VRIJDAG 11 MEI 1934
DE LEIDSCHE COURANT
DERDE BLAD. PAG.
GEMEENTERAAD VAN WASSENAAR
BUITENLAND
DUITSCHLAND.
KERKELIJK BLAD TE BERLIJN WEER
VERSCHENEN.
Het kerkelijk blad te Berlijn, dat verbo
den was, is Woensdag weder versahenen.
Het nieuwe nummer bracht het herderlijk
schrijven van den bisschop van Aken tegen
de aanvallen, waaraan kardinaal Faulhaber
bloot staat en wijst de ouders op de geva
ren, die de katholieke jeugd bedreigen.
OOSTENRIJK.
ONDERGRONDSCHE ACTIE. f
Ernstige aanvalspogingen.
Te Salzburg is gisteren een boerenbetoo-
ging gehouden, waar dr. Dollfuss en vice-
toanselier Starhemberg het woord gevoerd
hebben. Reeds uit de redevoering van Doll
fuss bleek, dat er ernstige daden van sabo
tage gepleegd waren, die ten doel hadden
de betoogers te beletten naar Salzburg te
komen.
Inderdaad bleek later, dat de spoorlijnen
naar Salzburg op verscheidene plaats wa
ren opgebroken en wel bij Pinzgau en bij
Werfen. Bovendien zijn langs den spoor
dijk op verschillende plaats bommen ge
vonden, die niet tot ontploffing zijn geko
men. Het verkeer bon na enkele uren weer
normaal geschieden.
Op het vliegveld van Salzburg, waar
(bondskanselier Dollfuss gistermorgen arri
veerde was kort voor zijn aankomst door
politiemannen een houder met 55 bommen
gevonden. Deze bommen waren zeer scherp
geladen en zouden bij een ontploffing een
vreeselijke uitwerking hebben gehad. Er
zijn reeds eenige arrestaties verricht.
Oostenrij'ksche gendarmes hebben een
17-jarigen Duitsoher met den naam Hans
Güntiher Patzig, aangehouden, die Zaterdag
uit Dresden naar Oostenrijk was vertrok
ken met voornemen een aanslag te plegen
op het leven van den Oostenrijkschen
bondskanselier Dollfuss. De Duiitsche auto
riteiten waarschuwden de Oostenrijksche
autoriteiten en toen Patzig nabij Ober-
Asohenberg Zondag de grens overschreed
wilden douane-beambten hem aanhouden.
De jongen loste echter eenige revolverscho
ten en wist te ontkomen. De gendarmerie
bleef zijn spoor echter volgen en kon hem
arresteeren, waarna hij naar de gevange
nis te Linz werd overgebracht.
ITALIË.
INDEELING VAN ITALIë'S
CORPORATIES.
Negen federaties van vakbonden.
Onder voorzitterschap van Mussolini is
Woensdag de corporatieve centrale com
missie bijeengekomen, om pnactisohe uit
voering te geven aan de wet in zake de cor
poraties.
Besloten werd, dat de vakbonden, die ver-
eenigd zijn in federaties,in het corpora
tieve stelsel zullen worden opgenomen en
dat het aantal federaties van dertien tot
negen wordt verminderd. Landbouw, nij
verheid, handel en bankwezen, worden elk
door een werknemers en een werkgevers
federatie vertegenwoordigd, de vrije beroe
pen vormen de neigende federatie.
Er worden 22 nieuwe corporaties opge
richt, die in drie groepen verdeeld worden.
Men is niet uitgegaan van de economische
categorie, d.w.z. van elk vak afzonderlijk,
zooals vroeger het geval was, maar van den
z.g. productie-cyolus, namelijk samenvoe
ging van alle vakken die tot een productie
groep behooren. Zoo bestaat de landbouw-
groep uit alle corporaties, die zich econo
misch en commercieel met den landbouw
bezighouden, n.l.: graan, tuinbouw, bloe
men en vruchten, wijn, oliën, bieten en
suiker, veeteelt en visscherij, hout en tex
tielproducten.
De tweede groep omvat de industrie en
den handel in industrieproducten n.l.: me
taalwaren en machines, chemische in
dustrie, water-, gas- en electriciteitsbedrij-
ven, mijnbouw en glas.
Tot de derde groep behooren: verzekering
én banken, vrije beroepen en kunst, zee- en
luchtvaart, binnenlandsch verkeer, tooneel-
spelers en operazangers en hotel- en café
bedrijven.
De corporatieve raad van elke corpora
tie bestaat uit vertegenwoordigers der be
drijven, die tot de corporatie 'behooren. Het
aantal bedrijven, dat elke vertegenwoor
diger representeert, is verschillend, doch
voor werknemers en werkgevers gelijk.
Naast eiken vertegenwoordiger hebben drie
(Leden van de fascistische partij in den cor
poratieven raad zitting.
SPANJE.
KABINET-GIL ROBLES TE
VERWACHTEN?
Naar de parlementaire verslaggever van
„El Debate" meldt, is men in republikein-
sche centrumkringen te Madrid zeer vol
daan over de loyaliteit waarmede de leider
der Katholieke Volksaetie, dr. Gil Robles,
dezer dagen het tegenwoordige regime
verdedigd heeft tegen Azana en de socia
listen, van wie de Katholieke leider zeide,
dat zij, die de steunpilaren van de repu
bliek beweren te zijn, in den grond van
hun hart geheel onverschillig staan tegen
over het republikeinsche bewind en dat
zij, indien zij hun plannen tijdens de dicta
tuur hadden kunnen verwezenlijken, den
strijd voor de vestiging van een republi-
keinsch regime onmiddellijk zouden heb
ben opgegeven.
In de wandelgangen van het congres
wordt aan deze verklaring een buitenge
wone beteekenis toegekend. Volgens de
meening der radicale cortesafgevaardigden
bereidt zij zonder eenige moeilijkheden
den overgang voor naar een regeering on
der leiding van dr. Gil Robles zelf. Deze
oplossing, welke tot dusver nog steeds als
twijfelachtig werd beschouwd, wordt thans
als de meest redelijke door de republikein
sche afgevaardigden aanvaard.
Het lijkt onder deze omstandigheden niet
onwaarschijnlijk, dat binnen niet al te lan
gen tijd de regeering-Samper door een ka
binet-Gil Robles zal worden opgevolgd.
AMERIKA.
HET OORLOGSSCHULDEN-PROBLEEM.
Amerika blijft betaling eischen.
In een persconferentie te Washington
heeft president Roosevelt Woensdag een
belangrijke verklaring over de oorlogs
schulden afgelegd, waaruit blijkt, dat hij
bij de onderhandelingen elk geval op zich
zelf wil bezien.
Roosevelt verklaarde, dat de Vereenigde
Staten nog steeds bereid zijn gehoor te
verleenen aan de voorstellen van de Euro-
peesche debiteuren betreffende onderhan
delingen over de schulden. Nadrukkelijk
wees de president erop, dat de Vereenigde
Staten betaling eischen, maar dat zij zul
len nagaan, of een land zich in nood be
vindt, indien het om verlaging der schuld
vraagt. Of op 15 Juni een gedeeltelijke
betaling aanvaard zal worden, zal in elk
geval afzonderlijk beslist worden. Op het
oogenblik worden met het buitenland geen
onderhandelingen gevoerd over de beta
ling op 15 Juni, en er is ook geen enkel
verzoek om verlaging der verschuldigde
som gedaan.
In deskundige kringen gelooft men, vol
gens United Press, dat Roosevelt zal voort
gaan gedeeltelijke betalingen te aanvaar
den, vooral in verband met den interna
tionalen toestand. Roosevelt wenscht aldus
een bewijs te geven van vriendschap te
genover het buitenland, vertrouwende, dat
de wanbetalers dit zullen waardeeren.
DE KERKVERVOLGING IN MEXICO.
Z.Excellentie Sr. Victorio R. Grajales,
de gouverneur der provincie Chiapas
(Mexico), heeft een verordening uitgevaar
digd, waarbij alle plaatsen, die naar een
heiligezijn genoemd (gewoonlijk de pa
troon der parochiekerk) een anderen naam
zullen krijgen. Binnen dertig dagen na af
kondiging van dit decreet moeten de
plaatselijke autoriteiten eveneens de na
men van straten, pleinen enz., die naar
een heilige zijn genoemd, veranderd heb
ben»
BUITENL. BERICHTEN.
ZWARE STORM IN ZWEDEN.
Vijf personen verdronken.
Gisteren hebben hevige stormen boven
Zweden gewoed. In het Malarmeer zijn vijf
personen om het leven gekomen.
NOODLOTTIGE HITTE IN OOST
EUROPA.
Weder tal van dorpen en bosschen in
Roemenië in asch gelegd.
De ramp, welke de buitengewone hitte
van den laatsten tijd voor Roemenië is ge
worden, neemt steeds grooteren omvang
aan.
Het aantal branden is buitengewoon
groot. De toestand is thans zoodanig, dat
'een weggeworpen lucifer, of een vonk uit
een locomotief voldoende is, om geheele
dorpen en groote bosschen in asch te leg
gen.
Het dorp Latreaska is bijna geheel ver
woest. Tachtig huizen zijn een prooi der
vlammen geworden.
Te Bocsy bij Klausenburg zijn 22 hof
steden door het vuur verwoest, terwijl in
de Donaudelta het dorp Bosia eveneens
door een brand werd geteisterd.
Bij Kronstadt is een graanmolen een
prooi der vlammen geworden. De schade
loopt overal in de millioenen, doch men-
schenlevens zijn gelukkig niet te betreu
ren.
De brand in Kampoeloeng is thans ge-
bluscht. Hier zijn 42 huizen in het cen
trum geheel verwoest.
Groote kunstschatten zijn verloren ge
gaan bij den brand in het klooster Nearu
Vida, dat in 1635 door Matei Basarat,
Vorst van Walachije, werd gesticht. De
kerk en de klokkentoren werden vernield.
De waarde van de verloren gegane kunst
schatten, die niet verzekerd waren, wordt
op 50 millioen lei geraamd.
In het district Dreistühlen woedt een
brand in twee staatsbosschen.
In de Dobroedsja is een dorp door een
grooten brand geteisterd, waardoor 50
boerenwoningen verwoest werden. De be
volking heeft al haar have en goed verlo
ren en verkeert in staat van vertwijfeling.
Het gevaar voor den oogst is zeer groot
en er dreigt zelfs hongersnood. De regee
ring heeft opnieuw een oproep tot de be
volking gericht, waarin deze wordt aange
maand, om zoo zuinig mogelijk met het
voorhanden zijnde graan om te gaan. De
uitvoer van graan en boonen is voorloopig
verboden.
De maisvoorraden zijn In beslag geno
men ten behoeve van de districten, waar
hongersnood dreigt. Bovendien zijn stren
ge maatregelen genomen, om alle graan-
speculaties tegen te -gaan.
Ook in Polen neemt het aantal branden
tengevolge van de langdurige droogte toe.
Op verschillende plaatsen in het land
hebben groote branden gewoed. In het
dorp Dmosin bij Tomaszau in Congres-
Polen zijn niet minder dan honderd boe
renhofsteden in asch gelegd, terwijl te
Brzoza 110 huizen door brand zijn ver
woest, waarbij drie personen om het le
ven zijn gekomen en talrijke personen
brandwonden hebben opgeloopen.
EEN PETROLEUMMAGNAAT
ONTVOERD.
Drijfjacht is georganiseerd.
Gistermiddag hebben twee gemaskerde
bandieten den rijken petroleum-magnaat
William Gettle te Los Angeles ontvoerd,
bijna onder de oogen van een tiental gas
ten. De bandieten grepen Gettle op het
oogenblik, dat hij naar z'n huis terugkeer
de na met een vriend te hebben gezwom
men.
Den vriend bonden zij aan een boom en
zij ontvoerden Gettle in een auto. Na de
ontvoering is een drijfjacht op de bandie
ten georganiseerd.
MADAME CAILLAUX UIT HET
LOUVRE GEJAAGD.
Dat de Franschen genoeg krijgen van
alle schandalen, die steeds door dezelfde
ongure machten in de hand worden ge
werkt, blijkt wel uit de groote nervositeit
van het publiek, zoodra het om namen
gaat, die 't land in opspraak hebben ge
bracht.
Terwijl gisteren de echtgenoote van den
Franschen oud-minister Caillaux, de be
kende madame Caillaux, die in 1914 onge
straft bleef, nadat zij Calmette, den hoofd
redacteur van „Figaro" had doodgescho
ten, een conferentie wilde geven in het
Louvre-museum, nam het publiek een zoo
dreigende houdingaan, dat de conferen-
cière, alvorens haar voordracht over van
Dijck te beginnen, het verzoek moest doen
te mogen spreken.
Een van de aanwezige dames riep toen,
dat zij haar dit weigerde, daar haar plaats
niet is in het Louvre, maar in de strafge
vangenis Saint-Lazare. Het geheele publiek
nam daarom zulk een dreigende houding
aan, dat madame Caillaux, door eenige
stille agenten beschermd, naar de loge van
een bewaker moest vluchten.
Caillaux werd gewaarschuwd en kwam
zijn vrouw halen, terwijl gelijktijdig poli-
tieversterking de zaal liet ontruimen. Dat
gaf echter tot een heftige botsing tusschen
politie en museumbezoekers aanleiding.
Eenige arrestaties werden gedaan.
WILT U IETS WETEN?
Vraag: Is iemand met een inkomen
van 8.per week verplicht om personeele
belasting te betalen?
Antwoord: De personeele belasting
is geheel onafhankelijk van het inkomen.
Vraag v. d. Z. te L. over het executie-
recht.
Antwoord: U vraagt ineens zooveel,
dat wij u onmogelijk kunnen beantwoor
den. Dat nieuwe recht is er nog niet. Als
het zoover is, zullen wij onze lezers volko
men inlichten.
V r a a g: Kunnen kinderen op één pas
met de ouders naar Duitschland reizen?
moeten jongens van 17 en 19 jaar zelf van
een pas voorzien zijn?
Antwoord: Kinderen tot 15 jaar kun
nen op één pas met de ouders meereizen.
Is u echter reeds in het bezit van een pas,
dan kunnen kinderen niet worden bijge
schreven, maar dan moeten zij voorzien
zijn van een bewijs van Nederlanderschap.
Jongens van 17 en 19 jaar moeten zelf
van een pas voorzien zijn.
V r a a g F. v. V. te L. inzake opzegging
gedurende ziekte.
Antwoord: De patroon is verplicht u
het volle loon uit te betalen tot het einde
van de opzegtermijn. Of deze zeer korte
opzegtermijn in het gegeven geval voldoen
de is, kunnen wij niet uitmaken. Boven
dien heeft de patroon, omdat u intern
was, eventueele dokters- en verplegings-
kosten te betalen, zoolang u bij hem was.
Dinsdagmiddagen Donderdagmiddag van
34 uur gelegenheid tot het bekomen van
mondelinge inlichtingen op rechtskimdig
gebied. (Kosteloos).
Woensdagmorgen vergaderde de ge
meenteraad onder voorzitterschap van
Burgemeester Wiegman. Alle raadsleden
waren tegenwoordig.
Bij de ingekomen stukken was een be
richt, houdende vaststelling der rekening
over 1931 en goedkeuring wijziging ver
ordening op keurloonen. In verband met
het laatste werd besloten de firma van
den Berg en Gerzon te restitueeren ƒ3965.
De 40-urige arbeidsweek.
Voorts was door B. en W. overgelegd
een rapport inzake de werking van de 40-
urige arbeidsweek.
De heer Idenburg betoogde, dat dit rap
port nog weinig zegt. Hij wilde weten,
welke voordeelen er tegenover de meer
dere kosten ad 4317.staan met name,
hoeveel man-arbeidsdagen meer zijn ge
werkt of hoe lang en hoeveel menschen
buiten steun zijn gehouden.
De heer Wildt Meijboom sprak in ge
lijken geest.
De heer van Leeuwen, wethouder, ant
woordt, dat er nog geen werken, waar 40
uur wordt gearbeid gereed zijn. Zoodra
dit het geval is, zal hij cijfers geven. Hij
wees erop, dat de arbeiders uit solidari
teitsgevoel een groot offer hebben ge
bracht.
De heer van Leijenhorst wees er op, dat
er, toen tot een 40-urige arbeidsweek werd
besloten geen overleg is gepleegd met de
werknemers. Hij deelt mede, dat een
werkman thans tot 23.76 per week kan
komen hetgeen als hij een groot gezin
heeft, zeker te gering is. Hij vertrouwt,
dat gestreefd zal worden naar overleg
met de organisaties, om te komen tot een
accoord.
De heer Boender zegt, dat de menschen
momenteel niet tevreden zijn. Hij ver
trouwt, dat de gemeente het verschil in
loon bij 48-urige en 40-urige werkweek,
dat thans gaat ten koste van de arbei
ders, tot de helft zal kunnen terugbren
gen.
De heer van Leeuwen zegt tot nader
overleg bereid te zijn.
Hierna is aan de orde een voorstel van
B. en W. tot het sluiten van een 4-tal geld-
leeningen in totaal tot een bedrag van
een millioen gulden tegen parikoers en
een rente van 4 1/8 pet. ter conversie van
andere leeningen.
Het voorstel wordt na eenige discussie
aangenomen.
De belastingpolitiek.
Daarna komt in behandeling het prae-
advies naar aanleiding van het voorstel
van B. en W. inzake dekking van het te
kort op de begrooting voor 1934. Zooals
bekend hebben Ged. Staten bezwaren ge
maakt tegen het groot bedrag, dat uit de
reserve is aangewend.
B. en W. betoogen, in het prae-advies,
dat de psychologische werking van het
heffen van geen opcenten op de hoofdsom
der gemeentefondsbelasting op de vesti
ging in deze gemeente van grooten in
vloed is. Voorts meenen B.. en W., dat
Ged. Staten zich niet voldoende van de
uitzonderingspositie dezer gemeente re
kenschap hebben gegeven. Inplaats van
hooge belastingen en kapitaalsvlucht zoo
als elders, zijn hier lage belastingen en
toevloeiing van kapitaal. Door geen op
centen te heffen maar over een deel der
reserves te beschikken vloeien aan de ge
meenschap reserves toe, waarvan te eeni-
ger tijd de vruchten kunnen worden ge
plukt. B. en W. wijzen er verder op, dat
indertijd bij wijziging van het begroo-
tingsstelsel, besloten is gedurende 5 jaren
15Ö.000.te putten uit de reserve om
de begrooting sluitend te maken. Dit be
sluit willen wij handhaven.
Zij stellen daarom voor uit de reserve
te nemen 150.000.en tot dekking van
het restant ad 95627.02 aan te wenden
de winst van het electriciteits en gasbe
drijf ad 80.000.en het restant door
den post „Onvoorziene uitgaven" te ver
lagen.
De heer van Leijenhorst sprekend na
mens de R. K. fractie, wijst er op, dat in
deze gemeente tevens wordt gehaald uit
ideëele heffingen. Hij acht het onjuist de
bedrijfswinsten te houden als sluitpost
der begrooting. Dit is trouwens door le
den van de Vrijzinnige en Christelijke
partijen in 1932 ook betoogd, toen B. en
W. voorstelden opcenten te heffen.
De R. K. fractie vindt het hier gevolgde
systeem onrechtvaardig en onsociaal. Het
ware beter dat de winsten werden aan
gewend tot leniging van de nooden van
anderen.
Hij stelt derhalve voor over te gaan tot
het heffen van opcenten tot dekking van
het bedrag, dat thans uit de bedrijven
wordt genomen.
De heer Idenburg geeft de R. K. fractie
in overweging zich neer te leggen bij het
standpunt van B. en W.
De heeren Schalekamp en van der Stoel
gaan in de gegeven omstandigheden even
eens mede met B. en W.
De heer Kimman gaat niet mede met
het voorstel-Leijenhorst. Als dat wordt
aangenomen, moeten 17 opcenten worden
geheven en deze vlucht acht spr. te hoog.
Wat het eigenlijk voorstel aangaat,
wijst hij er op, dat B. en W. thans willen
putten uit winsten, die er nog niet zijn.
Tot dusverre is geput uit gemaakte win
sten. Spr. heeft vernomen, dat de op
brengst der personeele belasting zal mee
vallen, ongeveer f 50.000. Neemt men nu
15000.uit den post onvoorzien, dan
blijft er nog te dekken 35.000.Hier
voor zou spr. 5 opcenten willen heffen.
Als men dat doet, komt men tegemoet
aan den wensch van Ged. Staten en vol
doet men aan een eisch der rechtvaardig
heid.
De heer Kiewiet de Jonge zegt, dat de
heer van Leijenhorst er op heeft gewezen,
dat het genomen besluit tot sociale on
rechtvaardigheid leidt. Dit vindt hij wel
erg kras, als men let op de motieven van
Ged. Staten. Daaraan ligt ten grondslag,
dat de draagkracht der gemeente te groot
is, om de reserve aan te spreken. Spreker
zegt dit, omdat de R. K. fractie in De
cember de zaak uit een anderen gezichts
hoek bekeek, n.l. die van de zwakke po
sitie der gemeente. Ook de heer Kimman
bepleit opcentenheffing. Spr. wil daarte
genover, ongeacht de motieven, de zaak
zoo zien, dat vandaag niet tot opcenten
heffing moet worden besloten, omdat de
autonomie te zeer in het gedrang zou ko
men.
De heer Wildt Meijboom is van oordeel,
dat andere motieven als de meening van
Ged. Staten ten grondslag liggen. Als men
van hooger hand eischt dat Wassenaar
meer zal opbrengen voor de crisislasten
laat men dan royaler doen, door een
werkloozenfonds te stichten zooals in de
Maasbode is bepleit.
De heer van Leeuwen kan niet met de
meerderheid van B. en W. meegaan. Spr.
is overtuigd van de noodzakelijkheid, dat
Wassenaar de grootst mogelijke reserves
maakt met het oog op de toekomst. Spr.
wijst er voorts op, dat hier op verschil
lend terrein nog een achterstand valt in
te halen.
De voorzitter behoeft weinig toe te voe
gen aan hetgeen de voorstanders van het
voorstel hebben betoogd. Op zijn voorstel
wordt van repliek afgezien.
Het voorstel van B. en W. komt in
stemming en wordt aangenomen met 9 te
gen 6 stemmen die der 5 R. K. en van den
heer Boender (S.D.A.P.).
Goedgekeurd wordt een wijziging in
het bebouwingsplan van de terreinen van
den heer J. M. Kolff. De daarin liggende
wegen worden door de gemeente overge
nomen.
Besloten wordt verder tot overname in
eigendom van het resteerende bezit der
N.V. Exploitatie Maatschappij „Groot Hae-
sebroek" en van de „Terrein Maatschap
pij Wassenaar".
Waarborg voor een sportfondsenbad.
Hierna is aan de orde het voorstel tot
waarborging van rente en aflossing van
een leening ten behoeve van een op te
richten sportfondsenbad.
De heer Verloop ontwikkelt een achttal
bezwaren tegen het voorstel. Hij vindt
het beter, dat het particulier initiatief de
