25ste Jaargang
WOENSDAG 6 JUNI 1934
No. 7829
3)e £cid&eli£(3oti/Y<Mit
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij Tooruitbetaliiig:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad ia voor de Abonné'i ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT i
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur aa
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE
BLADEN.
Contröle.
Een goed ding van het parlementaire
stelsel, van de democratie, of, wil men lie
ver, van den gezonden volksin
vloed is de controle op de daden van re
geerders en bestuurders, op alle daden, o.m.
ook op die van financieelen aard.
Een mensch, die niet hóóg boven de mid
delmaat staat en aan wiens macht en be
voegdheid belangrijke handelingen zijn
toevertrouwd handelingen, waarbij vaak
het stellen van eigen voordeel boven alge
meen belang zich als 't ware opdringt
heeft controle noodig. Het bestaan, de mo
gelijkheid van controle kan hem meer
kracht geven om begeerten en bekoringen
van eigen baat, van persoonlijk voordeel,
geheel en al terug te dringen.
Het laatst-verschenen nummer van „De
R.-K. Staatspartij" wijst op de beteekenis
van de hier bedoelde controle en schrijft
dan o.m.:
Op dit gebied doet de Commissie voor
de Rijksuitgaven in stilte, binnenkamers,
voortreffelijk werk. En ook de Rekenka
mers.
Een voorbeeld: het bedrag, dat tenge
volge van gemaakte bedenkingen door de
Indische Rekenkamer in 1932 in 's Lands
kas werd teruggestort, beliep ƒ79.362.13!
Afgezien van de preventieve werking der
controle, een mooi resultaat.
Ook hier geven wij een belangrijk citaat
uit dit rapport, waarin de algemeene strek
king van dezen vorm van „gezonden volks
invloed" zoo duidelijk tot uiting komt:
„In het meerendeed dier feiten ziet
de Commissie evenzooveel symptomen
van een gevaarlijke kwaal, zorgeloos
heid ten aanzien van de openbare
middelen, welke blijkbaar een deel der
ambtenaren in Indië heeft aangetast;
een kwaal, die zich nu eens in ernsti
ger, dan weder in minder ernstigen
vorm openbaart, doch welker voort
woekering in haar geheel genomen tot
een aanzienlijke verzwakking van
'sLands Bestuur en van de positie der
Overheid moet leiden. Zij meent, dat
er in de huidige omstandigheden meer
dan ooit reden is om deze kwaal met
kracht te bestrijden. En zij spreekt
het vertrouwen uit, dat de Regeering
die bestrijding met ernst zal ter hand
nemen en doorzetten, daarbij door een
wat samenstelling en outillage betreft
behoorlijk voor zijn taak berekend con
trole-apparaat gesteund."
In de pers is gemeld, dat ir. Mussert te
Heerlen zou gezegd hebben: „Zoolang ik
leider ben, zal ik geen financieele verant
woording afleggen." Die uitlating is niet
van zoo groot belang. Maar zij typeert de
mentaliteit.
Laten wij zorgen, dat In ons land de „ge
zonde volksinvloed" op onze eigen Neder-
landsche wyze worde hoog gehouden.
Aldus het orgaan „De R.-K. Staatspartij".
De democratie moet vertrouwen kunnen
schenken. Maar niet onbeperkt, ongelimi
teerd, ongecontroleerd!
De fatsoenlijkste penningmeester van de
uitstekendste vereeniging behoort óók op
de normale wijze te worden gecontroleerd.
Controle is nog meer vereischt in de or
ganisaties van het Staatshuishouden.
Tusschen vertrouwen-schenken en con
trole-uitoefenen behoeft volstrekt geen te
genstelling te bestaan.
De controle mag natuurlijk, evenmin als
het vertrouwen, ongelimiteerd zijn. Er zijn
grenzen, welke men bij controle niet kan
overschrijden, zonder dat men den
schijn >p zich laadt, wantrouwen te koes
teren.
Tegen behoorlijke controle kan n i e-
m a n d bezwaar hebben.
Als de vaderen vergaderen.
Ons overzicht van de Raadsvergadering
van Maandag j.L zouden wij op dezelfde
wijze kunnen beginnen als dat van de vo
rige raadsvergadering.
Nu. zoowel als toen, werd een zeer groot
gedeelte van den middag in beslag geno
men door een geheime zitting, met dit on
derscheid, dat verleden keer de deuren an
derhalf uur, thans drie uur gesloten
bleven.Ook nu viel het ons niet moeilijk
te raden, waarover het in deze geheime zit
ting ging. De rechtsgeleerde raadsman der
gemeente mr. Briët was uitgenoodigd deze
zitting mee te maken en vlak na de her
opening werd het voorstel inzake de aan
koop c.q. onteigening der perceelen op het
Raadhuisterreim zonder hoofdelijke stem
ming of discussie aangenomen. Conclusie:
over het aanbod der gemeente aan de eige
naren en de eischen dezer eigenaren is een
hartig woordje gevallen.
Overigens was er een groot verschil te
bespeuren tusschen de middagzitting
althans in den aanvang en de avondzit
ting.
De S.D.A.P. begon met een voorstel in
te dienen, waarin B. en W. werden uitge
noodigd om plannen en kostenberekeningen
te maken voor de volgende openbare wer
ken, ter bestrijding van de werkloosheid:
le Aanleg sport- en speelvelden bij de
Leidsche Hout; 2e uitvoering Veemarkt-
plan; 3e doortrekking Wassenaarsche weg;
4e verbreeding Maredijk; 5e het maken
van een tunnel onder de Maredijk; 6e het
bouwen van een brug over de Haarlem
mervaart; 7e doortrekking Musschenbroek-
straat; 8e maken van Zuidelijk Pompsta
tion; 9e voortzetting centrale rioleering;
10e bouwrijp maken van eenige gemeente
terreinen; 11e stratenaanleg op Schutters
veld; 12e maken van een zuiveringsinrich
ting voor het rioolwater; 13e vernieuwing
der Rijnbrug en 14e woningbouw.
Zonder veel woorden daaraan te verspil
len werd dit voorstel in praeadvies gege
ven. Wellicht valt daarover nog wel een
woordje, als dat praeadvies komt en dat
kan o.i. gemakkelijk spoedig gegeven wor
den, daar meerdere dezer werken reeds in
voorbereiding zijn, andere op het oogenbJik
om een of andere reden niet voor uitvoe
ring vatbaar zyn maar wij zijn al dank
baar, dat thans veel nutteloos gepraat ach
terwege is gebleven.
Op dezelfde wijze week de meerderheid
van den raad bij de benoeming van een op
zichter bij den Reinigings- en Ontsmet-
tingsdienst van de voordracht af en koos
zonder veel omhaal no. 2. Veertien agenda
punten gingen nagenoeg zonder bespreking
onder den hamer door. Het leek haast, alsof
het een echte werkzitting zou worden. Eij
punt 15 begon echter de misère.
Het was een restant van verscheidene
weken terug; een amendement-Manders
op de gewijzigde verordening op de Ver
makelijkheidsbelasting. De heer Manders
kwam op voor de vereenigingen, die eens
in 't jaar een jaarfeestje vieren en dan
grootere kosten maken dan met een entree
van ƒ0.30 per lid of introducée kan wor
den goedgemaakt. Wordt hooger entrée ge
heven, dan vallen zij onder de Vermakelijk
heidsbelasting. Er was inderdaad iets te
zeggen voor het bezwaar van den heer
Manders, doch hij moest zelf erkennen,
dat zijn amendement gelegenheid tot ont
duiking bood. Toen beging hy evenwel de
onvoorzichtigheid om tijdens de debatten
een nieuw amendement te willen formulee
ren, wat in deze materie ondoenlijk is, om
dat ieder woord gewikt en gewogen dient
te worden. Hij had dan ook geen succes.
In de avondzitting werd het oponthoud
nog erger. Slechts één voorstel werd afge
handeld, n.L dat van de tijdelijke verplaat
sing van de Veemarkt. Met het oog op het
in den aanvang genoemde socialistische
voorstel om o.a. het groote Veemarktplan
te doen uitvoeren, stelde de heer v. Eek
afvoering van dit punt van de agenda voor.
Het resultaat was te voorzien: op de S.D.A.
P. en den communist na zag de geheele
raad in, dat het groote Veemarktplan thans
onuitvoerbaar was, zoodat men genoegen
moest nemen met een provisorische rege
ling, die dringend noodzakelijk was. Toen
dat plan mislukt was, probeerde de S.D.A.
P. er toch zooveel mogelijk van te maken
in de richting van haar anti-werkloosheid
plan. Er moest een cantine bij en in plaats
van een tijdelijke brug over den Singel
moest er een vaste brug komen. Eindeloos
gepraat met als resultaat: intrekking der
amendementen.
Toen kwam de Verkeersverordening met
als hoofdpunt der algemeene beschouwin
gen de al of niet wenschelijkheid van dele
gatie der beslissingsbevoegdheid aan B. en
W. Tot nu toe heeft de raad het beslissings
recht in verkeerskwesties, zooals de invoe
ring van éénrichtingsverkeer, de afsluiting
van straten e.d. De S.D.A.P. en de Com
munist wilden het college van B. en W.
deze bevoegdheid niet geven, ook niet, wan
neer het college wordt voorgelicht door een
Verkeerscommissie, bestaande uit politie
ambtenaren, raadsleden en burgers. Zij
houden vast aan het langzamerhand inge
slopen verkeerde begrip, als zou democra
tie eischen, dat de vertegenwoordigende
lichamen over alle, ook de kleinste futili
teiten het recht van praten en beslissen
hebben, en zij zien nog altijd niet in, dat
het juist dat praten over alles en nog wat
is, wat de afkeer van het parlementarisme
een schijn van rechtvaardigheid geeft.
Mocht ook ten onzent het parlementarisme
ooit in vlammen opgaan, dan kunnen deze
heeren zich voorhouden, dat zij door hun
gebrek aan zelfbeperking alles gedaan
hebben om dat vuurtje aan te wakkeren.
Over de Verkeersverordening zelf, zul
len wij thans niet schrijven; de behandeling
is nog niet afgeloopen. Wij kunnen echter
niet nalaten om onze verwondering uit te
spreken over het standpunt van den heer
Vos. Als mop was zijn rede niet onaardig,
maar welk ernstig man verzet zich nu te
gen een verordening, omdat er te dikwijls
„Het is verboden" in voorkomt. Heeft de
heer Vos het wetboek van strafrecht wel
eens gelezen? Moet dat soms ook worden
afgeschaft? Jaals de wereld eens een
gezellig klasje brave leerlingen was!
Mr. H. G.
BINNENLAND
DINSDAG 19 JUNI WEER KAMER.
O.a. Belasting op goederen in doode hand
en Verkeersfonds aan de orde.
De Tweede Kamer is bijeengeroepen
tegen Dinsdag 19 Juni te één uur. In deze
vergadering komen om. aan de orde het
wetsontwerp in zake heffing van een be
lasting naar het vermogen van instellin
gen in de doode hand, het wetsontwerp
tot instelling van een Verkeersfonds, de
conclusie van de oommissie over de ver
zanding van De Strooppot, en het wetsont
werp tot goedkeuring van het te Genève
tusschen Nederland en België gesloten
vestigings- en arbeidsverdrag.
HET TARIEF VAN INVOERRECHT.
Van 10 op 12%?
Zooals wij in het einde der vorige wéék
hebben vermeld, is bij het Departement
van Financiën in voorbereiding een wets
ontwerp tot herziening van het tarief van
invoerrechten, dat nog voor 1 Juli in wer
king zal treden.
Nader komt ons ter oore, dat dit ontwerp
gewijzigde tarief wet, behalve een reeks
bijzondere verhoogingen en nieuwe heffin
gen tot strekking zou hebben een alge
meene verhooging van het grondtarief van
10 pet. op 12 pet. „Hbld."
FLUITSEINEN VOOR ONBEWAAKTE
OVERWEGEN.
Zooals door den Minister van Water-
tsaat is toegezegd, zullen, te beginnen met
October a.s., als de weersgesteldheid zulks
noodig maakt, door de treinen fluitseinen
voor de onbewaakte overwegen worden ge
geven.
Het is niet de bedoeling dat voor elke
onbewaakte overweg van de stoomfluit ge
bruik gemaakt wordt, dit zou praktisch
ondoenlijk zijn, omdat de bestuurder van
een trein dan wel voortdurend zijn aan
dacht op niets anders dan op komende
overwegen zou moeten gevestigd houden,
de vereischte afstand zou moeten vaststel
len enz.
De fluitsednien zullen door den machinist
worden gegeven en bestaan uit hel-klin
kende tonen, die van verre goed hoorbaar
zijn.
Zijn in een baanvak geen onbewaakte
overwegen, dan kan de fluit worden uit
geschakeld, zijn er daarentegen meerdere,
dan zal het fluitsein worden gegeven tot
na het passeeren van den laatsten onibe-
waakten overweg.
Uit genomen proeven is gebleken dat
bet geluid van deze fluit op grooten af
stand gehoord wordt, b.v. veel verder dan
dat van een sirene, waarvan bovendien het
geluid onaangenaam in de ooren klinkt.
De stoomfluit is zoo ingericht dat in- en
uitschakeling door den treinbestuurder met
den voet geschieden kan.
Al is deze wijze van waarschuwing mis
schien niet afdoende en al zal zij niet alle
ongelukken voorkomen, zoo is zij toch
voor het wegverkeer een groote verbete
ring.
GRIEVEN OVER DE ONBEVREDIGENDE
MELKREGELING.
In het Algemeen Verkooplokaal te Rot
terdam heeft de Melkfederatie Zuid-Hol
land gistermorgen een vergadering gehou
den onder voorzitterschap van den heer
Jac. Biemond uit Bleiswijk. Doel van deze
bijeenkomst was een bespreking van de
regeling der Crisis Zuivel-Centrale.
Aan alle zijden zijn klachten en.de klach
ten dienen ter bevoegder plaatse te komen.
Doch bij al die klachten, zoo zeide de heer
Biemond in zijn inleidend woord, wordt
over het algemeen te weinig aandacht be
steed aan den te lagen melkprijs.
De heer Biemond heeft waardeering voor
wat gedaan is door de regeering om den
melkprijs te verhoogen, zoodat de consu
menten een goeden prijs betalen. Doch de
boer kan zijn bedrijf niet in stand hou
den.
De oorzaak van dit alles is, dat de grond
slag van de melkregeling de industrieprijs
is. De prijs van 5 cent, die beloofd is, is
nog nooit bereikt. En dit geldt over geheel
Nederland. Toegestemd wordt, dat de con
sument zwaar genoeg is belast. Doch dat
voor de uitgevoerde melkproducenten de
consumenten ook nog moet betalen, is niet
goed.
Er is maar één weg: inkrimping van den
veestapel. Doch bij al de inkrimping, die
we hadden, krijgen we nog meer melk. Al
leen heeft men bereikt, dat de vleeschprijs
is gestimuleerd, maar daar hebben we, al
dus de heer Biemond, geen behoefte aan.
Er moet 20 pet. minder gemolken worden.
Minder invoer, meer eigen hulp! Het beste
zou zijn, aldus spr., dat op elke boerderij
de melk zou zijn gecontingenteerd.
Spreker noemde de uitvoering van de
consumptiemelk-regeling zeer teleurstel
lend. Vooreerst wegens de te lage bepa
ling van den consumptiemelk-prijs. Twee-
dens mag het als een ernstige grief wor
den beschouwd, dat de Crisis Zuivel Cen
trale steeds weer opnieuw op de melkvee
houders beknibbelt. Verder stelt de C.Z.C.
den handel in de gelegenheid de overmelk
voor twee cent beneden de consumptie-
melk in handen te krijgen.
De C. Z. C., aldus spreker, is gesticht
niet in het belang van den boer, maar in
het belang van den handel.
De toestanden zijn zeer ernstig en de
vraag is gerechtvaardigd, waar moet het
heen met de melkveehouders. Gestreden
zal moeten worden voor een prijs, waar
door men de bedrijven gaande kan hou
den.
Diverse sprekers uit de vergadering heb
ben de grieven, die leven onder de melk
veehouders met klem nog eens onder
streept. Men was de overtuiging toege
daan, dat de C.Z.C. is opgericht ten gunste
van den melkhandel, ten gunste van de
Margarine-Unie en tot schade van de boe
ren. De boer wordt met zijn eigen waar
beconcurreerd.
De heer Biemond heeft daarna nog en
kele kwesties onder de loupe genomen.
Als melkveehouder kon het hem niet sche
len of de consument nu boter of margarine
gebruikt. Maar het gaat er om, dat de
boeren een voldoenden prijs krijgen voor
hun product.
De uitroep: „weg met de consumptie-
melkregeling" is een zeer ernstige kwes
tie. Spreker zou zeggen ja, wanneer de
organisatie vandaag aan den dag alle boe
ren aan één touwtje had.
In tweede instantie werd het een schan
de genoemd, dat van het hooge voordeelige
saldo over 1933 ad zeven millioen gulden
door de Crisis Zuivel Centrale gemaakt,
niets ten goede komt van de boeren, of
schoon dit toch was toegezegd. Nu wil de
C.Z.C. dit batig saldo gebruiken voor re
clame onder het motto: dat de boer daar
indirect ook van profiteeren zal, maar de
boeren kunnen dit niet inzien.
Gewezen werd op de slechte toestanden,
waarin vooral ook de hypotheek-boeren
verkeeren. Aangestuurd moet worden op
rente-verlaging. Dit tegen de zienswijze
van den Minister-President in. Ook de so
ciale lasten werden in bespreking ge
bracht.
De heer Biemond heeft ten slotte mede
gedeeld, dat aan het hypotheek-vraagstuk
hard wordt gewerkt door de verschillende
standsorganisaties. Ook hij constateerde,
dat de lasten van het bedrijf niet in over
eenstemming zijn met de prijzen van het
product en stelde voor om hetgeen thans
besproken was, ter kennis te brengen van
den Regeeringscommissaris en wil deze
niet luisteren, dan zal de Federatie het en
kele trapjes hooger zoeken.
DIESELTREINEN.
Het aantal neemt steeds toe.
Deze week is het aantal DieseLtreinen
wederom vermeerderd. Er zijn nu achttien
stuks „in de vaart", waaronder begrepen
twee voor reserve.
Van de ruim honderd E.M. treinen, zijn re
thans ongeveer veertig echte Diesels.
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
De toekomst der Ontwapeningsconferen
tie blijft scomber. Ook gisteren tot geen re
sultaat gekomen. (2de blad).
Een scherpe maatregel van den regee-
ringspresident in het Saargebied. (2 de
blad).
BINNENLAND.
De verhoogde suikeraccijns komt 1 Juli
te vervallen. (1ste blad).
Verhooging van alle Invoerrechten per
1 Juli te verwachten? (1ste blad).
Bijeenkomst van de Vereeniging tot Be
vordering en Beoefening der Wetenschap
onder de Katholieken. (1ste blad).
Zware heidebrand op de Veluwe en een
boschbrand bij Vlodrop. (Gem. Ber. 3de
blad).
NIEUWE PROEFNEMINGEN VAN DEN
HEER VERAART.
Inzake het neerslaan van wolken en het
verdrijven van mist.
Wij vernemen dat de heer A. Veraart,
met behulp van vliegtuigen der K.L.M., in
den loop van de maanden Juni, Juli en
Augustus, enkele proefnemingen zal hou
den voor het neerslaan, zoowel in de om
geving van Amsterdam als boven de Noord
zee tussdhen Scheveningen en Katwijk.
Voorts hebben verschillende gemeenten
hun medewerking toegezegd voor proefne
ming inzake het bestrijden van mist en
zeedamp door middel van brandspuiten.
Ook de gemeente Amsterdam heeft toege
zegd, dat zij een barer drijvende stoom
spuiten voor deze proefnemingen ter be
schikking zal stellen. Het ligt in de bedoe
ling dat een of meer leden van het dage-
lijiksoh bestuur de proefnemingen zullen
bijwonen.
Verder kan worden medegedeeld dat op
uitnoodiging van den N.V. Philips' Omroep
Holland-Indië de heer Veraart den 27en
Juli van 14.20 tot 14.35 uur (Amsterdam-
sche tijd) een causerie zal houden over
het kunstmatig verwekken van neerslag,
zoodat ditmaal ook onze landgenooten in
Indië en elders in de gelegenheid zullen
zijn den heer Veraart zelf te beluisteren.
14.000 MAN BIJ PHILIPS.
De directie van de Philipsfabrieken te
Eindhoven deelt mede, dat de fabrieken in
verband met de verhoogde productie ge
durende de laatste zes weken ruim 1000
menschen hebben aangenomen, waardoor
bet aantal arbeiders weder boven tie 14.000
is gestegen.
Minister Deckers bezoekt het
Nationale Park.
Gistermiddag heeft de minister van De
fensie, dr. Deckers, een bezoek gebracht
aan het „Nationale Park" te Bilthoven.
De minister werd ontvangen door den
heer J. H. van Straten van Nes, bestuurs
lid van het comité tot stichting van het
Nationale Pauk.
Minister Deckers was vol bewondering
over de bloemenpracht.
Zondag a.s. zal de tentoomsteHing worden
gesloten.
Loonen in het Bakkersbedrijf.
De Nederlandsche Vereeniging van
Werkgevers in 't Bakkersbedrijf heeft gis
teren in haar maandelijksche Hoofdbe
stuursvergadering onder de oogen gezien
het vraagstuk van de bakkersloonen voor
's-Gravenhage.
Unaniem achtte men het onjuist, dat in
's-Gravenhage een loonpeil bestaat, zoo
ver afwijkend van dat in andere steden.
Het hoofdbestuur besloot tenslotte, aan
belanghebbenden mededeeling te doen, dat
de arbeidsvoorwaarden te 's-Gravenhage
niet behooren af te wijken van die, welke
thans in collectieve arbeidscontracten voor
Amsterdam en Haarlem zijn vastgesteld.
Men weet, dat in Amsterdam en Haar
lem het loon bij een C. A. O. is vastgesteld
op ƒ32.terwijl te 's-Gravenhage, zon
der C. A. O., ƒ35.wordt betaald.
Prof. Berger.
Naar wij vernemen is prof. dr. H. C. L.
E. Berger, directeur van den Veerartsenij-
kundigen Dienst en hoofdinspecteur van de
Volksgezondheid, lijdende aan ingewands
ziekte. De behandelende geneesheer heeft
absolute rust voorgeschreven.
