26ste Jaargang
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
DONDERDAG 24 JANUARI 1935
No. 8022
S)e GciclóeHeSoii/fca/nfc
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, by
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 1
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur eü
verhuur, koop en verkoop: 0.50
DIT NUMMER BESTAAT UIT Over loonsverlaging
VIER BLADEN.
V Klassenstrijd van liberale zijde
Er moet aan een nieuwe maatschappij
worden gebouwd.
Aan dien opbouw kunnen en moeten al
len medewerken.
Geen stand of klasse of politieke partij
mag worden uitgesloten bij dat streven, bij
dien arbeid.
Alleen zijn uitgesloten degenen,die zich
zelf uitsluiten.
Dat zijn degenen, die ofwel theoretisch
en practisch ofwel.... alleen practisch tot
de klassenstrijders moeten worden gere
kend.
Dezen zijn onbruikbaar als bouwers aan
een nieuwe maatschappij, Waarin samen
werking der verscheidene standen en
klassen een eerste eisch zal moeten zijn.
Klassenstrijders zijn de communisten,
zijn de sociaal-democraten, inzoover zij
niet, zooals, gelukkig, velen in den laatsten
tijd, water mengen in den azijn van hun
klassenstrijd-leer!
Ais klassenstrijders kenmerken zich, ook
juist in den laatsten tijd op - sterk-spre-
kende wijze, vele liberalen!
Zoo hebben wij voor ons een brochure
van den liberaal ir. A. G. Bosman uit Lei
den, getiteld: Bijdrage tot de kennis van de
crisis. In deze brochure wordt voor de op
lossing van de crisis voorgesteld en bepleit
een verdere loon-daling.
Deze meening is aanvechtbaar, maar
stempelt op zich nog niet iemand tot
een klassenstrijder! Volstrekt niet!
Maar, wat ons in bedoelde brochure
tegenstaat en, we drukken ons niet te sterk
uit: ergert, is het volgende:
Ten eerste: de manier waarop de
loonsverlaging wordt bepleit als middel
voor de oplossing van de crisis.
Vervolgens: dat loonsverlaging daarin
wordt bepleit als het eenige middel.
De schrijver besluit zijn brochure aldus:
Begrijpt men niet, dat het in aller
belang, en niet in het belang van en
kele groepen is, mede te werken, des
noods offers te brengen, om te tracht
ten het land weer tot bloei te brengen.
De schrijver erkent dus, dat loonsverla
ging beteekent het brengen van offers.
Maar met geen enkel woord geen en
kel woord! toont hij eenige meege
voel met hen, van wie hij deze offers
eischt; aan eenig overleg en eenig samen-
spreken met dezen denkt hij klaarblijkelijk
niet. (Wij spreken hier over den schrijver,
als zoodanig, waarbij de mensoh, losge
maakt van de beginselen van den liberalen
schrijver, zeer gunstig kan afsteken!)
Wij schrijven: „met hen, van wie hij deze
offers eischt" En dat zijn alleen de ar
beiders; want alleen loonsverlaging
wordt door den schrijver bepleit als middel
voor de oplossing van de crisis!
Over sociale plichten, over het brengen
van offers voor de gemeenschap door het
kapitaal, door de bezitters van geld
wordt niet gerept. Alleen aan de be
zitters van arbeidskracht worden
de sociale plichten voorgehouden en a 1-
1 e e n van hen worden offers voor de ge
meenschap geëischt althans de schrijver
van genoemde brochure houdt niets an
ders voor!
Hierdoor wordt het standpunt van den
schrijver dat van een, die, eenzijdig,
naar één klasse kijkt, als het op brengen
van offers aankomt.
Als de liberalen dit standpunt innemen,
schakelen zij zichzelf uit en geheel
en al uit bij de opbouw eener
nieuwe maatschappij, welke zal moeten zijn
een organisch geheel, geordend opgetrokken
■uit de samenwerkende maatschap
pelijke groepen.
Tegen het gepubliceerde en reeds door
eenige inzenders in ons blad becritiseerde
adres van de Vereeniging van Leidsche In-
dus triëel en hebben wij ongeveer dezelfde
bezwaren als tegen de bovengenoemd
brochure.
Beiden zijn uitvloeisels van een liberale
mentaliteit.
Tijdens de discussies bij de behandeling
van de begrooting in den gemeenteraad
van Leiden merkte de woordvoeder van
I den Vrijheidsbond ir. Bosman op, dat hij
onderscheidt maakt tusöchen zijn wen-
schen als liberaal en als mensch.
Wij hopen, dat dit onderscheid óók ge
maakt kan worden bij de inzenders van
genoemd adres!
De manier, waarop in dit adres alleen
en uitsluitend wordt gewezen naar
de wenschelijkheid van loonsverlaging,
moet wel klassenstrijd wekken en sterken.
Er zijn ook Leidsche groot-industriëelen,
die een andere mentaliteit hebben, dan de
inzenders van het adres van de Vereenig-
de Leidsche Industrieelen!
Dit kwam tot uiting in een ingezonden
stuk van een R. K. Leidsche groot-in
dustrieel in ons nummer van gisteren.
En de Leidsche groot-indstrieel ir. Gul jé
zeide in een op Maandag 10 Dec. 1934 ge
houden redevoering:
„De loonen zijn in vele gevallen reeds
tot zoo'n diepte gezakt, dat wij, werkgevers,
het in vele gevallen met ons geweten niet
overeen kunnen brengen, nog grootere of
fers te vragen."
Deze verklaring houdt niet in, dat er
geen gevallen zijn, waarin loonsver
laging mag en moet worden ingevoerd, mo
reel en oeconomisch gerechtvaardigd en
noodzakelijk is.
Maar de manier, waarop hier over loons
verlaging wordt gesproken, doet veel sym
pathieker aan, dan de eenzijdige en brute
wijze, waarop zulks helaas zoo vaak ge
schiedt.
BINNENLAND
MGR. SCHIOPPA.
De toestand van den Pauselijken Inter
nuntius, Mgr. Schioppa, is thans goed
vooruitgaande. Wanneer zich geen compli
caties voordoen, zullen voorloopig geen
mededeelingen omtrent zijn ziekte worden
INLEVERING VAN RUNDVEE EN
TEELTBEPERKING.
Hoewel sedert 12 November j.l. reeds
ongeveer 90.000 runderen door de Neder-
landsche Veehouderijcentrale zijn afgeno
men, werd tot heden nog niet door alle
veehouders gebruik gemaakt van de ge
boden gelegenheid tot levering van run
deren aan de Nederlandsche Veehouderij
centrale. Gelijk reeds eerder is bekend ge
maakt, zal na 1 April geen gelegenheid
meer bestaan runderen ter levering op te
geven.
Heeft op dezen datum de opgave nog
niet plaats gevonden, dan zal aangenomen
worden, dat de betrokken veehouder er de
voorkeur aan geeft, dat de toewijzing van
kalveren 1935 wordt verminderd met het
aantal niet geleverde dieren.
Deze toewijzing zal thans spoedig kun
nen. plaats vinden. Het aantal runderen,
dat op het oogenblik der toewijzing nog
niet ingeleverd is, zal voorloopig worden
afgetrokken van het aantal toe te wijzen
kalveren. Al naar gelang de levering
plaats vindt, zal de toewijzing dan worden
aangevuld. Het is echter van belang, dat
men reeds dadelijk in het bezit komt van
de definitieve toewijzing. Aan rundvee
houders, die nog geen of nog niet voldoen
de runderen hebben geleverd, wordt der
halve aangeraden, de runderen, welke zij
nog wenschen te leveren, ten spoedigste
ter levering op te geven. Wenscht men, in
verband met bijzondeer omstandigheden,
nog niet dadelijk te leveren, zoo kan zulks
op de afgifte ka art vermeld worden.
Met dezen wensch zal bij de afneming
zooveel mogelijk rekening worden gehou
den.
HET TEELTPLAN-1935.
Steun voor tarwe en peulvruchten verlaagd.
Het groote belang voor de landbouwers
om, in verband met de vaststelling van hun
teeltplan, tijdig op de hoogte te zijn van de
teeltregelingen en richtprijzen voor de ak
kerbouwgewassen, welke zullen gelden
voor den oogst 1935, heeft den minister van
oeconomische zaken doen besluiten thans
mededeeling te doen van de maatregelen,
welke de regeering voor den oogst 1935
voornemens is te treffen.
Het spreekt vanzelf, dat, wanneer zich
wijzigingen in den toestand voordoen, dit
voor de regeering aanleiding kan zijn de
richtprijzen te herzien.
Wat betreft de
tarweteelt,
evenals het vorig jaar zal wederom 1/3
gedeelte van het bouwland met tarwe mo
gen worden beteeld.
Een uitzondering hierop wordt gemaakt
ten aanzien van bedrijven met ten hoogste
1 1/2 H.A. bouwland. Het is toegestaan op
deze bedrijven telken jare ten hoogste
1/2 H.A. tarwe te telen, dus op een bedrijf
met 1 H.H. bouwland zal 1/2 H.A. tarwe
mogen worden gezaaid.
De richtprijs voor de tarwe van den oogst
1935 is bepaald op 10 per 100 K.G., bere
kend volgens dezelfde grondslagen als tot
dusver.
De" teelt van de
andere granen en de peulvruchten
is niet aan beperkingen onderworpen.
Het bestaande systeem van bijslagen
voor rogge, gerst en veldboonen, met dien
verstande, dat de teler hiervoor zal ontvan
gen een prijs, liggende tusschen 7 en 8
per 100 K.G., resp. voor rogge en gerst en
voor veldboonen, een prijs, liggende tus
schen 8 en 9 per 100 K.G., blijft gehand
haafd.
De richtprijs van groene erwten, waar
onder begrepen kroonerwten, blauwpeul-
erwten en Wijker vale erwten, is bepaald
op 9 per 100 K.G.; van schokkererwten,
lange en ronde bruine boonen, platte ca-
pucijners, Hoornsche zoowel als Mansholt-
capucijners, rozijn- of wel grauwe erwten
op 10.50 per 100 K.G.; en van witte boo
nen op 15 per 100 K.G.
Het maximaal voor
Consumptieaardappelen
toe te laten areaal is bepaald op 100.000
HA. Voor het telèh is een ui tpoot ver gun
ning vereischt, waarvoor een teeltheffing
van 30 per H.A. is verschuldigd.
Deze teeltheffing is niet verschuldigd,
wanneer men niet meer dan 5 Are ver
bouwt, terwijl bij de berekening van de
teeltheffing voor elk toegestaan oppervlak
een oppervlak van 5 Are wordt afgetrok
ken.
Voor niet op de consumptiemarkt te
plaatsen aardappelen is wederom denatu-
ratie mogelijk, de grootte van de denatu-
ratievergoeding kan nog niet worden vast
gesteld.
De uitpoot van fabrieksaardppelen wordt
niet meer geregeld aan de hand van de
teelt in voorgaande jaren, doch naar het be-
drijfstype.
De totale hoeveelheid garantiébie-
t e n is wederom vastgesteld op 1540 mil-
lioen K.G.
De toewijzing zal echter anders geschie
den dan voor den oogst 1934. Den telers zal
worden toegewezen 3/4 gedeelte van de ga
rantie waarvoor ze volgens him bietenver
leden in aanmerking zouden komen, terwijl
1/4 gedeelte over de districten onder de aan
vragers zal worden verdeeld, waarbij reke
ning zal worden gehouden met het bedrijfs-
type.
Voor bedrijven met een maximum bouw
landoppervlakte van 2 H.A. zal garantie
kunnen worden gegeven voor een hoeveel
heid overeenkomende met de opbrengst
van 1/2 H.A. bouwland. De garantieprijs
voor de bieten is, geleverd op de gebruike
lijke condities aan grootscheepsvaarwater
en van gemiddeld suikergehalte, vastge
steld op 10 per 1000 K.G. netto.
STEUN AAN DEN TUINBOUW.
De sla.
In verband op verschillende vragen van
het Tweede-Kamerlid Kersten deelt de Mi
nister van Econ. Zaken om. mee, dat bij
de voorschotuitkeering d.d. 9 October en
14 December jJ. wel steun verleend is aan
telers van tomaten en niet aan telers van
sla, op grond van het feit, dat het verschil
tusschen opbrengstprijs en kostprijs bij to
maten daartoe aanleiding gaf en bij sla
niet. Het is den minister bekend, dat er in
den tuinbouw in het algemeen groote nood
heerscht, doch dat zulks speciaal het geval
zou zijn bij telers van sla lijkt hem niet
waarschijnlijk, te meer daar een teler van
sla onder ramen ongetwijfeld andere cul
tures daarnaast beoefent.
De gemiddelde opbrengst van alle kwa
liteiten sla heeft in de maanden April en
Mei gevarieerd van J 6.50 tot 1 per 100
krop.
De steunregeling voor den tuinbouw is
er op gericht, het bedrijf te helpen, welk
eodl hij het thans gevolgde systeem zeker
wordt bereikt. Zij, die 't hardst door de
crisis getroffen zijn, dat zijn zij, wier pro
ducten de ten opzichte van de productie
kosten laagste prijzen opbrengen, ontvan
gen den grootsten steun.
Het ligt in de bedoeling, voort te gaan
steun te verleenen aan den tuinbouw. Of
het product sla over de maanden April en
Mei 1934 gesteund moet worden, wordt bij
het vaststellen der definitieve uitkeeringen
mede onderzocht.
SUBSIDIES AAN WERKLOOZENKASSEN
Voor de bouwvakarbeidersbonden
niet hooger dan 150 pet.
Op de vragen van het Tweede Kamerlid
den heer Schalker in verband met de ver
laging der van Rijkswege aan de werk-
loozenkassen van een aantal bouwarbei
ders-organisaties verleende subsidies en
betreffende de wijzigingen in de kasuitkee-
ringen dier organisaties, heeft minister
Slotemaker de Bruine, minister van Sociale
Zaken, geantwoord, dat voor 1935 een ge
lijk bedrag beschikbaar is gesteld wegens
subsidie voor werkloozenkassen als in 1934
werd uitgekeerd.
Voor 1935 worden echter aan de onder
scheidene werkloozenkassen bepaalde sub
sidie-percentages gegarandeerd, in tegen
stelling met hetgeen in 1934 geschiedde,
toen die kassen geen hoogere subsidies ont
vingen dan noodzakelijk moest worden ge
acht, doch in geen geval hooger dan tot be
paalde maxima. Dit moet ten gevolge heb
ben, dat de maxima, welke voor 1934 gol
den, iets verlaagd worden, omdat, wanneer
dezelfde percentages als fixa zouden zijn
gegeven, een belangrijk grooter bedrag in
totaal had moeten worden beschikbaar ge
steld.
Het stellen van den eisch, dat zy, die ge
durende drie jaren achtereen de maximum-
uitkeering genoten hebben (niet te verwar
ren met dubbel-uitgetrokkenen) 36 dagen
moeten hebben gewerkt in het bouwbedrijf
om weder recht op uitkeering te kunnen
krijgen, is in de hudige omstandigheden een
zeker niet onredelijke eisch, al zal het ge-
volk daarvan zijn, dat een aantal personen,
die niet of nauwelijks meer gerekend kun
nen worden tot het bouwbedrijf te behoo-
ren, van uitkeering uit de werkloozenkas
sen der bouwvakarbeidersbonden versto
ken zullen zijn.
De Regeering heeft aan de kasbesturen
niet als eisch gesteld het terugbrengen van
het aantal uitkeeringsdagen (over het eer
ste halfjaar van 1935) van 25 tot 18. In
tegendeel heeft één van de kasbesturen zelf
dezen maatregel voorgesteld en noode
heeft de Regeering daarin, althans voor
loopig berust.
Intusschen wenscht dit kasbestuur, voor
den aanvang van het tweede halfjaar van
1935, den financieel en toestand der werk-
loozenkas nader onder de oogen te zien,
opdat kan worden nagegaan, of de totale
uitkeeringsduur van 50 dagen voor 1935
al dan niet onverkort kan worden gehand
haafd.
De Regeering is niet bereid het subsidie
voor de werkloozenkassen der bouwvak-
arbeidersbonden hooger dan 150 pet. te
stellen.
SAMENSTELLING VAN EEN
OFFICIEELE WOORDENLIJST.
Commissie geïnstalleerd door minister
Marchant.
Gisteren heeft de minister van onderwijs
kunsten en wetenschappen in het gebouw
van zijn departement de commissie ge
ïnstalleerd, die in verband met de vereen
voudiging van de schrijfwijze van de Ne
derlandsche taal is benoemd met de op
dracht, een officieele woordenlijst samen
te stellen ter vervanging van die van De
Vries en te Winkel.
Lit en voorzitter van deze commissie is
dr. C. B. van Haeringen, leeraar aan een
gemeentelijke hoogere burgerschool te
's Gravenhage. Verder zyn leden dr. H. J.
E. Endepols, rector van het gemeentelijk
gymnasium te Maastricht, dr. J. van Mier-
lo, hoogleeraar aan het Onze Lieve Vrouwe
College te Antwerpen en dr. R. Verdeyen,
hoogleeraar aan de Rijksuniversiteit te
Luik. Als secretaris fungeert dr. H. E.
Buiskool te Amsterdam.
Bij de installeering waren tegenwoordig
de Belgische gezant, de heer Maskens, en
de heer Baert, secretaris bij de Belgische
legatie.
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Dreigende mijnwerkersstaking in België.
(2de blad).
Fransch-Britsch contact inzake het bewa
peningsprobleem. (2de blad).
Krachtiger positie van koning Boris van
Bulgarije. (2de blad).
De felle koude in Amerika. (BuitenL
Berichten, 2de blad).
LEIDEN.
Het zevende lnstrum der V. V. S. L. be
gonnen.
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
Twee Nederlandsche voetbaloverwinnin
gen: het Bondselftal wint met 41 van
Queens Park Rangers, het Zwaluwen-elftal
van de Roode Duivels. (4de blad).
De wereldkampioenschappen ijshockey
te Davos. (4de blad). Nederland wint van
Roemenië, (lste blad).
De sterrit naar Monte Carlo. (4de blad).
SPORT
VOETBAL
SAMENSTELLING VOORLOOPIG
NEDERLANDSCH B.-ELFTAL.
Het voorloopig Nederlandsch B.-elftal,
dat Woensdag 6 Februari in het Ajaxsta-
dion te Amsterdam een wedstrijd tegen
Luton F.C. zal spelen, is als volgt samen
gesteld:
Doel: Mul (HBS).
Achter: Pettinga (Hermes DVS), Cal-
denhoven (DWS).
Midden: Punt (DFC), Hermens (PSV),
Schubert (Ajax).
Voor: Ten Have (Ajax), Drok (RFC),
Lungen (AFC), Boerhout (BFC), Mijnders
(DFC).
Reserves: Hollenberg (Stormvogels), La-
negger (PSV), Vrauwdeunt (Feyenoord),
Stek (VSV) en de Jong (Xerxes).
IJSHOCKEY
NEDERLAND SLAAT ROEMENIE.
DAVOS, 24 Januari. (V.D.) Heden speel
de het Nederlandsch IJshockey-team tegen
Roemenië en slaagde erin de eerste over
winning te behalen.
ADVERTENTIEDAGBOEK.
En vandaag ik in d'annonces
Met 1 groote vreugde lees,
Dat vandaag 1 groote afslag
Van de beste soorten vleesch.
En 1 drukwerk voor den handel
En 1 winkel ingezet,
Da's dus niet eruitgesmeten
En gemalen rundervet.
1 Prijs voor een heerenpakkie
Dat volmaakter niet kan zijn,
Leert uw talen en leert dansen
In 1 feest'lijk magazijn.
En 1 nieuwe naaimachine,
Dat is 1 heel nuttig ding,
1 Blik zalm, 1 kippeneitje
En 1 mooie zegelring.
25 Februari
Kent u nu dien datum al?
Prijsnoteering van 1 lapje
En 1 vroolijk mutsenbal.
Levensmiddelen 1 stuiver,
20 voor 1 stuiver maar,
En 1 baaltje kippenvoeder
50 kilo kant en klaar.
Ergens in 1 huis 1 bed stuk
Of daarin kapok te kort,
En 1 schoone onderneming,
Als er 1 begraven wordt.