoudbaar wordende ^crisis-
lasten. Zoo zijn dezer dagen algemeen de
prijzen voor varkensvleesch, spek en reu
zel verhoogd. Alles wijst erop dat deze
prijzen nog verder zullen stijgen. De groot-
handelsprijzen klimimen met den dag als
gevolg van de beperkte aanvoeren op de
markten. De Ned. Veehouderij Centrale
kan bijna geen varkens meer voor export
bekomen waardoor zij genoodzaakt werd
de overnameprijzen met 2 ct. te verhoo-
I gen. Een maatregel die duur te staan komt,
omdat de prezen die het buitenland voor
VOORNAAMSTE NffiUWS
BUITENLAND.
De Negus van Abessynië heeft een mo
bilisatie-bevel weer uitgesteld. Italië zou
willen onderhandelen met Engeland.
Britsch-Fransche samenwerking. (4de blad)
De Evangelische Kerk in Duitschland on
der voogdij. (4de blad).
Afluisteren van telefoongesprekken in
Duitschland. (4de blad).
Verkiezingen in het Memelgebied. (4de
blad).
BINNENLAND.
Gisteren woedde opnieuw de storm over
het land. Jachtvloot op het IJsselmeer
verrast, motorboot Groningen VI gezon
ken. (Gem. Ber. 3de blad en 1ste blad).
Lijk op de Vliehors aangespoeld. (Gem.
Ber. 3de blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
ZEILEN: De Na-Kaag in storm ten on
der gegaan. (2de blad).
ATHLETIEK: Goede prestaties der Hol
landers te Dusseldorf. (2de blad).
VOETBAL: Storm en regen als spelbre
ker in de competities. (2de blad).
onze bacon betaalt, aanzienlijk zijn terug-
geloopen.
Hoewel de noodzakelijkheid van steun
aan den landbouw moeilijk kan worden
tegengesproken, rijst hier toch de vraag in
hoeverre het billijk is dezen weg te blij
ven volgen, waardoor zeer ten nadeele ook
van den consument, een bedrijf zóó zwaar
met extra heffingen is belast, dat een eer
tijds bloeiend middenstandsbedrijf op den
rand is gekomen van den ondergang, van
de totale ontwrichting.
HET WITTE ACHTERSPATBORD.
OP DE FIETS
Is het ook overdag vereischt?
In het besluit van 28 Augustus tot na
dere wijziging van het Motor- en Rijwiel
reglement is in art. 3 het voorschrift om
trent het witte spatbord opgenomen in den
vorm van een toevoeging aan het eerste
lid van art. 59 van dat reglement.
Artikel 59, eerste lid, schrijft voor, dat
een rijwiel, waarmede tusschen een half
uur na zondsondergang en een half uur
vóór zonsopgang over een weg of een
rijwielpad wordt gereden, moet voorzien
zijn aan de voorzijde van een lantaarn, en
aan de achterzijde van een lantaarn of re-
flector, die rood licht uitstraalt of daar
op vallend licht rood terugkaatst
De toevoeging nu begint: Bovendien
moet een rijwiel, waarmede over een weg
of een rijwielpad wordt gereden, voorzien
zijn van.... volgt de beschrijving van het
witte spatbord.
Klaarblijkelijk is het de bedoeling van
den wetgever geweest dit laatste voor
schrift ook te geven alleen voor de fiets
waarmede tusschen een half uur na zons
ondergang en een half uur voor zonsop
gang wordt gereden. Maar deze be
doeling komt in het nieuwe artikel 59 niet
tot uitdrukking. Volgens den tekst der
toevoeging moet de fiets, wanneer men er
ook mede rijdt, het witte achterspadbord
dragen. Overdag dus zoowel als 's nachts
en 's avonds.
Of daaraan de politie op den dag dat de
wijziging van kracht wordt de hand zal
houden is natuurlijk een tweede. Ook zij
zal het voorshands druk genoeg hebben
met de zorg voor de fietsen, die zich des
avonds en des nachts op straat vertoo-
Geheel van beteekenis ontbloot is de
kwestie niet. Er zijn fietsers genoeg, die
hun rijwiel alleen overdag gebruiken om
heen en weer naar hun werk te rijden en
die 's avonds nimmer hun fiets bestijgen.
Hun zou 't kunnen invallen, dat ze het
achterspatbord niet over een lengte van
30 c.M. van het ondereind af wit behoef
den te laten verven. Daarmee zouden ze
een overtreding van het motor- en rijwiel-
reglement begaan, die voorloopig waar
schijnlijk wel met een waarschuwing zal
worden afgedaan, doch op den langen
duur zou moeten worden bestraft.
