De nieuwe uitgewerkte Stadhuisplannen
Verschillende werkelijke verbeteringen aangebracht
„Wellicht kan in April a.s. met de aanbestedingen worden
begonnen11 meent architect Blaauw
i
-T
ft
5r/i TV
n
»v,®
Si -i
I I I
^rrr'crn"[j; n: in tuf
UUNUERDAG 2 AUGUSTUS 1934
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. 5
-i
MET PASSEN EN METEN....
Het maken van een gebouw als een Stad
huis is een heel werk. Leiden weet er zoo
langzamerhand van mee te praten.
Een troost geeft echter de goede Holland-
sche spreuk, dat met passen en meten de
meesten tijd wordt versleten.
De tijd van passen en meten raakt nu
goeddeels op z'n eind.
De plannen van architect Blaauw zijn in
December j.L aangenomen en besloten
werd hem opdracht te geven die plannen
nader uit te werken en pasklaar te maken
aan de wenschen van de opdrachtgevers.
Want het eerste plan-Blaauw was uit den
aard der zaak nog slechts een voorloopig
plan. De conceptie moest nog worden bijge
vijld en uitgewerkt, moest ook aan de prac-
tijk dienstbaar worden gemaakt.
Deze aldus uitgewerkte plannen zijn on
langs door den raad aanvaard en wij had
den dezer dagen dc gelegenheid ons ervan
op de hoogte te stellen onder de deskundi
ge voorlichting van architect Blaauw zelf.
In beginsel onveranderd.
In groote lijnen, in beginsel is het ont
werp hetzelfde gebleven zoowel wat betreft
de uiterlijke vormgeving als wat betreft de
indeeling. Er is nog altijd 't open plein aan
de Vischmarkt, dat wij nog maar het
„plein" zullen blijven noemen ondanks de
bezwaren, welke de heer Blaauw tegen de
ze benaming bleek te hebben uit stede
bouwkundig oogpunt bezien. Verder is er
het oude gerestaureerde gedeelte aan de
Breestraat. dat als het representatieve ge
deelte gedacht is, waar ook het geheele be
stuursapparaat der gemeente gehuisvest is,
en aan de Vischmarkt het dienstgebouw.
De toren vormt dc verbinding tusschen bei
de gedeelten en van binnen ligt dc binnen
hof.
Dat alles wijkt niet van het oorspronke
lijke plan af. De wijzigingen, die alle werke
lijk verbeteringen zijn te noemen, strekken
zich slechts uit over onderdeelen, al zijn
sommige daarvan tamelijk gewichtige on
derdeelen.
Zooals men zich wellicht herinneren zal,
heeft het te bouwen Stadhuis twee hoofd
ingangen, respectievelijk voor het bestuurs-
gedeelte en voor het dienstgedeelte. Die
dienstingang is niet bedoeld als achterdeur
voor het personeel, maar is werkelijk een
hoofdingang, gelijk ook de gevél aan dc
-f"
I X': l
1 If, it
-
r. V" 1 1
rr RBBfÊÏS11
j*
A Vv"
J {li - ---J
m23ï -t 123 3*33
r z. lA-iXJ 3 r I »«ii f f Hf
1IET LEIDSCHE STADHUIS, GEZIEN AAN DE VISCHMARKTZUDE
Vischmarkt geen achtergevel kan worden
genoemd, evenmin trouwens als de Bree
straat. Het gebouw heeft als het ware twee
facetten, die elk hun eigen waarde hebben.
De aanbouw aan de Koornbrugsteeg.
De voornaamste wijziging, welke de heer
Blaauw in zijn oorspronkelijk plan ge
maakt heeft, is de aanbouw aan de zijde
van de Koornbrugsteeg eigenlijk zullen
wij moeten zeggen van de tegenwoordige
Koornbrugsteeg, want in het nieuwe
plan zal deze naam slechts een plaatsaan
duiding zyn; de „steeg" valt weg.
Deze aanbouw, welke van onderen terug
springt en een galerij vrij laat, sluit op ge
lukkige wijze de Breestraatgevel af en
vormt een passende overgang van den
ouden bouw naar den nieuwen, want het
oude gedeelte wordt wederom gerestau
reerd in den oorspronkelijke natuursteen
en deze aanbouw wordt uit baksteen opge
trokken, zoodat deze baksteenbouw zich
prachtig kan aansluiten bij den Vischmarkt
gevel, die nu ook in baksteen kan worden
uitgevoerd.
Vlak naast deze aanbouw komen op de
Vischmarkt de trappen, die naar het terras
leiden, waarvan de toren de afsluiting
vormt
Aan het plein komt dc hoofdingang van
de Vischmarkt-vleugel te liggen, geheel
vrij van het stadsverkeer. Wat men ook
tegen het geprojecteerde plein moge heb
ben, het heeft in ieder geval dit onmisken
bare voordeel, dat het 't stadhuisverkccr
gescheiden'houdt van het stadsverkeer.
Hel inwendige van het gebouw.
Wanneer wij thans den hoofdingang (die,
tusschen twee haakjes, ook van buiten
DE NIEUWE AANBOUW AAN DE ZIJDE VAN DE HOORNBRUG STEEG
C. J. BLAAUW. DE BOUWMEESTER VAN
LEIDENS NIEUWE STADHUIS.
veel verbeterd is en een heel wat fraaier
aspect heeft gekregen m het tcokcningcn)
binnengaan en een kijkje in dc inwendige
verdccling der ruimte gaan nemen, moe
ten wij ons wel rcaliscercn, dat dc gc-
lijkvloerschc verdieping aan de Vischmarkt
lager ligt dan dc gclnkvlocrsche verdieping
aan de Breestraat. Het nivcaif-verschil tus
schen Breestraat en Vischmarkt bedraagt
niet minder dan 2.50 M.
Wij komen het eerst in een vestibule en
dan in een groote hal. Slaan wij links af,
dan komen wij in een groote ruimte, be
stemd voor den Burgerlijken Stand. Dat is
een belangrijke wijziging van de indecling.
In hel oude plan lag de Burgerlijke
Stand rechts in het verlengde van vesti
bule en hal aan dc Vischmarkt. Daar is
nu dc afdeeling Onderwijs ondergebracht.
Verder is direct bij den ingang dc trouw
zaal voor 3c klas trouwpartijen aange
bracht, met nog een wachtzaal.
Aan het plein bevindt zich bovendien
nog dc afdeeling politic, noodig voor dc
bewaking van het gebouw fcn aan de
Koornbrugsteeg is dc brandweer onder
gebracht.
De binnenhof is eveneens belangrijk ver
beterd. Had het oorspronkelijk plan afme
tingen van 15 bij 17 M., thans zijn dc af
metingen op den bcgancn grond 17 bij 18
M. Wij zeggen: op don bcganen grond,
want hoc hoogcr men komt des te brej Ier
wordt dat binnenplein. Op dc le verdie
ping worden dc afstanden van muur tot
muur bijv. reed* 13 on 21 M. Een en ander
komt aan den lichtinval in belangrijke
mate ten goede.
De le verdieping.
Gaan wij nu lang de trap in de hal naar
dc le verdieping, gerekend vanaf de
ViAchmarktzijde, dan vinden vjj daar den
Ontvanger, die nu niet meer gescheiden
van zijn afdeeling zit, zooais een groote
grief tegen het eerste plan was, maar vlak
bij de kluis en omringd door /.Un ambte
naren. Wij vinden daar ook de afdeeling
Financien, met nog cenige vertrekken, die
als wachtruimte en voor reserve Jlenen.
Dat alles is aan de Vischmarktzljle; ?an
dc Breestraat bevinden wij ons op deze
verdieping op den bcgancn grond. Dc in
gang van deze verdieping aan de Bree-
struat Is onder het bordes en geeft locong
tot verschillende dienstruimten, zoonis de
vertrekken van typisten, commies-redac-
leur, bode, bureau Volkstelling en bedien
denwoning.
De hoofdverdieping.
Daarboven ligt de hoofdverdieping,
waartoe dc ingang boven op de monumen
tale stoep toegang verleent. Op deze v er-
dieping is het eigenlijk representatieve
gedeelte gehuisvest; hier ligt de kern van
het gehccle gebouw.
Eerst komt men in een hal en daurach-
tcr ligt ccn 5 M. breede gang. die IC M.
lang is. Aan die gang is rechts de raad
zaal gelegen. Direct rechts van Je hal
komt men in de feestzaal en verder in de
trouwzaal. Deze twee zalen kunnen tot
één zaal gemaakt worden bij plechtige ont
vangsten. Waarschijnlijk zal de toegang
tot de trouwzaal bij le klas trouwpart Jen
geschieden via dc hoofdingang aan de
Breestraat en zal voor 2c klas trouwpar
tijen ccn ingang over het terras aan dc
Vischmarktzydc gebruikt worden.
x f-n
Links van de hal bevinden zich de ka
mers van B. en W., van den burgemees
ter, van de secretaresse van den burge
meester en van den secretaris. De kamer
van dezen lautste sluit weer onmiddellijk
aan bij de afdeeling Algcmccne Zakrn,
welke langs den binnenhof is geprojec
teerd In den Vischmarktvleugel bevinden
zich dc kamers der vier wethouders met
een kamer voor den bode. Zoo ziet men,
dat deze verdieping werkelijk dc kern
van het grheele gebouw is, daar de wer
kelijke hoofden van bestuur, cr allen hun
vertrekken hebben.
De indeeling van de raadszaal staat nog
niet geheel en al vast. Zoowel dc pers
tribune als de pubfteke tribune bevinden
zich op verhoogd niveau en zijn langs af
zonderlijke opgangen te bereiken.
Boven deze verdieping bevinden zich
geen administratieve afdcclingen meer,
:-ln ht- t. II, u flke d«n»r
middel van een z g. pater-noster-lift be
reikbaar zijn. Op de 3e verdieping (alweer
gerekend van dc Vischuiurktzijdc) liggen
de afdcclingen van Gemeentewerken,
welke uitzicht hebben op de Vischmurkt.
Aan de Breestraat bevinden w|J ons reeds
in dc kap van het oude gebouw, waar
ruimte is uitgespaard voor reserve-ver
trekken. Op deze verdieping z|Jn ook de
toegangen tot de tribunes in de raafszaal.
In Ho 4e verdieping ten slotte treffen
wij de teekenzalen van Gemeentewerken,
verder de opzichters. kadaster, bibliotheek
cn archief van dezen dienst.
Daarboven is do zolder.
liet nieuwe gebouw aan de Vischmarkt
ls dus veel honger dnn het oude gebouw
aan de Breestraat, doch vanaf de Brcc-
straut zal dat niet te zien zijn. Nergens
zal dus het aspect van den ouden gevel
bedorven worden door een gezicht op het
daarboven uitstekende dak \«in hel Vitch-
marklgedccltc.
Een fraaiere toren.
Een groote verbetering heeft ook het
torenplan ondergaan De toeken.ng van
den toren ls veel fraaier gewo.'den, v«.or-
al de spita heeft aan sic. i.jkheid enorm
gewonnen.
De peervorm van de oude torunspita la
weer hersteld. Het bleek, aldus architect
Blaauw, volkomen onmogelijk om den
ouden toren in z'n volle luister te herbou
wen. Men zou daartoe den ouden bouw
trant geheel hebben moeten volgen en
dat zou een brandvrij bouwen verhinderd
hebben. De schacht van den toren wordt
opgetrokken uit gewapend beton met een
mantel van baksteen Zooals gezegd wordt
ook het Vischmarktgcdcclte in bak «teen
uitgevoerd; alleen verschillende llj'ten
worden van zandsteen gemaakt.
In April de aanbestedingen?
Alles bijeen genomen moet geconsta
teerd worden dat de nieuwe plannen zoo
wel wat indeeling ala wat lichttoevoer
betreft aanmerkelijk beter zijn dan de
oorspronkelijke en dat het uiterlijk van
het gebouw door den aanbouw aan de
Koornbrugsteeg en door de franiore uit
werking van den toren ten zeerste ge
wonnen hecf£
„Wanneer gaan we nu beginnen?
„Een lastige vraag", meende architect
Blaauw. Naar zijn meening kunnen on
geveer in April van het volgende Jaar de
aanbestedingen tegemoet gezien worden.
K ij ijl .i, r)
HU iff it?:® *r. n.n.,0
DE NAAR DE KOORNBRUGSTEEG GEWENDE ZIJDE VAN
HET NIEUWE STADHUIS
