Het bezuinigingsplan der Regeering
Een bedrag van f 77 millioen uitgespaard
26ste Jaargang
MAANDAG 29 APRIL 1935
No. 8102
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedreigt by Toomit^et^Ung
Voor Leiden 19 cent per week 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, by
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
DTT NUMMER BESTAAT UIT VIER
BLADEN.
Verlaging van openbare uit
gaven.
Een bezuinigingsontwerp is bjj de Twee
de Kamer ingediend.
Het draagt als titel: „Wet ter verlaging
van de openbare uitgaven".
Het is nog niet wel mogelijk, over dit
wetsontwerp in al zijn onderdeden
een oordeel uit te spreken.
Wel kan en moet worden verklaard, dat
de noodzakelijkheid van een
dergel ij k wetsontwerp vaststaat.
De wereld-crisis omstandigheden, niet
liggend onder het bereik van welke regee
ring dan ook maken een verlaging van
de openbare uitgaven, ook naar onze over
tuiging, beslist noodzakelijk. Dat moet o.i.
voor iedereen vaststaan.
In haar memorie van toelichting bij dit
wetsontwerp zegt de regeering:
De aantasting van juist de voor
naamste, wijl specifiek Nederlandsche
bronnen van welvaart door oorzaken,
die voor verreweg voor het grootste
gedeelte in het buitenland liggen,
vormt een benauwend probleem, te
benauwender, omdat de bestrijding van
die internationale oorzaken door een
klein land slechts in geringe mate
succes kan opleveren. Slechts een op
merkelijk gebrek aan inzicht of wel
een verachtelijke demagogie kunnen
er toe drijven, eenigen Nederlandschen
regeerder te verwijten, dat de toestand
niet snel genoeg verbetert, d.w.z. dat
hij nog niet in staat is gebleken het
huidige aangezicht der wereld te ver
anderen. Ware dit juist, dan zou men
zich er in kunnen verheugen, dat door
een eenvoudige verwisseling van re
geerders de welvaart kon worden her
steld.
De regeering is er echter van over
tuigd, dat de groote meerderheid van
het Nederlandsche volk voldoende ge
zond verstand en van oudsher genoeg
zaam politieke scholing bezit om te
begrijpen, dat in deze voorstelling
slechts een ondeskundige kritiek tot
uiting komt, die in dezen moeilijken
tijd de ontevredenheid aanwakkert,
doch niets ten goede vermag te keer en.
De tegenspoeden, die alle volken te
dragen hebben, en waarvan het Ne
derlandsche volk ditmaal zijn deel
ruim heeft te dragen, zullen met dat
geduld, met die bezonnenheid en met
dat zelfvertrouwen moeten worden aan
vaard, die datzelfde volk in vroegere
generaties onder nog heel wat ernsti
ger omstandigheden getoond heeft te
bezitten. Slechts dan kan de regeering
allengs de maatregelen beramen en
doorvoeren, die geschikt zijn om on
der behoud, zooveel mogelijk, van het
goede in het historisch gewordene, de
voorwaarden te scheppen, waaronder
het Nederlandsche volk een nieuwe, naar
men moet hopen, onbezorgder toekomst
tegemoet kan gaan.
Wij kunnen ons met deze regeeringsver-
klaring volkomen vereenigen. Volko
men; maar toch onder deze vanzelf
sprekende! voorwaarde, dat de regeering
naast haar politiek van besparing en vóór
en boven deze politiek zich ten doel stelt:
meer welvaart door meer werk! Wij vra
gen, natuurlijk, niet van de regeering, „het
huidige aangezicht der wereld te verande
ren", maar wel vragen wij, om op alle
letterlijk: op alle mogelj ke ma
nieren te trachten, dat aangezicht wat op
te vroolijken....
Over de onderdeelen van het ingediende
wetsontwerp zullen wij nog even ons oor
deel opschorten. Wij willen nu wel al
reeds erkennen, dat wij de salarisverla
ging voor het Rijkspersoneel, althans voor
de laagst-bezoldigden, wel een zeer pijn
lijke operatie vinden, die wij graag ver
meden zouden zien. Maar wij komen, na
tuurlijk, op dit en andere onderdeelen van
het wetsontwerp nog wel nader terug.
Verlaging van bedrijfslasten - Wederom
salarisvermindering voor ambtenaren
Bekrimping op onderwijs
IN HET ZATERDAG BIJ DE STATEN-GENERAAL INGEDIENDE ALGE-
MEENE BEZUINIGINGS-ONTWERP GEEFT DE REGEERING EEN REEKS
MIDDELEN AAN, WAARDOOR DE UITGAVEN VOOR DE STAATSHUISHOU
DING MET 77 MILLIOEN WORDEN VERMINDERD.
Daar bovendien krachtens het bij de Rijksbegrooting-1935 opgestelde dekkings
plan het volgend jaar 20 millioen verkregen wordt, komt in totaal 97 millioen
beschikbaar, waarvan voor 1936 63 millioen effectief kan worden gemaakt; de
rest ad 34 millioen is perspectiefbezuiniging.
Het tekort op de begrooting-1936 wordt geraamd op f 57 millioen, zoodat een
bedrag van 12 millioen ongedekt blijft.
De regeering acht dit geen bezwaar om een bescheiden begin te maken met be
lastingverlaging, omdat zij hiervan een invloed ten goede op het budget verwacht.
Daarom wordt voorgesteld 20 millioen te gebruiken voor:
a: vermindering van opcenten op de grondbelasting;
b: vermindering van omzetbelasting voor gas en electrische energie;
c: verlaging van den accijns op gedistilleerd en bier.
In het besparingsplan is o.m. opgenomen een salarisverlaging voor het Rijks
personeel, welke 10 millioen zal opbrengen. Verder wordt door verlaging van
oude pensioenen en door een regeling voor permanente wachtgelders 5 millioen
bezuinigd.
Behalve deze besparing, die voor alle departementen geldt, dragen de verschil
lende begrotingshoofdstukken als volgt in. het totaal te bezuinigen bedrag van
77 millioen bij:
Sociale Zaken 17.000.000
Waterstaat 14.150.000
Onderwijs 14.000.000
Financiën 9.650.000
Defensie 5.550.000
Binnenl. Zaken 600.000
Justitie 530.000
Econ. Zaken 500.000
Buitenl. Zaken 220.000
De bezuiniging op Onderwijs behelst o.m. voorloopige pensionneering van on
derwijzers bij het L.O., die 60 jaar of ouder zijn.
Ten aanzien van Sociale Zaken wordt o.a. voorgesteld: buitenwerkingstelling
van de Warenwet, herziening van de uitkeeringen krachtens de Invaliditeitswet,
alsmede samensmelting van invaliditeitsfonds. en ouderdomsfonds.
De toelichting der Regeering
De omvangrijke memorie van toelichting
op dit algemeen bezuinigingsontwerp begint
met een herinnering aan de opmerking in
de Millioenennota van September 1934, dat
ingrijpende vermindering der rijksuitga
ven geboden werd geacht. De regeering
wenschte, op de minst pijnlijke wijze, de
overheidshuishouding te doen aanpassen
aan de gewijzigde bestaansvoorwaarden
van ons volk en dit wel in sneller tempo,
dan tot heden is geschied. Zij wijst er nog
maals op, dat hier geen sprake is van tij
delijke inzinking van het economische leven
en dat optering der reserves tot een volko
men economische ineenstorting moet lei
den. De regeering vestigt voorts de aan
dacht op Nederlands moeilijke internatio
nale positie in economisch opzicht: de ont
wrichting van het handelsverkeer; de nei
ging tot toenemende autarkie in het buiten
land en de ineenschrompelende koopkracht;
het opdrogen van de welvaartsbron, langen
tijd door Indië gevormd. Al mag men hoop
koesteren, dat Indië als producent van
grondstoffen een aanzienlijk deel zijner
oude positie op den duur zal heroveren, als
markt voor Nederlandsche producten moet
i men het, aldus de regeering, niet te opti
mistisch beschouwen.
I TEKORT VAN 73 MILLIOEN.
I Naar aanleiding van deze opmerkingen
geeft de regeering dan een nadere becij-
fering van het tekort op de begrooting-1935,
dat oorspronkelijk geraamd werd op 30
1 millioen, doch dat dient te worden ver-
hoogd met de volgende posten: te verwach-
ten lagere opbrengst van middelen f 30
I millioen; steun aan de scheepvaart 8 mil
lioen; hoogere kosten werkverschaffing
2.5 millioen; hoogere spoorwegtekort f 2.5
millioen, zoodat het totale tekort over 1935
te ramen valt op 73 millioen. Voor 1936
zou dit nog, volgens voorloopige raming, tot
j 75 millioen oploopen.
I Ter dekking van diit tekort zijn thans be
schikbaar: Perspectiefbesparing Hoofdstuk
VI, opgenomen in het dekkingsplan 1935
10 millioen. Id. ter vermindering van het
spoorwegtekort f 10 millioen; Besparings
plan hierachter nader uitgewerkt f 77 mil
lioen. Totaal besparing 97 millioen.
Wanneer deze besparingen ten volle zijn
doorgevoerd, zal dus niet alleen een slui
tend budget zijn verkregen, doch zal boven
dien een bedrag van ruim 20 millioen
beschikbaar zijn gekomen voor de nood
zakelijke verlaging van die belastingen,
welker hoogte een bijzonder nadeelige wer
king uitoefent met het oog op het econo
misch herstel. Deze belastingverlaging zal
niet aanstonds voor dit volle bedrag kunnen
worden ingevoerd, omdat de perspectief-
besparingen eerst geleidelijk doorwerken.
Van het bedrag van f 97 millioen zijn de
volgende posten reeds in 1936 als effectief
te beschouwen: Salarissen en pensioenen
15 millioen; Onderwijs 8 millioen; Fi
nanciën 9 millioen; Waterstaat 14 mil
lioen; Sociale Zaken 16 millioen; overige
hoofdstukken 1 millioen; totaal 63 mil
lioen.
Er blijft derhalve over 1936 een tekort
van 12 millioen, terwijl nog aan perspec
tief-besparingen beschikbaar is 34 mil
lioen.
BELASTINGVERLAGING
URGENT.
Na aanneming van het onderhavige ont
werp hoopt de Regeering derhalve voor2
stellen tot verlaging van enkele belastin
gen te kunnen doen. Vermoedelijk zal dan
in de eerste plaats gedacht worden aan een
vermindering van de opcenten op de aan
slagen in de grondbelasting wegens ge
bouwde eigendommen, zulks teneinde de
lasten op het huizenbezit, die op hun beurt
een nadeeligen invloed oefenen op het
huurpeil, althans eenigermate te vermin
deren. Daarnaast zal aandacht zijn te geven,
aan een vermindering der Omzetbelasting,
voor zoover het gas en de electrische ener
gie betreft. Bijzondere redenen doen voorts
een verlaging van de accijnzen op het ge
distilleerd en het bier zeer gewenscht zijn.
De regeering herinnert voorts aan den
verre van rooskleurigen toestand der ge
meenten, waarvan er thans circa 300 zon
der extra-bijdrage uit het Werkloosheids-
subsidiefonds geen sluitende begrooting
kunnen krijgen. In een land, waar telken
jare tenminste 30.000 a 40.000 nieuwe werk
krachten om arbeid vraeen. kost het paal
en perk stellen aan de stijging der werk
loosheid bijzondere inspanning.
Zonder ingrijpen der overheid zou ook
herstel van economisch evenwicht verkre
gen kunnen worden, maar deels veel te
langzaam, ten anderen te snel. Te snel op
agrarisch gebied en ten opzichte van de
koopkracht der arbeidersklasse; te lang
zaam t. a. v. de vaste lasten, die op het be
drijfsleven drukken en ten opzichte van
sommige kosten van levensonderhoud, wel
ker onvoldoende daling aansluiting van het
loonpeil bij de veranderde omstandigheden
belet.
Mede wordt de aanpassing be
let, doordat de publieke huis
houding op te groote leest is ge
schoeid; hier ligt dan ook de
voornaamste taak der overheid.
Een ingrijpende wijziging van het rijks
budget moet een besparing opleveren van
rond 77 millioen.
SALARISSEN EN PENSIOENEN.
De algemeene voor alle departementen
gezamenlijke geldende maatregelen, welke
een besparing van 15 millioen moeten
opleveren, zullen voor 10 millioen moeten
worden verkregen uit de Rijkssalarissen
en loonen. De regeering is met dan zeer
noode tot het besluit gekomen, dat de sala
rissen opnieuw moeten worden vermin
derd. De toestand van 's lands geldmidde
len maakt dit echter onvermijdelijk. Een
daartoe ingestelde commissie is belast met
de voorbereiding van de hiervoor noodige
voorstellen.
Van de resteerende 5 millioen zal een
deel verkregen moeten worden uit een om
rekening van de loopende pensioenen. Nu
de Rijkssalarissen bij herhaling verlaagd
moesten worden, acht de regeering het niet
onbillijk, dat de pensioenen van hen. die
het voordeel hebben genoten, naar een
vroegeren op het hooge salarispeil berus
tenden grondslag te zijn gepensionneerd,
worden omgerekend naar den tegenwoor-
digen lagereen grondslag. De hieruit voort
vloeiende pensio ens verlaging zal in geen
geval meer dan 10 pet. bedragen. Ook voor
de verdere uitwerking van dit beginsel is
een speciale commissie aangewezen.
Het laatste bestanddeel van de bovenge
noemde 15 millioen wordt geleverd door
een maatregel met betrekking tot de wacht
gelders.
Het ligt in de bedoeling, wachtgelders,
niet meer voor herplaatsing in aanmerking
komende, naar het Pensioenfonds over te
brengen. Tegelijkertijd moet dan echter het
Pensioenfonds worden ontlast en om dit te
bereiken is aan de bovengenoemde com
missie tevens opgedragen een verdere uni
ficatie van pensioenaanspraken voor ie be
reiden, en voorts na te gaan, of niet onder
de Pensioenwet 1922 ambtenaren of gioe-
pen van ambtenaren zijn gebracht, die
daardoor volgens den aard van hun dienst
verband niet thuis behooren; bij bevesti-
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De Duitsche vlootplannen. (4de blad).
Binnenkort zullen er twee soorten Duit
sche staatsburgers zijn, één met en één
zonder rechten. (4de blad).
De opening der Brusselsche Wereldten
toonstelling. (4de blad).
BINNENLAND.
De Koning en Koningin van België ver
blijven incognito te Noordwijk. (1ste blad).
Vrijspraak inzake de noodlottige film-
brand in Hilversum. (Rechtz., lste blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
VOETBAL: Volendam en Kerkrade win
nen voor de kampioenscompetitie van den
I.V.CJ8.; Telingen verslaat D.H.L. Gelij
ke spelen in de kampioenscompetitie van
den K.N.VK; Blauw Wit eerste klasser,
Overmaas en Vitesse degrades ren; U.V.S.
wint van Fortuna. Duitschland verplet
tert België. (2de blad).
HOCKEY: De Duitschers door het Ned.
elftal te A'dam met 21 geslagen. (2de
blad).
ZWEMMEN: Ned. successen te Parijs en
Oslo. (2de blad).
MOTORSPORT: De Ned. motorrenner A.
Petit in België verongelukt. (2de blad).
Meubelfabriek te Haastrecht afgebrand.
(3de blad).
Belgisch Koningspaar
te Noordwijk
Als logé van den Burgemeester
Sinds Zaterdagavond vertoeven in Noord
wijk, als gasten ten huize van den Burge
meester van Noordwijk, Koning Leopold
III van België en Koningin Astrid. Het ver
blijf van het Belgisch Vorstenpaar hier te
lande is streng incognito.
De Koning heeft gisterenmorgen, verge
zeld van den Burgemeester en mevrouw
Van de Mortel de H. Mis bijgewoond in de
St. Jeroenskerk. Deze H. Mis werd opgedra
gen op een niet op de kerklijst voorkomend
uur, namelijk te half 10. De Koningin was
door een lichte ongesteldheid verhinderd
naar de kerk te gaan.
Het Koninklijk echtpaar heeft gisteren
middag een autotocht gemaakt door de
bloemenvelden. Heden werd een bezoek
gebracht aan de Bloemententoonstelling te
Heemstede.
Naar wij vernemen zullen H. K. H. mor
gen weer naar België vertrekken.
Omtrent het bezoek aan Heemstede wordt
ons nog gemeld:
Hedenmiddag heeft koningin Astrid van
België, die momenteel in Noordwijk ver
toeft, een onofficieel bezoek gebracht aan
de internationale bloemententoonsteling
„Flora" te Heemstede. Zij was in gezelschap
van den heer J. B. V. M. J. v. d. Mortel,
burgemeester van Noordwijk en diens echt-
genoote. De hooge bezoekster werd eerst
opgemerkt, toen zij in het bloemenpaleis
was aangekomen. Zij werd toen rondgeleid
door de leden van het Uitv. Comité. Het be
zoek duurde drie kwartier.
gende beantwoording van deze vraag, zal
onderzocht moeten worden, of het mogelijk
zal zijn, het Pensioenfonds te ontlasten
van de aanspraken van de reeds in dienst
zijnde tot deze categorie behoorende ambte
naren (b.v. door uitkeering van de te hun
nen behoeve gekweekte wiskundige reser
ve of door terugbetaling van de eigen bij
dragen of door voor hen te reserveeren het
bedrag, dat zjj zouden hebben ontvangen,
indien zij op 1 Januarfi 1936 gepension
neerd waren of op eenige andere wijze).