STADS
NIEUWS
26ste Jaargang
No. 8050
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
DINSDAG 26 FEBRUARI 1935
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 1
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VIER BLADEN.
Het werkloozen-vraagstuk In
den Leidschen gemeenteraad
De vraagstukken, waarvoor de ramp der
werkloosheid ons herhaaldelijk plaatst,
*ljn vaak ingewikkeld.
Gisteren zijn er weer zulke vraagstuk
ken ter sprake gekomen in de vergadering
van den Leidschen Gemeenteraad. Wij wil
len er hier een en ander over zeggen.
't Waren de vraagstukken van werkver
schaffing en van werken voor steun, be
lichaamd in twee voorstellen.
De Raad is er over twaalven mee be
gonnen en was er bij <jlrieën mee klaar!
Het eerst-bedoelde voorstel hield in een
besluit tot den aankoop van sportvelden
(bij de Leidsche Hout) en de doortrekking
van een weg (den Wassenaarscheweg) b ij
wijze vaii werkverschaffing.
Waar B. en W. een voorstel tot uitvoering
dezer werken niet zouden doen, dan n a-
d a t de Raad zich zou hebben uitgespro
ken over het principe: al dan niet bij wijze
van werkverschaffing, en waar met het uit
voeren van deze werken ongeveer honderd
zeventig personen aan den arbeid zullen
kunnen gaan, uit de depressie van het
niets-doen zullen worden getrokken, meen
de de meerderheid van den Raad, dat voor
de behandeling van dit voorstel wel wat
nachtrust mocht worden geofferd, temeer
waar dit voorstel reeds 'n vorige keer op
de agenda had gestaan.
Het tweede voorstel, dat daarna nog is
behandeld, hield iets.... nieuws in. Geen
werkverschaffing, geen z.g. contrapresta
tie, maar iets, wat op dit laatste wat ge
lijkt. B. en W. stelden voor, om onder
steunden, die zulks zelf wenschen, dus:
vrijwillig, eenige bezigheden te laten
verrichten, kleine werkjes te doen uitvoe
ren, waarvoor zij dan ontvangen hun steun,
verhoogd met zekeren opslag. B. en W.
stelden dit voor, als proef; zij vroegen
slechts een crediet van 5000 gld. hiervoor.
Deze beide voorstellen zijn door den
Raad aanvaard doch niet dan na een
discussie van, helaas, eenige uren lang.
De Katholieke Raadsfractie heeft een
stemmig haar steun aan beide voorstellen
gegeven.
De S. D. A. P. was tegen het laatst-ge-
noemde voorstel, en wat het voorstel in
zake werkverschaffing betrof stonden de
fractie-genooten v. Eek en v. Stralen te
genover elkander; de eerste kreeg de ove
rige leden van zijn fractie mee.-
Ongetwijfeld, er zijn bezwaren tegen de
„werkverschaffing" bezwaren, ontleend
aan de vaststelling en laagte der loonen.
Maar, in ieder geval, zijn deze loonen hoo-
ger, en voor velen betrekkelijk veel hoo-
ger, dan de steunbedragen; en de sociaal
democraat v. Stralen zag in, in tegenstel
ling met zijn fractiegenooten, dat de men-
schen meer daaraan hebben, aan deze rea
liteit, deze werkelijkheid, dan aan mooie
woorden....
Het tweede voorstel wil zooals wij
reeds opmerkten niet meer zijn dan een
proef. Ook tegen dit voorstel kunnen ge
gronde bezwaren worden geopperd
zelfs meerdere. Doch: er is behoefte aan
werk, velen snakken er naar, velen wor
den als wanhopig onder het niets-doen....
Dat men in Leiden 'ns een proef neemt
met deze manier van werkverschaffing,
die anders is dan de hiervoor bedoelde
werkverschaffing, is o.i. van groot belang,
moet worden toegejuicht.
De Raad heeft, zooals gezegd, tot in den
nacht vergaderd. Practisch bezien zou
den anders deze nu aangenomen voorstel
len twee of drie weken of een maand la
ter zijn aangenomen en daardoor 'n paar
honderd werkloozen pas eenige weken la
ter arbeid hebben gekregen. En dat zou
inderdaad heel jammer geweest zyn!
Onnoodige
versobering en de beurs
Er zijn menschen, die dringend noodza
kelijk hebben te versoberen door sterk ge
daalde inkomsten en kapitaalverliezen.
Anderen daarentegen zouden op den ouden
voet kunnen doorleven, ware het niet, dat
zij door de versoberingsleuze zijl* aange
stoken en met de kudde meedoen. De ge
daalde koopkracht als gevolg van het kud
de-instinct, mag men niet te gering ach-
j 'ten. Nederland is ongetwijfeld nog rijk; er
zou heel wat verteerd kunnen worden, in
dien de nood bij anderen niet tot algemee-
ne zuinigheid inspireerde. Wij zullen deze
onnoodige zuinigheid niet becritiseeren.
Misschien zit er een gezonde gedachte in
opgesloten, misschien is zij ook sociaal om
de minder bedeelden onder ons het leven
nog niet moeilijker te maken. Het neemt
echter niet weg, dat hierdoor heel wat
menschen minder kunnen verdienen. Men
denke aan het schilderwerk, dat men tot
betere tijden uitstelt, aan het niet meer zoo
minitieus doen onderhouden der tuinen,
aan de noodzakelijke herstellingen aan de
woningen, welke men tot betere tijden be
waart, aan het bannen van alles, wat naar
luxe zweemt.
Bij deze onnoodige bezuiniging speelt de
beurstendenz een groote rol. Oppervlakkig
bezien bestaat daartusschen geen verband,
in werkelijkheid zijn beide zeer nauw aan
elkander gekoppeld. Wanneer de beurs
apathisch is met neiging tot afbrokkelen
of wanneer de koersen sterk dalen, dan
voelt de houder van aandeelen zich on
aangenaam gestemd en hy is bevreesd voor
nog lagere koersen, voor nog grooter ver
lies. In zulk een stemming voelt hij natuur
lijk niets voor welke uitgave ook, laat staan
luxe-voorwerpen. Zijn omgeving onder
vindt er den invloed van en de bezuiniging
beperkt zich niet alleen tot de behoeften
van hem, die het verlies te verwerken
heeft, maar ook tot zijn gezin, tot hen, die
met hem in verbinding staan (men denke
aan St. Nicolaasverrassingen, Kerst- en
verj aardags-cadeaux)
Is de beursstemming daarentegen opge
wekt, dan deelt zich deze opgewektheid
ook aan de bezitters van beurswaarden
mede. Vooral, wanneer de beurstendenz
wijst op een meer langdurige stijging en
wanneer het nieuws, dat uit het bedrijfs
leven wordt gerapporteerd, blyk geeft van
een permanente opleving. Dan komt er
weer hoop en hoop doet leven en koopen!
Hoeveel jaren heeft men zich niet van luxe
moeten spenen en wanneer de omstandig
heden ertoe leiden, dan zet men de onnoo-
dig aangehaalde rem los en dan zullen de
producenten en de distribuanten van die
luxe-goederen ervan profiteeren.
Wat mag men van de beurs verwachten?
En wat moet de middenstander doen wan
neer hij bemerkt, dat de beurs een beter
aspect vertoonen gaat? De tweede vraag
is gemakkelijker te beantwoorden dan de
eerste. Indien de effectenkoersen eenigen
tijd achtereen gestegen zijn en indien deze
barometer van het welvaartsleven goed
weer aanwijst, dan zal men met meer suc
ces zijn cliënten kunnen bewegen tot het
koopen van die artikelén, die alhoewel niet
dringend noodig, toch het leven veraange
namen. Hoe meer de beurs stijgt, hoe meer
de middenstander het terrein der luxe-goe
deren kan betreden.
Wat de eerste vraag betreft, ontegenzeg
lijk zijn de symtomen hoopvol. Voor vele
fondsen is het laagtepunt gepasseerd; de
economische conjunctuur is in de landen,
die hoofdzakelijk grondstoffen voortbren
gen, gunstig. In de landen zooals Neder
land, waar men het van den verkoop van
veredelde producten en goederen moet
hebben en waarbij de export domineert,
is de horizon nog vrij bewolkt. Wij hebben
echter het voordeel, dat onze beurs een
belangrijk aantal koloniale fondsen in de
officieele noteering heeft opgenomen en
dat deze fondsen zich in verschillende
portefeuilles bevinden. Een keer in het
Indische economische getij komt ook aan
de Nederlandsche beleggers en speculatie
ve beleggers ten goede en waar wij het
in dit artikel hebben over het verband
tusschen beurs en koopkracht, kunnen wij
dus volstaan met op te merken, dat er ver
moedelijk voor de middenstanders wat
hoopvoller tijden in het verschiet zijn.
Zonder tè optimistisch te willen zijn,
zouden wij de aandacht willen vestigen op
de door ons verwachte economische ople
ving in Indië. De zich in Indië bevindende
Westerlingen hebben zich de laatste jaren
zeer veel moeten ontzeggen. Zy zullen bij
stijgende inkomsten weer de aantrekkelij
ke voorwerpen willen koopen, die hun aan
het moederland doen herinneren en aan
welke aantrekkelijkheden zy zoodanig ge
wend zijn, dat het gemis ervan als een leed
Dr. P. A. A. BOESER. t
In den ouderdom van 77 jaar is ten zij
nen huize aan den Haagweg overleden,
de heer dr. P. A. A. Boeser, lector in de
Egyptologie aan de Leidsche universiteit,
oud-onderdirecteur van het Rijks-Museum
voor Oudheden te Leiden, de grondlegger
van de studie in de Egyptologie hier te
lande.
Pieter Adriaan Aart Boeser werd 26 Juli
1858 te Schellinkhout geboren, waar zijn
vader Ned. Herv. predikant was. Hij be
zocht daar de lagere school. Na het over
lijden van zijn vader in 1869 vertrok diens
gezin naar Leiden, waar dr. Boeser de la
gere school bezocht en vervolgens het
gymnasium.
Na met goed gevolg het eindexamen te
hebben gedaan, werd hij den lsten Octo
ber 1878 aan de Leidsche universiteit als
student in de nieuwe letteren ingeschre
ven, waar hij den 12den Juni 1889 werd
bevorderd tot doctor in de letteren en wijs
begeerte op een proefschrift: Leven en
werken van Margaretha Jacoba de Neuf-
ville.
Onder leiding van den toenmaligen di
recteur van het Rijks Museum voor Oud
heden te Leiden, den heer W. Pleyte, legde
hij zich nadien toe op de beoefening van
het Egyptisch, om daarna nog geruimen
tijd onder leiding van prof. Erman te Ber
lijn en prof. Steindorff te Leipzig zijn stu
die in de Egyptologie voort te zetten, waar
voor toentertijd in ons land geen gelegen
heid bestond.
In 1892 werd hij benoemd tot conserva
tor aan het Rijks Museum voor Oudheden
voor de Egyptische verzameling, waarvan
de grondslag reeds bestond in de 17de
eeuw, doch welke belangrijk werd uitge
breid door aankoop van de collecties: De
l'Ecluse in 1826, Maria Cimba in 1827 en
D'Aanastaay in 1828. Onder zijn conserva
torschap, namelijk in 1902, werd deze ver
zameling verrijkt met de schenking der
beroemde Mastaba-kapel van Achet-Hetep-
Her door mr. A. E. H. Goekoop. In dit jaar
werd dr. Boeser toegelaten als privaat do
cent in de Egyptologie aan de Leidsche uni
versiteit, wat hy bleef tot 1910, toen hij
benoemd werd tot lector. Hij aanvaardde
dit ambt den 13den April 1910 met een
rede over: De Egyptologie en haar samen
hang met andere wetenschappen. Hij was
de eerste, die in ons land een leerstoel in
de Egyptologie bezette.
Inmiddels, in 1904, was hij benoemd tot
onder-directeur van voormeld museum,
meer speciaal belast met de zorg voor de
Egypptische afdeeling. Na Pleyte's dood
heeft hij de Egyptisch'e monumenten in
historische volgorde ingedeeld en gerang
schikt. Zijn belangrijkste werk ligt in den
eersten geillustreerden catalogus van de
Egyptische afdeeling. Na Pleyte's dood
namelijk op het gebied van het Demotisch
en het Koptisch. Wat het Demotisch be
treft vooral door zijn „Transskription und
Uebersetzung des Papyrus Insinger" in de
Oudheidkundige Mededeelingen van het
Rijks Museum van Oudheden (1922).
Zyn voornaamste werk heeft grooten-
deels gelegen op het gebied van de philo-
wordt gevoeld. Ieder, die langeren tijd in
Indië gewoond heeft, begrijpt, wat wij be
doelen en de middenstanders of de groepen
van middenstanders, die het Indische veld
zouden willen bewerken, dienen nü hun
aandacht hierop reeds te vestigen. Er is
ongetwijfeld, zoowel in het moederland als
in Indië, zeer veel te doen zoodra de
beurs zich krachtig gaat herstellen.
logie hetgeen vooral op zijn colleges tot
uiting kwam.
Van de werken die van zijn hand in den
loop der jaren het licht hebben gezien,
vallen, behalve de door hem gepubliceerde
teksten en afbeeldingen van mummiekisten
te noemen: Manuscrits Coptes du Musée
des Pays Bas a Leide; Catalogue du Musée
d'Antiquité (Antiquntés Coptes), Leiden
1900; een catalogus van de in historische
volgorde gerangschikte monumenten (1907)
voorts een uitgave in lichtdruk van de
Egyptische verzameling (sedert 1905) en
verschillende kleinere artikelen in het
„Zeitschrift für Aegyptologie". Ook ver
scheen van zijn hand „De godsdienst van
het oude Egypte".
Aan de organisatie van de Egyptische
verzameling, nadat het museum van Oud
heden van de Breestraat naar het Rapen
burg was overgebracht, heeft hij een be
langrijk aandeel gehad. Wegens het berei
ken van den 65-jarigen leeftijd is hem in
1923 eervol ontslag verleend als onder-di
recteur van het museum.
Wegens het bereiken van den 70-jarigen
leeftijd werd hem, ingevolge de H. O.-wet,
in 1928 eervol ontslag als lector verleend.
HET EUCHARISTISCH ZIEKEN-
TRIDUUM.
Dit jaar op 10, 11 en 12 Juli.
Dezer dagen vergaderde het Comité van
het Eucharistisch Ziekentriduum in welke
vergadering verslag werd uitgebracht van
het in 1934 gehouden Ziekentriduum en
besprekingen werden gevoerd over het ko
mende triduum.
De vergadering had plaats ten huize van
den geestelijk Leider, Deken A. H. J. M.
Homulle, die ook de vergadering presi
deerde.
Over het Ziekentriduum 1935 werd door
den secretaris, den heer Th. B. van Ovost,
een uitvoerig verslag uitgebracht. Waar
wij het geheele verloop van het op 4, 5 en
6 Juli gehouden Ziekentriduum reeds uit
voerig in ons blad hebben gepubliceerd,
is het niet noodig dit uitgebreide verslag
hier te publiceeren. Volstaan wij met er
nog eens aan te herinneren, dat dit zeven
de Ziekentriduum door 245 zieken werd
bijgewoond, waarvan 77 uit Leiden en 168
uit de omgeving.
Besloten werd dat dit jaar het triduum
zal worden gehouden op 10, 11 en 12 Juli
as., waarna de geheele regeling uitvoerig
werd besproken.
Vooral moge hiervan gememoreerd wor
den de actie voor de busjes ten bate van
het Ziekentriduum.
Deze week zullen de busjes, die ge
plaatst zijn bij de zieken door de leden van
het Dames-comité worden geledigd en het
behoeft geen betoog, dat deze busjes in al
ler milddadigheid zeer worden aanbevo
len.
Waar ieder jaar zoovele zieken van deze
schoone dagen genieten, welke hen, ook
naar getuigenissen van buitenstaanders, die
dagelijks met de zieken in aanraking ko
men, voor het geheele jaar zooveel kracht
en vreugde geven, mogen zij, die gezond
zijn, dit schoone werk toch niet vergeten.
Daarom juist mogen zy des te meer op
deze wijze hun dankbaarheid toonen voor
de gezondheid, die hen gegeven is.
Er zijn echter ook busjes geplaatst bij
verschillende weldoeners, wier adressen
by het Comité onbekend zyn. Deze worden
dringend verzocht hun adres te willen op
geven aan mej. Th. Elshof, Hoogewoerd
86, Leiden.
NIEUWE VERKEERSVERORDENING.
Op Vrijdag 1 Maart a.s. treedt in werking
de Verordening op het Verkeer te land,
waarin verscheidene nieuwe voorschriften
voorkomen.
Zoo is het den bestuurder van een rij
wiel verboden op den openbaren weg daar
mede één of meer personen te vervoeren.
Het verbod is echter niet van toepassing:
le. ten aanzien van tandems, voor zoo
veel betreft het aantal personen, waarvoor
deze kennelijk zijn bestemd en ingericht;
2e. op het vervoer van ten hoogste één
kind van een leeftijd van niet meer dan
12 jaren, mits dit kind schrijlings gezeten
is op een behoorlijke zitplaats met de voe
ten op voetsteunen op of aan het rywiel
j en de bestuurder een leeftijd heeft van ten
minste 16 jaren.
Het eene kind zal derhalve het andere
kind niet meer op de fiets mogen meevoe
ren. Evenzoo is het vervoer van ouderen
verboden. Meer dan één kind van 12 jaren
of jonger op het rywiel vervoeren is uit
gesloten. Het vervoerde kind met een be
hoorlijke zietplaats hebben (mandje, goede
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Paraguay wil uit den Volkenbond treden.
(2de blad).
Feestelijkheden op den dag van terug
keer van het Saargebied. (2de blad).
Sir John Simon gaat naar Berlijn. (2de
blad).
Nazi's in Oostenrijk ontbinden zich. (2de
blad).
LEIDEN.
Overleden is dr. P. A. A. Boeser. (1ste
blad).
De gemeenteraad heeft de loonen en sa
larissen van het gemeentepersoneel her
zien. (2de blad).
bagagedrager, 2e zadel) en bovendien met
de voeten op voetsteunen schrijlings ge
zeten zijn. Geen kind in een slagersmand,
geen kind op een lastdrager voor op het
rywiel. De beide beenen van 't kind mogèn
zich niet aan één zijde bevinden.
Een soortgelijk verbod is ook van kracht
voor bestuurders van motorrijwielen. Ook
daarmede mag geen tweede persoon ver
voerd worden tenzij op een afzonderlijke
behoorlijke zitplaats met hand- en voet
steunen, op of aan het motorrijtuig aanwe
zig. Het is niet toegestaan aan den be
stuurder meer dan één persoon tegelijk te
vervoeren. Derhalve op de duo maar één
persoon.
R. K. VROUWENBOND.
Feestavond.
De lidmaatschapkaarten kunnen nog tot
en met-Donderdag 12 uur worden ingeruild
bij de secretaresse, Breestraat 12. Nogmaals
dit is geheel kosteloos, de introductiekaar-
ten a 0.50 zijn nog verkrijgbaar zoolang
de voorraad strekt, ook 's avonds aan de
zaal. Het bestuur rekent er op, dat zéér
veel leden di enavond aanwezig zullen zijn,
ook die dames, die we anders zéér weinig
of nooit zien. Ipimers de avond zelf is
het waard, en dan, onze nieuwe vlag, toch
een geschenk van de leden zelf, zal worden
ingewijd. Dit verdient ook al belangstel
ling. Dus, zooveel mogelijk komen alle
vrouwenbondsleden as. Donderdag 28
Fez., 8.15 uur naar den Schouwburg en
brengen zéér veel introducées mee, (ook
de heeren zyn welkom).
Plaatsbespreken dagelijks bij den heer
v. Zwicht, Breestraat 126.
Jaarvergadering N. R. V.
In café-restaurant „In den Vergulden
Turk" hield de afd. Leiden van de N. R. V.
haar jaarvergadering onder voorzitter
schap van den heer J. Hardewy,
Na het openingswoord van den voorz.
werden de notulen der vergadering gele
zen en goedgekeurd.
Het jaarverslag van den secretaris, den
heer Joh. Mooy, memoreert den bloeienden
toestand der afd. Het aantal leden ver
meerderde met 119 nieuwe leden tot 1159
op 31 Dec. j.l. Alle uitgeschreven excursies
konden doorgang vinden.
Het finantieel verslag, uitgebracht door
den penningmeester, den heer P. C. Susan,
gaf aan inkomsten en uitgaven een bedrag
van 1154.01, met een saldo van 230.45.
Den penningmeester wei'd decharge ver
leend voor zijn gehouden beheer.
De aftredende bestuursleden, de heeren
P. C. Susan, Joh. Geytenbeek en H. Th. v.
d. Starre werden als zoodanig herkozen.
De vergadering hechtte voorts haar goed
keuring aan de benoeming van den afdee-
lingsvoorzitter tot vertegenwoordiger van
den Raad van Afgevaardigden.
Tot afgevaardigden voor de te 's Herto
genbosch te houden jaarvergadering wor
den behalve de heer Hardewy gekozen de
heeren Joh. Mooy en P.. C. Susan.
Na afhandeling van nog enkele huishou
delijke zaken volgde sluiting der vergade
ring, waarna een gezellig samenzijn volgde,
„Kunst na Arbeid" en „Ad Nostram
Utilitatem".
Op Donderdag 28 Febr. a.s. zullen in de
Stadsgehoorzaal ooncerteeren de Mannen-
zangver. „Kunst na Arbeid" en het Leidsch
Dilletanten Symphonie Orkest „Ad Nostram
Utilitatem".
Er zullen enkele belangrijke werken
worden ten gehoore gebracht o.a. van Fr.
Schubert, W. A. Mozart en Ed. Grieg.
Voor bijzonderheden verwijzen wij naar
de in dit nummer voorkomende adverten
tie.