paus pius
BUITENLAND
DONDERDAG 14 FEBRUARI 1935
DE LEIDSCHE COURANT
i
TWEEDE BLAD. - PAG. 5
ui
Tusschen gevangenen en schoorsteenvegers-
Gedurende ruim twintig jaren begroef
de toekomstige opperpriester zich tusschen
de perkamenten handschriften en grauwe
folianten van de Ambrosiaansche biblio
theek. Onverdroten door-werkend ging nij
geheel in zijn wetenschappelijke arbeid op,
de vrucht van zijn onderzoekingen neer
leggend in wel 70 verhandelingen, groo-
tendeels betrekking hebbend öp de ge
schiedenis van de stad Milaan.
Men staat verbaasd, welk -een ontzag
wekkende arbeid zich de nooit-haastende,
maar van den morgen tot den avond be
daard door-ploeterende geleerde heeft ver
zet. De bibliotheek een. van. de aller-,
beroemdste ter wereld werd opnieuw
gesystematiseerdhet eveneens tot de Am
brosiana behoorende museum overzichte
lijk geordend; een smaakvolle gids voor de
bibliotheek opgesteld.
Dr. Ratti deed hoegenaamd niet geheim
zinnig met zijn wetenschappelijke resulta
ten. Kwistig deelde hij anderen mede van
zijn bijna encyclopedische kennis. Zoo is
het meermalen voorgekomen, dat hij voor
collega's, die over een bepaald onderwerp
raad vroegen, de daad bij de raad voegde
en hit geheele betreffende vak van zijn
moeiaam aangelegd kaartsysteem ter in
zage ;af.
Hij maakte ook vele- opsporings-tochten
naar buitenlandsche bibliotheken en ar-
chievin o.a. naar Weenen, Boedapest, Pa
rijs Oxford.
Ziji benoeming in 1913 tot prefect van
de Viicaansche boekerij bracht de geleer
de vcscher eerst recht in zijn element. En
men egrijpt, dat dr. Ratti Paus gewor
den deze „mooie gelegenheid" benut
heeft im aan de ontelbare schatten en kost-
baarhden van de Vaticaansche collectie
een mdern, volgens de eischen des tijds*
ingeriht tehuis te bezorgen, waartoe-Ame-
rikaaqche deskundigen en architecten
naar 'ome werden geroepen.
Maa behalve geleerde, bleef dr. Ratti
zich jiester voelen. Het geduldig snuffe
len invergeelde perkamenten, werd afge-
wissel met ca thechismus-geven aan Duit-
gche ènstmëisjes en godsdienst-cursussen
voor iderwij zeressen. Speciale liefde had
de iibrosijnsche bibliothecaris voor de
kleinevuile schoorsteenvegertjes, die des
wintel uit de Alpen afdalen naar de groo-
te stem, voor wie hij clubjes vormde en
ook cechismus gaf.
Tijds zijn twintig-jarig verblijf in Mi
laan \s dr. Ratti in 1907 benoemd tot
huispiaat rector van het klooster der
Zustei van het H. Cenakel, die in hem
een tgevoegd leidsman vonden.
Hetlenakel werd hem tot een oase te
midde van zijn werkzaamheden. „Hier
voel ime dadelijk priester", verklaarde
hij mevoldoening.
Zijnefste werk was echter kleine kin
deren jorbereiden tot de eerste H. Com-
munieluim 600 Milaansche peuters heb
ben h voorrecht gehad door den Paus
te worn ingewijd in de eerste geloofs-
kennisDok was dr. Ratti een tijd lang
belast met het godsdienst-onderricht op
de geréntescholen.
De izorg van den bibliothecaris bleef
evenwniet „beperkt" tot de Zustere van
DUITSCHLAND.
STRIJTOM DE SCHOOL IN BEIEREN.
Eelringend vermaan van Kard.
Faulhaber.
Niettenstaande thans van officieele
zijde wdt verzekerd, dat het recht der
ouders,n te beslissen of zij hun kinderen
al dan it naar de bijzondere of de open
bare scpl willen zenden, niet zal worden
aangetc; nam de spanning bij het nade
ren varen datum, waarop de inschrijvin
gen zuil plaats hebben, sterk toe.
Gist4 zijn de inschrijvingen begonnen.
Door dDuitsche schoolgemeenschap wer
den ontf invloed van de N. S. D. A. P.
meer <jc'25 massa-vergaderingen belegd.
In de: vergaderingen werd alvast ver
klaard, at in geval de ouders zich voor
de bijidere school uitspraken, dit aan
politiekonotieven moet worden toege-
schrevei
Tevmwerd er, ten nadeele van de ka-
tholiele beweerd, dat in katholieke
schooklgen de meening wordt gelan
ceerd, d'ex-kroonprin Rupprecht de geni-
ge in nmerking komende dictator in
Beierenm zijn.
Kardial Faulhaber heeft gisteren spe
ciale gudienstoefeningen voorgeschre
ven, in le katholieke kerken te houden.
Daarbij een mededeeling van den kardi
naal voijelezen, waarin wordt opgemerkt
dat Hit! het recht op bijzonder onder-
Op het Seminarie twintig jaar oud.
het Cenakel, de schoorsteenvegertjes, de
onderwijzeressen (wier vereeniging door
hem werd opgericht), de communicantjes,
de schoolkinderen en de Duitsche dienst
meisjes, hij was ook belast met de gees
telijke verzorging der gevangenen, spe
ciaal van de buitenlanders, wat met zijn
groote talenkennis verband hield.
De groote liefde van den Paus voor kin
deren komt treffend tot uiting bij Pause
lijke audiënties. Duizenden en duizenden
kinderen zijn in den loop der jaren bij den
H: Vader geweest, maar de Paus gaat geen
kind voorbij of Hij legt zegenend zijn hand
op den onschuldigen krullebol, er een
vriendelijk woordje aan toevoegend.
Bij zijn triomfalen intocht als aartsbis
schop van Milaan juichte de jeugd hem
toe: „Leve de Kardinaal der kinderen!" En
de kerkvorst juichte terug: „Leve de kin
deren van den Kardinaal".
Slechts vijf maanden zal hij den bis
schopsstaf van Milaan voeren, maar ook
in die maanden van overstelpende arbeid
waren zijn eerste gedachten voor de jeugd
en voor de uitgestootenen. Hij dwingt van
het socialistisch stadsbestuur godsdienst
onderricht op de meeste gemeentescholen
af. In December 1921 verschijnt de Aarts
bisschop in de cellulaire gevangenis te Mi
laan, te midden van de gevallen rijpere
jeugd. Eerst houdt hij een toespraak tot de
meisjes en dan gaat hij naar de mannelij
ke afdeeling, ongeveer 2000 leden sterk.
Een altaar is daar opgericht: met gezan
gen wordt de Aartsbisschop begroet,
't Moet een hevig ontroerend moment
zijn geweest, toen een der jonge gevange
nen, smeekend om den zegen van hun
geestelijken vader, door aandoening over
mand, in zijn toespraak bleef steken en
zich ween end neerwierp aan de voeten van
den Kardinaal. Deze richt hem op en kust
hem. Nooit vergeten de ooggetuigen dit
tafereêl. En luide, om door allen te worden
gehoord, spreekt de Kardinaal woorden
van troost en opbeuring en zegent zijn kin
deren. Deze omringen hem van allen kant,
en weer gaat zijn voorliefde naar de jong
ste onder hen en hij bezichtigt hun school
en verblijfplaats
wijs in het concordaat heeft 'gegarandeerd.
„De geheele wereld zal heden naar Zuid-
Duitschland opzien, om te constateeren, of
daar ja dan neen de katholieken één zijn
en solidair in de handhaving van hun
recht", aldus in het herderlijk schrijven van
den kardinaal.
MONARCHISME WINT VELD IN
DUITSCHLAND.
Ovaties aan ex-krooprins Rupprecht.
Zondag is het na afloop van de godsdienst
oefening, die door kardinaal Faulhaber ge
leid werd, tot groote ovaties gekomen ter
eere van ex-kroonprins Rupprecht, die den
dienst had bijgewoond. Ook uit andere
verschijnselen valt op te maken, dat de
monarchistische strooming in Beieren sterk
aan het toenemen is. Gedeeltelijk hangt
deze monarchistische strooming ook samen
met de spanning tusschen het Roomsch-
katholieke gedeelte der bevolking en de
nationaal-socialistische regeering, welke
spanning aan den dag treedt in een groeien
de ontevredenheid in katholieke kringen.
Het is merkwaardig te constateeren, dat
feitelijk over geheel Duitschland, ook in
het Noorden, de monarchistische gedaohte
meer en meer veld wint. Zoo heeft de vo
rige week ook het bezoek, dat ex-kroon
prins Wilhelm aan Hitier heeft gebracht,
te Berlijn zeer de aandacht getrokken. Op
het oogenblik kan evenwel, afgezien van
de moeilijke keuze van een troonpreten
dent uit de Hohenzollern-familie voor den
Duitschen keizerstroon, een eventueel her
stel der monarchie nog onmogelijk aan de
orde gesteld worden, omdat de politieke
situatie daartoe zeker nog niet rijp is.
ITALIË.
HET GRENSCONFLICT MET ABESSYNIE
Vredelievende stemming.
Het verloop van het conflict tusschen Ita
lië en Abessynië laat zich thans weer gun
stiger aanzien dan gisteren verwacht werd.
Dat Abessynië niet bereid zou zijn de Ita-
liaansche eischen in te willigen, wordt niet
bevestigd. Zoo ver is men nog niet; de
onderhandelingen duren nog voort.
Uit Addis Abeba, wordt gemeld, dat de
onderhandelingen tusschen de regeering
van Abessynië en de Italiaansche legatie
een normaal verloop hebben. De mogelijk
heid van het instellen eener neutrale zone
aan de grens van Somoaliland en Abessynië
wordt overwogen.
Blijkens een bericht uit Rome is de Abes-
synische zaakgelastigde aldaar Woensdag
middag door den Italiaanschen ondermi
nister van buitenlandsche zaken Suvich
in het ministerie van buitenlandsche zaken
ontvangen. Een onderhoud met Mussolini
heeft niet plaats gehad en ligt vooreerst
niet in het voornemen.
Aangaande het onderhoud met Suvich,
waarbij de toestand en de gebeurtenissen
in de Abessynische grensgebieden, alsmede
het standpunt der beide landen besproken
zijn, wordt gemeld dat er nog geen over
eenstemming over de vorming van neutrale
zones werd bereikt. Suvich gaf den zaak
gelastigde de verzekering van den vredes
wil de Italiaansche regeering. De getrof
fen maatregelen zijn uitsluitend voorzorgs
maatregelen ter bescherming der Italiaan
sche bezittingen. Italië wenscht de geschil
len op vriendschappelijke wijze te regelen.
De Abessynische zaakgelastigde ant
woordde in denzelfden geest.
In Italiaansche politieke kringen wordt
opnieuw de nadruk gelegd op Rome's be
reidheid tot onderhandelen, doch tegelij
kertijd uiting gegeven aan den twijfel of
de keizer van Abessyuië wel in staat is
een doeltreffende controle over de grens
stammen uit te oefenen.
Tegenover de door Abessynië in de Eu-
ropeesche hoofdsteden verbreide lezing der
nieuwe incidenten van Afdoel word; van
Italiaansche zijde met handhaving der
eenige dagen geleder afgelegde verklaring
van elke tegenverklaring afgezien.
Tenslotte wordt verzekerd dit geen van
de beide gemobiliseerde divisies nog is
verscheept.
ZUBD-AMERBKA
DUITSCHE VLUCHTELINGEN NAAR
ZUID-AMERIKA?
Onderzoek zal worden ingesteld.
Het permanente comité uit de hooge
commissie voor vluchtelingen uit Duitsch
land heeft heden het plan van-den hooge-
commissaris goedgekeurd om een onder
zoek in te stellen naar de mogelijkheid van
immigratie van een beperkt aantal vluchte
lingen in verschillende Zuid-Amerikaan-
sche staten. De commissie legt er den na
druk op, dat dergelijke immigranten per
sonen zouden moeten zijn, die een aan
winst zouden beteekenen voor hun nieuwe
vaderland. De hooge-commissar is voor de
Duitsche vluchtelingen, Mac-Donald, hoopt
begin Maart in Zuid-Amerika aan te komen.
BUITENLANDSCHE BERICHTEN.
RUSSISCHE TREINROOVERS STAAN
TERECHT.
Overdag respectabele burgers, 's nachts
moordenaars.
Zoo juist hebben te Moskou de daders
van een groot aantal spoorwegongevallen
in het district Leningrad terechtgestaan.
Een hunner is reeds gefusilleerd, terwijl
achttien anderen tot verschillende gevan
genisstraffen werden veroordeeld. Alle ne
gentien behoorden zij tot een goed-geor-
ganiseerde bende, die, onder leiding van
een recidivist treinen liet stoppen om ver
volgens de passagiers te berooven en de
bagagewagens te plunderen.
Zij hebben zich aan verschillende moor
den schuldig gemaakt, doch wisten steeds
te ontsnappen totdat de Leningradsche
„Narkomvnoedel" (het volkscommissariaat
voor binnenlandsche zaken, waarin de
vroegere Gpoe is opgenomen) hen op het
spoor wist te komen. Het bleek, dat de le
den der bende overdag als respectabele
burgers leefden met behulp van vervalsch-
te paspoorten en andere documenten, om
des nachts hun misdadig bedrijf uit te
oefenen.
In him hoofdkwartier vond men een ar
senaal van revolvers, geweren en munitie,
alsmede een drukpers en materialen voor
het vervalschen van documenten.
VIER GEVANGENEN UITGEBROKEN.
Vier gedetineerden zijn gisteren uitge
broken uit de gevangenis van Plattsburgh
(New York). Met behulp van een pistool
en een zaag slaagden zij er in te ontsnap
pen. Een hunner had des nachts de tralies
van zijn cel doorgezaagd, zoodat drie ka
meraden gelegenheid kregen er binnen te
komen. Toen de bewaker gisterochtend het
ontbijt bracht, overvielen zij hem. Zij kon
den vluchten.
De vermissing van Miss Mary Mc Elroy.
Miss Mary Mc Elroy uit Kanses City is
gisteren in het huis harer ouders terug
gekeerd, nadat zij gedurende twee dagen
zoek was geweest. Zij was blijkbaar niet
ontvoerd. De jonge dame vertelde geheel
te zijn opgegaan in "haar bezorgdheid met
het lot van Walter McGee, die haar in 1932
heeft ontvoerd en thans de doodstraf wach
tende is.
De ramp van de „Macon"
VERKLARING VAN ROOSEVELT.
De „Macon" wordt voorloopig niet
vervangen.
De ondergang van het luchtschip „Ma
con" heeft in de Vereenigde Staten diepen
indruk gemaakt en de twijfel aan de bruik
baarheid van het stijve luchtschip zeer ver
sterkt.
President Roosevelt heeft bepaald, dat
voorloopig geen luchtschip ter vervanging
zal worden gebouwd. Hij wees er op, dat
men voor het zelfde geld ongeveer 50
vliegtuigen voor groote verkenningstochten
kan bouwen. Men doet derhalve beter van
den verderen bouw van luchtschepen af
te zien. Dit beteekent niet noodzakelijker
wijze het einde van deze soort luchtvaar
tuigen in de V.S. De Amerikaansche regee
ring zal ook verder heliumgas blijven ver
vaardigen, opslaan en ter beschikking stel
len van de geleerden der geheele wereld.
Maar voorloopig zal de regeerimg geen
luchtschepen voor militaire of wetenschap
pelijke doeleinden vragen van het congres.
De „Macon" en admiraal Wiley.
De „Macon" maakte zijn eerste vliegtocht
op 21 April 1933, eenige maanden voor de
ramp van de „Akron". De commandant
van het thans vergane luchtschip, Wiley,
overleeft thans zijn derde luchtschipramp,
want hij maakte niet alleen de ramp van
de „Akron" mee, maar ook die van het
Amerikaansche luchtschip „Shenandoah".
De „Macon" was gevuld met onbrandba
re heliumgas.
Het groote luchtschip van de Amerikaan
sche marine, de „Akron", verongelukte in
1933, met een eneorm verlies aan men-
schenlevens. Het schip was in 1931 gebouwd
en toen het verongelukte, was de „Ma
con" reeds voltooid en kon dat luchtschip
spoedig in dienst worden gesteld. Ofschoon
vrijwel een copie van de „Akron", wat be
treft lengte, hoogte, inhoud, motoren en
andere dingen, woog het iets minder, n.l.
8000 pond, voor een reusachtig gevaarte
als de „Macon" een te verwaarloozen ge-
wichtsverschil. Het luchtschip was van het
Zeppelin-type en gebouwd van een stijf
metalen frame, waarbij transversale rin
gen verbonden waren met overlangs aan
gebrachte balken. Ringen waren het feite
lijk niet, doch regelmatige 36-hoeken. Het
stelsel van diagonaalsgewijze aangebrachte
metaaldraden en stangen gaf verband en
extra stevigheid. De drijfkracht werd gele
verd door acht Maybach-motoren van te-
- zamen 4480 P.K.
In het midden van het schip waren on
deraan de verblijven voor officieren en be
manning aangebracht De normale sterkte
van de bemanning was 60 koppen. De mo
toren waren binnen den scheepswand ge-
plaats; sléchts de schroeven kwamen bui
ten boord. De lengte was 240 M., de groot
ste diameter 40.5 M., de hoogte 44.5 M., de
inhoud 184.000 kub. M., het hefvermogen
bedroeg 186.140 K.G. (met een netto hef
vermogen van 78.540 K.G.). Een snelheid
van 134 K.M. per uur kon worden bereikt.
De vliegradius, d.w.z. de afstand, die kan
worden afgelegd met een snelheid van 50
knoopen per uur, bedroeg 14.700 K.M. De
opdracht voor den bouw van het lucht
schip was door de Amerikaansche marine
gegeven aan de Goodyaer Zeppelin Co. De
kosten hebben ongeveer 4.000.000 dollar
bedragen.
Vroegere luchtschiprampen.
Het vergaan van de „Macon" roept aller
lei herinneringen wakker aan rampen,
vroegere luchtschepen van het stijve type
overkomen, aan de ramp van de „Shenan
doah", die van de „Dixmude", de „R.
101", de „Akron".
Het vergaan van de „Akron", een oudere
zuster van de „Macon", is nog geen twee
jaar geleden. Het schip geraakte in een
storm en is bij de kust van Jersey in zee
gestort. Op Maandag 3 April 1933 was het
uit Lakehurst vertrokken, 's nachts om half
twee stortte het in zee. Het had 77 man
aan boord, de bemanning en eenige hooge
gasten. Het wrak bleef op zee drijven en
al spoedig was het Duitsche tankschip
„Phoebus" er bij en nam vier officieren
over.
Hoewel er spoedig ook nog andere sche
pen te hulp snelden, slaagde men er niet
in, meer opvarenden te redden. Een der
geredden, de maraonist Copeland, over
leed kort na de overbrenging op de „Phoe
bus". Tot de omgekomenen behoorden
schout-bij-nacht Moffett, de chef van het
bureau voor luchtvaart, en kapitein-luite
nant ter zee McCord, de commandant.
In 1925 geraakte de „Shenandoah", een
schip van het Zeppelintype, in een storm
boven Ohio, het brak in drie stukken en
15 menschen, o.w. de commandant, verlo
ren het leven.
De Engelschen hadden in 1921 het ver
lies te betreuren van de „R. 38", die op
23 Augustus boven Huil doormidden brak
en in de Humber stortte, waarbij 43 men
schen het leven lieten. Dit was zoo half en
half ook een Amerikaansche ramp, want
de „R. 38" was aan de Ver. Staten ver
kocht en zou door de lucht naar zijn be
stemming gaan. Bij een proefvlucht bleek
echter nog het een en ander ondeugdelijk
te zijn, een nieuwe proefvlucht was noo-
dig, nog een en nog een. Op deze vierde
proeftocht trof het schip de ramp. Twee
jaar later in December 1923 verloren de
Franschen de „Dixmude", een uitgelever
de Zeppelin. Het luchtschip had reeds eeni
ge bevredigende vaarten achter den rug en
was met een aantal hooge ambtenaren en
hoofdofficieren van den luchtvaartdienst
op een kruisreis naar de Middellandsche
Zee en Afrika. Het schip is vermoedelijk
ter hoogte van Sicilië in een storm ge
raakt en vergaan. Alleen het lijk van den
commandant is later op Sardinië aange
spoeld.
Ook de ramp van de „R. 101" heeft in
Europa een diepen indruk gemaakt. Dit
luchtschip zou een reis maken naar
Britsch-Indië. Aan boord bevond zich o.a.
de minister van luchtvaart. Reeds bij Beau-
vais, nauwelijks na den overtocht van het
Kanaal sloeg de „R. 101" tegen den grond
en vloog in brand. Het schip was 's avonds
vertrokken en het grootste deel der opva
renden en passagiers sliep. Op drie na
kwamen allen om het leven. De ramp eisch-
te 48 menschenlevens.
Van de rampen met luchtschepen van het
half-stijve of slappe type dienen genoemd
te worden het ontploffen van de Ameri
kaansche „C 8" in Juli 1919 te Baltimore
met 75 dooden, het vergaan van de klei
ne Britsche „N.S. 11" boven de Noordzee
met 7 dooden, het verbranden vein de Ame
rikaansche „Roraa" in 1922 met 34 doo
den, dat van Nobile's „Italia" in het
Poolgebied in 1928 met 7 dooden en dat
van de Amerikaansche „J 3" in 1933 met
2 dooden.
Voorts vergingen in 1924 de Japansche
„S 3" en in 1933 de Fransche „E 9", waar
bij geen menschenlevens te betreuren vie
len.
DE BURGEMEESTER KWAM- ZELF DE
BELASTING INNEN.
Dat hielp!
Het gemeentebestuur te Deidehahn in
het Wester woud had sedert lang onder de
slechte betaling van de gemeentebelastin
gen te lijden. Wel is waar werden voort
durend maanbrieven rondgezonden en ook
op het zwarte bord van het gemeentehuis
steeds weer aan de betaling van de achter
stallige belastingen herinnerd, doch alle
moeite was vergeefsch. Daar de gemeente
dringend geld noodig had, kwam de bur
gemeester op het denkbeeld te zamen met
den gemeente-ontvanger zelf de slechte be
talers op te zoeken. Toen de rondgang be
ëindigd was, bleek, dat de burgemeester
goede zaken had gemaakt. De financieele
zorgen van de gemeente wareij met één
slag uit den weg geruimd.
OSLO WORDT EEN STAD VAN OUDE
MENSCHEN.
Het gevaar dreigt, dat Noorwegen, en
vooral Oslo, binnen afzien baren tijd nog
slechts bewoond zal zijn door oude man
netjes en vrouwtjes. Het aantal geboorten
is n.L te Oslo gedaald van 8000 in 1900 tot
slechts 2000'in het afgeloopen jaar. Als ge
volg van deze afneming zijn vier groote
schoolgebouwen te Oslo voor ander ge
bruik ingericht, omdat het aantal school
kinderen in een paar jaar tijds is ge
daald van 30.000 tot 20.000. Het gebeurt
nog maar zelden, dat de kindervoorstellin
gen in de bioscoop een stroom van jeugdi
ge bezoekers trekken en kinderwagenfabri
kanten klagen steen en been over de slech
te tijdén.
Nog een ander merkwaardig verschijnsel
doet zich voor: de statistieken leeren, dat
het aantal scheidingen voortdurend stijgt
en dat ieder jaar een nieuw record brengt.
In Oslo alleen zijn in 1934 in totaal 667
scheidingen voltrokken, hetgeen 200 meer
is dan in 1933. En in de rest van het land
is het al net eender.
NUTTIG GEBRUIK VAN LEEGSTAANDE
KASTEELEN.
De vele kasteelen en op paleizen gelij
kende huizen van den Zweedschen adel,
die leegstaan, vaak tengevolge van de eco
nomische crisis, worden tot zeer goede doel
einden aangewend.
Het historisch slot van Savstaholm, niet
ver van Stockholm, dat vroeger het eigen
dom was van graaf Trolle Ronde, is thans
gemetamorfoseerd in een tehuis voor
achterlijke kinderen. De statige grafelijke
vertrekken worden nu bewoond door 53
kinderen, die er dagelijks onderricht ont
vangen. De groote bibliotheek is veranderd
in een gymnastiekzaal, terwijl de winter
tuin, waar vroeger vele exotische planten
te bewonderen waren, gevuld is met weef
getouwen.
Andere kasteelen zijn in gebruik geno
men als tehuizen voor werklooze jonge
mannen.
Waar is je vrouw? Die
is via Spitsbergen, Finland,
Estland, Lithauen, Polen,
Tsjecho Slowakije en Oosten
rijk, naar de Wintersport in
Berner Oberland afgereisd.
(Fantasio).
