7 E 5
DE FINANCIEN DER PLATTELANDS
GEMEENTEN.
HOE LAAT HET IS
DREIN DRENTEL EN PIET PRIKKEL
WOENSDAG 11 JULI 1934
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD. PAG. 8
VOORSCHOTEN.
Rouwkoop IV.V.L. I Gisterenavond
werd een vriendschappelijken wedstrijd
gespeeld door de veteranen van Rouwkoop
en VVL op het terrein van Rouwkoop al
hier, ten bate van de Autotocht voor de
ouden van dagen alhier. De belangstelling
voor dezen wedstrijd was zeer groot en
eindigde met eene overwinning voor VVL,
die de medaille, beschikbaar gesteld door
de Koninklijke Begeer van alhier, won
met 21.
Arbeidsbemiddeling. Bij het corres
pondentschap der arbeidsbemiddeling al
hier, staan als werkzoekenden 125 perso
nen ingeschreven t.w.: 11 timmerlieden, 10
metselaars, 7 opperlieden, 17 losarbeiders,
1 zilverbewerker, 3 loodgieters, 2 bank
werkers, 2 chauffeurs, 1 radio-techniker,
1 betonwerker, 1 houtbewerker, 1 monteur,
1 electricien, 1 kantoorbediende, 1 schip
per, 4 smeden, 1 surveillant, 1 letterzetter,
1 loopknecht, 1 schoenmaker, -1 goudsmid,
1 bedrijfsleider, 1 werkster, 2 bakkers, 1
spinmeester, 1 scheepmaker, 1 bouwkun
dig-opzichter, 1 magazijnbediende. Door
den agent der arbeidsbemiddeling wordt
dagelijks ten Raadhuize voor werkgevers
en werknemers zitting gehouden van des
vooi'middags 10 tot des namiddags 1 uur.
RIJNSBURG.
Bloemenhandel. Mooi weer, zegt de
eene groep van menschen, 't is ons weertje
niet, zogt de andere groep, 't is veel te warm
Die laatste groep zijn de bloemkweekers
en ook wel de kooplieden. Als 't zoo zonnig
Js, kan de straathandel geen zaken doen.
De prijzen zijn dan ook laag. De aanvoer
groot. Betaald werd:
Gladiolussen in diverse verscheidenheden
1.15—2.60, Leiier 1.50—2.40, Dahlia's
1.302.90, Pompon-Dahlia's 0.300.50,
Godetia 0.100.18, Lathyrus 0.150.30,
Zinnia's 1.202.10, Korenbloemen 0.05
0.07, Riddersporen 0.250.45, Delphi
niums 0.600.90, Rozen per bos 0.15
0.25, Anjers 0.200.35, Convilli's 0.45
0.80, Margrieten 0.100.14.
WASSENAAR.
Geboren: Anna Ida, d. v. F. J. M. Os-
lings en H. Teilander. Bernard Hendrik,
z. v. H. B. Wildt Meijboom en M. C. Ro-
menij. Hans, z. v. A. van Weezenbeek en
C. H. M. Lutkie. Jacob, z. v. J. C. Bolton
en A. Albers. Geertruida Johanna Bar
bara, d. v. A. de Groot en C. J. van Rijn.
Adrianus Jacobus, z. v. P. J. Slats en A. W.
Romeijn.
Ondertrouwd: G. W. Verhoop en W.
L. M. C. Kuhrmeijer. C. Cossee en J. M.
Koemans. C. J. A. ter Calestin en J. A.
Thole.
Gehuwd: D. Schimal en J. A. C. van
Zoest.
Overleden: Johannes Jan Korendijk,
71 j. ongeh. Maria van de Velde, 74 j,,
echtgen. van A. S. de Smit. Louise Ja-
cotoson 71 j. wed. J. Metz.
UIT DE RIJNSTREEK
ALPHEN AAN DEN RIJN.
Begin van brand. In een vrachtauto
van de N.V. Sprey's houthandel, ontstond
gisteren door kortsluiting een begin van
brand, welke met emmers zand kon worden
gebluscht.
BOSKOOP.
Raadslidmaatschap. Als n» van den
Gemeenteraad (C.H.) heeft de heer A. Aib-
benbroek bedankt, zulks wegens zijn voor
genomen vertrek naar elders. De opvolger
van de heer A. is de heer W. van Bergen.
Slooping voormalige gemeente-secretarie.
Thans is de oude secretarie, gelegen nabij
de Boskoopsche brug ook gesloopt. Hierdoor
heeft men een vrij uitzicht op de pastorie
der Ned. Herv. Kerk gekregen. Wanneer
het open gekomen terrein geëgaliseerd is, zal
het dorpsaspect een beter aanzien verkre
gen hebben.
WOERDEN.
Personalia. Te Utrecht slaagden heden
alle 4 candidaten van de R. K. Jongens
U.L.O.-school alhier voor dit examen, n.l.
J. van Zijl, G. Bitterling, H. Epping en H.
Geurtsen (te Hanmelen).
Voor het toelatingsexamen 1ste klas St.
Ludgeruskweekschool te Hilversum slaagde
N. v. d. Horst te Willeskop, eveneens leer
ling van dezelfde school alhier.
Gymnastiekuitvoering. Gisteravond
hield de Gymnastiekvereeniging „Bato" de
monstraties op het Excercitieterrein alhier.
Er was tamelijk veel belangstelling. Alle
oefeningen werden meest onberispelijk uit
gevoerd onder leiding van den heer J. Zui-
dam. Muziek luisterde op.
Wat is cr aan de
hand, man?
Ik hoorde je jam
meren van de kies
pijn vn ik kwam je
daarbij een beetje
helpen.
.(Interessante Blatt)
Uitgaven der gemeente
De kosten voor het bijzonder
lager onderwijs
door
A. A. C. M. VAN IERSEL
Burgemeester van Noordwijkerhout.
XXIV.
Toen op 1 Januari 1921 de Lager Onder
wijswet, die de financieele gelijkstelling
van het openbaar en bijzonder lager on
derwijs regelde, in werking trad, waren
er in den lande zeer veel scholen, gebouwd
door bijzondere schoolbesturen, buiten be
zwaar van de overheidskassen.
Het werd billijk geacht voor de gemaak
te kosten van schoolbouw een vergoeding
te geven.
Daarom werd in art. 205 der Lager On
derwijswet eene bepaling opgenomen,
krachtens dewelke voor terreinen en ge
bouwen van bijzonder lagere scholen, die
eigendom van schoolbesturen zijn en op 1
Januari 1921 in gebruik of in aanbouw
waren, de gemeenten te rekenen van 1
Januari 1922 aan de schoolbesturen een
jaarlijksche vergoeding betalen. Voor de
berekening dier vergoeding worden de ter
reinen en gebouwen met daarbij behoo-
rende schoolmeubelen geschat en wel naar
de waarde op 1 Juli 1914. Was de school
later geopend dan 1 Juli 1914, dan ge
schiedde de schatting naar de waarde op
het tijdstip van de opening der school. In
dien de school was ingebouwd, m.a.w. als
de school niet op zich zelf stond, doch deel
uit maakte van een ander gebouw b.v. een
klooster, werd het bedrag der schatting
met 20 pet. verminderd.
De schatting geschiedde door drie des
kundigen, waarvan één door het gemeente
bestuur, één door het schoolbestuur en één
door den Onderwijsraad te benoemen.
Van de waarde, waarop de school inge
volge de voorgaande bepalingen is geschat
moet jaarlijks een bepaald percentage
worden uitgekeerd aan het schoolbestuur.
Dit percentage bedraagt zooveel ten hon
derd van de geschatte waarde als de drie
ten honderd rentegevende Nationale
Schuld op den eersten beursdag van het
jaar der schatting voor den verkrijger af
werpt, vermeerderd met een half ten hón
derd. De schattingen van de oude scholen
hebben nagenoeg alle in 1921 plaats gehad.
Op 1 Januari 1921 gaf de 3 pet. Nationale
Schuld naar den koers berekend een ren
dement van 5.714 pet. Van de geschatte
waarde of voor zoover het ingebouwde
school betreft van het met 20 pet. ver
minderd gedeelte daarvan moeten de
gemeentebesturen dus jaarlijks 5.714 pet.
-f 0.5 pet. 6,214 pet. d.i. ongeveer 6%
pet. aan de schoolbesturen uitkeeren. Het
percentage is dus zeer hoog. Dit valt te
meer op als men een vergelijking maakt
met 1934. Op 1 Januari 1934 gaf de 3 pet.
Nationale Schuld, naar den koers berekend,
een rendement van 4.039 pet. of bijna 2'A
pet. minder dan op 1 Januari 1921.
Op dit percentage kom ik aanstonds nog
terug, laat ons thans de wijze van schat
ting nog eens nader bekijken.
Zooals boven werd aangehaald, geschied
de de schatting door drie deskundigen,
waarvan één door het gemeentebestuur, één
door het schoolbestuur en één door den
Onderwijsraad te benoemen. De commis
sie van schatters besliste bij meerderheid
van stemmen. Werd geen meerderheid
verkregen, dan werd de waarde bepaald
op het gemiddelde der drie schattings-opga-
ven. Gewoonlijk werden als schatters par
ticuliere architecten of aannemers be-
j noemd, terwijl het honorarium vaak nog
I afhankelijk was van het bedrag der schat-
ting. Zoo'n college van buiten elk ambte
lijk verband staande menschen besliste
dus, wat de gemeente in eeuwigheid
jaarlyks zoude hebben te betalen. Con
trole op de schattingen was er niet, van
niemand, want beroepsrecht was uitgeslo
ten. Sijmen, alias de gemeente, betaalt en
daarmee basta! Is er onzinniger regeling
denkbaar? Ik wil niet beweren, dat er be
wust onjuist is geschat, ik beweer alleen,
dat een schatting een schatting blijft en er
dus zeer goed naast kan zijn, terwijl bij
elke schatting iemands persoonlijke menta
liteit en inzicht groot gewicht in de schaal
kunnen leggen. Daarom was een beroeps-
recht voor de gemeentebesturen en jok
voor de schoolbesturen onmisbaar en
moest de eindbeslissing in elk geval bij
een administratieve instantie en niet bij
een paar deskundigen berusten. Men heeft
dit ten slotte in den Haag wel ingezien
en bij de wijziging der Lager Onderwijswet
van 16 Februari 1923 Stbl. 38 is bepaald,
dat binnen dertig vrije dagen, te rekenen
van den dag, waarop de commissie van
schatters heeft beslist zoowel het gemeente
bestuur als het schoolbestuur van die be
slissing bij Gedeputeerde Staten in beroep
kunnen komen. Gedeputeerde Staten be
slissen, na zich door twee door hen aan
te wijzen deskundigen te doen voorlichten.
Toen deze aanvulling der Lager Onder
wijswet in het Parlement werd behandeld,
werd aldaar aan den Minister in overwe
ging gegeven deze bepaling terugwerken
de kracht te verleenen, opdat tegen de in
1921 en 1922 gedane schattingen, voor zoo
ver die geen bevredigend resultaat had
den opgeleverd, beroep zoude kunnen wor
den ingesteld. De Minister had hiertegen
bezwaar, omdat het z.i. niet aanging aan
het beroepsrecht, dat thans in de wet werd
neergelegd, terugwerkende kracht te ver
lenen. Een mooie gelegenheid om aan de
gemeentebesturen, die zich door onrede
lijke schattingen bezwaard achtten, vol
doening te geven, werd hier verzuimd. Dat
Schrijver zet in dit artikel uiteen de
schatting der bijzondere scholen
vanaf het oogenblik der financieele
gelijkstelling. Volgens deze schatting
wordt de vergoeding aan de bijzon
dere scholen bepaald.
er gemeenten zijn, die met de gedane
schattingen allesbehalve zijn ingenomen,
staat vast. Zoo ken ik een school die pijn.
40.000.hooger is geschat, dan de wer
kelijke kosten hebben bedragen. De oor
zaak daarvan is gelegen in de omstandig
heid, dat de school is aanbesteed in 1916
en geopend in 1918 en in dat tijdsverloop
is de groote stijging van bouwmaterialen
en bouwvakarbeidersloonen gekomen, zoo
dat de school oorlogswinst heeft ge
maakt. ten koste der gemeentekas. Der
gelijke dingen moesten toch niet voorko
men! Als men liever dan alles in détails
te regelen en dus noodzakelijk mis te tasten
in de Lager Onderwijswet eene bepaling
had opgenomen, die de gemeenten ver
plichtte aan de schoolbesturen, voor de
door hen opgerichte gebouwen een vergoe
ding te geven, welke vergoeding in onder
ling overleg door de gemeente- en school
besturen zoude worden vastgesteld en
voorts, dat bij niet-overeenstemming Ge
deputeerde Staten of de Minister zouden
beslissen, dan ware zeker een heel wat
meer bevredigende toestand geschapen en
zouden de financiën van verschillende ge
meenten niet onredelijk zijn bezwaard.
Nu kom ik nog even terug op het per
centage, dat de gemeenten van het bedrag
der schatting hebben te betalen. Dit per
centage van 6.214, dat de gemeenten heb
ben te voldoen, lijkt nergens naar. In deze
periode van dalenden rentevoet klinkt het
als een absurditeit. Het is al geruimen tijd
veel te hoog geweest en men heeft dit in
de hoogere ambtelijke kringen ook wel
gevoeld. Althans toen de staatscommissie-
Rutgers, die tot taak had een wijziging der
Lager Onderwijswet voor te bereiden, nog
doende was met hare werkzaamheden,
deelde my een vooraanstaand lid dier
Commissie mede, dat deze Staatscommis
sie unaniem van oordeel was, dat dit per
centage moest worden verlaagd. Als even
wel het rapport der Commissie verscheen,
werd daarin met geen letter over deze
materie gewaagd, hoe onbegrijpelijk zulks
ook moge klinken. Wat was daarvan de
oorzaak? Zijn de financieele bepalingen,
die betrekking hebben op het bijzonder
onderwijs dan zoo subtiel, dat elke poging
om daarin verandering te brengen strandt
op de veelzijdigheid der meeningen.
Ik zeide boven, dat de gemeenten het
aangeduide percentage van de schatting
stom tot in eeuwigheid moesten beta
len. Misschien heb ik me te sterk uitge
drukt. Immers op dit ondermaansche is al
les aan tijd onderhevig. Maar wel staat het
vast, dat de Lager Onderwijswet geen en
kele bepaling bevat; krachtens de welke
de uitkeering ooit ophoudt. Als dus de wet
niet veranderd wordt, zullen de gemeente
besturen tot het einde der tijden onder
worpen blijven èn aan de resultaten eener
schatting, die op minder gewenschte wijze
is tot stand gekomen èn aan de betaling van
een percentage, dat spot met de tegen
woordige verhoudingen.
De regeling van de uitkeering voor de
op 1 Januari 1921 bestaande of in aanbouw
zijnde scholen is een steen des aanstoots
voor vele gemeentebesturen. Op de bijeen
komsten van hen, dié in het bestuur der
gemeenten een leidende functie vervullen,
komt dit meermalen tot uiting. Zal Minis
ter Marchant, die op het Departement van
Onderwijs als bezuiniger optreedt, ter za
ke ingrijpen? Het is nauwelijks te ver
wachten. Immers in de Tweede Kamer be
antwoordde Minister Marchant een desbe
treffende vraag ontkennend, zich beroepen
de op de omstandigheid, dat sommige
schoolbesturen, de uitkeeringen, die hen
krachtens art. 205 der Lager Onderwijs
wet toekwamen, aan derden hebben over
gedragen. Dit argument lijkt mij intus-
schen zeer zwak, want hij, die een bepaald
recht van een ander overneemt heeft ook
het risico, dat aan dat recht verbonden is,
te dragen. Ik acht het lang niet onmogelijk,
dat sommige schoolbesturen de uitkeerin
gen, die zij aan art. 205 der Lager Onder
wijswet ontleenden, juist daarom aan der
den tegen contant geld hebben verkocht,
omdat zij het risico, dat de uitkeering wel
eens verlaagd kon worden, niet wilden loo-
pen. En in zoo'n geval zal het risico wel
in den verkoopprijs zijn verdisconteerd.
ZEG ZE MAAR GERUST
IEDER KATHOLIEK behoort abonné te zijn op een
Katholiek Dagblad, en dit is voor LEIDEN en OMGEVING
„De Leidsche Courant''.
Een leder die ons een abonné (voor minstens drie maanden)
aanbrengt, zullen wij gelegenheid geven te kunnen zien
hoe laat het is.
Wij zenden hem (haar) onderstaand klokje.
jPORT
VOETBAL
R. K. S. V. „Leiden".
Dinsdagavond 17 Juli te 8.15 uur houdt
bovengenoemde Sportvereeniging haar
jaarvergadering in café „Royal" Doezastr.
alhier.
De leden worden verzocht allen ter ver
gadering te komen, daar vele belangrijke
punten op de agenda staan.
De leden kunnen, daar bestuursverkie
zing aan de orde komt, candidaten voor het
bestuur inzenden tot Maandagavond a.s.,
Stadhouderslaan 2.
WANDELSPORT
INTERNATIONALE VIERDAAGSCHE
AFSTANDSMARSCHEN TE NIJMEGEN.
Voor de internationale vierdaagsche af-
standsmarschen, welke van 24 tot en met
27 Juli a.s. te Nijmegen zullen worden ge
houden, hebben 3064 personen ingeschre
ven, onder wie 370 dames.
Aan het dagelijksch parcours van 30 K.M.,
40, 50 en 55 K.M. zullen resp. deelnemen
60, 1461, 761 en 782 personen.
40 verschillende vereenigingen zullen
met een groep ter sterkte van minstens 11
hoofden aan de marschen deelnemen.
De land- en zeermacht, zoowel als het
Ned.-Ind. leger nemen met talrijke de
tachementen deel.
Uit de volgende landen zijn inschrijvin
gen ontvangen:
Engeland (Road Walking Association),
Frankrijk (La Ligna Parisienne d'Athlé-
tisme), Duitschland, Noorwegen, België en
Zwitserland:
De parcoursen zijn gelijk aan die van 1933
STOOMVAARTBERICHTEN
STOOMV. MAATSCH. NEDERLAND.
JOHAN DE WITT (uitr.) pass. 9 Juli te
Gibraltar.
MARNIX VAN SINT ALDEGONDE
(uitr.) vertr. 9 Juli van Colombo.
POELAU LAUT (uitr.) arr. 10 Juli te
Port Said.
POELAU ROEBIAH (uitr.) arr. 10 Juli
te Sabang.
TABIAN (uitr.) arr. 9 Juli te Penang.
TABIAN (uit.) arr. 10 Juli te Belawan.
VER. NED. SCHEEPVAAR'I MIJ.
AJAX arr. 10 Juli van Rotterdam te Pa
ssages.
ARIADNE arr. 10 Juli van Kopenhagen
te Stettin.
ATLAS vertr. 6 Juli van Curasao naar
Aux Cayes.
ARALT vertr. 10 Juli van Curasao n .d.
Bovenw. Eilanden.
COTTICA vertr. 10 Juli van Amsterdam
naar West-Indië via Dover.
EUTERPE arr. 10 Juli van Amsterdam
te Bordeaux.
HEBE arr. 10 Juli van Venetië te Triest.
IRENE vertr. 9 Juli van Danzig naar
Kopenhagen.
MIDAS vertr. 6 Juli van Curasao naar
Sanchez.
OBERON vertr. 9 Juli van Kopenhagen
naar Gdynia.
PLUTO, Malaga naar Cadix pass. 10 Juli
Gibraltar.
POSEIDON vertr. 7 Juli van Puerto
Barrios naar Guanatamo.
TITUS arr. 10 Juli van Faro te Rio Martin
KON. HOLL. LLOYD.
ZAANLAND (uitr.) pass. 9 Juli te
Ouessant.
KON. PAKETV. MAATSCHAPPIJ.
ROGGEVEEN vertr. 9 Juli van Manila
naar Saigon.
NIEUW ZEELAND arr. 9 Juli van Singa
pore te Melbourne.
RANTAUPANDJANG arr. 7 Juli van Ta-
matave te Batavia.
SAWAHLOENTO arr. 9 Juli van Bata
via te Tamatave.
TASMAN arr. 9 Juli van Manila te Port
Louis.
ROTTERDAMSCHE LLOYD.
KOTA TJANDI (thuisr.) pass. 9 Juli te
Gibraltar.
109. Terwijl Piet en Drein in het huis róndwandelden zagen
ze, dat het heele personeel druk aan het werk was. 't Leek
daar wel groote schoonmaak, zoo waren ze allemaal bezig.
Ik weet zeker, dat ze ons voor de gek houden, zei Drein, ze
zijn al te ijverig.
110. Laten we eens gaan kijken bij den kok in de keuken,
stelde Piet voor. Misschien dat die er wel invliegt. Maar
nee hoor, toen ze in de keuken kwamen stond de kok vlij
tig in een potje soep te roeren. Ze zagen natuurlijk niet, dat
de kok achter hun rug stilletjes een krant verstopte.
