GEMEENTERAAD VAN LEIDEN
oooooooooo
DINSDAG 26 MAART 1935
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD. - PAG. 6
EEN LANGE AGENDA SPOE DIG AFGEWERKTVOORSTEL TOT
VERBREEDING DER KRAAI ERBRUG TERUGGEWEZEN. EEN
NIEUWE KANS VOOR DE RIJNBRUG. HET VENTEN WORDT
AAN VERGUNNING ONDERWORPEN.
24o Voorstel tot het verleenen van een
vergoeding krachtëns art. 100 der L. O.-wet
1920, over het jaar 1933, aan de besturen
van verschillende byzondere scholen voor
lager- en uitgebreid lager onderwijs.
Goedgekeurd.
25o. Voorstel tot het aangaan van een
overeenkomst met de gemeente Koude
kerk betreffende de levering van gas in die
gemeente door de Stedelijke Gasfabriek te
Leiden.
Goedgekeurd.
26o.Voorstel:
a. tot intrekking van de verordening
van 25 Februari 1935 op de winkelslui
ting;
b. tot vaststelling van een nieuwe ver
ordening op de winkelsluiting.
Goedgekeurd na eenige opmerkingen van
den heer Beekenkamp (A.R.).
27o. Voorstel tot wyziging van de ver
ordening, regelende de heffing van leges-
en expeditiegelden ter Secretarie, bij het
Oud-Archief en aan het Bureau van den
Burgerlijken Stand te Leiden.
Goedgekeurd.
28o. Praeadvies op de adressen van de
Westelijke Afdeeling van den Nederland-
schen Bond van Varkenshandelaren en van
den Boerenvakkring Leiden van den L.
T. B., de Hollandsche Maatschappij van
Landbouw en den Christelijken Boeren en
Tuindersbond, in zake verlaging van de
markt- en waagtarieven.
Goedgekeurd.
29o. Voorstel tot beschikbaarstelling
van gelden ten behoeve van het verbree-
den van de Koppenhinksteeg, tusschen de
Kaasmarkt en de Hooigracht.
Goedgekeurd.
Een bruggen-kwestie.
30o. Voorstel tot beschikbaarstelling
van gelden te behoeve van de verbetering
van de Kraaierbrug.
Hierbij komt aan de orde een voorstel-
Groeneveld om dit punt voorloopig uit te
stellen en eerst een nieuwe Rijnbrug te
maken.
De heer Groeneveld (S.D.A.P.)
spreekt van een Leidsche prutspolitiek,
welke de gemeente duur te staan komt. De
bovenbouw van de Kraaierbrug is pas 12
jaar oud en was 12 jaar geleden reeds te
smal. Toch heeft die bovenbouw nog
22.000 gekost. B. en W. «willen nu dien te
smalle bovenbouw plaatsen op de Gansoord-
brug, wat derhalve weer een gebrekkige
oplossing zal blijken. Spr. heeft er echter
nog grooter bezwaar tegen, om de Rijn
brug geheel te doen vervallen. Alle men-
schen van Waardgracht en omgeving ko
men dan op een soort schiereiland te zitten.
Spr. stelt integendeel voor, de Rijnbrug te
verbeteren. De Rijnstraat is een betere ver
keersweg dan de Kraaierstraat en het zou
een onhoudbare toestand worden, wanneer
al het verkeer van Noord en Zuid zou wor
den samengedrongen in de Kraaierstraat.
De heer Wilbrink (C.H.) vindt het
voorstel van B. en W. een zeer ondeskun
dig voorstel en steunt dat van den heer
Groeneveld. Een verbetering van de
Kraaierbrug brengt slechts een zeer onvol
doende oplossing van het verkeersvraag
stuk. Wanneer het toch al te drukke ver
keer geheel door de te smalle Kraaier
straat wordt geperst door opheffing van de
Rijnbrug, wordt de toestand heelemaal on
houdbaar. Bouwen wij een nieuwe Rijnbrug
dan wordt een veel betere oplossing ver
kregen.
De heer Bosman (V.B.) sluit zich ge
heel bij den heer Wilbrink aan. Het is ver
keerd, als men het verkeer gaat concen-
treeren op één brug, welke bovendien nog
zeer gebrekkig is. Spr. is dus niet tegen ver
breeding van de Kraaierbrug, maar zeer ze
ker tegen wegneming van de Rijnbrug.
De heer Schüller (S.D.AP.) is in de
Comm. v. Fabricage met het voorstel van
B. en W. meegegaan, maar is thans weer
van gedachten veranderd. Hij steunt het
voorstel-Groeneveld.
Wethouder Splinter (CJf.) gelooft,
dat verdediging van het voorstel van het
college vrijwel hopeloos is. Aanvankelijk
stond ook spr. op hetzelfde standpunt als
de Raad. Indertijd is een bruggenrapport
verschenen, dat aangeeft, welke bruggen
eventueel kunnen verdwijnen. Een van die
bruggen is de Rijnbrug.
B. en W. willen thans de Kraaierbrug
verbeteren en zien, hoe de toestaand zich
dan ontwikkelt. De bovenbouw blijft na
tuurlijk op de Gansoord brug ook smal,
maar voor de Watersteeg kan men nu een
maal geen breede brug leggen.
De voorz. verdedigt het voorstel van
het college. Het uitgangspunt van dit voor
stel is financieele bezuiniging geweest;
waarbij bovendien het bruggenrapport een
rol heeft gespeeld. Nergens is zoo'n groote
luxe van bruggen als hier; er zijn veel te
veel bruggen. Er kan bezuinigd worden
door het opruimen van diverse bruggen en
wij meenden te kunnen beginnen met de
Rijnbrug. Noch van de zijde der industrie,
noch van elders zijn trouwens ernstige
klachten ingekomen, toen de Rijnbrug ge
sloten werd.
De heer Schüller (S.D A.P.) merkt op,
dat de voorz. zich baseert op het bruggen
rapport, maar dat de raad daarvan niet
op de hoogte is. Dat men niet geklaagd
heeft tegen het sluiten van de brug, is be
grijpelijk, omdat men niet wist, dat het de
bedoeling was, die brug geheel af te breken.
De heer Groeneveld (S.DA.P.)
meent, dat er aan klachten weinig waarde
wordt toegekend, maar blijkbaar des te
meer aan het ontbreken van klachten. Het
is best mogelijk, dat er hier of daar een
brug gemist kan worden, maar deze brug,
de Rijnbrug, kan z.i. niet gemist worden.
Daar komt nog bij, dat by vernieuwing van
de Kraaierbrug een noodbrug gemaakt zal
moeten worden, wat uitgespaard zal kun
nen worden bij aanneming van spr.'s voor
stel.
De heer Wilbrink. (CJH.) erkent, dat
bezuiniging het motief is geweest, maar
men moet oppassen, dat de zuinigheid de
wijsheid niet bedriegt. Z.i. is het voordeeli-
ger de Rijnbrug te vernieuwen en de
Kraaierbrug zoo te laten. Toegegeven, dat
er een overvloed van bruggen is, maar wij
moeten ook rekening houden met het mo
derne verkeer. Ondanks alle bruggen is het
voor het verkeer toch maar een penibele
toestand. Een nieuwe brug bij de Rijnstraat
acht spr. althans een redelijke oplossing.
De heer W i 1 m e r (R.K.) vraagt B. en W.
om het voorstel-Groeneveld in praeadvies
te nemen.
De heer Groeneveld (SJ3.A.P.) heeft
bezwaar tegen dit uitstel. Aanneming van
spr.'s voorstel geeft werkverruiming. Waar
om kan dat nu wel wachten, terwijl de
heer Wilmer in de vorige vergadering nog
na 12 uur 's nachts de behandeling van een
werkverschaffingsvoorstel doordreef?
De voorz.: Zonder praeadvies komt die
werkverruiming er niet eerder.
De heer Wilmer (R.K.): Wanneer het
voorstel van den heer Groeneveld wordt
aanvaard, moet er toch nog een nieuw en
concreet voorstel aan den raad worden voor
gelegd. Van vertraging is dus geen sprake.
De heer Groeneveld moet niet probeeren de
zaak op een „politieken" zijweg te duwen.
De heer Manders (RK.) voelt er niets
voor, om maar direct te besluiten tot den
bouw van een nieüwe Rijnbrug. Dat moet
eerst nader bezien worden in de Comm.
van fabricage.
De voorzitter stelt thans voor, het
voorstel-Groeneveld in praeadvies te ne
men.
De heer Wilbrink (C.H.) begrijpt, dat
uitstel niet. Het vraagstuk van den Rijnbrug
is toch reeds uit en te na bekeken. Ook in
de Comm. v. fabricage.
De voorz.: De kwestie van een nieuwe
Rijnbrug is niet in de commissie van fabri
cage besproken.
De heer Wilbrink (C.H.) begrijpt
daar niets van, maar wil de commissie
gaarne in de gelegenheid stellen om er als
nog over te spreken.
De heer Groeneveld (S.D.A.P.) kan
het niet anders zien, dan dat uitstel vertra
ging beteekent. De stemming is nu evenwel
door de suggestie van den heer Wilmer
vertroebeld en daarom legt spr. zich neer
by het zenden van zijn voorstel om prae
advies.
De heer Manders (R.K.) wijst er nog
op, dat de kwestie ook in de Verkeerscom-
missie moet komen.
Daarna wordt z. h. st. besloten tot prae
advies.
31o. Praeadvies op het voorstel:
a. van den heer Schoneveld cs. in zake
verlaging van het enkeltarief voor electri-
citeit;
b. van den heer Tobé in zake vast
stelling van een uniform electriciteitstarief
voor winkels en daarmede gelijk te stellen
inrichtingen.
Uitgesteld wegens afwezigheid van den
heer Schoneveld.
Een ven tv er bod.
32o. Voorstel:
a. om afwijzend te beschikken op de
verzoeken van den Algemeenen Venters-
bond van Leiden en den Leidschen Markt
en Straatkoopliedenbond „Samenwerking"
in zake ordening met betrekking tot den
straathandel;
b. tot wijziging van de verordening op
de straatpolitie.
De heer Coster (R.K.) wenscht aan
houding van dit voorstel om het overleg
met den minister van binnenl. zaken af te
wachten.
De voorz. ziet hierin geen heil. De be
doeling is toch om de plaatselijke protectie
uit te sluiten.
De heer v. Eek (SJD.A.P.) meent, dat,
wanneer men iemand verbiedt om te ven
ten met waren, en hem dus berooft van zijn
verdienste, men ook zedelijk verplicht is,
hem een broodwinning aan te wyzen of op
andere wijze in zijn levensonderhoud te
voorzien. Daarom is spr. een tegenstander
van een algemeen verbod, doch wil hij lie
ver een lijst aanleggen, waarbij het inge
schreven zijn als voorwaarde zal gelden
voor het venten. Men zou dan kunnen be
palen, dat slechts zij, die den leeftijd van 16
jaar bereikt hebben, zich kunnen laten in
schrijven.
Spr. dient een voorstel in dien geest in.
De v o o r z. ontraadt dit voorstel. Het col
lege wil geen „ordening3*, maar wel een ze
kere zeggenschap over de venters, om mis
bruik te weren en de burgerij onnoodige
overlast te besparen. Het voorgestelde sys
teem is nu, om het venten te verbieden, be
halve in geval van dispensatie, waarvan
natuurlijk een ruim gebruik zal worden ge
maakt. Het systeem, dat de heer v. Eek
voorstelt, maakt het uiterst moeilijk om
verkapte bedelarij te weren.
De heer v. E c k (S.DA.P.) zegt, dat een
dergelijke verkapte bedelarij niet prettig
is voor de burgerij, maar dat men hun, die
in nood verkeeren, dat recht biet mag ont
nemen.
De heer Manders (R.K.) gelooft, dat
de heer v. Eek de zaken te zwart ziet, daar
het toch de bedoeling is, om het venten toe
te staan.
Wethouder Romijn (V3.) wijst den
heer v. Eek erop, dat bedelarij reeds een
strafbaar feit is. De mogelijkheid wordt
thans geschapen om ook de verkapte be
delarij te doen ophouden door de mogelijk
heid van venten te verbinden aan een ver
gunning. Wie in nood verkeerd, kan zich
wenden tot de gemeente, maar mag niet
gaan bedelen.
Dt heer v. E c k (SD.A.P.): Men kan het
aanbieden van waardelooze waren beschou
wen als bedelen, men kan het ook niet zoo
beschouwen. In ieder geval is het nog niet
verboden en men moet den menschen, die
dat alleen doen uit nood, dat niet verbie
den.
Het voorstel-v. Eek wordt verwor
pen met 21 tegen 11 stemmen.
Voor: de S.D.A.P. en de heer v. Weizen.
Het voorstel van B. en W. wordt daarna
z. h. st. aangenomen.
33o. Wijze van behandeling van het
adres van het Jonge-Werkloozen Strijdco-
mité in zake verstrekking van kleeding en
schoeisel, baden, rijwielplaatjes en behoor
lijke ondersteuning aan en het vrijstellen
van stempelen van jonge werkloozen en in
zake de bepaling van het loon by even-
tueelen aanleg door jonge arbeiders van
sport- en speelvelden nabij den Leidschen
Hout.
B. en W. stellen voor het adres ter visie
te leggen in de Leeskamer.
De heer v. W e 1 z e n (C.P.) meent, dat
het adres in praeadvies moet worden geno
men en dient een voorstel in die geest in.
Dit voorstel wordt evenwel verwor
pen met 19 tegen 13 stemmen.
Voor: de S.D.A.P. en de heeren v. Weizen,
Manders en Vos.
Voorstel tot verkoop van een gedeelte
bouwterrein, kad. bekend gemeente Lei
den, Sectie P No. 1678, gelegen aan de Van
Slingelandtweg, aan prof. dr. J. Huizinga.
Goedgekeurd.
HluminaJtic.
De voorz. stelt vervolgens spoed-
eischend aan de orde een voorstel om
2500.te voteeren ter tegemoetkoming in
de kosten van verlichting van openbare ge
bouwen en werken ter versiering van de
stad bij de a.s. Lustrumfeesten.
Z. h. st. aangenomen.
RONDVRAAG.
De heer Coster (R.K.) vraagt B. en
W. om voortaan alle Leidsche winkeliers
toe te laten tot een inschrijving tot levering
van de consumptie in de stembureaux.
Wethouder Goslinga A.R.) herinnert
eraan, dat vroeger de onkosten voor de con
sumptie 35.per stembureau waren.
Thans hebben B. en W. prijsopgaaf ge
vraagd bij één leverancier en het resultaat
is, dat de onkosten vetel lager zijn. B. en W.
zullen echter overwegen, of het bij de ge
meenteraadsverkiezing weer anders kan.
De heer Schüller (S.D.A.P.) vraagt of
het werk aan de Utrechtsche brug als nor
maal werk wordt uitgevoerd.
De voorz. antwoordt bevestigend.
De heer Lombert (R.K.) wijst erop,
dat onlangs in den Burcht een vergadering
is gehouden van den N. Malth. Bond. Hy
vraagt zich af, of het wel gewenscht is, om
aan een dergelijken bond een gemeentelijk
locaal af te staan. Waarschijnlijk kunnen
B. en W. er thans niets tegen doen, omdat
ztf gebonden zijn aan het contract met den
pachter, doch hij geeft in overweging om
na afloop van het oude in het nieuwe con
tract een bepaling op te nemen, waardoor
dergelijke vergaderingen verhinderd kun
nen worden, en zelfs om te overwegen, of
het contract zou kunnen worden gewijzigd,
terwyl het nog loopende is.
Daarna sluiting om 5 uur.
(Gisteren hebben wij gemeld, dat Ged.
Staten hebben vastgesteld het presentiegeld
voor de Raadsleden. Tot nu toe was dit 5
gld. per zitting. De Raad had besloten, het
op 4 gld. te brengen. Ged. Staten hebben dit
laatste besluit goedgekeurd, met dien ver
stande, dat middag- en avondvergadering
als één zitting zullen worden gerekend, wat
tot nu toe niet het geval was).
BUITENLAND
BELGIE.
BELGIE'S NIEUWE KABINET.
Onder premierschap van Van Zeeland.
De heer van Zeeland heeft gisteravond
om elf uur de volgende nieuwe Belgische
regeering samengesteld:
Dr. Paul van Zeeland (Katholiek): mi
nister-president en minister van buiten-
landsche zaken;
Dr. Emile Vandervelde (socialist), dr.
Prosper Poullet (Katholiek) onder voorbe
houd van definitieve aanvaarding, dr. Paul
Hijmans (liberaal), alle drie ministers zon
der portefeuille;
Dr. Albert Devèze (liberaal): landsver
dediging;
Dr. Max-Leo Gérard (liberaal): finan
ciën;
Dr. Edmond Rubbens (Katholiek) kolo
niën;
Dr. Bovesse (liberaal): onderwijs en
schoone kunsten;
Dr. de Schrijver (Katholiek): landbouw;
Dr. van Isacker (Katholiek)economische
zaken;
Dr. de Bus de Warnaffe (Katholiek):
binnenlandsche zaken;
Dr. Soudan (socialist): justitie;
Dr. Spaac (socialist): verkeerswezen en
P. T. T.;
Dr. de Man (socialist): werkloosheid en
openbare werken;
Delattre (socialist): arbeid en nijver
heid.
België's nieuwe minister-president werd
den Hen November 1893 te Zinnik gebo
ren en is dus een-en-veertig jaar oud.
Hij doctoreerde in de rechten en was tot-
dusver professor in de juridische faculteit
van de universiteit te Leuven.
Volgens bovenstaande lijst zetelen er
dus in de nieuwe regeering zes Katholieken,
vijf socialisten en vier liberalen en komen
er drie extra-parlementaire leden in voor,
namelijk de heeren van Zeeland, Max-Leo
Gérard en de Man.
Op de vijftien ministers zijn er vyf Vla
mingen. Een paar departementen onder
gingen voor wat hun actiesfeer betreft wij
zigingen, terwijl aan het departement van
openbare werken, thans ook een afdeeling
voor werkloosheid werd toegevoegd, wat
een noviteit is.
Na de mededeeling van deze samenstel
ling aan de pers, zeide de minister-presi
dent dat hij hoopte, vandaag een verkla
ring te kunnen afleggen over de hoofdlij
nen van de politiek, welke hij voornemens
is met zyn regeering te volgen.
De samenstelling van de nieuwe regee
ring is met de grootste moeilijkheden ge
paard gegaan, daar andermaal vooral de
politieke aspiraties der socialisten en libe
ralen op den voorgrond traden en het al
gemeen belang trachtten te domineeren.
Reeds om negen uur had de minister-pre
sident de lijst van zijn medewerkers aan
den koning- voorgelegd en stond hij op het
punt deze aan de pers mede te deelen, toen
weer nieuwe stappen bij hem werden ge
daan, om sommige portefeuilles van titula
ris te verwisselen. Eerst twee uur nadat
hij de officieele lijst aan den koning had
voorgelegd, kon de minister-president de
samenstelling van het nieuwe kabinet aan
de pers mededeelen.
DUITSCHLAND.
De Berlijnsche
besprekenigen.
GISTERENMORGEN BEGONNEN.
Gematigd optimisme.
Gistermorgen kwart over tien zijn bij den
Führer en rijkskanselier de besprekingen
met den Britschen minister van Buitenland-
sche Zaken sir John Simon, den lord Privy
Seal Eden en den Britschen gezant sir Eric
Phipps begonnen. Van Duitsche zijde na
men behalve Hitier de rijksminister van
Buitenlandsche Zaken Von Neurath en de
speciale gezant voor bewapeningskwesties
Von Ribbentrop aan de besprekingen deel.
Na een korte onderbreking worden de be
sprekingen 's middags voortgezet.
De Britsche staatslieden waren bij deze
bijeenkomst niet door hun experts verge
zeld.
Over het verloop der onderhandelingen
zijn nog geen nadere mededeelingen ont
vangen. De pers wijst er echter op, dat
geen sensationeele resultaten verwacht
kunnen worden, doch men mag de beteeke-
nis der besprekingen ook niet verkleinen.
Het winnen van inlichtingen op politiek
gebied is van belang voor verdere beslui
ten en daden. Het is niet voldoende, dat
men zich duidelijk uitspreekt, men moet ook
precies weten, wat men van anderen kan
vergen en wat men zelf bereid is toe te
staan. Ook mag hetgeen op verschillende
gebieden reeds bestaat, niet zonder meer
genegeerd worden.
Gisteren namiddag heerschte in Britsche
officieele kringen te Londen een optimisti
sche stemming.
Volgens een Havas-bericht uit Parijs, zou
Hitier zijn vredelievende bedoelingen be
vestigd hebben en zich bereid verklaard
hebben, onmiddellijk een algemeene con
ventie tot beperking der bewapening te
sluiten op de basis van gelijkheid van rech
ten en veiligheid, gewaarborgd aan allen.
Hy zou hebben opgemerkt, dat tenge
volge van de geografische ligging de Duit
sche grenzen openstaan voor alle invallen.
Er bestaat op het oogenblik een defensief
en offensief verbond, waarmee Duitschland
rekening moet houden. Hitier zou hiermede
gedoeld, hebben op de FranschPoolsche
accoorden en de FranschRussische toena
dering.
Hy zou verklaard hebben, dat het Duit
sche rijk bereid is, een non-agressie-pact
te sluiten met al zijn buren, alsook de lucht-
conventie, voorzien in de FranschBrit
sche verklaring van 3 Februari.
Hij wil zich echter niet binden aan een
veiligheidssysteem, dat Rusland omvat.
De Kerkvervolgingen
OPEN BRIEF VAN KARDINAAL
PACELLI.
Tegen de aanvallen op de R.-K. Kerk.
Kardinaal-staatssecretaris Pacelli heeft
ter gelegenheid van het 25-jarig bisschops
jubileum van den aartsbisschop van Keü-
len, Z.H.Em. kardinaal Schulte, een brief
geschreven, die thans gepubliceerd is en in
politieke kringen groot opzien heeft ge
baard, omdat dit de eerste maal is, dat Ro
me zich direct tot de Duitsche katholieken
wendt, om tegen de heidensche leerstel
lingen van het nationaal-socialisme te pro
testeeren.
„Wanneer, aldus schrijft kardinaal Pa
celli, in duivelschen trots valsche profeten
opstaan onder het voorwendsel, dragers te
zyn van een nieuw geloof, dat niet het
Evangelie van Christus is; wanneer hun
handen oneerbiedig en gewelddadig grij
pen naar hetgeen God ons in de leer van
Christus als levensschat heeft geschonken;
wanneer de bewaarster van het ware ge-
Stationneeren verboden!
(Niet langer stil
staan dan noo-
dig voor on-
middellijk in-
en uitstappen)
loof, de Heilige Kerk en Haar hoofd, de
Paus, tot mikpunt van schandelijke aanval
len worden gemaakt; wanneer men de leu
genachtige poging onderneemt, een wig te
drijven tusschen de trouw aan de Kerk en
de trouw aan het aardse he vaderland, dan
heeft het uur geslagen, waarop de bisschop,
die een herder en geen huurling is, zijn
stem verheft en zonder vrees en onverbid
delijk het woord van den apostel moet her
halen: „Oordeelt zelf, of het juist is, ulie-
den meer te gehoorzamen dan God."
De kardinaal spoort de geloovigen ten
slotte aan om den bischop in zijn strijd
onwankelbaar ter zijde te staan.
Twee kloosters in Duitschland gesloten.
Het klooster van de paters Franciscanen
te Breslau is in de afgeloopen week door
de politie gesloten. De superior en tien pa
ters zijn gearresteerd.
Het zusterklooster te Trebnitz heeft het
zelfde lot ondergaan. De 78-jarige moeder
overste is in arrest gesteld.
Lasterlijke beschuldigingen.
Naar de K. W. P. van welingelichte zij
de verneemt, zijn de kloosteroversten, die
door de Geheime Staatspolitie werden ge
arresteerd naar de gevangenis te Dort
mund en Berlijn overgebracht. Het is heel
merkwaardig dat deze geestelijke autori
teiten allen aan het hoofd staan van Mis
siecongregaties. Zij worden er van .be
schuldigd, dat zij deviezen naar het buiten
land zouden hebben gesmokkeld, hetgeen
absoluut onjuist is, wat trouwens uit de
boekhouding dezer missiecongregaties te
bewijzen is. De missionarissen die in den
laatsten tijd Duitschland hebben verlaten,
zijn zonder geld, zonder bagage op reis ge
gaan. De Missiezusters die de vorige week
naar Zuid-Afrika zijn vertrokken, werden
ïüet zooals anders gebruikelijk was tot Rot
terdam of Antwerpen door hun overste uit
geleide gedaan. Zonder iets zijn deze arme
zusters vertrokken.
De Nationaal-Socialisten beweren
slechts, dat deze missieoversten gesmok
keld zouden hebben. Indien zulks juist
ware, dan zou de Nationaal-Socialistische
Pers dit wel aan de groote klok hebben ge
hangen, maar in de Nationaal-Socialisti
sche Pers is over deze arrestatie met geen
enkel woord gerept.
Nader vernemen wij nog, dat een der be
jaarde kloosterzusters die naar Berlijn
werd getransporteerd tengevolge van de
schrik aan hartverlamming is overleden.
De gearresteerde geestelijken zijn door
de leden der Geheime Staatspolitie op he
meltergende wijze behandeld. Een der pa
ters die een blaaskwaal heeft liet men een
onbeschrijflijk lijden ondergaan.
In verschillende kloosters en seminaries
"heeft men geld in beslag genomen.
De katholieken uit de omgeving hebben
de verschillende kloosters waar gelden in
beslag genomen werden schadeloos gesteld.
Met aalmoezen van een en twee Mark
kwamen de trouwe katholieken de zuster-
kens in him nood helpen.
Toen de oversten der Missiezusters per
auto werden getransporteerd, waren de le
den der Gestapo zoo beschonken, dat de
auto tegen een boom reed, waarbij ver
schillende zusters d<?or glasscherven wer
den gewond. Tegenover de autoriteiten
werd door de Gestapo verklaard, dat de
zusters bij een poging tot ontvluchten door
uit de auto te springen aldus gewond wa
ren.
Deze jongste gebeurtenissen hebben on
der de katholieken een geweldige opschud
ding teweeg gebracht. De verontwaardiging
is dan ook algemeen.
Manifest der beüjdeniskerk voorgelezen.
Zaterdag is in alle belijdeniskerken in
Pruisen opnieuw het bekende manifest te
gen de heidensche leerstellingen van het
nationalisme voorgelezen.
De geheime staatspolitie had wel een be
wakingsdienst ingesteld, doch heeft niet
ingegrepen.
De voorlezing van het manifest werd
voorafgegaan door een verklaring, die door
het presidium der synode was opgesteld.
Deze verklaring zegt: „De president van
de Pruisischen synode heeft naar aanlei
ding van het manifest een onderhoud met
den minister van binnenlandsche zaken
verklaard, dat zijn bewoordingen zich al
leen richten tegen de nieuwe heidensche
leerstellingen en tegen het dreigende ge
vaar, dat hieruit voor volk en staat voort
vloeit". Hierdoor wordt te kennen gegeven,
dat het manifest, zich alleen tegen het
nieuwe heidendom, doch niet tegen den
staat richt.
