DAAR MOET U VAN PROFITEEREN
KIPPENVOER
I
NAAIMACHINES
BESLIST GOEDKOOP!
j. welling voorheen martens
n A ftl qscho°' evert castelein
koopen is een vertrouwenszaak
v.h. WESTDORP Co., Morschstraat 41
J. DE LA BIJE, Leiden
s. tax-tel. 2893
Een betere Permanent
VAN BRUSSEL S Feestmagaziji
JOHN KAGER
g.h. kleinhans
S. A. BROERSE
BERLITZ-METHODE
TAALSCHOOL
ALLE DRUKWERKEN
VOOR DEN HANDEL
DRUKKERIJ VIN BRUSSEL
VONDERDAG 16 AUGUSTUS 19M
DE LEIDSCHE COURANT
DERDE BI AD. PAO.
IN WELKE HOLLANDSCHE STEDEN...
DOOR CLAUDE AVELINE muil nimiïï
VERTAALD DOOR S. J. Q. PREMSELA-DEN BOER
UU dc correspondentie tuaschen Philippe
D. en Maurice E.
Brief van Philippe D. aan Maurice F.
(ParUe).
Voel Je ieta voor het volgende «pel?
Daar JU beweert Holland te kennen
(maar kent men een land, omdat men hier
een vierentwintig, daar een twaalf uur
heeft doorgebracht?), zend ik je twee
bladzijden aanteekeningen, die ik heb ge
maakt na een tocht, waarvan ik de ontroe
ring niet zal trachten weer te geven, aan
gezien die, ala alle felle indrukken, niet
aan een ander mee te declen valt. Ala je
met me mee waa gegaan heb ik het je
niet vaak genoeg gevraagd, ongelukkige!
zou je ze met me hebben gedeeld. Nu zal
ik je alleen maar van verre een dubbel
raadsel opgeven. Waar heeft de eene, waar
de andere bladzijde betrekking op?
Zoek geen enkele aanduiding in de «tem
pels op de enveloppe. Het portret van de
koningin, fijn en gracieus aLs vroeger, zal
je er zelf niet op zien. (Alleen Victoria
van Engeland had zich met haar wit haar
en haar klein mutsje durven vertoonen.
Dat waa weliswaar op de postzegels van
het verre Canada; in Engeland zelf ver
kocht men haar nog altijd op twintigjarigen
leeftijd). Een veile hand zal dezen brief
toevertrouwen aan BeJgië'a posterijen: die
zullen mijn geheim niet verraden.
Een rechte rU huizen, een smalle rijweg,
een gracht. Andere huizen daar tegenover.
Regelmatige boomen, waarvan het ontlui
kend gebladerte het licht van een bleeken
hemel tempert Ochtend of late namiddag,
zooals men wiL Weerspiegelingen in het
water. Stilte.
Niets steekt uit aan de gevels der hui
zen, die, ofschoon oud, vrij hoog zijn. Ze
hebben geen ander sieraad dan de frisch-
heid van hun aanbilk: roode of bruine bak-
stecnen of de zwart glimmende teer, die het
witte raam doet uitkomen van den ven
sters, levend als kinderoogen in het ge
zicht van een ouden viascher. Een beetje
dof goud versterkt soms een uitgehouwen
jaartal, dat als Rembrandt jong en oud is.
De tijd heeft geen vat gehad op hun stof,
noch op hun aard. Ze voelen zich noch
trotach. noch nederig door hun sobere
schooQheid. Het zijn woningen, die den
voorbijganger een effen, ondoorgrondelijk
gelaat vertoonen en sinds eeuwen, in het
geheim voor hun bewoners bewaren, wat
zij van noode hebben om gelukkig en kalm
te leven. En de voorbijganger plotseling
somber, slechts eeni» vreemdeling te zijn,
stelt zich zichzelf voor ala burger van die
stad, hij ziet zich zoo'n bordes oploopen,
de vleugel van zoo'n nauwe deur opendu
wen, en aan zijn eigen oogen verdwijnen.
Het water van de gracht vertoont geen
rimpel. Stroomt het zelfs wel? Helder hier,
zwaar en donker daarginds, weerspiegelt
het benedenwaarts de blauwe steencn van
zijn randen, de iepen en de huizen. Op be
paalde afstanden hellen de evenwijdige rij
wegen zachtjes om de zadelvormlgc brug
getjes te bereiken, waarvan de boog en
haar weerspiegeling een bijna zuiveren
hoepel vormen.
Waar is de boot die hem doorboort? Om
het beeld te volmaken, aan elk uiteinde
van den korten waterweg, een fijne klok-
ketoren, of een brecde koepel of wederom
huizen.
Teneinde een evenredige verhouding te
bewaren tusschen den afstand, dien ze
doorloopen en de breedte van dc wegen die
ze beslaan, maken de grachten een bocht
en schijnen zich te onderbreken, wanneer
dit noodig is. Waar men ook gaat het ta
fereel vormt zich in het verleden cn werpt
er ons in terug met die kracht en die ziela-
vcrscheuring, die het schouwspel van onze
eigen herinneringen ons geeft.
En toch Is niets dood. Een vrachtwagen
rijdt langs het water en het paard doet den
grond dreunen. Menschen ontmoeten el
kaar, een kind huilt. Niets is dood. Een le
ven uit vroeger tijden schijnt zich voort
te zetten, zonder zich te bekommeren om
ons tegenwoordig leven. Het lijkt te zeg
gen: ..Wat is het huidige? Jij? Neen, dat
wat blijf: Dc".
....Elders, op een plein, waar de me
nigte zich haast, waar in een regelmatigen
maalstroom trams, auto's, fietsen rond
draaien. stelt een groot paleis het symbool
voor van een verlicht koningschap, van e^n
traditie, die eerbied heeft voor het volk.
dat het behccrscht. Er is namelijk geen
enkel hek om heen. het heeft zelfs gevn
tuin, bijna geen bordes Het is gelijk roet
het gehcele volk. Als paleis met honderd
vensters. waarop eigenaardig een klein
koepeltje staat, zou het het bouwwerk
kunnen zijn van alle landen, die den tijd
hebben gekend van Lodewijk XIV, maar
het is eenvoudiger dan elders en strenger
ook door zjjn donkeren glans van ouder
dom.
Men moet het Begijnhof weten te
ontdekken, dat door een groote deur met
de levenden wordt verbonden en van de
wereld wordt gescheiden. Ongelijke hul
zen, die heel dicht op elkaar staan en
waarvóór opperige tuintjes zijn, vormen
een ovaal, rond een wat grooteren tuin,
welke ingesloten wordt door een lagen
muur met hekken. Vier sierlijke kastanje-
boomen schieten ten hemel op, voor al die
oude, opeengepakte lichamen, die daar le
ven. Achter een venster met drie potten
tulpen, ziet men juist even den nieuwsgie
rigen. strakken blik van een beggntje. Een
blank Christusbeeld, midden in den tuin
volmaakt er de rust, die uitgaat van een
omgeving, welke niet veranderd is sedert
tien eeuwen
....Op een andere plaats verschijnt de
Waag als een dreigende vesting, weer op
een andere plaats, ontmoeten drie grachten
elkaar voor een huis, dat ze beroemd heb
ben gefeaakt. Bijna overal verheffen zich
houten ophaalbruggen, met aan haar kan
ten haar tegenwicht en zij begroeten de
schuiten.
Een smalle klokketoren luidt.
Waar?
Dc stad van de toekomst
In onze auto, die een smallen weg volgt,
ben ik van haar gescheiden door een on
zichtbaar kanaal en een breeden polder en
ik zie hoe ze zich uitstrekt langs den ge-
heelen horizon, als een luchtspiegel. Voor
een Franschman die zich de afschuwe
lijke buitenhuisjes herinnert welke dc om
geving van onze steden schande aandoen
en de Parijsche zone! is er wel niets
verwonder lij kers dan die eindelooze lijn
van hoogc nieuwe huizen, reusuchtige, ver
steende golf, vóór de leege ruimte van het
strand.
Want tuaschen haar cn mij is niets
(Daarachter ook niet. schijnt het, aange
zien geen enkele stad ln dit land kan „op
loopen".) Geen gebouw, geen plantengroei,
welke het oog als steunpunten zou gebrui
ken om haar werkelijken afstand te schat
ten. Die gebouwde horizon lijkt mc dan
ook, achter een lichten damp, dien de hel
dere ochtend uit het kanaal opzuigt, twee
maal verder en tegelijkertijd tweemaal
hoogcr. Een echte luchtspiegeling! En de
auto, die me meevoert, draagt er toe b(j
haar nog wijder te maken, cn me den moed
te ontnemen er ooit heelcmaal om heen te
kunnen rijden.
Laten we er op afgaan. Naarmate we
dichter bij komen, wordt het kanaal zicht
baar, omzoomd met groene perken kort ge
schoren gras, helder en vrij als een rivier.
De lijn van huizen krijgt langzamerhand
relief. Ze verschijnt me plotseling als een
beschermende ringmuur, ln haar ruige
materie, haar rechte vormen, haar scher
pe hoeken en ook door de afwezigheid van
daken. Maar wanneer ik haar bijna kan
aanraken, roept haar aanblik niet* anders
meer voor den geest dan een wonderbaar
lijke gerieflijkheid. De vensteropeningen
met dc witte ramen, dc witte gordijnen, de
bloemen die ze versieren, doen denken aan
ontelbare artistcnateliers. En de gerulsch-
loozc, elastische rijweg maakt dat men zin
krijgt om zacht ie spreken, om een stilte,
die minstens gelijk is aan die van een oud
gehucht, niet tc verstoren.
Door een mooi gewelf is het moge
lijk dat cr ergens ccn paleis genaamd het
Louvre bestaat, tuinen die men de Tuile-
ricn noemt, waar men op dezelfde manier
onderdoor cn langs gaat? dringen wa de
stad binnen. Onmetelijke lanen, plantsoe
nen, boomen cn duizend nieuwe huizen,
nu eens donker, dan weer betonkleurig,
met dat onuitputtelijke spel van witte ra
men. Ze zijn volstrekt niet te hoog cn de
voorstelling die we ons maken van Ame
rika. dat vecht tegen den hemel en hem
tracht te bereiken, lykt cr barbaarsch bij.
Hier staat daarentegen alles open voor
het licht, alles strekt zich uit om er beter
van tc genieten, om adem tc kunnen halen.
Een park, goed beschouwd, waarvan de
bloemperken huizen zijn. En dc straatlan
taarns, die grappig den helm van de „tom
mies" op hebben, vertoonen overal hun zil
verachtige silhouetten.
Nu eens lichte, dan weer donkere ge
bouwen. maar zonder toevallige ontmoe
tingen. Elke straat wordt aan één enkele
architect overgelaten. Zooala hU het wil,
zal hy bet materiaal en de ruimte gebrui
ken. Aan dc uiteinden van zijn gebied, zal
hij «ymmetrieën of tegenstellingen kunnen
zoekrn en aan zijn balkons, aan zijn ven
sters vormen kunnen geven, die overeen
stemmen. Een volledige harmonie zal rust
geven aan den blik. Zal de blik dus ge
vaar loopen» wanneer men een hoek om
slaat, gekwetst te worden? Evenmin: een
hoogcre macht regeert over d:t alles, drijft
haar werklieden in één zelfde richting,
verdedigt haar stedelgke eenheid. Wat
een les!
Een Beurs, moderne kerk, met ccn ste-
vigen. vlerkanten klokketoren; een geld
kantoor. schouwplaats waarvan de gale
rijen boven elkaar naar den aanblik fcg-
ken van de straat; een stadion voor 40.000
menschen. waar, als een vuurtoren, een
lange naald boven uitsteekt De scholen, de
ziekenhuizen, de hotels zyn eveneens hel
der en licht els operatiezalen. De winkels
met lage ruiten in glanzende mahoniehou
ten ramen stallen hun gewone én kostbare
artikelen uit met een gelyke luxe. De tram
huisjes zyn kleine glazen tempeltjes
En ik spreek niet over de Haven. Noch
over de werken, die de stad eiken dag
grooter maken....
Waar?
Ik verwacht Je antwoord in Schevenin-
gen; morgen ben ik daar.
IL
Kaart van Maurice F. aan Philippe D.
(Sehevenlngen).
Je beschrijvingen zijn eerder poëtisch
dan wel nauwkeurig. Onmogelyk te raden.
Iït
Kaart van Philippe D.
Schandelijke poging tot terugkrabbelen!
Ik daag je uit ie antwoorden.
IV.
Kaart van Maurice F.
Ik geef me over. Je hebt gelijk. Holland
ln drie dagen dat waa met voldoends.
Myn eenig plan is er nog eens naar toe te
gaan. Heel gauw. misschienEn wel
ke zyn die steden?
V.
Kaart van Philippe D.
Beide Amsterdam.
VU
Telegram van Philippe D.
Werkelijk? Ik ben er morgenavond om
te zien of het waar ia.
„Ons Nederland".
MEERSSEN.
Meerasen. het oude Marsna der Romei
nen. ligt aan den ingang der Geulvallel.
waar drt dal zich verliest in het breedc
Maasdal. Ten Noorden en ten Zuiden van
de kom beginnen de heuvels, die zich Oost
waarts voortzetten en het prachtig Geul-
dal vormen.
Aan de Noordzijde de bekende Kruis
berg (103 meter), de Raarberg (101 m)
en de Wyngeardsberg (10^ m met mooie
vergezichten over de Geul- en Maasvallei.
Aan de Zuidzijde de Helberg, eveneens
met een heerlijk panorama over beide da
len, de stad Maastricht, het plateau van
Keer en de Belgische Kempen.
Als monument verrijjt in de kom de
grijze, uit tufkrljt getv.uwde R K Kerk.
een juweeltje van Franse he gothiek, dag-
teekenendc uit de XlVe eeuw, met een
theotheca of Sacramentshuisje (einde der
XVe eeuw), een unicum in Nederland. In
dc Middeleeuwen was Mc-crasen een be
roemd pelgrimsoord, wijd en zijd bekend
om dc wonderbars feiten, die er plaats
prepen. Thans nog ontmoeten we het ge
heels jaar door .vooral in de derde weck
na Pinksteren, vele vrome pelgrims, die de
beroemde kerk bezoeken
Verder het schoons landgoed „de Proos
dij" vast aan de kerk gebouwd met prach
tig park. oorspronkelijk een palts der Ka-
rolmgers. later een rijk klooster, eene be
zitting der beroemde abdy der Benedictij
nen van Reims.
Mecrwen heeft verder Protestentache en
Israëlictiache bedehulzen. Lagere en Mulo-
scholen voor jongens en meisjes, een lagere
landbouwschool enz.
Aon banden die waren
versleien.
werd menig ongeluk
gewetenl
zijn onderstaande aanbiedingen.
FANTASIESCHORTJES,
•(Tea kleureni
JASSCH0RTEN i mouw,
moderne .ir»»m».
DAMESSCHORTEN,
ruim model
EFFEN JASSEN mouw.
moois gsraeortng
EFFEN MEI&JESSCHORTEN.
kleins etyginf per maat
45 et.
1.18
98 ct.
1.85
33 ct
Daar moet U van proflteeren!
ZUIVER WOLLEN DEKEN.
llHl f..U, r.ntMt.
ZIJOEN ZELFBIN0ERS,
ei,e*«l. tl»Min,.
BADHANDDOEKEN,
lanlui, miles
LEUKE SPEELPAKJES,
Aivene kl.urvn
GR00TE S0RTEERIN6 KLEED
JES.
8.50
33 cl.
14 ct.
49 cl.
15 cl.
IEUWE RIJN SA
TELEFOON 1470
Wat bn j» Tsk?
Ala ik hoofl»* raar In 4e py.
thnpathnlorU geloot»» Jallie ma
asiuuriyk wwz aiat.
ff] 4201
TEL. 1837
R0TAX
TEL 1837
ONZE U PRIJSVERLAGING IS EEN SCCCES.
Leiden—Den Haag 2
Leiden—Haarlem .330
Leiden—Amsterdam .550
Leiden—Alphen .155
n—Katwgk L—
Leiden—Rotterdam 4 75
Leiden—Hoogmade .0 50
Leiden—Voorschoten 0.70
Deze prijzen zijn per retour cn per wagen. Wachten 0.50 per uur,
Stadsritten 10 ct vrij voorkomen. Toeren 11.50 p. uur. Wachten in de stad 15 ct
2473 per kwartier.
wJ Êrm mwÊ *^9 Wij geven let tan Vsreeniglngen en elgengevormde Club»
BALLEI0ING. Zoowel binnen ala buiten Leiden.
Langeorug oa Lid Ned. Vereen, van Danaloeraren. Ld ven de l(an»«
W[j leveren U ateeda van Vla* fabrieken nieuw»!* modellen legen de Legate prjjaen
Reparatie waar anderen in te kort zyn seachoten, worden bti ona heraleld met een hall
jaar garantie. IW" Onza firma naam la daar S0 jaar voor bekend! "MQ
DE 1 EENEM op d, HAARLEMMERSTRAAT III htrfl tenftkrefrn ruim MO
r.umoiultra vin Wollen Dek.ne, d,l >||n ellemeel luivrr Wollen Dok.ni. di« nu
voor 'n «xue Iu| pr||ij. verkocht worden. U moet eer.» knmen rlen, don b».
•peert U rUkedeeklvr,
'AtA KAPOK. *ij bloden op 't o.grnblik Mn 1000 pond onvirm.n(d, prim,
Java Kapok van /0 00 nu voor 00 cl per pond.
DE 1 EENEN, lil HAARLEMMERSTRAAT III, II GOEDKOOPER MET ALLES!
Borduur-Atelier C. DONCKER
BORDUREN A10UREN. PLISSEEREN
5T0FFANTASIEKN00PEN
FILt VERVERIJ „DE REGENBOOG'
Breestraat 159 - Lelden Tel 85
STOPPAGE SPECIALE AFDEELING VOOR
HET OPPERSEN VAN HEERENKLEEDING
GOEDKOOP DRUKWERK
10 000 NOTA 17.-
100 VISITEKAARTEN met 100 ENVELOPPEN
II.— Iiataem.
Voort, alle aadere Onikwarkaa tegen da
LAAGSTE PRI1ZEN
De Goedkoope Handelsdrukkerij
LEEUWENHOEKSTRAAT 6 «bij dn Petleurilr.)
(v.h. Kophiaatrut 84)
Mtfn GEBROKEN VOER ia een
prarhtk weHteit dat U v<xir
i 3 20 p«r 50 kilo franco elk
dorn wordt toeg*»nnd*n. I»ea-
v*rii»ien( wordt een baaltje
doppen geg»*rn. N.l7
PLUIM VEEVOEDERFABRIEK
Standplaat* i Steenstraat
10 et par rit Groota rittan beneden all#
concurrentie. Moola 5 an 7 paraooaawaaena
zondar rfclama. Toeren tl.50 par uur. Oag
toeran zeer voordeellg. Dag an nacht gaopend
Beleefd aanbevelend,
SCHILTHUIZEN PIOENHOF 18*
ZONDER ELECTRICITEIT
COMPLEET
MAISON „HENRY' TELEF "3I
TURFMARKT Sa
HAARLEMMERSTRAAT 267
Se hult vanaf de Pelikaanstraat
Mutsen vanaf 2 eta., Slingert, 7 Matar 25 cla
Serpentine», Confattia. Bruidtuikarznkjat,
Kindarvlaggen, Lampion» vanaf 6 ct
Tuinvuurwark
Staada da nlauwita voordrachten
Centrale Verwarming
Sanitaire Inetallatlee
DOELENSTEEG B 11
Eerate Leidschc
R.K. Begrafenisonderneming
0EVE5TIBD 1887 01 na
PliUr da li Courtilraat 22
TRANSPORT. TELEFOON 1455
Tegen Vliegen, muggen,
Motten en ander ongedierte
FLIT, SHELLTOX, RIDS, FLYTOX
Insectenpoeder. Naftallne, Globol
enz. Losse Rlds 20 ct per 100 gram
Bil
DROGISTERIJ ..B 0 E R H A A V E"
Haarl.straat 68 Tel. 784
LEERT UW TALEN volgtna da aadart
1878 Ie da httla warald bekende
da «cnigat* inrichting, uitsluitend
National# laararen. Verlaagd# prijzen
Proipactua op aanvraag
TURFMARKT 3
STERK VERLAAGDE PRIJZEN
