25ste Jaargang
DAGBLAD VOOR LEIDENEN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
DE WEG NAAR HET VADERHUIS
TERUGGEVONDEN?
VRIJDAG 13 APRIL 1934
No. 7785
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bü
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend,
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: 0.50
DIT NUMMER BESTAAT UIT VIER
BLADEN.
Onze Katholieke overtuiging
manifesteerenl
Wij lezen het volgende bericht:
De bisschop van Siedlce, Z. H. E.
Mgr. Przezdziecki, heeft een herderlijk
schrijven gericht tot zijn diocesanen,
waarin hij de geloovigen uitnoodigt,
om den traditioneelen Poolschen groet
„Geloofd zij Jesus Christus" wederom
in te voeren.
De bisschop herinnert er aan, dat de
H. Vader als internuntius in Warschau
deze woorden altijd uitsprak in de Pool-
sche taal, wanneer iemand zijn vader
lijken zegen vroeg. Als soldaten van
Christus, moeten de katholieken al
tijd uitkomen voor hun overtuiging en
hun geloof.
De wederkeerige begroeting met een be
tekenisvolle leuze daarvan gaat bezie
ling uit!
Wij vernamen dezer dagen, dat bij een
deel der Limburgsche mannelijke jeugd in
gang vindt de groet: Credo Pugno (Ik
geloof Ik strijd). Dat is een verblijdend
versohijnsel. Als een jonge man een vriend
tegenkomt en hij begroet hem met: Credo,
welke groet wordt beantwoord met: Pugno,
dan kan daarin liggen een opstuwende
kracht naar beleving van het Geloof, naar
geloofs-d aden. Zoo is 't ook met de
Graal-groet: „Excelsior, Alleluja, Vooruit".
En in dit verband willen wij even een
opmerking maken over de verkeerde op
vatting, die velen hebben betreffende: hui
chelen!
Wie zich in het openbaar Katholiek
toont, in uiterlijkheden, die huichelt niet,
al is hij er zich ook van bewust, dat hij
in zwakheid misdoet tegen zijn katholieke
beginselen, niet in alles daaraan consequent
handelt. Hij huichelt dan, als hij er niet
ernstig naar streeft, Katho
liek te zijn. Maar dat streven kan sa
mengaan met fouten en zelfs met ernstige
fouten, in zwakheid bedreven.
Terwijl men zoo vaak in het leven het
met „huichelen" zoo nauw niet neemt, kan
op dit terrein dikwijls een overdrijving
worden geconstateerd misschien geïn
spireerd door een zekere vrees, om in het
openbaar voor zijn Katholiek-zijn uit te
komen!....
En 't is in onzen tijd ook zoo noodig,
dat de Katholieken als zoodanig- naar bui
ten optreden, uitkomen voor hun Katholie
ke overtuiging, hun Katholieke overtui
ging manifesteeren! Hoewel natuur
lijk de innerlijke beleving van die over
tuiging op de eerste plaats blijft staan.
Samenstelling Raad van State.
Aan de memorie van Antwoord inzake
de wijziging van de wet, houdende regeling
van de samenstelling en de bevoegdheid
van den Raad van State, wordt het vol
gende ontleend:
Dat de voorgestelde grens van 75 jaar te
hoog zou zijn, zooals verscheidene leden
meenden, kan niet worden beaamd. De
kwestie ligt hier toch inderdaad wel iets
anders dan bij den Hoogen Raad. Wie tot
het lidmaatschap van laatstgenoemd
lichaam wordt geroepen heeft in den regel
reeds gelegenheid gehad zich in aanver
wanten werkkring lidmaatschap van een
lager college, advocatuur enz. geduren
de tal van jaren die kennis te verwerven
en die ervaring op te doen, welke voor de
vervulling van zijne taak in het hoogste
rechtscollege van eminent belang zijn. Aan
het lidmaatschap van den Raad van State
gaat echter niet vooraf jarenlange scho
ling in een aanverwanten werkkring. Hoe
wel de specifieke kennis, welke in vorige
functies verworven is, ook voor de leden
van den Raad van State een niet te ver-
waarloozen factor is, zoo komt het bij hen
toch bovenal aan op algemeen, rijpe er
varing. En deze krijgt men nu eenmaal
eerst in den loop der jaren na werkzaam
heden op onderscheiden terrein.
Het moge waar zijn, dat een jongere den
oudere in werkkracht kan overtreffen, be
zadigdheid van oordeel is den oudere meer
eigen. Eene zeer aanmerkelijke verlaging
van het gemiddelde leeftijdspeil van de
leden van den Raad van State komt dan
ook niet gewensoht voor.
De omstandigheid, dat de Raad van Sta
te, anders dan de Hooge Raad, niet is een
aan den top staand hoogste college, waar
onder andere colleges van verwanten aard
volgen, brengt tevens mede, dat, terwijl
men bij een vacature in den Hoogen Raad
betrekkelijk gemakelijk zijn keuze kan
doen uit de .leden van lagere colleges of
uit andere functionarissen, de personen,
die voor een benoeming in den Raad van
State in aanmerking kunnen komen, min
der talrijk zijn. Ook dit is een reden om
niet automatisch vacatures te vlug en dus
te veelvuldig te doen ontstaan.
Eindelijk is het, juist nu het aantal leden
van den Raad van Staten van veertien tot
tien wordt teruggebracht, niet geraden
door de leeftijdsgrens lager te stellen, de
continuiteit in dit college in het gedrang
te laten komen.
Het aantal leden der afdeeling voor ge
schillen van bestuur terug te brengen van
vijf op drie is verworpen. Daaraan zijn
echter verschillende bezwaren verbonden.
De voorzitter der afdeeling de vice-pre
sident van den Raad kan niet tegelijk
rapporteur zijn zoodat de zaken zouden
moeten worden verdeeld over slechts twee
rapporteurs. Deze beide personen moeten
ook zitting hebben in andere afdeelingen.
Dit wordt een overbelasting. Bovendien zou
bij een zoo kleine afdeeling de continuiteit
te dezen van bijzonder belang ge
makkelijk verloren kunnen gaan.
De regeering sluit zioh geheel aan bij de
vele andere leden, die het betoog bestreden
van leden, die oordeelden dat de taak van
den Raad zich zou moeten beperken tot
het geven van advies bij geschillen van
bestuur.
De „Maasbode" maakte gisteren (voordat
bovenstaande memorie van antwoord was
verschenen) de volgende opmerkingen
over dit bezuinigings-wetsontwerp.
„Eigenlijk achten wij het terugbrengen
van het aantal leden van den Raad van
State van 14 op 10 een pietepeuterige be
zuiniging, meer offerende aan den schijn
en aan den waan van den dag, dan reëel.
Meent men met ons, dat een lichaam als
de Raad van State behouden dient te blij
ven, dan is het klein, er op deze wijze aan
te peuteren.
Anders staan we tegenover de vaststel
ling van een leeftijdsgrens. Nu dezen voor
d.en Hoogen Raad is ingevoerd, is er geen
aannemelijke reden, om hem bij den Raad
van State weg te laten.
Maar is er wel een reden, om nu het
voorgestelde tweevoudig verschil aan te
brengen?
Waarom by den Hoogen Raad 70, by
den Raad van State 75 jaar?
Waarom bij den Hoogen Raad aftreding
der zittende 70-jarigen, bij den Raad van
State de toepassing van een uitstervings
systeem?
Dat dit bq de rechterlyke macht ge
rechtvaardigde ontstemming moest wek
ken, is duidelijk, en dat daardoor het aan
zien van den Raad van State juist wordt
neergehaald, werd klaarblijkelijk over het
hoofd gezien.
Alles wat in de Memorie van Toelichting
en in het Voorloopig Verslag ter verdedi
ging van deze overgangsbepalingen wordt
aangevoerd, is niet veel meer dan goed
praterij."
„Goddelijke vonk".
DE ZONDAGSGOD VAN VOETBALLEND
NEDERLAND.
Veertigduizend voetbal-geestdriftelingen
zijn in het Stadion, nadat „de goddelijke
vonk van de inspiratie op elk van onze
spelers was overgesprongen" zooals de
„TeL" schryft aan het juichen gesla
gen.
Voor de goddeiyke vonk had vast de
mascotte gezorgd. Want de aanvoerder van
Heel had haar per K. L. M. laten overko
men. Al Donderdagavond arriveerde ze
met de „Oehoe": „Zondag nam Van Heel
haar mee naar het terrein van den strijd,
en wellicht heeft zy.aldus het perscom
muniqué de keiharde ballen in het Ier-
sche net op haar geweten."
Althans op het geweten van het by ge
loof in een wajangpop, den Zondagsgod
van voetballend Nederland!
„Tyd".
Duitsche Lutheranen wenden zich tot Rome
Een belangwekkend schrijven aan den H. Vader
NA MEER DAN VIER EEUWEN.
Dezer dagen maakten wy onder het noo-
nige voorbehoud melding van een bericht,
ontleend aan de „Neue Zürcher Zeitung",
volgens hetwelk zeshonderd Protestantsche
predikanten namens hun gemeenten een
verzoek ten Vaticane zouden hebben inge
diend, om een massa-terugkeer van de
Duitsche Protestanten in de Katholieke
Kerk voor te bereiden. Volgens hetzelfde
bericht zouden afgevaardigden van die be
weging reeds te Rome zijn aangekomen en
met den H. Vader en Kardinaal Pacelli in
contact zijn getreden.
Dat was een zeer sensationeel bericht,
dat vanzelfsprekend met reserve werd ont
vangen.
Thans lezen wij in de „Msb." nadere bij
zonderheden over den bedoelden stap bij
het Vaticaan. Het is de professor in de
theologie aan de universiteit te Leipzig,
dr. Karl Thieme, die sedert 40 jaren als
academisch leeraar werkzaam is en wiens
talrijke theologische werken in wijden
kring bekend zijn, die mede aan de spits
van de zooeven genoemde beweging van
Evangelischen ter verzoening met den H.
Stoel en tot het mogelijk maken van een
terugkeer naar de Moederkerk staat.
Naar nu pas bekend wordt, heeft bedoel
de geleerde, tegelijkertijd met zijn in Oc
tober van het vorige jaar in het tijdschrift
„Religiose Gesinnung" gepubliceerd ontroe
rend artikel, dat een roep van heimwee
naar de hereeniging met Rome bevatte,
een schrijven aan- den H. Vader gericht,
dat, naar wordt meegedeeld, de toestem-,
ming van 600 Protestantsche geestelijken
gevonden heeft.
De „Wiener Zeitung" van 10 April is In
staat dit aangrijpende document te publi-
ceeren, waarvan wy den tekst hieronder
weergeven:
„De wil om het gebod van onzen Heer
Jesus Christus te gehoorzamen", aldus het
schrijven, „zet ons aan tot U, Heilige Va
der, onze toevlucht te nemen, daar wy niet
langer kunnen gelooven, dat de geboden
van onzen Heer in de gemeenten, die on
der den nieuwen bisschop der Duitsche
Evangelische Kerk staan, zonder mankee-
ren en uitsluitend worden nageleefd en
gezien de inrichting dezer Kerk kunnen
nageleefd worden.
Het onvoorwaardelijk gebonden zyn de
zer Kerk aan den tegenwoordigen staat in
Duitschland, waaraan, zooals van zelf
spreekt, ook wy trouw zijn, gelijk het
Christenen betaamt, en de formeel tot wet
verheven uitsluiting onzer mede-Christe
nen van Joodsche herkomst van alle ker
kelijke ambten, zyn ons tot een teeken
geworden, dat deze nieuwe Kerk op be
slissende punten in onverzoenbare tegen
spraak gekomen is met den geest van on
zen Heer Jesus Christus, zooals die uit het
Nieuwe Testament zich aan ons openbaart
en zooals de traditie van het onvervalschte
Lutherdom hem tot nu toe bewaarde. Im
mers, onze Heer zeide niet alleen: „Geeft
den keizer, wat des keizers is", maar ook
„Geeft God wat Godes is", Hij, die Zyn
Joodsche volk met vurig hart ook in on-
bekeerden staat beminde, evenals wy het
onze.
Wy hebben nu als menschen, die Hem
willen gehoorzamen, heel duidelijk moeten
erkennen, dat, ondanks den tegenstand
van enkelingen en van geheele, in de Duit
sche Evangelische Kerk geen instantie
aanwezig Is, die door den bijstand des Hei
ligen Geestes dien afval heeft vermogen
af te weren.
Alleen het apostolisch herders- en lee
raars-ambt zou daartoe in staat zijn ge
weest; en zoo blijkt het een dwaalweg Ic
zijn, dat in het Duitsche Luthersche Protes
tantisme enkele opvattingen van Luther in
tegenstelling tot de kerkelijke confessie der
Augustijnen (art. 7, 8 en 28) als alleen
richting gevend aangehaald worden tot
aan de volledige losmaking van dat ambt
(bedoeld is het apostolische herders- en
leeraarsambt) toe.
Daarbij hebben wij geenszins vergeten,
dat Luther oorspronkelijk een hervorming
binnen de Katholieke Kerk wilde. Maar
wij moeten thans inzien, dat de ontwikke
ling van het Lutherdom niet zonder
dwang van buiten een verkeerden,
steeds verder uit de Kerk voerenden weg
gegaan Is en zich daarmee ook van die po
sitieve hervorming van Luther zelf ver
wijderd heeft, slechts zijn negatieve zijden
heeft beklemtoond.
Daarom willen wij ons afwenden van de
zen weg, die tot scheiding van de ééne
Heilige Katholieke Apostolische Kerk ge
voerd heeft en willen deemoedig vragen,
weer in Haar opgenomen te worden.
Daar wij nu weten, dat voor velen onzer
Evangelische mede-Christenen een soort
gelijke erkentenis, zooals ze ons zelf op
steeds meer onuitwijkbare wyze in den
weg treedt, begint te dagen, willen wij
vragen, of het niet mogeiyk is, dat onzen
broeders de terugkeer vergemakkelijkt
wordt, doordat overal, waar een heele ge
meente met haar herder wil terugkeeren,
haar deze, wanneer hij in de toekomst als
priester der Katholieke Kerk aangenomen
en gewijd kan worden, als geestelijke, of
anders als godsdienstleeraar gelaten wc#dt.
Wy vragen tevens begrip ervoor te too-
nen, wanneer wy verder een zoo ver mo
gelijk gaand gebruik van de moedertaal
in den godsdienst maken, alsmede, dat wij
het uit de laatste eeuwen overgeleverde
vaderlijk erfdeel aan gebruiken, gezangen
en gedachten, voor zoo ver het met de
Katholieke gebruiken en leer niet in strijd
is, nu geenszins verloochenen, maar bin
nen de ééne Kerk zóó willen bewaren en
onderhouden, dat zijne vruchten onze
naaste en verdere medeburgers in het Ryk
van Koning Christus op alle wijzen dienen;
opdat wy ook in den zin van Zyn woord:
„In Mijns Vaders huis zijn vele woningen"
voor degenen, die door de vierhonderd
jaar bestaande Kerkscheuring zijn aange
grepen, een woning helpen bereiden in het
ééne Huis des Heeren.
Wij zelf zyn slechts weinige in getal,
maar wij wenden ons vol vertrouwen en
hoop tot U, Heilige Vader, wijl wij hopen,
dat het antwoord, dat wy van U vragen,
ook anderen volgens hun geweten tot te-
rugkeer-naar-huis zal nopen en wijl wij
weten, dat de Goede Herder om wille van
het ééne schaap, dat verdwaald was, geen
moeite schuwt, wanneer hij de mogelykheid
ziet, het weer thuis te brengen.
Op 31 October van het Heilige Jaar 1933,
vierhonderd plus viermaal vier jaren na
het aanslaan van Luther's stellingen".
Tot zoover de tekst van het schrijven.
We kunnen hieraan nog toevoegen, dat
de Weensche „Reichspost" al gemeld heeft,
dat de H. Vader op dit verzoekschrift reeds
een antwoord heeft gezonden en dat dit
antwoord in de betrokken Protestantsche
kringen zeer ernstig besproken wordt.
DE BLOEMBOLLENVELDEN
De A.N.W.B. Toeristenbond voor Neder -
landt meldt:
De bollenvelden hebben zich in den loop
van de week verder ontwikkeld.
In de streek ten zuiden van het Noord
zeekanaal zijn de narcissen in vollen bloei.
De hyacinthenvelden vertoonen reeds goed
hun kleuren.
In de bollenstreek ten noorden van het
Noordzeekanaal zijn de narcissen eveneens
geheel in bloei. De hyacinthen vertoonen
zeer goed kleur en hier en daar zijn al ge
heele velden in bloei.
Er wordt op gerekend, dat Zondag 22
April a.s. „Bollen-Zondag" zal zyn.
Voor wandelaars, wielryders en automo
bilisten heeft de Bond het bekende „Bloem
bollenboekje" samengesteld, waarin tal van
tochten zijn beschreven.
Voor hen, die als watertoerist een tocht
door de bollenstreek willen maken is een
programma samengesteld, voorzien van een
kaart, waarvan exemplaren aan het bureau
voor Watertoerisme, Keizersgracht 588
590, Amsterdam-C., verkrygbaar zyn.
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Nadere bijzonderheden omtrent een
eventueelen massa-terugkeer van Duitsche
Lutheranen tot de Moederkerk. (1ste
blad).
De schandalen-kwestie in Frankrijk.
(3de blad).
Naar den nieuwen standenstaat in Oos
tenrijk. (3de blad).
De Kleine Entente zal Sovjet-Rusland
erkennen. (3de blad).
Alle leden der Tsjelsjoeskin-bemanning
op zes na gered. (Buitenl. Ber., 3de blad).
BINNENLAND.
Een ontwerp crisïs-haringbesluit, hou
dende maatregelen ten behoeve van de
haringvisscherij. (1ste blad).
Brutale nachtelijke inbraak te Teterln-
gen. (Gem. Ber. 4de blad).
Explosie in een café te Amsterdam (Gem.
Ber. 4de blad).
Fabrieksbrand te Helmond. Directeur ge
arresteerd. (Laatste Ber.).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
Nieuw Ned. record op 100 M. rugslag van
Puck Oversloot. (3de blad).
HET WEER OP ZONDAG.
NA KORT DURENRE AFKOELING SPOE
DIG WEER WARMER MET GROOTERE
REGENKANS.
De afgeloopen week is op meteorologisch
gebied weer rijk aan verrassingen geweest.
Diit is trouwens in dezen tijd van het jaar
te verwachten. De grootste verrassing was
wel de even plotseling opgekomen ais snel
voorbij getrokken' warm tegolf, die Woens
dag warm zomerweer bracht.
Deze lente is wel rijk aan ongewone me
teorologische gebeurtenissen. In een tyd
waarin het algemeen verloop der weersge
steldheid min of meer ongewoon is voor
het seizoen is het maken van verwachtin
gen wel heel moeilijk, vooral wanneer op
het oogenblik van het opmaken eener ver
wachting de eerste symptomen van een
komende verrassing nog niet waarneembaar
zyn. Het is dus noodzakelijk bij elke weers
verwachting rekening te houden met de
miogelykheid van een abnormaal verloop en
dius met een geheel andere uitkomst.
Na elke groote weerkundige verrassing
treedt meestal een periode in die geen
nieuwe verrassing brengt, hoewel het ver
dere verloop der weersgesteldheid dan toch
ongewoon kan zyn.
De algemeene toestand ten tyde van het
opmaken van deze verwachting was de vol
gende. De warme luchtstroom, die ons het
warme weer had gebracht, had plaats ge
maakt voor een koelen luchtstroom. De met
dezen warmen luchtstroom samenhangende
depressie was Noordwaarts aan het aftrek
ken en aan haar Westzijde viel de koelere
luchtstroom in, die uit het noorden van
Europa afkomstig was.
In verband met deze veranderingen in de
luchtdruk verdeeling over West-Europa kun
nen wij eerst een weerstoestand verwach
ten, die tamelijk koel, doch niet veel te koel
voor den tyd van het -jaar is. Waarschyn-
lijk zal de temperatuur eerst dicht by de
normale blijven. In het Zuidwesten over
den Oceaan nadert een nieuwe depressie
Europa. In verband hiermede is het waar-
schynlyk, dat spoedig weer een verande
ring komt met een sty,ging van de tempe
ratuur, waarby een herhaling van de me
teorologische gebeurtenissen van de afge
loopen week zeer goed mogelyk is, daar in
verband met de versterking van het hoo-
gendTukgebied over de Noordelijke helft
van ons werelddeel de nieuwe depressie
waarschijnlyk een Zuidelijke koers zal in
slaan. Dan zouden weliswaar de regenkan
sen tegen Zondag (Bollendag) toenemen,
maar het weer tevens met Zuidelyken wind
een zomersoh karakter kunnen krijgen. Dit
maal moet men rekening houden met on
weerskansen en verrassingen.