Rijksbegrooting van 1936
No. 8ZZ0!
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
Een te dekken tekort van 119 millioen
26e Jaargang
WOENSDAG 18 SEPTEMBER 1935
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week 2-50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad ia voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 1
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. It
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin b»-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur «m
verhuur, koop én verkoop: t.56
DIT NUMMER BESTAAT UIT VIER
BLADEN.
De millioenen-nota
Er is geen mensch in Nederla»die
niet betreurt, dat de millioenen-nota een
verzwaring in plaats van een verlichting
van den belastingdruk aankondigt.
Maar er is óók geen mensch in Neder
land, die aannemelijk zal kunnen maken,
dat 't anders zou kunnen onder de hui
dige omstandigheden.
Dat de Regeering de Omzetbelasting wil
verhoogen, houdt ongetwijfeld in een be
moeilijking vsin de zoozeer door haar zelf
gewienschte aanpassing aan een lager le
vensniveau. Sympathiek is daarentegen
de aangekondigde belasting op buitenland-
sche pleizierreizen; een belasting, die al
lang ingevoerd had moeten zijn!
Voor de ambtenaren enz. zijn de vol
gende maatregelen in het vooruitzicht ge
steld:
In de plaats van de instelling van een
kweekelingeninstituut zal worden gesteld
een algeheele herziening der salarisrege
ling voor jeugdige ambtenaren, onderwij
zers en werklieden in Overheidsdienst,
waardoor een besparing zal worden ver
kregen van ƒ8.500.000 (voor hen zal een
verlaagd jeugdsalaris worden ingevoerd).
Zü ontvangen het volle salaris, aan him
betrekking verbonden, eerst op him 24ste
(resp. 26ste) levensjaar.
In salaris- en loonschalen met één-
Jarige opklimming zal deze worden gewij
zigd in een tweejarige met verdubbeling
van het bedrag der periodieke verhooging.
Niet-herplaatsbare wachtgelders en de
onderwijzers, die den leeftijd van 60 jaren
hebben bereikt, zouden op nader te bepa
len voorwaarden gepensionneerd kunnen
worden.
Voor de beoordeeling van den derden
maatregel (vervroegd pensioen) moeten
we de uitwerking er van nog afwachten;
tegen den tweeden maatregel (wijziging in
de periodieke verhoogingen) kunnen in
dezen tijd oi. geen onoverkomelijke be
zwaren worden aangevoerd, hoewel wij
het onaangename er van voor velen er
kennen. Wat den eersten maatregel (her
ziening salarisregeling jeugdige ambtena
ren, enz.) betreft: wij juichen het toe, en
zijn er verheugd over, dat het instituut van
kweekelingen met acte by het onderwijs
zal worden afgeschaft, waardoor een ein
de zal worden gemaakt aan een schreeu
wend -onrechtvaardigen toestand! Een al
geheele herziening der salarisregeling voor
jeugdige ambtenaren, onderwijzers, werk
lieden is in zich niet af te keuren; er is
in ons blad reeds eerder op gewezen, dat
zulk een bezuiniging veel verkiezel ijker
of veel minder afkeurenswaardig is, dan
het hier bedoelde kweekelingen-instituut.
Voor een beoordeeling moet echter ook
hier de uitwerking van het plan worden
afgewacht.
Wij gelooven, dat over de miHioenen-
nota in haar geheel niet héél veel critiek
zal loskomen tenzij waarschijnlijk over
het voorstel inzake verhooging der Omzet
belasting omdat er nog niet zoo veel
critiek geleverd worden kan op blijk
baar nog in embryonalen toestand verkee-
rende plannen der regeering.
Duitsch stoomschip bij
Borkum gestrand
Bemanning van twaalf
koppen door reddings
boot van boord gehaald
Uit Oostmahorn wordt gemeld:
In den afgeloopen nacht heeft de mo-
torredddngflboot „Insulinde" van de Noord
en ZuidihoLlandsche Redding Mij., onder
commando van schipper Mees Toxapeus,
op het Borkumer Rif tijdens het zware
stormweer een uiterst moeilijke redding
(volbracht.
Dekkingsmaatregelenhet reeds ingediende bezninigingsontwerp; lagere
salaris-regeling voor jeugdige ambtenaren, onderwijzers en werklieden;
vertraging in periodieke verhoogingen van ambtenaren, enz.; vervroegde
pensionneering van wachtgelders en onderwijzers. Wijziging der werk-
loosheidssnbsidie voor de gemeenten.
Voorgesteld wordt verder verhooging van omzetbelasting, successierech
ten, zegelrechten, registratierechten, dividend- en tantieme-belasting, als
mede belasting op buitenlandsche pleizierreizen.
Wij geven hier een kort uittreksel uit de
z.g. Millioenen-nota:
Het tekort over 1936, bij de indiening
van het bezuinigingsontwerp voorloopig
geraamd op 75 millioen, blijkt in werke
lijkheid 109 millioen te bedragen, wegens
een verminderde opbrengst der middelen
(ƒ11 millioen) en hoogere uitgeven (ƒ26
millioen).
Met dit tekort is het einde van de budge-
taire moeilijkheden voor het komende jaar
nog niet bereikt. Het moet nog met de vol
gende posten worden verhoogd:
Verlaging van den w ij n a cc ij n s 0.7
milioen; verlaging van de loodsgelden
ƒ2.5 millioen; verlaging van den accijns
op bier en gedistilleerd 7 millioen.
Te zamen ƒ10.200.000.
De voorgestelde verlaging bij het Bezui
nigingsontwerp in uitzicht gesteld, acht de
regeering ook nu nog noodzakelijk.
De hoogere uitgaven zijn in hoofdzaak:
verhooging van den post: onderstand aan
noodlijdende gemeenten, voorts uitgaven
voor het onderwijs wegens de versterkte
afvloeiing van boventallige onderwijzers,
wier wachtgelden ten laste van het Rijk ko
men, alsmede kosten van onderwijs voort
vloeiende uit het natuurlijke accres van
leerlingen.
De opbrengst der middelen is in totaal
op ƒ41 millioen lager geraamd moeten
worden dan voor 1935.
De maatregelen tot dekking van het te
kort zijn:
1. Het bezuinigingsontwerp, waarvan
het geraamde eindcijfer van 97 millioen
echter eerst verminderd moet worden met
ƒ13 millioen, die de aanvankelijk voorge
stelde,"* doch naderhand ingetrokken instel
ling van het instituut van kweekelingen
met akte bij het lager onderwijs aan be
sparing zou hebben opgeleverd.
In de plaats van de instelling van het bo
venvermelde kweekelingen-instituut zal
worden gesteld een algemeene herziening
der salarisregeling voor jeugdige ambtena
ren, onderwijzers en werklieden in over
heidsdienst, waardoor een besparing zal
worden verkregen van 8.500.000. Het be
drag stijgt daardoor tot 92.500.000.
Hiervan is reeds in de begrooting ver
werkt wegens alle maatregelen, die zonder
voorafgaande wetswijziging konden worden
genomen (met uitzondering van de alge
meene salarisverlaging en de bovenge
noemde wijziging der jeugdsalarissen)
15.600.000.
Blijft dus beschikbaar voor dekking van
het begrootingstekort f 76.900.000.
2. Na aanneming van het bezuinigings
ontwerp zullen voorts twee uitgaven be
treffende de financiering van de sociale
verzekering kunnen worden geschrapt en
een derde uitgave verminderd, die voor
1936 weer op de begrooting moesten worden
uitgetrokken, omdat de wettelijke maatre
gelen, waardoor zij in 1935 van de begroo
ting zijn afgevoerd, maar voor één jaar gel
den. In totaal vermindert het tekort daar
door met 13.972.300.
3. In alle salaris- en loonschalen met
één-jarige opklimming zal deze worden ge
wijzigd in een tweejarige met verdubbe
ling van het bedrag der periodieke verhoo
ging. Hieruit wordt een besparing geraamd
van 1 millioen.
4. Met betrekking tot de wachtgelders
acht de regeering het noodzakelijk, dat het
deel, dat niet herplaatsbaar is, zooveel mo
gelijk wordt overgebracht naar het pen
sioenfonds en wel deels door een strenge
keuring (invaliditeitspensioen), deels door
de toekenning van een vervroegd en daar
door uiteraard verlaagd ouderdomspensioen
Deze wachtgelders en de onderwijzers,
die den leeftijd van 60 jaar hebben be
reikt, zouden dus op nader te 'bepalen
voorwaarden kunnen worden gepensio
neerd. Het aantal wachtgelders zou daar
door met ongeveer een kwart verminderen.
De besparing zou 9 ton bedragen.
3. Wijziging van de wet op het wertkloos-
iheidssubsid'iefonds. Van het tekort ad
14 millioen neemt het Rijk de helft voor
zijn rekening. De andere helft (ƒ7 millioen
zal door een wijziging van het systeem van
subsidaeering van de gemeenten, welke 'n
bezuiniging moet opleveren, worden ge
vonden.
De minister van financiën stelt zich voor,
in overleg met zijn ambtgenooten van so
ciale zaken en van binnenlandsche zaken,
voor 1936 een regeling te bevorderen, die
zal berusten pp zoodanige grondslagen, dat
de gemeenten zelve er mede een financi
eel belang bij zullen hebben, dat iedere
niet onvermijdelijke stijging dezer uitga
ven zal worden tegengegaan.
Daarnaast heeft de minister van sociale
zaken reeds maatregelen genomen, am de
controle van rijkswege op de werkloos
heidsuitgaven te verscherpen, terwijl deze
bewindsman voorts nog andere middelen
"overweegt, om zonder het peil der uitkee-
ringen aan te tasten, tot verlaging van het
totaal der werkloosheidsuitgaven te ge
raken.
Verhooging van middelen. K
Aangezien het Rijk niet in staat is, am
zonder het treffen van bijzondere maatre
gelen een bedrag van 53 millioen in het
Werkloosheid subsidiefonds te storten is
eenige versterking der middelen door ver
hoogde belastingheffing niet te ontgaan.
De minister van financiën is echter van
oordeel, dat het minder gewensCht moet
worden geacht, deze verhoogde heffing te
doen geschieden ten bate der algemeene
middelen. Daardoor zou haar zeer excep
tioneel karakter niet voldoende uitkamen.
Verre geeft hij er de voorkeur aan, deze
middelen toe te voegen aan het Werkloos-
heidssubsidiefonds.
De bijzondere heffingen ten bate van
het fonds, waarvan de minister van finan
ciën de tot stand koming zou willen be
vorderen, zijn de navolgende:
a. Een heffing van 20 opcenten op de
omzetbelasting. Deze maatregel zal een ba
te opleveren van ongeveer 12.000.000.
b. Een heffing van 20 opcenten op de
rechten van successie, van overgang en
van schenking. De opbrengst wordt ge
raamd op 6.800.000.
c. Een heffing van 20 opcenten op de
evenredige zegelrechten zal opbrengen
plrn. 1.600.000.
d..Een heffing van 20 opcenten op de
rechten en boeten van registratie, met uit
zondering van het recht, wegens het ge
plaatste kapitaal van naamloaze vennoot-
2.000.000.
e. Een heffing van 20 opcenten pp de di
vidend en tantièmebelasting zal opbrengen
1.800.000.
f. Ten slotte zal de regeering met een
voorstel tot heffing eener belasting pp bui
tenlandsche pleizierreizen komen. De ver
moedelijke opbrengst is voor de eerste
maal zeer moeilijk te ramen. Voorzichtig
heidshalve worde zij niet hooger gesteld
dan 2 millioen.
De totale opbrengst dezer nieuwe hef
fingen beloopt 26.200.000.
Gisteravond werden door de stoamloods-
iboot Nr. 22, welke voor de monding van de
Eems kruiste, noodseinen waargenomen
van een stoomschip, dat op het Rif bleek
te zjjn gestrand. Onmiddellijk werden deze
seinen doorgegeven aan de kuststations,
waarna te omstreeks middernacht de Duit-
sche motorreddingboot „Nebeltau" van het
eiland Borkum en de „Insulinde" van
Oostmahorn vertrokken. De „Insulinde"
arriveerde te 4 uur hedenochtend op het
Borkummer Rif. Er stond een heel zware
zee en de boot stootte herhaaldelijk tegen
dien grond. Men bevond zich in de onmid
dellijke nabijheid van het wrak van een
trawler, welke daar in 1918 was gestrand
en welker bemanning destijds eveneens
door schipper Toxopeus, toen met de red
dingboot „C. A. den Tex", werd gered.
Aangezien het pikdonker was, viel niets
te beginnen en moest het daglicht worden
afgewacht. De Duitsche reddingboot was
ook in de buurt, doch was niet in staat
langszij te komen.
Tegen half zes gelukte het de „Insulin
de" het gestrande schip, dat bleek te zijn
het Duitsche s.s. „Bramof", metende 900
ton, geladen met graan en met bestemming
Rotterdam, te naderen. Het schip bevond
zich ongeveer twee mijl uit den wal' van
Borkum.
De situatie was uiterst gevaarlijk, want
de „JiDSulinde" werd herhaaldelijk deca
de kakende golven opgenomen en tegen
het Duitsche sdhdp gesmakt, waardoor de
•boot beschadigingen opdiep, o.a. aan den
stootgordel. Acht der opvarenden van de
„Bramof" slaagden erin in het springnet
van de „Insulinde" te springen en konden
aldus in veiligheid worden gebracht. De
vier anderen werden pp andere wijze van
■boord gehaald. De „Insulinde" is daarop
naar Borkum gegaan en heeft daar de be
manning aan wal gezet. De schipper rap
porteerde dat aan boord van de „Bramof'
alles van dek was geslagen en dat de kaar-
tenkamer in elkaar was gedeukt. De „In
sulinde" is naar haar standplaats terug
gekeerd, waar zij hedenmiddag te uur
werd verwacht.
Voor zoover kan worden nagegaan is dit
een van de zwaarste reddingen geweest,
door de „Insulinde" verrricht. Het is de
tweede maal, dat deze reddingboot onder
Borkum haar assistentie heeft verleend. In
1928 nd. werden daar vijf man van een
Duitsch stoomschip gehaald. Toen was de
Duitsche reddingsboot „Hindenburg" ook
niet in staat om bij het schip te komen.
Het geval wil dit keer, dat de „Insulin
de" geen verzoek om assistentie had ont
vangen, maar er op eigen gelegenheid op
uit was getrokken. Met deze redding heeft
zij wederom een uiterst kranige prestatie
geleverd.
Wat de fiscus eischt.
TOTAAL DER BELASTINGEN
472 MILLIOEN.
Hieronder de raming van hetgeen de
fiscus in 1936 van de burgerij hoopt te
verkrijgen:
Grondbelasting 10.125.000
Inkomstenbelasting 74.600.000
Vermogensbelasting 18.375.000
Verdedigingsbelasting I 8.000.000
Belasting doode hand 2.000.000
Dividend- en TantièmebeL 12.000.000
Invoerrechten 84.000.000
Statistiekrecht 1.600.000
Accijns op zout 2.500.000
Accijns op geslacht5.000.000
Accijns op wijn 2.700.000
Accijns op gedistilleerd 28.250.000
Accijns op bier 7.000.000
Accijns op suiker53.000.000
Accijns op tabak35.000.000
Belasting op gouden en zil
veren werken 475.000
Omzetbelasting 60.000.000
Zegelrechten 17.000.000
Registratierechten 12.000.000
Successierechten 34.000.000
Couponbelasting 5.000.000
Totaal belastingen 472.625.000
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Vandaag kan Rome beslissen over de
jongste compromisvoorstellen van de com
missie van vijf inzake het Abessijnscbe con
flict (2de blad).
De Engelschen nemen htm maatregelen
in de Middellandsche Zee. (2de blad).
BINNENLAND.
De Rijksbegrooting: voor 1936. (late
blad).
De R.-K. Tweede Kamerfractie wil de
besprekingen met de regeering spoedig her
vatten. (1ste blad).
In de Eerste Kamer houdt de voorzitter
een scherpe redevoering. (1ste blad).
In den storm verging een Holl. schoener
op de Noordzee, waarbij de kapitein ver
dronk. Buïjtsch stoomschip bij Borcnm
gestrand; de bemanning van boord ge
haald. Storm berichten uit geheel het
land. (3de en 1ste blad).
Eerste Kamer
SCHERPE REDE VAN DEN VOORZITTER
TEGEN HET NATIONAAL-
SOCIALISME.
De voorzitter, baron de Vos vain Steen-
wijk, houdt de volgende rede:
De Koningin mocht het behagen, mij voor
den duur van de zitting welke heden aan
ving, de leiding van de Eerste Kamer der
Staten-Generaal op te dragen.
Voor dit bewijs van vertrouwen van de
zijde Harer Majesteit en Hoogstderzelver
verantwoordelijke Raadslieden ben ik
dankbaar.
Erkentelijk voor de medewerking en den
steun, welken ik bereids gedurende zes ja
ren van de leden van dit hooge college van
Staat in zeer ruime mate mocht ondervin
den, volsta ik met aan dat gevoel uitdruk
king te geven.
Een beroep op 'beiden voor de toekomst
schijnt mij hoe onmisbaar zij ook voor
uwen voorzitter zijn gelet op het verle
den, overbodig.
De toekomst!
Ih de huidige benauwenis der tijden, zoo
wel op economisch als op financieel gebied,
is het verklaarbaar, dat velen geneigd zijn,
al te zeer bij het heden stil te staan, en al
leen daaruit de toekomst te deduceeren, te
bezien, ja te vreezen.
Grijpe de Natie toch terug naar het ver
leden, bedenkende dat zij daarin wortelt,
dieper dan zij zich wellicht bewust is, een
verleden dat van nog heel wat grootere te-
genheden gewaagt, welke onze voorvaderen
vastberaden, in Godes kracht, hebben on
dergaan en overwonnen.
Strekken zij haar tot voorbeeld.
Zou de huidige generatie het willen,' het
durven bestaan, wankelmoedig te zijn?
Der tijden God verandert nooit.
Worden de gelederen gesloten. Natuurlijk
niet in dien zin, dat verschil van inzicht
zou worden prijsgegeven, zou zijn uitge
sloten. Dat nimmer. Een volk, dat vrijheid
kent en vrijheid eert, wil daar niet van
weten. Recht op en ruimte voor afwijken
de meeningen. Zij mogen zich doen gelden,
haren invloed oefenen.
Wij hebben onzen eigen volksaard, onze
eigen historie, onze eigen traditie, onze
eigen cultuur, onze eigen beschaving, wel
ke alle gelijkelijk van vrijheid spreken, en
die wij, geen enkele uitgezonderd niet
straffeloos kunnen verloochenen.
In Nederland dus geen kunstmatige uni-
tiviteit eener dwingland ij, welke, volkomen
tiviteit eene dwinglandij welke, volkomen
in strijd met hooger doelen, geen recht laat
wedervaren aan het persoonlijk geweten:
differentiatie.
Maar dit doet niets af van den plicht om
met handhaving van eigen beginselen, sa
menwerking van divergeerende geesten te
zoeken en te effenen, waar het gaat om
's lands hoogste belangen, welke te beoogen
en te dienen voor een ieder primair ge
bod is.
Eendracht, geen conflict. Het vaderland
eischt zulks.
Geve in de komende maanden de Eer
ste Kamer der Staten-Generaal, bolwerk,
palladium, van onze constitutioneele Mo
narchie, harer hooge roeping getrouw, ter
goede voorlichting van het Nederlandsche
volk, te dezen een schoon exempel.
Mevrouw, mijne heeren, het wordt van