Ste £cidoelie6oii/fcci/rit
Z. H. Exc. Mgr. Aengenent overleden
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Dinsdag 3 Sept. 1935
EXTRA NUMMER
Hedennacht te vijf minuten
voor r|2 uur is Zijne Hoogw.
Excellentie Monseigneur J.
D. J. Aengenent, Bisschop
van Haarlem, in de Maria-
Stichting te Haarlem over
leden.
Bij het sterven waren tegen
woordig familieleden van
Monseigneur en de Deken
van Haarlem de Hoogeerw.
heer H. C. J. Sondaal.
Mgr. was lijdende aan een gezwel aan de in
gewanden. De ziekte had zich de laatste maan
den geopenbaard in een toenemende zwakte.
Ofschoon de Bisschop zich met al zijn energie
tegen een stijgend gevoel van onmacht verzette,
werden ook de huisgenooten zijn toestand ge
waar, toen Mgr. geen voedsel meer tot zich
kon nemen
De ziekte was, op 't tijdstip dat zij zich in
onrustbarende verschijnselen manifesteerde,
reeds zoo ver voortgewoekerd, dat medisch in
grijpen^. vruchteloos bleek. De operatie, welke
Vrijdag werd verricht, moest om die reden
worden gestaakt.
God is de Heer van het leven, Wiens souve-
reine macht wij, nietige schepselen, met kin
derlijken eerbied erkennen.
God is de ondoorgrondelijke Wijsheid, Wiens
raadsbesluiten wij, kortzichtige menschen, met
een zoo volkomen mogelijke onderwerping
aanvaarden.
Deze waarheden van een practisch christe
lijke levenshouding moeten ons denken door
drenken, nu op ons is neergeplonst een groote
droefheid onze Bisschop Monseigneur Aen
genent is overleden.
Mgr. Aengenent overleden. 't Is zoo moei
lijk, bijna onmogelijk, ons in gedachten te ver
plaatsen bij het ontzielde, door een kwaad
aardige ziekte in enkele maanden afgetobde
en uitgemergelde lichaam van den Kerkvorst.
Wij zien hem vóór ons, zóó als wij Hem nog
zoo kort geleden mochten ontmoeten: den vol-
krachtigen mensch, sterk en stoer, uit wiens
verschijning straalde een blijde levenslust;
den onvermoeiden en geestdriftigen arbeider
voor God en Zijn Kerk.
Het Haarlemsche Bisdom heeft verloren een
Bisschop, die was een Bestuurder vol wijsheid
DE BISSCHOPPELIJKE KINDERVRIEND IN
EEN VERTROUWELIJK GESPREK.
Ecce Sacerdos Magnus, qui in diebus suis placuit Deo.
Ziedaar de Hoogepriester, die in zijn dagen behaagd heeft aan God.
en kracht en een Vader vol goedheid en lief
de. Een Bisschop, die, geestelijken en leeken
heeft moeten voorlichten en leiden in een tijd
perk, zóó moeilijk als er slechts weinige zijn
geweest.
Dit tijdperk, dat een keerpunt in de geschie
denis vormt, eischte een versterking en ver
dieping van het Katholieke organisatieleven,
vooral van de organisatie der Katholieke jeugd,
die de toekomst moet vormen. Nieuwe funda
menten moesten worden gelegd, nieuwe we
gen moesten worden ingeslagen. En allen, die
het wezenlijke kunnen zien in de hervormin
gen, door Mgr. Aengenent aangebracht op dit
in ons Bisdom met zijn groote steden en zijn
platteland zoo moeilijk te bearbeiden terrein,
zullen God danken voor het krachtig doorzet
tingsvermogen, dat Hij aan den Herder van
dit Bisdom in dezen tijd heeft willen schen
ken. Het werk is door onzen beminden Bis
schop niet gehéél voltooid kunnen worden in
vasten opzet en totale afwerking. God heeft
Zijn arbeider, die de volle hitte van den dag op
het arbeidsveld heeft gedragen, opgeroepen
tot Zijn eeuwige rust; de levenden zullen ver
der moeten werken in denzelfden geest, die
óók is de uitdrukking van wat wil en eischt
onze nu regeerenlle Paus.
Zwaar, ontzaglijk-zwaar zijn voor onzen over
leden Bisschop geweest de materieele zorgen,
die de oeconomische crisis hem op de schou
ders heeft gelegd, de zorgen speciaal voor de
kerken, de arme kerken. En ook op dit terrein
van Herderlijke bemoeiingen heeft Mgr. Aen
genent de maatregelen getroffen, die kunnen
en zullen leiden tot wat wij mogen noemen de
saneering van den financieelen toestand van
zoo vele parochies in ons Bisdom.
Als wij overzien het zeven-jarig Episcopaat
van onze beminden Bisschop, dan kunnen wij
wijzen op zoo veel heerlijken arbeid van her
derlijke zielzorg in zoo verscheiden vorm.
Wijze leering en rijke vruchten zullen wij
en die na ons komen kunnen winnen uit de
lezing en herlezing van zijn Herderlijke Brie
ven.
Maar als het schoonst en het edelst en het
vruchtbaarst in dit Episcopaat zouden wij wil
len noemen den onberekenbaar-grooten in
vloed, die is uitgegaan van Hem op duizenden
en duizenden door zijn vol-toegewijd en echt-
hartelijk meeleven met alles wat betrof de
uitbreiding en verdieping van het godsdienstig
leven en het ware geluk van al zijn diocesa-
nen. Dat meeleven uitte zich in woord, in raad,
in daad bij zijn onvermoeid betoonde belang
stelling voor zoo talrijke en zoo verscheiden
gebeurtenissen op héél het terrein van het Ka
tholieke kerkelijke en maatschappelijke leven;
op de iederen dag weer opnieuw zoo druk
bezochte audiënties
Monseigneur Aengenent leefde mee in har
telijke belangstelling met anderer leed en met
anderer vreugd. En daarom staan in diepe
droefheid, in ziele-smart om de lijkbaar van
den overleden Bisschop al zijn priesters, al
zijn diocesan en en ook nog talrijk vele an
deren.
En, wien God het voorrecht heeft ge
schonken, Mgr. Aengenent te kennen van nog
meer nabij, zijn familie, zijn vrienden in
hen is geslagen een leegte, die niet meer kan
worden aangevuld
Wij schreven dezer dagen, dat de wereld
gauw hervormd zou zijn in een veel betere sa
menleving, als er meer menschen waren, die
blij konden zijn met de blijden, oprecht blij
als het anderen goed gaat. En wij willen gaar
ne erkennen, dat, toen wij dit schreven, vóór
onzen geest Stond de blije persoonlijkheid van
onzen Bisschop.
God zij dank op onzen levensweg hebben
wij méér voorname en edele menschen mogen
ontmoeten, die zich kunnen verheugen, op
recht, in anderer vreugde. Maar niemand die
oprechter blij kan zijn met de blijden, dan de
zonnige persoonlijisheid van Mgr. Aengenent!
Dat was een uiting van zijn levensblij ka
rakter, opgeheven en geadeld in zijn diep-
innigen godsdienstzin.
Ja dat is ten slotte het meest typee-
rende geweest in de persoonlijkheid van Mgr.
Aengenent: zijn aldoor stichtende godsvrucht,
die wij hoorden 't nog dezer dagen uit den
mond van een zijner priester-vrienden ge
dragen werd door een innig gebedsleven....
Mgr. Aengenent had een daadwerkelijke
sympathie voor de Katholieke pers, en in
't bijzonder voor de gewestelijke pers, wier
bloei Hij naasl die der landelijke bladen van
buitengewoon belang achtte.
En „De Leidsche Courant" heeft wel zeer
speciaal zijn sympathie mogen ondervinden.
Nooit hebben Wij tevergeefs een beroep op
Hem gedaan om medewerking bij een of an
dere bijzondere gelegenheid. En met groote
dankbaarheid gedenken wij het verheugende
feit; dat Mgr. Aengenent vóór zijn Bisschops
benoeming deel heeft willen uitmaken van het
College van Commissarissen van onze cou
rant. De aanmoediging en goedkeuring, door
Hem ons meermalen in woord en in geschrift
gegeven, blijven ons een stuwende kracht cn
een opwekkende bemoediging bij onzen arbeid!
Goede God, Die ons zoo veel schoons en
goeds heeft geschonken in en door Uwen Die
naar Monseigneur Aengenent, wij danken U
daarvoor. Moge Uwe genade ons niet tevergeefs
zijn gegeven, maar strekken tot ons waarach
tig heilWij danken U, en wij smeeken U;
wij smeeken U, dat Gij onzen overleden Bis
schop, onzen Herder, onzen Vader, die zoo
goed, zoo echt-goed voor ons is geweest, zal
schenken een overvloedig loon in het aanschou
wen en bezitten van U, die de Goedheid-Zelf
is. Dat smeeken wij U, o goede God, in onze
gebeden en offers, die de tolk zullen zijn
onzer dankbaarheid....
Een rijk en welbesteed
leven
Slechts zeven jaren geleden is het, dat Mon
seigneur Aengenent met het feestgezang „Ecce
Sacerdos" aan de poorten van Haarlems Ka
thedraal werd afgehaald, om uit handen van
den pauselijken internuntius de bisschopswij
ding te ontvangen.
Zevert jaren geleden rees de nieuwe Bis
schop, aan het einde der zalvingsplechtigheid,
op van Zijn Troon in de volle witte en gouden
pracht van het wijdings-ornaat, om de eerste
opperherderlijke zegen aan Zijn diocees te
geven. Monseigneur was ontroerd en overwel
digd door een hooggestemde vreugde en innige
dankbaarheid jegens God. Het geheele bisdom
deelde in die vreugde en dankbaarheid, op
recht overtuigd als het was, dat in Mgr. Aen
genent aan het Diocees Haarlem een krachti-
gen en goeden Leidsman was gegeven.
Heden aan het sterfbed van onzen te
vroeg ontslapen Bisschop klinken ons die
woorden van het „Ecce Sacerdos" weer in de
ooren als een profetie, die in schoone vervul
ling is gegaan: Ziedaar de Hoogepriester, die
in zijn dagen behaagd heeft aan God.
De Bisschop is gestorven, zijn bisdom in
diepe rouw achterlatend. „Afgesneden als
door den wever wordt mijn leven; terwijl ik
nog aan het weven was, snijdt Hij mij af"
(Is. 38). In de kracht van zijn leven, terwijl hij
dag aan dag de zorgen droeg van zijn heilig
en verantwoordelijk ambt en met scherpen
blik de toekomst doorvorschte, heeft God hem
tot zich geroepen.
Aan ons is het, met dankbaarheid jegens
God te herdenken wat Hij aan ons Bisdom,
aan geheel Nederland, in de edele persoonlijk
heid van Mgr. Aengenent heeft geschonken.
Op 14 Maart 1873 werd Joannes Dominicus
Joseph Aengenent te Rotterdam geboren. Na
de gewone voorbereiding te hebben ontvangen
op de beide Seminaries, werd hij in April
1897 priester gewijd en onmiddellijk benoemd
tot kapelaan te Roelofarendsveen. Reeds kort
daarna, den 30sten September 1898 werd de»
jonge priester aangesteld tot leeraar aan het
Klein Seminarie „Hageveld".
Reeds vroeg voelde Hij zich aangetrokken
tot de Sociologie, een toenmaals nog jeugdige
wetenschap.
MGR. AENGENENT BIJ DE INWIJDING
VAN EEN NIEUW KERKGEBOUW.
