Moordaanslag op koning Alexander
bij zijn aankomst te Marseille
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
Minister Barthou eveneens aan zijn wonden bezweken
26ste Jaargang
WOENSDAG 10 OCTOBER 1934
No. 7935
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt by Toomkbataliog
Voor Leiden 10 cent per week2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Bet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bjj
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeel ingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur «q
verhuur, koop en verkoop: 0.50
De moordenaar doodgeslagen
De 11-jarige kroonprins
Peter moet opvolgen
Koningin Maria reisde per trein
Kort nadat Koning Alexander van Joe-
go-Slavië te Marseille geland was voor een
bezoek aan Frankrijk, heeft een Kroaat een
revolveraanslag gepleegd op den Koning
en de personen, die in dezelfde auto geze
ten waren.
De dader sprong op de treeplank en
schoot van daar af zijn automatischen re
volver leeg op de vlak bij hem zittende
personen.
De dader werd van de treeplank gesla
gen. Men reed door naar het huis van den
prefect. Kort na aankomst aldaar over
leed de Koning.
Barthou, de Fransche minister van bui-
tenlandsche Zaken, was in den arm ge
wond. Hij moest geopereerd worden. Tij
dens de operatie overleed hij.
De moordenaar is doodgeslagen.
Koningin Maria van Zuid-Slavië, die met
den trein was gereisd, is naar Marseille ge
gaan.
'sKonings elfjarige zoon Peter, die te
Londen op een kostschool is, zal zyn ver
moorden vader moeten opvolgen.
PROCLAMATIE VAN DOUMERGUE.
Minister-president Doumergue heeft de
volgende proclamatie uitgegeven:
„De Fransche regeering ziet zich met
smart gedwongen de natie den dood mede
te deelen van Z.M. Koning Alexander van
Zuid-Slavië, juist op het oogenblik waarop
Z.M. het gansche volk de bewijzen kwam
brengen van de toegenegenheid van het
Zuid-Slavische volk. De Fransche regee
ring geeft uiting van haar groote smart te
genover H. M. Koningin Marie van Zuid-
Slavië, de regeering van Zuid-Slavië en de
bevriende natie. Tevens vervult de regee
ring den droevèn plicht kennis te geven van
het feit, dat tezamen met Koning Alexan
der de minister van buitenlandsche zaken
Barthou doodelijk getroffen is. In dit tra
gische uur, nu beide volkeren zoo smar
telijk getroffen zijn, gevoelen zij zich meer
dan ooit vereenigd in gedachten en gevoe
lens."
BIJZONDERHEDEN VAN DEN
AANSLAG.
De aanslag had in bijzonderheden het
volgende verloop: Toen de wagen van den
Koning zeer langzaam de bocht naar het
beursplein omreed, stortte zich plots uit
de honderden toeschouwers een man, wel
ke zich met een pistool van zwaar kaliber
op de treeplank wierp. Wat thans volgt
was het werk van een oogenblik, snel ach
tereen schoot de aanvaller op een afstand
van een meter zijn pistool leeg. De kogels
troffen allen doel. Alexander zonk met
bloed overstroomd in elkaar. Bloed spatte
hem uit mond en neus. Minister Barthou
sprong op en trachtte zich met zyn armen
te dekken. Over zijn handen stroomde
bloed. Generaal Georges kromde zich in
een. Ook hij was getroffen. Alleen de kolo
nel, welke in den wagen meereed, werd
niet getroffen. Hij trok zijn sabel en sloeg
op den moordenaar in, die van de tree
plank viel. Deze trok een ander pistool en
trachtte zich een kogel in den mond te
schieten, doch eenige mannen uit de ont
zette menigte sloegen hem tegen den grond
waarop hij door de woedende menigte on
der den voet geloopen en vertrapt werd.
Hij werd echter weer opgepakt en zoo lang
geslagen tot zijn gezicht volkomen onher
kenbaar was. Een aantal politiemannen
baande zich een weg door de woedende
menigte doch zij konden nog slechts het
lijk van den moordenaar bergen.
Ondertusschen was de auto met de drie
zwaar gewonden verder gereden tot voor
PETER II, de 11-jarige
nieuwe koning van
Joego-Slavië.
het gebouw van de prefectuur. De toege
schoten geneesheer kon bij Koning Alexan
der slechts den dood constateeren. Barthou
werd vluchtig onderzocht, zijn wond scheen
niet zoo ernstig ofschoon hij hevig bloed
de. Evenals Georges werd hij in het zieken
huis gebracht en onmiddellijk geopereerd.
Nadat de artsen hadden geconstateerd,
dat ieder ingrijpen bij den koning nutte
loos zou zijn, heeft men onmiddellijk het
lijk op een met groene zijde overdekte
canapé gelegd. Men heeft den Koning in
generaalsuniform gelaten met het groot
cordon van het Legioen van Eer. Hij heeft
de handen over de borst gekruist en een
rustige uitdrukking op het zeer bleek ge
laat. Over de beenen is een Fransche vlag
gelegd, die tot op den grond neervalt en
van de canapé een soort katafalk gemaakt.
Twee soldaten van de garde mobile houden
met blanken sabel de wacht by het lijk-
bed. Er liggen bloemen op den grond en de
grootste stilte heerscht in de halfdonkere
kamer. Men hoort echter nu en dan het
snikken van den ouden kamerknecht van
den koning, die destijds den kleinen Prins
heeft gediend en hem Koning zag worden.
OOK BARTHOU STERFT.
In het ziekenhuis, waar men minister
Barthou had binnengebracht, kreeg men
aanvankelijk den indruk, dat de verwon
ding niet doodelijk was. Men besloot den
linker-onderarm te amputeeren. Tijdens de
operatie had een verbloeding plaats. Daar
door werd bloedtransfusie noodzakelijk,
waartoe onmiddellijk werd overgegaan. De
toestand van den minister verergerde nu
echter snel en ten slotte kon het hart het
niet meer houden en blies Barthou den
laatsten adem uit.
DRIE DOODEN EN 11 GEWONDEN.
Nadat ook een politie-beambte, Galy,
aan zijn wonden bezweken was, bedraagt
het aantal slachtoffers van den aanslag te
Marseille tot nog toe drte n.l. Koning
Alexander, de minister van buitenlandsche
Zaken Barthou en de genoemde politie-be
ambte Galy. In het ziekenhuis bevinden
zich 9 personen onder medische behande
ling o.a. de Fransche generaal en lid van den
oppersten oorlogsraad Georges, die in den
loop van den nacht geopereerd is en wiens
toestand nog zeer ernstig is, voorts drie
toeschouwers waaronder een filmopera
teur, 4 vrouwen uit het publiek en een 14-
jarige jongen. Bovendien zijn nog twee ge
wonden in hun woningen onder medische
behandeling en wel 'n inspecteur van po
litie, die in het been is getroffen en een
weduwe, die eveneens onder de toeschou
wers stond.
DE MOORDENAAR.
De pleger van denjaanslag heet Petruc
Calemen, geboren te Hagreb 20 December
1899, van beroep koopènan. Hij was in het
bezit van een pas, afgegeven 30 Mei 1934
te Zagreb. Op 28 September was hij Frank
rijk via Vallorbe binnengekomen.
Calemen had op den-linker beneden-arm
een tatoueering, die een kroon van 5 a 0
c.M. doorsnede voorstelde en waarbo
ven een doodskop en twee gekruiste been
deren waren getatoueerd, alsmede de let
ters C.C., het Cyrillische letterteeken voor
de S., de initialen van de woorden: „Viij-
heid of. Dood".
Volgens een Joego-Slavisch journalist
zou dit het teeken zyn van de Macedoni
sche Komitadje.
De Fransche politie tracht in de eerste
plaats te ontdekken of Calemen handlan
gers heeft gehad. Uit het feit, dat men in
geen enkel' hotel te Marseille zijn spoor
heeft gevonden, leidt men af, dat hy bij
vrienden heeft gewoond.
Het is natuurlijk van groot belang, wan
neer men deze vrienden kan ontdekken. De
aanslag heeft onder de bevolking zoo groo
te opwinding veroorzaakt, dat de wildste
geruchten de ronde doen. Zoo wordt o.a.
beweerd, dat de moordenaar omgeven was
door 0 met dolken en revolvers bewapen
de mannen toen een officier van het ge
volg hem neersloeg. Zy zouden zich bereid
hebben verklaard een getuigenis af te leg
gen, doch tot nog toe heeft de politie geen
hunner gevonden. Uit Brussel wordt ge
meld, dat de politie te Luik zich in den
laatsten tijd heeft bezig gehouden met
eenige aldaar gevestigde en verdachte
Kroaten, o.a. een cantine-houder Sokota,
die per 1 Juli j.l. België zonder opgave van
woonplaats heeft verlaten. In een andere
Kroatische cantine te Luik heeft een mijn
werker, Petrus Kalmenski genaamd, ver
toefd, die kort geleden uit Luik is ver
trokken. Gezien de overeenkomst tusschen
de namen vraagt men zich af, of deze man
wellicht identiek is met den moordenaar
van Koning Alexander.
Peter de troonopvolger
DE KWESTIE VAN HET REGENTSCHAP.
Testament van koning Alexander.
De opvolger van Koning Alexander,
Prins Peter, bevindt zich op het oogenblik
in Engeland, ter voltooiing zijner studies.
De Prins is eerst 11 jaar oud.
Onmiddellijk na het bericht van den aan
slag is de ministerraad in buitengewone zit
ting bijeengekomen. Koning Alexander
heeft een testament nagelaten, waarin hij
de persoon noemt, die, in geval van zijn
overlijden, voor de meerderjarigheid van
den troonopvolger de regcntschapsraad zul
len moeten vormen.
Dit testament is gisteravond in tegen
woordigheid van prins Paul, minister-pre
sident Oeroenowitsj, den commandant van
Belgrado en commandant van de Kon. Gar
de. generaal Giwkowtsj en den vleugelad
judant van wijlen koning Alexander ge
opend.
In zijn testament heeft koning Alexander
voor de periode van minderjarigheid van
koning Peter tot regenten aangewezen
prins Paul Karageorgewitsj, den senator en
oud-minister dr. Zedenko Stankowitsj en
dr. Ivo Perowitsj.
Op 11 October as. zal Peter II den troon
van Joego-Slavië bestijgen.
KONINGIN MARIA
noort het treurige nieuws In den trein.
De koningin van Joego-Slavië, Maria,
had zioh per extra-trein naar Dijon bege
ven, waar zij haar gemaal zou opwachten.
Daar in den trein, deelde men haar het treu
rige bericht mede en werd de trein naar
Marseille gedirigeerd.
Nadat de koningin het nieuws had ver
nomen, was zy geruimen tijd bewusteloos,
zoodat de trein te Lons le Saunier stopte,
opdat doctoren de koningin medischen bij
stand konden verleenen.
De echtgenoote van minister Herriot heeft
zich te Lyon ter beschikking van koningin
Maria gesteld en vergezelde haar naar Mar
seille. Hedenmorgen arriveerde de konin
gin-weduwe aldaar.
Ter ontvangst waren aanwezig de Fran
sche minister van marine en tal van auto
riteiten. De koningin, die geslagen aan de
arm van madame Herriot de trein verliet,
werd onmiddellijk naar de prefecture ge
leid, waar het lyk van den koning ligt op
gebaard.
Tijdens den treinreis van Lyon naar Mar
seille was de koningin verscheidene malen
bewusteloos. Zij zal waarschynlyk nog
heden uit Marseille vertrekken en over
Parijs naar Belgrado terugkeeren.
Naar verluidt zal het stoffelyk overschot
van Koning Alexander naar Zuid-Slavië
worden vervoerd met hetzelfde oorlogs
schip, waarmede de Koning naar Frankrijk
is gekomen. De kruiser, de „Dubrownik" zal
op de thuisreis worden vergezeld door een
Fransch eskader als eere-geleide.
Rouw in Joego-slavië
NATIONALE ROUW VAN 6 MAANDEN.
Anti-Kroalische demonstraties.
De ministerraad heeft bepaald, dat de
rouw wegens het overlijden van koning
Alexander 6 maanden zal duren. Heden
morgen hebben van alle kerken de klok
ken geluid en zijn in geheel Joego-Slavië
rouwdiensten gehouden.
Ter voorbereiding van de rouwplechtig-
heid zal een bijzondere commissie worden
gevormd. Van alle huizen waaien de vlag
gen halfstok en alle scholen blijven van
daag gesloten.
Het bericht van den moord op koning
Alexander verspreidde zich als een loopend
vuurtje door het land. Voor de bladen, die
het bericht bulletineerden, liep het volk te
hoop. In tal van steden kwam het tot anti-
Kroatische demonstraties.
Met bezorgdheid vraagt men zich af, of
de rust in het land gehandhaafd zal kun
nen worden. Koning Alexander was de
band, zoo zegt men, die Serviërs en Kroaten
verbond en nu deze band is verdwenen,
acht men het niet onmogelijk, dat de span
ning, welke nog altijd tusschen beide volks
groepen beslaat, tot een uitbarsting zal ko
men.
De grens gesloten.
Uit Graz wordt gemeld, dat gisteravond
zeven uur de Joego-Slavisch-Oostenrijksche
grens hermetisch is gesloten. De telefoon
verbindingen en het goheele verkeer met
Joego-Slavië zijn onderbroken. De geheelc
grens is met Joegoslavische troepen bezet.
BETOOGINGEN TE PARIJS.
Sarraut wil aftreden.
De „Oeuvre" meldt, dat gisteravond te
Parijs betoogingen togen de Fransche po
litie zijn gehouden. Voor het hoofdbureau
van politie verzamelde zich een groot aan
tal personen, die vijandige leuze riepen,
doch door de politie werden verspreid. In
het Quartier Latin kwam het eveneens lot
betoogingen van rechtsche extremisten
tegen den minister van binnenlandsche za
ken Sarraut, waarbij het tot een vechtpartij
kwam met socialistische en communistische
studenten, waarbij één student ernstig werd
gewond. Toen de politie arriveerde, werd
de gewonde door zijn vrienden in veilig
heid gebracht, zoodat niemand gearresteerd
kon worden.
Albert Sarraut, de minister van binnen
landsche zaken, die zich verantwoordelijk
acht, zal zijn ontslag aanvragen.
De president der republiek, Lobrun, is
oogenblikkelijk na ontvangst van de be
richten omtrent den aanslag, naar Mar
seille vertrokken.
DE INDRUK IN HET BUITENLAND
Wat Duitschland ervan denkt
De moord op koning Alexander van
Joego-Slavië en op den Franschen minis
ter van buitenlandsche zaken, Barthou, heeft
in officieclc en politieke kringen van
Duitschland groote ontsteltenis verwekt,
DIT NUMMER BESTAAT UIT VIJF
BLADEN.
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Moordaanslag op koning Alexander van
Joego-Slavië bij zijn aankomst te Marseille.
Minister Barthou eveneens het slachtoffer.
De dader, een Kroaat, doodgeslagen. (l6te
blad).
De toestand In Spanje kalmeert zich, hoe
wel hier en daar nog schermutselingen
plaats vinden. (3de blad).
Ook in Portugal een complot ontdekt.
(3de blad).
des temeer, daar beide dooden politieke
persoonlijkheden waren, wier politieke be
sluiten en handelingen juist voor Duitsch
land van bijzondere betcckenis waren.
Joego-Slavië is den laatsten tijd voor
Duitschland in belang toegenomen, daar
het één van de landen scheen te worden
met welker hulp men de isolcering van
Duitschland op het gebied van buitenland
sche politiek hoopte te overwinnen.
Barthou anderzijds was de internationa
le politicus, die den laatsten tijd in Duitsch
land het meest werd genoemd, zij het dan
in ongunstigen zin, als de hoofdveroorza
ker van de nieuwe Duitsche isolatie.
De beide dooden vertegenwoordigden op
deze wijze voor Duitschland twee politieke
principes en men heeft daarom de ontmoe
ting van deze beide met mishagen tegemoet
gezien, vreezend, dat Barthou bij zijn be
sprekingen met koning Alexander don Joe-
go-Slavischcn koning de niouwe vriend
schappelijke politiek van Joego-Slavië ten
opzichte van Duitschland weder uit het
hoofd zou praten.
De moord op de beide persoonlijkheden
heeft thans aan de speculaties ten aanzien
van de bijeenkomst een einde gemaakt.
Hier is de algemeene indruk, dat door
den dood van Barthou een einde wordt
gemaakt aan de Fransche politiek inzake
het veiligheids-systeem en dat daarente
gen de Joego-Slavische politiek van vriend
schap tegenover Duitschland zal worden
voortgezet.
Daar de bijeenkomst van Barthou met
koning Alexander niet had kunnen bijdra
gen tot zuivering van de atmosfeer, kan
men in Berlijn natuurlijk naast af
schuw over de moorddaad een zeker ge
voel van verlichting, dat op deze wijze de
onderhandelingen zijn verhinderd, niet
verhelen.
„Moord Is een slag voor Frankrijk"
meent Londen
In diplomatieke kringen te Londen be
schouwt men den moord op koning Alexan
der als een slag tegen Frankrijk. Koning
Alexander, aldus verzekert men, is 'een
krachtige vriend #van Frankrijk geweest
en heeft slechts onder den indruk van in
vloedrijke, Joego-Slaviêchc militaire krin
gen de onlangs doorgevoerde nieuwe oriön-
tcering van Joego-Slavië's politiek naar
Duitschland toegestaan.
Het in Joego-Slavië in te stellen regen-
ten-college zal, aldus neemt men hier aan,
nog veel sterkerd an koning Alexander on
der dezen invloed der militairen staan.
Ondanks gelijkenis van den aanslag met
dien van Serajewo gelooft men hier niet
aan een onmiddellijk oorlogsgevaar.
Het officieele blad van Mussolini, „II
Popoio di Roma" schrijft: „De afschuwelij
ke en gemeone aanslag van Marseille
vervult het geweten der geheele wereld
met afgrijzen. Het is een van die beestach
tige misdrijven, die slechts één ding be
wijzen: de dwaasheid en de wreedheid van
dengene, die ze heeft begaan of heeft ge
ïnspireerd.
Het Italiaansche volk is geheel in het
bijzonder getroffen door het tragische en
geheel onverwachte einde van den Fran
schen minister van buitenlandsche zaken,
terwijl men aan de voorbereidingen bezig
was voor diens feestelijke ontvangst in
Italië binnenkort.
Barthou vertegenwoordigde in deze be
wogen ure van Europa één van die gees
ten, die het meest actief werkten aan de
pacificatie van Europa.
Het Italiaansche volk betreurt daarom
dubbel zijn verlies en neemt diep bewoger
deel aan den rouw en smart van het
Fransche volk.
Tezamen met Frankrijk gaat ook Joego-
Slavië in rouw. Ook dc dood van den dap
peren koning-soldaat zal door het Italiaan-
