26ste Jaargang
DINSDAG 27 NOVEMBER 1934
No. 7975
Ste- £eicbeli£6oii/ta/rtf
DAGBLAD VOOR LEDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
Pij onze Agenten ZO cent per week 2.60 per kwartaal
anco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per reg^l
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIF
3LADEN.
V Een sympathiek verbod.
De ondergang van de maatschappij is een
feit geworden, als zelfs openlijk met God
wordt gespot of openlijk met den den
Schepper verschuldigden eerbied geen re
kening wordt gehouden.
Die ondergang is des te dieper naar de
mate de verzaking aan de plichten van
eerbied tenopzichte van God algemeen is.
't Ligt daarom op den weg der Over
heid, 't is daarom een plicht der Over
heid, om alles te verhinderen, wat wijst
op ondermijning van den eerbied voor den
Schepper.
De burgemeester van Utrecht heeft een
tooneel-uitvoering van de Utrechtsche Stu-
denten-Tooneel-Vereeniging verboden. Het
betrof de vertooning van het stuk „Grazige
Weiden" van Marc. Connelly.
De Utrechtsche burgemeester motiveerde
dit verbod als volgt:
„Het plan bestond het stuk te vertoonen
op een wijze, welke bij voorstellingen van
studenten-tooneelgezelschappen gebruike
lijk is, derhalve met *zang, toespraken,
bloemen voor de spelers en bal aan het
slot. Met het oog op den inhoud van het
tooneelstuk, dat, wil het niet den indruk
van profanie geven, vóór alles een devote
stemming vereischt, heeft de burgemeester
bezwaar tegen een openbare vertooning
ervan. Door een andere inkleeding van de
uitvoering zouden zijn bezwaren niet wor
den opgeheven. Het weergeven van ge
deelten uit den Bijbel, gelijk deze in de
voorstelling van negers leven, door als ne
gers verkleede en geschminkte spelers in
een van de Amerikaansche zoo sterk ver
schillende Hollandsche omgeving, houdt,
z.i., in het bijzonder gelet op het feit, dat
ook God ten tooneele verschijnt en de
wijze waarop dit geschiedt, een zoo groot
gevaar van krenking van godsdienstige
gevoelens en aanstoot in, dat bij hem be
zwaar blijft bestaan".
Voor dit verbod betuigen wij onze waar
deering.
Ook de motiveering heeft onze volledige
instemming; hoewel daarin misschien dui
delijker had kunnen zijn uitgesproken, dat
de bedoelde uitvoering in zich ook'afge
scheiden van krenking van godsdienstige
gevoelens en aanstoot veroordeeld moet
worden, omdat zij in strijd is met den eer
bied voor God. Zelfs al is het niet zoo be
doeld.
Zelfs aangenomen, dat met het schrij
ven van dit stuk niets kwaads is bedoeld
(de orthodoxe hoogleeraar G. van der
Leeuw, die het in het buitenland zag, er
kent er een goed element in, maar ont
raadde toch de opvoering in Holland) zijn
wij van oordeel, dat dergelijke stof niet
op de planken hoort oordeelt ook de
liberale „Avondpost".
Het verbod van den Utrechtschen bur
gemeester was een sympathiek verbod.
BINNENLAND
RIJWIELPLAATJE VÓÓR OP HET
SPATBORD
De minister van financiën heeft met be
trekking tot de wijze van bevestiging van
het rijwielbelastingplaatje nader bepaald
dat dit ook mag geschieden op den boven
kant van het vóór de voorvork van het rij
wiel uitstekende gedeelte van het spat-
scherm van het voorwiel binnen een af
stand van 15 cm. van de balhoofdbuis. Het
merk moet in dit geval zoodanig zijn ge
vat in een houder, dat het in verticale
richting wordt geplaatst met de daarop
voorkomende teekening naar voren ge
keerd. Deze teekening moet geheel zicht
baar zijn, terwijl voor het merk geen voor
werpen op het spatscherm zijn aangebracht
welke het gezicht op het merk belemme
ren.
BEDRIJFSKINDERTOESLAG.
VOORONTWERP VAN WET.
De Minister van Sociale Zaken heeft bij
den Hoogen Raad van Arbeid aanhangig
gemaakt een voor-ontwerp van een wette
lijke regeling inzake verplichten bedrijfs-
kindertoeslag.
Aan een commissie uit den Raad zal wor
den opgedragen omtrent dit voorontwerp
prae-advies uit te brengen.
De strekking van dit ontwerp is, de mo
gelijkheid te openen om in bedrijven, waar
vrij willige bedrijfskindertoeslagregelingen
bestaan, voor de daartoe niet toegetreden
werkgevers in het geheele land of in een
gedeelte des lands verplichten kindertoe
slag in te voeren.
Volgens het ontwerp kan invoering van
verplichten kindertoeslag alleen geschieden
op verzoek van den Bedrijfsraad of bij het
ontbreken daarvan op verzoek van een of
meer vakvereenigingen van werkgevers of
arbeiders, waarvan leden bij de kindertoe
slagregeling in het bedrijf betrokken zijn
en nadat alsdan de voornaamste der overige
vakvereenigingen van werkgevers en ar
beiders, waarvan leden bij de kindertoe
slagregeling betrokken zijn, in de gelegen
heid zijn gesteld bezwaren daartegen schrif
telijk bij den betrokken minister kenbaar
te maken.
DE „WILDE" AUTOBUSSEN.
Inbeslagneming der touringcars niet
toelaatbaar verklaard.
Het gerechtshof te 's-Gravenhage heeft
het vonnis van den president der rechtbank
aldaar in de procedure van een autocar
ondernemer, tegen den Staat der Neder
landen bevestigd. Deze ondernemer had,
evenals enkele anderen, geregeld touring
cars laten rijden op het traject Amsterdam
Den HaagRotterdam, hoewel hij geen
consent voor een autobusdienst op dit traé
had.
De president achtte, daargelaten of het
onderhouden van dezen dienst wettelijk
geoorloofd is, het inbeslagnemen en -hou
den van de autobussen niet toelaatbaar en
ook het Hof heeft thans beslist, dat een
dergelijke inbreuk op het eigendomsrecht
van particulieren te ver gaat, daar het hou
den van autobussen niet aan bijzondere
voorwaarden gebonden noch onder bepaal
de omstandigheden verboden is.
De N.V. van Zetten's auto-onderneming
deelt mede, dat zij van mr. C. W. baron van
Dedem, ambtenaar van het O.M., bericht
ontvangen heeft, dat haar van heden af
vergunning is verleend tot het onderhouden
van de verbinding AmsterdamRotterdam
per touringcar, tot de eindbeslissing van
de rechtbank, eventueel van den Hoogen
Raad, is genomen.
R.-K. STATENKIESKRING „LEIDEN".
Ter uitvoering van de besluiten der Al-
gemeene Vergadering op Zaterdag 24 No
vember j.L te Leiden gehouden wordt het
volgende ter kennis gebracht:
1. De R.-K. Statenkieskring Leiden zal
met een lijst van 6 candidaten in de a.s.
Statenverkiezingen uitkomen.
De aangesloten kiesvereenigingen kun
nen dus hoogstens 6 candidaten stellen.
De namen, voornamen, woonplaats, be
roep en eventueele openbare functies der
door de aangesloten kiesvereenigingen ge
stelde candidaten moeten voor of op 6 Ja
nuari 1935 bij den secretaris der R.-K.
Statenkieskring zijn ingekomen. Te laat
ingekomen zendingen worden terzijde ge
legd.
De stemmingen over de candidaten zul
len worden gehouden voor No. 1 en 2 op
10 Februari 1935.
Voor No. 36 op 24 Februari 1935.
De processen-verbaal der uitslagen met
bijbehoorende stukken moeten zijn inge
zonden bij den secretaris van den Staten
kieskring ten zijnen huize tot uiterlijk 4
uur n.m. en in restaurant „Den Burcht" te
Leiden tussohen 5.30 en 6 uur n.m.
Van de eerste stemming op 11 Febuari
1935.
Van de tweede stemming op 25 Februari
1935.
Algemeene opmerkingen: Officieele
stembiljetten zullen gratis en tijdig ver
strekt worden en zullen voor elke stem
ming per postpakket aan heeren secretaris
sen worden toegezonden.
Aan de stemming kunnen alleen deelne
men kiesgerechtigde leden, die op 1 Jan.
1935 lid der kiesvereeniging zijn.
Dringend verzoek: Met het oog op de
aantallen stembiljetten en processen-ver
baal wordt aan heeren secretarissen ver
zocht voor 6 Januari 1935 aan den heer se
cretaris van den Statenkring op te geven:
aantal leden en aantal stembureaux in
iedere kiesvereeniging.
EEN REDE VAN PATER HENRICUS.
In een vergade.ring van de R. K. Werk-
liedenvereeniging te Enschedé heeft pater
Henricus weer een rede gehouden.
God schrijft de geschiedenis, aldus ving
spr. aan, maar wij zijn de levende pen. Be
seffen wij wel voldoende onze groote ver
antwoordelijkheid? Het nageslacht zal óf
standbeelden voor ons oprichten óf ons als
groote lafbekken bestempelen. Men
schermt tegenwoordig veel met het woord
„internationaal", maar wanneer daar een
groep recht op heeft, dan zijn dat de Ka
tholieken, die reeds 1900 jaar oud zijn en
de garantie der eeuwigheid bezitten. Onze
tijd staat in het teeken van herfsttij, van
buskruit, van brood en spelen. Gelukkig
zijn er nog heiligen op den dag van van
daag, en is er no,g heiligheid in het gezin,
heiligheid in zaken en in de brandende po
litiek. Daar leeft Goddank nog heel veel
I moois, daarom geen pessimisme. Somber-
I heid is trouwens een woord, dat in de ka-
I tholieke dictionnaire niet thuis hoort.
I Desniettegenstaande mogen we het niet
verbloemen, dat onze tijd is geworden 'n
wonde aan het lichaam van de menschheid.
het katholicisme ligt er bij velen zoo dun
op als boter op de moderne boterham.
Voor ons moet de schoonste poëzie van
het leven zijn: een diep brandend geloof.
Godsdienst, vooral in dezen tijd, boort
energie-bronnen aan. Ons Roomsche begin
sel moet vleesch worden van ons vleesch,
bloed van ons bloed.
Onze tijd is er een van buskruit en span
ning, veroorzaakt eenerzijds door armoede
en werkloosheid, anderzijds door den cri-
tieken toestand, waarin de geheele wereld
is gedompeld, hetzij op politiek, hetzij op
sociaal-economisch gebied. Er is in ons land
een massale ontevredenheid.
Mogen wij nu met ons katholicisme maar
tevreden zijn in dezen zin: daar staat een
brandkast en op die brandkast staat een
bleedje van den H. *vntonius tegen de die
ven? Spreker noemt dat verschimmeld ka-
tholiscisme. Krijgt ons katholicisme niet
iets van bourgeoisie-manieren? Staat de
praktijk van ons katholicisme wel dicht ge
noeg bij de groote massa? Manoeuvreeren
we niet te veel met het woordje tactiek?
I Ligt op onze lippen niet te veel bestorven:
speel niet met vuur? Laat men ten minste
de oogen niet sluiten voor ruige toestan
den.
Men hee'ft spr. ophitsing verweten, maar
spr. zou willen vragen: wat hitst meer op:
een lezing of de toestanden die ophitsend
zijn? Houden we wel voldoende den wer
kelijkheid in het oog? Laten wij vooral
voor de jongeren een bedding graven en
hun ideeën kanaliseeren.
Onze tijd staat in het teeken van brood
en spelen. De huidige maatschappij is een
voortdurende repetitie van „Kaïn slaat zijn
broeder dood". Spr. gelooft niet aan een
blijvend bloeiend katholicisme, als dit ge
baseerd is op een humus van pauperisme.
De grootste oplawaai, dien we Rusland
kunnen toedienen, is het verschaffen van
werk, ook al zou blijken, dat daardoor onze
gave gulden zou moeten kelderen.
Laten wij waarachtig durven, juist door
ons geloof kunnen en moeten we zoo radi
caal zijn.
Wanneer we niet te rekenen hebben op
een spoedige oplossing der crisis, laten we
het dan probeeren nationaal, zoover onze
middelen reiken.
Spr. wil geen critiek uitoefenen, doch
vraagt slechts aan de heeren in Den Haag,
dat de kansen, die zich aanbieden, worden
benut en nieuwe kansen worden- geschapen.
Onze politiek moet veel minder gebaseerd
zijn op elkaar vliegen af te vangen. Wij
hebben veel te veel de massa van ons afge-
stooten en moeten daarom innerlijk contact
gaan zoeken.
Het groepsegoïsme moet onze rijen uit en
de klassenstrijd moet plaats maken voor
naastenliefde en een streven om elkaar
door de taaie crisis heen te helpen. Als het
waar is, dat er in de Katholieke Staats
partij een verflauwing is ingetreden, dan
moet er meer vitaliteit en activiteit in ge
bracht worden.
Spr. gelooft nog altijd in het jeugdig
idealisme van Mr. Aalberse en het zou daar
om van isegrimmigheid getuigen, op dit
moment de R. K. Staatspartij te verlaten.
Voor we iets, wat zoo historisch is gegroeid,
in de lucht laten vliegen, mogen we wel
eerst zeer ernstig nadenken of dit in dezen
tijd te verantwoorden is, en of we dan niet
zouden doen aan beeldstormerij.
Laten we trachten een spiegel te wezen
waar de buitenstaander een stukje van
God in ziet. Wij zijn onsterfelijk, laten we
dat steeds voor oogen houden. Naar
Christus onzen Koning, d. w. z. gelijk Chris
tus onze Koning. Als het moet laat ons of
ferzielen zijn, aldus beëindigde Pater Hen
ricus zyn onder ademlooze stilte aanhoorde
rede. „Tijd".
ARBEID IN BROODBAKKERIJEN
De minister van sociale zaken heeft be
paald:
ten aanzien van broodbakkerijen in alle
gemeenten des rijks te vergunnen als volgt:
lo. Door hoofden of bestuurders en door
bakkersgezellen mag, in afwijking van het
bepaalde in art. 35, tweede lid, der ar
beidswet 1919, met den bakkersarbeid wor
den begonnen: a. op Woensdag 5 Decem
ber om 2 uur des voorbiddags; b. op Don
derdag 27 December om 3 uur des voor
middags, een en ander met dien verstan
de dat voor zoover betreft broodbak
kerijen, voor welke een vergunning, als
bedoeld in artikel 37, eerste lid der Ar
beidswet 1919, is verleend telkens ge
durende 2 uren vóór het tijdstip, waarop
op genoemde dagen de bakkersarbeid mag
aanvangen, bestaande in het gereedmaken
van deeg en ovens, mag worden verricht;
c. op Maandag 24 December en d. op
Maandag 31 December, telkens om 12 uur
des nachts, onder voorwaarde, dat in de
ondernemingen, waar op de onder b en/of
c genoemde data, dan wel op den onder
d genoemden datum van deze vergunning
wordt gebruik gemaakt, op Dinsdag 25 en
Woensdag 26 December, respectievelijk
Dinsdag 1 Januari 1935 geen arbeid wordt
verricht; e. op Donderdag 27 December en
op Woensdag 2 Januari 1935 telkens om
12 uur des nachts, doch alleen voor het
stoken van ovens door één persoon.
2o. In afwijking van het bepaalde in de
artikelen 35, tweede lid, en 40, eerste lid,
der Arbeidswet 1919 mag door hoofden of
bestuurders en door bakkersgezellen op
Zaterdag 22 en Zaterdag 29 December tot
12 uur des nachts, respectievelijk 10 uur
des namiddags arbeid worden verricht en
mag de werktijd der bakkersgezellen op
die dagen ten hoogste 13 uren bedragen.
3o. Door bakkersgezellen mag, in afwij
king van het bepaalde in artikel 40, eerste
lid, der Arbeidswet 1919, op Maandag 24
en Maandag 31 December gedurende ten
hoogste 10 uren arbeid worden verricht,
tenzij een kennisgeving (coupon), als be
doeld in artikel 35, tweede lid, onder b,
der Arbeidswet 1919, tijdig is ingezonden
aan het districtshoofd der arbeidsinspectie
in welk geval de werktijd ten hoogste 13
uren mag bedragen;
aan hoofden of bestuurders van brood-
bakkerijen in alle gemeenten des rijks te
vergunnen, dat, in afwijking van het be
paalde bij artikel 35, zesde lid, der Ar
beidswet 1919, op Woensdag 5 December
en voor zoover betreft broodbakkerijen
waarin op 25 en 26 December en 1 Janu
ari 1935 geen arbeid wordt verricht op
Maandag 24 December, Donderdag 27 De
cember en Maandag 31 December deeg of
brood, dat na 8 uur des namiddags van den
vorigen dag gebakken of opgewarmd is:
lo. van 7.30 des voormiddags af uit het
gebouw met aanhoorigheden, waarin zich
de broodbakkerij bevindt, wordt ver
voerd;
3o. van 8 uur des voormiddags af wordt
verkocht of afgeleverd.
PAKKETTEN MET LEVENSMIDDELEN.
Bij verschillende weldadigheidsinstellin
gen en -vereenigingen bestaat de gewoonte
omstreeks Kerstmis pakketten met levens
middelen uit te reiken als Kerstgave.
Van meerdere zijden bereikten de Crisis-
Zuivel-Centrale aanvragen om ook dit jaar
voor dat doel onbelaste margarine, vetten
en reuzel beschikbaar te stellen.
De Crisis-Zuivel-Centrale verklaart zich
bereid dergelijke verzoeken in welwillende
overweging te nemen en noodigt de ver
eenigingen en instellingen, die daarvoor in
aanmerking wenschen te komen, derhalve
uit, haar daarbij op te geven, resp. over te
leggen:
a. een verklaring van het bestuur, waar
uit blijkt, hoeveel onvermengde margarine,
vet en/of reuzel in de jaren 1932 en 1933
ieder afzonderlijk, voor dat doel werd uit
gereikt.
b. de hoeveelheid van deze artikelen,
welke thans benoodigd zal zijn, onder bij
voeging van een door het bestuur getee-
kend afschrift van den orderbrief aan den
leverancier;
c. een verklaring van den leverancier,
van welke margarinefabriek en/of vet-
I smelterij de artikelen worden betrokken;
d. den datum, waarop deze artikelen
geleverd moeten worden;
e. den datum, waarop en de plaats,
waar de uitreiking der Kerstgave zal plaats
hebben;
f. in welke verpakking men het vet
en/of de reuzel wenscht te ontvangen.
Het is de bedoeling, dat zooveel moge
lijk de onvermengde margarine, het vel en
de reuzel zullen worden aangekocht bij
dezelfde leveranciers, van wie deze artike
len de vorige jaren betrokken zijn.
De hoeveelheid aan de instellingen te
verstrekken margarine moet minstens
5 K.G. bedragen. Grootere hoeveelheden
moeten een veelvoud uitmaken van 5 KG.
Te verstrekken vet kan voor dit doel
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Rijksbisschop Müller verliest steeds meer
terrein in den strijd tusschcn de protes-
tantsche kerken (2de blad). z
Vorstenreunie in Londen (2e blad)
Turkije wil met Frankrijk een verdrag
sluiten van wedcrzijdschen bijstand (2de
blad).
uitsluiting in 1/4-, 1/2 en 2 1/2 K.G. ver
pakking worden betrokken; te verstrek
ken reuzel alleen in 1/4 en 1/2 K.G. ver
pakking.
Buiten en behalve de banderolles, wel
ke op de te leveren artikelen moeten wor
den geplakt, dient het vervoer tevens te
geschieden onder dekking van een, door
de Crisis-Zuivel-Centrale afgegeven, gelei-
debiljet.
Aanvragen, als bovenbedoeld, dienen zoo
spoedig mogelijk, in elk geval vóór 9 De
cember 1934, te worden ingezonden aan
het adres der Crisis-Zuivel-Centrale te
's-Gravenhage. Laan van Meerderxoort 84.
Waar in 1933 meerdere aanvragen we
gens te late indieneing moesten worden af
gewezen, vestigt de Crisis-Zuivel-Centrale
de aandacht van belanghebbenden op bo
venbedoelden datum, daar ook dit jaar
aanvragen, welke haar nadien bereiken,
niet meer in behandeling, zullen worden
genomen.
De uitreiking dezer artikelen dient vóór
3 Januari 1935 te geschieden.
WA7 ANDhftk BLADtX
SC/WIJVEN
VIJF GEBODEN
In een artikel „Strijd tegen ondervoe
ding" stedt de T ij d vijf geboden a|n de
regeering en anderen daarvoor in aanmer
king komende organisaties:
I. Gij zult de „vaste lasten" (huur, gas,
electricteit, enz.) verlagen;
II. Gij zult geen particuliere ondersteu
ningsgiften van kerkelijke genootschap
pen, liefdadigheidsvereenigingen en andere
organisaties of personen in mindering bren
gen van het genoten steunbedrag;
III. Gij zult, méér dan tot nu toe ge
schiedde, de behoeflighcidsgevallen indi
vidueel geval per geval beschouwen;
IV. Gij zult de overtollige levensmidde
len, welke tóch vernietigd worden, distri-
bueeren onder de bchoeftigen, die deze le
vensmiddelen tóch niet zouden kunnen
koopen en betalen;
V. Gij zult ons bcter-onderlegde huis
vrouwen bezorgen.
STADSNIEUWS
DE DOEZASTRAAT IN FEESTTOOI.
De winkeliers van de Doezastraat hebben
'n gezamelijke St. Nicolaas-reclame uitge
dacht, waardoor zij de ingezetenen willen
aansporen hier hun St. Nicolaas-geschenken
te koopen. Tevens hebben zij daarvoor een
wedstrijd georganiseerd, waarvoor fraaie
prijzen beschikbaar worden gesteld. Het
betreft hier een slagzin-wedstrijd.
In iedere etalage nl. aer d^ej nemende
winkeliers bevinden zien letters. Deze
letters te amen vormen een slagzin, be
trekking hebbende op do Doezastraat.
De deelneming is voor ieder geheel vrij
Oplossingen moeten ingezonden worden
Doezastraat 14. vóór 6 December 1934, op
een briefkaart of brief, voorzien van een
Koningin Emma-zegel, waarmede dus te
gelijkertijd een goed werk wordt beoogd.
Voor de goede oplossingen worden 7
waardebons van 2.50 beschikbaar gesteld
Inzenders, die hun oplossing vergezeld
doen gaan van een nieuwen slagzin, be
trekking hebbende op de Doezastraat-win-
keliers, hebben kans op den hoofdprijs
zijnde een waardebon van 12.50,
In verband hiermede vestigen we spe
ciaal de aandacht op de in dit nummer voor
komende advertenties.
Tot hoofd van den oec. en adm. dienst
van de gestichten „Endegeest" enz. is be
noemd de heer J. A. Valk, thans in gelijke
functie werkzaam in het Juliana-zieken-
huis (een particuliere ziekeninrichting) te
's Gravenhage.
