F26ste Jaargang ZATERDAG 1 DECEMBER 1934 No. 7979 ÊcidóelieScni/fccmt DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN t)E ABONNEMENTSPRIJS bedrugt bij voormtbetaBng: Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal anco per post 2JJ5 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij Vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent. Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 11 GIRONUMMER 103003, FOSTBUS No. lij DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: GeVone Advertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt bot dubbele van het tarief berekend, TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin bo betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur tm verhuur, koop en verkoop: 6.59 DIT NUMMER BESTAAT UIT VIJF BLADEN WAARONDER GE ÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD. V De vrijheid ontnomen I „Iedere poging, om een wereldbeschou wing met machtsmiddelen te bestrijden, Joopt tenslotte op een mislukking uit, ten- sü de strijd den vorm heeft van een aan val voor een nieuwe geestesrichting. Slechts in den onderlingen strijd van twee wereldbeschouwingen kan het wapen van brutaal geweld, met volharding en onver biddelijkheid doorgevoerd, de beslissing aan die zijde brengen, die het ondersteunt". Aldus Adolf Hitler in „Mein Kampf'. De strijd van het nationaal-socialisme in Duitschland mag inderdaad als „een aan val voor een nieuwe geestesrichting" wor den beschouwd. Prof. Bergmann van de Universiteit van Leipzig schrijft: „Is het niet hoog tijd, dat wij onze gebeden wijden aan onze verhe ven moeder, moeder Germania? Haar beeld moet in onze kerken opgesteld en met bloe men en kaarsen versierd worden!" De schrijver van dezen volzin is een hoog. geplaatst ambtenaar die vormingscursussen geeft. Men kan zich indenken welk een verderfelijken invloed deze en dergelijke verklaringen uitoefenen op den geest van jonge menschen, die gedwongen worden, om zoo iets aan te hooren. Een ander hooggeplaatst ambtenaar, de Pruisische Oberpresident Kube, richt zich tot de jeugd met de volgende woorden: i,Wij zullen er voor zorgen, dat de Duit- sche jeugd in den trotschen geest van Lan- gemarck wordt opgevoed en niet in den geest van den een of anderen godsdienst. Het geloof der Duitsche jeugd is alleen het geloof van Duitschland. Daarom moet gij te midden van de godsdiensthaat dit eene onthouden: Mijn Duitsche jongen: God wil dat gij op aarde aan Duitschland en aan zijn onsterfelijk leven gelooft en wij zullen u het recht op dit geloof met ge weld opdringen. Adolf Hitler zal zijn, gis teren, heden en in eeuwigheid!" Tegen dergelijken om 't niet tè hard te zeggen: dergelijken onzin vlamt, onge twijfeld, bij duizenden Christenen in Duitschland een protest op. Maar dat pro test moét onderdrukt. Zij moéten zwijgen. Zij moéten zwijgen dat is het ergste. De vrijheid, om op te komen voor een respectabele, een heilige overtuiging, is een goed, is'een recht, dat den Duitschen Chris tenen, dat onzen geloofsgenooten in Duitschland voor een zeer aanzienlijk deel is ontnomen! TWEEDE KAMER Defensie-begrooting De rede van den heer Albarda (S.D. AP.), die repliceerde, was niets anders dan een groote omtrekkende beweging, een beweging, die niet eens tot een defi nitieve slag heeft geleid. Als de Minister van Defensie verweet: het contact van so cialistische Kamerleden met Marinebon den is voor de tucht een gevaar, dan wist de leider der socialistische fractie niet be ter te doen dan zuiverformalistisch aan te toonen, dat dit contact niet verboden was. Als de Minister beweerde, dat de houding van de S.D.A.P. met pers en bonden ver derfelijk was voor een goede geest in het leger, dan volgde er geen verdediging op deze aanval (gaat het anti-militairisme bij den heer Albarda tot in het geestelijke toe?), maar er werd getracht aan te too nen, dat er nooit met zooveel woorden tot illegale handelingen aangespoord was! In dit verband herinnerde de heer Ti- lanus (C~H.) aan de groote vreugde waarmede een van de fractiegenoot en van den heer Albarda de berichten over ille gale handelingen aanhoord had; en de heer Duymaer van Twist (A.R.) karak teriseerde de houding van de S.D.A.P. met de uitdrukking: een vaan in de mist. Minister Deckers dupliceerde, be wees opnieuw met een stroom van nieuwe gegevens de ondermijnende invloed van de SJD.AP. op het marine-personeel en gaf De Kerstinzameling De Nederlandse he Dagbladpers heeft het initiatief genomen tot een inzameling voor een Kerstgave aan de behoeftigen. Een loffelijk initiatief, dat aller daadwer kelijke sympathie verdient daadwer kelijk, dus in klinkende munt! Wij, Katho lieken, onttrekken ons, natuurlijk, niet aan medewerking, al dragen wij ook reeds vele offers naar onze charitatieve vereenigingen en instellingen „Geen gift is te klein, geen bijdrage te groot" zoo werd in de eerste oproeping geschreven. Geen gift is te klein.... In haar algemeenheid is dit juist de inzamelaars zullen natuurlijk ook de geringste bijdragen dankbaar aanvaarden maar allen, die in staat zijn iets af te zonderen voor dit mooie doel, moeten er voor zorgen, dat het óók op hen persoonlij k: slaat: Geen gift mag te klein zijn! Giften voor de Kerstgave hebben niet het karakter van een aalmoes, zij zijn een offer. De gever ontzegt er zichzelf, als het noodig is, iets voor. Zij die kapitaal bezitten en zij die nog werken, hebben hier een taak te vervul len! De giften moeten stroomen! Er kan ook zoo nuttig met lijsten ge werkt worden. Wie neemt op fabriek, werk plaats, kantoor of winkel het initiatief om zoo'n lijst aan te leggen? Wie collecteert op vergaderingen, op concerten, op uitvoerin gen? Penningmeesters van vereenigingen of clubs die goed bij kas zitten, hebben ook een taak te vervullen. Wie terwille van zijn z wa ar -getr o ff en medemenschen zich de zwaarste opoffering getroost, zal voor zichzelf het beste Kerst feest vieren. Er moet, als de inzameling is afgeloopen, gezegd kunnen worden: Geen gift was te klein! Dus: Met elkander voor een ander! tevens de heer ter Laan (S.DAJP.) een veeg uit de pan, die beweerde, dat de vier millioen meer voor defensie van de werk- loozen afgenomen was: de gezagsondermij nende invloed is onderdrukt; ik ben mees ter van het terrein. De heeren G o s e 1 i n g (RJC.S.P.) en d e Geer (C.H.) rekenden met den heer Joc- kes (V.D.) af. Indien gij zoo stemt, zooals gij wilt, dat de anderen stemmen, dan wordt de begrooting verworpen, maar dat wilt gy niet: ra, ra, hoe kan dat? Zeer te recht kenschetste de heer van Poll (RJC S.P.) bij wijze van interruptie het betoog van den heer Joekes als antwoord op dit raadsel, als een „aardig afleidend offen sief'. Immers dit offensief richtte zich te gen een zwak punt in de rede van den heerDuymaer van Twist! Ten slotte verklaarde ook de Minister nog eens, niet te kunnen begrijpen hoe een partij een zoo belangrijke begrooting kan ver werpen en tegelijkertijd het algemeen be leid van de Regeering goedkeuren. De heer Westerman (N.H.) was zoo vrij geweest de schuld van den achterstand van ons leger te werpen op die politieke partijen, die het van de kiezers moeten heb ben, dus zoowel het leger willen sparen als zoo zuinig mogelijk zijn. Volgens deze ge achte spreker zou de heer Schaepman (R.K.S.P.), die dit betoog helaas niet kon onderschrijven, toch nog wel een goed va derlander kunnen worden. Laatstgenoem de verheugde zich met de mededeeling, dat hij nog vooruit kon gaan, maar zag er in dit opzicht geen gat in voor den heer Wes terman, die desnoods zijn vaderland aan zijn chauvinisme zou opofferen. De Minis ter zag de oorzaak van den achterstand dan ook in de niet-bij-te-houden-snelheid van de technische vooruitgang; er is dan ook in alle legerachterstand. Op een betichting van den heer Snee vliet (R.S.P.), dat de Minister een oor logzuchtig man zou zijn, in tegenstelling met zijn geloofsgenoot Pater Henricus, ant woordde deze even groot tegenstander van alles wat naar oorlog zweemt te zijn als wie ook, maar dit wil nog niet zeggen, dat afbraak van de weermacht opbouw van den vrede is. Nog werd er gesproken over de mobili satie-slachtoffers en de instelling van een beroepsinstantie te dezer zake. De heer ter Laan (S.D.A.P.) pleitte vooral voor een wetswijziging in dezen zin, maar de noodzaak hiervan werd betwist door de heeren Rutgers van Rozenburg (C.H.) en Su r i n g (R.K.S.P.), daar de wet mild genoeg en de toepassing van die wet zeer soepel is, waarbij de Minister zich aansloot. Over het voorstel van den heer ter Laan en over de Begrooting van Defensie zal Dinsdag worden gestemd. Speciaal vermeld zij nog de opmerking van den heer Goseling t.a.v. een verwijt van den heer Joekes aan het adres der R.K. Kamerfractie als zou de houding van deze fractie tegenover de regeering onduidelijk zijn. De heer Goseling verklaarde n.L, dat de Katholieke fractie wel een afwach tende houding aan moet nemen, daar de Minister-President naar de afzonderlijke begrootingen verwezen had voor de beant woording van verschillende vragen. Maar vast staat, dat, als de toestand onduidelijk zou blijven, de fractie tegen de geheele Re geering zou optreden. Deze houding is juist tegenovergesteld aan die van de Vrijzinnig-democraten. Dat deze opmerking terecht was, scheen de heer Joe kes door zijn zwijgen te willen toegeven. BINNENLAND HET BLOEMBOLLENBEDRUF. Patroonsbonden hebben de C. A. O. per 1 Maart opgezegd. Zooals in de laatste vijf jaar telkens het geval is geweest, hebben de patroonsbon den in het bloembollenvak het collectief arbeidscontract met de werknemersorgani saties drie maanden voordat deze over eenkomst ten einde loopt, opgezegd. Het contract loopt 1 Maart as. af. Aan de drie werknemersbonden is, naar wij ver nemen, officieel niets medegedeeld om welke reden de C. A. O. is opgezegd. De onderhandelingen tusschen de pa troons en werknemers zijn nog niet be gonnen. LOONSVERLAGING BIJ DE N. H. Bonden zullen haar noodgedwongen accepteeren. Donderdagavond hebben de besturen van de drie erkende trampersoneelsorganisaties gezamenlijk vergaderd over de loonsver laging met den 5 pet. toeslag per 1 Januari noodgedwongen te accepteeren. Ook werd besloten de ontwikkeling van den finan- cieelen toestand van de N. Z. H. af te wachten en dan eventueel op de as. perso- neelsconferentie met de directie der N. Z. H. in Maart as. te trachten den toeslag van 5 pet. (die thans slechts 13 weken geldt) gecontinueerd te krijgen. Ook bij het ontslag van tien personen, noodig geworden door de reorganisatie van de afd. werken en gebouwen heeft men zich noodgedwongen neergelegd. GROOTE OPDRACHT. Door bemiddeling van de N.V. Interna tionaal Handels Consortium te 's-Graven- hage heeft de Perzische regeering aan de N.V. Nederlandsche Maatschappij voor Havenwerken te Amsterdam, opdracht ge geven voor het het bouwen van de haven Deh-No aan de Kaspische Zee. Het werk moet in vier jaren worden voltooid en de bouwkosten beloopen verscheidene mil- lioenen. In aansluiting op het bovenstaande verneemt het „Handelsblad" nog, dat de directeur van de N.V. Int. Handels-Consor tium, dr. V. Kresin, over een paar dagen naar Perzië zal vertrekken, om daar met de regeering te onderhandelen over na dere millioenen-opdrachten, bestaande in het bouwen van fabrieken en het uitvoeren van openbare werken. Ook met andere landen loopen er op het oogenblik onder handelingen, waaromtrent men zich uiter aard thans nog niet nader kon uitlaten. OPHEFFING VAN SPOORLIJNEN Uit zeer bevoegde bron kunnen wij mede- deelen, dat over het lot van de lokaalspoor wegen in de omgeving van Leiden waar over wij dezer dagen een bericht plaats ten nog geen beslissing genomen is. Wel worden omtrent de opheffing van een deel dezer lijnen onderhandelingen gevoerd, doch eenigerlei beslissing is nog niet geno men. BUURTVERKEER OP DE LIJN GOUDA—ALPHEN. Naar men ons mededeelt hebben de inwo ners van Waddinxveen succes gehad met hun pogingen om het buurtverkeer op den nieuwen spoorweg uitgebreid te krijgen. Ingaande 1 December wordt nJ. buurt verkeer ingevoerd van Waddinxveen naar Leiden en omgekeerd. Er is nu op deze lijn en aansluitingen op de volgende baanvakken buurtverkeer n.l. Gouda-Alpnen aan den Rijn, Boskoop-Rot terdam en Waddinxveen-Leiden, hetgeen nog niet in de reisgidsen is vermeld. MINISTER KALFF EN DE LOONS VERLAGING VAN HET SPOORWEG PERSONEEL. Niet al te „letter^-lijk"! De „Maasbode" schrijft: „Zooals bekend, had de minister van Wa terstaat zich bereid verklaard voor 1935 en 1936 af te zien van verdere loonsverlaging voor het spoorwegpersoneel, indien alle organisaties de voorgestelde verlaging van 5 pet. zouden aanvaarden. De groote organisaties hebben die, hoe ongaarne ook, gedaan; een paar kleinere weigerden. De overgroote meerderheid van het spoorwegpersoneel wordt echter door de accepteerende organisaties vertegenwoor digd. Minister Kalff houdt zich echter aan de letter van zijn eisch: alle organisaties moeten zich accoord verklaren, en reser veert zich, nu daaraan niet is voldaan, vrij heid van handelen voor 1935 en 1936. Wij betreuren die ten zeerste. Het spoorwegpersoneel heeft in over groote meerderheid een tegemoetkomend heid niet op andere en betere wijze geho- gepaste loonsverlaging warme waardeering verdient. Een paar jaar rust en zekerheid achten wij juist voor een met zulk een verant woordelijke taak belast en door loonsver laging zwaar getroffen personeel meer dan wenschelijk. Die zekerheid wordt nu aan dat perso neel onthouden door toedoen van een on belangrijke minderheid. Minister Kalff moge zich nader beraden, of de houding van de overgroote meerder heid niet op andeer en betere wijze geho noreerd dient te worden." Tot zoover de „Maasbode". Intusschen vernemen we, dat minister Kalff gisteren toegezegd aan een delegatie uit personeelsbonden, dat de loonen in 1935 en 1936 niet op de helliing zullen komen, behoudens de in de bespreking met de di rectie op 5 November ter sprake geweest zijnde buitengewone omstandigheden. Beroepsziekte bij personen, die ©en Diesel-motor bedienen. Dr. Laignel-Lavastine en dr. Liber dee- len in de Presse médicale van 10 October wetenswaardige bijzonderheden mede over ziekteverschijnselen, die zij hebben waar genomen bij personen, die een Diesel-mo tor bedienen. Het eerste geval was een man van 32 jaar, die verschijnselen van bronchitis had en bovendien een eigen aardig rood uitslag verspreid over vrijwel het geheele lichaam. De man vertelde, dat hij dien uitslag gekregen had sedert hij in 1932 belast was met het rijden met een door een Dieselmotor voortbewogen lorrie. De uitslag verdween, wanneer hij eenigen tijd niet met die lorrie had gereden en pleegde terug te keeren, wanneer hij weer een paar dagen op die lorrie had gezeten. Bovendien klaagde hij over hoofdpijn, misselijkheid en oorsuizen en duizeligheid, terwijl hij een paar keer flauw was geval len en ook wel eens had overgegeven. Zoo nu en dan was hij tijdens het rijden met de lorrie even de kluts kwijt, gedurende een paar minuten. Bij volledig neurolo gisch onderzoek werden geen afwijkingen gevonden. Wel werd bij drie andere ver zorgers van Dieselmotoren vastgesteld, dat ze niet alleen een soortgelijk uitslag had den, maar eveneens last hadden van der gelijke aanvallen van duizeligheid en mis selijkheid. De schrijvers veronderstellen, dat de oorzaak van deze ziekteverschijnse len gezocht moet worden in de verbran dingsproducten van de zware olie. Het ver dient zeker aanbeveling, dat ook in ons land bij het te verwachten toenemend ge bruik van dergelijke motoren door den ge neeskundigen dienst van de arbeidsinspec tie nauwlettend acht gegeven wordt op het voorkomen van soortgelijke gevallen van wat kennelijk een beroepsziekte of beroepsvergiftiging is. Vooral waar de belangen van de veiligheid hierbij ten nauwste betrokken kunnen zijn. Nieuwe vindingen van wijde perspectieven bren gen dus ook nu weer hun nadeelen en ge varen en kansen op nieuwe ziekteverschijn selen met zich. „N.R.C." Abonnementskaarten voor rij wiel vervoer. Naar wij vernemen zullen de Ned. Spoor wegen met ingang van 1 Januari a.s. abon nementskaarten voor het vervoer van rij wielen invoeren. De houder van een zoo danige abonnementskaart zal zyn rijwiel een onbeperkt aantal malen kunnen doen vervoeren met alle gewenschte treinen, ook met sneltreinen, waarmede rijwielvervoer plaats heeft ,TeL" VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. Laval noodigt Berlijn uit toe te treden tot het Oostelijk Locarno-pact (3de blad). Eirypte's grondwet opgeheven. (3de blad). Het mysterie van den verdwenen presi dent van Bolivia. (3de blad). HET HANDELSVERDRAG MET SPANJE. Gelukwensch der Katholieke werkgevers. Namens de Alg. R.-K. Werkgeversvereni ging is, naar wij vernemen, gisteren hei volgende telegram gezonden aan de Ne derlandsche regeering. „Het bestuur der Katholieke Werkge versver eeniging wenscht de regeering geluk met het ratificatiebesluit van de Spaansche Cortes tot inwerkingtreding van de han delsovereenkomst met Nederland. Het dankt dit gunstig resultaat aan uw krachtig beleid. w.g.) GULJE. „DE OPMARSCH". Wij ontvingen het tweede proefnummer van „De Opmarsch", 14-daagsch propagan dablad der R. K. Staatspartij. Het ziet er frisch uit! Aspect en indeeling is héél veel beter, dan bij het eerste proef nummer. De propagandisten kunnen er mee op pad gaan. De korte, pittige artikeltjes zullen met pleizier gelezen worden; en de manier, waarop ze worden voorgezet, dwingt tot lezen. Wij hopen, dat „De Opmarsch" nu zoo veel abonné's krijgt op het proefnummer, dat het bevel tot den definitieven opmarsch spoedig, kan gegeven worden. MEER HANDELSVRIJHEID BU DE VARKENSAFZET Het comité inzake de uitvoering der Crisisvarkenswet, waarbij aangesloten zijn de Nederlandsche Bond van Varkenshan delaren, de Nederlandsche Bond van Groot handelaren in varkensvleesch en produ centen van gezouten spek en reuzel en de Nederlandsche Bond van Grossiers in ge slachte varkens, heeft in zijn laatste ver gadering ter bespreking van den algemee- r.en toestand op het terrein der varkens beweging vastgesteld dat het thans vigee- rende systeem mogelijkheden heeft ge opend voor bevoorrechting en bevoordee ling van bepaalde groepen belanghebben den. Waar het uitgeven van de biggenmer- ken gebaseerd is op sterke inkrimping der varkensvoorraden en de tellingen reeds een vermindering hebben aangegeven van circa een vierde gedeelte tegenover het aantal varkens in 1932, acht het comité thans de tijd aanwezig om verschillende beprkingen die het vrije bedrijfsleven zijn opgelegd te doen beëindigen. Het grondt deze overweging op het feit, dat het sur plus aan varkens, wat op de binnenland- sche markt drukte thans verdwijnen gaat vanwege het uit de markt nemen der zwa re varkens door de Centrale. Unaniem werd uitgesproken dat een systeem van geijkte concurrentievoorwaarden voor een gezond beleid noodzakelijk geacht wordt en de algemeene toestand ten goede zal komen. Dit voorkomt dat bepaalde groepen zienderoogen zich bevoorrecht zien ten koste van anderen, die als uitvloeisel van het vigeerende systeem, in zeer moeilijke omstandigheden zijn gebracht. De factor van vrije aankoopen via de binnenland- sche markt en voor een ieder op dezelfde condities brengt groote vereenvoudiging van de daarvoor ingestelde crisisbureaux en beteekent een verbetering voor het al gemeene bedrijfsleven. Tevens werd geconstateerd dat de alge meene ontevredenheid die is ontstaan rond om de varkenscrisiswet, het overloopen naar extrimistische partijen heeft bevor derd, en voor een belangrijk deel op re kening van de thans gevolgde methode ge schoven moet worden. Hierdoor dreigen de leiders der bonafide organisaties hun ordenende invloed op de leden te verlie zen. Een hernieuwde actie tot verbetering van den onhoudbaren toestand zal worden ingeluid in de verwachting, dat men ein delijk in het belang der gemeenschap daar aan tegemoet komt.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1934 | | pagina 1