VRIJDAG 2 NOVEMBER 1934 DE LEIDSCHE COURANT TWEEDE BUD. - PAG. 6 BUITENLAND DUITSCHLAND. ONTSPANNING IN DE EVANGELISCHE KERK? De drie Bisschoppen hersteld. De drie Protestantsche bisschoppen der oppositie, Marahrens van Hannover, Meiser van Beieren en Wurm van Wurtemberg, zijn in hun vroegeren werkkring, waaruit zij door het régime MüllerJager waren ontzet, hersteld, na een conferentie met minister Frick; men weet, dat de twee Zuid Duitsche bisschoppen van Jager zelfs huis arrest hadden gehad. Laaiende uitbarstin gen van geestdrift begroetten het nieuws van hun herstel, toen dr. Niemöller gister avond in- een van de hervormingsbijeen komsten het met stemverheffing aan de vergadering mededeelde. Daat dr. Muller met verlof? Naar men in de kringen der belijdenis- kerk verzekert, aldus United Press, zal rijksbisschop Müller einde dezer week voor onbepaalden tijd met verlof gaan; voor dit verlof zal ziekte als motief worden op gegeven. In belijdeniskerkelijke kringen verwacht men, dat dr. Müller na zijn ver lof zijn ambtsbezigheden niet weer zal her vatten. FRANKRIJK- VREES VOOR S. A. PUTSCH IN HET SAARGEBIED. Militaire maatregelen. Volgens „Le Matin" is de Fransche ge nerale staf ongerust gemaakt door berich ten welke wijzen op de mogelijkheid van een putsch der Hitlerianen in het Saarge- bied onmiddellijk na de volksstemming, om den Volkenbond dan voor een fait accompli te stellen. De legerleiding te Metz en die te Nancy hebben de noodige maatregelen met het oog daarop genomen. De instructie van de miliciens in Elzas-Lotharingen wordt versneld. ENGELAND. ONDERZOEK NAAR DE WAPEN- FABRICAGE. Een Internationale conferentie verwacht. De Engelsche regeering zal thans, in na volging van het voorbeeld van de Vereenig- de Staten, eveneens een onderzoek instel len naar de fabricage en den handel in oorlogsmateriaal. Men verwacht tevens, dat daarna een wereldconferentie zal wor den gehouden. SPANJE. MUITERIJ IN EEN GAPNIZOEN. De zoon van den president erbij betrokken. In de kazernes te Jaca, de garnizoensstad aan den voet der Pyreneeën, hebben zich heden, naar United Press meldt, ongeregeld heden voorgedaan. Mede in verband met deze nieuwe moeilijkheden is de Spaansche regeering gistermiddag voor de zesde maal in drie dagen tijds voor een bui ten je wonen kabinetsraad bijeengekomen, waaraan ook werd deelgenomen door pre sident Alcala Zamora. Aan de muiterij wordt vooral daarom groote beteekenis gehecht, omdat de 21-ja- rige vijfde zoon van den president, korpo raal Luis Zamora, er bij betrokken is, die sedert geruimen tijd bekend staat om zijn socialistische sympathieën. Volgens een officieel communiqué, na afloop van den kabinetsraad door minister president Lerroux gepubliceerd, is Alcala Zamora tot in bijzonderheden ingelicht over hetgeen er te Jaca gebeurde. Onder nerveus zwijgen van alle ministers ver klaarde de president, dat zijn zoon juist zoo moest worden behandeld als alle andere soldaten die zich aan de muiterij hadden schuldig gemaakt, dat hij voor den krijgs raad moest worden gedaagd, dat hem geen genade moet worden betoond, en dat hij tot dezelfde straf moet worden veroordeeld als alle andere schuldigen. De ministers hoorden deze verklaring zichtbaar bewogen aan. De vijfde Spaansche infanterie-divisie heeft opdracht gekregen, in het garnizoen van Jaca alle noodige maatregelen te ne men tot onderdrukking van de muiterij. De militaire autoriteiten verwachten, dat de militairen hun plicht even nauwgezet zul len vervullen als dat wordt verwacht van den president der Republiek en van den ministerraad. ZWITSERLAND. VERZOEK OM VRIJMETSELARIJ TE VERBIEDEN. Petitie ingediend bij Bondskanselarlj. Naar de Berner Bund verneemt, is in de Zwitsersche Bondskanselarlj een petitie in gediend, waarin een verbod van de Vrij metselaarsorganisaties wordt verlangd. Het initiatief hiertoe is genomen door een commissie welke zichzelf „Helvetische Actie" noemt en de petitie is onderteekend door 56.579 personen. Het minimiem aantal handteekeningen, dat v^reischt wordt voor een verzoek tot het houden van een referendum bedraagt 50.000. Het verzoek wordt gebaseerd op het ar tikel van de grondwet, dat slechts die ver- eenigingen zijn toegestaan, welke noch in hun doel, noch in de middelen welke tot het doel leiden, onwettig -f staatsgevaarlijk zijn. AMERIKA. NATIONALE NOODRAAD IN DE V. S. Richberg thans hoofd der N. R. A. President Roosevelt heeft een decreet ge- teekend, waarbij een „nationale nood- raad" wordt ingesteld. Deze raad is een samensmelting van den uitvoerenden raad en van de industrieele commissie, onder lei ding van Arnold Richberg, die thans leider van de nationale hersteladministratie is ge worden. Hij is tevens benoemd tot minis ter zonder portefeuille, en wordt de voor naamste plaatsvervanger van Roosevelt. Van de nieuwe organisatie maken deel uit alle ministers, de secretaris van den president, de gouverneurs van het federale reservesysteem en de hoofden van de bu reaux, die door de N. R. A. zijn ingesteld. In totaal zullen 33 personen lid van den raad zijn. Alle kerken in Mexico worden gesloten EN ALLE GEESTELIJKEN UITGEWEZEN President Rodriguez heeft thans, naar United Press meldt, een officieele verkla ring gepubliceerd, volgens welke in Mexico binnen een maand alle kerken zullen wor den gesloten en alle katholieke geestelijken zullen worden gedeporteerd. In de motiveering dezer verklaring heet het, dat de katholieke geestelijkheid heeft aangespoord tot verzet tegen het staatsge zag. De minister van Binnenlandsche Za ken heeft geconstateerd, dat de Mexicaan- sche nationaliteit van de meesten hunner, die tot verzet hebben aangespoord, niet on verdacht zuiver is. De Mexicaansche na tionaliteit dezer personen is daarom twij felachtig, omdat zy in de allereerste plaats afhankelijk zijn van de voorschriften der Katholieke Kerk, die niet kan worden be schouwd als een inheemsche kerkorganisa tie. De staatsregeering van Tamaulipas heeft van de beambten geëischt, dat zij zich bin- nnen 72 uur uitspreken voor socialistisch onderwijs, op straffe anders te worden ont slagen. Gisteren is de aartsbisschop van Ante- quera uit Oaxaca vertrokken. Daar hem krachtens de verordening van 11 September de vergunning om zijn ambt te vervullen, is ontnomen, gaat hij zich in het buitenland vestigen. De gouverneur van den staat Puebla heeft de uitwijzing gelast van den bisschop van Papantla, mgr. Nicolaas Corona. De bisschop resideert te Tezintlau. Hij heeft 72 uur tijd gekregen om den staat te ver laten. Vrees voor een Katholieken-opstand ln in alle Mexicaansche Staten. Op grond van zekere ontvangen inlichtin gen vreezen de staatsautoriteiten voor het uitbreken van een „clericale" opstandige beweging in alle Mexicaansche staten. In verband hiermede heeft de Mexicaan sche staatspresident Rodriguez den procu reur-generaal en allen andere rechtsauto riteiten opdracht gegeven, het onderzoek naar de „staatsvijandige" actie der katho lieke priesters en leeken te bespoedigen. Gelijktijdig heeft het opperste gerechts hof een beschikking gepubliceerd, op grond waarvan alle bezittingen van de Katholieke Kerk in Mexico door den staat geconfis queerd kunnen worden. BUITENL. BERICHTEN. HEVIGE AARDSCHOKKEN IN EN OM BAKOE. Verscheiden huizen ingestort. Te Bakoe' in Rusland is Maandagavond een aardbeving waargenomen van onge wone kracht. Verscheidene huizen zijn in gestort. De aardbeving werd ook gevoeld in andere gebieden van Azerbeidsjan, waar eveneens verscheiden huizen en andere ge bouwen zyn beschadigd. NIEUWE GETUIGE TEGEN HAUPTMANN. De traditioneele gevangene, die een dagje vrij wil? Een gedetineerde der gevangenis te Troy (Ohio), zekere Sanders, heeft aan de auto riteiten medegeedeld, dat Hauptmann hem bekend heeft, de baby van kolonel Lind- berg te hebben ontvoerd en hem tevens ge vraagd heeft hem bij het uitgeven van het ontvangen losgeld behulpzaam te willen zijn. Sanders beweert ^aanvankelijk niet op dit verzoek te zijn ingegaan, daar hy een en ander te gevaarlijk achtte, doch later heeft hij er in toegestemd, een pakje bank biljetten ter waarde van gezamenlijk twee duizend .dollar in Duitschland te wisselen. De autoriteiten stellen thans een onder zoek in naar de juistheid dezer verklarin gen. WAPENARSENAAL IN EEN MESTHOOP Ontdekking in een voorstad van Weenen. Wederom is in Oostenrijk een groot wa pen-arsenaal ontdekt, ditmaal in een mest hoop op een boerderij bij Kloster-Neuberg, een voorstad van Weenen. Niet minder dan 14 machinegeweren, een groote hoeveel heid munitie en 176 geweren werden ge vonden. De gendarmerie vermoedt, dat hier in de buurt nog meer voorraden verborgen zijn. Om deze reden zyn heden soldaten uitgezonden om den omtrek af te zetten en om verdere nasporingen te doen. Het wapen-arsenaal blijkt ditmaal van de na- tionaal-socialisten geweest te zijn, zoodat een aantal nationaal-socialisten uit den om trek gearresteerd werden. (Tel.). FRAAI SLOT EENER WERELD TENTOONSTELLING. Vernielingen, vechtpartijen, dronkenmans- tooneelen. Woensdag te middernacht precies zijn de terreinen van de wereldtentoonstelling te Chicago gesloten, wat geschiedde door den voorzitter van den raad van beheer der tentoonstelling, Rufus Dawes, die door het omdraaien van een enkelen schakelaar alle lichten in de tentoonstellingsgebouwen en op het geheele terrein doofde, terwijl te gelijkertijd de poorten gesloten werden en 500.000 over alle terreinen verdeelde stuk ken vuurwerk werden ontstoken. Bij deze sluiting is het tot ernstige onge regeldheden gekomen. Na de sluiting van de poorten, doorbrak een reusachtige menigte het politie-cordon dat rond het tentoonstellingsterrein was getrokken, vernielde de poorten en stroom de de tentoonstellingshallen binnen. Meer dan driehonderdduizend tentoon stellingsbezoekers namen aan deze uitspat tingen deel, Zij trokken joelend en schreeu wend door de wegen van het reusachtige tentoonstellingspark. De verzamelwoede der Amerikanen uitte zich in de meest verschrikkelijke verwoes tingen. De bezoekers bestormden de ver schillende tentoonstellingshallen, sloegen het lichte materiaal stuk en namen de brok ken als aandenken aan de groote wereld tentoonstelling van het jaar 1934 mee naar huis Velen slaagden er evenwel niet in hun „reliquien" in veiligheid te brengen, daar andere aandenkenjagers hun de stukken weder uit de handen rukten. Het kwam herhaaldelijk tot de meest woeste vechtpartijen De schade, welke aangericht werd, wordt op verscheidene millioenen dollars geschat. Slechts met de grootste moeite gelukte het de politie de orde eenigermate te her stellen. BINNENLAND AFSCHEID CENTRAAL-PRAESES J. VAN GALEN Van de St. Jozclfsgezellen der districten den Haag, Leiden en Westland Woensdagavond hebben de districten Den Haag, Leiden en het Westland der St. Jozefsgezellenvereeniging officieel afscheid genomen van den centraal-praeses J. Th. v. Galen in het gebouw der St. Jozefsgezellen vereeniging, Den Haag I aan de Maasstraat. De belangstelling was overweldigend; de groote zaal der St. Jozefsgezellenvereeni ging bleek te klein om allen te bevatten. Toen de centraal-praeses, vergezeld van de dislrictspresidenten, de vice-presidenten en senioren en voorafgegaan door de Kol- pings Lijfwacht met Kolpingsvlaggen, de zaal betrad, begonnen de trommels te rof felen en klaterde een levendig applaus op. De bijeenkomst werd geopend door den senior van Den Haag I, den heer J. A. M. Eijckelhof, waarna de districts-praeses, pa ter A. J. Dolle O.F.M., den centraal-praeses van Galen dankte, dat hij de St. Jozefs gezellen in de gelegenheid neeft willen stellen afscheid van hem te nemen. De districts-senior, de heer Eijckelhof, sprak vervolgens den scheidenden centr.- praeses toe. Namens de Gezellen beloofde hij getrouw te blijven aan de beweging, aan haar idea len en aan Kolping. De heer C. de Charro, bestuurslid van Den Haag I, betreurde het heengaan van centraal-praeses van Galen. Pater Dolle sprak pastoor van Galen toe als de beminde Gezellenvader. Gij hebt, zeide hij, de gedachte van Kolping in prak tijk gebracht. Onder daverend applaus besteeg dan de centraal-praeses van Galen het spreekge stoelte. Hij zeide met vreugde naar den Haag te zijn gekomen om een woord te spreken tot de Gezellen en tot de vele pre sidenten en vice-presidenten, die hier in zoo groote getale aanwezig hebben willen zijn. De Paus vraagt in de Katholieke Actie op de eerste plaats persoonlijksheidscul- tuur volgens de leer van Christus. Dat is nok het eerste punt van het program der St. Jozefsgezellen; de opbouw van het christelijk leven in het individu. Als wij mogen constateeren, dat 12 pro cent der leden jaarlijks deelneemt aan de gesloten retraiten en dat de late priester roepingen vooral uit onze kringen voortko men, dan blijkt daaruit, dat wij met ons program, met onze methodiek, toch wel iets hebben te zeggen tot anderen, zeide spreker. Als men bedenkt, dat van 200.000 jonge menschen de handen lamgeslagen zijn doordat zij niet kunnen werken, dan vraagt spr. zich af: kan het niet anders? In dezen tijd van depressie hebben wij met ons Kolpingsprogram iets te zeggen. Wij, die den gronslag bieden voor Qua- oragesimo Anno, doordat in onze organisa tie de grondslag ligt voor de groepsstan- denvorming en de broederschapsgedachte. Daarin liggen de mogelijkheden voor een maatschappelijke structuur. Gij, katholieke Gezellen, aldus spr„ zijt krachtens uw program de eerste bouwers aan een katholieke gemeenschap. (Dave rend applaus). Een daverend applaus volgde op deze geestdriftige toespraak. Nadat het gebed voor de zaligverklaring van Vader Koljing was gebeden, en cen traal-praeses van Galen zijn priesterlijken zegen aan de aanwezigen had gegeven, sprak tenslotte pater Dolle nog een kort woord. Hierna was gelegenheid van den schei denden centraal-praeses persoonlijk af scheid te nemen. OM EEN KATHOLIEKE FILMINDUSTRIE. De actie Is begonnen. Dat er duizenden menschen iederen dag naar de bioscoop gaan, dat weet iedereen. Dat hetgeen de film geeft over het alge meen niet veel goeds is, of wel niet veel zaaks, daar wordt door het grootste deel van het publiek niet ernstig over gedacht. Dat er in de film niet veel te merken valt, van het uitbrengen der Katholieke ge dachte, dat is maar al te waar. Is. het niet mogelijk de Katholieke ge dachte door de film tot de menschen te brengen, tot de massa, tot die duizenden die de bioscopen bezoeken? Waarom niet? Er moeten speelfilms komen, die onze Ka tholieke ideeën geven over het gezin, de politiek, het sociale en economische leven; pakkende, boeiende, ernstige, blijde, groo te speelfilms. We hebben onze litteratoren om ze te schrijven, onze cineasten om ze te maken, onze filmkenners om te zorgen, dat het goed wordt. Waarom hebben we nog geen groote speelfilms, en beperkt ons program zich tot Kentering, Gesloten oogen, en een of andere missiefilm, om van de z.g. Room- sche film als de Ontbladerde Roos e.a., maar te zwijgen? Geen geld! Dat is het! Het eeuwig ont breken van geld! En daarom laten we duizenden goede menschen naar de bioscopen trekken, om daar levensprinciepen op te doen, die de onze niet zijn. En de indruk van al wat we preeken in de kerken, en al wat we schrij ven in kranten en in honderden andere bladen, wordt weer verdraaid door de le vende en sprekende menschen op het wit te doek. We hebben een K. R. O. We moeten ook een eigen filmindustrie hebben. Er is voor noodig 50.000 gulden. Dat geld komt niet bij elkaarl Waarom niet? Het Comité Gezinsfilm is al bezig. De eerste groote film zal een gezinsfilm zyn. We moeten naar de voltooiing ervan. Wie stelt een behoorlijke som beschik baar? Welke organisatie geeft een bijdrage? Wie vraagt een avond aan met film en spreker, waar klaar en duidelijk de zaak in den breede wordt uiteengezet? Eer er een jaar voorbij is, hopen we Katholiek Nederland te kunnen aanbieden, de eerste groote Nederlandsche Katholie ke geluidsfilm over het Gezin. Comité Gezinsfilm: P, Justinus Janssen O.F.M., Weert, Voorzitter. Leo Hanekroot, Amsterdam (Z.), Ruysedaelkade 49II, Secretaris. J. J. v. Aken, Burgem. v. Zevenbergen, Penningmeester. A. van Domburg, Amsterdam. Mr. Jos de Voort, Tilburg. EEN NIEUWE CLEARINGWET. Een wetsontwerp is ingediend houdende nieuwe regelen tot afweer van nadeelige gevolgen van beperkende bepalingen in zake het internationale betalingsverkeer. In de toelichting wordt o.m. gezegd: Van de haar bij de wet van 25 Juli 1932 gegeven bevoegdheid heeft de regeering tot voor kort geen gebruik gemaakt. Inmid dels treedt steeds scherper aan het licht, dat in het algemeen noch door het particu lier initiatief, noch door het sluiten van de deviezen-overeenkomsten of handels verdragen met deviezen-meestbegunstiging de zoo gewenschte zekerheid van betaling der vorderingen, uit den uitvoer voort vloeiend, kan worden gewaarborgd. Met een verlenging van den duur van de z.g. clearingswet zou kunnen worden volstaan, ware het niet, dat de opgedane ervaringen verschillende onvolkomenheden in deze wet aan het licht hebben gebracht, zoo dat een grondige herziening van deze ma terie geboden mocht heeten. In verband hiermee is een geheel nieuwe wet ontwor pen. HET OPKOOPEN VAN JONG VEE. Minister Steenberghe heeft opdracht gegeven tot een onderzoek. De Nederlandsche Verëeniging van vee- weiders en -mesters heeft aan den minis ter van Economische Zaken, op diens ver zoek, een nadere uiteenzetting van haar bewering gegeven, dat verschillende advi seurs van de Nederlandsche Veehouderij Centrale reeds maanden lang, speculeerend op te nemen regeeringsmaatregelen, jong vee opkochten. Bedoelde nadere uiteenzetting, welke de zer dagen werd gepubliceerd, heeft, naar wij vernemen, den minister aanleiding ge geven den regeeringscommissaris voor den Akkerbouw en Veehouderij een opdracht te verleenen om in samenwerking met den directeur van den Centralen Crisis-Con troledienst naar deze aangelegenheid met spoed een onderzoek in te stellen en daar- WA7 AMDLRh BLADEN 6C HLUJVLN DE HERCLASSIFICATIE. De Maasbode komt betreffende de door de regeering voorgestelde herclassifi catie tot eenzelfde conclusie als wij. Het blad schrijft o.m.: „Duidelijk wenschen wij reeds nu te doen uitkomen, dat wij een herclassificatie, die het karakter draagt van een verkapte sa larisverlaging, ondanks gewekte verwach tingen, eenvoudig funest vinden, en dat wij eigenlijk alleen te vinden zijn voor een her classificatie, die de onbillijkheden en de nadeelige werking van het bestaande stel sel zooveel mogelijk wegneemt. Het ver schil in percentage tusschen de diverse klassen, vooral tusschen de hoogste en de laagste, is thans reeds beslist te groot. Ver scherping van dit verschil lijkt ons vol strekt verwerpelijk". omtrent aan den minister te rapporteeren. Aanstonds kan echter reeds worden op gemerkt, dat de aanvankelijke mededeeling van de Vereeniging van veeweiders en -mesters, dat adviseurs van de Nederland sche Veehouderij Centrale bij deze aange legenheid betrokken zouden zijn, niet juist is, daar de in het bericht bedoelde perso nen in het geheel geen adviseurs der Ne derlandsche Veehouderij Centrale zijn. MOND- EN KLAUWZEER IN ENGELAND In Lincolnshire, een der belangrijkste landbouwdistricten van Engeland, woedt op het oogenblik mond- en klauwzeer met een hevigheid als men nog nimmer heeft meegemaakt. Reeds is op last van het ministerie van Landbouw een hoeveelheid vee ter waarde van 10.000 afgeslacht. Vele boeren wor den met den ondergang bedreigd. Ondanks alle voorzorgsmaatregelen is de ziekte buitengewoon snel toegenomen. Een versterkte politiemacht is opgeroe pen om de inspecteurs van het Ministerie van Landbouw te assisteeren. (De invoer van versch vleesch uit Ne derland en andere Europeesche landen, die in 1926 werd stopgezet om die reden, al thans naar het heette, kan daar nu niet meer de schuld van krijgen aldus tee kent het „Hbld." hierbij aan). Raad van Amsterdam weigert loonen te verlagen. De gemeenteraad van Amsterdam heeft, na een hernieuwd debat over de loonsver lagingspoli tiek, het voorstel van B. en W., om op eisch van de regeering de loo nen van het gemeente-personeel te verla gen, voor de tweede maal verworpen. Er stemden 27 leden tegen en 17 voor de voordracht. Notariaat Bij Kon. besluit is benoemd tot notaris binnen het arrond. Utrecht, ter standplaats Vianen, mr. W. H. J. Cambier van Nooten, candidaat-notaris te Vianen; is benoemd tot notaris binnen het arrond. Rotterdam, ter standplaats Maasland, C. F. Petit dit de la Roche, candidaat-notaris te. Maasland. Alg. abonnementskaarten Ned. Spoorwegen Naar de „TeL" verneemt, worden met in gang van 15 Nov. verkrijgbaar gesteld al- gemeene abonnementskaarten, zonder beta ling van toeslag in D-treinen geldig. De prijzen zijn voor elke maand r\jf gulden hooger, dan die der gewone algemeene abonnementskaarten. Zij moeten tenminste vijf dagen vooraf aangevraagd worden. Het faillissement van Onnes van Nijenrode. Zooals men weet, is onlangs de heer On nes van Nijenrode door de rechtbank te Utrecht failliet verklaard. Het betrof hier een vordering van de vroegere echtgenoo- te van den heer O., die zich thans in Duitschland heeft gevestigd en die door de Duitsche deviezenverordening onmachtig is geld uit Duitschland naar Nederland te zenden. Naar wy thans vernemen heeft mr. Kap- peyne van Capelle hooger beroep aange- teekend tegen deze faillietverklaring. De zaak zal dus nu voor de civiele kamer van het gerechtshof te Amsterdam worden be handeld. Een honderdjarige redder De oudroeier van de Noord- en Zuid- Hollandsche Reddingsmaatschappij, J. E. de Vries op Ameland, hoopt op 17 November a s. honderd jaar te worden. Hij heeft ge durende vele jaren, toen schipbreuken op de kust van Ameland in het slechte jaar getijde geregeld voorkwamen, met succes aan moeilijke en gevaarvolle tochten deel genomen. Leeuwarden noteert 43 cent De Leeuwarder boternoteering is vastge steld op 43 ct, per kg. LEEST DE ADVERTENTIES IN UW DAGBLAD.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1934 | | pagina 6