DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BERICHT
26e Jaargang
WOENSDAG 11 SEPTEMBER 1935
No. 8214
Sk £cldóefieGoii4ci/tit
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per weekj 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
fcrranco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonnè's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur eet
verhuur, koop en verkoop: •.50
DIT NUMMEB BESTAAT UIT DRIE
BLADEN.
BINNENLAND
Katholiek Middenstands-
congres te Rotterdam
Openingsrede van
voorzitter Koops.
Het Congres van den Ned. R.K. Midden
standsbond werd heden te Rotterdam ge-
open met een rede van den voorzitter, den
heer J. A. Koops, uit Venlo.
Mgr. Aengenent herdacht.
In den aanvang van zijn rede heeft spr.
Mgr. Aengenent herdacht.
Mgr. Aengenent was één van de grond
leggers der katholiek-sociale beweging in
ons land, één van de mannen, die de op
voeding van ons. katholieken, tot sociaal
denken en sociale actie hebben tot stand
gebracht.
Als ons katholieke volk geleerd heeft
tot heil van Staat en Kerk principieel stel
ling te nemen tegenover de sociaal-econo
mische vraagstukken van dezen tijd, dan
danken wij dit voor een groot deel mede
aan hem.
Ik behoef er nauwelijks op te wijzen, ver
volgde spr., dat de omstandigheden waar
onder wij op het oogenblik bijeenkomen
voor den middenstand buitengewoon zwaar
en drukkend zijn. Ik zou hierover breed
voerig moeten uitweiden, ware het niet,
dat wij betrekkelijk kort geleden met de
andere standsorganisaties in Den Haag ons
Industrialisatie-congres hebben gehouden,
waar de noodtoestand van het bedrijfsleven
afdoende tot uiting is gebracht. Het is de
druk van de vaste lasten, die aan hoe lan
ger hoe meer moddenstandsbedrijven het
leven onmogelijk maakt. De cijfers van het
Economisch Instituut voor den Midden
stand laten ten deze geen enkelen twijfel
over. Wij achten het noodzakelijk, dat door
de Regeering op het punt van lastenver
laging voor het bedrijfsleven resoluut
wordt ingegrepen.
Daarbij komen de hoe langer hoe talrij
ker opzeggingen van hypotheken en exe
cuties van onderpanden, terwijl nieuw geld
niet is te krijgen. Ook deze toestand roept
om ingrijpen, als een massale ineenstorting
van bedrijven en gezinnen wil worden
voorkomen.
Wij kunnen gelukkig volkomen onder
strepen, wat hieromtrent door de Fractie
van de Katholieke Staatspartij aan de Re
geering is voorgehouden.
Ons land heeft behoefte aan een politiek,
die vierkant ingaat tegen de afbraak van
het bedrijfsleven, die allereerst poogt de
rentabiliteit van de bedrijven te herstellen
en die vervolgens alle krachten in het werk
stelt om voor ons volk werk en welvaart,
zij het in nog zoo bescheiden omstandighe
den, terug te winnen. Ook na het Industna-
lisatiecongres willen wij dit hier nog eens
uitspreken.
Wij zijn hier geen politieke bijeenkomst.
Wij wenschen ons van rechtstreekse he po
litieke bemoeiing te onthouden.
Maar het is goed, dat men weet, dat het
sociaal-georganiseerde katholieke volk
achter de leiding van de Katholieke Staats
partij staat.
Als die leiding meent met klem te moe
ten opkomen voor een consekwente en con
structieve economische politiek, dan doet zij
dit, omdat de stoffelijke en moreele nood
van steeds grooter volksgroepen, omdat het
economisch landsbelang haar in geweten
daartoe dwingt.
Ik breng een woord vam hulde en dank
aan die leiding in de persoon van den Mi
nister van Staat, Aalberse, omdat hij, daar
toe opgevorderd, getoond heeft de conse-
kwentie van zijn overtuiging voluit te wil
len aanvaarden.
Aan anderen hun verantwoordelijkheid
ten opzichte van het landsbelang, voor hun
daden en meeningen. Wij hebben wat ons
betreft de groote voldoening, dat de Ka
tholieke Staatspartij tegenover het land
haar plicht gedaan heeft. En wij wachten
in de komende maanden af. Zij, die geloo-
in de komende maande naf. Zij, die geloo-
ven en die weten, haasten niet.
Ook de regeering krijgt een
pluün.
Over de houding van de Regeering te
genover den middenstand, kan ik tot mijn
groot genoegen een ander geluid laten hoo-
ren dan mijn voorganger twee jaar gele
den.
Was er toen een biina hopelooze achter
stand en zag het er naar uit, alsof er bij
alle zorgen, voor voorziening in nood en
van den middenstand geen tijd overbleef,
op het oogenblik zien wij inderdaad, dat
Regeering en Wetgever met de behandeling
van meerdere middenstandsverlangens vor
deringen hebben gemaakt. Ons verslag over
19331935 wijst dat met de stukken uit.
De crisis-crediethulp is in werking.
De verruiming van de Winkelsluitings
wet is, zoo goed en zoo kwaad als dat ging,
tot stand gebracht.
Ten aanzien van het afbetalingsstelsel
zijn wetsontwerpen ingediend.
Ten aanzien van nevenwerkzaamheden
van overheidspersoneel is de gewenschte
beperking ingevoerd.
En de opruimingen- en uitverkoopwet
heeft het Staatsblad bijna bereikt, terwijl
ook aan een verleening van voorschothulp
aan kleine middenstanders, die voor een
crisiscrediet niet in aanmerking komen, de
laatste hand schijnt te worden gelegd.
Zeker, er blijft nog te wenschen over.
Ik noem weer met nadruk het cadeauver
bod en een betere inning van kleine vor
deringen.
Maar dankbaarheid siert den mensch,
dankbaarheid siert zeker ook maatschappe
lijke groepen, en misschien i6 er nu toch
reden om tenminste te hopen, dat ook deze
twee steenen des aanstoots over twee jaar
van het tooneel zullen zijn verdwenen.
Er blijven vele verlangens.
Middenstandspolitiek is nog iets anders
dan het stoppen van gaten en het lappen
van scheuren. Wij hebben twee jaar gele
den het sein gegeven tot een meer posi
tieve en fundamenteele middenstandspoli
tiek door de publicatie van ons O.S.B.-pro-
gram. Wij mogen ons verheugen, dat de
gedachte van invoering van vestigings-
eischen zooveel instemming heeft gevon
den, dat de indiening van een desbetref
fend wetsontwerp vermoedelijk binenkort
mag worde verwacht. Voor rechts treek-
sche bescherming tegen de overwoekering
door het grootbedrijf zullen wij allereerst
zelf de propaganda en argumentatie in alle
kringen zx>o krachtig mogelijk moeten blij
ven voeren. Ook de gedachte van invoering
van een spertijd in detailhandel en takken
van ambacht, heeft veel te weinig sympa
thie gevonden.
En toch, als het waar is, dat in algemee-
nen zin de distributiekosten in Nederland
zwaar drukken, als het waar is, dat aan
dien druk naast de vele en hooge lasten
op de bedrijven en naast de hoog opgevoer
de en veel te ver gevarieerde verlangens
van het publiek mede schuldig is een te
veel aan gelegenheden, waarover de to
taalomzetten moeten worden verdeeld, als
het waar is, dat de gewijzigde economische
omstandigheden ook vorderen een aan
passing van het totale distributie-apparaat,
dan blijft de gedachte van een spertijd van
groote en reëele beteekenis.
Wat ten congresse behandeld
zal worden.
Naast de regeling van de vestigingsitroge
lijkheid hebben wij in ons O.S.B.-program
geplaatst de regeling van de concurrentie-
methodes, de bestrijding van de oneerlij
ke en onbehoorlijke concurrentievormen.
Is voor de vestigingseischen een aparte
wettelijke grondslag te verwachteu, voor
de ordening van de concurrentiemethodes
zullen wij den steur, moeten inroepen van
de wet op de algemeen verbindend-ver
klaring van ondernemersovereenkomsten.
Beide onderwerpen heeft het Hoofdbe
stuur gemeend voor dit congres op de
agenda te moeten plaatsen. Aan de prae-
adviseurs wil ik thans reeds hartelijk dank
brengen voor de waardevolle voorlichting
die zij hebben verschaft.
Na opgewekt te hebben tot een gebeds
actie Voor de Duitsche Katholieken, besloot
spr. met een oproep tot saamhoorigheid van
alle middenstanders.
Het jaarverslag.
Vervolgens bracht de secretaris, de heer
E. J. M. Stumpel uit Hoorn, het jaarver
slag uit, dat een indrukwekkend beeld geeft
van het uitgebreide terrein van werkzaam
heid der organisatie. In het afgeloopen jaar
traden als nieuwe vakbonden toe de Ned.
R. K. Bond van Kerkorgelbouwens „St.
Caecilia" en de Ned. R. K. Bond van Werk
gevers in het Natuursteewbedrijf. De Ned.
R. K. Bond van Kantoorboekhandelaren,
aanvankelijk slechts in Limburg leden tel
lend, constitueerde zich ook practisch als
een nationale organisatie.
De Ned. R. K. Bond van Handelaren in
Heerenmodes moest helaas wegens gebrek
aan medewerking op non-actief gaan.
In het Bossche Diocees ontstond een groe-
peering van Brandstoffenhandelaren en in
Limburg ontstonden groepen van Beelden
fabrikanten en Timmerfabrikanten, welke
wellicht t.z.t. tot nationale Bonden zullen
kunnen uitgroeien.
Het aantal leden van den Ned. R. K. Mid
denstandsbond bedroeg op 1 Augustus 1935
25.665 en het aantal afdeelingen 358 tegen
resp. 21.355 en 298 op 1 Augustus 1933.
Uit het verslag blijkt, dat de Katholieke
MiddenstandSbeweging met onverzwakte
toewijding arbeidt aan de vervulling eener
zware en hooge taak, zoowel op economisch
als op geestelijk gebied en op dat der maat
schappelijke ordeninig en herordening.
De rest van de eerste zitting werd be
steed aan de behandeling van het reeds ge
publiceerde prae-advies over „Vestigings
eischen voor kleine nijverheid, ambacht en
detailhandel", uitgebracht door drs. H. L.
Jansen, adrjunct-directeur van het Bureau
van den Nederlandschen R. K. Midden
stands Bond.
De eerste congresdag wordt besloten met
een bonten avond.
DE KONINGIN EN DE PRINSES.
Hedenavond in Nederland terug.
De vacantie van H. M. de Koningin en
H. K. H. Prinses Juliana is ten einde. De
beide vorstinnen zijn hedenmorgen naar
Nederland vertrokken.
OPENING STATEN-GENERAAL.
Naar wij vernemen heeft de voorzitter
van de vereenigde vergadering van de Sta-
ten-Generaal geen toestemming kunnen
verleenen tot reportage van de openings
plechtigheid der Staten-Generaal binnen
de Ridderzaal.
MGR. DR. H. A. POELS
ONDERSCHEIDEN.
Benoemd tot protonotarius apostolicus.
Naar wij vernemen heeft Z. H. Paus
Pius XI Mgr. dr. H. A. Poels te Heerlen
benoemd tot protonotarius apostolicus.
Deze onderscheiding is dr. Poels ten deel
gevallen naar aanleiding van zijn zilveren
jubileum als Aalmoezenier van den Arbeid
op 24 September ajs.
KONINGIN ASTRH) HERDACHT.
In de Eerste Kamer der Staten Generaal.
In de gisteren gehouden vergadering van
de Eerste Kamer heeft de Voorzitter de
volgende rede gehouden:
„Sedert onze laatste bijeenkomst is Bel
gië in zwaren rouw gedompeld.
Op 29 Augustus 11. toch is Hare Majes
teit Koningin Astrid, in den bloei Harex
jaren, tengevolge van een ongeval plotse
ling tot Hooger leven opgeroepen.
Zwaar is de slag, welke Vorstenhuis en
Volk treft.
Aan Koning Leopold ontvalt een Gema
lin, aan Zijne nog jeugdigen kinderen een
Moeder, aan de natie een Vorstin, Die Zich
aan Hare hooge, veelzijdige taak met groote
toewijding heeft gegeven, en dan ook.in
Haar nieuw ander vaderland om strijd werd
geëerd en bemind.
De Eerste Kamer der Staten-Generaa!
neemt hartelijk deel in het schrijnend leed,
dat over het Belgisch Koninklijk Huis zoo
mede over de naburige 'bevriende natie op
nieuw is gekomen.
Beiden bidt zij Gods rijkste vertroostin
gen toe".
De voorzitter van den ministerraad, de
heer Colijn, sluit zich hierbij in de volgen
de bewoordingen aan:
„De Regeering wenscht van harte instem
ming te betuigen met de woorden, zooeven
door U gesproken.
De Regeering deelt met U in het leed dat
het Belgische Vorstenhuis en het naburige
bevrienae land heeft getroffen".
Vervolgens herdacht de voorzitter den
overleden griffier der Eerste Kamer, Jhr.
Beelaerts van Blokland.
ONGELIJKHEID BIJ DE OMZET
BELASTING.
Het lid der Tweede Kamer, de heer Vos
heeft aan den minister van Financiën ge
vraagd:
Is het den minister bekend, dat, met
betrekking tot de omzetbelasting, te beta
len door clichéfabrieken, door de verschil
lende Inspecties in den lande geen gelijke
opvatting wordt gehuldigd ten aanzien van
de vraag, of ook over teekeningen en re
touches belasting verschuldigd is?
Is de minister, waar de in vraag 1 be
doelde ongelijkheid van opvatting tot een
verschil in concurrentievoorwaarden tus-
schen in verschillende deelen des lands ge
legen ondernemingen leidt, bereid ten spoe
digste die maatregelen te nemen, welke
noodig zijn om aan die ongelijkheid een
i einde te maken?
IS DE GOUVERNEUR-GENERAAL LID
VAN DE N. S. B.?
Het lid der Tweede Kamer, de heer
Schalker, heeft aan den Minister van Ko
loniën, voorzitter van den Raad van Mi
nisters, gevraagd:
1. Kan de Regeering mededeelen of de
tot heden nog niet weersproken geruchten,
dat de Gouverneur-Generaal van Neder-
landsch-Indië lid is van de N. S. B., juist
zijn?
2. Indien de Regeering op deze vraag
bevestigend moet antwoorden, is zij dan
niet van meening, dat deze Gouverneur-
Generaal, op grond van de desbetreffende
regeeringsbesluiten, uit 's lands dienst be
hoort te worden ontslage^i?
NEDERLANDSCHE BANK.
Positie belangrijk verbeterd.
Uit den nieuwen weekstaat van de Ne
derlandse he Bank blijkt, dat de positie de
zer instelling, vergeleken met de vorige
week belangrijk is verbeterd. Hoewel er
op de geldmarkt nog altijd spanning blijft
bestaan, heeft er toch een terugvloeiing van
middelen plaats gehad, niet alleen van de
open markt, maar ook door middel van
terugbetaling door de Schatkist. Tevens
heeft er een toevloeiing van goud plaats
gevonden. Het gouddekkingspercentage van
alle direct opeischbare verplichtingen is
thans 71.48 pet. tegen vorige week 68.36
pet. en vorige jaar 79.72 pet.
DE STAKING IN TILBURG.
Brieven van de stakers aan patroonsbonden
en rijksbemiddelaar.
Van het stakinigscomité is gistermiddag
een brief binnengekomen bij de patroons
organisatie, luidende als volgt:
„In naam van de circa 4000 stakers, door
wie wij op volkomen democratische wijze
gekozen zijn, nadat de (hoofdbesturen van
de textielarbeiders-organisaties „St. Lam-
bertus" en „De Eendracht", volkomen bui
ten haar leden om en tegen den wil dier
leden in een overeenkomst hadden gesloten,
wenden wij cms wederom tot U om tot een
oplossing van Ihet bestaande conflict te ge
raken.
„Wij willen van deze gelegenheid geibruik
maken om nogmaals en met nadruk te ver
klaren, dat indien het tot eventueele onder
handelingen komt tusschen U en ons en U
in een dergelijke bijeenkomst bepaalde toe
zeggingen zoudt doen, wij deze toezeg
gingen voor het front van de stakers be
kend zullen maken. Zooals uit de vorige
week door ons verzonden brief aan den
Rijksbemiddelaar, mr. Aalberse, en ook uit
de besprekingen, die wij met den burge
meester van Tilburg gevoerd hebben, blijkt,
zijn wij te allen tijde bereid, en wij onder
strepen dit, bemiddeling in dit conflict te
aanvaarden. Wij verzoeken alsnog, Uw af
wijzend antwoord op ons eerste verzoek
ten spijt, ons een conferentie te willen toe
staan".
Dit schrijven kwam, als gezegd, binnen
bij de werkgeversorganisatie. Bij navraag
in werkgeverskringen deelde men ons mede,
dat nog geenerlei beslissing op deze uitnoo-
diging om te onderhandelen is genomen.
Men verwachtte echter een afwijzend ant
woord.
In den loop van Dinsdagmiddag is het
aantal stakers weder eenigszins toegeno
men. Het totaal bedraagt thans 4179, waar
tegenover nog slechts 1063 werkwilligen.
Gisteren is met de eerste brood uitdeeling
begonnen en zijn bovendien aan kostwin
ners en groote gezinnen kleine geldbedra
gen uitgekeerd.
Nader wordt uit Tilburg gemeld:
In een gisteravond te zeven uur gehouden
vergadering van de stakers op de Wieler
baan, heeft de leiding medegedeeld, dat zij
zich opnieuw schriftelijk tot den rijksbe
middelaar prof. Aalberse heeft gewend, met
het verzoek, om andermaal onderhandelin
gen te openen.
In een brief, waarbij ingesloten wordt
afschrift van het verzoek aan den fabrikan-
tenbond om een onderhoud, wordt gezegd,
dat de staking niet wordt gaande gehouden
om de staking zelf en dat ook niet de be
doeling is, om misbruik van macht te ma
ken.
DE STAKING IN DE WOLLEN
STOFFENINDUSTRIE.
Het aantal stakers iets gestegen.
Toestand zeer kalm.
In den stand van de staking in de Wol-
1 len Stoffenindustrie te Tilburg is vandaag
weinig verandering gekomen. Het aantal
stakers is iets gestegen en bedraagt thans
j 4273, tegen 969 werkwilligen,
j Het stakingscomité heeft in de gister
avond gehouden vergadering nogmaals ver-
Iklaard tot onderhandelen bereid te zyn.
Het is zeer kalm in de stad.
Zij die zich vanaf heden abon-
neeren op „DE LEIDSCHE
COURANT" ontvangen de nog
verschijnende nummers voor
1 October gratis.
De Administratie.
i
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Een gruwelijke heiligschennis door
Hitier-jongens bedreven. (2de blad).
Algemeen fascistisch appèl in Italië. (2de
blad).
De Volkenbondscommissie van vijf in
zake het Abessijnsche conflict heeft haar
zittingen verdaagd tot Donderdag wegens
de weinig tegemoetkomende houding der
Italianen. (2de blad).
BINNENLAND.
Te Rotterdam is heden het congres van
den R. K. Middenstandsbond geopend. (1ste
blad).
De Groep bloembollenkweekers in den
L.TJ5. heeft zich uitgesproken voor hand
having der saneering in het bloembollen-
bedrijf. (2e blad).
Mgr. dr. Poels is benoemd tot protonota
rius apostolicus. (2e blad).
Te Katwijk is plotseling overleden pater
Perpetuus Van Palant. (2e blad).
Koningin Astrid in de Eerste Kamer her
dacht. (Ie blad).
Districtsvergadering Den Haag
en Omstreken.
De K. J. M. V. heeft gisteravond het win
terseizoen geopend met een ddstrictsver-
gadering voor de afdeelingen Den Haag,
W assenaar, Voorburg, Loosduinen en
Leidschendam in de bovenzaal van
café „Bagatelle" in de Pasage te 's-Gra-
venhage.
Er was een flinke opkomst en er heersch-
te een echte K. J. M. V. geest, die sprak uit
de versiering der zaal met de vlaggen van.
de Haagsche en andere afdeelingen, met
kernspreuken en schilden van vak- en stu
diegroepen, uit het pittige openingswoord
van den voorzitter der Haagsche afdee-
ling, den heer de Gruyter en boven alles
uit de bezielde inleiding van den Bonds-
moderator, rector L. Beune, die het natio
nale winterprogram van de K. J. M. V.
uiteenzette en toelichtte.
DE MECHANISATIE IN DE SIGAREN-
INDUSTRIE
Het lid der Tweede Kamer, de heer Ku-
pers heeft aan de ministers van Sociale Za
ken, van Handel, Nijverheid en Scheep
vaart en van Financiën de volgende vragen
1. Zijn de ministers bereid mede te dee
len, hoeveel machines er in de sigarenin-
dustrie in gebruik waren op 15 Mei 1935,
op welken dag een inventarisatie vanwe
ge de Regeering heeft plaats gevonden, en
kunnen deze cijfers worden onderschei
den naar: a. Compleet-sigarenmachines; b.
Compleet-senoritasmachines; c. Sigaren-
bosjes-machines; d. Senoritas-bosjes-ma-
chines?
2. Zijn de minister eveneens bereid me
de te deelen, hoeveel machines na 15 Mei
j.L er in de sigaren industrie zijn bij geko
men, eveneens onderscheiden naar de in
vraag 1 genoemde soorten?
3. Zijn de ministers bereid mede te dee
len, of mag worden verwacht, dat de in
diening van een wetsontwerp tegen te
snelle uitbreiding der mechanisatie in de
sigarenindustrie spoedig kan worden tege
moet gezien?