26e Jaargang
VRIJDAG 20 SEPTEMBER 1935
No. 8222
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
MINISTER DECKERS OVER
ZIJN VOORNEMENS
VOORNAAMSTE NIEUWS
^e£eldócfieSoti^<mt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij roornitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f.50
Verschenen is de Memorie van Antwoord
van minister Deckers op het Voorloopig
Verslag der Eerste Kamer nopens de be
grooting voor 1935 van het Landbouwcri
sisfonds. Wij ontleenen er het volgende
aan:
Dat er bezwaren bestaan tegen de uit
voering van de regeeringsmaatregelen, is
ook den minister natuurlijk niet onbe
kend gebleven. Zijn aanvankelijke indruk
i* intusschen, dat hij de critiek in haar al
gemeenheid niet kan deelen.
Herhaalde malen reeds hebben de ambts
voorgangers van den minister als him mee
ning te kennen gegeven, dat de steun aan
het bedrijf te verkiezen is boven den indi-
dividueelen steun. De minister is dezelfde
meening toegedaan.
De bedoeling van de regeeringsmaatrege-
len ten behoeven van den landbouw is op
dit oogenblik tweeledig. In de eerste plaats,
om de landbouwbedrijven in stand te hou
den en voor den ondergang te behoeden,
en daarnaast, om, zoodra zich de omstan
digheden voor de toekomst duidelijk aftee-
kenen, den overgang naar deze nieuwe om
standigheden te doen plaats vinden. Voor
loopig kan echter alleen het eerste in vol
len omvang worden nagestreefd.
De minister meent, dat de-door de Kroon
bij algemeenen maatregel van bestuur ge
nomen maatregelen ter voorkoming van
executie van landelijke eigendommen niet
geheel juist zijn beoordeeld.
Als tijdelijken maatregel in bijzondere
omstandigheden acht de minister de gebo
den oplossing juist.
Ten aanzien van het onderzoek naar de
vraag of de bestaande regelingen, welke
betrekking hebben op afneming en afzet
van varkens en varkensvleesch, vereenvou
digd kunnen worden, deelt de minister
mede, dat dit onderzoek binnenkort geëin
digd zal zijn.
Het is den minister op dit oogenblik van
zelfsprekend nog niet gebleken, dat hand
having van het z.g. „baconcontract" in strijd
is met een goed economisch beheer. Wel
is de minister bereid te doen nagaan of
in verband met den achteruitgang van den
export het baconcontract kan worden ver
eenvoudigd of door een andere regeling,
waarbij hetzelfde doel op meer eenvoudi
ge wijze wordt bereidt, kan worden ver
vangen.
Het ligt in de bedoeling van den minis
ter een teeltregeling voor kalveren te
handhaven.
Het vraagstuk van de verruiming van
het afzetgebied voor de boter op de bin-
nenlandsche markt heeft zijn aandacht.
Ook wordt het vraagstuk van de verhou
ding van boter en margarine opnieuw on
der de oogen gezien.
Dat met onze margarine-industrie groo-
te belangen verbonden zijn, daarvan is de
minister ten volle doordrongen. De om
standigheden zouden zich echter zoodanig
kunnen ontwikkelen, dat een nieuwe klei
ne stap ten gunste van de boter noodig
wordt.
De uitkeering over de tot zuivel- en
melkproducten verwerkte melk is ver
hoogd tot 8.96 cent per K.G. Zulks zal wel
is waar ten gevolge hebben, dat de uitga
ven de inkomsten vah de afdeeling zui
vel van het Landbouwcrisisfonds zullen
gaan overtreffen, doch de reserve van den
z g. „zuivelpot", afkomstig van heffingen
op den zuiveluitvoer naar gecontingen-
teerde landen maakt zulks gedurende ge-
ruimen tijd mogelijk en de noodtoestand
schrijft thans voor deze reserve aan te tas
ten.
Gepoogd wordt de kaaspositie te steu
nen door het middel van het uit de markt
nemen van ondermelkpoeder ten behoeve
van de pluimvee- en varkensvoederberei
ding. Bepaalde maatregelen daarvoor zijn
thans in werking getreden, terwijl verder
gaande in overweging zijn.
Het vraagstuk van de bevordering van
den export van zuivelproducten en de
daarbij voorkomende moeilijkheden, oun.
als gevolg van de onvoldoende samenwer
king van belanghebbenden, heeft de volle
aandacht Diverse maatregelen op dit ge
bied zijn in een gevorderd stadium van
voorbereiding.
Gelijk reeds werd opgemerkt is het
vraagstuk betreffende een eventueele ver
dere beperking van de margarine-produc
tie in overweging. Men bedenke echter,
dat de margarine-industrie, welker bin-
nenlandsche omzet in 19281929 64.700,
71.800, 70.100 en 63.300 tort bedroeg, de
zen heeft zien teruggaan tot 34.390 ton
over de periode 1 October18 Mei jfl. het
geen overeenstemt met een jaaromzet van
55.740 ton.
Men verlieze ook niet uit het oog, dat de
cijfers over 19281931 betrekking hebben
op margarine, waaraan geen boter was
toegevoegd, terwijl dit thans wel het ge
val is; het verbruik aan eigenlijke grond
stoffen voor de margarine is dus nog be
langrijk lager dan uit de cijfers over de
periode van 1 October18 Mei jJ. schijnt
te blijken.
Wat de reuzel betreft, kan de minister
mededeelen, dat de Crisis-Zuivel Centrale
alle ter beschikking gestelde reuzel heeft
overgenomen voor zoover deze eetbaar
was of op de gebruikelijke wijze eetbaar
kon worden gemaakt. Vet, dat uitsluitend
voor technische doeleinden geschikt was,
werd niet overgenomen De reuzel is door
bemiddeling van de exporteurs voor reke
ning der Crisis-Zuivel-Centrale uitgevoerd.
Alle exporteurs zijn in de gelegenheid ge
steld aan dezen uitvoer deel te nemen.
Tweede Kamer.
De plaats van de volksvertegen
woordiging in den rechtsstaat
Wij willen hier de aandacht vesti
gen op de rede waarmede gisteren de
opnieuw gekozen voorzitter van de Twee
de Kamer, jhr. mr. Ch. J. M. Ruys de
Beerenbrouck, zijn taak als zoodanig heeft
aanvaard:
„Geachte Medeleden,
Weder viel het mij te beurt, tot Uw
Voorzitter te worden benoemd. Voor die
benoeming eerbiedig erkentelijk jegens de
Koningin, zeg ik U dank voor het ver
trouwen, waarvan gij blijk hebt gegeven
door mij als eerste op de voordracht te
Ik maak mij zeker niet schuldig aan
grootspraak, als ik zeg, dat in den rechts
staat, waarin wij leven, ons College een
plaats zonder weerga inneemt In onze bij
eenkomsten spreekt het Volk tot de Re
geering. Omgekeerd zijn die bijeenkom
sten voor de Regeering de aangewezen
plaats om tot het Volk te spreken. Hier
wordt de inhoud bepaald van de wetten,
die de burgers binden. Hier in de eerste
plaats wordt het regeer beleid aan het oor
deel van het Volk getoetst. Onafhankelijk
heid en zelfstandigheid, niet alleen bij het
nemen onzer beslissingen, maar ook bij de
regeling onzer werkzaamheden, kenmerken
daarbij onze taak. Onze bevoegdheden zijn
groote. In die bevoegdheden liggen tevens
onze plichten. Bij het vervullen van d>»
plichten leiding te geven, is een taak, die
ik als een zeer eervolle beschouw.
Dat die taak tevens een aangename is,
weet ik uit ervaring. Zeker, het is voor
gekomen, dat het verdedigen van een
standpunt, het opkomen voor een overtui
ging, geschiedde met een hartstocht, die
een oogenblik de grenzen van het geoor
loofde deed overschrijden. Wij kunnen ons
echter gelukkig prijzen, dat zulke feiten
uitzonderingen zijn, die opvallen en veelal
achterna het meest betreurd worden door
hen, die ze begingen. In ons College
wie ons in onzen arbeid geregeld gade-
laat, weet het sluit in werkelijkheid ook
het diepste verschil in opvatting en over
tuiging onderlinge waardeering niet uit In
zulk een sfeer leider van belangrijke
werkzaamheden te mogen zijn, is een
voorrecht.
Aan de voorbereiding der openbare be
raadslagingen neemt de voorzitter geen
deeL Hij heeft echter voldoende gelegen
heid, te bemerken, hoe uitgebreid en uit
nemend de commissoriale arbeid is, die
door zijn medeleden wordt verricht en
hoezeer door dien arbeid het werk door
de Kamer in het openbaar te doen, ver
licht wordt en in waarde wint. Die arbeid
vergemakkelijkt ook zijn taak.
Een beroep op Uw medewerking om de
werkzaamheden der Kamer, zoowel in de
afdeelingen en commissies als in het open
baar in de juist aangevangen zitting zoo
goed mogelijk te doen verloopen, doe ik
niet Ik weet, dat ik op die medewerking
rekenen mag.
Het voorzitterschap aanvaardende, spreek
ik slechts de hoop uit dat onze gezamen
lijke arbeid onder Gods zegen moge strek
ken tot heil van het land" (Applaus).
Tegen ontrechting
der Joden
Op initiatief van het Comité voor Bij
zondere Joodsche Belangen is gisteravond
een groote protestmeeting in de Apollo-hal
te Amsterdam gehouden, waar sprekers
van alle godsdienstige richtingen het woord
hebben gevoerd over de ontrechting der
Joden in Duitschland.
De enorme zaal van de Apollohal was
geheel gevuld met een'1 geestdriftig pu
bliek, naar schatting ruim zesduizend men-
schen. Tal van beken<^ Amsterdammers
zoowel uit Joodsche als'uit andere kringen
zag men er bij.
Na een inleidend woord van den heer
A. Asscher spraken resp. de heeren L. H.
Sarlouis, prof. dr. A. H. de Hartog, kape
laan H. Drost, mr. dr. L. E. Visser, ds. J.
J. Buskes Jr., ds. A. R. de Jong, waarna
de heer Asscher een slotwoord sprak en
een motie van protest werd aangenomen.
Aan het „Handelsblad" ontleenen we het
volgende verslag van de rede van den Rot-
terdamschen kapelaan, den weleerw. heer
H. Drost.
„Kapelaan H. Drost, uit Rotterdam wekt
reeds terstond frenetiek applaus met zijn
uiting van broederliefde en medegevoel:
„onrecht, u aangedaan, voelen wij als ons
zelf, als de heele menschheid aangedaan!"
in deze dagen van droefheid zijn wij
Jood met de Joden. „Pax super Is
raël!" roept spr. met den Psalmist uit
en hij breekt in diep-bewogen bewoor
dingen den staf over de rassen-theorie en
den rassen-cultus, die op den duur moet
leiden tot een worsteling met het geheele
Christendom, omdat dit nooit zal kunnen
dulden, dat het ras tot afgod wordt ge
maakt.
Hemeltergend en wereldbeschamend is
het, dat in Europa in onze 20e eeuw zoo
iets mogelijk is! roept spreker uit als
wat thans in Duitschland geschiedt, en
wij willen het uitroepen, tot hemel en aar
de het hooren: Pax super Israël!
vrede over Israël!
En wij richten ons tot de internationale
wachters van Pers en Volkenrecht, die de
ze verkrachting van menschenrechten aan
zien en toelaten, terwijl zij de macht en
den plicht hebben, zich ertegen te verzet
ten. Ieder mensch heeft recht op mensche-
lijke levensvoorwaarden, wie het ook is.
Spr. begrijpt niet, hoe er Christenen zijn,
die him instemming betuigen met wat daar
gebeurt en die spr. verwijten, dat hij het
opneemt voor de Joden. Terecht heeft de
Katholieke Kerk steeds zoovael mogelijk
de Joden in bescherming genomen en te
recht heeft kardinaal Faulhaber den moed
gehad zijn protest te uiten.
Als het gaat om Nederland, dan zij wij
geen Katholieken, geen Protestanten, geen
Joden danz ij n wij Nederlanders (mi
nuten lange ovaties). Duitsche Joden zijn
Joodsche Duitschers, samengegroeid met
den Duitschen grond, waar zij hun goed,
him bloed en hun talenten voor hebben ge
geven; zonder wie Duitschland niet zou
zijn wat het nu is, op wetenschappelijk,
op cultureel gebied (bijval).
Ook Duitschland heeft zijn graf van den
Onbekenden Soldaat. Als Hitler, Göring of
Goebbels daar een krans op legt, hebben
zij er dan wel eens aan gedacht dat in dat
graf een Jood kan liggen? (Luide toejui
chingen). Maar„Staatszucht kent noch
God, noch bloed," zegt Vondel. Met dit ci
taat uit de Gijsbrecht besluit spr zijn zeer
indrukwekkende rede, waarop langdurig
applaus volgt."
Het Abessijnsch conflict
WH Engeland de petrclenmvoorziening
van Italië afsnijden?
PARIJS, 20 September. De correspondent
van den Echo de Paris in Londen seint aan
zijn .blad, dat de leiding der Engelsche ma
rine er van overtuigd is, dat in geval van
noodzaak Italië door het afsnoeren van de
petroleum-leveranties schaakmat kan wor
den gezet. De vlootbewegingen zijn in over
eenstemming met bedoelingen in deze rich
ting. Het sluiten van het Suez-kanaal zou
het onmogelijk maken petroleum uit de
Perzische Golf van de petroleumlijn van
Abadan naar Italië te verzenden. De bewa
king van de kust van Palestina en van
Haifa zou de toevoer van petroleum uit
Irak afsnijden. Zelfs wanneer de Italianen
hier succes zouden boeken, zouden de En-
igelschen gemakkelijk de petroleum aan de
bron in Mossoe kunnen tegenhouden. Ten
einde voor de Italianen de levering van olie
uit de Kaïukasus onmogelijk te maken, zou
op het oogenblik onderhandeld worden niet
EEN DER DRIE HAVIL-
LAND-VLIEGTUIGEN
VERMIST.
Op weg naar Nieuw Guinea
Waarschijnlijk noodlanding
Volgens een via Londen ontvangen tele
gram wordt een der drie Havilland-vlieg
tuigen, die op 1 Sept. j.l. uit Amsterdam
zijn vertrokken voor de Karteerings-expe
ditie op Nieuw-Guinea vermist.
Het vliegtuig is laatstelijk gezien ten
Noorden van Bassin op 100 mijl ten Wes-
Ufa van Rangoon in Burma.
Men vreest, dat het toestel een noodlan
ding heeft moeten maken.
Een onderzoek wordt ingesteld.
De bemanning van het toestel bestaat
uit: capt. Fullfold, gezagvoerder, den Ned.
kapt. J. Vonk, tweede bestuurder en de
Engelsche mecanicien S. J. Cope
De directie van de K.N.I.L.M. te Am
sterdam deelt aan het A.N.P. mede, dat
gistermiddag van kapitein Koppen een te
legram is ontvangen, meldende, dat van
de drie de Havilland Dragon Rapide vlieg
tuigen op weg naar Indië, de P.H.-A.K.U.
en de P.H.-A.K.W. gistermiddag te Ran-
gaan zijn geland na van Akyab te zijn ver
trokken. Het telegram meldde verder, dat
de P.H.-A.K.V. niet was aangekomen, doch
dat men daar geen verdere berichten van
had. Het wéér was zeer slecht
In dit verband deelt de directie van de
K.N.I.L.M. mede, dat het wel vast staat,
dat de P.H.-A.K.V. een noodlanding heeft
moeten maken. Van Rangoon en Calcutta
uit heeft men contact gezocht met alle
tusschenstations, teneinde te vernemen
waar het vliegtuig zich bevidta Tusschen
Ahyab en Rangoon, een afstand van 500
K.M., bevinden zich 4 noodlandingsplaat
sen, n.l. op het eiland Ramri, op het eiland
Cheduba, nabij Sandoway en nabij Bassein
Hedenmorgen werd een telegram van
kapitein Koppen ontvangen, meldend, dat
er nog geen bericht was en dat naar het
vliegtuig werd gezocht doar captain Vox,
daarbij geassisteerd door een Engelschen
vlieger, die met het terrein bekend is.
Frijns ziet niets
De Nederlandsche piloot van de K.L.M.
die met de „Kieviet" op weg is naar Hol
land, en gisteren van Rangoon aar Akyab
is gevlogen, heeft bericht dat hij onder
weg naar het vermiste vliegtuig heeft uit
gezien, maar het niet heeft kunnen ont
dekken
Hedenmiddag tegen half 2 heeft de di
rectie van de K. N. I. L. M. een telegram
ontvangen van kapitein Koppen, waarin
wordt gemeld, dat het zoeken naar het
vermiste de Havilland Dragon Rapide vlieg
tuig met kracht wordt voortgezet. Men
heeft daarvoor ook een watervliegtuig ge
charterd, waarmede de Irawady-delta ten
zuiden van Rangoon wordt afgezocht.
de Turksche regeering over het sluiten van
de Dardanelles Door het sluiten van de
Straat van Gibraltar tenslotte zou Italië
geen petroleum meer uit Amerika kunnen
krijgen. Er zou dan nog alleen over het
vasteland, via Zwitserland, Duitschland en
indirect over Roemenië, petroleum voor
Italië onbereikbaar zijn, verondersteld, dat
de leveranciers in deze landen ondanks
eventueele voorschriften van den Volken
bond in staat zouden zijn olie naar Italië
te verzenden.
Volgens de meening van bevoegde En
gelsche kringen zou Italië dus binnenkort
geen petroleum meer tot zijn beschikking
hebben.
Het Engelsche Parlement vroegtijdig
bijeen geroepen?
.LONDEN, 20 Sept. (A.N.P.). Naar ver
luidt aoht men het steeds waarschijnlijker,
dat het parlement nog vóór 29 October
vervroegd bijeen geroepen zal worden in
verband met den dreigenden toestand.
De Italiaansche goudreserve.
ROME, 20 Sept. (A.N.P.). De goudreserve
van de Bank van Italië is gedaald tot
4563.000.000 lire zoodat de dekking der
bankbiljetten thans nog slechts 31 pet. be
draagt De goudreserve loopt nog steeds
achteruit
DIT NUMMER BESTAAT UIT VIER
BLADEN.
BUITENLAND.
Eén der drie de Havilland Dragons, be
stemd voor de karteering van N.-Guinea,
op weg naar Indië vermist Men vermoedt
dat het toestel een noodlanding heeft moe
ten maken. (1ste blad).
Langzamerhand wordt het te Genève
duidelijk, dat Mussolini van geen toege
ven weet in het Abessijnsche geschiL Wat
de voorstellen van de commissie van vijf
bevatten. (3de blad).
Duitsche agitatie tegen Litauen. (3de
blad).
Crisis in de Britsche Labourpartij. (3de
blad).
BINNENLAND.
De plannen van den Minister van Land
bouw (1ste blad).
De heer Krelage treedt af als voorzitter
van „Bloembollencultuur" (iste blad).
Brutale roofmoord te Groningen mislukt;
een der daders gearresteerd. (Gem. Ber.,
4de blad en 1ste blad).
De inbraak bij de fa. Wilton te Schie
dam opgehelderd; drie daders gearresteerd,
grootste gedeelte van het geld terugge
vonden. (Gem. Ber„ 4de blad en 1ste
blad).
LEIDEN.
De herdenking van het 150-jarig bestaan
van M. S. G. (3de blad).
ALG. VEREEN. V. BLOEMBOLLEN
CULTUUR.
De heer Krelage treedt als voorzitter af.
De heer E. H. Krelage, voorzitter van
de Alg. Ver. voor Bloembollen cultuur is
voornemens in de Decembervergadering
van de vereeniging zijn functie ter beschik
king te stellen. De a.s. Maandag te hou
den buitengewone algemeene vergadering
inzake de bloemboüensaneering zal hij nog
leiden.
DE ROOFOVERVAL TE GRONINGEN.
Eén der daders gearresteerd.
Door het krachtig in grijpen der Groning-
sche recherche in samenwerking met de
politie te Leek is gisteravond reeds één der
daders van den brutalen roofoverval in de
tabaksfabriek van Th. Lieftink, de 23-ja-
rige A. W. A. gearresteerd.
A. werd aangehouden, toen hij zich ten
huize van zijn familie te Tolberter Petten
(gemeente Leek) bevond.
Hij werd naar het hoofdbureau van po
litie te Groningen overgebracht. Het op
sporen van den tweeden dader wordt met
kracht voortgezet.
DE STORM IN ENGELAND.
LONDEN, 20 Sept. Gisteren heeft in En
geland, het Kanaal en op de Noordzee we
derom een buitengewoon krachtige storm
gewoed, die echter niet zoo hevig werd
als de storm in den nacht van Dinsdag op
Woensdag. Ook ditmaal moest een aantal
stoomschepen de havens binnenloopen. Een
verkeersvliegtuig, dat met 25 passagiers aan
boord van Croydon naar Parijs vertrokken
was, was na tien. minuten gedwongen te
rug te keeren. De onderzeeër die voor af
braak verkocht was en die tijdens den laat-
sten storm in het kanaal van Bristol van
het sleepschip losgeslagen was en zonder
bemanning op drift was geraakt, is na 36
uur omgezwalkt te hebben bij Cardiff ge
strand. Het geregelde scheepvaartverkeer
tusschen Folkstone en het continent is gis
teren naar Dover verlegd.
