Het Uiver-feest in de hoofdstad zoste Jaargang DONDERDAG 22 NOVEMBER 1934 No. 7971 e Qeui^teSoii/ïmti' DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN D£ ABONNEfaEiSïSPRIJS bedraagt bij voarnitbetafing: Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal F:j onze Agenten 20 cent per week 2.G0 per kwartaal jnco per post 2.95 per kwartaal h.et Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal* by vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent. Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS EEDRAAGT: Gewone Advertentiën 30 cent per reg«l Voor Ingezonden Mededeelingen wordt fcst dubbele van het tarief berekend. TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be- betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop: 0.50 De oeconomie en het St. Nico- laasfeest. Een geleerd klinkend opschrift voor een eenvoudig woord! Wij willen er op wijzen, dat de huidige oeconomische omstandigheden, crisis en malaise, ook hun eischen stellen ten op zichte van de wijze, waarop Sint Nicolaas moet worden gevierd. Vanzelfsprekend, helaas, geldt dat denge nen, die tot de slachtoffers behooren van de crisis. Zij moeten Sint Nicolaas wel anders vieren, dan in betere tijden, omdat zij geen geld hebben, om het nog zóó te doen. Velen moeten zelfs héélemaal afzien van het doen van inkoopen, van Sinter klaas-geschenken. Dat kan heel erg zijn; dat kan een schrijnende pijn slaan in een hart, dat zoo graag goed wil doen aan hen, die het lief heeft en die om wat blijheid en zonnige vreugde vragen. Wij denken aan ouders, die in tegenstelling met vroe ger hun kinderen niets, letterlijk niets kunnen geven. En die zyn er die zyn er velen. En deze toestand legt verplichtingen op aan anderen, aan hen en die zijn er nog veel meer! die nog voldoende hebben, zelfs ruimschoots voldoende, om anderen het Sinterklaas-feest met hên te doen mee vieren De oeconomie van dezen tijd stelt ons ten opzichte van het St. Nicolaas-feést op bij zondere wijze den eisch van een zekere, bescheiden, fijn-gevoelde en kiesch-ge- uite weldadigheid. En de oeconomie van dezen tijd maakt 't óók op bijzondere wijze gewenscht, dat zij, die nogvrijelijk over hun dubbel tjes beschikken, deze ook laten rollen. Niet 't is in dezen tijd minder dan ooit geoorloofd maar raak laten rollen, doch met overleg, met sociaal gevoel en met menschen-liefde. Dat zijn de eischen, die de huidige oeco- mische toestand stelt aan de Sin-Nicolaas- viering. Dat onze lezers voordat zij hun inkoopen doen in deze dagen iederen dag de adver tenties van de „Leidsche Courant" raad plegen is een overbodig advies. Men doet dat vanzelf, natuurlijk. De Rijksm'ddelen over October De maand October 1934 is, wat de inkom sten der „overige middelen" betreft, geen onfortuinlijke maand geweest hetgeen hoofdzakelijk te danke is aan het feit, dat het de maand is volgends op het eindi gen van een kwartaal, want in een derge lijke maand komen vesl posten binnen, die psr kwartaal worden afgerekend. In dit verband denken wij o.a. aan de omzet belasting, bij welke belasting sommige groot-handelaren een driemaandelij ksch crediet hebbsn verkregen. De „overige middelen" brachten over October 1934 op 33.040.132 tegen een raming van ƒ32.209.791 hetgeen dus ƒ830.341 méér is. Desalniettemin blijft de omzetbelas ting bij de raming ten achter, terwijl ook de meeste accijnzen de raming niet kon den behalen. De hoofdoorzaak der betere inkomsten ligt bij de invoerrechten, die deze maand 2.099.597 hooger waren dan de raming aangeeft, terwijl ook de wis selvallige inkomsten der successierechten etc. een acres van ƒ4921.03 vei'toonden. Een reden voor de toename der invoer rechten is niet te geven en hier zullen het ook willekeurige gebeurtenissen zijn ge weest (toevallig wat meer posten) waar uit geen diepere conclusies te trekken zijn. De totale inkomsten der „overige midde len" over de eerste tien maanden van het loopende jaar bedroegen ƒ293.306.788.- tegen een raming van 322.097.916.het geen een achterstand beteekent van 28.791.128.hoofdzakelijk zijn oorzaak vinden in de omzetbelasting 25.679.498), de accijns op het gedistilleerd (f3millioen circa), op suiker (minder ongeveer 8 mil- lioen), couponbelasting, minder ongeveer 900.000.terwijl een relatief beduidend surplus werd verkregen bij de reeds ge noemde invoerrechten, de rechten en boe ten van zegels, idem van registratie, idem der successie. Om tot een vergelijking te komen tot de Vorstelijke zegetocht naar en door Amsterdam Kinderhulde op het Museum-plein DE AANKOMST OP SCHIPHOL. Zij zijn aangekomen., het Uivertje-vier. Heel Nederland weet het. Half Nederland wist het gistermiddag reeds, om 2 uur, toen de glanzende Dou glas, stipt alseen K. L. M.-vliegtuig, kwam aansnorren over Schiphol. Duizenden en nog eens duizenden waren gistermiddag op Amsterdams vlieghaven getuigpn van het neerstrijken van den mooien vogel op het nest, dat hij eenige weken geleden verlaten had om z'n feno- menalen vlucht naar Australië te begin nen. Iets bijzonder viel er eigenlijk niet te zien, als men het nuchter beschouwt. Span ning was er niet. Van Parijs naar Am sterdam is maar een wip en bij de bekende stiptheid onzer piloten was niet anders te verwachten, dan dat zij dit korte traject, waarop verrassingen zoo goed als uitgeslo ten waren, in den vastgestelden tijd, zcu- den doorvliegen. Het weer was prachtig, zoodat een herhaling van de Pelikaan-sen satie, die indertijd in de mist maar niet dalen kon, ook al niet te verwachten was. Het toestel zelf was al evenmin onbe kend, want het had vóór z'n vertrek reeds ter bézichtïging gestaan. En om een vlieg tuig te zien neerstrijken, daarvoor gaat men toch niet expres naar Schiphol! En toch was het een grootsch moment. Toen de luidspreker het over het wijde vliegveld galmde: „de Uiver is in 't zicht" en de sirene driemaal loeide, toen voelde men, dat er door al die tienduizenden, die de komst van dit vliegtuig afwachtten, een siddering ging van ontroering, welke zich moest uiten in een wild gejuich en een zwaaien met zakdoeken en vlaggen. Men rekte de halzen, stond op en ja, daar kwam de ranke vogel in pijlsnelle vaart over de tribunes schieten. Hij zwenkte en draaide één, twee reuzen-kringen om het veld. Dat was nu het vliegtuig, dat de be roemde handicap-race heeft gewonnen. Hier was het terug na z'n glorieryke tocht naar inkomsten in de gelijknamige periode van last in gen, in dit jaar geheven als de om zet- en coupon belasting van het dit jarige bedrag af te trekken. Eerste 10 maanden ontvangen in 1934: ƒ293.306.788 in 1933 ƒ267.515.256; nü meer in 1933: ƒ25.791.532; omzet belasting ƒ42.237.168, couponbelasting ƒ3.401.757. beide tesamen in 1934: 45.638.925. Totaal in 1934: 247.667.863. Mindere inkomsten met het vorige jaar vergeleken 19.847.393, wat ten slotte meevalt, alhoewel het ver schil elke maand grooter wordt, hetgeen dus zeggen wil, dat de crisis nog steeds hier te lande het dieptepunt nog niet be reikt heeft. Over de eerste negen maanden van dit jaar was de achteruitgang 17.829.007.dus circa 2 millioen min der van na tien maanden, terwijl, zooals ge zegd, deze maand de wisselvallige in komsten toevallig iets ruimer hebben ge vloeid. Wat de directe belastingen betreft, inde de schatkist over de eerste tien maanden ƒ83.789.797.09 tegen ƒ91.816.734.56 in de overeenkomstige periode van het vorige jaar, dus minder 8.026.938.en dus ook hier een verdere achteruitging, vergeleken bij uit. September j.L Nemen wij de resultaten byv. over de tien maanden dan krijgen wy een ont vangst uit invoerrechten van 67.162.785. terwijl de raming over die tien maanden 62.552.083.groot was. Vermoedelijk is ten opzichte van deze post de raming aan den te lagen kant geweest. Vergelijkt men de inkomsten met die over de gelijknamige periode van 1934 dan ziet men het beeld van den achteruitgang van het interna tionale verkeer. Immers vergeten mag niet worden, dat de invoerrechten hooger ge worden zijn, zoodat een achteruitgang in geld een dubbelen achteruitgang in hoe veelheid beteekent. Over de eerste tien maanden van 1933 werden ontvangen 76.458.696.hetgeen met het heden een teruggang beteekent van 9.295.911. Hierin ziet'men tevens de consequenties van de door den nood gedwongen voort schrijding van de autarkie-gedachte, ook in ons land. het vorige jaar dienen wy de nieuwe be- Melbourne. Over deze machine hadden dui zenden pennen geschreven, hadden mil- lioenen over de heele aardbol gesproken met bewondering. Het had werelddeelen overgevlogen in enkele reuzensprongen, Europa, Azië, Autsralië. In deze machine zaten nu onze beroemde jongens, die ge huldigd waren in Melbourne, Sydney, on zen Indischen Archipel, overal langs de lange Indië-route; de jongens, die zoo'n pech hadden gehad in Albury. Ja, dat was toch wel een grootsch mo ment. Langzaam reed de in de zon stralende machine een rondje langs de tribunes; het raam van de stuurkamer stond open en uit dat raam zwaaide een arm en keek een lachende kop. Daarachter stond er nog een, en door een andere raam keken nummer drie en vier naar buiten. Men herkende ze: Parmentier, Moll, Prins en van Brugge. De zon schoot felle bliksems in de snel draaiende propellers; een klein parmantig Hollandsch vlaggetje was op den kop van de Uiver gestoken en overal daverde het gejuich en wuifden de handen. Voor het podium in het midden van de tribunes hield de machtige vogel stil, de motoren werden afgezet en langzaam vie len de propellers stil, die zulk een gewel dige prestatie hadden Ieverd. De vliegers vrouwen en de kindéreh van Parmentier waren het eerste bij de deür van het vlieg tuig. Van hen was de eerste verwelkoming en voor hen was de eerste kus van het weerzien. Dan komen de autoriteiten, de ministers Colijn, Deckers, de Wilde en Kalff, de directeur der K. L. M. Aan alle kanten klinkt het gejuich weer op en bo ven de hoofden cirkelt en wendt zich de PH.O.T.O.; het foto-toestel van de K L. M. dat de aankomst op de gevoelige plaat heeft vastgelegd. De vier mannen treden naar voren, vlak voor de trap naar het podium. Het Wilhelmus wordt ingezet. De han den gaan in saluut naar de uniformpet; allen staan in de houding. Op de tribunes gaan de hoeden af en het is een levée en masse. Statig en ernstig klinken de serene klanken van ons oude volkslied. Nederland verwelkomt zijn mannen, die den vader- landschen naam hoog hielden; Parmentier en de zijnen melden zich bij het Nederland- sche volk present. Dat was een moment om niet licht te vergeten. Toen had men direct de tocht naar Am sterdam moeten houden. Maar wat nu volgde was een langdradige en vervelende vertooning. Eindelooze redevoeringen, waarvan slechts vage klanken werden gehoord op de tribunes. De vier mannen stonden op het podium en lieten de stroom van woorden over hen heengaan. Zouden ze niet gedacht hebben: geef ons maar liever een goede sigaret. Op de tribunes loeide de trappelende menigte, teleurgesteld, omdat er zoo wei nig te beleven viel. Ze wilde de vliegers zien en toejuichen. Daartoe was nog eenmaal de gelegen heid en toen het viertal in de auto gezeten, langs de tribunes reed, om vervolgens naar Amsterdam te verdwijnen. AMSTERDAM WAS „DOOR-GEUIVERD" Amsterdam was totaal door-geuiverd. De etalages, waar de Uiver niet op de een of andere manier was vertegenwoor digd, waren in de Amsterdamsche straten te tellen. Letterlijk alles „uiverde". Men verkocht Uiver-broodjes, Uiver-speldjes. („Voor 'n stuiver ecu neele Uiver" klonk het na afloop van de plechtigheid op Schiphol, terwijl de Uivertjes daarvoor nog een dubbeltje hadden gekost!); er waren Uiver-bollen, Ui ver-chocolade, Uiver-boek- jes, Uiver-prentbriefkaarten, om van de gebruiksvoorwerpen, die voor de gelegen^ heid „geuiverd" waren, nog maar niet eens te spreken. Eerst bij de aftocht van Schiphol be merkte men terdege hoever de Amster damsche luchthaven van de hoofdstad ver wijderd ligt. Met bootjes, bussen en wa gens werden de duizenden hoofdstad- waarts Vervoerd; onafzienbare drommen dringende menschen, die niet allen meer even enthousiast waren als toen zij er kwamen. DE TOCHT NAAR DE HOOFDSTAD. De tocht van Schiphol naar de hoofdstad is een ware triomftocht geworden. Via de pontonbrug ging het naar Amstelveen, waar bij het begin van het dorp een be trekkelijk gering aantal menschen den stoet stond op te wachten. Naarmate men echter de kom van het dorp naderde werd dr drukte groter, en de auto met de vlie gers werd voortdurend luide toegejuicht. En zoo bleef het verder den geheelen weg. Van Amstelveen tot aan het Stadion stond langs den geheelen Amstelveenschenweg aan beide zijden een dichte haag juichende menschen geschaard. Langs het Stadionplein, waar een gewel dig gejuich opsteeg toen de versierde auto met de ,.Uiver"-bemanning verscheen, ging het langs den Stadionweg, waarlangs j niet alleen een dichte menigte geschaard stond, doch ook alle ramen dicht met toe schouwers waren bezet. Terwijl de stoet zijn weg in de richting van de Apollolaan voortzette, begon de duisternis reeds te vallen, zoodat de spe ciale verlichting, die was aangebracht in de auto der vier vliegers, werd ontstoken en de mannen in letterlijken zin „in het zonnetje" werden gezet, iets wat door het publiek ten zeerste werd geapprecieerd. Naarmate men echter dichter de binnen stad naderde werd de drukte langs den weg grooter, en toen de stoet langs de Stadhouderskade over het Oosteinde het Frederiksplein naderde, was de drukte langs den weg zoo enorm en verdrongen de menschen zich zoo dicht langs den ry- weg, dat ondanks alle maatrtgelen der po litie de stoet slechts stapvoets verder kon komen. Zoo ging het, in zeer langzaam tempo en onder steeds weer aanzwellend gejuich, langs de Weteringschans naar het Rijks museum, waar de politie met een sterke afzetting de doorrit had vrijgehouden De huldiging op het Museumplein. Het is ruim kwart over vijf, als de kin deren onder de poort van het Rijksmuseum hun ooren spitsen. Het rumoer dat van We teringschans en Stadhouderskade binnen dringt, zwelt aan tot een luid gejuich en ja, even later daveren de motoren der mo torbrigade onder de poort, en daarachter is de versierde, verlichte auto met de vier geuniformde vliegers. Voor het einde van de doorrit wordt halt gemaakt en glim lachend luisteren de mannen naar de kin derstemmen, die hier onder het gewelf minder ijl klinken dan ze in werkelijkheid zijn. Dan zet de auto zich weer in bewe ging en een daverend gejuich gaat op als zij buiten de poort op het Museumplein zichtbaar wordt. Even ziet het publiek kans, de afzetting te verbreken en stormt men naar de auto's, maar de politie is op haar hoede en drijft de menigte naar het trottoir terug. Zoo komt men tenslotte voor het podium. Als de vier mannen uitstap pen zet de naast het podium opgestelde Postharmonie het Wilhelmus in, dat staan de en met de hand aan de uniformpet wordt aangehoord. Met hun vrouwen en verloofden beklimmen de gehuldigden het podium en opnieuw davert het gejuich op. Ook de andere personen, die in den stoet hebben meegereden, scharen zich op het podium om de vier mannen heen, die met een kort word door den heer B. van Vlij men, als voorzitter van het I.C.A., worden begroet. Dan schalt het welkomstlied van de duizenden kinderen op het IJsclubter- rein, die onder leiding van Jacob Hamel twee liedjes zingen, die begeleid worden met een door hen zelf geslagen klepper- marsch. Het was half zes, toen hierna het huldi- gingdefilé begon. Van elke groep mag een deputatie op het podium komen en de le den der „Uiver"-bemanning de hand druk ken. Tallooze kransen, bloemstukken, oor konden en geschenken wrden overhandigd en stapelen zich bij het podium op. Wij zien een fleurige deputatie van verpleeg sters, de kleurige kleeding der Graal-meis- jes en de kleurige vlaggen der R.K. Pro- pagandaclubs, de vereeniging „De Prince- vlag", verschillende Padvindersorganisa ties, vele andere jeugdorganisaties, de ver- pleegden van verschillende weeshuizen, Ajex-aspirantjes in hun rood-witte voet- balkleed in g. in totaal ongeveer zestig or- ganisaties, de meesten met vlaggen, som- I mige met muziek- en harmoniecorpsen. Parmentier, Moll, Van Brugge en Prins, lachen en groeten, drukken handen en pra ten met hun vrouw of verloofde. De huldi- j ging schijnt hen meer te vermoeien dan i een heele handicap-race naar Melbourne en terug. Tegen zes uur is het défilé ech ter afgeloopen en dan gaat het weer in de auto's, tiisschen een nu beangstigend dich te, luid juichende haag van menschen, langs Spigelgracht, Spiegelstraat en Hee rengracht naar het Carlton Hotel in de Vij- zeistraat. DJT NUMMER rfct U1T VIER BLADEN. VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. Paraguay en Bolivia onwillig om zich aan de vermaningen van Genève te storen. (2de blad). Resultaat bereikt bij de Saardiscussies te Rome. (2de blad). BINNENLAND. Wapenen te Wageningen verstopt gevon den, welke van smokkelhandel afkomstig zouden zijn. (Laatste Berichten). Fietsrijder te Halfweg door electrische tram gegrepen en gedood. (Laatste Ber.). Voortvluchtige wissellooper uit Alkmaar te Den Haag gearresteerd. (Gem. Berich ten, 3de blad). SPORT EN WEDSTRIJDEN. De Zwaluwen verloren met 10 den voetbalwedstrijd tegen de Roode Duivels. (4de blad). Gisterenavond werden te Den Haag twee nieuwe Ned. zwemrecords gevestigd (4de blad). Onderscheiding voor den heer Plesman. Aan het diner in het Carlton Hotel, ter eere van de bemanning van de „Uiver", heeft de Minister van Waterstaat, Ir. J. A. Kalff, medegedeeld, dat het H.M. de Ko ningin heeft behaagd, den heer A. Plesman, directeur der Koninklijke Luchtvaart Maatschappij te benoemen tot Ridder in de Orde van den Nederlandschen Leeuw. Feestvreugde tot Iaat in den nacht. De vreugde over de behouden thuiskomst van de „Uiver" gaf aan de hoofdstad aan dezen avond, evenals overdag, een spe ciaal cachet. Was in den middag de be langstelling geconcentreerd op de ont vangst en de landing op Schiphol, des avonds heerschte er in de binnenstad een uitbundige stemming, die deed herinneren aan een nat ionalen feestdag. In vele cafés werd muziek gemaakt en gedanst tot twee uur 's nachts toe. Op de hoeken der stra ten stonden pierementen, en straatmuzi kanten, terwijl eerebaten hun toeren tus- sohen het publiek vertoonden. Duizenden menschen waren op de been. Tot ver na het middernachtelijk uur duurde het „Uiver"-feest voort. Rectificatie. Op onze photopagina is het onderschrift van een photo verkeerd geplaatst. Men leze: eerste zijn van 1. n. r. de Min. Kalff, Deckers, de Wilde, Colijn, enz. HERDENKING VAN WIJLEN PROF. DE SITTER. NEW YORK, 22 Nov. (V.D.) Professor dr. Harlow Sharpley, directeur van het beroemde Harvard Observatorium van de universiteit van Cambridge in den staat Massachusetts, noemde het overlijden van den Nederlandschen sterrekundige prof. De Sitter een ernstig verlies voor de ge- heele wetenschappelijke wereld. Prof. De Sitter was een der grootste astronomen van onzen tijd en zijn verlies wordt niet alleen gevoeld door de Nederlandsche we tenschap, doch door de geheele weten schappelijke wereld. TREINBOTSING IN SIBERIE. MOSKOU, 22 Nov. (V.D.) In de omge ving van Misjni Oedinsk naby Irkoetsk kwamen twee goederentreinen met elkaar in botsing. Volgens de tot nog toe ontvan gen berichten werden twee spoorwegbe ambten gedood en acht gewond, van wie eenigen ernstig. Twee locomotieven en 15 wagonds werden geheel vernield.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1934 | | pagina 1