DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
Z.H. Mgr. Exc. Aengenent f
26e Jaargang
DONDERDAG 5 SEPTEMBER 1935
No. 8209
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden *3 cent per week2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad ia voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 93S, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: S ••30
DIT NUMMER BESTAAT UIT VIER
BLADEN.
V De Gemeenschap der Heiligen
Wij zijn door onzen Godsdienst, ons Ge
loof zoo rijk!
Even verklaarbaar als' 't is, dat in den
sleurgang van het alledaagsche en door de
zuigkracht van het stoffelijke ons bewust
zijn van dien rijkdom verloren gaat even
gemotiveerd is hert, als in het katholieke
dagblad nu en dan aan dat bezit herinnerd
wordt.
Een dogma van ons Geloof, dat onuit
puttelijk is aan rijkdom van troost, is het
dogma van de Gemeenschap der Heiligen.
Er blijft tusschen de levenden op deze
aarde met de zaligen in den hemel en de lij
denden in het vagevuur een band, een wer
kelijke, een waarachtige relatie.
Aan dit troostvolle dogma van ons Ge
loof heeft Mgr. Aengenent zoo treffend
herinnerd, toen hij op zijn sterfbed aan een
zijner vrienden zeide:
„De vriendschap blijft, ik blijf uw
steun. Tot weerziens".
Xn dit afscheid ligt in enkele woorden
uitgedrukt de beteekenis, de heerlijke wer
kelijkheid van de „Gemeenschap der Heili
gen". En deze werkelijkheid schenkt ons
bij het overlijden van een dierbare een ont
zaglijk veel grooter troost, dan mensahen,
ook met de beste bedoelingen, ons kunnen
schenken
DE BLIKSEMINSLAG TE MEGEN.
Toestand der gewonden vooruitgaande.
De toestand van de slachtoffers, die bij
het inslaan van den bliksem in een schuur
tje te Megen (Zie Gem. Berichten in dit
nummer) gistermiddag ernstig gewond wer
den en die allen in het St. Anna-Zieken-
huis te Oss verpleegd worden, is vooruit
gaande.
ABESSYNISCHE REGEERING WIJST
COMPROMIS VAN DE HAND.
ADIS ABEBA, 5 September. De ver
tegenwoordiger van Abessynië te Genève
zal vanochtend nieuwe instructie ontvan
gen, om., naar bekend wordt, de strikte
opdracht de tot nu toe gevolgde Abessijn-
sche politiek niet te verlaten en niet in te
gaan op compromissen. De toestand wordt
te Addis Abeba zeer optimistisch beoor
deeld.
De Negus van Abessynië heeft hi den
nacht op Donderdag den Paus een tele
gram gezonden, waarin hij Zijne Heilig
heid dankt voor zijn bemiddeling.
Naar de Fransche correspondent van de
„Daily Tel." mededeelt, schijnt Laval bij
zijn voortdurende gedachten wisseling met
Rome de laatste dagen een soort belofte
te hebben ontvangen dat Italië tot nader or
der geen oorlogsoperatie zal beginnen, in
dien het niet zal worden geprovoceerd of er
toe zou worden gedwongen tot bescherming
van zijn eigen troepen.
Een ander belangrijk punt is, dat baron
Aloisi geen bezwaar heeft gemaakt tegen
de benoeming van een commissie van rap
porteurs, welke opnieuw de mogelijkheid
zou moeten bestudeeren van een vreed
zame regeling en de vaststelling van de
algemeene richtlijnen voor een dergelijke
overeenkomst.
DE KWESTIE DER ABESSYNISCHE
CONCESSIE.
Ingrijpen van Rockefeller Jr.?
LONDEN, 5 Sept. (A. N. P.) De „Daily
Tel." meldt uit New-York, dat men in Wall-
street gelooft, dat John D. Rockefeller Jr.,
de zoon van den 96-jarigen oprichter van
de Standard Oil Cy, persoonlijk heeft in
gegrepen, om te verkrijgen, dat de conces
sie voor de exploitatie van de Abessynische
olie niet werd aanvaard. Hoewel geen be
vestiging van dit bericht kon worden ver
kregen, weigeren financieele kringen te ge-
looven, dat ambtenaren van de Standard
Vacuum Cy de zaak met den staatssecre
taris zouden hebben besproken en hebben
■toegegeven, dat zij de feitelijke eigenaars
van de concessie zijn.
DE BEDEGANG DER VROUWEN.
De bedegang der Vrouwen gisterenmid
dag om vier uur bood een treffend en aan
doenlijk schouwspel. Hoewel heit hemelwa
ter bij stroomen neerkletterde, vormde zich
wederom een indrukwekkende stoet van
vrouwen, die niet terugdeinsden de stroo-
mende regen te trotseeren om een laatste
groet te brengen aan den Vader, in wien
vooral hunne kinderen zulk een steun had
den gevonden op den moeilijken levensweg.
Langzaam schreed de stoet van vrouwen
langs de Nieuwe Gracht, terwijl onder
doodsche stilte werd gebeden voor den
zielerust van den Bisschop, die vooral be
wijs had gegeven van het moederhart te
doorvoelen door haar te helpen in het moei
lijkste levenswerk: de opvoeding der jeugd
in den leeftijd, dat slechts een sterke hand
bereiken kan, waar het zachte moederhart
wel streeft doch waarvoor zoo dikwerf de
krachten ontbreken. Een menige traan za
gen we wegpinken en menigmaal droevig
het hoofd schudden, omdat juiste dezen
man nu reeds moest heengaan. En menig
vurig moedergebed steeg op tot den troon
van den Almachtige voor hem, die him
moederhart zooveel troost en rust ge
bracht had juist in deze zware tijden waar
in meer dan ooit de ziel van den jongeling
en het meisje werd bedreigd. Machtig was
de aanblik van die eindelooze stoet, die zoo
spoedig ze het Paleis betraden in vroom
saamgebed het Rozenhoedje baden.
DE PLECHTIGE METTEN.
Om 7 uur gisteravond werden in de
rouwkapel ten paleize wederom de plech
tige Metten gezongen.
Agens was hierbij de Hoogeerw. heer J.
C. Aalberse, officiaal van het bisdom Haar
lem, die geassisteerd werd door de weleerw.
heer en J. Versteeg en W. Westerhoven,
beiden kapelaans der St. Jozefkerk, resp.
als diaken en sub-diaken.
Als cantores fungeerden de weleerw.
heeren F. v. Buuren uit Overveen en de
zeereerw. heer J. A. Slijkerman, leeraren
van het Seminarie „Hageveld". Voorts na
men aan deze plechtigheid om. deel de
hoogeerw. heer v. d. Tuyn, deken van
's-Gravenhage en oud-secretaris van het
bisdom, de zeereerw. Pater drs. J. VTaar
O.E.SA, directeur van het R-K. lyceum te
Overveen en de zeereerw. heer J. Mol, di
recteur van het mannelijk jeugdwerk in het
bisdom Haarlem.
HET AFSCHEID DER KATHOLIEKE
VROUWELIJKE JEUGD.
Kort na deze plechtigheid, die ook door
de huisgenooten van wijlen mgr. Aenge
nent werd bijgewoond, ving het défilé aan
van de R.K. georganiseerde vrouwelijke
jeugd van Haarlem.
Een hoogtepunt van ontroerende schoon
heid en de diepste uiting van eerbied en
dankbaarheid vormde wel deze Bedegang
der Vrouwelijke Jeugd, welke om 8 uur op
den avond een laatsten groet, vergezeld van
een spontaan gebed, kwam brengen bij het
stoffelijk Overschot van den diepbetreur-
den Vader. Het was een rijk maar tevens
ontroerend schouwspel, de duizenden
Graal-leden in hunne bonte kleurschakee-
ringen stram te zien opmarcheeren om door
het storten van een hartelijk gebed, Gods
barmhartigheid af te smeeken voor den
zoo betreurden Vader, waarvan het verlies
niet diep genoeg gevoeld kan worden. Voor
de laatste maal stelden de vaandeniers rich
op en diep bogen zich de banieren tot een
droevig afscheid. Een ontroerende plechtig
heid, en op de Nieuwe Gracht waar
toch honderden stonden opgesteld in warme
belangstelling hoorde men slechts het
geklik-klok der wegstervende voetstappen
hetwelk zich vereen igde met het verre
Weesgegroet, dat vanuit de Kapel ruisch-
te langs de Gracht der rouwe.
BEWIJS VAN DEELNEMING VAN DEN
AARTSBISSCHOP.
Van Z. H. Excellentie Mgr. J. H. G. Jan
sen, Aartsbisschop van Utrecht, mocht het
Hoogwaardig Kapittel van het Bisdom
Haarlem het volgend telegram ontvangen:
„In groote droefheid ontvingen wij het
„bericht van het overlijden allerverdienste-
„lijksten Bisschop. En onze gebeden voe-
„gende bij de Uwen, bidden wij God, dat
„Hij hem opneme in Zijne Eeuwige woon-
tenten en troost geve aan het verweesde
Aartsbisschop JANSEN,
St. Antonius-Gastbuis".
DE KERKELIJKE PLECHTIGHEDEN
VAN VRIJDAGAVOND.
Het stoffelijk Overschot van wijlen Z.
H. Exc. Mgr. J. D. J. Aengenent zal Vrij
dagmiddag naar de Kathedraal worden ge
bracht en te 5.30 worden ontvangen door
den Kapittel-Vicaris, den Hoogw. en Door
luchten heer Mgr. H. J. M. Taskin, hierbij
geassisteerd door de Kapelaans der St.
Bavo.
In de Metten op Vrijdagavond te 7.30 uur
zal de Kapittel-Vicaris Mgr. H. J. M. Tas-
kin als Agens fungeeren met assistentie
van den Zeereerw. heer Pastoor J. P. Reij-
nenberg en den Weleerw. heer H. A. Hen
driks (neef van mgr. Aengenent).
LAUDEN EN UITVAART.
Bij de Lauden en Plechtige Uitvaart zal
als agens fungeeren Z. H. Exc. Mgr. P.
Hopmans van Breda, als presbyter-assistens
Mgr. M. Möllmarm (Vicaris-Generaal van
het Bisdom), Troondiakens Mgr. dr. G. C.
van Noort. Deken van Amsterdam en M.
Wijtenburg (Kanunnikken van het Kath.-
Kapittel), Diaken J. Dankeknan (Eere
kanunnik v. h. Bisdom) en H. Sandaal
(Eere-kanunnik en Deken van Haarlem).
DE GREGORIAANSCKE ZANG BIJ DE
REQUIEMMIS.
De Gregoriaansche H. Mis van Requiem
wordt gezongen door het zangkoor van de
Kathedrale kerk St. Bavo.
Priesters en volk beneden in de kerk mo*
gen slechts meezingen de volgende gezan
gen: (in afwisseling met het zangkoor):
I. Kyrië, 2. Dies Irae, 3. Sanctus, 4. Bene-
dictus, 5. Agnus Dei.
De antwoorden op den altaarzang van
den celebreerenden Bisschop worden door
allen meegezongen.
De leiding van den zang van priesters en
volk berust bij Pastoor Th. Beukers, voor
zitter der St. Gregorius-vereeniging.
ZIELERUST-MISSEN IN DE ROUW
KAPEL.
De H. Missen in den rouwkapel werden
hedenmorgen voor de zielerust opgedragen
te 7 uur door den zeereerw. heer F. Bank,
te 7.30 door den hoogeerw. heer H. Son-
daal, te 8 uur door den hoogeerw. heer mgr.
H. J. M. Taskin, te 8.30 door den zeereerw.
heer P. Brügemann.
BEGRAFENIS.
De begrafenisplechtigheid zal worden
verricht door den Hoogeerw. heer Mgr. Th.
Pichot (Vic.-Generaal van het Bisdom) met
assistentie van de Zeereerw. heeren H. W.
Agterof en F. Bank, Secretarissen van het
Bisdom.
DE LIJKREDE.
De lijkrede zal worden gehouden door
den Kapittel-Vicaris, den Hoogwaardiger
en Doorluchten heer Mgr. H. J. M. Taskin.
CONDOLéANCE-BEZOEKEN.
Vrijdag as. van 11 tot 12 uur zei er ge
legenheid zijn voor ieder die dit wenscht
een condoleance-bezoek af te leggen.
DE BIDPLAATJES.
Men deelt ons mede, dat de officieele
Bidplaatjes alleen verkrijgbaar zijn bij het
St. Jaoob-Godshuis te Haarlem.
Het bidprentje geeft de volgende tekst:
„Ik weet, mijn God, dat Gij de harten
beproeft en de oprechtheid liefhebt; daarom
ook heb ik in de oprechtheid mijns harten
blijde dit alles geofferd, en Uw volk, dat
zich hier bevindt, zag ik met overgroote
vreugde U giften aanbieden".
(1 Par. XXIX-17).
GEBED.
O God, Die Uw dienaar Joannes onder
de Apostolische priesters hebt doen uit
schitteren in Bisschoppelijke waardigheid;
verleen, smeeken Wij, dat Hij voor eeuwig
in hun gezelschap worde opgenomen door
Christus Onzen Heer. Amen.
H. Joannes, H. Dominicus en H. Joseph,
bidt voor Hem.
ORDE -MAATREGELEN BIJ UITVAART
EN BEGRAFENIS.
Bij de Metten Vrijdagavond te 7.30 uur
zijn geen plaatsen gereserveerd. De pries
ters moeten zijn gekleed in toga en super-
pli. De assistenten en de hoogere geestelijk
heid hebben toegang door de pastorie.
Zaterdag om 9 uur gaat de kerk open
voor degenen, die kaarten hebben ontvan
gen (men lette op het numimer en ingang).
De geestelijken moeten zijn gekleed in toga
en superpli en het officium defunctorum
meebrengen. Zij begeven rich door de
Maria-Kapel (Leidsche Vaart), kleeden zich
achter hoogkoor en begeven zich naar de
plaatsen in den omgang van de epistelrijde.
Na afloop der plechtigheid begeven rij zich
naar de Leonarduszaal in het Parochiehuis
aan de Wester gracht. De eerw. Zusters en
Broeders hebben toegang bij de Jeroen-
kapel (Westergracht) en nemen plaats op
de tribune, waar niemand verder wordt
toegelaten. De theologanten nemen plaats
achter den Bisschoppelijken troon aan de
Evangeliezijde. Tot het zangkoor wordt nie
mand toegelaten, tenzij de leden op vertoon
van him lidmaatschapkaart.
De burgerlijke autoriteiten worden ont
vangen aan de pastorie Leidsche Vaart 146.
Na afloop is er gelegenheid tot het aan
bieden van condoleance aan de pastorie.
De genoodigde leeken vervoegen zich om
eventueel gewensohte inlichtingen bij de
orde-commissarissen die te herkennen zijn
aan de cocarde van dezelfde kleur als de
kaart, waarop zij zijn uitgenoodigd.
Voor hen, die geen kaart hebben, wordt
de kerk te 9.45 uur geopend. Zij hebben toe
gang bij de devotiekapel en Jeroenkapel
(resp. hoofdportaal en Westergracht ingang
8 en 5).
Parochianen, die een plaats in de kerk
hebben, kunnen zich tijdig voorzien van
kaarten, waarop zij toegang hebben tot
Sacramentskapel en omgang bij hoogkoor
aan de Evangelierijde.
Degenen, die uitgenoodigd zijn tot den
lijkstoet, begeven rich na de plechtigheid
wederom naar de pastorie.
Tot het Kerkhof is slechts toegang voor
heen, die daarvoor een speciale kaart héb
ben.
HET INTERNATIONAAL KATHOLIEK
RADIOBUREAU.
Van 2729 Augustus jJ. hadden te Hil
versum en Amsterdam bestuursvergaderin
gen plaats van het Internationaal Katholiek
Radiobureau. De vergaderingen werden ge
presideerd door Mgr. Bernard Marschall
(Duitschland), terwijl de slotvergadering
onder voorzitterschap van den eere-presi
dent, pastoor L. H. Perquin, voorzitter van
den K.R.O., werd gehouden. Aan de bespre
kingen namen deel: Pater J. Dito O.P., di
recteur van het I.KJR., de heer P. Speet,
redacteur van het door het bureau uitge
geven bulletin, alsmede de heer M. Han-
kard, algemeen secretaris van Radio Catho-
lique Beige te BrusseL
De president, die tot Mei 1935 directeur
was van het Bureau, gaf een overzicht van
den gang van zaken, waaruit blijkt, dat
de samenwerking van de katholieken in de
verschillende landen steeds toeneemt. Het
Bureau in Amsterdam legt groote activi
teit aan den dag.
Het eerstvolgend nummer van het bulle
tin zal in druk verschijnen en in het
Framsch naar 25 landen worden verzonden.
In dit nummer zal het belangrijke thema
„Radio en Missie" uitvoerig worden behan
deld, terwijl daarin tevens mededeelingen
omtrent het werk van het bureau zullen
worden opgenomen. Verder zal binnenkort
een brochure verschijnen, waarin een over
zicht zal worden gegeven van het werk
der katholieken op internationaal radioge-
bied. Voor alle medewerkers op dit ter
rein zal de brochure een nuttige verzame
ling van feitenmateriaal zijn.
Vóór het Internationaal Katholiek Radio-
congres zal deze brochure verspreid wor
den.
Het eerste congres vond in 1929 te Mün-
chen plaats en trok als eerste Internationaal
Katholiek Radio-Congres de belangstelling
van velen. Het tweede Congres zal in Mei
1936 worden gehouden. De onderwerpen
voor de algemeene vergaderingen en voor
de zittingen der commissies konden thans
reeds worden vastgesteld. Omtrent de
plaats waar het Congres zal worden gehou
den, is nog geen besluit genomen.
Op de eerstvolgende vergadering van het
directorium in Januari 1936 zal de plaats
voor het Congres definitief worden vastge
steld, en zal het programma worden opge
maakt.
De kwestie „Radio en Missie" heeft het
bureau reeds lang bezig gehouden.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De buitengewone ritting van den Vol
kenbondsraad is gisteren geopend. Eden,
Laval, Aloisi en de Abessijnsche vertegen
woordiger voerden het woord. (2de blad).
Het verloop van zaken met de befaamde
concessie. (2de blad).
Koning Leopold van België zou naar
Italië reizen. (2de blad).
Groote verwoestingen door een tornado
in Florida en omgeving. Men spreekt var
700 dooden. (Buitenl. Ber., 2de blad).
BINNENLAND.
Bezoek van den ex-koning Alfons van
Spanje aan ons land. (1ste blad).
Drie arbeiders te Megen door den blik
sem gedood, vijf gewond. (Gem. Ber., 2de
blad en Laatste Berichten).
Vele technische punten moesten worden
onderzocht en met missie-oversten en ex
perts op omroepgebied besproken worden,
hetgeen reeds een praktisch voorstel tot
resultaat had. In het nieuwe nummer van
het bulletin zullen hieromtrent nadere bij
zonderheden verschijnen.
Tot slot van de besprekingen werden de
kantoren en studio's van de K.R.O. en de
kortegolf zender te Hilversum bezichtigd.
Het doel der katholieken is ook door de
radio bij te dragen tot de verbreiding van
het Evangelie van Christus, om daardoor
de vrede onder de menschen en volkeren
te bevorderen.
NAAR EEN MONOPOLIE?
Besprekingen in sigaretten-industrie.
Naar wij vernemen, zijn er bij de sigaret-
tenfabri'kanten hoogst belangrijke plannen
in overweging, om te komen tot een beper
king der productie. Deze voornemens
kamen hierop neer, dat voor iederen siga-
rettentfabrikant een maximum wordt vast
gesteld, op de basis van. rijn productie in
het jaar 1933. De groote ondernemers, die
boven dit maximum uit wenschen te gaan,
zouden een schadevergoeding moeten be
talen, die dan ten goede komt aan de klei
nere fabrikanten, die niet aan de hun toe
gestane productie toe kunnen komen.
De promotors van dit plan, zoo verne
men wij van ingewijde zijde, zijn de
British-American Tobaoca Company en- de
N.V. Turmac, die de Nederlandsche markt
beheerschen. Van andere zijde wordt tot
dit voorgenomen „sigarettencontract" -even
wel krachtig geageerd, omdat men er een
mogelijkheid in ziet tot een monopolie van
een onder buitenlandsche invloed staand
kartel.
Over deze belangrijke kwestie wordt
groote zwijgzaamheid betracht. De genoem
de maatschappijen rijm evenwel reeds met
de regeering in onderhandeling getreden.
„Vooruit"
MGR. PO ELS BELEEDIGD.
Conflict m de K. v. K. voor de mijnstreek.
Naar de L. K. verneemt, heeft de heer
Dupont, voorzitter van de afdeeling Groot
bedrijf en ondervoorzitter der Kamer van
Koophandel voor de mijnstreek, aan den
secretaris der Kamer een brief gezonden
met verzoek den inhoud daarvan ter kennis
te brengen van de leden.
In dezen brief deelt de heer Dupont mee,
dat hij de vergaderingen der Kamer van
Koophandel niet meer zal bijwonen, zoo
lang Graaf de Marchant et d'Ansembourg
daarvan voorzitter is, tenzij openlijk de be-
leedigingen van Mgr. dr Poels in een pam
flet van de N.S.B. worden teruggenomen.
Buziau is hersteld.
De directie van de Bouwmeester Revue
bericht, dat de heer Buziau weer geheel
hersteld is en 12 September zijn werkzaam
heden zal hervatten.
Buziau zal zijn tournée aanvangen in
's-iHertogenbosch met de Bouwmeester-
Revue „Met Vlag en Wimpel".