DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN 26ste Jaargang VRIJDAG 7 DECEMBER 1934 No. 7984 ^eGeid&efveSoii/fcMit t)E ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling: Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal By onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal tranco per post 2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent. TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 n GIRONUMMER 103003, FOSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: GeWone Advertentiën 30 cent per regal Voor Ingezonden Mededeelingen wordt hot dubbele van het tarief berekend. TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be- betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop: 0.50 DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE SLADEN. V Naar hooger cultureel peil Er wordt veel uitgegaan. De statistieken spreken hier zóó duide lijk, dat men het niet kan misverstaan. Een voorbeeld: In een dezer dagen verschenen statistiek der gemeente Rotterdam, welke statistiek loopt over de 'eerste negen maanden van 1934, worden o.m. gegevens meegedeeld omtrent de vermakelijkheidsbelasting. Er werden, vergeleken met hetzelfde tijdsverloop van het vorig jaar, r&im 200.000 toegangsbewijzen, waarop boven genoemde belasting verschuldigd was, meer uitgereikt. Die toename geldt voor alle soorten ver makelijkheden. Ziehier enkele nadere bijzonderheden, waarbij de tusschen haakjes geplaatste cij fers betrekking hebben op de eerste drie kwartalen van het vorig jaar: Voor schouwburgen en concerten werden uitgereikt 95.210 (75.010) toegangsbewijzen, voor bioscopen 1.092.002 (991.850)., voor va- riëté's, sport enz. 541.390 (512.858) en voor tentoonstellingen 164.150 (97.600). De opbrengst dezer belasting beliep in de afgeloopen periode 174.077,64. (In het vorig jaar was deze 160.745,67). Wie maken er in dezen tijd zulk 'n druk gebruik van de publieke vermakelijkhe den? De werkloozen! zal misschien ant woorden het Raadslid in Wassenaar, dat dezer dagen in de gemeenteraadsver gadering aldaar verköndigde, dat de werk- verschaffingsloonen te hoog zijn en zoo lazen we in een verslag dat menige ■werklooze het nu beter, heeft dan in den normalen tijd van normaal werk. En dit durfde die mijnheer beweren, terwyl hij een pleidooi hield om de opcenten op 0 te handhaven! Indien een gemeente als Wassenaar een betrekkelijk lage belasting niet kan handhaven bij zeer behoorlijke werkverschaffingsloonen en bij zeer be hoorlijke steunverleening, dan mag die betrekkelijk lage belasting niet gehand haafd blijven! Anders doet de uiterlijke welstand in zulk 'n gemeente, de uiterlijke cultuur denken aan een gepleisterd graf, waar binnen-in is de verrotting van lief deloosheid en sociale onrechtvaardigheid.. Wij zijn afgedwaald. Het antwoord op de vraag, wie, welke categorie van de be volking nog in dézen tijd zoo veel geld be steedt om uit te gaan, lijkt ons niet zoo eenvoudig. Dat speciaal de werkloozen veel uitgaan, is natuurlijk niet waar omdat zij er <geen geld voor hebben. Wèl moet de be hoefte om uit te gaan bij velen hunner grooter zijn, dan bij hen, die in bevredigen den arbeid een behoorlijk inkomen verdie nen. Doch zij hebben geen geld, om aan die behoefte te voldoen. Ons inziens moet worden geconstateerd, dat in alle kringen der samenleving de drang, om relatief veel geld uit te geven voor vermaak, grooter wordt vaak op ontstellende wijze. En het ergste is, dat het peil der ver makelijkheden, welke het meest gezocht en geliefd zijn, niet stijgende is; integen deel. Tegenover deze verschijnselen baten geen klaagliederen, tenzij deze samengaan, met arbeid en actie, om het volk in zyn geheel, om ons allen, te brengen op een hooger cultureel peil, op een hooger peil van innerlijke beschaving. GEEN HOOP MEER OP REDDING VAN ULM? HONOLOELOE, 7 Dec. (V.D.) Naar de meening der meteorologen moet alle hoop op redding van de vermiste vliegers Ulm en zijn begeleiders worden opgege ven, aangezien de weersgesteldheid op zee zoo ongunstig is, dat nauwelijks kan wor den aangenomen dat het vliegtuig zich na zijn noodlanding op het water nog eenige dagen drijvende heeft kunnen houden. MET ELKANDER VOOR EEN ANDER! Wanneer de zon van voorspoed en wel vaart ons bestraalt en wanneer wij de vruchten van onzen arbeid kunnen pluk ken, dan schijnt er weinig aan ons aardsche geluk te ontbreken. Maar als die zon is ondergegaan en de nacht der werkloosheid over ons is geko men, dan moet geteerd worden op de re serves, die wij in goede tijden hebben ge kweekt en zien we met smachtend verlan gen uit naar de betere dagen, die kunnen en zullen komen. Er zijn echter menschen, die geen reser ves hebben kunnen maken en die in den goeden tijd nog juist genoeg hebben om van te leven, maar die de stormen van den tijd niet kunnen weerstaan. Voor die ongelukkigen, in zoover zij be- hooren tot de niet-gesteunde werkloozen, heeft de Vereeniging De Nederlandsche Dagbladpers een actie geopend om hen op het a.s. Kerstfeest met een gave te verheugen, ten einde een straaltje van hoop en van blijdschap in hun somber be staan te werpen. Zoo velen der gesteunde werkloozen heb ben het ook slecht, doch voor dezen is de Kerstgave van rijks- en gemeentegeld een tegemoetkoming in den nood. Wie nog in goeden doen is, taste eens royaal in den buidel om de zaligheid van het geven te genieten, en wie minder met aardsche goederen is gezegend, schenke het „penningske der weduwe", dat ook wel kom is. Ons gironummer is 103003. Derde verantwoording van de Kerstgave-inzameling Ingekomen bij het „LeicLsch Dagblad" en bij de „Leidsche Courant": Mr. W. W. B. f 10.(Oegstgeest); H. P. V. f5.—; A. L. B. f5.—; A. K. f 1.— W. K. fl.— Mevr. Wed. H. d. J. f5.—; Dr. J. J. d. J. f5.—; J. J. B. f2.—; W. F. K. d. K. fl.—P. A. d. G. f5.—; Van ons drieën f 1.50; J. A. N. f5.C. R. Zn f3.—; Dr. H. J. M. B. f2.50 (Oegst geest); N. A. v. d. W. fl.(Oegstgeest); Mr. H. G. P. D. f 10.Dr. J. M. v. L. f5.R. D. LI.(Oegstgeest); L. v. d. A fl.— (Oegstgeest); A. M. d. B. f5.—; C. M. d. H. f 1.—; A. A. W. F. v. d. P. f 2.— (Oegstgeest); N. N. f2.50 (Lisse); Mevr. Wed. A. A. S. P. flO.—E. H. M. f5.—; Fam. Z. f2.—; E. S. f l.— A. A. M. v. P. f 1.50; Fam. D. L. fl.—M. G. B. f5.—; J. B. f 1.—; Mevr. W. f\ M. f2.50; F. H. S. f2.— (Oegstgeest); N. J. S. f 1.—T. S. W. f2.50; A. S. fl.—M. C. J. f2.50 (Oegst geest); L. M. fl.—D. B. f5.—; Dr. W. G. B. f5.(Oegstgeest); F. E. L. M. f 1. C. A. R. B. f 1.—; Prof. Dr. G. G. K. fl.50; C. S. fl.— (Ter Aar); J. B. M. f 1.—D. S. fl.50; Dr. J. D. A. B. f5.—; v. V. fl.— (Leiderdorp); C. W. J. f2.50; Mevr. L. C. A. R. f2.50; Dr. H. J. fl.— (Oegstgeest) K. F. C. v. H. t. D. f5.—; Mr. J. S. f 1.— E. W. G. f 0.63; G. B. f2.—; Q. Q. f2.50 Mevr. Wed. J. W. N.—S. f 2.—; Fam. v. H. f4.50; A. P. f2.50 (Oegstgeest); Kantoor Gem.-Ontvanger f6.85; J. A. V. L. f2. N. N. f2.50; N. N. f3.50; A. P. f 0.50 O. f2.50; R. TJ. f5.—; W. F. L. f2.50 Mevr. Wed. E. de V.B. f 10.Mej. K fl.—B. f3.—; P. v. S. flO.— Fam J. W. K. f2.50; W. G. fl.—C. F. v. R f5.W. S. fl.—Fam. M. f2.—; W. N te K. f 5.—; A. B. f 2.—; H. J. v. D. f 1.- H. D. f2.50; Busjes a.d. loketten Bur. L. D f 4.27 1/2; N.N. f 1.—; N.N. f 2.50; J. J. f 1 N. N. f5.—; F. F. fl.—J. W. f2.50 J. C. R. fl.—N. N. f2.50; N. N. f 1.- Zoeterwoude); N. N. f5.(Zoeterwoude) N. N. f 1.G. J. M. P. f 1.(Warmond) Mej. C. J. f2.50 (Warmond); F. C. A. f0.50; K. f5.(Hazerswoude). Waar geen plaatsnaam is vermeld, is de gift bestemd voor Leiden. Maandag a.s. zullen wij de volgende ver antwoording geven. Een gifte van f 2.50 is nog binnengeko men van N. N. te Hoogmade, met verzoek deze aan een bepaald persoon te doen toe komen. V TWEEDE KAMER De Minister van Sociale Zaken aan het woord. Wie de rede leest van Minister Slo- temaker de Bruïne van gistermid dag zal onwillekeurig denken aan de Sinter klaas van dit jaar, die voor de meesten wel schraal zal geweest' zyn. Het meest treft in die rede het afwezig zijn van iedere groote lijn en het hier qp daar verbeteren van sommige details; van een onderwerp als sociale zaken is trouwens heden niet anders te verwachten. Tenzij er een internationale regeling komt, zal er met de 40-urige werkweek niet veel bereikt worden; in ieder geval zal het uurloon hetzelfde blijven. Het vervangen van vrouwen en meisjes brengt groote moeilijkheden met zich. Een regeling voor de land arbeidsters is vooralsnog niet te verwachten. De departementen van Waterstaat en So ciale Zaken zijn doende met een voorberei ding van een regeling aangaande de werk tijd van chauffeurs. De toestand van het café-restaurant-ibe- drijf is dermate abnormaal, dat voor het personeel in die bedrijven nü geen regeling kan gemaakt worden. Wellicht zijn de beurtschippers nu aan de beurt voor een regeling van hun bedrijf; de andere binnenschippers zullen nog moe ten wachten. Een algemeene regeling voor het kantoor personeel is welhaast onmogelijk; hier en daar kan wellicht incidenteel iets bereikt worden. Overwogen zou worden het denkbeeld van den heer Kupers om de burgemeesters tot bescherming van de Nederlandsche mu sici aan te schrijven. De ambtenarenvan de arbeidsinspectie geven alleen bij strikte hoofdzaak toestem ming tot overwerk; men denke niet, dat sociale overwegingen hier geen rol spelen. Wat de Zondagsrust betreft, ziet de mi nister het eenige afdoende middel in een iftternationale regeling, waar echter weinig hoop op is. Al erkent spr. niet de absolute voorrang van het moceele boven het eco nomische in deze; toch wordt zooveel moge lijk de Zondagsarbeid tegengegaan. Geheel in den lijn van de politiek van dit kabinet lag sprekers standpunt t.a.v. de Bedrijfsradenwet en de verbindendverkla ring van C-A.O.'s. Hoezeer spr. ook de ster ke aandrang uit de maatschappij tot orde ningsbevoegdheid erkende, toch moest men z.i. alles vermijden, wat toestanden, die toch komen moeten kan tegenhouden; vol gens deze opvatting zouden dan ook meer C.A.O.'s ontbonden dan bindend verklaard moeten worden. De beraadslagingen over de Arbeidsver- zekering brachten weer het gewone debat i tusschen de heeren Kersten (stk. ger.) j en Smeenk (a.-r.) over het al of niet principieel toelaatbare van verzekering en dat tusschen de heeren Vos (v.b.) en Drop (s.d.a.p) over het vraagstuk van fondsvorming of omslagstelsel bij de so ciale verzekering. Voor de vervanging van de oude arbeiders door jongeren werd ge pleit door de heer Kuiper (r.k.s.p.) en Kupers (s.d.a.p), voor moederschapszorg bij loonarbeidsters door mevr. de Vries- Bruins. De Minister moest tot zijn spijt ant woorden, dat er geen middelen waren ge vonden om voor de ouderen, die uit het be drijfsleven zouden verdwijnen iets te doen. De gedachte van Mevr. de Vries-Bruins moest afgewezen worden, terwijl ook de reorganisatie der sociale verzekeringen voorloopig wel niet plaats zal vinden. De Volksgezondheid bracht natuurlijk lijk een debat over de huren met zich. Door de heeren D r e e s (s.d.a.p.) en S t e i n- metz (r.k.s.p.) werden betoogen gehou den t.a.v. deze kwestie. De eerste vond, dat de Regeering niet genoeg gedaan had, en achtte de plannen der Regeering te dezer zake onvoldoende. Hij zag enkel heil in een wettelijke verlaging van de huren en- dien de dan ook een motie in dezen zin in. De heer Steinmetz was het met deze spreker in de critiek op de Regeering eens, maar vond het geneesmiddel wat al te drastisch en meende, dat er meer te verwachten was van een verlaging door huurcontróle, waar dit noodzakelijk was. Tenslotte keurde deze spreker ook den toestand af, dat gemeen ten de huur van de steun afhouden. De meer speciale onderwerpen als land- J schapschoon en betere opleiding van bakers werden behandeld door Mevr. Bakker- Nort (v.d.); hygiëne en het gevaarlijke gebruik van pyramidol bij sloopwerken door Mevr. de Vr ies-Bruins; verpleeg sters en het gevaar voor overproductie van woningei) door mej. K a t z (c.h.). Tenslotte bracht de heer W e i t k a m p (c.h.) critiek uit op de manipulaties van de My voor Ge neeskunde t.a.v. Ziekenfondsen. Als compensatie op het buitenkansje van Woensdag, werd de vergadering gisteren eerst om 7 uur gesloten. En om 9 uur moesten wy weer in de avondvergadering zijn. De welwillende lezer neemt het daarom ons waarschijnlijk niet kwalijk, als wij pas morgen een beschouwing geven over de beraadslagingen in de avondvergadering, waarin Minister v. Schaik zijn beleid heeft verdedigd. EERSTE KAMER Gistermiddag kwam de Eerste Kamer bijeen, om eenige voorstellen af te werken. Het meerendeel betrof minder belangrijke zaken en werd zonder beraadslaging of stemming aangenomen. Bij het voorstel tot verhooging van de uitkeeringen aan de oud-gepensionneerden in het totaal met 40.000 gulden sprak mevr. Pothui s-S m i t (s.d.a.p.) haar te leurstelling uit over het feit, dat de minister na jaren van beloven nu met zulk een schijntje verbetering voor den dag kwam. Haar meening was, dat hier een beroep op de noodtoestand niet ter zake is, omdat de betrokkenen er nog veel slechter aan toe zijn. Ook de heer S m e e n g e (lib.) vond, dat hier wel wat meer gedaan kon worden. Laat de minister de te verwachten over schotten van verschillende posten hiervoor besteden. Bij deze betoogen sloten de hee ren S a v o r n i n-L ohman (c.h.) en v a n Emden (v.d.) in hun algemeene strek king aan. Minster Deckers meende zijn belofte gehouden te hebben, rekening houdend echter met de slechte toestand der financiën in het land. Indien hij verder gaat dan nu zal het getal de millioen overschrij den, omdat gelijkstelling voor de militai ren van pensioen, die van de burgers met zich brengt. Indien er overschotten op ver schillende posten komen, dan zullen deze waarschijnlijk het beste voor de verster king van de weermacht gebruikt worden. Dit wetsontwerp werd eveneens z.h.st. aangenomen. De heer H e e r k e in s-T h ij s s e n (r.k. s.p.) zwaaide de Regeering lof toe voor de I snelle wijze, waarop het wetsontwerp tot I bescherming van leerlingen tegen besmet- I telijke ziekten van personeel van inrich- tingen van onderwijs tot stand is gekomen, i Laat men de rest ook voortvarend afhan- delen, opdat dit euvel zoo spoedig mogelijk verholpen zij. Mevr. Pothui s-S m i t i (s.d.a.p.) vond het ontwerp niet verregaand I genoeg. Immers, wat bereikt men, als de I leerlingen zelf niet gekeurd worden? De kosten kunnen met de goedkoope nieuwe Philipstoestellen geen bezwaar zijn. Mi nister Marchant antwoordt, dat zoo spoedig mogelijk begonnen zal worden met de keuring; de toestellen tot onderzoek j worden binnenkort afgeleverd. Intusschen kan de eerste keuring wel 2 jaar duren. Het door mevr. Pothuis-Smit naar voren gebrachte zal de minister overwegen. Nadat ook dit ontwerp z.h.st. was aange nomen, werd de vergadering gesloten. GROOTE BRAND TE ALKMAAR. Volksbondsgebouw, waarin café en vergaderzalen, geheel uitgebrand. Hedenmorgen te omstreeks vier uur brak brand uit in het aan de N.V. Hollandsch 1 IJzermagazijn v.h. M. de Wild toebehoo- rende gebouw St. Willibrord aan de Oude Gracht te Alkmaar, bekend als het Bonds- j gebouw en stempellokaal van den Alk- maarschen R.K. Volksbond. I De brandweer, die door de Gemeentelijke Radio Distributie was gealarmeerd, nadat voorbijgangers de politie hadden gewaar schuwd, rukte spoedig met drie spuiten, een ladderauto en de magirusladder uit. Het gelukte het gezin van den heer A. Haring na veel moeite het brandende ge bouw te verlaten. Via de bovenste verdie ping, waar het gezin, bestaande uit 4 vol wassenen en vier kinderen, sliep verliet men door een dakraam het brandende ge bouw om zich door een dakraam van een naastgelegen woning in veiligheid te stel len. Het gebouw, waarin veel vergaderloka len en andere vertrekken waren, was spoe dig één vuurzee. Door de aanwezigheid van de pakhuizen van de firma de Wild aan de achterzijde bestond er gevaar voor de om geving. Door de naastgelegen woningen werden slangen gelegd, zoodat men het vuur op deze manier van twee kanten en bovendien nog vanaf de magirusladder mot in totaal zes stralen kon bestrijden. Na een uur werken kon het grootste deel van het brandweermateriaal inrukken. Het gebouw, waarin beneden een café gevestigd was, wahrachter de woning van den exploitant gelegen is en op de eerste verdieping een aantal vergaderlokalen, waarboven op de tweede verdieping de slaapvertrekken van het groote gezin van den heer Haring, den exploitant van het VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. Nederlandsche troepen naar het Saar- gebied? (2e blad). Göbbels tegen Furtwangler (2de blad). Sensationeele samenzwering in Japan (2de blad). Amerika is niet van plan toe te geven aan de Japansche eisch van vlootparitcit (2de blad). BINNENLAND. Het gebouw van den R.-K. Volksbond te Alkmaar afgebrand. Tal van vaandels van bond en onderafdeelingen verloren. (1ste blad). Groote fabrieksbrand te Gennep. (1ste blad). café, waren gelegen, is totaal uitgebrand. Niets is gered. Ook de vele vaandels van den R.K. Volksbond en zijn vele onderaf deelingen gingen verloren. Alles is echter verzekerd. De oorzaak van den brand is tot nog toe onbekend. De belendende perceelen kregen eenige waterschade benevens schade door gebroken ruiten en dakpannen. FELLE BRAND TE GENNEP. Een brandweer, die Iaat branden. Gisteravond omstreeks elf uur is door onbekende oorzaak brand uitgebroken in de moutfabriek „Aurora" van den heer Frans Beckers te Gennep. Het vuur ont stond boven de machinekamer in het ach ter gedeelte van de zes verdiepingen hoo- ge fabriek. Tien minuten nadat men den brand had ontdekt, sloegen de vlammen hoog uit. Het duurde echter ongeveer een uur voordat de brandweer van Gennep, bestaande uit een ouderwetsche handspuit, ter plaatse was. Men kon tegen de vuurzee in de fabriek, waar het vuur gretig voed sel vond in groote voorraden mout en kof fie, niets uitrichten enliet daarom den brand maar rustig branden! Het eenige, wat de brandweer deed, was de in de omgeving liggende gebouwen, waaronder het woonhuis van den heer Beckers, beschermen. De fabriek, gelegen aan den spoorweg GennepVenlo, brandde van binnen ge heel uit. De schade, die aanzienlijk is, wordt door verzekering gedekt. Dit is de vierde maal, dat deze fabriek binnen een periode van acht jaar door brand vernield wordt. Een groote menigte sloeg het vernielende werk van het vuur gade. Ook de burge meester van Gennep, de heer J. W. Wel ters, was een groot gedeelte van den naOht op het terrein van den brand aanwezig. BINNENLAND R.K. HANDELSIIOOGESCHOOL TE TILBURG. Mr. C. P. M. Romme buitengewoon hooglecraar. Naar de „Msbd." verneemt, zal met in gang van den cursus 1935/1936 aan de R.K. Handelshoogeschool te Tilburg worden toe gevoegd het onderwijs in het Staatsrecht en Administratief Recht, waartoe als Bui tengewoon Hoogleeraar zal worden be noemd mr. C. P. M. Romme te Amster dam, thans lector in de Sociale Wetgeving aan de genoemde Hoogeschool. Het ligt in de bedoeling, dat mr. Romme als Buitenge woon" Hoogleeraar in het Staats- en Admi nistratief Recht tevens belast blijft met het onderwijs in de Sociale Wetgeving. Vereeniging van Beverwijk en Wijk aan Zee en Duin? De gemeenteraad van Wijk aan Zee en Duin heeft in de zitting van gisteravond besloten een adres tot de Kroon te richten, verzoekend de vereeniging van de gemeen ten Beverwijk en Wijk aan Zee en Duin te willen bevorderen door aan de Staten-Ge- neraal een daartoe strekkend wetsontwerp in te dienen. De gemeenteraad van Bever wijk heeft zich reeds vroeger voor ver eeniging der gemeenten uitgesproken.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1934 | | pagina 1