PAUS PIUS XI
WOENSDAG 13 FEBRUARI 1935
DE LEÏDSCHE COURANT
DERDE BLAD. - PAG. 9
EEN KNAPPE „KOP"
De Paus heeft meermalen verklaard, dat
zijn geboorteplaats Desio bij hem steeds
de prettigste herinneringen wakker roept.
Van hun kant hebben ook de inwoners
van Desio zich jegens hun grooten dorps
genoot niet onbetuigd gelaten!
Toen op 6 Februari 1922 te Desio het te
lefonisch bericht kwam, dat kardinaal
Ratti tot Paus was gekozen, geraakte de
bevolking buiten zichzelf van vreugde, al
dus verhaalt mgr. Roragnati, deken van De
sio. Het werk werd overal stil gelegd en
men organiseerde groote optochten. Spoe
dig begaf zich een groote delegatie naar
de Eeuwige Stad, teneinde daar de plech
tige kroning bij te wonen.
De eigenaar van het ouderlijk huis der
Ratti, ingenieur Gavazza, schonk het pand
met de belendende huizen aan een fluks
opgericht comité tot instandhouding van
een weeshuis. Het weeshuis werd in 1925
door kardinaal Tosi, aartsbisschop van Mi
laan ingewijd. De kamer, waar de Paus het
levenslicht zag, werd tot kapel ingericht.
Op het binnenplein bijna alle huizen
in Italië zijn blokken voor vele gezinnen
werd een borstbeeld onthuld met de
inscriptie:
„Aan Pius XI Glorie der Weten
schap Schitterende Ster van het
Pausschap Bij de vijfde blijde her
denking van Zijn kroning".
Bovendien werd in 1927 op het voor
naamste plein van het stadje een bronzen
standbeeld voor den grooten zoon opge
richt.
De geschenken, die de Paus bij velerlei
gelegenheden naar Desio zond zijn te veel
om op te noemen.
Tóch heeft Aohille slechts zijn prille
kinderjaren in Desio doorgebracht en er
ook een jaar de dorpsschool bezocht. Zijn
oom, de proost van Asso (nabij Comb)
nam het stille maar schrandere jongetje bij
zich en bereidde hem voor op het semina
rie, waarin hij op tien-jarigen leeftijd, in
1867, zijn intrede deed.
In de registers van het Seminarie is nog
de tabel bewaard gebleven van de pun
ten, welke Ambrozio Damiano Achille
Ratti in het vijfde jaar gymnasium en in
de twee eerste jar én lyceum behaalde. Voor
alle examen-vakken behaalde hij in deze
drie jaren de hoogste punten d.i. in al
les 10.
Ook op het Groot-Seminarie te Monza
was zijn studie-resultaat doorloopend „uit
nemend". Geen wonder, dat de Aartsbis
schop van Milaan hem uitkoos, om zijn
studies te Rome aan het Lombardijsch col
lege voort te zetten.
Het was ook te Rome, dat de Paus in
1879 priester werd gewijd.
In 1882 doctoreerde de jonge priester
„cum laude" in het canoniek recht, de theo
logie en de scholastieke philosophie, waar
na hij door Paus Leo XIII in particuliere
audiëntie werd ontvangen.
Een studiegenoot van den Paus verhaalt
uit die Romeinsche jaren een gebeurtenis,
waaruit blijkt hoe de Paus onder een be-
heerscht uiterlijk een lieht-ontvankelijk
gemoed verbergt. Na een officieele plech
tigheid keerde Leo XIII, omgeven door zijn
hofstoet naar zijn particuliere vertrekken
terug. Achille Ratti's geestdrift was zóó
groote, dat hij geen gelegenheid ziende
om den Paus te naderen, door de rijen van
de edelgarde heenbrak en het kruis kuste,
dat Leo XIII op de borst droeg. Deze stout
moedige daad ontlokte den Paus slechts
een blik, waaruit groote zachtheid sprak.
Maar de edelwacht riep den jongen pries
ter met een bruusk gebaar terug
De Aartsbisschop van Milaan stelde den
nieuw-bakken doctor aan als leeraar in de
dogmatische theologie en gewijde welspre
kendheid aan het groot-seminarie, waar hij
van 1882 tot* 1888 werkzaam was. In dit
laatste jaar kwam er een vacature onder
de „doctoren" der wereldberoemde Am-
brosiaansche bibliotheek. Dr. Ratti sollici
teerde en werd aangesteld.
Vier-en- twintig jaar lang heeft de Paus
aan de Ambrosiana de wetenschap ge
diend. Over dit tijdperk van zijn leven
een volgende keer.
In zijn eerste priester-jaren onderhield
de toekomstige Paus hechte vriendschaps
banden met Don Bosco, die later door Z. H.
tot de eer der altaren zou worden verhe
ven. Het is kenteekenend voor het nauw
gezette karakter van den Paus, dat de be
slissing welke de Kardinalen-Congregatie
in plenaire zitting genomen had en waarbij
Don Bosco ter zaligverklaring werd voor
gedragen, door Z. H. vernietigd werd. Dit
komt hoogst zelden voor, doch de Paus
verlangde in dit geval een nóg ernstiger
onderzoek.
Het geboortehuis van den Paus te Desio.
GEMENGDE BERICHTEN
HET STUUR RAAKTE DEFECT.
Vrachtauto botst tegen boom; bestuurder
ernstig gewond.
Gistermorgen is tengevolge van een de
fect van de stuurinrichting de zwaarbela
den vrachtauto van de Eerbeeksche papier
fabriek te Eerbeek, die op weg was naar
Zwolle op den Eperweg nabij den Oranje-
weg te Vaassen tegen een boom gebotst.
De chauffeur probeerde nog uit de ca
bine te springen. Hij slaagde hierin even
wel niet. Toen de auto tegen den boom
opvloog raakte hij in de cabine welke werd
ingedrukt, bekneld. Ernstig gewond werd
de man door een juist passeerenden auto
mobilist uit zijn benarde positie verlost en
naar het ziekenhuis te Apeldoorn overge
bracht, waar hij is opgenomen.
GECOMPLICEERDE AUTOBOTSING
TE DREUMEL.
Tengevolge van de gladheid en den mist
is Maandagavond de heer v. T., uit Dreu-
mel, in volle vaart met zijn auto tegen een
naderenden autobus van Onze Tram gere
den. De auto werd nagenoeg geheel ver
nield en de autobus werd ernstig bescha
digd.
De bestuurder van de personenauto liep
verwondingen aan het hoofd op en een
naast hem zittende passagier, de heer v. d.
B., uit Dreumel, werd met een gebroken
arm en een hoofdwond naar een ziekenhuis
te Nijmegen vervoerd. De zes passagiers
van den autobus bleven ongedeerd.
Nauwelijks had men de gewonden uit de
vernielde auto bevrijd, of een derde auto,
afkomstig uit Wijk, reed in volle vaart
tegen den autobus op. Ditmaal hadden geen
persoonlijke ongelukken plaats. De auto
bus werd echter ook aan de achterzijde
ernstig beschadigd en de aanrijdende auto
werd aan den voorkant geheel vernield.
TUSSC.HEN PERRON EN WAGEN
BEKNELD.
Conducteur zwaar gewond opgenomen.
Tijdens het rangeeren van een goederen
tram van de Geldersch-Westfaalsche
Stoomtram-Maatschappij te Aalten is de
conducteur, de heer Schoenmakers uit Ter-
borg, juist toen het stopsignaal was gege
ven door onopgehelderde oorzaak van het
laadperron gevallen en tusschen den wa
gen en het perron terecht gekomen. Hij
liep hierbij een ingedrukte borstkas en een
beenfractuur op. In zorgwekkenden toe
stand is B. naar het ziekenhuis te Winters
wijk vervoerd.
OUDE MAN TE WATER GERAAKT.
Aan de gevolgen overleden.
Maandagavond is de 77-jarige C. L. V. in
het water van de Breede Haven te 's-Her-
togenbosch geraakt, daar de oude man
waarschijnlijk door een duizeling bevan
gen is. De drenkeling werd spoedig door
schippers opgehaald, waarna enkele art
sen kunstmatige ademhaling hebben toe
gepast. Het bewustzijn keerde terug. De
oude man is evenwel in het groote zieken-
gasthuis te 's-Hertogenbosch aan de gevol
gen overleden.
KOLENDAMPVERGIFTIGING.
Te Santpoort een oude man bedwelmd.
Gistermorgen heeft zich te Santpoort
Station een geval van kolendampvergif
tiging voorgedaan. Bewoners van een per
ceel in de Pastoorstraat ontdekten, dat een
inwonende bejaarde man bewusteloos in
bed lag. De kamer hing vol rook, afkomstig
van de kachel in de kamer. De toestand
van den man was zoo ernstig, dat hij van
de laatste H.H. Sacramenten is voorzien.
Gisteravond was hij nog niet bij kennis ge
komen.
Door tijdige ontdekking erger voorkomen.
Maandagnamiddag omstreeks vier uur
werd de G. G. en G. D. te Tilburg gewaar
schuwd, dat er zich twee bewustelooze
menschen bevonden in perceel Koning
straat 31. Bij aankomst in 't huis bleek
den dienstdoenden verpleger al aanstonds,
dat hier van kolendampvergiftiging spra
ke was. De twee bewoners van het huis.
mej. de wed. de Rooy en haar zoontje wa
ren bewusteloos. De vrouw kon vrij spoe
dig worden bijgebracht, doch bij den jon
gen gelukte dit slechts ten deele. Beiden
zijn per ziekenauto ter observatie naar het
ziekenhuis overgebracht.
DE GASVERGIFTIGING IN DEN HAAG.
In verband met het geval van gasvergif
tiging in een der hofjeswoningen in de
Nieuwe Laantjes te ScheVeningen kam wor
den gemeld, dat de toestand van de bejaar
de vrouw v. d. Z. gisterochtend naar om
standigheden vrij gunstig was.
FELLE BRAND TE GIESSENDAM.
Hoepelbuigerij en kolenbergplaats uitge
brand. Eenige arbeiderswoningen door
het vuur aangetast.
Gisteravond heeft te Giessendam een fel
le uitslaande brand gewoed in de Hoepel
buigerij van de firma J. Aandewiel, gele
gen aan de Rivierdijk. Hoog laaiden de
vlammen op, die in de groote houten loods,
waarin het bedrijf gevestigd was, in het
brandbare materiaal gretig voedsel von
den en den hemel tot ver in den omtrek in
een roode gloed zetten.
Aangezien het gevaar voor uitbreiding
van den brand zeer, groot was, in verband
met de omstandigheid, dat de hoepelmake
rij in een dichtbevolkte arbeiderswijk ge
legen is, waar de huizen dicht opeen staan,
werd de assistentie ingeroepen van de
brandweren van Sliedreoht en Neder-Har-
dinxveld, die weldra ter plaatse versche
nen. Zoo kon in totaal met veertien stralen,
waarvan vier op de waterleiding, water
worden gegeven.
Aan blusschen van het houten gebouw,
dat een oppervlakte besloeg van tachtig a
negentig vierkante meter en dat als een
fakkel brandde, viel niet te denken. Men
bepaalde zich daarom tot het nathouden
van de omliggende perceelen. Dit was een
werk, dat groote moeilijkheden opleverde,
aangezien, door de ongunstige windrichting,
een geweldige vonkenregen op de huizen
in de omgeving neerdaalde. Een zestal ar
beiderswoningen, alsmede een winkel,
werden door het vuur aangetast. De bewo
ners slaagden erin den inboedel bijtijds
naar buiten te sleepen en in veiligheid te
brengen. De woningen zijn ernstig door het
vuur en het bluschwater gehavend. Niet
kon worden voorkomen, dat de naast de
hoepelbuigerij gelegen kolenopslagplaats
van den heer Kop in de asch werd gelegd.
De brand werd om half acht ontdekt,
toen niemand meer in de werkplaats aan
wezig was. De oorzaak is, dat spanen welke
rondom een kachel lagen, zijn begonnen te
branden. Van het gebouw is nagenoeg niets
meer over. De machines, welke voor de be
werking werden gebruikt, zijn volkomen
vernield. De boven de werkplaats gelegen
opslagplaats, welke geheel met witte hoe
pels was gevuld, leverde het meeste voed
sel op voor het vuur.
Het verkeer op den drukken straatweg
Dordrecht—Nijmegen, welke langs de Ri
vierdijk loopt, was gedurende het blus-
schingswerk, dat twee volle uren duurden,
gestremd. Om half tien was het gevaar
voor verdere uitbreiding van den brand
bezworen en kon met de nablussehing een
aanvang worden gemaakt.
De belangstelling voor den brand was
enorm; nagenoeg het geheele dorp was op
de been en ook uit de omgeving waren hon
derden gekomen om het fantastische
schouwspel, dat de enorme vuurzee ople-
vere, gade te slaan.
De firma Aandewiel was tegen brand
schade verzekerd.
HEIDEBRAND.
De achtelooze sigarettenrooker.
Zondagavond ontdekten twee surveillee-
rende veldwachters, dat in een perceel
heidegrond langs den Rijksstraatweg onder
Berghem brand was uitgebroken. Het vuur
plantte zich snel voort en nam een ernstig
karakter aan, zoodat een aangrenzend den-
nebosch gevaar liep. De beide mannen
maakten alarm. Met behulp van streekbe-
woners slaagden zij er in het vuur te blus
schen. Een aanzienlijke oppervlakte heide,
begroeid met laag dennenhout, werd door
het vuur vernield. Vermoedelijk is een
achteloos weggeworpen brandende sigaret
de oorzaak geweest.
NEGEN MILLE GESTOLEN TE
AMSTERDAM.
Bij een combinatie van Chineezen.
In de Warmoesstraat te Amsterdam, waar
gevestigd is een kantoor van de combina
tie van Chineezen, zijn de boekhouding en
een bedrag van ruim 9000 gulden ont
vreemd. Naar aanleiding hiervan heeft de
justitie een huiszoeking gedaan in de Gra
venstraat, op de Rozengracht en in de
Bergstraat. Hierdoor is de boekhouding
voor het allergrootste deel terecht gekomen.
Het geld is nog niet gevonden. In verband
met deze zaak zijn in arrest gesteld een
zaakwaarnemer en zijn bediende. Deze ont
kenden aanvankelijk iets van de zaak te
weten, maar toen langzamerhand ontken
nen niet meer mogelijk bleek, hebben zij
een bekentenis afgelegd. Er bestaat nu kans
dat ook het geld zal worden gevonden.
MOORD MET ROOF?
Lugubere vondst te Slagharen.
Sedert Zaterdag 2 Februari is spoorloos
verdwenen de ruim 70-jarige F. van Os
te Slagharen. De man was in zijn jeugd
soldaat in Indië geweest en genoot uit dien
hoofde pensioen. Er bestonden aanwijzin
gen, dat hij eenig geld bezat en hij sprak
geregeld over zijn geldbezit, dat hij had
uitstaan bij anderen en dat hij bij zien
droeg, wanneer hij zich op weg bevond,
's Morgens begaf hij zich meestal naar zijn
familie, die eenige minuten van hem af
woonde. Op 2 Februari kwam hij bij zijn
familie niet aan. Toen hij niet kwam op
dagen, heeft men Zaterdag j.l. aangifte ge
daan bij de politie. Gistermorgen vond de
heer H. de Boer den vermiste in een wa
terleiding. Om het lijk was een touw ge
bonden en het hoofd vertoonde verschil
lende wonden. De politie heeft het lijk in
beslag genomen.
Men vermoedt, dat hier van moord met
berooving sprake moet zijn.
Men veronderstelt, dat hier meer dan een
dader is geweest, die den man hebben op
gewacht op een eenzaam plekje en hem
vervolgens in de waterleiding hebben ge
worpen, teneinde den indruk te vestigen,
dat men hier met zelfmoord te doen had.
„Hdbld."
WAT ANDERE BLADEN
SCHRIJVEN
RECHTZAKEN
DE HOTELBRAND TE BILTHOVEN.
Zonderling geval van brandstichting.
Eén jaar en vier maanden geëischt.
Begin der vorige maand brak in hotel
„Centraal" te Bilthoven een brand uit, die
zich vrij ernstig liet aanzien. Wel kon de
brandweer ernstiger voorkomen, doch de
commandant ontdekte zulke zonderlinge
en verdachte brandhaarden, dat de politie
tot arrestatie van den eigenaar, den make
laar E., overging. In het café vond men een
biervat met benzine overgoten. Het meu
bilair en tapijten in eenige kamers waren
met benizine gedrenkt en tusschen de de
kens van een opklapbed vond men een
electrisch broodrooster waarvan het snoer
nog in het stopcontact zat. Tenslotte was
er nog een straalkachel gericht op een plas
benzine in een der kamers. Er was over
verdachte een rapport uitgebracht door dr.
v. d. Hoeven, waarin deze verklaarde bij
E. geen afwijkingen te hebben geconsta
teerd, die een verder psychiatrisch onder
zoek noodzakelijk maakte. Volgens het rap
port der Commissie van voorlichting spe
culeerde verdachte veel in panden. Daar
om koch hij ook hotel Centraal, dat hij
wilde verbouwen tot een winkelpand. Dit
mocht echter volgens plaatselijke verorde
ningen van Bilthoven niet. In zijn woon
plaats stond E. niet gunstig bekend. Hij
was zeer egocentrisch en als makelaar had
hij de grenzen tusschen slimiheid en recht-
vaardigdheid menigmaal overschreden. Bij
'het verhoor gaf E. alles toe. Alleen herin
nerde hij zich niet meer de volgorde, waar
in hij de vex-schillende brandhaarden had
aangelegd.
De bierton had hij met een lucifer in
brand gestoken. Verdachte gaf niet toe,
dat er gevaar had bestaan voor de belen
dende perceelen daar de afstand te groot
was.
Op een vraag van den president mr.
v. d. Meulen voor hoeveel E. verzekerd
was, verklaarde hij dat hij op beurspolis
verzekerd was voor 30.000 van het hotel,
voor 2500 van de garage en van 30.000
van den inventaris. Daarnaast had hij een
crediethypotheek van 27.000.
De eenige getuige was de adjunct-inspec
teur van politie te de Bilt, die uiteenzette
hoe hij bij het brandalarm de situatie had
aangetroffen. Volgens dezen getuige had
er wel gevaar voor de belendende percee
len bestaan.
De officier van justitie mr. Kamphuis
ging in het kort de hier toegepaste methode
van brandstichting na.
De verdachte had alles toegegeven en de
officier wilde aannemen dat verdachte niet
in financieele moeilijkheden verkeert'. De
bedoeling is wel geweest, om goed van het
hotel af te komen. Bovendien is gebleken,
dat wel degelijk gevaar heeft bestaan voor
de goederen van anderen. Daarom eischte
hij tegen E. een gevangenisstraf van 1 jaar
en 4 maanden.
Mr. ter Laan heeft in een zeer uitvoerig
en juridisch betoog de belangen van E.
verdedigd. De financieele toestand van E.
was zeer gezond. In 4 jaar tijd had hij kans
gezien een crediet van 26.000 gulden af te
lossen. Als verklaring van de brandstich
ting gaf mr. ter Laan, dat verdachte het
hotel beu is geworden en dat hij zijn vrouw,
de lasten die het hotel meebracht, wilde
besparen- Uitvoerig toonde hij aan, dat er
voor andersmans goed geen brandgevaar
heeft bestaan. Verdachte heeft geen reclas-
seering noodig. E. reclasseert zich zelf.
Pleiter concludeerde tot geheel of ge
deeltelijke voorwaardelijke straf.
Uitspraak over 14 dagen.
PROEF OP DE SOM.
De Utrechtsche Courant schrijft:
Uit het Dagblad voor Groningen vonden
wij het volgende berichtje overgenomen:
„Te Nieuweschans is op initiatief
van den Minister de gehuwde onder
wijzeres mevr. BrouwerScheeres ont
slagen. In haar plaats is een wacht
geldster benoemd, n.l. mevr. Veenstra
Jansen, deechtgenoote van een
hoofd der school te Beerta".
Dit berichtje is inderdaad teekenend.
Niet zoozeer omdat hier gelijk opge
merkt is de cumulatie met cumulatie
bestreden wordt, maar omdat eruit blijkt,
welk een onzuivere toestand door den hal
ven maatregel van minister Marchant en
zijne Kamermeerderheden is ontstaan.
Blijkbaar is mej. Scheeres, thans mevr.
Brouwer, ontslagen wegens huwelijk. Im
mers, de huwende onderwijzeres moet vol
gens de thans geldende regeling ontslagen
worden.
De reeds gehuwde onderwijzeres echter
niet.
En nu was de in aanmerking komende
wachtgelderes een gehuwde vrouw. Ge
volg: een onderwijzeres wordt vervangen
wegens huwelijk, door eene niettegen
staande haar huwelijken staat.
Zulke dwaasheid ware voorkomen ge
worden, als de minister het amendement-
Suring hadde aangenomen, om niet alleen
de huwende maar ook de gehuwde onder
wijzeres te ontslaan.
Dhr. Marchant wilde echter van dit voor
stel niets weten en dreef zijn zin door. De
katholieken moesten toen wel toegeven,
daar de minister dreigde, dat, als er een
meerderheid voor gevonden werd, hij het
heele ontwerp zou intrekken. Met andere
woorden: dat hij dan ook de huwende on
derwijzeressen in functie zou laten-
Toen gold de wijsheid der verkieslijkheid
van een half ei boven een leegen dop.
Maar de feiten leveren nu wel de beste
illustratie op de onredelijkheid van 's mi
nisters standpunt.
KERKNIEUWS
Priesterwijding bij de Paters Montfortanen.
Naar men ons meldt, zal Z. H. Exc. Mgr.
A. F. Diepen, op Quatertemper-Zaterdag
16 Maart, in de Kapel der Bisschoppelijke
Kweekschool te 's-Hertogenbosch de H.
Priesterwijding toedienen aan de volgen
de Fraters Montfortanen van 0;rschot: M.
van Buggenum uit Haarlem, J. Maalsté uit
Lutterade, E. Liedekerken uit Schimmert,
Ch. Frehen uit Waubach; W. Loop uit Epen;
A. Erckens uit Beek (Limburg); L. Le-
-beuiRe--uit HoenóbroekC. Heligers uit
Haarlem.
Op deneelfden dag zal te Rome de Heilige
Priesterwijding worden toegediend aan de
Fraters Montfortanen H. Polman uit De
Meerwijk (GroeSbeek) en Th. Kaptein uit
Akersloot.
WILT U IETS WETEN?
Vraag inzake belasting van geld op de
spaarbank.
Antwoord: Het geld, dat op de
spaarbank staat, vormt een deel van uw
vermogen, zoodat het eventueel valt on
der de vermogensbelasting. Het werpt bo
vendien rente af en dat vormt een deel van
uw inkomen, waarvoor inkomstenbelas
ting verschuldigd is.
Vraag: Waar is in A'dam de kunst
ijsbaan? Wanneer en op welke uren is hij
opengesteld voor het publiek om te schaat
sen? Wat is de toegangsprijs?
Antwoordt: Linnaeusstraat, open
van 95 en van 811 uur. Toegangsprijs
ƒ0.75.
Vraag: Wat is het correspondentie
adres van de fabriek, die de kachels fabri
ceert met het merk „Premier", of indien
deze niet in Nederland gevestigd is, wat
is dan het adres van den hoofdvertegen
woordiger in Nederland.
Antwoord: H. J. Reesink en Co.,
Zutphen.
Vraag: Kunt u mij ook zeggen, waar
men de foto's kan krijgen van koning Al-
bert, de Koningin-Moeder en Pruis Hen
drik van de begrafenis.
Antwoord: Wendt u tot een foto
persbureau.
Vraag: Wat is het adres van de We
reldtentoonstelling te Brussel?
Antwoord: Secretariaat Wereldten
toonstelling de Wetstraat, Brussel.
Vraag: Wordt er voor drogisterij een
diploma vereischt? Zoo ja, waar kan ik mij
vervoegen voor verdere informatie, en
waar zijn lessen te nemen?
Antwoord: Ja. Wendt u tot den Alg.
Ned. Drogistenbond, Postbox "400, Amster
dam. In Leiden worden geen lessen gege
ven, wel in Den Haag.
Vraag: Ik heb in '34 10 lammeren ge
fokt. Krijg ik daarvoor nog steun. Zoo ja,
waar moet ik mij dan vervoegen.
Antwoord: Wendt U tot de Rundvee-
Centrale, gevestigd te 's-Gravenhage.
Vraag: Is er hier ter stede ook een
instelling, waar een werklooze gratis
machineschrijven kan leeren? Zoo niet,
zijn er dan onder de lezers misschien, die
hier een daad van naastenliefde willen
stellen?
Antwoord: Wij kennen zulk een in
richting niet De vraag brengen wij verder
gaarne aan onze lezers over.
