REVOLUTIONAIREN IN VERTEGEN
WOORDIGENDE LICHAMEN.
25ste Jaargang
MAANDAG 6 AUGUSTUS 1934
No. 7881
S)e £eicbcf^0oti^cMtt
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
D£ ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij wondt betaling:
Voor Leiden 19 cent per weekIM per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2-95 per kwartaal
Het Geïllustreerd 2k<odagsblad is toot de Abonné's
krijgbaar tegen betaling ran 50 cent per kwartaal, bq
«x>ruitbetaling. Afzonderlijke nummers S cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 835, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAACT:
Gewon* Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingeronden Mededeellngrn wordt
het dubbele van het tarief berekend.
YVLFFOONTJKii van ten hoogste 90 woorden, waarin be-
be trekking en worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: 8-5#
DIT NUMMER BESTAAT UIT VIER
BLADEN.
De doode hand.
Verschenen Is het voorloopig verslag van
de Eerste Kamer over het ontwerp van
wet tot heffing van een belasting naar het
vermogen van instellingen van de doode
hand.
't Loopt wel vreemd met deze belasting-
affaire!
Men weet, dat jaren-lang van antipapis
tische zijde is aangedrongen op de invoe
ring van deze belasting, om de „rijkdom
men" der Katholieke Kerk te treffen, de
reusachtige kloosterschatten en de enorme
bezittingen van kerkelijke instellingen!
En nu nu deze belasting is voorge
steld, komt de oppositie, voornamelijk niet
van katholieke zijde, maar van den kant
der Ned. Hervormden!
Dat heeft men kunnen constateeren bij
de behandeling van het wetsontwerp in de
Tweede Kamer, waarin het tenslotte is
aangenomen.
En nu blijkt weer hetzelfde uit de ge
publiceerde schriftelijk? behandeling van
het ontwerp in de Eerste Kamer. Het voor
loopig verslag wekt wel niet den indruk,
dat het wetsontwerp door den Senaat zal
worden verworpen, maar als de meer
derheid het aanvaardt, dan doet zij het
noodgedrongen: „Verscheidene leden aan
vaardden noodgedrongen den voorgestel-
den maatregel". En wij lezen verder in het
verslag een verwijzing naar den druk, dien
door deze wet zal worden gelegd op de
Nederlandsche Hervormde Kerk:
Naar de meening van verscheidene
leden zal de thans te heffen belasting
der Nederlandsche Hervormde Kerk
alléén reeds ƒ200.000 'sjaars kosten,
dus over vijf jaren 1.00.000, en dit,
terwijl het van algemecne bekendheid
is, dat de traktementen harer leeraren
op vele plaatsen uiterst sober en het
onderhoud harer kerkgebouwen zeer
onvoldoende zijn.
Als de Katholieken zich met het wets
ontwerp vereenigen, dan doen zij dit ook
„noodgedrongen", omdat de Staat nu een
maal veel geld noodig heeft en niet of nog
bezwaarlijker een andere bron kan wor
den aangeboord.
Over de rijkdommen der Kerken In ons
land zijn tallooze verzinsels en fabels ver
spreid. Inderdaad zijn deze niet zoo groot
speciaal wat dc Katholieke Kerk betreft.
En een belasting op de goederen „in de
doode hand" zal op de sociaal-nuttige han
delingen van die z.g. doode hand rem
mend werken.
Daarom zouden wij de verwerping van
het wetsontwerp door de Eerste Kamer
geenszins betreuren; wij verwachten een
verwerping echter niet.
BINNENLAND
DE KOSTGANGERSSTEUN
Verbetering gevraagd
Het R.K. Werkliedenverbond heeft er,
naar ..De Volkskrant" verneemt, in een
schrijven aan den minister van Sociale
Zaken op gewezen, dat een familielid, dat
bij een steuntrekkende in huis is, in geval
van werkloosheid, de helft kan ontvangen
van het steunbedrag, dat hjj als kostgan
ger bij niet-familiclcden zou ontvangen.
Tegen deze laatste bepaling heeft het
Verbond bezwaren. Het meent dat alleen
staande kostgangers, die bij familieleden
thuis zijn, de volle kostgangers-uitkeering
moeten ontvangen, die zq zouden krijgen,
wanneer zij bq vreemden thuis waren.
Zooals thans de regeling ia geworden,
bestaat nog altijd dc drang om bij vreem
den als kostganger te gaan inwonen, ter
wijl het in de meeste gevallen beter ia,
dat men bij familie thuis ia.
Zeer zou het Verbond het op prijs stel
len, indien de „kostgangersrcgcling" in
door hem genoemde richting verbeterd zou
worden.
ONTZETTING VAN HET RECHT OM TE
KIEZEN EN DE VERKIESBAARHEID.
Rapport der Commissie-Kooien.
Op 26 Februari van dit jaar Installeerde
Minister van Schalk een bq Koninklijk
Besluit van 12 Februari 1934 ingestelde
Staatscommissie, de Commissie-Kooien,
welke de opdraeht kreeg de noodzakelijk
heid en doelmatigheid te onderzoeken van
wettelijke en andere voorzieningen met
betrekking tot het beklceden van het lid
maatschap van de vertegenwoordigende
lichamen door personen, wier staatkundig
streven kennelijk is gericht op verande
ring der Staatstoepassing of bevordering
van onwettige middelen.
De Commissie werd daarbij bevoegd
verklaard aan haar aan de Koningin uit
te brengen advies de voorstellen toe te
voegen, welke zij ter bereiking van de
door haar aanbevolen maatregelen noodig
of wenschelijk zou achten.
Tegen personen, niet tegen partijen.
In haar dezer dagen aan de Koningin
uitgebracht verslag deelt de Commissie
volgens de „Residentiebode" mede, dat zij
zich allereerst rekenschap heeft gegeven
van den toestand op het door de opdracht
bestreken terrein.
Zq is daarbij tot de overtuiging geko
men, dat deze inderdaad nadere voorzie
ning eischt.
Bij het diensvolgens overwegen van de
vraag, wat te dezen zou kunnen geschie
den, heeft de Commissie in drieërlei op
zicht een beperking aangelegd.
In de eerste plaats heeft zij zich op het
standpunt gesteld, dat uit de aan haar ver
strekte opdracht moet worden afgeleid,
dat van haar een of meer voorstellen
werden verwacht, welke gericht zijn te
gen personen, die lid zijn van een verte
genwoordigend lichaam. Het uitbrengen
van een advies omtrent maatregelen tegen
groepen van personen of partijen als zoo
danig viel naar deze opvatting buiten de
competentie der Commissie, weshalve zij
heeft gemeend zich daarvan te moeten
onthouden.
In de tweede plaats was de Commissie
van oordeel, dat het niet op haar weg kon
liggen in haar overwegingen te betrekken
het terrein, dat is overgelaten aan de re
glementen van orde der Kamers van de
Staten-Gcneraal.
In de derde plaats heeft de Commissie
zich gesteld op de basia van de bestaande
Grondwet en dus gemeend voorstellen,
waartoe Grondwetsherziening noodzake
lijk zou zijn achterwege te moeten laten.
Twee middelen komen In aanmerking.
Binnen het kader van deze beperkingen
heeft in de vergaderingen der Commissie
een aantal denkbeelden het onderwerp
der gedachten wisseling uitgemaakt Na
deze besprekingen is dc Commissie geko
men tot de slotsom, dat een tweetal ge
dachten voor nadere uitwerking in aan
merking kwam tw.:
a. invoering van de mogelijkheid van
vervallenverklaring van het lidmaatschap
van vertegenwoordigende lichamen voor
de leden, die in hun werkzaamheid als
zoodanig of met gebruikmaking van hun
door hun lidmaatschap geschonken macht,
gelegenheid of middel een streven tot uit
drukking brengen, gericht op verandering
van de bestaande rechtsorde met toepas
sing of bevordering van onwettige mid
delen;
b. opneming in het Wetboek van Straf
recht als imperatieve bepaling van de bij
komende straf van ontzetting van het
recht om te kiezen cn de verkiesbaarheid
bq krachtens wettelijk voorschrift uitge
schreven verkiezingen ten aanzien van
leden van vertegenwoordigende lichamen.
die zich schuldig maken san zekere met
name te noemen misdrijven tegen de vei
ligheid van den Staat, tegen de Konink
lijke waardigheid, betreffende de uitoefe
ning van staatsplichten en staatsrechten,
tegen de openbare orde, het openbaar ge
zag. enz.
De uitwerking van deze denkbeelden
werd opgedragen aan een subcommissie,
bestaande uit den voorzitter en het lid der
commissie mr. dr. J. Donner, terwql de
secretaris der commissie aan de subcom
missie werd toegevoegd.
Deze subcommissie stelde een tweetal
wetsontwerpen samen, voorzien van een
Memorie van Toelichting, welke stukken
na behandeling in de plenaire commis
sie aan het verslag zqn gehecht.
Tegen kleine partijen.
Andere voorzieningen dan de beide hier
boven bedoelde werden door de Commis
sie óf wel als niet vereenigbaar met de
bestaande Grondwet ter zijde gesteld óf
wel als minder wenschelijk of doelmatig
verworpen.
Op één punt wijst de commissie even
wel nog zonder daaraan een concreet voor
stel te verbinden.
De leden van vertegenwoordigende li
chamen, die van illegaal streven verdacht
kunnen worden, zjjn veelal vertegenwoor
digers van zeer kleine partijen of kiezers-
groepen. Een technische wijziging in de
Kieswet, welke de mogelijkheid van toe
gang tot de vertegenwoordigende licha
men voor dergelijke kleine groepjes zou
bemoeilijken, kan sis bijkomstig voordeel
medebrengen, dat> uit hoofde van hun
staatkundig streven,"verdachte elementen
uit de vertegenwoordigende lichamen
worden geweerd.
Minister De Wilde is de Commissie, zoo
als onze lezers weten, reeds voor geweest
met zijn wetsontwerp tot wijziging der
Kieswet
De wetsontwerpen.
De by het Verslag gevoegde door de
Staatscommissie gconcipiecrde wetsont
werpen willen dst de vervallen verkla
ring van opruiende afgevaardigden zal
worden uitgesproken door de afdeeling
voor de geschillen van bestuur van den
Raad van State. Als het gaat om een Ka
merlid, op aanwijzing van den Kamer
voorzitter (schriftelijk, met nauwkeurige
aanduiding der feiten); ala het een lid van
Provinciale Staten of van een Gemeente
raad betreft, r.p aanwijzing van den Com
missaris der Koningin.
De procesgang. waarbU den „beklaagde"
gelegenheid wordt gewaarborgd tot be
hoorlijke verdediging, wordt nauwkeurig
omschreven.
Leden van besturen van Waterschap
pen, Veenschappen, c d. vallen buiten de
ontwerpen.
Het wetsontwerp, dat ten aanzien van
een Kamerlid. Statenlid of Raadslid, die
door den rechter wordt veroordeeld we-
gena bepaalde mladrijven, imperatief ala
bijkomende straf voorschryft het ontne
men van het actief en van het passief kies
recht, noemt als misdrijven, welke voor
het lid van een vertegenwoordigend li
chaam het verlies van het recht om te kie
zen en van verkiesbaarheid meebrengen,
misdrijven tegen de veiligheid van den
Staat, tegen de Koninklijke waardigheid,
betreffende de uitoefening van staats
plichten en staatsrechten, opruiing en en
kele andere misdrijven tegen de openbare
orde, waaronder deelneming aan een by
de wet verboden vcrecniging. enkele mls-
drUven tegen het openbaar gezag, laster
gepleegd ten aanzien van een ambtenaar
gedurende of terzaks van de rechtmatige
uitoefening van diens bediening en opzet
telijke schending van geheimen; kortom
alle ernstige miadrUvrn. welke om de
daarin optredende miskenning van de ge
meenschapswaarden den dader de waar
digheid tot het bekleedcn van een ge-
mcenschapsfunctie doen verbeuren.
DE NIEUWE KERK TE DELFT.
Belangrijke baten voor het restauratie
fonds.
Het défilé in de Nieuwe Kerk te Delft
langs het graf van wijlen Z. K. H. Prins
Hendrik, heeft aan entree-gelden opge
bracht rond 12.000. Het restauratiefonds
is door toevoeging van deze som cn ceni-
ge andere giften gestegen tot ruim
73.000. Voor het herstel van dc Nieuwe
Kerk komt het kerkbestuur thans nog een
bedrag van ongeveer 25.000 te kort.
De Almitento.
Teneinde ook het groote publiek nader
te informecren over de Almitento, dc Alge
mecne Middenstandatcntoonstelling, die van
30 Augustus tot 9 September gehouden
wordt in het gebouw der R A I. te Amster
dam, zal da heer C. F. J. Verbeek, voor
zitter van het Uitvoerend comité der ten
toonstelling, op Dinsdag 7 Augustus vsn
6 tot 6.15 uur voor de K. R. O.-microfoon
het woord voeren over „D« Almitento", de
daad van den Middenstand".
Het bestuur van het R -K Werklieden
verbond heeft bu de plaatselqke besturen
een onderzoek ingesteld om te vernemen,
hoe zq en de leden over de kwaliteit van
het vleesch m blik en den gang van zaken
by de distributie oordcclcn. Uit 423 plaat
sen zqn antwoorden voor deze enquête in
gekomen.
Het resultaat van het onderzoek resu-
meerende, stelde men vast:
a dat de kwaliteit van het rundvleesch
in blik over het algemeen goed werd ge
acht, behoudens in enkele gevallen, waar
in geklaagd werd over het aantreffen van
vellen en zeen in de buaaen. De oorzaak
van deze klachten is met goeden wil ech
ter gcmakkelyk weg te nemen;
b. dat toevoeging van vet aan het
vleeach zeer noodig is;
c. dal de distributie van het blik-
vlcesch by na algemeen vlot geschiedt;
d. dat de mede-werking van de alagers
aan de vleeschdistribulie bevredigend ge
acht mag worden;
e. dat de afneming van het blikvleeech
Inderdaad terugliep, waarvoor als voor
naamste oorzaak kan gelden, dat de be
langhebbenden het voor het vleesch noo-
dige bedrag niet kunnen missen, dus dat
zelfs ook het vleesch in blik voor hen te
duur moet worden geacht, zoodat overwo
gen zal dienen te worden den prys van
het blikvleesch zich te doen aanpassen by
de verminderde koopkracht van de ge-
steunden;
f. dst de overige redenen, die tot ver
minderde afneming hebben geleid, eener-
zqds slechts van tydelykcn aard waren en
anderzqds zeker zyn op la heffen.
NAAR ORDENINO EN MANEERINO IN
lil I II I 11 I I»l I Ml It» HKIir.
Men schrijft ons: Do ontwrichting van
den bonafiden handel in verschillende ar
tikelen, welke de laatste jaren, niet in de
laatste plaats als gevolg der crisis-omstan
digheden. te constateeren viel. heeft ook
de branches van manufacturen en aanver
wante artikelen niet onaangetast gelaten.
Zoo valt op steeds grooter schaal een ca
deaugeven waar te nemen van allerlei
textiel goederen door firma's buitan de
branche ter bevordering vsn den afzet
hunner eigen producten, waardoor het
texLiel-dctailbedryf ten zeerste wordt ge
schaad. Er zyn gcheele streken van het
land, waar manufacturers hun omzet in
hand- en theedoeken en allerlei tafelgoe
deren belangrijk zagen verminderen, door
dat deze artikelen door in die streken ope-
reerende boter- en zecpfirma's als premie
atn hun afnemers cadeau worden gegeven.
Voorts valt een hand over hand toene
mende, rechtslreeksche levering door de
texticl-industric aan pnrtlculicren waar te
nemen, met uitschakeling van den detail
list.
Deze en nog andere grieven van het
textiel-detailbedrijf hebben het bestuur van
den Ned. R.-K. Bond van Handelaren in
Manufacturen en aanverwante vakken ,4St.
Willibrordus", de grootste in ons land ge
vestigde vskorganisatie van manufacturers
aanleiding gegeven te streven naar een sa
neering en ordening van den handel in
deze branches.
RECHTZAKEN
KANTONGERECHT TE LEIDEN.
J. A. te L e i d e n heeft met een auto ge
reden zonder voldoende hsndhem.
Een politic-agent sis getuige gehoord ver
klaarde dat by een snelheid van 23 K M.
de auto pas na 16 Mei tot stilstand kwam,
terwyi dit mag zyn uitcriyk 8 5 M.
Eisch 10 subs. 5 dagen. Uitspraak con
form.
J. R te Saasenhelm heeft zyn kin
deren de school niet laten bezoeken.
Verdachte verdedigde zich met te zeg
gen, dat de school te Sassenheim is opgehe
ven, zoodat hy zyn kinderen nu in Liase
op school moest doen, maar hy durft ze
daar niet te laten loopen, daar er geen
voetpad is en de weg voor kinderen veel
te gevaarlijk is. terwijl de gemeente Sas
sen h cim geen reisgeld wil geven, hoewel
de afstand grooter is dan t KM
De heer B. inspecteur L. O. is het met
verdachte eens en verklaart, dat de Rijks
weg voor kinderen veel te gevaarlijk is,
zoodat Provinciale Staten uitapraak zal
moeten doen.
Eisch 2 maal 5 suhs. 2 maal 3 dagen.
Uitspraak over 8 dagen.
P. H., koopman te Lelden, heeft een
handwagen langs den weg laten staan zon
der deze bchoorlyk te verlichten, zoodat
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
De voorbereidingen voor de bijzetting
van president von lllndrnburr in den
..Feldhrrmturm" te Tannenberg zijn ia vol
len gang. (2de blad).
Ernstige wrijving in hei Verre Oosten
om den Chineescbrn Oosterapoorwrg. (2e
blad).
Bij een ontzettende explode nabij Hiros
hima in Japan, welke Ul van hulzen ver
woestte. zijn 34 arbeiders om het leven ge
komen. (Buitenl. Berichten. 2de blad).
BINNENLAND.
nel rapport der commissie-Kooien tot
ondrrzoek van voorzieningen tegen revo
lutionairs elementen In vertegenwoordi
gende lichamen. (late blad).
Een Dlesellrrin In botsing met een
stoomtrein. Twaalf gewonden. (4de blad).
DoodelUke ongevallen te «otterdam, Am
sterdam. Meersom. Oirscbot en Veghrl.
(Gem. Ber., 3e blad).
De brandstichting In een café te Am
sterdam. iGem. Ber8e blad).
Zware branden te Dordrecht ezi te Zeilen
(Gem. Ber., 8de blad).
UIT DE OMGEVING.
Doodelljk ongeluk te Haserswoude. (la
blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
Nationale zwemwedstrijden van de
„Zijl".
Nederland wint In de Davla-cnp-wed-
strijden van Monaco.
een auto uit tegenovergestelde richting er
bovenop is gereden.
Eiach 3 subs. 3 dagen. Uitspraak 3
sub*. 2 d.
A. O., die verstek liet gaan heeft te
K a t w y k in verregaande staat van dron
kenschap een rUwiel bestuurd en daarna
op het politiebureau kabaal gemaakt Etsrh
20 sub* 15 dagen. Uitspraak 10 subs. 5
dagen.
G. A. Bte L e i d e n heeft met zijn auto
op de Breostraal links gereden en op bevel
van een agent geen acht gegeven en vlug
doorgereden. Eisch 5 aubs 8 d. Uitspraak
6 aubs. 3 dagen.
J. v. d. V., winkelier te Leiden, heeft
avonds na 10 uur iemand in zyn zaak
gehad om te koopen. Verdachte ontkent.
Een agent als getuige gehoord heeft koop
waar in handen van verdachte gezien,
maar of het werkelijk gekocht was kon hy
niet zeggen. Eisch 3 aubs. 3 dagen. Uit
spraak over 8 dagen.
C. J. v. I., die verstek liet gaan. heeft
met zyn auto links van den weg gereden en
t« Lelden een wielrijder aangereden en
diens fiets beschadigd. Klach 5 subs. 5 da
gen. Uitspraak 10 subs. 5 dagen.
A. J. v. d. B. stuurman te Hoorn, heeft
te Oude Wetering met zyn motorboot
een zeilscheepje overvaren
Een getuige verklaarde dat de stuurman
met groote vaart de meren uitkwam an zon
der signalen te geven met even groote
snelheid de vaart Inkwam met het ge
volg, dat de zeilboot werd vernield en de in
zittenden in 't water kwamen of er daar
voor uit angst al in gesprongen waren. We
gens de belangrykheid van deze zaak werd
hy uitgesteld tot 17 September voor hej
hooren van meerdere getuigen.
W. v. d. V, te Lelden, was in verzet
gekomen van een vonnis waarbij hy ver
oordeeld was wegens het doorrijden zon
der tec ken van den verkeersagent. Na deze
agent gehoord te hebben vroeg de kanton-
rechter bevestiging van het vonnis, zijnde
5, subs. 3 dagen.
J. v. D. te Noord wjjkzrhoui heeft
daar ter plaatse met nog vier personen na
sluitingstijd In een café vertoefd. Eisch voor
elk der bezoekers 1 subs. I d. en voor de
kastelein 3 subs. 2 dagen.
Uitspraak conform waarbij verdachte
opmerkte, dat het een duur biertje was.
