DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
26e Jaargang
ZATERDAG 28 SEPTEMBER 1935
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
Bü onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VIJF BLADEN WAARONDER GE
ÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD.
Schobbers
Minister Colijn eindigde gisteren zijn
rede met de volgende woorden:
„De vlucht uit den gulden in vreemde
valuta wordt door menschen, die ik on
vaderlandslievende „schobbers" noem, aan
gemoedigd en die aanmoediging vindt, door
de onzekerheid van den binnen- en buiten-
landschen toestand, bij een zenuwachtig
publiek een toebereiden bodem.
Die vlucht in vreemde valuta maakt het
geld hier te lande schaarsch en duur. De
taak der Regeering wordt er door belem
merd. Handel en nijverheid worden er
ernstig door benadeeld. De vluchtelingen
zelf lijden er vaak ernstige schade door.
Aanzienlijke verliezen zijn reeds geleden
door velen, die hun bezit verbonden met
het vagebondeerend kapitaal.
Land en volk hebben thans op sociaal-
economisch gebied allereerst behoefte aan
verlaging van de veel te hoog geworden
rente en aan uitbreiding van crediet. En
deze twee zijn alleen te verkrijgen, indien
men de zenuwachtige stemming voor goed
van zich afschudt en vervangt door de oud-
Nederlandse he deugd van rustige beraden
heid en grimmige volharding".
De „Maasbode" merkt hierbij op:
Deze woorden, die de Kamer met ap
plaus ontving, zijn natuurlijk van be-
teekenis, maar de „schobbers" zullen
zich er helaas niet veel van aantrekken
en doorgaan met onrust wekken, wan
neer zij daartoe maar de kans schoon
zien. Het wil ons voorkomen, dat de
Regeering daarmee rekening moet hou
den en op afweermaatregelen zinnen,
nu zij voor de zooveelste maal ver
klaard heeft, de huidige muntparrteit
beslist te willen handhaven.
Inderdaad de .schobbers" zullen er
zich, helaas, met veel van aantrekken. Zoo-
als .schobbers", als ze 's Zondags in de kerk
zitten en Christus' Evangelie van recht
vaardigheid en liefde hooren, er zich vaak
maar al te weinig van schijnen aan te trek
ken!
't Is moeielijk, 1 is gemakkelijker ge
zegd, dan gedaan wij geven *t
volmondig toe maar de regeering zal
toch zich moeten inspannen, om uiteinde
lijk te komen tot maatregelen, waar
door de samenleving kan worden be
schermd tegen het'bedrijf van de „schob
bers"!
De heffing-in-eens
Uit een artikel van een der leiders van
de Katholiek-Democratische Partij, den
heer F. E. Evers, in het partijblad „Onze
Vaan":
In den geest van ons program zou
ik voor het oogenblik een tijdelijke ex
tra heffing op de inkomens voorstaan.
Een soort noodibelasting. Voor een hef
fing van de vermogens is het thans
zeker niet de tijd. Voor velen zou de
gedwongen realisatie van een deel van
hun eigendommen hoogst onrechtvaar
dig zijn.
Tot voor kort was het gemeengoed aller
„democraten": Pak het kapitaal aan? Haal,
waar t zit! Neem van het kapitaal een
deel af; er blijft dan toch nog genoeg over.
De regeering voere in een extra heffing, een
heffing-in-eens van het kapitaal!
Nu wordt een dergelijke heffing in een
blad van een partij, die ze steeds heeft
voorgestaan, gekwalificeerd als voor velen
„hoogst onrechtvaardig". Dat was ze echter
ook al enkele jaren terug!
Tegen een heffing-in-eens op de inko
mens zijn, ongetwijfeld, minder bezwa
ren wij erkennen t grif. Maar dat ook de
invoering van deze heffing niet zoo een
voudig is, als men niet „hoogst onrecht
vaardig" wil worden, zal een ieder toch wel
onmiddellijk duidelijk zijn.
Oud-minister Marchant
over doctor Poels
EEN ZELDZAME AALMOEZENIER.
Wij lezen in de „Zuid-Limburger"
Het schijnt niet gemakkelijk „een korte
bijdrage te leveren over den persoon van
den jubilaris", wat de redactie me heeft
verzocht.
Vooreerst omdat de schrijver erop moet
rekenen, dat „de jubilaris" het zelf zal
lezen. Als men veel moois schrijft van „zijn
persoon", wordt hij boos. Hij vindt dat ook
niet van belang. Hij moge dan bedenken,
dat zo velen, die hem dankbaar zijn, be
hoefte hebben om dat eens aan elkander te
zeggen. Dat moet hij hun vergeven. Hij is
een eerste-rangs mensenkenner. Daarom
zal hij het wel doen.
In de tweede plaats is die taak niet ge
makkelijk, omdat „de persoon van den
jubilaris" zo veel kanten heeft. Hoekige
kanten, harde kanten en zachte kanten.
Alleen geen kleine kanten.
Toch is de taak in één opzicht weer niet
moeilijk, omdat „de persoon van den jubi
laris" voor hen, die trots zijn op zijn vriend
schap, geen verborgen kanten heeft. Deze
stoere figuur leeft voor hen in al zijn een
voudige grootheid, zooals hij is. Men heeft
nergens iets achter te zoeken. Alles is open
en klaar. En als hem iets niet bevalt be
hoeft men niet bang te zijn, dat hij het zal
verbergen.
Daarom houden wij zooveel van hem. Wie
zich vergooit door aan hem te raken, raakt
aan ons.
Daardoor is deze Limburger wien God
zoveel gaven heeft geschonken van hoofd
en hart, Nederlander, dien ieder kent, en
een wereldburger, dien ieder kent: deze
Limburgse aalmoezenier.
Ieder, hoe geleerd hij mag zijn; ieder,
hoe gelovig hij mag zijn; ieder, hoe goed hij
zich mag verbeelden te zijn; ieder kan van
„den jubilaris" iets leren; ieder kan veel
van hem leren. Dat is het mooie. In deze
schatkamer kan ieder terecht, man of
vrouw, arme of rijke, kleine man of hoge
meneer, priester of leek, en hij gaat nooit
heen, of hij voelt zich verrijkt. En wie
struikelde, richt hij op.
De taak van den aalmoezenier heeft voor
hem geen grenzen.
Wij trachten allen navolgers te zijn van
Christus. Hoe we dit moeten aanleggen,
kunnen wij leren van Poels.
„Laat de kinderen begaan, en belet ze
niet tot Mij te komen. Want het rijk der
hemelen is voor hen, die zijn zoals zij. En
na him de handen te hebben opgelegd, ging
Hij heen".
In het robuste lichaam van Poels huist
de ziel van een kind.
Laten wij God danken voor wat Hij ons
in dezen aalmoezenier heeft geschonken.
Laten wij Hem bidden, dait hij ons nog lang
blijve behouden.
MARCHANT.
BINNENLAND
Melksteunbeperking wordt
doorgevoerd
Met ingang van 29 December
Naar wij van de Ned. Zuivel-Centrale
vernemen is, te rekenen van 29 Sept. 1935
af, de uitkeering op alle tot zuivel- of
melkproducten verwerkte melk afgesteld
op basis van 2.56 et per K.G. melk met
een vetgehalte van 3.2 pet. De thans vast
gestelde nieuwe uitkeering stemt overeen
met 67.2 cent per K.G. boter van 80 cent
per K.G. melkvet. Bij verwerking van
melk of boter, zóódanig, dat uit 100 K.G.
melk van 3.2 pet. vet 3.60 K.G. boter ver
kregen wordt, zal de uitkeering hierop dus
3.60 X 0.672 ƒ2.42 per 100 K.G. be
dragen.
In verband hiermede wordt medege
deeld, dat de minister zich op het stand
punt heeft gesteld, dat onder alle omstan
digheden de melksteunbeperking
met kracht en met alle beschikbare mid
delen zal worden doorgevoerd en
dat er geen sprake van kan zijn, dat deze
maatregel zal worden ingetrokken.
Strenge maatregelen zullen getroffen
worden tegen hen, die aan de melksteun
beperking geen medewerking verleenen of
die zullen trachten den maatregel te ont
duiken.
Ten aanzien van den datum van in wer
king treden van de genoemde maatregelen
zijn intusschen eenige moeilijkheden gere
zen, welke den minister hebben doen be
sluiten den datum van het in werking tre
den van de regeling, welke aanvankelijk
op 1 Juni 1935 was bepaald, te verschuiven
en nader vast te stellen op 29 Dec. 1935.
Met groote stelligheid kan dus thans
worden medegedeeld, dat de regeling 29
Dec. 1935 definitief in werking zal tre
den.
De nog resteerende maanden zullen wor
den gebruikt om de uitvoering in finesses
verder voor te bereiden en mede om te
trachten de benoodigde admini-
stratie voor de melkvee
houders te vereenvoudi
gen, hetgeen mogelijk is
gebleken.
In verband hiermede heeft de minister
eveneens een beslissing genomen met be
trekking tot de uitkeeringen aan de melk
veehouders.
Deze uitkeering, welke vóór de invoering
van de melksteunbeperking was vastge
steld op basis van 2.56 ct. per K.G. melk van
3.2 pet. vet, werd in verband met den hier-
voren vermelde maatregel verhoogd tot
2.96
Nu de melksteunbeperking eerst op 29
December 1935 zal ingaan, zal dus de
uitkeering weer tot 2.56
mo eten wo rden terugge-
br a c h t.
Hetgeen de melkveehouders gedurende
de afgeloopen maanden ten gevolge hier
van te veel hebben ontvangen, wil
de Minister hen laten behouden als
compensatie voor de zeer lage melkprij
zen in den afgeloopen zomer en voor de
meerdere kosten, welke zij thans hebben
door de verhooging van de monopolie-hef
fingen op granen enz.
DE TUINBOUWSTEUN.
Eere wien eere toekomt.
In hert in ons blad van gisteren opgeno
men verslag van het onderhoud, dat een
onzer Westlandsche medewerkers had met
den voorzitter van den Ned. Tuinders-
bond, den heer W. J. van Kampen, wordt
deze laatste genoemd als „een der leiders
van de actie voor uitbetaling van den vol-
ledigen richtprijs".
Het is ons gebleken, dat deze kwalifica
tie en woorden van den heer van Kampen
ten onrechte den indruk zouden kunnen
wekken als zou de toezegging van de 12
millioen voor den tuinbouw althans voor
een groot deel het gevolg zijn van de actie
van den Ned. Tuindersbond en zijn voor
zitter.
Wij stellen er daarom prijs op thans me
de te deelen, dat het hoofdbestuur van den
L.T.B., vergezeld van den Geest Arviseur
van deze organisatie, in den loop van de
vorige week een belangrijk onderhoud
heeft gehad met Minister Deckers, waarbij
met name de heeren Kampschöer en De
Kok op klemmende wijze de noodzakelijk
heid van een steunverhooging hebben be
pleit waarop de Minister, die overtuigd
bleek van den heersch enden nood, toezeg
de om na onderzoek onmiddellijk den tuin
bouw tegemoet tie zullen komen door het
voor de volle 100 procent uitbetalen van
den richtprijs.
Inderdaad deed de Minister zijn voorloo-
pige toezegging reeds na enkele dagen ge
stand.
Wij deelen dit mede, omdat eruit blijkt,
dat het wakkere bestuur van onzen Ka
tholieken L.T.B., dat al jarenlang op de
bres staat voor de belangen der tuinders,
ook ditmaal zeer actief is geweest
Eere wien eere toekomt!
„Residentiebode".
SPELLINGSWIJZIGING OP HANDEN?
Terug tot De Vries en Te Winkel?
Het Tweede Kamerlid, de heer Thijssen,
heeft aan den minister van Onderwijs, K.
en W. de volgende vragen gesteld:
1. Is het den minister bekend, dat een
deel van de kleine minderheid der scholen,
die nog niet overgingen tot het invoeren
van de o.a. voor de onderwijzersopleiding
voorgeschreven vereenvoudigde spelling,
van die invoering wordt weerhouden door
geruchten als zou ten departemente een
wijziging der voorschriften worden voor
bereid, welke neerkomt op een terugkeer
tot de spelling De Vries en Te Winkel?
2. Wil Z-Exe. mededeelen, of inderdaad
zoodanige wijziging der voorschriften, in
overweging of in voorbereiding is?
Benoeming gemeente-secretaris te Breda.
De gemeenteraad van Breda heeft tot
gemeente-secretaris benoemd mr. Ph. van
Woensel, thans commies-redacteur ter ge
meente-secretarie te Breda. Op mr. van
Woensel, die nummer twee op de voor
dracht stond, werden 20 stemmen uitge
bracht, tegen 7 op nummer één van de
voordracht, mr. dr. J. B. Sens. Mr. van
Woensel was op de voordracht nummer
twee geplaatst na loting met mr. H. van
Deel, commies-redacteur ter gemeente
secretarie te Eindhoven.
INSPECTEUR L. DUVAL.
Bij zijn afscheid van de politie.
Zooals eenige weken geleden reeds ge
meld, gaat de inspecteur van politie le
klasse, de heer L. Dirval, den politiedienst
met ingang van 1 October a.s. met pensioen
verlaten.
De heer Duval is reeds eenigen tijd met
ziekenverlof en is voor den verderen dienst
afgekeurd. Nu de heer Du val op ruim zes
tigjarigen leeftijd op non-activiteit komt na
'n diensttijd van 45 jaren, is hem een wel
verdiende rust van harte gegund.
De heer Du val, 27 Januari 1874 te Am
sterdam geboren, kwam den 29sten April
1890, op 16-jarigen leeftijd dus, in militai
ren dienst bij de instructiebatterij in Arn
hem, ter opleiding bij de veldartillerie. Na
twee jaar volgde zijn bevordering tot kor
poraal, waarna hij naar Leiden vertrok
om te worden geplaatst bij het 2e reg. veld
artillerie. Enkele jaren later werd hij be
vorderd tot onderofficier en na twee jaar
werd hij naar de rijschool te Bergen op
Zoom gezonden ter opleiding voor pikeur
voor de africhting van jonge paarden.
In 1897 ging hij naar Den Haag, waar het
depot voor de africhting van paarden zich
bevond. Vier jaar later werd hij als fourier
bij de administratie geplaatst.
In 1908 ging de heer Du val over naar de
politie en werd den 23sten Februari van
dat jaar onder burgemeester de Ridder en
commissaris Groebe benoemd tot inspec
teur 2de klasse. Na 11/2 jaar werd hij be
vorderd tot adj. inspecteur le klas, daarna
tot inspecteur 2e klasse en tenslotte tot
inspecteur le klas.
Na 27 jaren gemeentedienst gaat de heer
Duval thans met pensioen.
Wie aan den weg timmert, heeft veel
bekijks, zegt het spreeikwoord. Dit geldt
zeker voor den heer Duval, die wat men
bij de politie „den straatdienst" noemt, voor
zijn rekening had.
Als men nu nagaat welke moeilijke jaren
de gemeente in deze tijdsperiode heeft
doorgemaakt men denke slechts aan de
distributiejaren dan mogen we zeggen,
dat de heer Duval zijn taak naar buiten
zoo uitstekend mogelijk heeft vervuld en
dat hij zich hier vele vrienden heeft ver
worven onder de bevolking, zoowel als mi
litaire autoriteiten.
Als leider bij optochten en demonstra
ties werd van dezen politieman steeds veel
tact vereischt en te voet zoowel als te paard
kon men inspecteur Duval steeds op zijn
plaats zien.
Maandagmiddag te 2.45 uur zal het af
scheid van het politiecorps plaats hebben.
Moge inspecteur Duval lange jaren van
welverdiende rust gemeten!
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De commissie van dertien vergadert.
(2de blad).
Politieke jachtpartij van den Hongaar-
schen premier in Oost-Pruisen. (2de blad)
De tegenstelling tusschen Kerk en Staat
in Duitse hl and feller dan ooit. (2de blad).
BINNENLAND.
Invoering beperking melksteun. (1ste
blad).
Het vergaan van de „Poolster". Nog
een boot in den storm gebleven. (Gem. Ber.
4de blad).
Bakkersknecht te Uitrecht doodt zijn pa
troon. (Gem. Ber. 4de blad).
KAASPRIJZEN TE ALKMAAR.
Aanvoerders moesten met een
aanmerkelijke verlaging genoegen nemen.
De Alkmaarsche kaasmarkt had gisteren
een heel ongewoon verloop, doordat in het
eerste uur niet werd verkocht. De vraag
prijzen 36 en 37 wenschte de handel bij
lange na niet te besteden en daardoor kon
den er geen zaken tot stand komen. Later
zakten de eischen der aanvoerders aan
merkelijk en tenslotte moesten zij met 25
tot 28 genoegen nemen.
Over de oorzaak van dit ongewone ver
loop vernemen wij het volgende:
Het Duitsche invoercontingent voor Sep
tember was met 50 pCt. verhoogd tot
600.000 K.G. Hierdoor bewogen de prijzen
zich de laatste weken in stijgende lijn.
Daarbij kwam wat speculatie op den val
van den gulden, terwijl ook rekening werd
gehouden met mogelijk oorlogsgevaar.
Een en ander maakte, dat deze week op
enkele kleine markten tot 30 besteed
werd. Gistermorgen meende men, dat deze
l rijzing in Alkmaar onverzwakt zou door
gaan. Vandaar de hooge vraagprijzen.
Maar intusschen is het Duitsche Septem
ber-contingent reeds weg en in October
staat niets extra's te wachten. De normale
handel kon dan ook gisteren de sterk ver
hoogde prijzen nie besteden. Intusschen is
deze prijsstijging voor het platte land bij
zonder aangenaam. Er is wel een groot ver
schil met slechts 3 maanden geleden, toen
de kaas wegging voor ƒ9 per 50 K.G. te
gen deze week toch wel een gemiddelde van
27 per 50 K.G. „Tijd".
BOND VAN BLOEMBOLLEN
HANDELAREN.
De heer A. Verduyn Jr. voorzitter.
In de op 24 September gehouden alge-
meene vergadering van den Bond van
Bloembollenhandelaren, die door omstreeks
60 leden werd bijgewoond, werd in de
plaats van den aftredenden voorzitter, den
heer Tom M. H. van Waveren (periodieke
aftreding), tot voorzitter gekozen de heer
A. Verduyn Jr. tte Lisse.
De sameeringsmaatregelen werden breed
voerig besproken, waarbij zich 13 aanwe
zigen tegen deze maatregelen verklaar
den. „Weekbl. v. BL"
BLUFT DE CENTRALE H.L.S.?
Schoenmakerspatroons wordt geadviseerd,
het lidmaatschap niet op te zeggen.
Het hoofdbestuur van de Centrale Ne-
derlandsche Schoenmakerspatroons heeft,
gezien de mogelijkheid, dat er met mede
werking van de regeering nog veel te be
reiken is in het belang der schoenmakers,
waarbij de Centrale H. L. S. als centraal
lichaam noodig zal blijken, zijn leden ge
adviseerd het lidmaatschap der Centrale
H- L. S. niet op te zeggen. „Hbld.",
VRIJHEID VAN DEN ARTS BU
GENEESKUNDIGE BEHANDELING.
Gevolg gevende aan de uitspraak van de
algemeene vergadering, gehouden op 2, 3
en 4 Juli te Rotterdam, geeft het Hoofd
bestuur van de Nederlandsche Maatschap
pij tot bevordering der Geneeskunst aan
het volgende ruimere bekendheid:
„Het beroep van geneesheer behoort ia
ons land tot de vrije beroepen, niemand kan
den arts dwingen tot het verleenen van
diensten. Menigeen verzekert zich van te
voren van de hulp van een arts, door voor
af met hem kennis te maken en hem te
vragen of hij in geval van nood zijn hulp
wil verleenen. Ook het publiek heeft dan
het besef, dat het verleenen van genees
kundige hulp niet kan worden geëischt.
Als gevaar dreigt en andere hulp ont
breekt, moet iedereen, ook de arts, zich ter
beschikking stellen, maar anders blijft de
medicus vrij zijn diensten te weigeren. De
geneeskundige is evenzeer vrij om den
band met een patiënt, die men een tijd lang
behandeld heeft, te verbreken. Een der re
denen hiervoor kan zijn het niet betalen
van een billijke rekening, wanneer de pa
tiënt, naar de overtuiging van den dokter,
daartoe wel 'bij machte is, maar er onwil
in het spel is".
Kasteel
Raadhuis.
In de gemeenteraadsvergadering van
Dussen is met 6 tegen 5 stemmen beslo
ten, het oude kasteel, dateerende uit de
14e eeuw en dat de laatste jaren onbe
woond was, aan te koopen voor de som van,
15.000. Het kasteel behoort aan de fa
milie Suringa. De bedoeling van dezen
aankoop is het kasteel in te richten voor
gemeentehuis en museum. „Tijd".