DONDERDAG 21 JUNI 1934 DE LEIDSCHE COURANT DERDE BLAD. PAG. 10 DE VALSCHE MUNTERIJ. 5300 BILJETTEN VAN 100 GEDRUKT. 5000 vernietigd, 20 in beslag genomen. Nog 280 zoek. In verband met de arrestatie der valsche muntersbende kunnen we nog nader mel den, dat het te Venlo gearresteerde twee tal n.l. C. uit Eindhoven van beroep ver zekeringsagent en v. T. handelsreiziger te Tilburg gisteren naar de strafgevangenis te Roermond zijn overgebracht. De te Lommei gearresteerde valsche munters zijn de Nederlanders L. G. chauf feur te Eindhoven en W. G. J. chauffeur te Belfeld. Van deze twee laatsten is uitleve ring aan de Belgische regeering aange vraagd. De drie andere te Lommei aange houdenen zijn Belgen. Schitterend geoutilleerde werkplaats. Onder leiding van commissaris Broek hof van het Centraal Bureau voor falsifi caties te Amsterdam werd het spoor naar Antwerpen gevolgd, waar men de schit terend geoutilleerde werkplaatsen der bende heeft kunnen ontdekken, meldt de „Msbd." nader: Reeds eerder had commissaris Broekhof aanwijzingen gekregen dat in Antwerpen valsch geld werd vervaardigd, welke fal sificaten o.a. verleden week te Den Haag en te Eindhoven en Maandag j.L te Venlo werden uitgegeven en in beslag genomen. Dank zij de mewerking van den hoofd commissaris van politie te Antwerpen, den heer Celis, mocht het commissaris Broek hof gelukken nog gisternacht de heele bende te ontmaskeren, de drukkerij en- de cliché-inrichtingen te ontdekken en meerdere valsche munters te arresteeren. Groote hoeveelheden cliché's in beslag genomen. In een perceel in de Langstraat te Bor- gerhout-Antwerpen, bewoond door den heer Ch. werd een complete drukkerij ont dekt, met een onnoemelijk aantal cliché's van verschillende geldsoorten, zooals Ne- derlandsch, Belgisch, Fransch, Engelsoh en ander bankpapier. Bij de gedane huiszoe kingen te Antwerpen bij leden van de ben den werden op meerdere plaatsen clicheer- inrichtingen gevonden o.a. een viertal li- tho-cliché-installaties voor de vervaardi ging van valsch Nederlandsch bankpapier. Een makelaar financierde de zaak. Te Antwerpen werden nog vijf leden der valsche- muntersbende, welke een in ternationale organisatie moet zijn, gearres teerd en in de gevangenis opgesloten. On der de gearresteerden bevindt zich een be kend Antwerpsch makelaar, die de zaak financierde en met talrijke vooraanstaan der persoonlijkheden uit de handelswereld in relatie stond. Zooals commissaris Broekhof ons mede deelde zijn de gevonden falsificaties zeer goed nagemaakt. Ook de valsche honderd gulden-biljetten achtte deze specialist een zeer gevaarlijke falsificatie. Met de ontdekking van deze internatio nale valsche muntersbende heeft commis saris Broekhof, daarbij krachtig geholpen door de Antwerpsche, de Eindhovensche en Venlosche politie, niet enkel de verdere uitgifte van valsch Nederlandsch bankpa pier voorkomen, doch ook door de ontdek king der falsificaten van ander, buiten- landsch geld verhinderd, dat een interna tionale valsche muntersbende over geheel West-Europa haar slag heeft kunnen slaan. Commissajris K. H. Broekhoff, van de Ne- derlandsche centrale inzake falsificaten te Amsterdam is gisteravond van Antwerpen te Amsterdam teruggekeerd en heeft na dere bijzonderheden medegedeeld, omtrent de verrichtingen van het internationale complot, dat zeer goed op pooten was ge zet, meldt de „Msb.". De geschiedenis van de uitgifte van de valsche bankbiljetten van 100 in Neder land dateert eerst van de vorige week Vrij dag. Het eerste biljet is in Den Haag in een winkel uitgegeven. Aangezien de bil jetten volgens de verklaringen van com missaris Broekhoff zoo goed nagemaakt waren, dat men deze op het eerste gezicht zeer moeilijk van echte bankbiljetten kon onderscheiden, is het den winkelier in den Haag niet opgevallen, dat hij een valsch biljet van 100 in ontvangst had genomen. Dit is hem eerst gebleken, toen reeds uit Venlo en Eindhoven berichten over de cir culatie van valsche biljetten bekend wer den. Op het moment echter, dat in den Haag het valsche bankbiljet werd uitgegeven, was er al iets bij geruchte aan de justitio- neele politie te Antwerpen van de valsche- munterebende bekend geworden. Men had echter nog niet voldoende aanwijzingen, om in te kunnen grijpen. Zaterdag zijn daarop in Eindhoven twee valsche biljetten van 100 uitgegeven. Op grooter schaal ging men tot uitgifte Maan dag op de kermis te Venlo over. Daar wer den vijf stuks uitgegeven, zoodat dus in totaal acht valsche biljetten in omloop wa ren gebracht. Zooals reeds vermeld, kreeg men toen in Venlo in de gaten, dat men met valsche biljetten te doen had. Omtrent de uitgifte daarvan hebben wij reeds uit voerig in het blad van gisteren bericht. Verder zijn nog twaalf valsche biljetten gevonden op den persoon, die op enkele kilometers van de Belgische grens slapend met z'n collega's in een auto werd gevon den. In totaal zijn nu twintig valsche biljet ten in beslag genomen. Gedrukt werden in de uitstekend voor dit doel ingerichte drukkerij te Antwerpen 5300 biljetten van 100 elk. De eerste 5000 vonden de makers echter te slecht nage maakt, zoodat men ze niet in omloop bracht, maar vernietigde. Wat er met de nog ver miste 280 biljetten is gebeurd, is op het oogenblik nog niiet vastgesteld. Men weet niet, of deze geheel of ten deele in circu latie zijn gebracht, of dat van de uitgifte van deze biljetten nog iemand de dupe is geworden. Daar zoo groote ruchtbaarheid aan de vervalsching is gegeven, mag men aannemen, dat geen pogingen meer in het werk zullen worden gesteld, om nog meer biljetten in oirculatie te brengen. Toen in Venlo de valschheid was vast gesteld, en was gebleken, dat te Eindhoven valsche biljetten in omloop waren, is com missaris Broekhoff Dinsdagmorgen aan stonds naar Eindhoven gereisd. Na een korte bespreking aldaar is hij dien middag nog onmiddellijk naar Antwerpen vertrok ken, waar hij met den justitioneel en dienst in overleg is getreden. Men beschikte over voldoende gegevens om een huiszoeking in bepaalde richting te doen, waarvan wij het resultaat reeds hebben vermeld. Toen men wist, dat in Nederland valsche biljetten waren uitgegeven, had men vrij groote zekerheid, dat de centrale in Ant werpen moest liggen, hetgeen spoedig bleek juist te zijn. Bij den teekenaar werden de teekeningen gevonden en bij den drukker de volledige installatie. Beide personen werden gearresteerd, als mede de makelaar-geldschieter. Deze per sonen stonden met andere personen in con tact, die de biljetten leverden aan degenen, die ze te Eindhoven en te Venlo hebben uitgegeven en ingewisseld tegen echte bil jetten. Het is nog niet bekend, of deze uit gevers in Nederland zelf wel wisten, door welke personen deze biljetten vervaardigd waren. De makers van de biljetten waren Belgen. Voor zoover het de uitgifte van valsche Nederlandsche biljetten betreft, meent men het complot thans onschadelijk te hebben gemaakt met de arrestatie van de genoemde personen. Het is mogelijk, dat er nog en kele schakels ontbreken tusschen Antwer pen en de uitgevers te Eindhoven en Ven lo. De hoofddaders, die gepakt zijn, hebben vrijwel volledig bekend, waartoe zij wel gedwongen waren, toen zij op zoo heeter- daad werden betrapt. Nog niet opgehelderd is echter, hoe de uitgevers in Eindhoven en Venlo met de centrale te Antwerpen in contact stonden en waar de ontbrekende biljetten zijn ge bleven. SMOKKELAARS-RISICO. Een heel troepje smokkelaars had het Dinsdagnacht met de gesmokkelde waren van uit België reeds zoover gebracht, dat men zich bijna thuis in veilige haven voel de, toen de troep in het stadscentrum van Roosendaal plots werd aangeroepen door politie die sommeerde te blijven staan. Maar „blijven staan" op commando is niet den smokkelaars eigen; die somma tie heeft bij hen meestal een averechtsche uitwerking. En zoo was het ook hier; het stel nam juist de vlucht. Niettemin wist de politie een der smokkelaars te arrestee ren en kon zij beslag leggen op 80 K.G. suiker en een flinke partij margarine. In denzelfden nacht werden door rijks ambtenaren uit Roosendaal, gesteund door politie, te Rucphen een partij van 200 K.G. suiker en 92 K.G. margarine in beslag genomen, benevens een viertal rijwielen en een jas; doch.... de smokkelaars had den kans gezien het hazenpad te kiezen. NED. OOST-INDIE HET GRAF VAN J. P. COEN GEVONDEN? Men is van meening dat in een van de goedangs van de fa. Geo Wehry het lang- gezochte graf van Jan Pietcrsz. Coen is blootgelegd. In dit graf werd een groot deel vain een geraamte aangetroffen. In verband met de spitse kin en de lange been en heeft men geconcludeerd dat het geraamte het overschot is van den stichter van Batavia. Gistermorgen zijn de opgravingen onder leiding van den vinder, mr. P. C. Bloys van Treslong Prins, voortgezet teneinde hier omtrent zekerheid te kunnen verkrijgen. FAILLISSEMENTEN Uitgesproken: M. van Tol, bloembollenkweeker en han delaar, Haarlem me rmeer; cur. mr. P. Tideman, Haarlem. J. N. Broekhuizen, melkslijter, Lis se, cur. mr. F. A. Davindson, Haarlem. UIT DE RADIOWERELD Programma's van Vrijdag 22 Juni. Huizen, 1875 M. Alg. Programma verzorgd door de NCRV. 8.00 Schriftlezing en meditatie. 8.159.30 Grammofoonplaten. 10.30 Morgendienst. 11.00 Gramoifoonplaten. 11.15 Zang. 12.15 Gramofoonplaten. 12.30 Orgelspel. I.30 Ensemble Van der Horst. 2.30 Chr. Lectuur. 3.003.45 Vervolg concert. 4.00 Gramofoonplaten. 5.00 Concert. 6.30 Causerie. 7.00 Ned. Chr. .rsbureau. 7.15 Gramofoonplaten. 7.30 Literaire causerie. 8.00 Concert door de Gendemuziek en John's Accord n Players. Om 9.00 Dec-^matie. 10.00 Vaz Dias. 10.4511.30 Gramofoonplaten. H i 1 v e r s u m 301 M. 8.00 VARA, 12.00 AVRO, 4.00 VARA, 8.00 VPRO en AVRO, 11.00—12 00 VARA. 8.00 Gramofoonplaten. 10.00 Morgenwijding. 10.15 Orgelspel. II.00 Causerie. 11.20 Gramofoonplaten. 12.30 Kovacs Lajos en zijn orkest en Gramofoonplaten. 2.30 Modepraatje. 3.00 Gramofoonplaten. 4.00 Orgelspel. 4.30 Voor de kinderen. 5.00 VARA-orkst. 6.00 Muzikaal allerlei. 6.30 Causerie. 6.50 Vervolg orkestconcert. 7.30 Causerie. 7.50 Gramofoonplaten. 8.00 Lezing. 8.30 Uit Scheveningen: Het Residentie orkest o.l.v. Carl Schuricht. In de pauze om 9.15 Causerie. 10.15 Vrijz. Godsd. Persbureau en Vaz Dias. 10.25 Declamatie. 11.0012.00 Gramofoonplaten. Daventry. 10.3510.50 Morgenwijding. 12.20 Orgelconcert. 12.50 BBC-Dansorkest. 1.35 Northern Studio-orkest. I.50 Cricketverslag. 2.00 Vervolg concert. 2.20 Voor de scholen. 3.50 Birmingham Hippodrome orkest. 4.50 E. Colombo's orkest. 5.35 Kinderuurtje. 6.45 Cricketverslag. 6.50 Schumann-Liederen. 7.15, 7.35 en 7.50 Lezingen. 8.20 Fred Hartley's Novelty kwintet. 9.40 G. Hodst-Herdenkingsconcert m.m.v. koor en orkest. 10.55 Voordracht. II.1512.20 Harry Roy en zyn Band. „R a d i o-P a r 1 s" 1648 M. 7.20 en 8.20 Gramofoonplaten. 12.50 Krettly-orkest. 9.05 Radio-tooneel. 10.50 Dansmuziek. Kalundborg. 1261 M 12.202.20 Concert uit het Bellevue- Strandhotel. 2.50 Gramofoonplaten. 3.205.20 L. Preii's orkest. 7.50 Koorconcert. 9.20 Saxofoon- en marimibasolli met piano begeleiding. 9.50 Hoorspel. 10.4511.15 Mandoline- en guöita ar con cert. Keulen, 456 M. 6.40 en 7.20 Gramofoonplaten. 12.20 Orkestconcert. I.203.35 Concert uit Bielefeld. 4.20 Blaas-orkest. 5.35 Concert door Trio. 7.50 Concert. 8.35 Richard Wetz-Concert m.m.v. solis ten, koor en orkest. 9.20 De Intendant spreekt. 9.50 Vervolg concert. II.2012.20 Zonnewende-Feest, gevari eerd programma. Romi, 421 M. 9.05 „San Martino", opera van A. J. Sil ver. Brussel, 322 en 484 M. 322 M.: 12.20 Gramofoonplaten. 1.302.20 Salonorkest. 5.20 Gramofoonplaten. 6.35 Kamermuziek. 8.20 Omroeporkest. 10.3011.20 Gramofoonplaten. 484 M.: 12.20 Salonorkest. I.302.20 Gramfooonplaten. 5.20 Symphonieooncert. 6.35 Gramofoonplaten. 6.50 Salonorkest. 8.20 Voor oud-strijders. 9.20 Hoorspel. 10.3011.20 Gramofoonplaten. Deutschlandsender, 1571 M. 8.35 Rijkszending: Rich. Wetzconcert. 9.20 Uit Leipzig: Zoekende jeugd. 9.50 „Flamme empor", tekst met muziek. 10.20 Politiek overzicht. 10.30 Berichten. Reportage. II.05 Weerbericht. Reportage. 11.3512,50 Concert uit Hamburg. Gemeentelijk Radio-Distributiebedrijf en de R. O. V. Radio-centrale. 3e Programma. 8.00—17.20 Keulen. 17.20—19.20 Brussel (Fr.). 19.2019.50 Luxemburg. 19.50—21.20 Keulen. 21.2022.50 Luxemburg. 22.50afloop: Deutschl. sender. 4e Programma. 8.208.50 Parijs Radio. 12.2014.25 Daventry. 14.2515.50 Londen Reg. 15.5017.35 Daventry. 17.3518.20 Een der Eng. „National"- zenders. 18.20afloop Londen Reg. (Wijzigingen voorbehouden). Wetenschappelijke Berichten NIEUWE STRATOSFEERBALLON. „Osoviachim No. 2" zal 25 Kilometer kunnen stijgen. Men is te Leningrad met den bouw van een nieuwen stratosfeerballon begonnen, aldus meldt het agentschap TASS, de „Osoaviachim No. 2", met een omhulsel van zijde en berekend voor efti stijgcapaciteit van vijfentwintig kilometer. Bij de voorbereiding van den komenden derden tocht naar de stratosfeer houden de j deskundigen zich vooral bezig met de ver betering van de wetenschappelijke instru menten, ten einde ze te beschermen tegen de inwerking van vocht en zonnestralen. O.a. wordt gewerkt aan een nieuw soort thermometer, welke de temperaturen door middel van fijne platina draadjes zal weer geven, daar deze slechts onbeteekenend door de zonnestralen worden beinvloed. Tevens worden instrumenten gemaakt om de temperatuur van het gas te bepalen alsmede de snelheid bij het opstijgen en dalen. De derde tocht naar de stratosfeer zal, evenals de vorige tochten, nabij Moskou plaats vinden. Een maand voor den start zal de stratosfeer worden onderzocht door middel van onbemande proefballons. De datum van den start staat nog niet vast. FEUILLETON. HET GOUDEN WAAGSTUK door J. S. FLETCHER. 23) HOOFDSTUK XV. Terwijl Laurence een genoeglijken avond doorbracht bij de Wrayes, bij welke gele genheid zijn vriendschap voor het meisje nog hechter en sterker werd dan zij eerst geweest was, zat een man in één van de arbeiderswijken van Belgrado op zijn een zame kamer te eten. Naast zijn bord lag het telegram van Laurence en van tijd tot tijd wierp hij er een blik op, als wilde hij de bijzonderheden van treinverbindingen en andere aansluitingen uit zijn hoofd lee- ren. Eenmaal keek hij over zijn schouder naar de klok om dan weer even onver stoorbaar verder te eten. Ik behoef me niet te haasten, mom pelde hij en sneed zich met het grootste gemak nog een flinke plak worst af en een dik stuk zwart brood. Ook die dingen verdwenen in zijn maag, gevolgd door een groot stuk oude kaas, waarna hij zijn kruik bier met een diepen zucht van voldoening tot op den bodem ledigde. Na zijn lange goudkleurige snor te hebben afgeveegd met-den rug van zijn hand, stond hij op, raadpleegde nogmaals de klok en haalde dan uit een hoekkast een lederen valies te voorschijn, waarin hij vlug enkele toilet artikelen borg. De voorbereidselen voor zijn reis naar Londen waren spoedig ge troffen. Gekleed was hij reeds. Hij had zich gestoken in een blauw kamgaren costuum met lichtbruine schoenen, welke dracht door de arbeiders met een goed salaris ver re werd verkozen boven grijze tweedcos- tuums en eenvoudige zwarte laarzen. En kele minuten nadat hij zijn maal beëindigd had, trok hy een lichte regenjas aan, druk te een zwarte vilthoed in de oogen en nam zijn valeis van'den stoel,wierp nog een en kelen blik om zich heen en verliet de ka mer, de deur achter zich in het slot trek kend. Hij had liever, dat het' stof zich in zijn kamer ophoopte in den tijd, dat hij af wezig was, dan dat hij zijn deur zou openen voor iedereen, die daar wilde komen rondsnuffelen. Met zijn valies in de hand liep Herman Groot de straat op, wachtte even op een tram en stapte in. De tram bracht hem dwars door de binnenstad naar een voor stadje van Belgrado, dat uiterlijk een groo te tegenstelling bood met de wijk, die Her man Groot zooeven verlaten had. Daar stonden groote heerenhuizen en villa's te midden van prachtige tuinen en hooge hoo rnen. Van de vensters uit straalde het licht in vele tinten naar buiten en vormde war me plekken in de schemering van den zo meravond. Zoo nu en dan drong het geluid van vroolijk gelach tot hem door en dan fronste de man de wenkbrauwen. Daar woonden de „bazen"zij, die h$t meeste geld hadden. Herman Groot liep door, totdat hij een villa bereikt had, welke grooter dan alle andere, omringd was door een steenen muur. Tusschen 'n aantal hooge struiken door zocht hij zich een weg naar dien muur en bleef dien volgen, totdat hij een kleine zijdeur had bereikt. Daar belde hij. Een be diende, ontegenzeggelijk van Engelsche origine, opende de deur en keek den bezoe ker vragend aan. Zeg even tegen mijnheer Francis Ar madale, dat Groot, van de fabriek, hier is, met een boodschap voor hem .Dan zal hy wel alles begrijpen. Kom binnen, alstublieft, antwoordde de bediende en ging den bezoeker vóór naar een kleine wachtkamer in de breede hall van het huis. Groot zette zijn valies op een stoel en keek om zich heen naar de schildefijen aan den muur. Na enkele mi nuten keerde de bediende alweer terug met het verzoek hem te volgen. Nog een minuut en Groot bevond zich in de kamer van Francis Armadale. De be diende trok de deur achter zich dicht. Maar toch wendde Groot zich even om, teneinde zich er van te overtuigen, dat die deur in derdaad goed dicht was. Daarna liep hij pas in de richting van zijn patroon, zonder een woord te zeggen. Francis Armadale was een man van der tig tot vijf- en-dertig jaar. Hij scheen juist gedineerd te hebben, want hij rookte een dikke sigaar, terwijl een kopje koffie voor hem op tafel stond. Slank gebouwd, zeer elegant, onberispelijk gekleed, scheen hij de laatste man ter wereld, die belang zou stellen in machines en motoren; men zou hem hebben aangezien voor een ca- valerie-officier, wiens eenige wensch een slanke taille was. Als men hem eens goed aankeek, bleek zijn gelaat inderdaad een studie waard. Het was knap en regelmatig, maar de donkere oogen waren een beetje te koel en stonden iets te dicht bij den langen neus De lijnen om den mond waren onaange naam en men voelde, dat men stond tegen over een man, die onmenschelijk wreed zou kunnen zijn, als het noodig was. In diepe stilte liep Groot naar voren. Francis Armadale, die op echt Engelsche manier op het haardkleed stond, den rug naar het vuur gewend en de handen op den rug, keek zijn bezoeker strak aan, maar pas, toen hij heel dicht genaderd was, nam hij zijn sigaar uit den mond en vroeg op gedempten toon: Wel? Groot haalde het telegram van Laurence uit zijn zak en legde dat op tafel neer. Armadale ging zitten en terwijl hij zijn kopje koffie van de tafel nam, gleden zijn oogen over het telegram. Het is gekomen, zei Groot. Hij is al heel gauw aan het werk ge gaan, merkte Armadale op. Uit het feit, dat hij jouw hulp noodig heeft, mogen wij tenminste wel afleiden, dat hij aan het werk gegaan is. En jij vertrekt zeker onmiddel lijk. Ja, onmiddellijk. Ik ben heelemaal klaar. Heb je geld voor de reis? Dat heeft hij achtergelaten. Goed. Dan hebben wij verder niet veel meer te bespreken, zou ik zeggen. Groot keek eens om zich heen en scheen veel belang te stellen in een boekenkast. Armadale zag hem onderzoekend aan en vroeg eindelijk: Of wel? Groot kuchte eens achter zijn groote hand en terwijl hij naar de boekenkast bleef kijken, antwoordde hij: Ik heb hooren zeggen, dat het leven in Londen erg duur is. Hetgeen dus zeggen wil, dat je een grooter weekgeld wilt hebben, niet waar? Groot gaf geen antwoord. Goed. Afgesproken. Wij zullen het ééns zoo groot maken. En een premie als.begon Groot. Ja, natuurlijk. Een flink bedrag als al les in orde is. Groot draaide den slappen hoed in zijn handen rond. Moet ik, als gewoonlijk hier rapport uitbrengen? Neen, zoolang je in Londen bent, breng je maar rapport uit aan mijnheer Bedford. Dien man ken ik wel, zei Groot. Ik heb hem al een paar maal gezien. Goed, maar denk er aan, Groot, dat je moet doen, alsof je hem heelemaal niet kent, als je hem in de fabriek mocht tegen komen. Ik wil je liever niets op schrift ge ven, want men weet nooit, wat er kan ge beuren. Denk je, dat je het adres van John Bedford zou kunnen onthouden, als ik het je een paar maal zeg? Éénmaal is genoeg, zei Groot. Onthoud het dan goed en vergeet het niet. Het is Queen Anne Mansions 1000. Groot liet zijn kin even op de borst zak ken en mompelde een paar maal het adres. Dan hief hij het hoofd weer op. Ik heb het, zei hij. Ik zal het niet weer vergeten. Best. Ik zal Bedford even van je komst verwittigen. Hij is de man, die in Londen de zaak in handen heeft. En ik geloof, dat je nu wel kunt lan. Groot. Hier, steek die sigaren in je zak. En ik wensch je een goede reis. Dezen wensch en ook de sigaren nam Groot met een lichte buiging in ontvangst. Een oogenblik later had hij de kamer ver laten en Armadale bediende zich nog eens van zijn likeur. Daarna nam hij een brief uit zijn zak en las dien een paar maal aan dachtig over. (Wordt ver'

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1934 | | pagina 10