HET MEKKA DER BESCHAAFDE WERELD.
ZUURKOOL UIT PAPIERSNIPPERS!
OMWENTELING IN DE VOEDINGSLEER
EEN OPZIENBARENDE UITVINDING
En een storm
van protesten
Sedert het Is gelukt celstof door afkoken
met water en door toevoeging van zuren
in druivensuiker te veranderen, heeft de
wetenschap niet stil gezeten en steeds op
nieuw werden, en worden er nóg, pogin
gen gedaan om voedingsmiddelen te win
nen uit plantaardige natuurproducten, Daar
het bekend is, dat de zich in jonge groen
ten bevindende celstoffen licht verteer
baar zijn en zich door de menschelijke
maagsappen gemakkelijk laten verwerken,
is de moderne wetenschap van meening,
dat de nog uit te vinden voedingsmiddelen
uit natuurproducten in de toekomst een
groote rol zullen spelen in de moderne
voedingsleer.
Aan de proefnemingen om menschelijke
voeding te winnen uit natuurproducten
moeten echter jaren en jaren van zorgvul
dige proefnemingen vooraf gaan. Men kan
wel zeggen, dat het de wereldoorlog is ge
weest, die een krachtigen stoot heeft gege
ven aan deze onderzoekingen. Het was in
die oorlogsjaren, waarin vooral Duitsch-
land zooveel gebrek had aan goede en
krachtige voedingsmiddelen, dat de Duit-
sche schemicus B. Luff er, reeds bekend
door de uitvinding der z.g. luffa-augurken,
om de lijcfende menschheid te helpen, zijn
proefnemingen begon omtrent het win
nen van een voedingsmiddel uit.... papier.
Reeds jaren immers is het in wetenschap
pelijke kringen bekend, dat er zich in pa
pier celstoffen bevinden, welke voor den
mensch als voedingsmiddel van groote
waarde zouden kunnen zijn. Tot nu toe
echter is het niet gelukt deze celstoffen op
een juiste wijze te benutten.
Toch zou dr. Luffer wellicht nimmer op
de gedachte zijn gekomen papier als voe
dingsmiddel te benutten, ware het niet,
dat het toeval hem op de idee had gebracht
Luffer bezocht n.l. eens een boekdrukke
rij en zag, hoe de reusachtige, vlijmscherpe
messen van een snijmachine de papierree-
pen van de bladen sneden. Terloops maak
te iemand, die naast hem stond, de opmer
king: „Het ziet er uit als zuurkool!" Deze
woorden kwamen Luffer nog dikwijls in
de gedachte terug en hij ging aan het na
denken. HU ontdekte, na lange en nauw
keurige onderzoekingen, dat papier, wan
neer de vezelige celwanden ervan onscha
delijk worden gemaakt, den smaak van
zuurkool ten zeerste naby komt. De we
tenschap, dat bij de distilleering van cel-
stof met kokend kaliloog azijnzuren ont
staan, kwam hem by zyn onderzoekingen
te hulp. Toen hij de papiersnippers met
een mengsel van water, waardoorheen een
kalihoudende stof, bewerk,
te, bemerkte de chemicus
aldra, dat de snippers het
zuur water letterlijk opzo
gen en geheel den eigen
aardig zuren smaak van
zuurkool aannamen. Toen
hij er overvloedig azyn
overgoot, werd de smaak
van de „kool" zeer sterk.
Door toevoeging van 'het
kalihoudend mengsel en
het water werd het papier
aan het gisten gebracht en
de toevoeging van de ster
ke azijn zette de papier
snippers om inzuur
kool. Luffer gaf zyn nieu
we uitvinding den naam
van „celkool'. Als merk
waardigheid moet hier nog
worden vermeld, dat de
nieuwe celkool eenzelfde
belangrijk vitaminegehalte
heeft als de origineele zuur
kool. Juist het bezit van
deze eigenschap heeft Luf-
fer's uitvinding in weten
schappelijke kringen zoo
populair gemaakt.
Het moge wellicht zon
derling klinken, maar feit
is het, dat Luffer dit sterk
vitaminegehalte verkreeg
door ultraviolette bestraling.
De eerste faze: het snijden der snippers.
De bewerking met azijn, waaraan ook de hamer te pas komt.
Tot heden
toe werd dit door een dergelijke bestra-
ling nog nimmer op zoo'n sterke wyze ver-
kregen. Luffer zelf is van meening
dat de uit de papier-zuurkool verkregen
vitamine een nieuwe soort moet zyn, wel
ke voor den opbouw van het menschelijk
organisme en voor de vernietiging van de
zich in het lichaam bevindende gifstoffen,
bijzonder belangrijk is. Een diepgaande
studie omtrent de papier-zuurkool-vitami
ne heeft dr. Luffer echter nog niet gemaakt
Blijkt echter, dat de papier-zuurkool in
derdaad een nieuw soort vitamine bevat,
dan zal hij deze vitamine P (uit papier ge
wonnen) noemen.
In Sauerland is men voornemens een
groote fabriek op te richten, waarin men
zich uitsluitend zal toeleggen op zuurkool
winning uit papier.
Of het evenwel wel zoo ver zal komen,
is voorloopig nog een belangrijke vraag,
want reeds werden er van de zyde der
zuurkoolfabrikanten heftige protesten ge
hoord. De fabrikanten zullen hun eigen
industrie n.l. langzaam maar zeker ten
gronde zien gaan, indien Luffer's papier-
zuurkool bevredigend blijkt en tevens
aanmerkelijk goedkooper.
Bovendien protesteeren de papierfabri
kanten tegen het nieuwe procédé, omdat
dit, wanneer het furore maakt, den gehee-
len papier-afval zou verslinden, welke
thans in de papierfabrieken tot nieuw pa
pier wordt verwerkt. Het gebruiken van
dezen afval in de papier-industrie maakt
den kostprijs van papier beduidend lager,
waarvan natuurlijk ook de afnemer profi
teert. Zou die afval een ander gebruik vin
den, dan zou het papier duurder worden
en daar voelen de fabrikanten in deze ty-
den al heel weinig voor. H. P. B.
De Niagara, een wonder
der natuur.
Indien er een plaats in Amerika wordt
gevonden, welke door haar veelzydige
schoonheid de aandacht van den reiziger
op zich heeft weten te vestigen, dan is het
wel Niagara, op de grens van Canada en
de Vereenigde Staten gelegen. Meer dan
een eeuw lang staat het in de gansche we
reld bekend als het tooneel van een der
schoonste natuursohouwspelen. Daarnaast
wist de techniek de natuurkrachten van het
water te benutten, zoodat het sedert 1881
bekend werd als de Tower City van de we
reld, en eindelyk heeft de propaganda voor
Niagara als woon- en verblijfplaats deze
stad tot een der sterkst groeiende in den
staat New-York gemaakt.
Nergens in Amerika of, zoo men wil, ner
gens ter wereld treft men zooveel natuur
wonderen tegelijk aan, dan juist in Niaga
ra. De machtige, brullende en donderende
waterval, 's werelds achtste wonder, spot
hier met dichters en kunstenaars. Het is niet
mogelijk den eersten indruk van het met
donderend geweld neerstortende water
weer te geven en geen schilder is in staat
met het penseel de kleuren te schetsen,
welke de zon op de 167 voet diep vallenden
waterstroom toovert. Een gemengd gevoel
van vrees en vervoering overmant den be
zoeker, die voor de eerste maal deze mach
tige scene aanschouwt en wel telkens wan
neer ihij wederkeert. De Groote geest van I
Iroquois, (een der vyf Noord-Amerikaan-
sche stammen), betoovert hem geheel en
al. Hier staat hy, het hoofd gebogen, voor
het gezamenlijk graf van den Indiaan en
diens blanke broeder.
Geschiedenis, Romantiek en Natuurlyke
schoonheid 'hebben hier samen gewerkt om
Niagara tot het Mecca van de beschaafde
wereld te vervormen. De toeschouwer, die
hier aan den rand van de ontzaglyke wa
terval staat kan zich ter nauwernood - het
beeld weer duidelyk voor den geest halen,
van den snel aankomenden stroom, die zoo
Een der electrische centralen, we Ike door den Nigara-waterval van
stroom worden voorzien.
dra heit den afgrond nadert, alles wat het
met zich meevoerde daaraan ten offer
brengt. Hier heerscht de geest der roman
tiek en zelfs de meest eenvoudige bruide
gom, die hier met zyn bruid de pracht van
den waterval gadeslaat, wordt een helden
figuur.
Het bestaan dezer eeuwen-oude waterval
wordt door de geschiedenis op vyftigdui-
zend jaren geschat. Hier was het dat de on-
verschokken missionaris den stryd aanbond
tegen de wildernis en zyn bewoners en al
om het Evangelie van den God der Chris
tenen met onverschrokkenheid verkondig
de. Hier aan de grens van Niagara bouwde
La Salie de „Griffioen" het eerste schip,
dat over de boven-meeren voer. Hier was
het brandpunt van den stryd tydens den
oorlog met Engeland in 1812 en werden
de béwyzen geleverd van geloof en moed,
welke de bouwstoffen vormden voor de
groote Amerikaansche Republiek.
Met een gemengd gevoel van ontzag en
verwondering slaat de bezoeker het mach
tig gordyn van vallend water gade, geheel
sprakeloos komt hij on-Ier den indruk de
zer machtige scene, en als hij eindelyk de
plaats verlaat kykt de Indiaan hem na
met een blik, welke duidelyk verraadt, dat
hij wil zeggen „weer een bekeerling van
de Nee-ah-Ga-Nat", zooals hy dat noemt.
Er zyn evenwel talrijke wonderen, waar
van dit grootste zich aan de Ameriikaansche
kant van Niagara vertoont. Daar is nog de
Dainty Bridel Veil, de sierlijke sluier door
het water gevormd en de hoefijzer val,
welke als het ware de brug vormt, welke
de twee groote volkeren van Amerika ver-
eenigt.
Daar wordt de grootheid van het Ameri
kaansche volk, dat zich met trots de leider
van de hedendaagsche wereld noemt, ge
symboliseerd. Op tal van andere plaatsen
vraagt de natuur de aandacht van den be
zoeker. Het Prospect Park, dat tien acres
beslaait ligt langs de bedding van de rivier
en de Boven Rapids, Goat Island, dat in
de Indiaansche legende de woonplaats van
den Grooten Geest heet, scheidt de mach
tige watervallen. Daar omlaag, waar de
Bridal Veil zich neerstort, bevindt zioh de
windkelder en de Table Rock Tunnel, waar
de bezoeker den stroom van het neerstor
tende water van den grooten val boven
zich hoort neerdonderen. Een paar mylen
verder ziet men de golvende bergen, de
Whirpool Rapids, nu eens mylen hoog zich
verheffende, dan weer eens in de diepte
verscholen, waarlangs de weg naar het On-
tariomeer loopt. Op deze plaats vertoont
zich de natuur in haar meest oorspronke
lijke vbrm; de aanblik daarvan is eenig en
vindt in de geheele wereld zyn weerga
niet.
En niettegenstaande dit alles is er nog
een machtig schouwspel, niet door de na
tuur, doch door de menschen gemaakt, een
schouwspel, dat aan het bovennatuurlyke
en fantastische grenst. Zoodra de zon ach
ter den horizon verdwenen is en een groot
zwart gordyn het vallend water omgeeft,
komt de mensch zich voor dit gemis aan
natuurschoon schadeloos stellen. Hy stelde
op een hoogte van 24 voet in de bergpassen
in Queen Victoria Park in Canada 24 reus
achtige electrische schynwerpers op. Elke
lamp is drie voet in diameter en heeft een
sterkte van zestig millioen kaarsen. Met
deze lichtsterkte bestraalt hy nu de mach
tige watervallen, telkens van kleuren ver
wisselend en wat voorheen door de duister
nis aan het oog werd onttrokken, geeft nu
het beeld van een heerlijk tooverland.
En naast al deze wonderbare verschyn-
selen van natuur en kunst krijgt men het
groote technische wonder te zien, n.l. de
installatie, welke in het begin van 1825 on
der toezicht van V. d'Arcy Ryen, Direc
teur van het laboratorium van de General
Electric Company tot stand kwam. De ge
zamenlijke batterijen beschynen de water
vallen met een licht van 1.440.000.000 kaars-
sterkte, een ongelooflyk aantal. Elke lamp
is voorzien van een kleurenscherm, dat ge
durig voor de lens rolt en zulk een kleuren
pracht voor het oog weet te tooveren.
lederen avond, zoowel gedurende de zo
mer als de winter worden de watervallen
verlicht. Toch stelt Niagara zich niet te
vreden met het bezit van dit natuurwon
der. Neen, het heeft zich
in de wereld de naam van
kracht-stad weten te ver
werven, doordat het de
krachten van de natuur op
de industrie ging toepassen,
zoodat door de natuurlyke
waterdruk in een straal
van 500 myl bijna alle fa
brieken van deze kracht
gebruik maken; de water
vallen dienen hier dus niet
slechts om het menschen-
oog te verlustigen, doch in
hoofdzaak om hem den ar
beid te vergemakkelyken.
De centrale, zooals wy
die kunnen noemen, is de
voornaamste industrie van
Niagara. Zooals trouwens
by alle groote werken op
industrieel gebied was het
begin uiterst bescheiden.
Chabert Joncaire bouwde
voor het eerst in 1757 zijn
kleine zaagmolen en maak
te daarby van de water
kracht van een val van zes
voet gebruik. Dit stond ge
lijk met 20 P.K. Heden ten
dage werkt de centrale met
een capaciteit van 500.000
P.K. Welke men in de toe
komst nog denkt uit te
breiden. Op het oogenblik
beschikt men over een net
van 1.300 hoogspanning-
stroom, waarvan meer dan
30 millioen dollar ten koste
werd gelegd in 17 ver
schillende staten van New York wordt
in 142 steden en dorpen aan meer
dan 2 millioen aangeslotenen stroom gele
verd. Van de industrieele ondernemingen,
welke in de stad gevestigd zijn, in totaal
168, vormen de electro-chemische fabrieken
het meerehdeel. Deze laatste vormen weer
90 pet. van het totaal aantal dezer fabrie
ken in Amerika. Verder treffen wij ter.
plaatse een groote verscheidenheid van fa
brieken aan. Meer dan 30.000 arbeiders vin
den hier him dagelykschen arbeid. Jaar
lijks verlaten voor meer dan 130 millioen
dollar aan verschillende producten, de fa
brieken. Aan arbeidsloon wordt 43 millioen
dollar uitbetaald.
De goede geest welke onder de bevolking
heersche heeft mede by gedragen om Niaga
ra tot de snelst groeiende woonstad van den
staat New York te maken. Talrijk velen zijn
degenen, die na elders hun fortuin verwor
ven te hebben, zich hier komen vestigen.
Aan het onderwijs wordt in deze stad alles
ten koste gelegd. Talrijke scholen voor
hooger onderwijs geven er opleiding voor
Universiteit of voor den handel. Eenige
middelbare en tal van lagere scholen treft
men in alle wyken der stad aan. De Uni
versiteit staat op een der hoogtepunten van
de Whirpool Rapids en trekt studenten uit
het geheele land naar zich. Zelfs zij, die zich
geroepen voelen hun leven aan den dienst
van het vaderland te geven, kunnen aan
de Veaux-school hun voorbereidende studie
volbrengen. Op sportgebied dingt Niagara
naar de eerste plaats. Er is ruimschoots ge
legenheid tot het beoefenen van iederen
tak van sport. Groot is het aantal sociëtei
ten, dat voor het meerendeel over modern
ingerichte panden beschikt. Een eerste klas-
Variété-theater en verschillende bioscopen
verschaffen de noodige afwisseling. „The
Players of Niagara" is een tooneel-gezel-
schap, dat zich naam heeft weten te ma
ken.
De hospitalen in Niagara met de meest
moderne verplegingsmiddelen en operatie
instrumenten uitgerust, zorgen er voor, dat
het sterfte-cyfer der bevolking zoo laag
mogelijk blyft. Beide hospitalen, het Memo
rial-Hospital en het St. Mary's Hospital,
nemen menschen van iederen stand en rich
ting op. Een der voornaamste kenmerken
van Niagara is het groote aantal mooie ker
ken, dat aldaar gebouwd werd. By na iedere
richting heeft haar eigen kerk, en zoo
als trouwens overal, betreden de kerken
ook het domein van het sociale leven. Het
Bestuur der stad, dat reeds tien jaren zit
ting heeft, verdient niets dan lof voor de
wyze, waarop het de meest uiteenloopende
belangen van hare inwoners weet te be
hartigen. Het fraaie stadhuis bevindt zich
in het midden der stad, welke over alle
moderne comfort beschikt. Het stedelijk
tramwegnet strekt zich uit in totaal over
een afstand van 16 myl. Het was goed ge
zien van het Gemeentebestuur om de in-
dustriën slechts in een bepaalde zóne toe te
laten. Daardoor wordt Niagara als woon
stad van het overige gedeelte gescheiden
gehouden en komt op de eerste plaats de
schoonheid der stad ten goede. Bouwgele-
genheid is er nog in overvloed, en wat meer
zegt, het kost niet veel moeite, mits men
met goed uitgewerkte plannen komt, bouw-
kapitaal te verkrygen.
In een woord: Niagara Falls mag een
ideale stad worden genoemd. Nergens past
de natuur zich zoo goed aan by de com-
mercieele bedrijven en industrieele behoef
ten en ook de samenwerking van de men
schen onderling, stempelen Niagara Falls
tot „de woonstad bij uitnemendheid".
H.P.B.
Het schijnt ook werkelijk te smaken!
