Nederland in het Oude Jaar.
Hoe het de Sleutelstad
in 1934 verging.
MAANDAG 31 DECEMBER 1934
DE LEIDSCHE COURANT
ZESDE BLAD. - PAG. 22
nisterie op vrij smadelijke wijze af en werd
opgevolgd door een kabinet-Theunis.
Opzienbarende gebeurtenissen in het Bel-
genland waren nog: de diefstal van een pa
neel uit het beroemde luik van v. Eyck te
Gent (11 April) en de opstijging van ir.
Cosijns en v. d. Eist te Hour Havenne naar
de stratosfeer.
SPANJE.
Ook voor het Iberische schiereiland is het
jaar 1934 bijzonder onrustig geweest. Het
jaar heeft zich gekenmerkt door een steeds
groeiende verwijdering tusschen de link-
sche en de rechtsche elementen, waardoor
de tegenstellingen steeds scherper vormen
aannamen. De eene regeering na de andere
werd ten val gebracht en stakingen waren
schering en inslag. Deze stakingen verlie
pen vrij bloedig, dank zij de onsmakelijke
gewoonte der Spanjaarden om met bom
men te gooien bij zulke gelegenheden.
Van de laksche houding van Madrid
maakten de Baskische en Catalaansche se
paratisten gebruik om hun afscheidings-
wenschen door te drijven, wat in October
geleid heeft tot bloedige gevechten vooral
in Catalonië. Tegelijkertijd ontketende de
Marxisten een rooden opstand in Asturië,
welke slechts met moeite is bedwongen.
OVERIG EUROPA.
De overige Europeesche landen hebben
niet zooveel binnenlandsch spektakel gehad,
dat zij afzonderlijk behandeld behoeven te
worden. De groote mogendheden ENGE
LAND en ITALIË hebben natuurlijk hun
belangrijke rol gespeeld in de wereldge
schiedenis, Engeland nog meer dan Italië,
ofschoon Mussolini eenmaal de wereld de
stuipen op het lijf heeft gejaagd, in Augus
tus, door iin een redevoering aan het einde
der Italdaansche manoeuvres o.a. te zeg
gen: „Niemand in Europa wil oorlog, maar
de gedachte aan oorlog zit in de lucht; van
het eene oogenblik op het andere kan hij
uitbreken. Einde Juli was er plotseling een
situatie ontstaan, welke geleek op die van
1914. Als wij geen troepen naar de grens
hadden gezonden, zouden er complicaties
zijn gekomen, welke slechts door de stem
van het kanon opgelost hadden kunnen
worden".
JOEGOSLAVIË heeft ook een oogenblik
de bezorgdheid der wereld gaande gemaakt
door HONGARIJE te beschuldigen van
medeplichtigheid aan den moord op koning
Alexander, een conflict, dat dank zij den
invloed van de vooraanstaande Volken
bondsleden met een sisser is afgeloopen.
Ten slotte diepen wij nog uit de annalen
van RUSLAND op: de zoo ongelukkig ver-
loopen stratosfeertocht van de „Ossavia-
chim", waarbij de gondel naar beneden
stortte en de drie luchtvaarders om het
leven kwamen; de opneming van den Sov
jetstaat in den Volkenbond en de moord op
den secretaris-generaal Kiroff, welke tot
een massa-executie van politieke dissiden
ten heeft geleid.
ANDERE WERELDDEELEN.
Vanzelfsprekend geven de gebeurtenis
sen in de rest van de wereld minder aan
leiding tot bespreking; zjj liggen te ver
weg en om dezelfde belangstelling te trek
ken moet er al iets zeer buitengewoons ge
beuren.
In AZIE is Japan het land, dat de oogen
van de wereld op zich richt. Het heeft zich
uit den Volkenbond teruggetrokken en
heeft in de laatste weken ook het vloot-
verdrag van Washington opgezegd. Het
kleine Japan wil gelijkberechtigd zijn met
Engeland en Amerika, iets wat vooral
Amerika niet wensoht, omdat de groote
Yankee een klein beetje bang is voor het
kleine Japannertje. Japan weet echter heel
goed, dat het met handig manoeuvreeren
en met doortasten op het juiste moment
veel kan bereiken. Bovendien verkon
digt het, dat het rond den Stillen Oceaan
en in het Verre Oosten de plicht heeft den
vrede te handhaven, en „dus" om overal
zyn neus in te steken. Wat een lastige en
gevaarlijke mentaliteit is.
AUSTRALIË is dit jaar naar voren ge
komen door de Melbourne-race, ons allen
nog zeer goed bekend, terwijl AMERIKA
zich heeft geroerd door zijn economische
en financieele experimenten, zooals de
waardevermindering van den dollar tot
1.47 1/2 (1 Febr.) en z'n onderzoek naar
de wapenfabricage.
MEXICO heeft zich „onderscheiden"
door een opleving van den godsdienst
strijd. Bisschoppen en priesters zijn uitge
bannen, kerken zijn gesloten en door aller
lei vexatoire maatregelen is de kerke
lijke bediening onmogelijk gemaakt. In dit
opzicht heeft ZUID-AMERIKA zich heel
wat beter leeren kennen door de glorieu
ze deelname aan het Eucharistisch Con
gres in October te Buenos-Aires in Argen
tinië.
Bolivia en Paraguay zijn echter nog al
tijd aan het vechten.
Van AFRIKA valt niet veel te vertel
len. Misschien komt er nog wat in het vol
gend jaar naar aanleiding van de grens
geschillen tusschen het Italiaansche kolo
niale gebied en Abessinië.
VOLKENBOND.
Ten slotte de Volkenbond. Een prettig
jaar is het voor dit vredesinstituut niet
geweest. De uittreding van Duitschland
heeft z'n nadeelige gevolgen doen gevoe
len, vooral wat de „branche" ontwapening
betreft. Ondanks alle vertoogen is het niet
gelukt om de twee Zuid-Amerikaansche
kemphanen tot rede te brengen. Rusland is
toegetreden, doch of dat een aanwinst be-
teekent moet nog worden afgewacht. Ge
lukkig heeft de Bond in de laatste maand
van dit jaar een paar goede successen te
boeken gehad, n.l. het accoord inzake het
Saargebied en de bij legging van het Joe-
go-SlavischHongaarsehe conflict.
Laten wij ons dus troosten met de ge
dachte: Eind goed al goed.
Twaalf doffe slagen in de donkere
nacht.
Het Oude Jaar is gestorven het
Nieuwe is zijn wenteling begonnen.
Er zijn geen teek enen „in zon, maan en
sterren", ei' is geen enkele verandering te
bespeuren nóch in de wereld, nóch in de
menschen en evenmin helaas in ons zelve,
en toch vormen de twaalf klokslagen op
St. Silvesters vond een plechtig en indruk
wekkend oogenblik. Met twaalf korte knip
pen wordt een stukje t ij d afgesneden van
de stralende eeuwigheid der toekomst, om
weg te vluchten als een schaduw in de
eeuwigheid van het verleden:
Het jaar is uit en tende geleefd
Van al zijn oude ellend' en heeft
Den last het ons ontgeven.
Het Oude Jaar met zijn sombere zorgen
en stil verdriet is beschaamd weggevlucht,
ons achterlatend tusschen de sinistere puin-
hoopen van droomkasteelen, tusschen de
ruïnes van hoopvolle verwachtingen.
Het Nieuwe Jaar geeft echter nieuwe
moed. Lichtend rijst het boven de groene
vlakten van ons „edel Neerlant soet", prik
kelende tot verjongde daadkracht, schui
mende en overvol van nieuwe levenslust
en stoute toekomstplannen.
In het afgeloopen jaar is Nederland wel
geslagen, maar niet gebroken. In de kern
van het volk bleef de goede geest bewaard
de goede geest van Godsvertrouwen en
nuchtere arbeidszin, van eerbied voor het
gezag en beheerschte vrijheidsliefde.
In tegenstelling met bijna alle landen
rondom is het jaar 1934 voor ons vader
land rustig verloopen, ondanks de door de
Nation.-Soc. partij rondgestrooide vermoe
dens, dat er „Stavisky en Dreyfus"-schan-
dalen op komst waren en „er nog meer zou
branden!"
We behoeven slechts te herinneren aan
het zedelooze en bloedige schandaal, dat
zich in Duitschland heeft .afgespeeld, aan
de moord op dr. Klausener en zoovele an
deren, de moord op den edelen dr. Dollfuss,
de moord op Koning Alexander, de gru
welen van wreedheid en godslastering in
Rusland,- de opstanden en brandstichtingen
in Spanje, de bloedige tooneelen en finan
cieele débacles in Frankrijk, de vervol
ging der Katholieken in Mexico, de ver
schrikkelijke rampen en hun honderden
slachtoffers over de garische aardbol
om te beseffen, dat Nederland dankbaar
hedenavond zijn „Te Deum" zingen mag.
Het jaar heeft zich voor Nederland ge
kenmerkt als een jaar van stil verdriet en
zware zorgen. De vale werkloosheid vrat
nog dieper in tengevolge van de koude
zelfzucht vam de andere staten, die hun
grenzen sloten voor onze producten. Als
géén land ter wereld wordt Nederland
dat van de uit- en doorvoer léven moet
getroffen door de verderfelijke waan van
nationale bekrompenheid en eigenliefde.
Omdat de Regeering wéét, dat ons volk
wanneer het op zichzelf is aangewezen
zal afdalen tot het peil van een arm
volk, daarom heeft zij zoo lang mogelijk
getracht de weg tot den vrijhandel ge
baand te houden. Daarom ook heeft zij de
eigen industrieën en landbouw bescher
mend door middel van, dit jaar weer over
de geheele linie verscherpte, contingentee-
ring haar toevlucht genomen tot door
velen slecht begrepen maatregelen, zooals
de uitvoer van goedkoope boter naar Enge
land.
Een jaar van groote zorgen. Rouw
in het Vorstenhuis. - Verster
king van het gezag. - Groot-
sche werken van Staats
wege. - Ingrijpende
maatregelen.
Bij alle geroep om nóg scherper contin-
genteering en desnoods hermetische slui
ting der grenzen, dient men niet uit het
oog te verliezen, dat onze uitvoer hoe
wel zeer diep gedaald nog steeds aan
zienlijk is. Door autarohie zou aan dezen
uitvoer en aan alle daarmee samenhangen
de bedrijven de genadeslag worden toege
bracht. En was ons land dan beter uit?
Daarnaast had de Regeering tot taak
met kracht in te grijpen om Nederland
voor een bankroet te beschermen. De 'be
lastingen werden opgevoerd door de Om
zetbelasting (waarvan de opbrengst even
wel tegenviel) en door de vermaarde histo
rie met de Doode Hand. Op de Staatsdienst
werd belangrijk bezuinigd; de salarissen
werden noodgedwongen wederom verlaagd
en zelfs aan de steimuitkeering werd ge
tornd.
Als gelukkig resultaat van het evenwicht
der geldmiddelen, kon de rentelast van de
Staat aanmerkelijk worden verlicht door
een conversie van enorme leeningen, ter
wijl op de geldmarkt een bedrag van 60-
millioen kon worden geleend voor werk
verruiming. Onbegrijpelijkerwijze is dit 60-
millioen-plan nog slechts gedeeltelijk in
werking getreden. Millioenen werden
eohter door het Rijk besteed voor
den aanleg van grootsche werken, die in het
landsbelang zijn en tegelijkertijd als werk
verruiming werden benut. Noemen we
slechts de voortzetting van de Zuiderzee-
drooglegging, de aanleg van moderne ver
keerswegen door het geheele land, de bouw
van reusachtige spoor- en verkeersbruggen
bij Zwolle, Arnhem, Zaltbommel, Vrees
wijk, Hedel en de Moerdijk, de aanleg van
Kanalen in Twente en Limburg en de gi
gantische oveirlaad-inrichting bij Born, de
kanaliseering van beken en het ontginnen
van woeste gronden.
Ook vele gemeentebesturen toonden zich
ten aanzien van de werkverschaffing zeer
actief, waarbij voor het eerst het systeem
van contraprestatie opgeld deed.
In de nood der werkloozen en stille ar
men werd eenigermate tegemoet gekomen
behalve door de gewone wekelijksche
uitkeeringen door de verstrekking van
busvleesch, steenkool en een Kerstgave,'
terwijl onlangs regelingen zjjn getroffen
voor het verstrekken van groenten aan be-
hoeftigen. Het Nationaal Crisis-comité ver
leende, trouw ter zijde gestaan door ker
kelijke en particuliere liefdadigheid, bij
stand aan velen, bij wie de nood hoog was
gestegen. In zeer vele plaatsen werden
cursussen gegeven om de werkloozen, om
vooral de jonge werkloozen bezigheid en
levensvoldoening te geven (opening van de
nieuwe „Liebaard" te Bussum).
Door het verleenen van voorschotten
voor den bouw van arbeiderswoningen
streeft de Regeering naar een aanpassing
der huishuren aan 't tegenwoordig levens
peil. Door het invoeren van een vergun
ningstelsel werd de arbeid van vreemde
lingen beperkt.
Een meevallertje voor de Schatkist en
bovendien een publieke vermakelijkheid
werd opgeleverd door de „verzwegen
in de crisisorganisaties. De voorschriften
voor de handhaving der openbare orde
werden verscherpt.
Het Parlement, dat als een ware volks
vertegenwoordiging grieven en verlangens
aan de Regeering kenbaar maakte, heeft
met nauwgezetheid zijn wetgevende taak
vervuld. Om de Communisten wat te „kal-
meeren" werd het reglement van de Twee
de Kamer aangevuld.
De bedreiging door den Minister-Presi
dent bij het jaarbegin in de Eerste Kamer
uitgesproken: „De Regeering zal niet aar
zelen toe te slaan, wanneer dit noodig
blijkt; maar als ze verplicht wordt te slaan,
zal zij raak slaan" deze bedreiging be
hoefde niet ten uitvoer te worden ge
bracht. Een dreigement was afdoende!
Wanneer wij nu nog herinneren aan de
invoering van de nieuwe spelling, van
nieuwe regels voor den weg, van een nieu
we tijd en van een verkeerefonds, dan blijkt
wel hoe veelzijdig en ingrijpend de Regee
ring dit jaar werkzaam is geweest.
Droevig werd ons land getroffen door
het overlijden van twee leden van ons
Vorstenhuis van onze lieve Koningin-
Moeder en van Z. K. H. den Prins Gemaal.
De rouw van het gansche land toonde de
diepe aanhankelijkheid van ons volk voor
het Oranje-huis. Beter dan een jubelende
hulde heeft deze stille, oprechte deelne
ming aan Koninginen Kroonprins bewe
zen, dat het Nederlanclsche hart warm
klopt voor de monarchie.
Over de roemrijke successen van onze
nationale luchtvaart, door „Pelikaan",
„Snip" en „Uiver" behaald, werd op het
einde van het jaar een zwarte sluier ge
worpen door de ramp in de Syrische
woestijn.
Langzaam trekt de ontmoediging weer
op. Sportief berekend immers, is onze
luchtvaart het jaar geëindigd niet met
een nederlaag, doch met een 3I over
winning te Curasap.
millioenen", die de Regeering op slinksche
wijze te weten kwam. Evenwel weet de
Regeering maar al te goed, dat er nog vele
vaderlanders zijn, die hun aandeel in
de Staatshuishouding weigeren.
Behalve door de clearingwet en de toe
passing daarvan op Duitschland, behalve
door een vergemakkelijking van het „ac-
ooord", heeft de Regeering nog op tal van
andere wijzen het bedrijfsleven gesteund.
Vaak echter was deze steun niet voldoende.
Minister Verschuur, die de van harde maat
regelen boornevolle „portefeuille" van Eco
nomische Zaken zoovele jaren met moed en
beleid had getorst, voelde zich middenjaar*
genoopt zijn ambt over te dragen aan rar.
Steenberghe, die met jeugdige durf deze
zware taak op zich nam.
•jm
Uitermate omvangrijk was de taak der
Regeering in de crisiswetgeving van land
en tuinbouw, waarvan de diverse centrales
en fondsen opnieuw geordend werden. De
genomen maatregelen hadden het gelukkig
resultaat, dat de landbouw den noodigen
steun ontving. De vraag, of de bloembollen-
saneering welke eveneens gunstig werkt
dient te worden voortgezet, werd te Haar
lem met éénstemmig „ja" beantwoord. On
dernomen werd de saneering van boom-
kweekerij en bloementeelt. De toestand in
de veehouderij probeert de Regeering te
verbeteren door een nieuwe afslachting van
vee, waartegen bij de veehouders scherp
verzet rijst. Het is echter een niet te ont
kennen feit, dat de veestapel te groot is.
De omzetting van wei- in bouwland (gra
nen etc. moeten nog steeds worden inge
voerd) werd bevorderd. Tot een antiexecu
tie-wet en hypotheek-verlaging is het nog
steeds niet gekomen
Was het in de veehouderij slecht, de le
vensomstandigheden in den tuinbouw wa
ren zéér droevig. Deze tak van bedrijf is
bijna geheel op het buitenland aangewezen
en ontvangt dus de zwaarste slagen. De
Regeering heeft ook hier inkrimping van
de teelt gelast. Het blijft echter tobben:
hard werken met naakte armoede tot re
sultaat.
V
De Middenstand kreeg, na eenige strub
beling door den principieelen tegenstand
van den Minister-President, een wijziging
van de Winkelsluitingswet en een crediet-
en steun verleening voor middenstanders.
De Kath. Middenstandsvereeniging voerde
een fiksche actie voor zijn O(rdenings)
-S(dneerings) en B (eschermings)-program
ma. Wie de vaak tegengestelde verlangens
van de middenstanders kent (dit is bij de
gemeentelijke stemmingen over de Winkel
sluitingswet weer eens gebleken), begrijpt
dat het op dit terrein de wetgeving niet ge
makkelijk is.
Van een verheugende vitaliteit in het
bedrijfsleven getuigde de Jaarbeurs, wel
ke nog nimmer zoo goed was bezocht en
voorts de „Almitento", de „Amato" en de
„Grato", kranige prestaties op tentoon-
stellingsgebied.
In enkele takken werd aangestuurd op
een zekere bedrijfsorganisatie o.a. in de
schoenindustrie (waar het even misliep)
en o.a. bij de schilders en stucadoors. De
Regeering staat tegenover zulke pogingen
tot opbouw welwillend.
De Regeering handhaafde krachtig haar
gezag door op onverbiddellijke wijze in te
grijpen bij de betreurenswaardige relletjes
te Amsterdam en Rotterdam. Krasse maat
regelen werden genomen tegen misbruiken
Verlies en winst voor het
Kath. Leven. - 'n Gemeente
in crisistijd. - Van de
Leidsche Universiteit.
Nog enkele uren en 't Oude wordt weer
Nieuw. In gestagen regelmaat volgen de
jaren elkander op. Als de golfslag van de
zee, zoo rolt de tijd voort. Dagen na dagen,
weken na weken en maanden na maan
den.... Het eene jaar volgt op het andere
en de jaren rijen zich aaneen zooals de
maanden het in sneller regelmaat doen.
Oudejaar is 't en op dezen stemmings
avond doemt weer voor ons op al wat
was en wat voorbij ging.
De balans wordt opgemaakt, de balans
van winst en verlies, van vreugde en ver
driet. Mooie illusies bij het begin van het
nu weer oude jaar gemaakt, gingen als
droombeelden in rook op, om plaats te
maken voor weer nieuwe
Zoo leeft na alle verlies en alle smart
weer nieuwe hoop. Terugblikkend op het
geen was, op hetgeen wij zelf ieder voor
ons hebben gedaan of zijn tekort ge
schoten, maken wij de balans weer op en
nemen wij ons voor de gemaakte fouten te
herstellen, daaruit profijt te trekken, opdat
het nieuwe jaar niet opnieuw een einde
brengt met teleurstellingen van niet in ver
vulling gegane goede voornemens.
Aan 'n beschouwing van hetgeen de Sleu
telstad in het afgeloopen jaar aan vermel
denswaardigs bracht willen wij ter inlei
ding bij ons zelf beginnen.
En dan memoreeren wij in de eerste
plaats het feit, dat onze Courant den lsten
October vijf en twintig jaar bestond. Dat
beteekende vijf en twintig jaren Katholiek-
cultureele, sociale en politieke arbeid.
'n Woord van hulde aan de pioniers, die
deze mooie, doch lang niet gemakkelijke
taak begonnen, moge ook in dit jaar-over
zicht zeker niet achterwege blijven. De be
scheiden feestelijkheden naar aanleiding
daarvan zijn onlangs besloten met de uit
reiking van een pauselijke onderscheiding
aan twee der huidige bestuurders.
Tegenover de blijdschap over dit zilve
ren bestaan staat de droefheid over het ver
lies van onzen oud-directeur, daarna gede
legeerd commissaris, den heer B. Lans. Zijn
heengaan zoo kort voor den datum van het
zilveren bestaansfeest wierp begrijpe
lijkerwijs een schaduw over de feestvie
ring. Zijn aandenken zal bij ons in eere
blijven.
Wanneer we 'n algemeen en indruk mo
gen geven over het afgeloopen jaar, dan
kunnen we zeggen, dat er geen daverende
dingen gebeurd zijn.
Groote rampen, zooals in voorgaande jaren
wel voorkwamen, bleven ons gelukkig be
spaard. Gebeurtenissen, die tot in verre toe
komst hun nasleep zullen hebben, vielen
niet voor, hetgeen wel gedeeltelijk 'n ge
volg zal zijn van de nog steeds heerschende
algemeene depressie, die nog weinig pers
pectieven biedt, wat trouwens niet te ver
wonderen is wanneer men weet hoe de al
gemeene stand van zaken hier te lande
zoowel als elders is.
HET KATHOLIEKE EN SOCIALE LEVEN.
Het Kerkelijk leven in de Sleutelstad be
leefde dit jaar 'n bijzonder merkwaardig
feit, n.l. de opheffing van de oude pa
rochiekerk O. L. Vr. Hemelvaart en samen
voeging daarvan met de nieuwe parochie
aan den Heerensingel. Gevallen als slacht
offer der moderne bebouwing, waardoor
de binnenstad meer en meer ontvolkt en
de buitenstad zich hoe langer hoe meer uit
breidt, is de sluiting der aloude Mon Père
als 'n ernstig verlies te beschouwen voor
het Katholieke geloofsleven bij de velen,
wien deze kerk een bijzondere plaats in het
hart had gekregen. Evenwel zijn wij er
van overtuigd, dat de Heerensingel thans
parochiekerk O. L. Vr. Hemelvaart en St.
Jozef genaamd spoedig dit ernstig ver
lies zal doen vergeten.
Gelukkig bracht het afgeloopen jaar ook
hoopvolle perspectieven voor de hernieu
wing der St. Petrus-parochie. Na heel veel
en ongewenscht lange onderhandelin
gen kwamen eindelijk de plannen voor de
nieuwe St. Petruskerk tot stand. Men is nu
zoover, dat aan het heiwerk kon worden
begonnen en de zware slagen van het blok
der heimachine beoosten den Lammeschans-
weg zullen nog wekenlang doen hooren,
dat de fundamenten der nieuwe kerk ter
dege verzorgd zullen worden. Den bouw
pastoor pastoor Beukers en den aan
nemers de fa. Bik en Breedeveld alle
succes bij hun moeitevol werk! Moge het
Kerstfeest 1935 de welverdiende belooning
brengen.
'n Ander verheugend feit, dat de uitbrei
ding van het Katholiek geloofsleven ten
duidelijkste demonstreert, mogen we noe
men de verheffing van het rectoraat van
den H. Leonardus a Portu Mauritio aan den
Haagweg tot parochie. Dat de Christus,
die in zoovele landen wordt uitgewezen,
hier de eeuwen door 'n blijvende woon
plaats vinden!
Tenslotte memoreeren we de zij het
bescheidene herdenking van het 125-
jarig bestaan der St. Lode wij kskerk. Na
lange jaren als parochiekerk te hebben af
gedaan,-werd de St. Lodewij kskerk na
den noodlottigen brand der St. Petruskerk
weer als zoodanig in eere hersteld en
dagelijks vinden honderden geloovigen hier
den Christus weer, om Hem te eeniger tijd
weer in vollen luister te kunnen verge
zellen naar 'n nieuwe luisterrijker woon
plaats.
Sedert jaren waren er in de St. Lode
wij kskerk door jonge priesters geen eerste
H.H. Missen opgedragen. Met de in eere
herstelling der St. Lodewij kskerk deden
ook de jonge priesters weer hun intrede en
deze treffende gebeurtenis geschiedde dit
jaar zelfs viermaal.
Behalve in de kerk zelve uitte het Ka
tholiek leven zich ook naar buiten bij di
verse gelegenheden.
„Katholiek Leiden" vertoonde een ver
heugend opbloeiend leven. Dit begon reeds
vroeg in het jaar bij een reünie in de Ka
tholieke H.B.S. en bij de openbare herden
king van het feest van Christus Koning in
de Stadsgehoorzaal. Wij herinneren hier
ook aan de schitterende herdenking van
het Eucharistisch Eeuwfeest op den Burcht
Het Eucharistisch Ziekentriduum werd
opnieuw gehouden en de overgroote be
langstelling voor dit jaarlijksch Zieken-
feest in de kerk aan den Heerensingel be
wees opnieuw ten duidelijkste hoezeer dit
schoone werk op prijs wordt gesteld.
Het Mannelijk Jeugdwerk van de Sleu
telstad werd evenals in geheel het Bisdom
hervormd en de hoop der toekomst wordt
daardoor naar wij hopen beter dan
ooit in vaste banen geleid om zich in dienst
te kunnen stellen van Kerk en maatschap-
pij.
De afd. Leiden van den R. K. Volksbond
vierde onder tal van blijken van belang
stelling haar veertig-jarig bestaansfeest en
op 'n wijze, welke we in deze benarde tijds
omstandigheden niet verwacht zouden
hebben, 'n Bewijs, dat de leiding der Ka
tholieke Arbeiderebeweging niet van plan
is bij de pakken te gaan neerzitten. Moge
voor haar spoedig 'n nieuwe schoone toe
komst van arbeidzaamheid en welvaart
aanbreken!
Het Katholiek onderwijs leefde op en in
het zilveren bestaansfeest der R. K. Jon
gensschool aan het Rapenburg werd het
bewijs geleverd hoe vooral de laatste
kwarteeuw van bloei in dit opzicht gespro
ken mag worden.
Tegen het einde van het jaar volgde ten
slotte nog de opening van het Sint Li-
dwina-huis, welk instituut getuigenis af
legt, hoeveel goeds de Katholieken nastre
ven op Katholiek onderwijs- en sociaal-
charitief terrein. Mogen bestuurderen der
inrichting ten spoedigste kunnen overgaan
tot den gewenschten verderen afbouw van
dit mooie werk.
VAN GEMEENTE- EN GEMEENTEZAKEN
De algemeene gang van zaken in de Sleu
telstad verschilde in het afgeloopen jaar
niet veel van zijn voorganger. De crisis-
druk werkte nog verder door in het alge
meen maatschappelijk leven en de terug
slag daarvan werkte steeds verder in op
het welzijn der-stad. Steeds verder gaande
maatregelen waren noodig om in de nooden
van een groote categorie personen te voor
zien en het gevolg ervan was, dat aan den
anderen kant steeds meer bezuinigingen
noodzakelijk werden.
Temidden van dat alles stond daar in het
afgeloopen jaar nog steeds ongerept de
ruïne van het oude Stadhuis. Het eerste
lustrum van den noodlottigen brand werd
natuurlijk zonder feestvertoon her-
