DENK VOORAL AAN WAALS' JUNI-RECLAME
ÉÉN WEEK GRATIS KOOPEN
fl.
fl.
DE FINANCIËN DER PLATTELANDS
GEMEENTEN.
(ONDERDAG 7 JUNI 1934
DE LEIDSCHE COURANT
EERSTE BLAD. PAG. 1
TVANGT
ONTVANGT:
1
Bij aankoop
van
fl. 5.-
Grafis-Bon
van
1.-
Bij aankoop
van
fi. 10.-
Gratis-Bon
van
fl.
2.-
Bij aankoop
van
fl. 25.-
Gratis-Bon
van
fl.
5.-
Bij aankoop
van
fl. 50.-
Gratis-Bon
van
fl.
10.-
Bij aankoop
van
fl. 100.-
Gratis-Bon
van
fl.
20.-
Bij aankoop
van
fl. 250.-
Gratis-Bon
van
50.-
Bij aankoop
van
fl. 500.-
Gratis-Bon
van
fl.
100.-
Leest verder de aanplakbiljetten op onze etalages
lil O 3 |2L haarlemmerstr.
WW Êrïl Irtt in 130-136 LEIDEN
BAROMETER.
naar waarnemingen verricht in den
morgen van 7 Juni 1934, medegedeeld
door het Kon. Ned. Meteorologisch Instituut
te De Bildt.
Hoogste barometerst.: 774.5 te Janmayen.
Laagste barometerst.: 756.8 te Warschau.
Verwachting tot den avond van 8 Juni:
zwakke tot matige
veranderlijke wind,
afnemende bewol
king, aanvankelijk
nog kans op regen of
onweer, later iets
warmer.
De hooge drukking in het Noorden bleef
in beteekenis toenemen en ook in Duitsch-
land en Frankrijk stijgt de barometer, zoo
dat ons land thans afgezien van Polen de
laagste barometerstanden vertoont. Alleen
ver in het Westen op den Oceaan is een
niet zeer diepe depressie. In Scandinavië
is de temperatuur tot ver boven normaal
gestegen. Ook in Duitschland werd het
warmer, maar is nog regen of onweer te
wachten; Danzig meldt 61 milimeter re
gen. In Noord-Frankrijk is het vrij koel en
regenachtig, in het Zuiden is het fraai,
warm weer. Op de Britsche eilanden valt
in het Zuiden nog regen, het Noorden heeft
vrij zonnig weer met matige temperatuur.
Aanvankelijk is hier te lande veranderlijke
wind te wachten, by het Westwaarts-trek-
ken van de depressie. Daarna volgt wel
licht Oostelijke wind met stijging van tem
peratuur.
LUCHTTEMPERATUUR
Temperatuur des middags te half drie
13.2 gr. C.
LICHT OP VOOR FIETSERS e.*.
Van Donderdagavond 9.46 uur tot Vrij
dagmorgen 4.12 uur.
WATERTEMPERATUUR.
Zweminrichting „De Zijl",, T uur
18 gr. C.
Zweminrichting Hooge Rijndijk: 7 uur
18.5 gr. C.
SPORT
WIELRENNEN
DE WERELDKAMPIOENSCHAPPEN.
Bijzonderheden over het programma.
De „Deutsche Radfahrer", het officieele
orgaan van de Duitsche wielrenners-orga
nisatie, publiceert nadere bijzonderheden
over de a.s. wereldkampioenschappen te
Leipzig, welke van 16 tot en met 19 Augus
tus zullen worden gehouden. Het eerst
wordt genoemd het baan-wereldkampioen-
schap voor amateurs. Elk land, dat bij de
U. C. I. is aangesloten, heeft het recht
vier renners hiervoor af te vaardigen. Ook
voor den wedstrijd om het wereldkam
pioenschap voor beroepssprinters kan elk
land vier renners doen deelnemen. Vol
gens de U.C.I.-bepalingen ontvangt de
winnaar der beroepssprinters 1000 goud
francs, de tweede aankomende 500, de
derde 250 en nummer vier 125 goudfrancs.
Alle deelnemers, die zich bij deze korte
afstandswedstrijden niet kunnen plaatsen,
zullen in de gelegenheid worden gesteld
uit te komen in een voorgift-wedstrijd.
Voor de beroepsrijders zijn hiervoor zes
geldprijzen van 300 tot 50 goudfrancs ter
beschikking gesteld.
Aan het stayersnummer mogen ook dit
jaar van elk land slechts twee vertegen
woordigers deelnemen. De afstand van den
rol is overeenkomstig de internationale
bepalingen vastgesteld op 60 c.M. De se
ries over 100 K.M. al naar de grootte
der deelneming zullen in twee of drie se
ries worden verreden zullen Donderdag
16 Augustus plaats vinden. De finale wordt
op 19 Augustus gehouden en gaat even
eens over een afstand van 100 K.M. De
winnaar ontvangt 1250 goudfrancs, num
mer twee 750 en nummer drie 375 goud-
francs.
Op Zaterdag 18 Augustus worden de
beide wegwedstrijden gehouden op een
parcours van 9.4 K.M. lengte. De amateurs
moeten den afstand twaalf maal, de be
roepsrijders vier en twintig maal afleg
gen. Bovendien worden nog vier andere
wegwedstrijden houden, een internationale
uitnoodigingsrit, een wedstrijd voor Duit
sche amateurs op den weg, behoorende tot
de C-klassef en een wedstrijd voor ama
teurs over 125.8 K.M. Over een afstand
van 5.7 K.M. bedraagt het hoogteverschil
174 meter.
Tenslotte staat een jeugdwedstrijd op
het programma over 40 K.M.
De straat- of wegenbelasting
door
A. A. C. M. VAN IERSEL
Burgemeester van Noordwijkerhout.
XIX.
Een belangstellend lezer van de „Leid-
sche Courant", tevens raadslid, vraagt mij
enkele inlichtingen omtrent de straatbe
lasting. Zulks geeft mij aanleiding om dit
onderwerp, dat ik tot heden slechts vluch
tig even besprak, eens nader te behandelen.
In art. 280 der Gemeentewet lezen wij
daaromtrent het volgende:
„Wegens gebouwde eigendommen en
„daarbij behoorende erven, die aan open-
„bare land- of waterwegen in de gemeente
„belenden of in de onmiddellijke nabij
heid daarvan gelegen zijn en wegens on
bebouwde eigendommen, die aan deze we-
„gen belenden of op den wegen uitgang
„hebben, kan een belasting geheven wor-
„den naar grondslagen, volgens welke een
„billijke bijdrage gevorderd wordt
„in de kosten ten laste der gemeente ko-
„mende voor aanleg en onderhoud dier
„land- en waterwegen, voor hunne ver
dichtingen voor afvoer van water en vuil."
Wat is nu een billijke bijdrage?
Tot voor enkele jaren stelde de Kroon
zich op het standpunt, dat een billijke bij
drage zich moest beperken tot 50 pet. der
ten laste der gemeente blijvende kosten.
Onder den drang der financieele moei
lijkheden schijnt de Kroon dit standpunt
te hebben verlaten en neemt deze thans
wel genoegen met een hoogere opbrengst
der straatbelasting dan 50 pet. van de ter
zake ten laste der gemeente blijvende kos
ten, al zal deze opbrengst een bijdrage
moeten blijven en nimmer zoover kunnen
gaan, dat zij alle uitgaven die de gemeen
te heeft te doen voor aanleg en onderhoud
van wegen, voor hunne verlichting en voor
afvoer van water en vuil volkomen dekt.
Hoe moet nu de te betalen straatbelas
ting billijkheidshalve voor de diverse per-
ceelen worden verdeeld?
Dit hangt uitsluitend af van het subjec
tief inzicht van den gemeenteraad. Vast
staat volgens diverse arresten van den
Hoogen Raad dat het boven geciteerde
art. 280 der Gemeentewet niet vor
dert, dat er verband bestaat tusschen de
kosten, die de gemeente maakt voor b e-
paalde wegen en de heffing van straat-
belasting op d i e wegen.
Aan den gemeentelijken wetgever is op
gedragen de bijdrage met het oog op de
plaatselijke omstandigheden naar billijk
heid te regelen, de vraag of de in de ge
meente aangenomen grondslag inderdaad
leidt tot een billijke bijdrage staat niet ter
beoordeeling van den rechter. (Arrest van
den Hoogen Raad d.d. 24 September 1930).
In de practijk zien wij, dat de diverse
gemeenteraden omtrent de wijze van hef
fing eener straatbelasting zeer verschillen
de opvattingen huldigen en dat de Kroon
bij de toepassing van Zijn goedkeurings-
recht die verschillende opvattingen
sanctionneert.
Zoo houdt de gemeente Hillegom bij haar
straatbelasting uitdrukkelijk rekening met
de kosten, die het onderhoud, de verlich
ting en rioleering van bepaalde wegen
voor de gemeente medebrengen.
Te Hillegom wordt de belasting bere
kend per strekkende Meter, dat het per
ceel, gemeten aan de zijde van den open
baren weg, lang is.
De belasting bedraagt daar:
a. voor een gebouwd eigendom, als wo
ning gebezigd, 1.50 per Meter.
b. Voor een gebouwd eigendom, niet als
woning gebezigd 1.14 per Meter.
c. Voor een ongebouwd eigendom 0.36
per Meter.
De belasting is alleen dan ten volle ver
schuldigd, als de gemeente zorgt zoowel
voor onderhoud, als voor riolee
ring en verlichting van den betrok
ken weg.
Heeft de gemeente alleen kosten aan de
Een beschouwing over de straat
belasting, die de gemeenten kun
nen heffen.
verlichting, of alleen aan de rioleering, dan
is slechts 1/3 der belasting verschuldigd,
draagt de gemeente alleen zorg voor het
onderhoud, dan moet men 1/2 der belas
ting betalen, bekostigt de gemeente voor
een bepaalden weg slechts twee van de
drie in de vorige alinea genoemde belan
gen, dan is 2/3 der belasting verschul
digd.
Daarentegen heft Voorhout 0 pet. van de
kadastrale belastbare opbrengst van alle
eigendommen, zoowel gebouwd als onge
bouwd.
In Hillegom en te Voorhout gaat men
dus uit van twee zeer verschillende syste
men. Beide systemen worden door de
Kroon goedgekeurd.
Ook zijn er gemeenten ik meen zelfs
zeer vele die enkel de gebouwde en
niet de ongebouwde eigendommen belas
ten.
Wat evenwel niet kan worden toegela
ten, is dat de eigendommen van hen, die
buiten de gemeente wonen, zwaarder wor
den belast dan die van ingezetenen.
Gedachtig de spreuk, dat het hemd nader
is dan de rok, heeft Voorhout dit eens ge
probeerd. Het kreeg op de desbetreffende
verordening zelfs de Koninklijke goed
keuring. De gedupeerde uitwonende eige
naars gingen evenwel van hun aanslag in
de straatbelasting in beroep tot in hoog
ste instantie, bij den Hoogen Raad.
Deze overwoog, dat al aangenomen dat
de vraag of een wegbelasting een bill y-
k e bijdrage vordert in de ten laste der
gemeente komende kosten van aanleg en
onderhoud van land- en waterwegen of
voor hunne verlichting of voor afvoer van
water en vuil, uitsluitend staat ter beoor
deeling van den gemeenteraad, die de be
lasting vaststelt onder goedkeuring der
Kroon, zoo volgt daaruit niet, dat een ge
meenteraad onder dien naam tevens een
geheel andere belasting zou mogen heffen,
waartoe noch de gemeentewet, noch een
andere wet aan dit College de bevoegd
heid geeft.
Dit geschiedt ten deze zegt de Hooge
Raad verder nu van uit-wonende na
tuurlijke personen een hoogere belasting
wegens het bezit of genot der onroerende
goederen wordt gevorderd dan van andere
belastingschuldigen en zulks op grond, dat
zij niet in de gemeente wonen. De betrek
kelijke bepaling in de verordening, al mo
ge die ook bij Koninklijk Besluit zijn
goedgekeurd, mist, als in strijd met de wet,
verbindende kracht en mag dus niet wor
den toegepast.
Hier desavoueerde dus de Hooge Raad
openlijk de goedkeuring der Kroon.
Natuurlijk geeft de straat- of wegenbe
lasting, als iedere andere belasting, aan
leiding tot onbillijkheden maar dit is niet
te vermijden. Om een enkele voorbeeld te
noemen. Een groot gedeelte van de eige
naars van perceelen op den duinrand van
Noordwijk kunnen nergens heen zonder
van de wegen van Noordwijkerhout ge
bruik te maken; maar als Noordwijkerhout
te zijner tijd een wegenbelasting invoert,
zal het deze eigenaars niet kunnen belas
ten. Immers ter zake heeft de Hooge Raad
uitgemaakt, dat, ofschoon art. 280 der Ge
meentewet zulks niet uitdrukkelijk zegt,
het de gemeente niet geoorloofd is belas
ting te heffen van eigendommen, die niet
binnen haar grondgebied gelegen zijn.
M.i. dient de invoering eener straatbe
lasting in den tegen woordigen tijd in
dien zulks mogelijk is te worden ver
meden. Want zij legt nieuwe lasten op de
bezitters van vaste gronden in een tijds
gewricht, dat de groote stijging van de
waarde van het ruilmiddel groote daling
van de waarde van vaste goederen heeft
medegebracht. Daarop thans echter na
der in te gaan, ligt buiten het bestek van
dit artikel.
UIT DE OMGEVING
ZOETERMEER-ZEGWAART.
Autotocht ouden van dagen. Woens
dagavond vergaderde de commissie voor
het organiseeren van autotochten voor
ouden van dagen. Besloten werd op 28 Juni
a.s. een tocht te organiseeren in de rich
ting Amsterdam. Om den tocht te doen
slagen zal in de eerstkomende weken een
beroep worden gedaan op de weldadig
heidszin van de ingezetenen.
Daarvoor in aanmerking kornendien kun
nen zich opgeven bij mej. wèduwe A. La-
mens, Delftsche Waliaan en den heer P.
van Berk, Dorpstraat te Zegwaart.
Autobezitters gelieven zich op te geven
bij den heer B. C. Groenheijde, Dorpstraat
te Zegwaart.
ZEGWAART.
Geboren: Comefis, z. v. N. Rossel en
W. Vis. Clazkia PetroneLlt, d. v. J. van
der Velden en G. Jongenotter. Teunis
Cornelia, z. v. P. Klos en J. Beerbhuijzen.
Jacoba Catbarina, d. v. O. Bierman en
J. C. Zandbergen.
Gehuwd: J. van Beek, 27 j. en J. L.
van Buijtene, 22 j. beiden te Zegwaart.
ZOETERMEER.
Geboren: Johannes Wilhelmus, z. v.
J. B. Heggeiman en F. M. J. Rijneveen.
Ondertrouwd: Cornells van der
Lecq, oud 29 jaar te 's-Gravenhage en Anna
Sophia Sidling, oud 23 jaar te Zeist, onlangs
te Zoetermeer.
Gehuwd: Pieter Buijs, oud 23 jaar en
Apolonia Bos, oud 22 jaar. Jan Monster,
oud 55 jaar en PetronelLa Verheul, oud 39
jaar.
STADSNIEUWS
DE VERKEERSWEEK
Wederom werd tegen een 7-tal bestuur
ders van motorrijtuigen proces-verb aal op
gemaakt ter zake ondeugdelijke handrem,
terwijl in de stuurinrichting van één auto
80 graden speling bevonden werd. Aan. 35
autobestuurders kon een blauw goedikeu-
ringsbewijs worden afgegeven.
In den afgeloopen nacht is een personen
auto op den overweg Rijnsburger weg gere
den tegen één der vorkpalen, waarop de af-
sluitboomen rusten. De bestuurder L. E.,
wonende te 's-Gravenhage, bleek dronken
te zijn. De beschadigde auto werd inbeslag-
genomen, proces-verbaal werd tegen den
bestuurder opgemaakt
Vele voetgangers geven nog blijk weinig
prijs te stellen op behoud van leven en ge
zondheid. Althans komt men tot deze con
clusie, als men hen met ware doodsverach
ting in de lengterichting op den rijweg ziet
loopen, of schuin de straat ziet oversteken,
soms bovendien zonder eerst behoorlijk uit
te kijken.
Voetgangers, het trottoir is voor U. Be
geeft U niet zonder noodzaak op den rij
weg. Steekt den rijweg loodrecht over.
Overtuigt U bovendien tevoren of dit vei
lig kan geschieden.
VERKEER VAN RECHTS GAAT VOOR.
Zooals algemeen bekend gaat op een
drie- of viersprong van wegen het verkeer
van rechts voor. De wet maakt voor dezen
regel geen onderscheid tusschen hoofd- en
zijwegen. Wordt aangenomen, dat men den
van rechts komende tijdig kon bemerken,
d.wz zien of hooren, dan is de regel:
Rechts gaat voor, voor 100% van kracht.
Hieruit volgt, dat op een onoverzichtelijken
hoek, wanneer de van rechts komende b.v.
geen signaal gaf, deze ziah er niet op kan
beroepen voorrang te hebben.
Maakt de wet dus geen onderscheid tus
schen hoofd- en zijwegen, de rechter houdt
er in mindere of meerdere mate wel reke
ning mee. De Hooge Raad heeft immers be
slist, dat de van rechts komende, als hij uit
een 'zijweg komt, wel degelijk heeft reke
ning te houden met het verkeer op den
hoofdweg, ook met dat komende van links.
Derhalve mag hij niet rijden op een wijze,
alsof hij zich van het verkeer op den hoofd
weg van links komende niets aantrekt.
Komt men uit een straat en gaat men
een onoverzichtelijken hoek om, dan is het
eisch, dat men vooral als men uit een
zijstraat komt, zeer voorzichtig rijdt.
Morgenavond zal door het Leidsche Po
litie Muziekgezelschap in verband met de
verkeersweek een wandeling door de stad
gemaakt worden. Een propaganda wagen
zal meerijden. Gevolgd zal worden de vol
gende straten:
Zonneveldstraat, Doezastraat, Witte Sin
gel, Kaiserstraat, Rapenburg, Noordeinde,
Rijnziohtbrug, Morschweg, Morsehstraat,
Princessekade, Kort Rapenburg, Boom-
markt, Aalmarkt, Vischmarkt, Burgsteeg.
Handelreglster K. v. K.
Opheffing: 4411. M. C. C. Droes.
Voorschoten, Schoolstraat lOd. Manufactu
renwinkel.
Nieuwe inschrijving. 6406. Hoen
derpark La Callina. Voorschoten, Donklaan
29. Hoenderpark en handel in pluimveevoe
ders. E.: W. Bourgois, Voorschoten.
AGENDA
LEIDEN.
Donderdag, R.-K. Reclasseeringsvereenlr
ging. Zitting Vincentiusgebouw,
Hoogl. Kerkgracht 32, 89 uur.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
apotheken wordt van Maandag4toten
metZondag 10 Juni a.s. waargenomen
door apotheek: P. du Croix, Rapenbunrg 9,
tel. 807.
R. K. VEREENIGING TOT WIJK
VERPLEGING.
Aam het jaarverslag over 1933 is het vol
gende cxnitleend:
Zette het jaar 1933 in met de droeve tij
ding, dat noodgedwongen de suibsidie der
gemeente imet 10% verminderd zou wor
den, gelukkig werd deze opzet niet uitge
voerd, waarvoor bijzondere danik aan het
Gemeentebestuur.
Zooveel mogelijk werd gestreefd naar be
houd van donateurs en getracht nieuwe
aan te winnen..
Waar de Eerwaarde Zusters ook als stuk
ken van het schaakspel zijn, vonden ver
schillende mutaties dit jaar plaats. Waar
liefde en plicht het gemeengoed van de
congregatie zijn, veranderden alleen de
namen, en werd met gelijke ijver en liefde
gewerkt door de zusters, die dit jaar gin
gen, bleven en kwamen.
Vam den geneeskundigen Dienst mochten
we weer dezelfde sympathieke hulp en
medewerking ondervinden, waarvoor we
graag bijzonder dank zeggen.
Hier volgt het resultaat van de werk
zaamheden:
Bimmen de wijfcgebouwen: Oostdwars-
graahit: 6560 behandelingen aan 1307 per
sonen; Boerhaavestraat: 8143 behandelin
gen aan 1049 personen: Middelstegracht:
4315 behandeling aan 515 personen.
Buiten de wijkgebouwen: Oostdware-
gracht: 10477 behandelingen aan 627 per
sonen; Boerhaavestraat: 7938 behandelin
gen aan 1049 personen; MiddelstegiraCht
7498 behandelingen aan 432 personen.
Iedere Wijk afzonderlijk: Oostdwars-
graoht: 17037 behandelingen aan 1934 per
sonen; Boerhaavestraat: 16031 behandelin
gen aan 1604 personen; Middelstegracht:
11813 behandelingen aan 947 personen.
De drie Wijken samen: 44931 behandelin
gen aan 4521 personen.
„HANDELSBELANGEN BREESTRAAT".
Men zendt ons volgend verslag:
In het café-restaurant „In den Vergulden
Turk" werd gisterenavond een vergadering
gehouden door bovengenoemde vereeni-
ging, ter bespreking van de middelen, die
zouden kunnen leiden tot moderniseering
van de Breestraat, om deze straat te maken
tot een werkelijke winkelstraat waar gele
genheid zal zijn voor het publiek om rustig
te kunnen winkelen. De voorzitter, de heer
Joh. Geytenbeek, opende te ongeveer 9 uur
de vergadering en dankte de aanwezigen
voor hun opkomst. Spr. had een grootere
schare belanghebbende winkeliers ver-
waoht. Het onderwerp: de verbetering van
de straat, waar zij hun bestaan moeten vin
den is toch belangrijk genoeg.
Nadat de door den secretaris voorgelezen
notulen waren vastgesteld, werd allereerst
medegedeeld, dat door de L.M.C. aan het
bestuur was bericht, dat zij geen mede
werking aan de vereen iging kon verlee-
nen. Dit schrijven werd uitvoerig bespro
ken, en eenparig keurde men de houding
der L.M.C. scherp af.
Het agendapunt bestrating gaf nog al
wat bespreking. Algemeen was men van
oordeel, dat bestendiging van de toestan
den van de Breestraat-bestrating spot met
redelijke eischen, die men aan een winkel
straat mag stellen.
Het bestuur werd opgedragen een confe
rentie met het hoofd der gemeente aan te
vragen om er bij hem op aan te dringen,
dat er aan dezen onhoudbaren toestand
een einde wordt gemaakt en tevens te be
spreken de wenschelijkheid van een ge
deeltelijk parkeerverbod. De vergadering,
die een buitengewoon prettig verloop had,
eindigde met de unanieme verzekering van
de aanwezigen, dat zij allen in eigen om
geving propagandist zullen zijn voor de
vereen iging.
Te ongeveer half twaalf werd de verga
dering gesloten.
HASCO-EXPOSITIE.
In den laatst en tijd hebben we reeds en
kele malen melding gemaakt, dat verschei
dene schilders hier ter stede het z.g.
Hasco-diploma verworven hebben. De
opleiding hiertoe gaat uit van de fa. Her
man A. Sohreuder en Co. te Schoonhoven,
die tevens een product fabriceert, dat ge
heel van andere fabrikaten afwijkt.
Hasco relief toch kan niet vergeleken
worden met z.g.n. gewoon plastiekwerk.
Hasoo relief is een ideale wandbeklee-
ding, waarmede een buitengewoon mooi
decoratief effect is te verkrijgen.
Hasco relief is niet duur, sterk en duur
zaam.
Laat u daarom voorlichten over de toe
passing van Hasco relief in vestibule,
gang, hal, kamer, keuken enz.
Om een beeld te geven wat er met
Hasco relief is te bereiken in een expo
sitie georganiseerd in de kleine zaal der
Stadsgehoorzaal
Deze expositie heeft enkel ten doel een
meerdere bekendheid te geven aan het
Hasoo relief, opdat ieder, na kennisname,
ter zijner tijd de toepassing van dit pro
duct zal overwegen.
Verschillende interessante proeven van
dit procédé zijn hier geëxposeerd.