GEMEENTERAAD VAN LEIDEN
DINSDAG 4 SEPTEMBER 1914
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD. PAG. b
Df VASTSTELLING VAN I1ET AMBTENAREN- EN WERKLIEDEN-
REGLEMENT BEEFT IIEEL WAT VOETEN IN DE AARDE. EEN
REGEN VAN AMENDEMENTEN. DIE MEESTAL SCIIIPBREIK
LUDEN.
28o. Voorstel tot beschikbaarstelling van
in 1934 benoodlgdc gelden voor dc inrich
ting van een bouwburttu en het doen van
verachillende betalingen voor verdere doel
einden In verband rnet den bouw van het
nieuwe stadhuis.
De heer Koolatra (S.D.A.P.) vraagt
naar de vorderingen van den atadhuiabouw
rn waar dit bureau gehuisvest wordt.
Wethouder Splinter: In het huia van
prof. Kan aan de Breeatraat. Over de vor
deringen valt weinig meer te zeggen dan
al reeda bekend la.
Daarna z.h.st. aangenomen.
HET AMBTENAREN- EN WERKLIEDEN
REGLEMENT.
Geen plaalaclijk acheidagcrccht.
20o. Voortzetting van de behandeling van
het vooratel tot vaststelling van een veror
dening, houdende regeling van den rechts
toestand van de ambtenaren en werklieden
in dicnat der gemeente Lelden.
De heer Verwey (S.D.A.P.) verdedigt
nogmaals evenala in eerate instantie de in
stelling van een gemeentelijk scheidsge
recht. tegenover het standpunt van B. cn W.,
dat eventueele conflicten aan een ambtena
rengerecht wil onderwerpen. Spr. vrcc.it,
dat een ambtenarengerecht teveel recht zal
spreken volgens den letter van dc wet. Bo
vendien verwacht hij een te groote toevloed
van zaken bij die ambtenarengerechten.
Wethouder Tope (R.K.) antwoordt, dat
z 1. een objectief oordeel beter gewaarborgd
wordt door een ambtenarengerecht dan
door een plaatselijk scheidsgerecht. Boven
dien acht spr. de bevoegdheid van een
scholdagerecht om opgelegde straffen te
wijzigen, wat dc lieer Verwey Juist zoo mooi
vond, integendeel een groot bezwaar. Ver
tier voert spr. staatsrechtelijke bezwaren
aan tegen de uitgebreide bevoegdheden,
welke weder vaak aan scheidsgerechten
worden toegekend. In 't algemeen heeft
apr. trouwens weinig bewondering voor de
rogellng welke dc Ambtenarenwet gegeven
heeft voor de scheidsgerechten. Z.l. behoort
geen scheidsgerecht de bevoegdheid te heb
ben om bepaalde ambtenaren, welke het ge
meentebestuur wil ontslaan, toch In dienst
te houden. Een ambtenarengerecht kan ln
zoo'n geval slechts boete opleggen. Heeft
dc heer Verwey niet meer liefde voor den
ambtenaar dan voor het waarachtig ge
meentebelang?
De heer Verwey (S.D.A.P.) wyst dat
laatste verwijt af. In andere plaatsen heeft
men ook een scheidsgerecht ingesteld, toch
zeker eveneens in het belang vun dc ge
meente. WIJ hebben de bevoegdheden van
een scheidsgerecht zelf ln onze macht.
Het voorstel tot instelling vam een plaat
selijk scheidsgerecht wordt verworpen met
17 tegen 15 stommen. Voor: S D A P. en de
heeren Schoncveld, Vos, Wilbrink, v. Wei
zen en v. d. Royden.
Wedden cn feestdagen.
Daarna wordt overgegaan tot de artikols-
gewijzc bespreking van dc verordening.
De heer Kuiper». Verwey en
S c h 11 e r hebben op art. 8 een amen
dement Ingediend om ondor „wedde" te
verstaan het geld, niet verminderd met dc
pensioensbijdragen.
Dc heer Verwcij (SDAP) licht dit
amendement nader toe. De pensioenbijdra
gen behooren tot dc wedde. Een andere
regeling geeft aanleiding tot onbillijkheden.
Wethouder Tepe (R.K.) acht de bezwa
ren van den heer Verwey ongegrond. Deze
bepaling van de verordening voorkomt
slechts, dat een zieke ambtenaar meer uit
gekeerd krijgt dan een gezonde ambtenaar.
Hot amendement wordt verworpen
niet 21 tegen 12 stemmen.
Voor: dc S.D.A.P. en de heeren Vos cn
iwi
Vervolgens hebben de heeren Beeken
kamp. v. E 5. W i 1 m e r en Wilbrink
een amendement op dit artikel ingediend
om onder „feestdagen" ook te begrijpen den
verjaardag van hot hoofd van het regeerend
vorstenhuis.
Dc heer Boekcnkamp (A.R.) verde
digt dit amendement.
De heer v. Eek (S.D.A.P.) verzet zich
daartogen. Volstaan kan z.i. worden met
de omschrijving, dat B. cn W. een dag als
feestdag kunnen aanwijzen. Op 31 Augustus
doen B. cn W. dat ook regelmatig, maar
een eventueel college van andere richting
moet de vrijheid hebben een ander atand
punt in te nemen.
Wethouder Tepe (R.K.) verklaart zich
bereid om het amendement, zij het in ge
wijzigde redactie, over te nemen.
De gehouwde ambtenares.
Bij art. D verklaart dc heer Vos (V.D
zich tegen dc bepaling, dat dc gehuwde
vrouw wordt uitgezonderd van het ambte
naarschap. Z.i. gaan de argumenten (be
strijding der werkloosheid, dc vrouw hoort
in haar gezin, enz.) niet op.
De heer W 11 b r i n k (C H De heer Vos
n»oet meer rekening houden met het be
lang der overheid. Een gehuwde vrouw ver
zuimt veel meet dan anderen: dat is be
kend.
Wethouder Tc pc (RK.) wijst er op, dnt
er een zeer sterke drang van hoogerhand is.
om deze bepaling op te nomen in alle
ambtemiren-reglcmenten. Wy zullen er du*
afgezien van alle princtplcele overwe
gingen toch niet aan ontkomen.
De heer Verwey (S.D.A.P.) is eveneen*
van meening. dat dc overheid dc rechten
van een gehuwde vrouw dient tc cerbiedi-
gen. Vooral ln dezen tijd moet de vrouw
dikwijls de taak van den man overnemen.
De hw v. Wel zen (Com.) meent dat
men beter andere maatregelen kan treffen
om te verhinderen dat de arbeidsgelegen
heid nog meer verminderd wordt.
Wethoudcs T p e (R K.) antwoordt, dat
het doel van de bepaling niet is om de
vrouwen dwars te zitten, maar uitsluitend
in het belang van de gemeente.
De lieer Groeneveld (S.D.A.P.): Hoe
denkt de wethouder over het in dienst zijn
van gehuwde vrouwen bij het byzonder
onderwijs, met name over het feit, dat aan
dc R K. Vakschool der Zitaver. een ge
huwde vrouw directrice is.
Wethouder Tepe (R.K.): Daar kan de
gemeente niets aan doen.
De geïncrimineerde bepaling wordt aan
genomen met 21 tegen 12 stemmen.
Tegen: de S.D.A.P. cn de heeren Vos cn
v. Wclzcn.
Zij die reeds In dienst zijn.
Bij art. 18 komt nan de orde een amen
dement van de he«.f Kuipers, Verwey
en S c h 11 e r (S D A.P.), waarin verlangd
wordt, dat iemand die 2 jaar op arbeids
contract in dienst der gemeente is geweest,
ln vasten dicnat moet worden aangenomen.
De heer Kuipers (S D A.P.) verdedigt
dit amendement als biiiyk.
Dc heer M anders (R.K.) somt eenige
nadoelen op.
Wethouder Tepe (R.K.): Een dergelyke
bepaling hoort althans in deze verordening
niet thuis.
De heer VerweJ) (S.D.AP.) verdedigt
het amendement eveneens.
De heer Kuipers trekt zyn voorstal ln.
Dezelfde heeren hebben een amendement
ingediend om by eventueele vacatures zoo
veel mogelijk daarin te voorzien uit het
reeds in dienst zyndc gcmccntepersoneel.
De heeren Beekenkamp. v. Es,
Lombert cn v. d. R e y d en hebben een
gelijksoortig amendement ingediend, dat
iets strenger is geredigeerd.
Dc hoeren Kuipers (S D.A.P.) cn
cn Beekenkamp (A.R) lichten hun
amendementen nader toe. Zy worden be
streden door df heeren Bosman (VB),
Wilbrink (CH) endc Reedc (C.H
tegenover de verdediging van dc hoeren
V e r w e y (S.D.A.P.) cn v. d. Reu den
(C.H
Wethouder Tepe (RK.) zegt, dat een
dergelijk amendement ook in het G O. is
voorgesteld, doch is ingetrokken. Z.l. zul
len dc niet-voortrcffciyke ambtenaren ver
wachtingen gaan koesteren en zich beroe
pen op zulke bepalingen. Dc gemeente moet
zich niet a priori binden.
Ook de voorzitter keert zich sterk
tegen dc amendementen krachtens zyn er
varing by hot beoordeelen van sollicitaties.
Na re- en dupliek wordt het amende
ment Kuipers cz. verworpen met 22
tegen 11 stommen. Voor: de S.D.A.P. en de
heer Vos.
Het amendement-Beekenkamp ca. wordt
aangenomen met 17 tegen 18 stemmen. Voor
de S.D.A P. en de hoeren Schoneveld, Wil-
mer. Beekenkamp, Eikenbout, v. Es, v. d.
Rcydcn cn Lombert.
Niet vloeken!
By art. 18 verzoekt dc heer Vos (V.D.)
de bepaling weg te nemen, waarin gezegd
wordt, dat de ambtenaar zich te onthouden
heeft van vloeken cn van ruwe en onzede-
lyke taal. Een dergelijke bepaling is z.i. on-
noodig.
De lieer Bergers (R.K) steunt den
heer Vos, daar z.i. een dergelyke bepaling
niet de meest schuldigen zal treffen, om
dat dezen niet in tegenwoordigheid van an
deren zullen vloeken.
Wethouder Tepe (RK.) merkt op, dat
deze bepaling is overgenomen uit het Ryka-
ambtenorcn-rcglcmcnt. Welk bezwaar is er
togen overneming?
Dc heer Mandcri (R.K.) meent, dat de
bepaling slecht gered igcend ia, ln tegenstel
ling met den heer Wilbrink (C.H.) die
dc bepaling zeer juist vindt.
Dc hoer Wilmer R.K.) meent, dat
deze bepaling moet worden aangenomen, nu
zy eenmaal is voorgesteld. Men moet reke
ning houden met het psychologisch effect
van een verwerping.
Wethouder Tepe (R.K.) merkt nog op.
dat juist dit verbod gegeven wordt, omdat
de meening nogal eens heerscht, dat dit
euvel niet zoo erg is.
Het artikel wordt daarna z.h.st. aangeno
men.
De vergadering wordt geschorst tot des
avond 8.15 uur.
AVONDZITONG.
Het nemen van een raadsman
toegestaan.
Na heropening der zitting wordt voort
gegaan met de artikel* gewyze behande
ling van het Ambtenarenreglement.
By art. 22 hebben de heeren B e c k c n-
k a m p, v. Es, Wilmer en v. d. ReU-
d e n een amendement ingediend, om dc
mogelijkheid tc openen, dat een ambtenaar
bij een actie tot schadevergoeding tegen
hem zich doet by staan door een raadsman.
Wethouder Tepe (RK) zegt. dat het
college van B en W. dit amendement ont-
raadt, hoewel hu persooniyk geen tegen
stander ervan is. Spr. dient zelf een amen
dement in. luidende- „De ambtenaar
(werkman) kan zich by een verhoor door
B. en W. doen bijstaan door een raads
man'*.
De voorzitter zet het standpunt van
de meerderheid van B. en W. uiteen. De
vrees bestaat, dat dc raadsman steeds zoo
veel mogelijk zal willen bereiken voor zUn
client, waardoor de sfeer van vertrouwen
zal verdwijnen en daardoor de kans op een
clement oordeel.
De heer Eikerbout (A.R.): Dc bedoe
ling is meer een raadsman te kiezen uit
de organisatie, die het bedrijf door en door
kent. Spr. beveelt het voorstel Beekenkamp
ca. aan.
De heer Beékenkamp (AR.) trekt
zyn voorstel ln ten gunste van dat van den
heer Tepe.
De heer Eikerbout (A.R.) neemt nu
het amendement over.
Het amendement-E 1 k e r b o u t wordt
aangenomen met 1815 stemmen.
Tegen de heeren Bergers, Wilmer, Bce-
kenkamp, Tepe. Splinter, Romijn, v Ros
malen, Wilbrink, Bosman, v. Ecke, Tobé,
v. Es, v. d. Reyden. Coster cn Mcynen.
De heer Tepe trekt daarop zyn amen
dement m.
By art. 28 vraagt de heer Tobé (R.K.)
hoe het mogelgk is, dat men „geschenken"
kan „verzoeken" of „vorderen" en hoe B.
en W. van die van het verzoeken of vorde
ren van geschenken en van het verbod
van geheimhouding van dienstzaken ont
heffing kunnen verleenen.
Wethouder Tc pc (R.K.) erkent, dat hier
het reglement minder gelukkig geredi
geerd ui en hij stelt een andere redactie
voor. De mogelykheid voor verlof om ge
schenken „aan te nemen", ook voor verlof
inzake geheimhouding wil hy echter laten
bestaan.
Wordt aangenomen.
Nevenbetrekkingen.
By art. 29 maakt de heer Tobé (R.K.)
er aanmerking op, dat B. en W. aan amb
tenaren vergunning kunnen verlocncn om
een gesalarieerde nevenbetrekking te ver
vullen.
De heer Verwey (S.D.A.P.) sluit zich
daarby aan, doch men moet oppassen, dat
men daarby geen onbillykhedcn begaat.
Spr. denkt byv. aan bestuursleden van een
ve.-ecniging, die soms een kleine vergoe
ding genieten. B. en W. kunnen (volgens
het concept) ook verbieden, dat ambte
naren een functie buiten hun ambt vervul
len, waaraan geen bezoldiging is verbon
den. Deze bepaling gaat spr. te ver en hy
verdedigt een amendement- Kuipers,
Verwey en S c h 11 e r om dit gedeel
te van het artikel tc schrappen.
Wethouder Tepe (R.K.) is het een»
met den heer Tobé. dat van de mogelijk-
heid om een betaalde nevenfunctie te mo
gen vervullen slechts een spaarzaam ge
bruik moet worden gemaakt, vooral tegen
woordig. Maar dc mogelykheid moet z.i.
openblyven. Spr. zegt den heer Tobé op
diens verzoek toe, dat elk jaar ter visie
voor de Raadsleden ter Gemeentesecreta
rie zal worden neergelegd een lyst van de
door B. cn W. gegeven vergunningen.
Tegen het amendement-Kuipers ca. verzet
spr. zich; de bedoeling is tc voorkomen, dat
een ambtenaar ongesalarieerde functies
zoodanig vervult, dat schade voor de ge
meente ontstaat.
Nadat nog de heeren Verwey (S.D.A.
P.), Eikerbout (A.R.), Groeneveld
(S.D.A.P.) en wethouder Tepe (R.K.)
het woord hadden gevoerd wordt het
amcndement-Ku 1 p e r a ex. verworpen met
21 tegen 11 stemmen.
Voor: de S.D.A.P. cn dc heer Vos.
De arbeidsduur.
By art. 30 (arbeidsduur der ambtenaren)
verdedigt de heer Verwey (S.D.A.P.)
een amendcmcnt-K uipers. Vcrweij
rn S c h U11 c r om den normalen arbeids
duur voor alle ambtenaren te stellen op
8 X uur per dag cn 48 uur per week en
den normalen arbeidsduur van ambtenaren,
die in afwisselenden dltMt zijn, tc stellen
op gemiddeld 48 uur per week. berekend
over een tydvak, waarin een volledige pe
riode van het plocgenatcLsel is vervuld.
Dc heer Eikerbout (A.R.) is, even
als de heer Verwey, voorstander van den
algemocnen 8-urendag, doch hy kan om
financieele redenen in dezen tijd diens
voorstel niet steunen.
Wethouder Tepe (R.K.) vestigt er de
aandacht op, dat, wanneer het voorstel-
Kuipers ca. zou worden aangenomen, de
kosten alleen reeds van dc gestichten En- j
dcgecst enz. op 30.000 berekend kunnen
worden. Voor dc havcnrechercheura komt
er nog 10 000 by. By aanneming zou dus
een voorstel van B. cn W. moeten volgen
tot een algemecne salarisverlaging.
De heer Verwey (S.D.A.P.): In andere
plaatsen wordt de 8-urendag wel algemeen
toegepast. Men kan by verkorting van
dlensttyd u-ccr werkloozcn aanstellen.
Dc heer M anders (RK) sluit zich
by den heer Verwey aan. Hy heeft rocdi
vroeger op verkorting van den arbckistyd
aangedrongen tot bestryding van de werk
loosheid.
De heer Eikerbout (A.R.) merkt op.
dat men reeds den weg van verkorting van
den arbeidstyd opgaat, maar met gehjkty-
dige salariskorting. Wenscht dc heer Men
ders dat?
Er zyn twee amendcmcntcn-v. Weizen
ingediend, welke nog verder gaan. dan
die van de S.D.A.P. Zy worden verwar
pen met de stemmen der S.D.AJ». cn van
den heer Manders voor.
Het amendement-K u i p e r a ex. wordt
verworpen met dezelfde stemverhou
ding.
By art 31 (arbeidsduur der werklieden)
verdedigt de heer Verwey (SDA.P.)
een gewUzigd amendement-Kuipers,
Verwey en Schüllcr. waarbij een
groote groep werklieden (lichte werkzaam
heden) wordt uitgezonderd van dc bepa
ling. dat B. en W. hen 10 uur per etmaal
mogen laten werken.
Wethouder Tepe (R.K.) vindt het in
consequent. de 10 uren-dag te handhaven
voor wacht- en w aakdiens ten en voor de
daarmee gelijk te stellen werkzaamheden
den werkdag op 8 uur te stellen.
Het voorstel wordt verworpen met
18 tegen 14 stemmen.
Voor: de S.D.A.P. en de heeren Vos, El-
kerbout. Manders en Schoneveld.
Een amendement-v. W e 1 z e n (89 uur
maximum over de heele linie) wordt ver
worpen met alleen de stem van den heer
Manders voor. (De voorsteller zelf is af
wezig).
By art. 32 (arbeid op Zon- en feestda
gen) verdedigt dc heer Kuipers (SDA
P ten amendement-K uipers, Ver
wey en S c h 11 e r, vaststellende, dat
voor geen ambtenaar meer dan 28 Zonda
gen binnen den diensttyd mogen vallen.
Wethouder Tepe (RK.) ontraadt dat
amendement, omdat onder het Reglement
thans ook het verplegend personeel der ge
stichten valt. voor wie een dergelyke be
paling niet kan gelden.
Het amendement wordt verworpen
met 20 tegen 12 stemmen.
Voor: de S.DA.P. cn de heeren Schone
veld en Vos.
Overwerk-uren.
Bij art. 42 (vergoeding overwerk) ver
dedigt de heer Verwey (S.D.A.P.) een
arnendement-K uipers, Verwey en
S c h 11 e r, waarin voorgesteld wordt de-
overuren van havenrechercheurs en brug
wachters op dezelfde wijze te beloonen als
de overuren van de andere gemeentewerk
lieden.
Wethouder Tepe (RK.) ontkent, dat
de regeling voor de bovenbedoelde cate
gorie ongunstig zou zyn.
De heer Wilbrink (C.H.) sluit zich
bij den heer Verwey aan.
Het amendement wordt verworpen
met 17 tegen 15 stemmen.
Voor: de S.D.A.P. en de heeren Schone
veld. Vos, Manders, v. Rosmalen en W.U
brink.
Eveneens by art. 42 verdedigt de heer
Eikerbout (A.R.) een amendement, om
alle overuren, aansluitende aan den gewo
nen werktijd, te beloonen met 25 pet. bo
ven het gewone uurloon. (B. cn W. willen
voor dc eerste 2 uur* slechts het gewone
uurloon uitbetalen).
De heer Verwey (S.D.A.P.) verdedigt
de volgende overwcrk-regeling: voor uren
Uisschen 6 uur 's morgens cn 10 uur
's avonds een verhooging van 25 pet.; voor
overuren op Zaterdagmiddag een verhoo
ging van 5») pet. Bovendien wenscht hy
feestdagen gelijk te stellen met Zondagen,
voor welke overuren 100 pet. vcrhoogir.g
is vastgesteld.
Wethouder Tepe (R.K.) constateert, dat
de voorgestelde regeling reeds een belang
rijke verbetering is by vroeger, wat in dc
tegenwoordige t ydsomstandigheden een
byzonderheid is. De indieners der amende
menten willen daar nog een schepje op
doen, wat voor het personeel de verleiding
groot er zal maken om over-uren te fcr-
cccrcn.
De heer Verwey (S.D.A.P.) trekt na
de toelichting van den wethouder het ge
deelte van zyn amendement inzake de ge
lijkstelling van feestdagen met Zonda
gen in.
Het amcndement-Vcrweij wordt ver
worpen met 21 tegen 12 stemmen.
Voor: de S.D.AP. en de heer v. Tol cn
Vos.
Het amendemcnt-E 1 k e r b o u t wordt
verworpen met 19 tegen 14 stemmen.
Voor: dc S D.A.P. en de heeren Schonc
veld, v. Tol, Vos, en Eikerbout.
By art. 49 is een amendcmcnt-Wilmer,
Bergers. Wilbrink. Beekenkamp
Lombert en v. Tol, luidende als volgt:
„By overlyden van een ambtenaar of
werkman, die tydelyk is aangesteld cn die
een weduwe of kinderen jonger dan 18
jaar achterlaat, of kostwinner is voor zyn
ouders of voor zyn broeders of zusters,
jonger dan 18 jaar, wordt aan deze een
uilkcering gegeven, ten bedrage van een
week wedde van iedere volle maand, dat
de ambtenaar laatstelijk in onafgebroken
dienst'der gemeente is geweest, met ccn
minimum van 4 weken cn een maximum
van 3 maanden".
Wethouder Tepe (R.K.) deelt mede. dat
B. cn W. het amendement overnemen met
gewyzigde redactie.
Vacantic-rcgcling.
By art. 51 (verlofdagen) verdedigt dc
heer Kuipera (S.D.A.P.) een amcndc-
ment-K uipers, Verwey en Schül-
ler om het aantal vacantie-dagen van 12
werkdagen op 14 werkdagen tc brengen.
Wethouder Tepe (R.K.) verzet zich
daartegen. Practisch komt de vacantie neer
op 14 dagen, daar 2 Zondagen daaronder
vallen.
Het amendement wordt verworpen
met 20 tegen 11 stemmen.
Voor: de S.D.A.P. en de heeren Vos en
Manders.
By art. 52 (vermindering van vacantie
by langdurige afwezigheid) verdedigt dc
heer Kuipera (S.D-A.P.) een ander
amendement-K uipers, Verwey en
5 c h U11 c r, waarin dc afwezigheid van
6 maanden het recht op algcheele vacantie
doet verdwynen. (B. cn W. stellen voor:
3 maanden).
Na verdediging door den heer Verwejj
(S DA.P.) en bestryding door den heer
vV:lmer (R.K.) en wethouder Tepe
(RK.) wordt het amendement verwor
pen met 19 tegen 13 stemmen.
Voor: de S.D.A.P. en de heeren v. Tol
en Manders.
By art. 59 (ziekteverzekering) verdedigt
de heer Bosman (V.B.) een amendement
om by ziekte niet het volle loon uit te
keeren. doch 80 pet., en 60 pet. waar 2/3
staat in het ontwerp Spr. verwijst naar de
bepalingen van de Ziektewet. Het afwykcn
van die bepalingen komt dc gemeente duur
WAT ANDERE BLADEN
SCHRIJVEN
EEN EEUW GELEDEN EN NU.
De Volkskrant schryft:
„De geschiedenis is een eeuw oud.
Het is thans honderd jaar geleden, dat
te Tolpuddle. een klein plaatsje by Dor
chester in Engeland, zes werklieden samen
een loonsverhooging tot tien shilling had
den geëischt.
Zy werden voor deze vermetelheid voor
de rechtbank gedaagd en volgens een wet
uit het jaar 1797 ieder tot zeven jaar depor
tatie veroordeeld.
Deportatie: ze waren niet meer waardig
In de gemeenschap hunner medeburgers,
ware het in de gevangenis, te verblyven,
ze moesten verbannen worden naar een of
ander Duivelseiland.
Hun fout was, dat zU, samenspannend,
een soort samenzwering hadden gesmeed
en in den meest primitieven vorm iets wat
op een vakorganisatie leek hadden ge
vormd.
Een aanslag op de menscheiyke wetten
van dien tyd, waarvoor ze onmenschelyk
zwaar werden gestraft.
Zóó oordeelen wij thans.
Een eeuw geleden oordeelde men anders:
men had toen de slaverny was nog niet
afgeschaft van de vrijheid een zeer
zonderlinge opvatting.
Laten wy ons intuaschen niet te veel op
het heden verhoovaardigen.
Stel u de vraag wat er zou gebeuren,
indien in het Duitsche ryk zes arbeiders
het zouden wagen een loonxverhooging te
eischen.
Indien men een vakorganisatie zou wil
len oprichten bulten het ofiicieele „Arbeits-
front" van dr. Ley.
Stel dezelfde vragen ten aanzien van
Rusland, waar de dictatuur van God
betere het het proletariaat heet te wor
den uitgeoefend.
Laten we, met dit heden voor oogen,
niet te streng oordeelen over de rechters
in Engeland van een eeuw geleden.
Zy waren kinderen van hun tyd, wU
zyn het van den onzen.
In de eeuw die verloopen is sedert het
Engelsche vonnis heeft de arbeider zyn
vrijheid veroverd, moeten veroveren.
En over een oppervlakte grooter dan de
lielft van Europa heeft hy ze weer verloren.
In Rusland, waar hy in naam regeert,
moet hij zich alles: langen arbeidsduur,
tobere belooning, onvoldoend levensonder
houd, laten welgevallen.
Hij heeft geen vakorganisatie, geen kies
recht, niets.
In Duitschland is hy niet beter af: het
kiesrecht is er een paskwil geworden, de
vakorganisatie is kapot geslagen, zyn wel
vaart is verbleekt tot de grens van het
hongerlyden.
Neen, we mogen niet te trotsch zUn op
hetgeen sedert een eeuw is verkregen als
we aanschouwen hetgeen in half Europa
thans wet cn recht u».
Tolpuddle en Berlijn, Tolpuddle en Mos
kou, het verschil is niet zoo groot; den af
stand in tyd gemeten, zou men zelfs van
achteruitgang kunnen spreken.
En het zonderlinge is, dat men het En
gelsche vonnis van voor ccn eeuw als bar-
baarsch brandmerkt, terwijl men de rech
teloosheid in Duitschland en Rusland voor
wat en wie van den wil der hccrschers af-
wykt schier niet meer ziet.
te staan, terwyi de verzekerde er niet noe
menswaardig meer voordeel van heeft.
De heer Wilbrink (C.H.) wyst erop,
dat. wat de heer Boaman voorstelt, neer
komt op een incidentccle salarisverlaging.
Er zou over te praten zyn, wanneer het
ziektepercentage hier abnormaal hoog zou
zyn.
Den heer de Reede (C.H) ïykt het
onjuist, thans een verdere verslechtering
van de positie der ambtenaren m tc voe
ren. De controle op de ziektegevallen acht
spr. voldoende.
De heer Schoneveld (A.R.) is het
niet met den heer Bosman eens, terwyl
wethouder Goslinga (A.R.) dc becyfc-
r.ng van den hoor Bosman bestrydt Er is
een scherpe controle op dat deel van het
gemeen tepersoneel dat voor eigen risico
van dc gemeente komt. Dc voorgestelde
regeling is een handhaving van den reeds
lang bestaanden toestand.
De heer Verwey (S D.A.P.) is vsn
mconing. dat voor dc vaste ambtenaren de
Ziektewet niet geldt. Het voorstel-Bosman
is reactionair.
De heer Bosman (V.B.) trekt zyn
amendement m.
By art 68 maakt de heer Lombert
(RJC.) nog een aanmerking op dc toelich
ting op dit artikel. Er wordt wel wat een
zijdig den nadruk gelegd op de Vereen, tot
bestryding der tuberculose met voorby-
zicn van het werk van andere verccnigin-
gen met dit doel.
Daarna verdaging tot Dinsdagmiddag 2
Waarom zijn *t maar
•If oester»?
Ik daeht dat o wel
niet met i'n dertienen
aan tafel wilde lillen.
(üazz. 111.)
