26ste Jaargang
DINSDAG 9 0C10BER 1934
No. 7934
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
Bü onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: 0.50
DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIF
5LADEN.
De gave gulden.
Veel besproken zijn de laatste dagen een
tweetal redevoeringen van een pater Ca-
pucijn, pater Henricus.
©eze pater heeft in die redevoeringen
dingen gezegd, welke reeds herhaaldelijk
gezegd zijn, maar die hij weer 'ns op een
frappante wijze gezegd heeft.
Hij heeft, zooals wij Zaterdag opmerk
ten, gedachten uitgesproken, welke een zeer
ruime verspreiding verdienen.
't Is toch b.v, een fe i t, dat wij niet vol
doende doordringen zijn van het sociaal
karakter van den eigendom.
Wij en dan bedoelen we niet allereerst
den Staat of de fiscus, maar wij: de men-
schen, individueel, persoonlijk.
Ongetwijfeld zou er veel minder
armoe en ellende zijn, indien ieder onzer
in de practijk van zijn dagelijksch leven
het sociaal karakter van den eigendom
voor oogen hield en daarnaar handel
de!.... Indien tenminste alle Katholieken
in dit opzicht als Katholieken leefden....
Als b.v. déze waarheid weer 'ns in fris-
sche kernachtigheid en met doordringende
scherpte wordt voorgehouden, dan mag
dat worden toegejuicht dan wordt goed
werk gedaan.
Doch naast de hier bedoelde gedachten
heeft pater Henricus ook gesproken over
oeconomische zaken als de „gave gulden",
over devaluatie en dergelijke.
Daarover is hij aangevallen. (Men zie
elders in dit nummer). En ook wij kunnen
niet anders, dan onze verwondering er over
uitspreken, dat pater Henricus een derge
lijk ingewikkeld, veel-zijdig vraagstuk, als
de devaluatie (de waarde-daling van den
gulden) aan zijn gehoor voorstelt als bui
tengewoon simpel! Daardoor brengt men
dat gehoor in ieder geval op een dwaal
spoor.
Intusschen heeft óók in dit opzicht pater
Henricus een goed werk gedaan i n-
d i e n hij de R. K. Staatspartij er toe zou
hebben bewogen, om nu eens in een
klaar rapport door beslist bevoegde
personen de voor. en nadeelen (want er
zijn ongetwijfeld voor- en nadeelen),
welke aan devaluatie (of deflatie of infla
tie) zijn verbonden, te doen uiteenzetten.
In dat rapport zou men geleerden aan
het woord kunnen laten, die n-i e t tot de
zelfde conclusies komen. Het zou tóch een
houvast bieden bij besprekingen en licht
werpen op heel veel gepraat over den „ga
ven gulden", dat nu vaak reddeloos ver
ward is.
Maar zoo'n rapport mag, natuurlijk,
geen kapstok zijn. Het zou spoedig
moeten verschijnen. En daarna kan de R.K.
Staatspartij ook misschien spoedig voor
zich een houding bepalen in dat vraagstuk
van den „gaven gulden".
Een tweetal artikelen over den z.g.
waardevasten gulden besloot de „Gelder
lander" gisteren aldus:
„Als we, samenvattend, het probleem
van den z.g. waardevasten gulden objectief
overzien, constateeren we de mogelijkheid
van voordeelen maar niet minder ook van
nadeelen. Gevaren, die waarlijk niet zijn
te onderschatten.
Verhoudingen, waarop men vroeger kon
bouwen, staan thans op losse schroeven.
Nu de landen van het goudblok bespre
kingen voeren ter verbetering ook van hun
onderlinge handelseconomische positie,
wordt de groote sprong in het duister, zoo
als devaluatie voor ons land ontegenzegge
lijk is, er nog te ernstiger om".
Zeer juist. Maar er kan toch meer
licht over het vraagstuk worden geworpen.
Hier ligt een taak voor de R. K. Staats
partij!
BINNÊNLAND
ACTIE TEGEN NIEUWE INBLIKKING
VAN VLEESCH.
Adres van comité uit de slagersbonden
aan de regeering.
EEN TEELTREGELING GEVRAAGD.
De Commissie van Overleg, samengesteld
uit den Ned. Slagershond, den Ned. R. K.
Hanzebond van Slagerspatroons en den
Ned. Grossiersbond voor den Vleeschhan-
del, heeft een adres gezonden aan den mi
nister van Economische Zaken met betrek
king tot de (officieus) aangekondigde nieu
we afslachting van melkvee, waarbij ook
hervatting van het inbliksysteem in uitzicht
is gesteld.
De commissie brengt onder de aandacht,
dat dus aan den behoeftigen consument
opnieuw een product gaat geboden wor
den, waaraan deze zooals hij overduide-
delijk heeft doen blijken niet de minste
behoefte heeft. Van de vorige afslachting,
die bepaald werd op 115.000 stuks vee,
zijn immers nog ruim elf millioen blikken
vleesch voorradig.
Uit de opgedane ondervinding, zegt het
adres, is komen vast te staan, dat noch de
belangen van het slagers- en grossiersbe-
drijf, noch die van bepaalde groepen uit
de landbouw, noch die van den onderstand
behoevenden consument, met een nieuwe
afslachting van welke veesoort ook, zijn
gebaat. Het slagersbedrijf en de vleesch-
handel worden met algeheele verarming
bedreigd. Op onrustbarende wijze is het
normale aantal slachtingen in ons land te-
ruggeloopen, als gevolg van een ondercon
sumptie door te hooge vleeschprijzen. Het
zal niet mogelijk zijn de détailprijzen van
vleeschproducten ook maar eenigszins te
verlagen wanneer de extra heffing zeker
noodzakelijk zal blijken, wanneer een nieu
we afslachting wordt toegepast.
Voor ons staat vast, dat de rundvleesch-
kleinhandelsprijzen met 10 tot 15 ets. per
kilo kunnen worden verlaagd wanneer de
thans daarop rustende heffing wordt weg
genomen, waardoor de mogelijkheid eener
consumptie-verruiming van vleesch wordt
geschapen.
Het adres wijst tenslotte op de voordee
len, die liggen in een goed opgezette en
streng doorgevoerde teeltregeling, naast
beperking in de afname van melk tot een
gegarandeerden prijs. Een verruiming van
consumptie van vleesch door opheffing van
de extra accijnsheffing en daarnaast teelt-
regeling moeten tot tastbare en uiterst
gunstige resultaten leiden.
Het adres wordt vergezeld van een uit
voerige memorie van toelichting, waarin
het bovenstaande aan de hand van vele
cijfers wordt gestaafd.
DE GOUDBLOC-LANDEN.
Minister Steenberghe zal aan de
conferentie deelnemen.
Naar wij vernemen, zal Nederland op
de conferentie van de goudlanden, welke
20 October a.s. te Brussel zal worden ge
houden, vertegenwoordigd worden door den
minister van Economische Zaken, mr.
Steenberghe.
ONTSLAG VAN 57-JARIGEN.
Door den Amsterdamschen raad
goedgekeurd.
De Amsterdamsche gemeenteraad heeft
behandeld het voorstel van B. en W. tot
wijziging van het reglement voor de ge
meentewerklieden en tot het verleenen van
ontslag aan werklieden die den 57-jarigen
of ouderen leeftijd bereikt hebben en aan
werklieden der Arbeidersreserve.
Het voorstel werd met 2320 stemmen
aangenomen.
BRANDSTOFFENTOESLAG.
Maximaal ƒ1.per week.
Op het departement is in opdracht van
den minister van Sociale Zaken weder
om een regeling voorbereid voor het ver
strekken van subsidie in de kosten van
door gemeentebesturen in den komenden
winter te verstrekken brands to ff en toeslag
aan werkloozen.
Deze regeling zal in hoofdzaak gelijk zijn
aan die van het vorige jaar. Zy zal inhou
den, dat de gemeentebesturen een toeslag
mogen geven van maximaal een gulden
per week per gesteunde of te werkgestelde.
De gemeentebesturen hebben de vrij
heid om deze toeslag desgewenscht in na-
tura te verstrekken.
De regeling zal hoogstwaarschijnlijk op
1 November ingaan. „Volk".
ACTIE TEGEN VOLKSVERWILDERING.
Op initiatief van het Dag. Bestuur der
Federatie der Mariacongregaties voor hee-
ren uit den hoogeren stand vergaderden
Zaterdag 6 October te 's-Hertogenbosch af
gevaardigden van de verschillende actie
groepen tegen de volksverwildering en al-
gemeene organisaties, die in den afgeloo-
pen zomer zich op dit gebied betuigd heb
ben.
De vergadering werd voorgezeten door
Mgr. Hendrix, Vic. Gen. Voorzitter van ge
noemde Federatie, terwijl de secretaris,
prof. Steger, de notulen verzorgde.
Als doel van de oproeping noemde de
voorzitter de bespreking van het vormen
van een zeker contact tusschen de thans
bestaande actie-groepen en die, welke
zich in de toekomst zullen vormen, ten
einde door uitwisseling van gedaan werk
en bereikte resultaten elkander van dienst
te zyn, dubbel werk te voorkomen, en,
desgewenscht, gezamenlijk te kunnen op
treden, óók met niet-Katholieken, nationaal
en internationaal.
Onder de aanwezigen waren vertegen
woordigingen van de Federatie der R.-K.
Vrouwenbonden, de Brabantsche Actie
groep, de Limburgsche Actie-groep, voor
Eer en Deugd, de Gooisehe Actie-groep, de
Actie-groepen van Arnhem, Haarlem en
Zandvoort; het Goed-Volk Bureau te 's-Her
togenbosch.
Besloten werd, in beginsel tot het vor
men van een contact-commissie, terwijl el
ke organisatie of actie-groep zelfstandig
blijft; en een bureau te belasten met het
verzamelen van gegevens ten behoeve van
de verschillende aangeslotenen en met al
datgene wat aan de actie ten goede zal ko
men.
Over de wijze, waarop een en ander het
best behoort te geschieden, zal binnenkort
een tweede vergadering worden gehouden.
Voorstellen worden voor 1 November in
gewacht bi(j prof. Steger, Lanckhorstlaan
36, Haarlem, die zich belast rnet het op
roepen voor de 2de vergadering, ook van
groepen of organisaties, die de eerste ver
gadering niet hebben bijgewoond en wen-
schen mede te doen, indien zij zich daar
toe bij hem vóór genoemden datum opge
ven.
EXPORTEURS VAN FRUIT EN
GROENTEN.
Het in Duitschland bevroren crcdiet.
De Ned. Ver. van Fruit- en Groenten-
exporteurs heeft met betrekking tot de
uitbetaling van in Duitschland bevroren
credieten een adres gerioht tot den minis
ter van Economische Zaken. Gewezen
wordt op de omstandigheid, dat door de
verankering hunner gelden in Duitschland
de exporteurs reeds sedert vele jaren den
export van land- en tuinbouwproducten
voor eigen rekening uitoefenen en dat niet
zij de oorzaak zijn van het zooveel groo-
tere exportcijfer naar Duitschland in den
laatsten tijd, doch wel de z.g. gelegenheids-
exporteurs van andere artikelen, die hun
intermediair hebben verleend aan buiten-
landsche exporteurs. Adr. acht het om on
zen verderen export weder mogelijk te ma
ken dringend noodig, dat aan zijn leden
ten volle door de Regeering worden uitbe
taald de thans op Sonder. en Zwischen-
konto in Duitschland uitstaande gelden en
dat de Regeering overwege, op welke wijze
het gebruik van Duitsche goederen in ons
land bevorderd zou kunnen worden, daar
het van voldoende bekendheid is, dat de
Duitsche Regeering zich slechts guldens
kan verschaffen door den export naar ons
land, hetgeen zeker niet bevorderd wordt
door een uitgevaardigden boycot van som
mige groepen van verschillende politieke
schakeering in den lande. Adr. verzoekt
den minister die maatregelen te willen
treffen, welke stimuleerend inwerken op
het bedrijfsleven harer leden en snelle af
wikkeling der uitstaande vorderingen ten
gevolge hebben.
Het Hyppolytus-zickenhuis te Delft.
Deken J. Dankelman, rector-directeur
van de Congregatie der Eerw. Zusters
Augustinessen te Delft, heeft Zondagmid
dag een nieuwen vleugel van het St. Hyp-
polytus-Ziekenhuis ingezegend.
Deken J. Dankelman, werd geassisteerd
door zijn beide broers, de Redemptoristen-
Paters L. en A. Dankelman.
Na de liturgische handeling richtte de
Deken woorden van lof en van hulde tot
den architect van Rossum en den aanne
mer Kokshoorn van Voorburg; van dank
tot de heeren medici voor hun belangstel
lende tegenwoordigheid, en tot de Eerw.
Zusters, door wier practische voorlichting
de bouw tot een gelukkig eind kon worden
gebracht.
Dr. Jan Thomée voerde het woord als
voorzitter van de afd. Delft der Maat
schappij tot bevordering der Geneeskunst.
DE VLAG VAN EEN R. K. PROP. CLUB.
Uitdrukking van een bepaald politiek
streven?
Bij de viering van het 30-jarig bestaan
van de Algemeene R. K. Propaganda Club
te Amsterdam trok deze organisatie op
2tendagmorgen 26 November 1933 met haar
leden in optocht door de stad. Tegen den
heer E. J. J. P., vice-voorzitter, thans voor
zitter van de Alg. R. K. Prop. Club, die
een der kleurige vlaggen van de Club voor
den stoet had uitgedragen, werd door een
inspecteur proces-verbaal opgemaakt, het
geen de bedoeling had, een principieele be
slissing uit te lokken over de vraag of de
Aug. R. K. Prop. Club met haar vlaggen
en vaandels valt onder het uniformverbod.
De zaak werd op 13 Jan. behandeld voor
den A'damschen Kantonrechter dr. A. Fon-
tyn, die den voorzitter conform den eisch
van het O.M. veroordeelde tot 3.boete.
Vandaag diende de zaak in hooger beroep.
De verdachte was van meening, dat de R.
K. Propagandabond geen politieke actie
voerde en de vlag dus geen uitdrukking gaf
aan een bepaald staatkundig streven. De
officier van justitie kon zich geheel mot
het veroordeelend vonnis vereenigen. Spr.
was van meening, dat hier wel degelijk
sprake was van overtreding van het uni
formverbod en requireerde bevestiging van
het vonnis. De rechtbank zal 23 October
a.s. vonnis wyzen.
BEOORDEELING VAN ZANG- EN
MUZIEK WEDSTRIJDEN.
Een nieuw systeem.
Men schryft ons:
De componist J. P. J. Wierts te 's Gra-
venhage heeft een nieuw systeem bedacht
ter beoordeeling van zang- en muziekwed-
strijden. Het beoogt verbetering te brengen
in het thans algemeen gebruikeiyke pun-
tenstelsel door:
de beoordeeling meer op een zuiver ar
tistiek standpunt te plaatsen en tevens de
maatstaf strenger te maken, waardoor de
pryzen in waarde zullen stygen;
het punten verschil der jury-leden op te
heffen, waardoor zoo vaak het vertrouwen
in de kunde of de eerlykheid der jury ge
schokt wordt;
het persoonlyk overwicht van een jury
lid te doen vervallen;
de puntenwaarde van ieder jurylid uit
te schakelen en te vervangen door de col
lectieve waarde;
het napluizen en becritiseeren der pun-
tenstaten, bron van veel onaangenaamhe
den uit te sluiten;
het hooge cijfer (soms honderdtallen) tot
meer bescheiden cyfers terug te brengen;
te verhoeden, dat de vereenigingen al te
snel in de hoogste afdeelingen komen;
Aan belangstellenden en belanghebben
den wordt het nieuwe systeem op aanvraag
gratis toegezonden.
STADSNIEUWS
BOUW STADHUIS.
Deskundigen onteigenings-procedures.
De Haagsche Rechtbank heeft heden by
vonnis de vyf deskundigen benoemd, die
als zoodanig zullen fungeeren bij de ont
eigening-procedures betreffende de Leid-
sche Stadhuisbouw.
Het zyn mr. O. B. W. de Kat, Den Haag,
voor,, R. WesselsBoer oud-ontvanger der
Registratie te Leiden, ir. J. J. G. van der
Hoek, dir. v. d. N.V. Wernink's Betonfa-
brieken te Leiden, J. van der Voet, aanne
mers, Oegstgeest, en S. F. Louwerens, Den
Haag.
GEMEENTERAAD.
De gemeenteraad vergadert op Maandag
15 October 1934, des nam. te 2 uur, in het
gebouw „Tot Nut van 't Algemeen", Steen-
schuur 21.
I
VERKOOP GROND AAN KERKBESTUUR
ST. PETRIS PAROCHIE.
Het Kerkbestuur van de St. Petrus Pa
rochie te Leiden, heeft de modewerking van
de gemeente ingeroepen, ten einde te gera
ken tot het bouwrijp maken van eenige
gronden, zulks in verband met den voor
genomen bouw van een kerkgebouw c.a. en
eeri aantal woningen op die gronden.
Het Kerkbestuur wenscht voor bouwter
rein bestemden grond van de gemeente aan
te koopen.
Met de Commissie van Fabricage zyn B.
en W. van oordeel, dat tot verkoop van dien
bouwgrond togen een bedrag van 26.50
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
De onlusten in Spanje nog niet geheel be
dwongen. De .geering houdt evenwel het
heft in handen. (2de blad).
Opstandelingen in Mandsjoekwo. (2de
blad).
Japan eischt vlootparitcit met Amerika
cn Engeland. (2de blad).
LEIDEN.
Deskundigen hij de onteigeningsprocedu
res inzake Stadhuisbouw. (1ste blad).
per M2 kan worden overgegaan.
By het bepalen van dien prijs is er van
uitgegaan, dat de kosten van straataanlog,
overeenkomstig de ten aanzien von aan par
ticulieren toebehoorende terreinen gelden
de regeling, ten laste van den te ver koopen
bouwgrond moeten komen.
Het Kerkbestuur heeft verklaard don
grond onder bedoelde voorwaarden en
tegen genoomden prys te willen aanvaar
den.
Voorts heeft het Kerk bes'uur zich bereid
verklaard, om voor het tot stand komen
van den straataanlog c.a., noodig voor het
bouwrijp maken van het overige terrein,
de voor straat c.a. bestemde strooken, over
eenkomstig de verordening op den aanleg
van straten en wegen, kosteloos in eigen
dom aan de gemeente over te dragon cn
ter nadere verrekening in de gemeentekas
te storten een bedrag van 35.900.be
rekend als volgt:
lo. kosten van straat- en plantsoenaan-
leg en van de verder daarmede naar het
oordeel van B. en W. verband houdende
werken 23.100.
2o. bijdrage bedoeld in art. 2. tweede lid
onder b. van genoemde verordening (plm.
10550 M2 bouwrijpe grond a 1.50 per M2)
15.825.—.
3o. vergoeding voor het ten behoeve van
den straataanlog c.a. beschikbaarsteJlen van
aan de gemeente toebehoorenden grond,
groot 140 M2., togen den kostenden prys
van 2.50 per M2 350.
Samen: 39.725.—.
evenwel te verminderen met een vergoe
ding aan het Kerkbestuur van 1.per
M2 voor den afstand grond groot 3250
M2 en grond, groot 140 M2„ met welken
aanlog de normale straatbreedte wordt
overtroffen 3.390.
Blyft rond: 35.900.—.
In overeenstemming met het oordeel van
de Commissie van Fabricage zyn B. en W.
van meening, dat de noodige medewerking
van de gemeente ter zake van dqn straat-
aanleg kan worden verleend.
De vorenbedoelde wijziging van het uit
breidingsplan heeft tot gevolg, dat ook ver
andering moet worden gebracht in den voor
rekening van de N.V. Gemeenschappelijk
Eigendom, te 'e-Gravenhage, in uitvoering
zynden straataanlog in den Rodenburger
polder.
Een gedeelte straat is als zoodanig ver
vallen en voor bouwterrein bestemd, ter
wijl een gedeelte bouwterrein thans de be
stemming van straat heeft verkregen en als
zoodanig moet worden aangelegd.
Eerstbedoelde grond, welke onlangs van
genoemde N.V. is overgenomen, zal der
halve weer aan die N.V. kunnen worden
afgestaan, 1 aatstbcdooelde grond zal aan do
gemeente in eigendom moeten worden
overgedragen.
Bij de verrekening van de door de N.V.
in de gemeentekas gestorte som ten behoeve
van den voor die N.V. in uitvoering 7.ijndcn
straataanlog, kan met deze transactie wor
den rekening gehouden.
De N.V. Gemeenschappelijk Eigendom
gaat met een en ander actoord.
DE GEMEENTELIJKE RADIO
DISTRIBUTIE.
De Commissarissen der Lichtfabrieken
deel en mode, dat do gestadige toeneming
van hot aantal abonné's van het gemeen
telijk radio-distributiebedrijf dezen zomer
vrywel tot staan is gekomen; het aantal
aansluitingen schommelt thans tusschen de
3400 en 3500. Dat ondanks de ongunstige
tijdsomstandigheden, die vele abonné's
dwongen hun abonnement op te zeggen,
het aantal aangeslotenen tot voor korten
tijd niettemin nog toenam, is hieraan te dan
ken, dat zich een nog grooter aantal per
sonen als abonné aanmeldde.
In het feit niu, dat het bedrijf den laat
sten tyd zijn abonné's voor een groot ge
deelte werft uit andere maatschappelijke
kringen, dan waaruit het diit aanvankelijk
deed, is naar de meening van Commissa
rissen een aanwyzjing gelegen, dat ond»^**
