DE LUCHTRACE NAAR MELBOURNE
26ste Jaargang
MAANDAG 22 OCTOBER 1934
No. 7945
S>e £eid&elie(2oi i/tarnt
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bjj
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 H
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
DIT NUMMER BESTAAT UIT VIER
BLADEN.
De vervolging der Katho
lieke Kerk in Mexico.
GODSDIENSTONDERRICHT OP SCHOOL
VERBODEN
Bij de Kamer van Afgevaardig
den is een voorstel ingediend, waarbij het
godsdienstonderricht niet alleen voor de
openbare doch ook voor de bijzondere
scholen wordt verboden.
De Staat cal te beslissen hebben dat er
voor particuliere instellingen als gestich
ten en kostscholen geen uitzondering kan
worden gemaakt.
WEDEROM KERKEN GESLOTEN
De toestand van de Katholieke Kerk in
Mexico is thans uiterst critiek geworden.
De Aartsbisschop van Mexico Mgr. Diaz
werd ervan beschuldigd de wet op den
eerediens c te hebben overtreden door een
H. Mis te celebreeren in Iztapalapa, zon
der daarvoor toestemming te hebben ont
vangen. De politie vertrok naar de resi
dentie om Mgr. Diaz gevangen te nemen,
doch deze wist zulks te verhinderen door
een beroep te doen op de autoriteiten.
Wederom zijn een viertal kerken en twee
kapellen in de hoofdstad van Colins op
last van de burgerlijke overheid" gesloten.
De priesters is een verbod opgelegd om
hun ambt uit te oefenen, zoodat thans de
geestelijke bediening van 25.000 Katholie
ken door twee priesters moet worden waar
genomen.
In de stad Coahuila mogen slechts 9
priesters hun ambt uitoefenen. Dat komt
dus neer op één priester voor 48491 inwo
ners.
In den staat Hidalgo is op iedere 50.000
Katholieken slechts één priester.
ALLE BISSCHOPPEN UITGEBANNEN.
De Mexicaansche Kamer besloot alle
Roomsch-Katholieke aartsbisschoppen en
bisschoppen uit het land te zetten.
Zij motiveerde dit besluit met de verkla
ring, dat zij slechts aan het Vaticaan ge
hoorzaamheid verschuldigd en dus buiten
landers zijn.
De Kamer besloot voorts staatspresident
Rodriguez een speciale delegatie te zenden
om he mte verzoeken het besluit ten uit
voer te leggen.
DE KATHOLIEKE KERK IN
SOVJET-RUSLAND.
Volgens een mededeeling van het Katho
lieke Poolsche Persagentschap te Moskou
wonen er in de diocesen Zytomir en Kamie-
niec nog duizenden Katholieken. Vooral in
deze gebieden wordt het gebrek aan pries
ters het meest gevoeld. Er zijn nog verschil
lende kerken, die door de Sovjet-regeering
nog niet gesloten zijn.
De geestelijke zorg voor deze beide paro
chies wordt waargenomen door 20 pries
ters. Door een nieuwe wet is het echter
bijna onmogelijk geworden dat deze pries
ters in alle kerken hun ambt kunnen uit
oefenen, daar zij in het vervolg eerst ver
lof moeten vragen om te vertrekken uit de
plaats, waar zij het laatst hebben vertoefd.
Eveneens moet hij bij zijn aankomst el
ders zich onmiddellijk bij het „Departement
van Eeredienst" aanmelden.
Overtreding van deze wet wordt zwaar
gestraft.
IN OBERAMMERGAU IS HET
WEER RUSTIG.
Het derde eeuwfeest van de beroemde
Passiespelen te Oberammergau is beëindigd.
De diep godsdienstige bewoners van het
heerlijke Beieren blijven steeds het doel
voor oogen houden, waarvoor zij het Pas
siespel speelden.
Derhalve zouden zij ook op vrome wijze
dit drukke seizoen sluiten.
Vergezeld van het eigen muziekkorps
trokken alle spelers in hun costuum naar
het miraculeuze beeld van de H. Maagd in
de abdij van Ettal.
Na gezamenlijk een H. Mis te hebben
bijgewoond noodigde de abt de bedevaart
gangers uit om het ontbijt in het klooster
te gebruiken.
Daarna gingen de spelers, vergezeld van
de harmonie naar Oberammergau terug.
In het afgeloopen seizoen heeft het aantal
bezoekers dat van de vorige jaren nog
overtroffen.
In totaal kwamen 400.000 toeschouwers
naar Oberammergau.
Er werden 71 voorstellingen gegeven.
Het gebouw bevatte 5000 zitplaatsen. Het
gemiddeld aantal bezoekers bedroeg 5600;
uit Amerika kwamen alleen reeds 13.000
toeristen. Wanneer de tijdsomstandigheden
gunstiger waren geweest, dan zou dit aan
tal nog veel grooter zijn geweest. Tegenover
de bewering van critici, dat de dorpelin
gen goede munt trachten te slaan uit deze
voorstellingen, kan dit worden ingebracht,
dat de toegangsprijzen aanmerkelijk waren
verlaagd, zoodat, niettegenstaande het
groot aantal bezoekers, de inkomsten toch
belangrijk verminderd waren. De salaris
sen van de spelers werden geregeld naar
de inkomsten. Alles te samen hebben 1200
personen medegewerkt, hetzij achter de
schermen, hetzij als speler.
Aan het einde van het seizoen ontvingen
de spelers een som van 1000 mark per
hoofd, de spelers van de hoofdrollen ont
vingen het dubbele bedrag.
Het totaal bedrag, dat dit seizoen ontvan
gen werd, zal voor drie doeleinden worden
besteed. Vooreerst worden de salarissen be
taald. Het tweede deel wordt gebruikt voor
de delging van schulden en onkosten en de
rest voor den bouw van een nieuwe school
Bovendien heeft men het plan opgevat,
om in de eerstvolgende jaren in de uitge
breide velden, in de „Linderhof" badgele-
genheden te maken. Zoo zal Oberammer
gau een regelmatige verblijfplaats worden
voor toeristen, die rust en gezondheid ko
men zoeken. Dientengevolge zullen ook de
bronnen van inkomsten grooter worden,
waardoor men ook weer in staat zal zijn
om de passiespelen te vervo1rnaken.
VEREENIGING VOOR WAARDEVAST
GELD.
Tot oprichting besloten.
Zaterdag werd in de schouwburgzaal van
Krasnapolsky te Amsterdam de oprichtings
vergadering gehouden van de Vereeniging
van Waardevast Geld. Er was groote be
langstelling.
De vooriztter, Prof. Dr. Nico Polak deel
de mede, dat reeds 360 aanmeldingen voor
het lidmaatschap waren binnengekomen en
dat dit aantal voldoende is voor de oprich
ting. Binnenkort zal een huishoudelijke
vergadering worden uitgeschreven voor de
opstelling der statuten, alsmede voor de
•benoeming van het bestuur.
Komende tot het onderwerp stelde spr.
de waarde-onvastheid van het geld in het
licht en de vereeniging zal de bestudeering
van de middelen om te geraken tot het
doel: waardevast geld met zooveel moge
lijke stabiele koopkracht ter hand nemen.
Geen enkel stelsel wordt daar a priori
vooropgeschoven. Aan de voortgaande ont
wrichting zal echter een halt moeten wor
den geboden. De gulden moet worden her
zién, zijn waardeverhoudingen tot de goe
deren en de buitenlandsche valuta moeten
worden hersteld. Onze huidige regeering
heeft een open oog voor alle ernstige
vraagstukken en zij weet, dat de huidige
goudibasis van den gulden geen doel op
zichzelf kan zijn. Zij weet, dat die welvaart
niet met een enkel middel is te verkrijgen,
noch deze noch gene monetaire politiek de
depressie kan opheffen. Maar zij weet ook,
dat ieder middel, dat verder verval kan
voorkomen, dient te worden toegepast.
De volgende spr. Prof. G. M. Verrijn
Stuart, betoogt, dat de koppeling van geld
en goud de waadevastheid van het geld
niet verhoogt, doch een stabiel algemeen
prijsniveau van goederen en diensten ver
hindert. Spr. meent, dat in een wereld van
deflatie het geheele economische leven
wordt ontwricht, daar de vaste lasten, de
loonen en de overheidsuitgaven te zwaar
gaan wegen. Daarom moeten de banden
met het goud worden geslaakt en het land
zijn monetaire vrijheid terugnemen. De ge
volgen van interne verschuivingen zullen
bij een verlaten van de goudbasis gering
zijn. De kleine man zal er weinig van mer
ken, evenmin als het staatscrediet, zooals
de ondervinding in andere landen heeft ge
leerd.
Prof. Gonggrijp behandelt de kwestie uit
het oogpunt van Indië en wijst daarbij op
de verarming van de Inlandsche bevolking
en gaat de inkomsten en uitgaven na van
een boertje op Java. Een aanpassing door
devaluatie zal ook voor hem minder pijn
lijk zijn. Ook voor het Gouvernement is een
dergelijke maatregel van groote urentie.
Het Kamerlid M. P. van der Weijden
komt op voor degenen, die hun inkomsten
trekken uit bodemproducten en schetst den
zorgwekkenden toestand op het platteland
tengevolge van de scherpe prijsdaling van
de producten. Spr. herinnert aan zijn rede
ter gelegenheid van de behandeling van
het Landbouwcrisisfonds in de Kamer.
Zonder devalueering of regeling van het
schuld envraagstuk wordt onze geheele
eigen geërfde boeren- en tuindersstand ont
eigend. Spr. lichtte zijn rede met tal van
voorbeelden uit de praktijk toe.
Prof- Ir. D. Dresden bepleit een nieuwe
De Engelschen, Scott en Campbell aan den kop
„UIVER" IS NUMMER TWEE
JAGER UITGEVALLEN
DE PANDER-
De luchtrace van Londen naar Melbour
ne is sinds Zaterdagochtend aan den gang
en blijkt buitengewoon spannend.
Zelfs het nuchtere Holland is aangegre
pen door een race-roes en volgt de binnen
komende berichten omtrent de vorderingen
der leidende machines.
Het bleek al spoedig, toen het bericht
kwam, dat het toestel van de Mollisons in
eens was doorgevlogen van Londen naar
Bagdad, waar het koene vlieg-paar aan
kwam met nog 1 liter benzine, dat de
„Cornet" van de Mollisons de leiding had.
Daarna volgde de Douglas van de K.L.M.,
gedoopt de „Uiver" en als derde zat de
Pander jager hen op de hielen.
Deze opstelilng bleef evenwel niet be
houden, want de Haviland Comet van de
Engelschen Scott en Campbell Black
schoof zich weldra als no. twee naar voren.
Toen begon de pech als spelbreker op te
treden.
DE MOLLISONS VALLEN UIT
Na een pracht-vlucht in één ruk van
Londen naar Bagdad, waar het echtpaar
Mollison te 7.30 Holl. tijd aankwam, zoodat
zij een gemiddelde uursnelheid van 320
KM hadden bereikt, vertrokken zij met
hun „Cornet'" weer om 9 uur
Met deze non-stop vlucht hadden de Mol-
lisons een pracht-prestatie geleverd, welke
vrijwel gelijk staat met een Oceaanvlucht.
Het Engelsche echtpaar had bij het op
maken van een plan voor deze race voort
durend deze non-stopvlucht voor oogen,
doch per slot van rekening hing alles af
van de weersomstandigheden op den dag
van den start. Die omstandigheden hebben
eenigszins medegewerkt, want toen Mol
lison Zaterdagmorgen vernam, dat zij over
Midden-Europa wind mede zouden hebben,
besloot hij onmiddellijk den sprong te wa
gen, ook al luidde het weerbericht verder
op minder gunstig.
De sprong gelukte, maar in het verder
verloop, was het vlieg-echtpaar minder ge
lukkig. Te Karachi kregen zij motorpech,
zoodat hun start werd vertraagd. Heden
morgen te 6 uur arriveerden zij te Alla
habad, waar zij den tocht wegens motor
defect moesten opgeven.
SCOTT EN CAMPBELL BLACK
AAN DEN KOP
De „Cornet" van de Engelschen Scott en
Campbell Black, die vlak na de Mollisons
te Bagdad aankwam en een prachtige snel
le vlucht maakte vloog gisteravond naar
Singapore en was toen van plan om recht
streeks over den Indischen Oceaan naar
Koepang te vliegen. Volgens een Aneta
bericht passeerden Scott en Campbell om
7.50 Holl. tijd, hedenmorgen het eiland
Timor.
Zij hebben een voorsprong van 8 uur op
de „Uivers". Volgens de laatste berichten
zijn Scott en Campbell te Port Darwin ge
land.
DE VLUCHT VAN DE UIVER
De „Uiver", die niet, zooals de beide
„Cornets", rechtstreeks naar Bagdad kon
vliegen en ook een minder snelle machine
is, vloog over Rome, waar hij te 11.45 uur
Zaterdag aankwam, Athene en Aleppo
naar Bagdad, waar hij even na midder
nacht arriveerde. Te Athene verklaarde
Parmentier aan een Reuter-correspondent:
„Het weer, dat wij tot dusverre gehad heb
ben, was tamelijk gunstig. De drie passa
giers hebben ten zeerste genoten van de
prachtige vlucht, waarbij wij een gemid-
gelde snelheid hadden van 300 kilometer
waardemeter, daar het goud heeft gefaald.
Vaststelling van een betere waardemeter is
een zaak van internationaal overleg. Uit de
crisis zijn wij door een andere waardemeter
geenszins, maar onder den gouden stan
daard zijn wij er nog slechter aan toe.
Als laatste voerde Prof. Dr. Ir. J. Gou-
driaan een door instemmingsbetuigingen
onderbroken rede, waarbij spr. de argumen
ten van de voorstanders van den gouden
standaard onder de loupe nam en trachtte
te ontzenuwen. Spr. noemde het dogma
tisch vastleggen op handhaving van de
tegenwoordige waarde van den gulden een
ontzaglijk gevaarlijk avontuur.
Na een kort dankwoord aan de spr. be
sloot daarop de voorzitter de langdurige bij
eenkomst.
per uur. Ik hoop, dat wij den tocht met
succes ten einde zullen brengen"
Daarna ging het over Jodhpur, Allaha
bad en Rangoon naar Singapore, waar de
„Uiver" hedenmorgen te 7 uur arriveerde.
Hedenmorgen te 10.54 (A.T.) landden
Parmentier en Mol, de beide piloten van
de Uiver, te Batavia, vanwaar zij te 11.18
weer vertrokken naar Rembang
DE PANDERJAGER VALT UIT
De „Panderjager", die vierde was in de
race heeft te Allahabad de tocht moeten
opgeven.
De „Panderjager" is n.l. bij de landing
op het vilegveld Bamrauli aldaar, ernstig
beschadigd. Het toestel kwam, zooals dat
in vliegerstermen heet, onzacht neer, met
als gevolg, dat het landingsgestel en een
der propellers werden vernield. De inzitten
den van het toestel bleven ongedeerd.
Het ongeval moet worden toegeschreven
aan het feit, dat het landingsgestel, dat,
naar men weet, uittrekbaar is, onder den
linkervleugel bij het landen is terugge
sprongen. Het toestel is toen naar de lin
kerzijde omgeslagen, waarbij het landings
gestel ernstig werd beschadigd en een pro
peller vernield. k
Het toestel ligt op z'n buik en zal van
daag worden opgecrickt, waarna met me
dewerking van deskundige de schade zal
worden vastgesteld.
Hedenavond kan bericht worden ver
wacht, wat de bemanning van de „Pander
jager", de heeren Geysendorfer en Asjes,
voornemens is te doen.
ZIJ, DIE PECH HADDEN
Miss Jacq. Cachran en Wesley Smits
arriveerden om 2 uur 30 Zaterdagmiddag
in Boekarest. Zij deelden mede, dat zij hun
vlucht niet konden vervolgen ten gevolge
van moeilijkheden met hun motor. De sta
bilisator van het vliegtuig was bevroren en
bovendien was er een defect aan de vleu
gels.
Door 't slechte weer was de Britsche vlie
ger Brook op Miles „Falcon" genoodzaakt
in het departement van Seine et Oise in
Frankrijk te dalen
De Airspeed van Neville Stack en Tur
ner was door het slechte weer gedwongen
nabij Abbeville aan de Fransche kust een
noodlanding te maken. Stack deelde een
Reuter-correspondent mede, dat hij en zijn
metgezel reeds goed en wel Amiens ge
passeerd waren, toen een zware bewolking
alle uitzicht belemmerde. Daarna hadden
zij kortsluiting, waarom zij het verstandi
ger vonden terug te keeren naar Abbe
ville.
Het Australische toestel de Lockheed
Veega Woods en Bennett is te Athene op
gehouden, daar het de accu's moet bijla
den. Het is te Aleppo over den kop gesla
gen en heeft opgegeven.
DE REGELING VAN DEN WEDSTRIJD.
Voor degenen, die zich nog niet goed
georiënteerd mochten hebben, geven wij
nog eens de regeling van de wedstrijd.
De Melbourne-race gaat van Londen
(vliegveld Mildenhall) naar Melbourne
(Australië), met als verplichte landings
plaatsen Bagdad, Allahabad, Singapore,
Port Darwin, Charleville, over twee routes.
De wedstrijd is verdeeld in t.wee afdee-
lingen: een snelheidsrace en een handicap
race. Wie aan de snelheidsrace deelneemt
kan desgewenscht de eerste, korte route
volgen, totaal 18240 kilometer en heeft
daarbij alleen rekening te houden met de
verplichte landingsplaatsen, die over de
zes etappes zijn verdeeld. Het komt er in
de snelheidsrace maar op aan, wie het
eerst de eindstreep te Melbourne passeert.
Maar vooral ten behoeve van de handi
caprace hebben de inrichters van den
wedstrijd een langeren veiliger weg ge
traceerd met nog achtten facultatieve lan
dingsplaatsen, lang 19250 kilometer. Om
een denkbeeld te geven: men mag den
korten en directen weg MildenhallBag
dad in een rechte lijn volgen. Doch even
eens is het allen deelnemers toegestaan den
langeren weg via Marseille te vliegen, de
route die de K.L.M.-machines in den win-
terdienst volgen. Het voordeel is, dat men
veiliger vliegt bij verplichte daling wegens
gebrek aan brandstof, ontstaan door te
genwind of wegens een motordefect, eer
der een landingsgelegenheid vindt en men
rekenen kan op plaatsen met service. Wie
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
De stand van de Melbourne-race. (1ste
blad).
Een protocol van de Goudbloklanden.
(4e blad).
De kerkstrijd in Duitschland neemt in
hevigheid toe. (Ie blad).
De nationale begrafenis van Poincaré.
(4e blad).
BINNENLAND.
Benoemingen in het Bisdom Haarlem.
(Kerkn. 3de blad).
Ged. Staten van Zuid-Holland stellen
bezuinigingen voor. (4de blad).
langs den korteren weg vliegend verplicht
is te,dalen in een onherbergzaam oord,
waar het moeilijk is hulp en brandstof te
vinden, ziet zijn kans verloren gaan. Om
nog niet eens te spreken van het feit, dat
hij langs dezen weg vaak vliegt over stre
ken waar het dalen onmogelijk is.
Komt het er bij de snelheidsrace op aan
het eerst te Melbourne te ariveeren, voor
de handicap-race gelden geheel andere
factoren.
Voor iedere machine is een „handicap-
tijd" vastgesteld. Het race-comité heeft
voor iedere machine, in aanmerking geno
men de „betalende vracht", het totaal ge
wicht, de P.K. der motoren en het totaal
vleugeloppervlak. Zoo is men tot een han
dicap-formule gekomen, waardoor het mo
gelijk was alle vliegtuigen, hoe verschil
lend ook in grootte, type of capaciteit, in
één enkele klas tot elkaar te brengen in
de juiste verhoudingen. En zoo komt men
tot de berekening van de „handicap-snel
heid", waaruit de toegestane „handicap-
tijd" wordt afgeleid.
Men begrijpt dus, dat iedere machine een
zekeren tijd krijgt, waarbinnen het gehee
le handicap-parcours dat pl.m. 2000 kilo
meter langer is, dan dat van de speedrace
gevlogen moet worden. Voor de handi
cap-race geldt dus alleen het aantal vlieg
uren. En dat aantal wordt voor iedere ma
chine apart vastgesteld. De eenige conditie
is, dat men zijn doel binnen 16 kalender
dagen bereikt. Wie uitsluitend voor de han
dicap-race heeft ingeschreven, heeft daar
door het voordeel, dat hij desgewenscht op
landingsplaatsen een gunstigen wind kan
afwachten alvorens de reis voort te zetten.
Het gaat er om in de vlieguren zooveel
mogelijk winst te maken op den toegeme
ten tijd. Gesteld er is een machine, die
volgens de formule der commissie 150 ki
lometer snelheid heeft en dus een vliegtijd
krijgt van pl.m. 128 uur om de 19250 kilo
meter van het handicap-traject te vliegen.
Doch hij vliegt den eersten dag over het
traject MildenhallMarseille, dat 100 kilo
meter lang is, slechts 6 uur in plaats van
6 uur 36 minuten, die hem zijn toegestaan.
Dan heeft hij dien dag 36 minuten winst.
Hij moet nu trachten iederen dag dat hij
vliegt die winst zoo groot mogelijk te ma
ken. Wie de meeste winst kan boeken,
wordt overwinnaar in de handicap-race.
Vliegt men sneller dan de gestelde han
dicap-snelheid, dan heeft men winst, vliegt
men langzamer, dan boekt men verlies.
Daardoor kan het voorkomen, dat een ma
chine, die als laatste te Melbourne arri
veert (binnen den tijd van 16 kalenderda
gen) en er in slaagde tijdens de vlucht de
meeste winst te boeken, als eerste in de
handicap-race uit het strijdperk komt.
De Douglas is echter, evenals de meeste
machines, ingeschreven zoowel voor han
dicap- als voor snelheidsrace en zal dus
niet kunnen profiteeren van het voordeel,
dat een gunstige wind mag worden afge
wacht. Slechts vier machines, n.l. Desouter
Mark II met It. Hansen (Denemarken),
Airspeed Courier met Naish (Engeland),
Gipsey Moth met C. J. Melrose (Australië)
en British Klemm „Eagle" met G. Shaw
(Engeland) schreven alleen in voor de
handicap-race.
De start der deelnemers heeft plaats ge
had, zooals men uit het verslag verneemt,
telkens met een halve minuut tusschen-
pauze, zoodat de eerst vertrekkende een
voorsprong heeft van pl.m. tien minuten
op dengeen, die het laatste startsein kreeg.
Deze winst wordt te Singapore weer geni
velleerd. Komt daar de eerst vertrekkende
aan, dan krijgt hij een gedwongen rust
van 10 minuten, d.w.z. hij mag eerst na
tien minuten beginnen aan het nazien en
tanken van zijn machine en het verrich
ten der vereischte formaliteiten. Na Sin
gapore zijn alle deelnemers wat dat be
treft dus weer gelijk.