STADS
NIEUWS
VRIJDAG 29 MAART 1935
DE LEIDSCHE COURANT
EERSTE BLAD - PAG. 2
BAROMETER.
TELEGRAFISCH WEERBERICHT
naar waarnemingen verricht in den
morgen van 29 Maart 1935, medegedeeld
door het Kon. Ned. Met. Inst. te De Bilt.
Hoogste Brometerst.: 773.9 te Jan Mayen.
Laagste barometerst.: 748.8 te Helsingfors.
Verwachting tot den avond van 30 Maart:
Tijdelijk nog krach-
tige, later meest ma
tige Noordelijke tot
SToord-Oostelijke wind
half tot zwaar be
wolkt, waarschijnlijk
eenige regen of ha-
gelbuitjes, aanvanke
lijk iets kouder.
Het daalgebied van den barometer, dat
gisteren over Zuid-Scandinavië was gele
gen, heeft zich via de Oostzee naar Midden-
Duitschland verplaatst. De hooge druk
verplaatste met haar kern Westwaarts en
heeft via een smalle rug nog verbinding
met het maximum in het Noorden. Nabij
IJsland nam de depressie in beteekenis toe.
De dalingen van de luchtdruk in Duitsch-
land en stijgingen van den barometer over
de Noordzee veroorzaakten een toenemen
van de luchtdrukgradient, waardoor de
wind hier te lande toenam. Ook over Zuid-
Noorwegen en Denemarken waaien krach
tige winden, evenals over Zuid-IJsland. De
Noordelijke wind bracht in de bovenlucht
ten onzent sterke afkoeling, waardoor de
kans op buitjes toeneemt en verdere afkoe
ling aan den grond waarschijnlijk is. In
Duitschland is het weer thans slecht, met
regen en sneeuwbuien. Over Frankrijk en
Engeland is het vrij rustig met zware be
wolking of betrokken lucht.
LUCHTTEMPERATUUR.
6.5 gr. C.
LICHT OP VOOR FIETSERS eJL
Van Vrijdagnamiddag 6.56 uur tot
Zaterdagmorgen 5.12 uur.
HOOG WATER.
Te Katwijk: op Zaterdag 30 Maart vjn.
10.58 en nam. 11.34 uur.
Storm waarschuwingsdienst.
Het Kon. Ned. Mèteorologisch Instituut
te de Bildt seinde hedenmorgen te 9.50 uur
aan de posten van Hoek van Holland tot de
Belgische grens: „Weest op uw hoede".
RECHTZAKEN
IIAAGSCHE POLITIERECHTER.
De politierechter, mr. v. <L Boom, heeft
hedenochtend den Leidschen jongeman
S. wegens oplichting veroordeeld tot 1
maand gevangenisstraf onvoorwaardelijk.
De eisch luidde 3 maanden.
M. te Voorschoten heeft onder
Voorschoten een veldwachter, die hem we
gens strooperij wilde opbrengen, een stomp
in het gelaat gegeven en hem geschopt en
getrapt, waardoor deze bloedend werd ver
wond.
Bedoelde veldwachter trof verd. aan, ter
wijl deze met een brandende carbidlan-
taarn in een weiland rondspeurde. Er waren
reeds verscheidene klachten over stroopen
in die omgeving geuit Verd. gaf voor, dat
hij wormen zocht.
Nadat verd. had geslagen, heeft de veld
wachter verd. eenige klappen met den gum
mistok toegediend, om hem buiten gevecht
te stellen. Volgens verd. heeft de veld
wachter hem alleen geslagen en heeft verd.
zich slechts willen verdedigen.
Jhr. mr. Van Asch van Wijck, het O.M.
waarnemend, vorderde tegen M., die reeds
herhaaldelijk wegens soortgelijke feiten met
politie en justitie in aanraking is geweest,
een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van
6 maanden.
De raadsman van M. pleitte clementie.
Mr. v. d. Boom heeft verd. veroordeeld
tot een gevangenisstraf van 3 maanden on
voorwaardelijk.
LAND- EN TUINBOUW
's-Gravenhaagscbe Melk veiling.
Het bestuur van de 's-Gravenhaagsche
Melkveiling maakt bekend, dat voor het
nieuwe veilingjaar, eenige wijziging wordt
gebracht in de wijze van uitbetaling, en
wel in dier voege, dat melk voor consump
tie verkocht, zal uitbetaald worden als
volgt: Van het verschil in prijs van con
sumptie- en industriebelk zal 1/3 ten goede
komen aan de industrie en 2/3 aan den con
sumptiemelker, zoodat hierdoor voor ieder
een de kans bestaat door consumptiemelk
te leven, bevoordeeld te zijn boven den in
dustriemelker.
MODERNE RELIGIEUSE KUNST.
Causerie van architect B. J. Koldewey.
Op uitnoodiging van de R.K. Studenten
vereniging „Sanctus Augustinus" hield
gisteravond de architect B. J. Koldewey
in het „Eigen Huis" een voordracht met
lichtbeelden over bovengenoemd onder
werp.
De verdeeldheid op het gebied van de
geestelijke levensbeschouwing, aldus spr.,
wordt in dezen tijd wel niet beter gede
monstreerd dan in de architectuur. Er be
staat momenteel een volstrekte disharmo
nie in de uitingen der diverse kunstenaars,
zulks in tegenstelling met vroeger, toen
tusschen beeldhouwers en schilders een in
nige overeenstemming tot uitdrukking
kwam in alle kunstvoortbrengselen. Ten-
bewijze hiervan toont spr. een tweetal
lichtbeelden, voorstellend het een een go-
thische kerk te Delft, het ander een doop
vont uit een kerk te Zwolle, zoo volmaakt
tot uitdrukking brengend een zoo geeste
lijke eenheid, dat men er onwillekeurig
door getroffen is.
Om daartoe te komen, moeten de kunste
naars gekend hebben de schoonheid van
het groote en van den eenvoud, welke
beide factoren een ontzaggelijken rijkdom
beteekenen.
Die rijkdom is ook te vinden in de sim
pelste dingen, van het eenvoudigste bóeren-
kapelletje ergens in de bergen van Zwit
serland of van Tirol tot in het beeld van
de boerenhofstede op het platteland. Als
christenkunstenaars aan hun werk een
echt natuurlijken vorm weten te geven en
een inniger aspect, zullen zjj het verede
len en verfijnen tot een hooger plan.
Zoo ergens dan moet de kunstenaar we
ten wat hij schept en waarvoor hij het al
dus en niet anders vormt en bouwt. Aan
de hand van 'n lichtbeeld toont spr. dan
de prachtige lijn van 'n zeilboot, den ste-
vigen bouw van 'n ijshut, door een Eskimo
gebouwd, die naast den ingang van zijn
ijswoning steunbeeren heeft aangebracht
om het bouwsel voor instorten te behoeden.
Ditzelfde ziet men bij groote bouwwer
ken, zooals een beeld van een zijflank der
kathedraal van Chartres aantoont.
Van den Romaanschen bouw kwam men
langzamerhand tot den Gothische, als voor
beeld waarvan spr. de kathedraal van Me-
chelen laat zien en in diverse voorbeelden
toont spr. dan aan hoe de beeldhouwkunst
in goede verhouding staat tot de architec
tuur, zooals b.v. in den Egyptischen tempel
van Karlah de beeldbouwkunst onderge
schikt is gemaakt aan de architectuur,
evenals in de kathedraal van Chartres en
de Notre Dame te Parijs.
Na de Middeleeuwen trad er een onzui
verheid in de kunst op doordat er teveel
decoratie en ornament zonder wezenlijke
bestemming werd gemaakt, als b.v. reeds
in de kathedraal van Reims tot uitdrukking
komt. Zoo heeft ook de dom van Milaan
hoewel een groot bouwwerk blijvend
geen grootschheid meer als de kathedraal
van Chartres, doordat de groote lijn wordt
los gelaten en de kunst zich meer in details
begeeft, waardoor ongebreidelde dwaas
heid van decoratie de plaats der zuivere
kunst is gaan innemen.
Hier te lande is dr. Cuypers, de groote
bouwmeester, de eerste geweest, die de
bouwkunst wilde terug voeren naar de
grootheid der Middeleeuwen. Hij ontdekte,
dat een verkeerde weg was ingeslagen en
toonde aan, dat het redelijk, logische en
organische bouwen van ontzaggelijke be
teekenis was.
Berlage, leerling van Cuypers, volgde het
voetspoor van zijn grooten meester en stel
de tegenover het neo-renaissance van vele
moderne kunstenaars voorbeelden van
stoerheid en gedegen bouw. Zijn Amster-
damsche beurs, waarvan spr. de verschil
lende ontwerpen laat zien, toonen duide
lijk den overgang van de weinig zeggend^
oorspronkelijke vormen tot wat de Amster-
damsche beurs uiteindelijk is geworden.
Het groote streven dezer bouwmeesters
ging uit naar den geest der Middeleeuwen,
zonder daarbij 'nochthans den vorm te wil
len overnemen.
Uit den tegenwoordigen tijd noemt spr.
dan de architecten Kropholler, prof. Gran-
pré Molière en Dom. Ballot, waarvan hij
verschillende werken laat zien en nader
toelicht. Daarna kwam spr. tot werk van
de jongeren, als Jan de Vries, Eschauzier,
van Moorsel, Jan Janssens, Jan van Don
gen en vertelde hierna nog een en ander
van zijn eigen werk.
Tot slot liet spr. eenige modellen zien
van moderne beeldhouw- en schilderkunst.
Na deze voordracht sprak de praeses van
St. Augustinus een woord van dank tot den
heer Koldewey voor hetgeen hij in woord
en beeld naar voren had gebracht en sprak
de hoop uit, dat allen een goed inzicht
over de ware kunst zouden hebben gekre
gen.
N.V. LEIDSCHE BROODFABRIEK.
Dividend 5%.
In de hedenmiddag gehouden jaarver
gadering van aandeelhouders van de N.V.
Leidsche Broodfabriek zijn de jaarstukken
goedgekeurd en is het dividend over het
afgeloopen boekjaar bepaald op 5, vorig
jaar 6%. Jhr. C. C. Roëll werd als com
missaris herkozen.
Handelsregister K. v. K.
Opheffing. 6035. A. .van der Willik
Zn. Warmond, Dorpsstraat B 50. Hout
handel. A. van der Willik, Warmond.
Wijziging. 333. Apotheek Allart. Al-
lart-Funnekotter, Alphen aan den Rijn,
Raadhuisstraat 206. E.: J. F. Allart, (H.V.).
VEREENIGING TOT BEV. DER
BOUWKUNST.
Architect C. Ponsen over Atlantis.
Gisteravond had de 259e vergadering van
bovengenoemde vereeniging plaats onder
voorzitterschap van den heer C. Ponsen,
die als spreker van dezen avond, na een
kort welkom en inleidend woord, overging
tot de interessante lezing: „Heeft de Egyp
tische bouwkunst haar oorsprong in Atlan
tis, het verzonken werelddeel in den At-
lantischen Oceaan?"
Spreker schetste hoe door den loop der
eeuwen heen als een mythe of sage de on
dergang van een legendarisch rijk, dat in
den Atlantischen Oceaan gelegen moet
hebben, door vele volkeren om deze zee uit
het ver verleden bewaard is geworden. De
ontdekkingen van de groote ruïnesteden
in Palenzue en elders in Middel Amerika
en het Noorden van Zuid-Amerika, hebben
deze vermoedens weer in het middelpunt
van veler belangstelling gezet en vele ge
leerden doen vorschen naar gegevens daar
omtrent.
Zoo toonden de Challenger-expeditie in
18721876 alsmede de Duitsche expeditie
met het oorlogsschip „Gazelle" in 1874
1876 en de Amerikaansche met de Dolfijn,
dat vanaf Groenland tot aan-de Zuidelijke
punt van Zuid-Amerika en gaande over de
Kaap Verdische eilanden, Trulanda Cunha
enz. een zeer hooge bergrug in den Oceaan
aam
Door Oswald, een Duitsch geleerde, werd
overeenkomst aangetoond in de voorwe
reldlijke planten van het Europ. Afrik, cen
tinent en het Amerikaansche. Zoo is er
verbinding terug te vinden in fauna, in geo
logische gesteldheid enz., alsmede in de be
volkingsgroepen, o.a. de Baskem, Iberiërs,
Etrusken, Berbers en de Karaïben en Gua-
ranis enz^ te veel om in een verslag op te
noemen.
Aan de hand van een door spreker zelf
vervaardigde wereldkaart werd de vroegere
verdeeling van land en water aangetoond en
konden de luisteraars de afbrokkeling van
dit Atlantis in den loop der duizenden jaren
volgen. De schrijver .Scott Elliot, een theo-
sofist van vermaardheid, meent in zijn boek
Atlantis veel meer gegevens omtrent dit
land te kunnen verstrekken aan de hand
van door hem afgelezen terra-cotta globen
en perkamenten kaarten, alsmede door di
verse occulte mededeelingen. Een en an
der werd verstrekt door het Troana-ge-
schrift, gevonden in Middel-Amerika en
het verhaal van'Plato over Salon te Sai's.
De gevonden pyramiden in M.-Amerika,
hun sfinx enz. vertoonen een gelijke geaard
heid met die van Egypte, zoodat de waar
schijnlijkheid van een bestaan hebbend
Atlantis op zekerheid gaat gelijken en
Amerika wellicht de bakermat van onze
cultuur zal zijn.
Na vertooning van een 90-tal interes
sante afbeeldingen, eindigde deze lezing,
onder een welgemeend applaus en harte
lijke waardeerende woorden van den vice-
voorzitter, den heer Minderhoud, voor de
groote arbeid en vlotte uiteenzetting van
deze lezing.
In de huishoudelijke vergadering werd
besloten de zomer excursie naar Amsterdam
en 't Gooi te doen plaats vinden.
Een nieuw lid werd aangenomen en de
feestcommissie voor het 40-jarig beslaan
geïnstalleerd. Hiermede is het wintersei
zoen afgesloten.
Een kunstbeschouwing over de destijds
ingezonden ontwerpen voor een Vredespa
leis ging deze vergadering vooraf.
Om even half twaalf sloot de voorzitter
de vergadering.
VOLTANA-PASTEURISATOR.
Dat de directie van de N.V. Melkinrich
ting „De Landbouw" er steeds op uit is voor
haar klanten het beste te brengen wat er
is, valt niet anders dan te loven.
De nieuwste vindingen der techniek, uit
gevonden om de hygiëne te bevorderen,
voeren de kwaliteit der producten steeds
hooger op en een dezer nieuwe vindingen
Üs dezer dagen door de Landbouw in bedrijf
gesteld. Het betreft hier de Voltana een
patent van de N.V. Vóltanawerk te Gorre-
dijk (Fr.) welke diént ter vervanging
van de vroegere pasteurisatie-methode met
behulp van stroom. Zij bestaat hierin, dat
de melk gedurende slechts enkele tiental
len seconden in zeer dunne verdeeling ge
leid wordt tusschen twee platen, welke
door verhitting met warm water op een
temperatuur van 74 gr. Celsius worden ge
houden.
Een diepgaand wetenschappelijk onder
zoek heeft uitgewezen, dat dit systeem het
zelfde effect sorteert als de zgn. duurpas-
teurisatie en bovendien het voordeel be
zit, dat de smaak, reuk en het oproomend
vermogen van de melx dezelfde blijven als
van rauwe melk.
De rapporten, weltce over deze pasteu-
risatie door het Melkcontrolestation te
Utrecht zijn afgegeven, wijzen overtuigend
uit, dat de Voltana uitstekend werkt. Melk
in fleschjes, vier dagen op het kantoor,
waar stoomverwarming is, bewaard, bleek
na vier dagen nog even goed van gehalte
te zijn.
Een dezer dagen brachten wij een be
zoek aan de Pomona tennisbanen en heb
ben ons weer verwonderd, over de mooie
en stille omgeving, waarin deze banen ge
legen zijn. Thans lagen zij nog in de lan
delijke rust, doch Zondag as. zal deze ver
dwenen zijn om plaats te maken voor
rachet en tennisbal.
Wij verwijzen naar de advertentie die in
dit blad voorkomt en wekken U gaarne tot
een bezoek op.
NATIONAAL KONINGIN-MOEDER
HERDENKINGSFONDS.
In het sympathieke ingezonden stuk van
den heer R, eenige dagen geleden in de
bladen verschenen, werd reeds aangekon
digd dat Maandag a.s. een open schaalcol-
lecte zal worden gehouden.
Het Comité dat 't werk van het Natio
naal Koningin-Moeder Herdenkingsfonds
steunt en ook deze colecte aanbeveelt is als
volgt samengesteld:
Mr. A van de Sande Bakhuyzen, Burge
meester van Leiden, Eere Voorzitter. Dr.
P. C. van Arkel, Directeur van de Chr.
H.B.S. J. Baak Jzn., Inspecteur Lager On
derwas. Prof. Mr. A. S. de Blecourt, Se
cretaris van den Senaat. V. E. Bloemkoo-
per, Israëlitisch voorganger. P. B. M. ten
Bosch. President Sociëteit „Minerva". Dr.
D. E. Bosselaar, Rector van het Sted. Gym
nasium. Mr. P. E. Briët, Lid der Eerste Ka
mer der Staten-Generaal. Zr. J. L. van den
Brink, besturende zuster van het Diaco
nesenhuis. Dr. G. Brouwer, Genees
heer van het districtsconsultatiebureau van
de Prov. Vereen, tot bestr. der tuberculose.
C. L. van Buuren, Vice-admiraal b. d. Kon.
Ned. Marine. D. ten Cate Brouwer, Voor
zitter van de Kamer van Koophandel en
Fabrieken voor Rijnland. H. C. Dressel-
huys, Praeses Leidsch Studentencorps. Jhr.
Mr. W. J. M. Eysinga, Lid van Perm. Hof
van Intern. Justitie. Prof. P. C. Flu, Voor
zitter vah de afd. Leiden en Omstr. van de
Ned. Mij. tot bevordering der Geneeskunst.
Mevr. A. v. Gilse van Geldermalsen Noord-
wijk, presidente van de Ned. Vereen, voor
Huisvrouwen. N. C. F. van Ginkel, Voor
zitter der Vereen, tot bev. van het Vreem
delingenverkeer. Drs. C. M. de Goede, Dir.
van de R.K. H.B.S. T. S. Goslinga, Voor
zitter Raad van Arbeid. Dr. S. A. de Graaff
voorzitter van het Zonnestraal-Comité. J.
E. Haitsma Muller, Luit. Kolonel, Garni
zoenscommandant. J. A. van Hamel, Nota
ris; C. M. van Hamersveld, Dir. van „De
Leidsche Courant". Ds. C. Hartwigsen, Pre
dikant Ned. Herv. Gemeente. J. W. Henny,
Dir. van het „Leidsch Dagblad". Drs. J. L.
van Hoorn, Directrice van de H.B.S. voor
meisjes. A. H. M. J. Homulle, Pastoor en
Deken van Leiden. G. A. van Klinkenberg,
Directeur der Stedelijke Lichtfabrieken.
Prof. Dr. W. Kuenen, Voorz. van de Leid
sche Vereen, tot bestrijding der tubercu
lose te Leiden. W. v. d. Laan. voorzitter
der 3 Octobervereeniging. Mr. F. Ligten-
berg, Kantonrechter. H. Lombert, Voorzit
ter „Herwonnen Levenskracht" afd. Lei
den. Mej. H. van Loo, Voorzitster van de
afd. Leiden van den Ned. Christen-Vrou
wenbond. W. B Looman, Secr. Vereen, tot
bestr. t.b.c. „Draagt elkanders Lasten". Dr.
H H. Maas, Directeur van het Rijks Aca
demisch Ziekenhuis, Voorzitter van de afd.
Leiden van het Ned. Roode Kruis. Mevr.
J. Manders-Vermeulen, Voorzitster R.K.
Vrouwenbond, Afd. Leiden. P. B. A. Melief, j
Praeses R.K. Stud. Vereen. „Sanctus Au-
gustinus". Majoer M. van Mens, comman- I
dant van den Leidschen Burgerwacht. R. I
Meijer, Commissaris van Politie. Ir. W. J.
Modderman, Voorzitter van de „Leidsche
Buitenschool". B. Moolenburgh, Inspecteur
der Directe Belastingen. J. H. Nijhuis, i
Voorzitter Ned. R.K. Volksbond. Dr. T. Pot-
jewijd, Voorzitter van het Depart. Leiden
van de Mij. tot Bev. der Pliarmacie. Mr.
P. A. Pijnacker Hordijk, Dijkgraaf van het
Hoogheemraadschap v. Rijnland. E. Raams
voorzitter van den Bijzonderen Vrij willi
gen Landstorm. Mr. A. J. Romijn, wethou
der, voorzitter Vereen. „Koninginnedag".
G. Ruigrok, voorzitter van de Vereeniging
„Princevlag". Dr. J. C. Schalkwijk, Dir.
van de Gem. H.B.S. A. J. Schoneveld,
Voorzitter Leidsche Chr. Besturenbond.
C. Schout, Voorzitter van de Vereniging
v. d. Chr. Handeldrijvenden en Industri-
eelen Middenstand in Nederland. Moeder
Sebastiana, Overste St. Elisabeth-Zieken-
huis. J. J. van Seventer, Chef-administra
teur van de „Nieuwe Leidsche Courant",
Jhr. A. J. B. Six, Voorzitter van het Kon.
Mil. Invalidenhuis. Pastoor G. A. Smit,
Voorzitter van den Armenraad. J. Splinter
Gzn., Wethouder. Mr. Dr. C. E. van Stry-
en, Gemeente-Secretaris. Mr. A. F. L. M.
Tepe, Wethouder. Ds. H. Thomas, Voorz.
Chr. Oranje Vereeniging. E. P. Thomassen,
Praeses Unitas Studiosorum Lugduno Ba-
tava. Mr. F. J. J. Trapman, Secretaris van
de Leidsche Vereeniging van Industrieelen
H. P. Veldhuyzen, arts. Mr. M. B. Vos,
voorzitter Sociëteit „Amacitia"; Mr. E. C.
Wiersma, advocaat en procureur. Prof. Dr.
W. v d. Woude, Rector-Magnificus.
Wij doen nu een dringend beroep op on
ze medeburgers om de nagedachtenis van
wijlen onze Vorstin, mondeling reeds zoo
vaak en zoo welsprekend herdacht, Maan
dag a.s. ook door een daad te eeren!
Gedenkt onze collecte.
Het plaatselijk comité Leiden.
Ir. A. G. Bosman, Voorzitter.
Dr. M. D. Horst, Secretaris.
E. H. Moens, Penningmeester.
Mej. D. Coebergh.
A. J. B. Poortman, arts.
H. M. Markusse, Notaris.
F. G. Rosier.
Ziekenfonds R. K. Volksbond.
Gisteravond heeft het. Ziekenfonds van
den Ned. R. K. Volksbond zijn jaarverga
dering gehouden onder leiding van haar
voorzitter, de heer W. de la Rivière.
Nadat de vergadering met gebed was
geopend, brachten de le secretaris en le
penningmeester hun verslagen uit. Beiden
werden door voorzitter en vergadering be-
I dankt voor hun werk. Hierna werd een kort
gebed gebeden voor vier overleden leden.
I De hierna gehouden bestuursverkiezing
bracht geen verandering in het bestuur.
Een vacature werd aangevuld door het
kiezen van den heer Goddijn tot bestuurs
lid.
Na een zeer geanimeerde rondvraag sloot
de voorzitter onder dank voor de opkomst
met gebed.
AGENDA
Vrijdag, R. KL Staatsparty „Den Burcht",
8.15 uur.
Zaterdag. Leidsche Schouwburg „DiePfef-
fermiihle" 8.15 uur.
Zondag, Kadervergadering R. K. Staten-
kieskring „Leiden", spreker Piet
Kasteel, Aula R.-KL H. B. S„ 10.30
uur.
Maandag, 7de Abonnementsvoorstelling
„Gele Koorts", door de A'dam-
sche Tooneelvereeniging, Schouw
burg, 8.15 uur.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
apotheken wordt van Maandag 25 tot
en met Zondag 31 Maart a.s. waarge
nomen door de apotheken: G. H. Blanken,
Hoogewoerd 171, tel. 502; D. J. van Drie-
sum, Mare 110, tel. 406 en C. van Zijp, Wil-
helminapark 8, Oegstgeest, tel. 274.
Arbeidsbeurs.
Op den 28 sten Maart 1935 waren 4260
(v. j. 3283) Werkzoekenden ingeschreven.
Prof. Dr. E. A. D. E. Carp alhier, zal op
de 8en April in het Amstel-hotel te Am
sterdam te houden jaarvergadering van
„Joodsche Psychopathen- en zwakzinnigen
zorg" een reden houden over „Psychinische
behandeling van psychopathen".
MAATSCHAPPIJ VOOR TOONKUNST.
„Hollands Instrumentaal Kwintet".
Op het 3de gewoon concert van de Maat
schappij voor Toonkunst in den Schouw
burg, was het „Hollands instrumentaal
kwintet" aan het woord, in een deels klas
siek, deels modern programma. Het en
semble (door een misverstand werd dit
niet op het programma afgedrukt) bestaat
uit mejuffrouw Heuckeroth, harp, Jan
Prins, fluit, Louis de Ruiter viool, Henk
van Calsteren, alt en Martin Zagwijn, cello.
De verschillende executanten, allen spelend
in hef Residentie-orkest, be toonen zich elk
op eigen instrument vaardig en goed thuis;
de violist intelligent en doordringend, de
alt, mooi gekleurd, door mystieken toon,
de cello wél-bewust zich schikkend naar
klein: en klank. Over de beide anders in
strumenten zullen wij aanstonds iets zeg
gen. Zij te samen gaven een te roemen uit
voering van de verschillende werken, maar
toch voelden wij ons toch niet heel en al
bevredigd als zijnde artistiek voldra
gen.
We hoorden eerst „Trois pièces" en trio
voor viool, cello en harp van Rameau. Aan
vankelijk moesten wij even aan de klank
der drie instrumenten wennen, die, al was
zij transparant en welluidend, ons toch
wat ijl en onsamenhangend aandeed. Wat
het kwartet van Mozart D dur op. 28 be
treft, geschreven voor fluit, viool, alt en
cello: vooral in het eerste deel was het en
semble gedistingeerd, levendig en volko
men op elkander ingesteld. In het lang
zame deel viel het geheel wat terug, om
zich later weer te herstellen. De fluitist is
ons hier muzikaal zeer wél bevallen. Laat
ons nogmaals vaststellen, dat deze muziek,
als eigenlijk alles wat Mozart schreef, weer
betooverend is. Als laatste nummer voor
de pauze werd „Quintte" van Guy Ropartz
gemaakt. Er waren fraaie momenten in de
interpretatie van dit zoo mooie werk, dat
muzikaal voortreffelijk geschilderd, heel
eigene kenmerken heeft en mooie soli voor
fluit inhoudt en prachtige harpbegelei-
ding. Fraai is de klankcombinatie in de
„Prélude", poëtische doet het tweede deel
aan, dat evenals het derde beknopt en
bondig is.
Den fluitist roemen wij ook hier. Wat de
harp aangaat, ook deze stemde tot waar
deering. Mejuffrouw Heuckeroth bewees,
dat zij muzikaal, maar vooral technisch
heel ontwikkeld is. Haar spel maakt een
heel goeden gedistingeerden indruk. Al
leen pakt ze wel eens wat heel forsch aan,
zoodat vooral in de hoogte haar tonen soms
eenigszins geforceerd klinken.
De fluit mêleerde zich goed aan de
eigenaardige klankmentaliteit der harp,
de andere instrumenten gaven naar eigen
geaardheid haar beteekenis in het samen
spel. Dit was ons inziens het hoogtepunt
van den avond. Wat zit er in de harp een
rijke verscheidenheid van mogelijkheden
opgesloten, zoowel klasiek als modern.
Na de pauze waren het eveneens werken
voor kwintet „Cing Haï-Kaï" épigrammes
lyriques du Japon van Jacques Pillois. De
vijf kleine gedichtjes naar Japansche
schrijvers zijn subtiel en veelzeggend. Ook
de muziek is subtiel. Soepel van toon en
klank, bewogen van lijn en rhythme. De
interpretatie was hieraan evenredig,
smaakvol en elegant.
Tot slot de aan het Hollands instrumen
taal kwintet opgedragen „Suite" van Er-
nest d'Algrèves. De ware naam van dezen
Belgischen componist is Van Nieuwenhove;
in 1880 te Molenbeek St. Jean geboren. Het
werk verraadt compositie-routine, doch
bevat geen oorspronkelijke gedachten, ter
wijl het zich kenmerkt door gerektheid en
weinig verscheidenheid biedend. Aan elk
der instrumenten wordt beurtelings gele
genheid tot solos pel ingeruimd. De muziek
in zich was voor ons niet aantrekkelijk en
kon ons niet bekoren, hoe goed de uitvoe
ring er van ook moge wezen.
Er waren vrij veel menschen en zij allen
hebben het vijftal executanten ondubbel
zinnig blijk van waardeering gegeven. Er
was voortdurend levendig applaus.
J. K.
