Het Uiver-feest in de hoofdstad
zoste Jaargang
DONDERDAG 22 NOVEMBER 1934
No. 7971
e Qeui^teSoii/ïmti'
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
D£ ABONNEfaEiSïSPRIJS bedraagt bij voarnitbetafing:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
F:j onze Agenten 20 cent per week 2.G0 per kwartaal
jnco per post 2.95 per kwartaal
h.et Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal* by
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS EEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per reg«l
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
fcst dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: 0.50
De oeconomie en het St. Nico-
laasfeest.
Een geleerd klinkend opschrift voor een
eenvoudig woord!
Wij willen er op wijzen, dat de huidige
oeconomische omstandigheden, crisis en
malaise, ook hun eischen stellen ten op
zichte van de wijze, waarop Sint Nicolaas
moet worden gevierd.
Vanzelfsprekend, helaas, geldt dat denge
nen, die tot de slachtoffers behooren van
de crisis. Zij moeten Sint Nicolaas wel
anders vieren, dan in betere tijden, omdat
zij geen geld hebben, om het nog zóó te
doen. Velen moeten zelfs héélemaal afzien
van het doen van inkoopen, van Sinter
klaas-geschenken. Dat kan heel erg zijn;
dat kan een schrijnende pijn slaan in een
hart, dat zoo graag goed wil doen aan hen,
die het lief heeft en die om wat blijheid en
zonnige vreugde vragen. Wij denken aan
ouders, die in tegenstelling met vroe
ger hun kinderen niets, letterlijk niets
kunnen geven. En die zyn er die zyn er
velen.
En deze toestand legt verplichtingen op
aan anderen, aan hen en die zijn er nog
veel meer! die nog voldoende hebben,
zelfs ruimschoots voldoende, om anderen
het Sinterklaas-feest met hên te doen mee
vieren
De oeconomie van dezen tijd stelt ons ten
opzichte van het St. Nicolaas-feést op bij
zondere wijze den eisch van een zekere,
bescheiden, fijn-gevoelde en kiesch-ge-
uite weldadigheid.
En de oeconomie van dezen tijd maakt
't óók op bijzondere wijze gewenscht, dat
zij, die nogvrijelijk over hun dubbel
tjes beschikken, deze ook laten rollen.
Niet 't is in dezen tijd minder dan ooit
geoorloofd maar raak laten rollen, doch
met overleg, met sociaal gevoel en met
menschen-liefde.
Dat zijn de eischen, die de huidige oeco-
mische toestand stelt aan de Sin-Nicolaas-
viering.
Dat onze lezers voordat zij hun inkoopen
doen in deze dagen iederen dag de adver
tenties van de „Leidsche Courant" raad
plegen is een overbodig advies. Men
doet dat vanzelf, natuurlijk.
De Rijksm'ddelen over
October
De maand October 1934 is, wat de inkom
sten der „overige middelen" betreft, geen
onfortuinlijke maand geweest hetgeen
hoofdzakelijk te danke is aan het feit, dat
het de maand is volgends op het eindi
gen van een kwartaal, want in een derge
lijke maand komen vesl posten binnen,
die psr kwartaal worden afgerekend. In
dit verband denken wij o.a. aan de omzet
belasting, bij welke belasting sommige
groot-handelaren een driemaandelij ksch
crediet hebbsn verkregen. De „overige
middelen" brachten over October 1934
op 33.040.132 tegen een raming van
ƒ32.209.791 hetgeen dus ƒ830.341 méér
is. Desalniettemin blijft de omzetbelas
ting bij de raming ten achter, terwijl ook
de meeste accijnzen de raming niet kon
den behalen. De hoofdoorzaak der betere
inkomsten ligt bij de invoerrechten, die
deze maand 2.099.597 hooger waren dan
de raming aangeeft, terwijl ook de wis
selvallige inkomsten der successierechten
etc. een acres van ƒ4921.03 vei'toonden.
Een reden voor de toename der invoer
rechten is niet te geven en hier zullen het
ook willekeurige gebeurtenissen zijn ge
weest (toevallig wat meer posten) waar
uit geen diepere conclusies te trekken
zijn.
De totale inkomsten der „overige midde
len" over de eerste tien maanden van het
loopende jaar bedroegen ƒ293.306.788.-
tegen een raming van 322.097.916.het
geen een achterstand beteekent van
28.791.128.hoofdzakelijk zijn oorzaak
vinden in de omzetbelasting 25.679.498),
de accijns op het gedistilleerd (f3millioen
circa), op suiker (minder ongeveer 8 mil-
lioen), couponbelasting, minder ongeveer
900.000.terwijl een relatief beduidend
surplus werd verkregen bij de reeds ge
noemde invoerrechten, de rechten en boe
ten van zegels, idem van registratie, idem
der successie.
Om tot een vergelijking te komen tot de
Vorstelijke zegetocht naar en door Amsterdam
Kinderhulde op het Museum-plein
DE AANKOMST OP SCHIPHOL.
Zij zijn aangekomen., het Uivertje-vier.
Heel Nederland weet het.
Half Nederland wist het gistermiddag
reeds, om 2 uur, toen de glanzende Dou
glas, stipt alseen K. L. M.-vliegtuig,
kwam aansnorren over Schiphol.
Duizenden en nog eens duizenden waren
gistermiddag op Amsterdams vlieghaven
getuigpn van het neerstrijken van den
mooien vogel op het nest, dat hij eenige
weken geleden verlaten had om z'n feno-
menalen vlucht naar Australië te begin
nen.
Iets bijzonder viel er eigenlijk niet te
zien, als men het nuchter beschouwt. Span
ning was er niet. Van Parijs naar Am
sterdam is maar een wip en bij de bekende
stiptheid onzer piloten was niet anders te
verwachten, dan dat zij dit korte traject,
waarop verrassingen zoo goed als uitgeslo
ten waren, in den vastgestelden tijd, zcu-
den doorvliegen. Het weer was prachtig,
zoodat een herhaling van de Pelikaan-sen
satie, die indertijd in de mist maar niet
dalen kon, ook al niet te verwachten was.
Het toestel zelf was al evenmin onbe
kend, want het had vóór z'n vertrek reeds
ter bézichtïging gestaan. En om een vlieg
tuig te zien neerstrijken, daarvoor gaat
men toch niet expres naar Schiphol!
En toch was het een grootsch moment.
Toen de luidspreker het over het wijde
vliegveld galmde: „de Uiver is in 't zicht"
en de sirene driemaal loeide, toen voelde
men, dat er door al die tienduizenden, die
de komst van dit vliegtuig afwachtten,
een siddering ging van ontroering, welke
zich moest uiten in een wild gejuich en
een zwaaien met zakdoeken en vlaggen.
Men rekte de halzen, stond op en ja, daar
kwam de ranke vogel in pijlsnelle vaart
over de tribunes schieten. Hij zwenkte en
draaide één, twee reuzen-kringen om het
veld. Dat was nu het vliegtuig, dat de be
roemde handicap-race heeft gewonnen. Hier
was het terug na z'n glorieryke tocht naar
inkomsten in de gelijknamige periode van
last in gen, in dit jaar geheven als de om
zet- en coupon belasting van het dit jarige
bedrag af te trekken.
Eerste 10 maanden ontvangen in 1934:
ƒ293.306.788 in 1933 ƒ267.515.256; nü meer
in 1933: ƒ25.791.532; omzet belasting
ƒ42.237.168, couponbelasting ƒ3.401.757.
beide tesamen in 1934: 45.638.925. Totaal
in 1934: 247.667.863. Mindere inkomsten
met het vorige jaar vergeleken 19.847.393,
wat ten slotte meevalt, alhoewel het ver
schil elke maand grooter wordt, hetgeen
dus zeggen wil, dat de crisis nog steeds
hier te lande het dieptepunt nog niet be
reikt heeft. Over de eerste negen maanden
van dit jaar was de achteruitgang
17.829.007.dus circa 2 millioen min
der van na tien maanden, terwijl, zooals ge
zegd, deze maand de wisselvallige in
komsten toevallig iets ruimer hebben ge
vloeid.
Wat de directe belastingen betreft, inde
de schatkist over de eerste tien maanden
ƒ83.789.797.09 tegen ƒ91.816.734.56 in de
overeenkomstige periode van het vorige
jaar, dus minder 8.026.938.en dus ook
hier een verdere achteruitging, vergeleken
bij uit. September j.L
Nemen wij de resultaten byv. over de
tien maanden dan krijgen wy een ont
vangst uit invoerrechten van 67.162.785.
terwijl de raming over die tien maanden
62.552.083.groot was. Vermoedelijk is
ten opzichte van deze post de raming aan
den te lagen kant geweest. Vergelijkt men
de inkomsten met die over de gelijknamige
periode van 1934 dan ziet men het beeld
van den achteruitgang van het interna
tionale verkeer. Immers vergeten mag niet
worden, dat de invoerrechten hooger ge
worden zijn, zoodat een achteruitgang in
geld een dubbelen achteruitgang in hoe
veelheid beteekent. Over de eerste tien
maanden van 1933 werden ontvangen
76.458.696.hetgeen met het heden een
teruggang beteekent van 9.295.911.
Hierin ziet'men tevens de consequenties
van de door den nood gedwongen voort
schrijding van de autarkie-gedachte, ook in
ons land.
het vorige jaar dienen wy de nieuwe be-
Melbourne. Over deze machine hadden dui
zenden pennen geschreven, hadden mil-
lioenen over de heele aardbol gesproken
met bewondering. Het had werelddeelen
overgevlogen in enkele reuzensprongen,
Europa, Azië, Autsralië. In deze machine
zaten nu onze beroemde jongens, die ge
huldigd waren in Melbourne, Sydney, on
zen Indischen Archipel, overal langs de
lange Indië-route; de jongens, die zoo'n
pech hadden gehad in Albury.
Ja, dat was toch wel een grootsch mo
ment.
Langzaam reed de in de zon stralende
machine een rondje langs de tribunes; het
raam van de stuurkamer stond open en
uit dat raam zwaaide een arm en keek een
lachende kop. Daarachter stond er nog een,
en door een andere raam keken nummer
drie en vier naar buiten. Men herkende ze:
Parmentier, Moll, Prins en van Brugge.
De zon schoot felle bliksems in de snel
draaiende propellers; een klein parmantig
Hollandsch vlaggetje was op den kop van
de Uiver gestoken en overal daverde het
gejuich en wuifden de handen.
Voor het podium in het midden van de
tribunes hield de machtige vogel stil, de
motoren werden afgezet en langzaam vie
len de propellers stil, die zulk een gewel
dige prestatie hadden Ieverd. De vliegers
vrouwen en de kindéreh van Parmentier
waren het eerste bij de deür van het vlieg
tuig. Van hen was de eerste verwelkoming
en voor hen was de eerste kus van het
weerzien. Dan komen de autoriteiten, de
ministers Colijn, Deckers, de Wilde en
Kalff, de directeur der K. L. M. Aan alle
kanten klinkt het gejuich weer op en bo
ven de hoofden cirkelt en wendt zich de
PH.O.T.O.; het foto-toestel van de K L.
M. dat de aankomst op de gevoelige plaat
heeft vastgelegd.
De vier mannen treden naar voren, vlak
voor de trap naar het podium.
Het Wilhelmus wordt ingezet. De han
den gaan in saluut naar de uniformpet;
allen staan in de houding. Op de tribunes
gaan de hoeden af en het is een levée en
masse. Statig en ernstig klinken de serene
klanken van ons oude volkslied. Nederland
verwelkomt zijn mannen, die den vader-
landschen naam hoog hielden; Parmentier
en de zijnen melden zich bij het Nederland-
sche volk present.
Dat was een moment om niet licht te
vergeten.
Toen had men direct de tocht naar Am
sterdam moeten houden. Maar wat nu
volgde was een langdradige en vervelende
vertooning.
Eindelooze redevoeringen, waarvan
slechts vage klanken werden gehoord op
de tribunes. De vier mannen stonden op het
podium en lieten de stroom van woorden
over hen heengaan.
Zouden ze niet gedacht hebben: geef ons
maar liever een goede sigaret.
Op de tribunes loeide de trappelende
menigte, teleurgesteld, omdat er zoo wei
nig te beleven viel. Ze wilde de vliegers
zien en toejuichen.
Daartoe was nog eenmaal de gelegen
heid en toen het viertal in de auto gezeten,
langs de tribunes reed, om vervolgens naar
Amsterdam te verdwijnen.
AMSTERDAM WAS „DOOR-GEUIVERD"
Amsterdam was totaal door-geuiverd.
De etalages, waar de Uiver niet op de
een of andere manier was vertegenwoor
digd, waren in de Amsterdamsche straten
te tellen. Letterlijk alles „uiverde". Men
verkocht Uiver-broodjes, Uiver-speldjes.
(„Voor 'n stuiver ecu neele Uiver" klonk
het na afloop van de plechtigheid op
Schiphol, terwijl de Uivertjes daarvoor nog
een dubbeltje hadden gekost!); er waren
Uiver-bollen, Ui ver-chocolade, Uiver-boek-
jes, Uiver-prentbriefkaarten, om van de
gebruiksvoorwerpen, die voor de gelegen^
heid „geuiverd" waren, nog maar niet eens
te spreken.
Eerst bij de aftocht van Schiphol be
merkte men terdege hoever de Amster
damsche luchthaven van de hoofdstad ver
wijderd ligt. Met bootjes, bussen en wa
gens werden de duizenden hoofdstad-
waarts Vervoerd; onafzienbare drommen
dringende menschen, die niet allen meer
even enthousiast waren als toen zij er
kwamen.
DE TOCHT NAAR DE HOOFDSTAD.
De tocht van Schiphol naar de hoofdstad
is een ware triomftocht geworden. Via de
pontonbrug ging het naar Amstelveen,
waar bij het begin van het dorp een be
trekkelijk gering aantal menschen den
stoet stond op te wachten. Naarmate men
echter de kom van het dorp naderde werd
dr drukte groter, en de auto met de vlie
gers werd voortdurend luide toegejuicht.
En zoo bleef het verder den geheelen weg.
Van Amstelveen tot aan het Stadion stond
langs den geheelen Amstelveenschenweg
aan beide zijden een dichte haag juichende
menschen geschaard.
Langs het Stadionplein, waar een gewel
dig gejuich opsteeg toen de versierde auto
met de ,.Uiver"-bemanning verscheen,
ging het langs den Stadionweg, waarlangs
j niet alleen een dichte menigte geschaard
stond, doch ook alle ramen dicht met toe
schouwers waren bezet.
Terwijl de stoet zijn weg in de richting
van de Apollolaan voortzette, begon de
duisternis reeds te vallen, zoodat de spe
ciale verlichting, die was aangebracht in
de auto der vier vliegers, werd ontstoken
en de mannen in letterlijken zin „in het
zonnetje" werden gezet, iets wat door het
publiek ten zeerste werd geapprecieerd.
Naarmate men echter dichter de binnen
stad naderde werd de drukte langs den
weg grooter, en toen de stoet langs de
Stadhouderskade over het Oosteinde het
Frederiksplein naderde, was de drukte
langs den weg zoo enorm en verdrongen
de menschen zich zoo dicht langs den ry-
weg, dat ondanks alle maatrtgelen der po
litie de stoet slechts stapvoets verder kon
komen.
Zoo ging het, in zeer langzaam tempo
en onder steeds weer aanzwellend gejuich,
langs de Weteringschans naar het Rijks
museum, waar de politie met een sterke
afzetting de doorrit had vrijgehouden
De huldiging op het Museumplein.
Het is ruim kwart over vijf, als de kin
deren onder de poort van het Rijksmuseum
hun ooren spitsen. Het rumoer dat van We
teringschans en Stadhouderskade binnen
dringt, zwelt aan tot een luid gejuich en
ja, even later daveren de motoren der mo
torbrigade onder de poort, en daarachter
is de versierde, verlichte auto met de vier
geuniformde vliegers. Voor het einde van
de doorrit wordt halt gemaakt en glim
lachend luisteren de mannen naar de kin
derstemmen, die hier onder het gewelf
minder ijl klinken dan ze in werkelijkheid
zijn. Dan zet de auto zich weer in bewe
ging en een daverend gejuich gaat op als
zij buiten de poort op het Museumplein
zichtbaar wordt. Even ziet het publiek
kans, de afzetting te verbreken en stormt
men naar de auto's, maar de politie is op
haar hoede en drijft de menigte naar het
trottoir terug. Zoo komt men tenslotte voor
het podium. Als de vier mannen uitstap
pen zet de naast het podium opgestelde
Postharmonie het Wilhelmus in, dat staan
de en met de hand aan de uniformpet
wordt aangehoord. Met hun vrouwen en
verloofden beklimmen de gehuldigden het
podium en opnieuw davert het gejuich op.
Ook de andere personen, die in den stoet
hebben meegereden, scharen zich op het
podium om de vier mannen heen, die met
een kort word door den heer B. van Vlij
men, als voorzitter van het I.C.A., worden
begroet. Dan schalt het welkomstlied van
de duizenden kinderen op het IJsclubter-
rein, die onder leiding van Jacob Hamel
twee liedjes zingen, die begeleid worden
met een door hen zelf geslagen klepper-
marsch.
Het was half zes, toen hierna het huldi-
gingdefilé begon. Van elke groep mag een
deputatie op het podium komen en de le
den der „Uiver"-bemanning de hand druk
ken. Tallooze kransen, bloemstukken, oor
konden en geschenken wrden overhandigd
en stapelen zich bij het podium op. Wij
zien een fleurige deputatie van verpleeg
sters, de kleurige kleeding der Graal-meis-
jes en de kleurige vlaggen der R.K. Pro-
pagandaclubs, de vereeniging „De Prince-
vlag", verschillende Padvindersorganisa
ties, vele andere jeugdorganisaties, de ver-
pleegden van verschillende weeshuizen,
Ajex-aspirantjes in hun rood-witte voet-
balkleed in g. in totaal ongeveer zestig or-
ganisaties, de meesten met vlaggen, som-
I mige met muziek- en harmoniecorpsen.
Parmentier, Moll, Van Brugge en Prins,
lachen en groeten, drukken handen en pra
ten met hun vrouw of verloofde. De huldi-
j ging schijnt hen meer te vermoeien dan
i een heele handicap-race naar Melbourne
en terug. Tegen zes uur is het défilé ech
ter afgeloopen en dan gaat het weer in de
auto's, tiisschen een nu beangstigend dich
te, luid juichende haag van menschen,
langs Spigelgracht, Spiegelstraat en Hee
rengracht naar het Carlton Hotel in de Vij-
zeistraat.
DJT NUMMER rfct U1T VIER
BLADEN.
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Paraguay en Bolivia onwillig om zich
aan de vermaningen van Genève te storen.
(2de blad).
Resultaat bereikt bij de Saardiscussies te
Rome. (2de blad).
BINNENLAND.
Wapenen te Wageningen verstopt gevon
den, welke van smokkelhandel afkomstig
zouden zijn. (Laatste Berichten).
Fietsrijder te Halfweg door electrische
tram gegrepen en gedood. (Laatste Ber.).
Voortvluchtige wissellooper uit Alkmaar
te Den Haag gearresteerd. (Gem. Berich
ten, 3de blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
De Zwaluwen verloren met 10 den
voetbalwedstrijd tegen de Roode Duivels.
(4de blad).
Gisterenavond werden te Den Haag twee
nieuwe Ned. zwemrecords gevestigd (4de
blad).
Onderscheiding voor den heer Plesman.
Aan het diner in het Carlton Hotel, ter
eere van de bemanning van de „Uiver",
heeft de Minister van Waterstaat, Ir. J. A.
Kalff, medegedeeld, dat het H.M. de Ko
ningin heeft behaagd, den heer A. Plesman,
directeur der Koninklijke Luchtvaart
Maatschappij te benoemen tot Ridder in
de Orde van den Nederlandschen Leeuw.
Feestvreugde tot Iaat in den nacht.
De vreugde over de behouden thuiskomst
van de „Uiver" gaf aan de hoofdstad aan
dezen avond, evenals overdag, een spe
ciaal cachet. Was in den middag de be
langstelling geconcentreerd op de ont
vangst en de landing op Schiphol, des
avonds heerschte er in de binnenstad een
uitbundige stemming, die deed herinneren
aan een nat ionalen feestdag. In vele cafés
werd muziek gemaakt en gedanst tot twee
uur 's nachts toe. Op de hoeken der stra
ten stonden pierementen, en straatmuzi
kanten, terwijl eerebaten hun toeren tus-
sohen het publiek vertoonden. Duizenden
menschen waren op de been. Tot ver na
het middernachtelijk uur duurde het
„Uiver"-feest voort.
Rectificatie.
Op onze photopagina is het onderschrift
van een photo verkeerd geplaatst. Men
leze: eerste zijn van 1. n. r. de Min. Kalff,
Deckers, de Wilde, Colijn, enz.
HERDENKING VAN WIJLEN PROF.
DE SITTER.
NEW YORK, 22 Nov. (V.D.) Professor
dr. Harlow Sharpley, directeur van het
beroemde Harvard Observatorium van de
universiteit van Cambridge in den staat
Massachusetts, noemde het overlijden van
den Nederlandschen sterrekundige prof.
De Sitter een ernstig verlies voor de ge-
heele wetenschappelijke wereld. Prof. De
Sitter was een der grootste astronomen
van onzen tijd en zijn verlies wordt niet
alleen gevoeld door de Nederlandsche we
tenschap, doch door de geheele weten
schappelijke wereld.
TREINBOTSING IN SIBERIE.
MOSKOU, 22 Nov. (V.D.) In de omge
ving van Misjni Oedinsk naby Irkoetsk
kwamen twee goederentreinen met elkaar
in botsing. Volgens de tot nog toe ontvan
gen berichten werden twee spoorwegbe
ambten gedood en acht gewond, van wie
eenigen ernstig. Twee locomotieven en 15
wagonds werden geheel vernield.