Amerikaansch Passagiersschip
in vlammen
25ste Jaargang
MAANDAG 10 SEPTEMBER 1934
No. 7910
S)e £eki&elve(3oi4/fcci/iit
- DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
K ABONNEMENTSPRIJS txdruft b,
Toor Leiden I» eer» per weekIJ» per kwaruai
B, ome Agenlen M c*o« p«r vMk per kvuud
moco PK po* I Ut pet kwtrual
Hot Geïllustreerd ZondafsbUd Is eoor ds Abocmé's eer-
kriigbeer tegen betaling ran M cent per kwartaal, bg
anorestbetaling. Afzonderlijke nummers I eent, met
Geillustreerd Zondagsblad 9 cent.
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 H
GIRONUMMER 103003, POSTBUS Na 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEORAACT:
Girona Advrrtenticn 30 cent per regel
Voor lngevonden Mededeel in gr n wordt
hot dubbele van hat tarief berekend.
TZI.FTOONTJK8 van ten hoogste 90 woorden, waarin be-
bctrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur «n
verhuur, koop en verkoop: IJfl
OIT NUMMER BESTAAT UIT VIER
BLADEN.
Da politiek der S.D.A.P.
Deze tjjd vooral vraagt aamenwerking
van de verschillende politieke partijen.
Indien de verschillende politieke par
tijen zelfs nog niet in dezen tijd kunnen
samenwerken, dan wordt daardoor de par
lementaire democratie of het democratisch
parlementarisme ingedeukt en aan den'
propagandisten voor faacitische en natio-
naal-socialistische stelsels wind in de zeilen
geblazen.
Jammerlijk blijft In ons land de S. D. A
P. nog maar al te veel staan op het atand-
punt van oppositie om de oppositie
in plaats van loyale oppositie, waar
mede samenwerking op meerdere belang
rijke punten van actueele politiek, van on
middellijk belang, heel goed en zelfs per
fect kan samengaan. En daardoor werkt
zij wij herhalen het den stroomingen
voor een zekeren vorm van dictatuur In de
hand.
Zeker, er zijn verschijnselen en ook fei
ten, welke wijzen op* een kentering ten
.goede. Er is hier en daar een atreven in de
S. D. A. P., om m e e r een opbouwende po
litiek te voeren en om m i n d e r de actie
der partij in te spannen voor een afbreken
de critiek. Een streven naar daden inplaats
van naar woorden, inplaats van naar leu
zen!
De afdecling Leiden der 8. D. A. P. Is
echter nog niet ver gevorderd op dezen goe
den weg!
Nog pas heeft de vertegenwoordiging
der partij in den gemeenteraad uren-lang
gspraat over bestrijding der werkloosheid
enz., niets anders betoogend, dan dat er
ten deze niets wordt gedaan door de niet-
socialistische partijen; niets anders
bereikend dan afbreken zonder ook
maar iets op te bouwen, terwijl er waar
schijnlijk of wellicht wel iets bereikt had
kunnen worden, als men zich had ten doel
gesteld, positieven arbeid te willen doen,
zooveel mogelijk samenwerkend met
andere partijen.
't Heeft den schijn, dat de S. D. A. P. op
dezen ten slotte dood loopenden weg wil
voortgaan! Er zijn nu weer berichten
over 'n protest-vergadering, waarmede de
werkloosheid moet worden bestreden!
Acht de S. D. A. P. zich geroepen, om
propaganda te maken voor fascisme of na
tionaal socialisme....!
Een vraag, die wij naast het bovenstaan
de willen stellen, is deze: doet het gemeen
tebestuur van Leiden alles wat mogelijk
is om de werkloosheid te bestrijden.
Wij kunnen niet ontkomen aan den In
druk, dat de goedkeuring van ingediende
bouwplannen enz. met meerderen spoed
kan en dus moet geschieden. Een opmer
king die al meer is gemaakt en door het
gemeentebestuur weerlegd. Maar wij mce-
bedoclde wensch en klacht nogmaals onder
nen toch voldoende reden te hebben, de
de aandacht der autoriteit te brengen!
De Koningin in het land terug
Hedenmorgen vroeg zijn HM. de Konin
gin en H.K.H. Prinses Juliana van hun reis
naar Noorwegen in ons land teruggekeerd.
Vroeger dan verwacht werd arriveerde
de „Tabinta" van de Stoomvaart Mij. ..Ne
derland", aan boord van welk schip de
thuisreis werd gemaakt, te LJmuiden. Te
kwart voor vier reeds voer het schip deze
haven binnen. Behalve het personeel, dat
op dit tijdstip dienst deed, was niemand op
de sluis als belangstellende aanwezig.
Om half vijf werd de ..Tabinta" geschut
en daarna voer het schip langzaam naar
Amsterdam. Te 8 06 uur werd de Hem-
brug gepasseerd en te ruim negen uur ar
riveerde de „Tabinta" voor het emplace
ment van de Stoomvaart My. „Neder
land".
AANKOMST TE AMSTERDAM.
Men meldt ons uit Amsterdam: In een
waas van damp lag hedenmorgen vroeg het
Honderd-dertig dooden vermoedelijk
DROEVE THUISREIS VAN
EEN VACANTIE-TOCHT
IN ENKELE OOGENBL1KKEN EEN
GLOEIENDE OVEN.
Uit Spring Lake werd Zaterdag gemeld:
Er is brand uitgebroken op het Ameri-
kaansche passagiersschip „Morro Castle",
11000 ton groot, dat terugkeerde van een va-
oantietocht naar Cuba. Het vuur is blyk-
baar ontstaan doordat de bliksem des nachts
in de olietanks is geslagen, die zich in het
middenschip bevinden. Het vuur greep zóó
snel om zich heen. dat hel onmogelyk was.
maatregelen tot inperking te nemen. Het
groote schip stond geheel in vlammen.
Aan boord bevonden zich ongeveer 550
personen, waaronder ruim 300 passagiers
Volgens mededeelingcn vsn geredden zijn
minstens zes reddingsbooten in allerijl ge
streken. Te Seagirt in den slaat New-Jer
sey zijn 100 opvarenden aan land gezet,
daarentegen zyn zeven der van deze plaats
ter assistentie uitgezonden booten nog niet
teruggekeerd, zoodat niets bekend is om
trent het lot van de bemanning dezer booten
cn de door hen opgenomen opvarenden.
Onder de passagier?, hoofdzakelijk toeris
ten, bevonden zich ook 100 leden van de
New-Yorkschc zangvereenigmg „Concor
dia". De kapitein zou kort voor het uitbre
ken van den brand aan een hartverlam
ming zijn overleden.
By het aanbreken van den dag verza
melden zich aan de kust groote menachen-
miuwa'a, doch in hst nevelachtig» en regen
achtige weer was van het schip weinig te
onderscheiden. Ook in andere kustplaatsen
zyn opvarenden aan land gebracht.
Daar groote schepen niet in de nabijheid
van het brandende schip konden komen,
moesten zij hun reddingspogingen opgeven
en doorvaren. De „Morrc Castle" was in
1930 gebouwd.
Op grond van de eerste mededeelingcn
van overlevenden hield men aanvankelijk
rekening met de mogelijkheid, dat naar
schatting ongeveer driehonderd opvarenden
om het leven zouden zijn gekomen. Vol
gens latere berichten zouden ongeveer 130
personen om het leven zijn gekomen.
Geredden worden aan wal gebracht.
Te half tien gistermorgen (Amerik. tijd)
waren honderdvyfüg tot tweehonderd over
levenden van de „Motto Castle" aan de
kust van New Jersey aan land gebracht.
Het Engelse he stoomschip „Monarch of Ber
muda" meklt, dst het 65 personen in veilig
heid heeft kunnen brengen.
Des morgens te tien uur cirkelde oen
vliegtuig om het brandende schip en dool
de per radio mode. dal opnieuw twee red
dingsbooten zijn gestreken. De thans to
Spring Lake aan land gezette leden van de
bemanning zyn van meening, dat hot schip
niet door den bliksem getroffen ia. maar
dat het vuur in he'. voorschip ia uitgebro
ken. De matrozen berichten dat de vlam
men met ongelooflijke snelheid zich over
het geheele dek uitbreidden en dal de
ijlings gealarmeerde bemanning niet meer
in de gangen dor kajuiten kon doordringen,
zoodat men or zich toe moest beperken de
patrijspoorten van het dek af te slaan.
De „Morro Castle" was in enkele minuten
veranderd in een gloeiende oven. Vale pas
sagiers trachtten zich te redden door in
zee te springen. Vela anderen moeten in
hun hutten omgekomen zyn, daar de ge
weldige rookontwikkeling iedere poging tot
ontkoming onmogelyk maakte.
Te Aspury Park zijn elf matrozen aan
land gezet, van wie zes gewond waren. Ook
ceruge passagiers zijn daar aan land ge
bracht. De geredden hadden veel van de
koude te lijden gehad. Slechts enkelen had
den gelegenheid gehad, zich behoorlijk te
kleodcn.
Te Allenhuret zijn de eerste ltfken aange
spoeld. Ook in andore kuststeden spoelden
lijken aan. Een dichte mist verhindert ieder
uitzicht, terwijl de hevige Noordooster
storm voortduurt. Drie New Yorkache po
litie booten moesten door den storm terug
keer tn, zonder dat zij de plaats des onheüa
hadden kunnen bereiken. Een d«r booten
kon in twee uur ah c U anderhalve mijl
vooruit komen.
Opnieuw 154 personen geborgen.
In de haven van New York zijn binnen
gekomen de schepen Monarch of Bermuda
met 72. City of Havanna met 60 en An
dreas Luckcnbach met 22 geredden van de
Morro Castle aan boord.
Voor de kantoren der Ward-scheepvaart-
maatschappij en bij de landingapier speel
den zich hartverscheurende tooneelen af.
De oorzaak nog niet bekend.
De Ward-scheepvaartmaatschappij maakt
bekend, dat zy voor het sluiten van het of
ficieel e onderzoek naar de oorzaken van den
brand over de schuldvraag nog geen mede-
dcclingcn kan doen.
De wnd. kapitein nog aan boord.
Tegelykertijd werd medegedeeld, dat de
waarnemend gezagvoerder. Warms, zich nog
met cemge mannen aan boord van hel
brandende schip bevond.
IJ. toen we de „Tabinta" het motorschip
van de Stoomvaart Maatschappij „Neder
land" tegemoet voeren, dat H M. de Konin
gin en H.KJL Pnnaes Juliana uit Oslo
naar het vaderland terugbracht
Tegen acht uur werden flauw de con
touren van het groote zeeschip zichtbaar
in het Noordzeckanaal ver achter de Hcm-
brug.
Langzaam voer het schip op, omdat pas
om even over acht de brug geopend kon
worden. Voor hot zeeschip uit ging dc mo
torboot van den havenmeester van IJmui-
den cn dc sleepboot „Atjeh" van dc
Stoomvaart Mij. Nederland.
Dc polrtieboot van de Amstcrdamsche
politie was het schip reeds verder tegemoet
gevaren cn volgde de „Tabinta" evenals
een boot van dc Rijkspolitie. Aan de Hcm-
brug stonden reeds mcnachcn om het schip
te begroeten.
Aan dc grens van de gemeente nam de
Havendienst onder leiding van den heer
De Vriea de taak van den havenmeester
van LJmuiden over, om het vaarwater vry
te houden.
Toen eenmaal de Hcmbrug was gepas
seerd, werd het op dit vroege morgenuur
reeds levendiger op het water.
By de Petroleumhaven kwam dc gepa-
voiscerdc „Prins Hendrik" van dc Alkmaar
Packet het zeeschip tegemoet. Naar schat
ting waren meer dan 1000 mcnachcn aan
boord, hoofdzakelijk leden van de Chris
telijke Oranjcvereemging. De muziek van
het Ohr. Polibemuziekgezclachap zette het
„Wilhelmus** in, dat door allen krachtig
werd meegezongen.
Hare Majesteit vergezeld van de Prinses
versoheen toen aan dek en nam al wui
vende de hulde. Haar in dit vroege mor
genuur gebracht, in ontvangst. ï>ntgc
oogenblikkcn later verscheen Hare Maje
steit. die geheel in het wit gekleed was. op
do brug om ook van da „Alkmaar", even
eens bezet met een groot aantal passagiers,
dc huldebetuigingen to ontvangen.
Hoe meer dc stad werd genaderd, hoe
drukker het werd met motorbooten en ook
langs den wal stond veel publiek, dat met
zakdoeken wuifde. Intusachcn waren de
twee booten, de „Prins Hendrik" cn de
„Alkmaar" gedraaid en voeren een tijd
lang op met de „Tabinta". Geestdriftig
werd aan boord gewuifd, tcrwyl Oranje
liederen werden gezongen.
Voor het Centras] .Station brachten de
jongens van de „Pollux" in hun aioepen
hun hulde aan Koningin en Prinses.
Om negen uur arriveerde dc „Tabinta**
bij dc etablissementen van de Stoomvaart
Maatschappij „Nederland" aan de Java-
kade.
Terwijl het schip vastmaakte, stond Hare
Majesteit wuivend op dc brug, sla ant
woord op de hartelijke toejuichingen Haar
en de Prinses gebracht door dc leden der
Oranje-Verecnigingcn aan boord van de
beide schepen der Alkmaar Packet.
Op dc Javakade waren ter begroeting
aanwezig de Burgemeester, dr. W. de Vlugt
en de hoofdcommissaris van politie, de
heer H J. Versteeg.
Toen de verbinding met den wal was
tot stand gebracht, verbeten de Vorstelij
ke Personen het schip, nadat zij afscheid
hadden genomen van den gezagvoerder,
den heer B. Jansen.
By het van boord gaan was óe Konin
gin vergezeld van den heer Van Hengel,
directeur van de Stoomvaart Mij Neder
land. die de reis naar Oelo had meegemaakt.
Nadat Hare Majesteit zich enkele oogen-
blikken had onderhouden met den burge
meester cn Zy afscheid had genomen van
den heer Van Hengel, schreed zy door de
loods naar buiten, waar een daverend
hoera opsteeg uit de veler., die zich daar
verzameld -hadden. Het Wilhelmus klonk
op, terwyl de auto's werden bestegen om
de reis naar Den Haag verder voort te zet
ten.
Overal langs de Handelskade en de Piet
Heinkade stonden groote groepen mcn
achcn. die de Landsvrouwe en Haar Doch
ter toejuichten. Het was een hartelijke ont
vangst geweest, deze aankomst van Konin
gin en Prinses te Amsterdam op Haar door
reis naar de Residentie.
Men meldt ons nader uit Amsterdam: Al
vroeg hecrschte op de De Ruyterkade een
ongewone drukte. Van onder de viaducten
links en rechts van het Centraal Station
kwamen troepen kinderen en volwassenen,
die luide nationale liederen zongen. Steiger
12 van de Alkmaar Packet werd tegen H
uur in den letterlyken zin des woord* be
stormd. Politie moest met zachte hand den
gang van zaken regelen. Flarden muziek
woeien boven de feestclyke massa. Oranje
vlaggen waaiden van de gcpavoiseerde
booten, vaandels werden aangedragen, de
politie-muziek vereen. „Crescendo" speelde
uit alle macht en precies 8 uur, vertrok
eerst de „Prins van Oranje" en even daar
na de veel vollere, byna overbelaste „Prins
Hendrik
De ochtendschemering hing nog over het
U. De scheepsrompen asn de Oostelyke
Handelskade doemden vssg en nevelig op.
De zon brak dun en waterig door de wol
ken. Van verre ratelde de stoomhamers en
dieunde het rumoer, dst byna onafgebro
ken uit het Amstcrdamsche havencomplex
opatygt Met de „Prins Hendrik" stoomden
taüooze groot ere cn kleinere schepen mee.
Bootjes van de Havenpolitie, gewone mo
tor vletten. rivierschecpjcs en sleepboolen,
allen voeren de „Tabinta" tegemoet, de
nationale driekleur wapperde van lederen
boot en als men olkandcr passeerde klonk
van beide zyden een enthousiast hoera op.
terwyl steeds het „Wilhelmus", het „Wicn
Neerland» Bloed" en Oranje Boven over
het rustige water van hel IJ schalden De
zon brak meer en meer door, en tenslotte,
sis uit oen vage mist. dook. /rij plotseling,
dc breade romp vsn de „Tabuita" op. Een
Juichkreet weerklonk, het Wilhelmus werd
spontaan aangeheven. Een welkom, warm
en krachtig, werd onze Koningin en de
Prinses toegeroepenDoch teleurstel
ling. zy beiden verschenen toen nog niet
aan dek.
De „Prins Hendrik" wendde het roer en
voer de „Tabinta'* achterna, die tamelyk
snel. alweer in de nevels was verdwenen.
Er ontstond een kleine jacht van bootjes
achter de hooge achtersteven van den
Oceaanaloomcr. Hel duurde niet lang of
de „Prins Hendrik" haalde hel iehip in en
toen ze langazy voer. verscheen op de brug
Hare Majesteit naast Prinses Juliana cn
wuifde de enthousiaste menigte toe. Dc
Koningin stond als een kleine witte figuur.
De Prinses was gekleed in een grijs cos-
luum dat even gebroken werd door een
wit lint.
Langs de De Ruyterkade, op de, in het
water uitloopende steigers, op primitieve
verhoogingen van vaten, op spoorbielaen en,
san de Ruyterkade voorby, langs den
spoordijk, stonden honderden menschen te
zwaaien en te zingen. Van alle kanten
nog kwamen bootjes met belangstellenden
cn in de nabyheid van den aanlegsteiger
werd het op het water een drukte van be
lang.
De „Tabinta" legde aan. De Koningin
cn de Prinses verschenen nogmaals op de
brug en een driewerf „hoera", een spon
taan welkom, steeg uit de menigte, die
langs de kade cn op schepen was verza
meld, op. De zon brak sterk en heider door
de wolken. De Koningin en de Prinses wa-
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Toenadering t mac hen Parijs en Rome en
verwijdering lusarhrn Rome en Berlijn.
(2de blad).
Algrmerne staking van 24 uur In Spanje.
Cd# blad).
Groot Amerlkaaiurh paamgtenarhlp. dst
van een varanOe rel» lerugkeerde, In «lam
men opgegaan. 130 dooden vrrmocdelyk.
(late blad).
BINNENLAND.
Terugkomst van II. 91. de Koningin, (late
blad).
Nadere bljrondrrhrdrn over de moord
aanslagen te Haarlem en Hoofddorp. (Gem.
Ber 3de blad).
Zware hagrlslsg rkhltr Zaterdagnacht
Haamslede groote schade aan. (Gom. Ber.
3de blad).
Dienstbode te Zand voort In ree verdron
ken. Nog vrrsehlllende andere personen
\crdronken. (Gem. Ber. 3de blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
Athletlek: Drie Eurnpersehe kam
pioenschappen voor Chris Berger en Wlm
reeier». (2de blad).
Geslaagde R. K. flportdag te Zoeter-
woude. <2de blad).
D# Estafette door Leiden door Donar ge
wonnen. (2de blad).
Voetbal, liet derde lustrum van den
D.H.VJI. (2de blad).
De opening van het R. K. Sportterrein te
Hoogmade. 2de blad).
Liwnlrnnli, De Neder land se he kam
pioenschappen ten einde. (2de blad).
ren teruggekeerd, temidden van Haar
volk.
Z<»o haalden de Amsterdammer» de Ko-
ninklyko Familie in, het was goed zoosla
zy dit deden.
Men meldt ons uit 's-Gravenhsgc Hoe
wel het uur ven aankomst vsn II M de
Koningin rn II K II l'nnace Juliana niet
bekend gemaakt was. hadden velen üch
hedenochtend naar liet Pair.* Huis ton
Boech begeven om de vorstelyke personen
een welkom in de Res identic toe te roepen.
Om kwart over elf kwam de Koningin
met Prinsen Juliana voor het Paleis aan
Zy hadden de reis van Amsterdam per
auto gemaakt.
Hartelyk werden de Koningin en de
Pnnaes door het publiek begroet. De Ko
ningin droeg een witten menlel met langen
witten sluier; de Prinse* was in het parel
grijs en droeg cenige bouquet ten bloemen.
Minzaam denkten de vorstelijke personen
voor de begroeting door het publiek Ook
in de vestibule van het palcis wuifden zij
de mcnachcn nogmaals toe.
DE ZUSTERS IN DE BLOEMEN IN HET MIDDEN MOEDER OVERSTE. LINKS
ZUSTER ZEPHYRINA, REC HTS ZUSTER DAM1ANA.
