25ste Jaargang
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
Dertigste Nederlandsche Jaarbeurs
J De heer Graadt van Roggen had des
middags in zijn inleiding op de groote be-
teekenis van de internationale oriënteering
van de jaarbeurs gewezen, de voorzitter
j van den Raad van Beheer van de Kon. Ne
derlandsche Jaarbeurs, de heer F. H. Fen-
i tener van Vlissingen, tevens president van
j de Internationale Kamer van Koophandel,
I onderschreef des avonds aan den gemeen-
schappelijken maaltijd weliswaar niet het
groote optimisme van den seoretaris-gene-
j raai, dooh meende toch vertrouwen in de
toekomst te kunnen uitspreken. Alle lan-
den streven er naar den uitvoer te ver-
j grooten, hetgeen dus in strijd is met het
beginsel der autarkie. Daardoor zullen de
landen spoedig ook de noodzakelijkheid
moeten inzien, dat zij, om te kunnen ex-
porteeren, ook moeten invoeren. Dit is het
groote lichtpunt in de huidige omstandig
heden.
DINSDAG 13 MAART 1934
No. 7759
S)e tó/cbobe0oii4<Mil
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, by
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. ENT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur «S
verhuur, koop en verkooD: 0.50
DÏT NUMMER BESTAAT UIT VIER
BLADEN.
V Twee stroomingen in het
liberale kamp.
De liberale „Avondpost" heeft een pole
miek gevoerd met mr. E. Elias (naar aan
leiding van een artikel van laatstgenoemde
in de „Groene Amsterdammer"). Wij zullen
op die polemiek zelf niet ingaan, doch lich
ten er hier een paar opmerkingen uit, die
o.L typeerend zijn voor twee stroomin
gen in het liberale kamp.
Mr. Elias schrijft in de „Avondpost".
Een vraag van belang is deze: of het
dagblad de plaats moet zijn voor reli-
gieuse uitingen als de door U bedoelde.
Ik zou mij kunnen voorstellen, dat vele,
diep-religieus-geaarden, dit ontkennen.
En hierbij teekent de hoofdredacteur van
de „Avondpost" het volgende aan:
Waarom zou de dagbladpers mét
haar geweldige verbreiding en- haar
geweldigen invloed deze niet moge aan
wenden, om op gepaste en gematig
de wijze ook op de eeuwige reli
gieuze goederen te wijzen? De speci
fiek- kerkelijke en -religieuze organen
bereiken nu eenmaal de groote massa
niet. De dagbladpers wèl.
Ziehier twee stroomingen in het libe
rale kamp.
De eerste, die van mr. Elias, is die van
het oude liberalisme, dat den godsdienst
beperkt wil zien tot den binnenkamer, tot
het particuliere leven van den enkeling.
In het openbare leven spreekt men niet
over den Godsdienst terwille van den
Godsdienst zelf! Volstrekte neutraliteit!
De tweede, die van den hoofdredacteur
van de „Avondpost", is die van de libe
ralen, die gaan begrijpen, dat men óf in
héél zijn leven zonder Godsdienst moet
zijn öf in héél zijn leven den Godsdienst
moet betrekken. God laat zich niet „afsche
pen" met een erkenning in den binnenka
mer! Men trekt niet alle consequen
ties uit dit standpunt. Maar men aanvaardt
het toch.
Wij zien in de hier gegeven citaten de
twee richtingen naast elkaar staan.
De verheerlijking van het ras
In het Duitsche Nationaal-Socialisme is
weinig zóó onchristelijk en zóó verderfe-
lijk, als de verheerlijking van het ras!
Slaat deze ras-aanbidding over naar de
geestverwanten in Nederland?
Wij hebben hier voor ons een brochure
van een der N. S. B.-sprekers E. J. Ros
kam Hzn., en wij citeeren daaruit;-
Pag. 20: „Dat het Nationaal Socialisme
ook in ons land krachtig zal doordringen en
binnen korten tijd heel ons volk zal om
spannen, komt inderdaad, omdat het aan
sluit aan en stemt op onzen Germaan-
s c h e n Volksaard."
Pag. 20: „Het historisch materialisme, dat
jarenlang onze wetenschap heeft be-
heerscht, voert in zijn consequenties naar
het Germanendom, maar het is ver
stikt in het pessimisme en op de ingescha
pen Germaansche Godsdidee stuit het
in zijn doorwerking en loopt het dood."
Pag. 20-21: „God is een vreeselijke Ma
jesteit.
Alles moet voor dien Majesteit sidderen.
Dat is de zijde waarop de Germanen
voor en na de invoering van het Christen
dom den nadruk leggen en waar heel hun
zieleleven op is ingesteld.
Het negatieve van ons beginsel vindt
daarin zijn oorsprong. De idee groeit daar
uit voort."
't Gaar hier o.i. bedenkelijk de richting
■-it yan het Duitsche Nationaal Socialisme!
Een record aantal deelnemers.
Vertrouwen in de toekomst.
Nederlandsdhe Jaarbeurs
heeft heden haar poorten voor den Neder-
landschen handel geopend. Niet alleen om
dat het een jub'ileum-j aar beurs is bestaat
er dit jaar veel belangstelling voor de jaar
beurs, doch ook omdat een record-aantal
deelnemers naar Utrecht is gekomen om te
trachten koopers te vinden voor hun pro
ducten.
Deze grootere belangstelling kwam tot
uiting bij het bezoek, dat een aantal bin
nen- en buitenlandsohe journalisten Maan
dagmiddag aan de jaarbeurs heeft gebracht,
een traditioneel bezoek, waaraan slechts
een enkel bezwaar is verbonden, n.l., dat
vele exposanten hun stands nog niet ge
reed hebben.
De burgemeester van Utrecht, Mr. dr. G.
A. W. ter Pelkwijk, de heer F. K. J. Herin
ga van het Departement van Economische
Zaken en Arbeid, vertegenwoordigers van
de Foire de Paris en de Zwitsersche in
dustrie en tal van andere autoriteiten waren
bij deze pers-ontvangst aanwezig.
De secretaris-generaal van de Jaarbeurs,
de heer W. Graadt van Roggen, getuigde
bij deze ontvangst van het optimisme, dat
het Jaar b eurs b es tuur bezielt, ten opzichte
van de economisohe verwachtingen voor de
toekomst. ,-,Voor strijd, noch tegenspoed
gespaard, veroverde de Nederlandsche Jaar
beurs zioh een vaste plaats in het zaken
leven, won het vertrouwen der zakenwe
reld en voelt zich thans gedragen door de
waardeering van breede kringen in han
del en industrie. De groeiende cijfers van
het aantal deelnemers (dat thans 1725 be
draagt tegenover het vroeger hoogst be
reikte aantal van 1415 in het voorjaar van
1933) en bezoekers, de hechtere organisa
tievormen, zooals de groepsvorming en het
contact met het vereeniginigsleven, de ver
vanging van de houten gebouwtjes door
een vast jaarbeursgebouw, de uitbreiding
der permanente huisvesting door den bouw
van een tweede en derde jaarbeursgebouw,
de stijgende cijfers van het aantal vierkan
te meters verl^uurde expositie-ruimte, de
beterende cijfers van de balans en exploi
tatierekening van vereeniging en vennoot
schap, de in het buitenland en steeds
verder buitenland tot uiting komende
grootere belangstelling voor deelneming en
bezoek dat alles is waard om bij het pas-
seeren van mijlpaal XXX even de aandacht
van handeldrijvend Nederland te spannen.
Heel dit verleden kan samengevat worden
in de dankbare conclusie: het Nederland
sche Jaarbeursinstituut ontwikkelt zioh op
gezonde basis, evenwichtig en zich aanpas
send aan de eischen des tijds, langs lijnen
van geleidelijkheid".
Met genoegen constateerde de secretaris-
genraal, dat er ten opzichte van de Neder
landsche jaarbeurs een einde is gekomen
aan vroegere onbekendheid, onzekerheid en
versnippering. Voor de toekomst zullen er
nog verbeteringen moeten komen, o.a. zal
een afzonderlijk jaarbeursgebouw moeten
worden gesticht voor de inzendingen op het
gebied der metaalnijverheid, machine-in
dustrie en metaalgieterijen, waarvoor de
voorbereidingen reeds worden getroffen.
Sprekende over de internationale econo
misohe omstandigheden wees de heer
Graadt van Roggen er op, dat er teekenen
zijn, die onmiskenbaar wijzen op een stroo-
ming om het internationale handelsver
keer van de knellende banden van oontin-
genteeringen en andere handelsbelemme
ringen te bevrijden, teekenen, die wijzen
op een in de volken levend verlangen naar
grootere bewegingsvrijheid, teekenen, die
de hoop doen voeden, dat het zakenleven
den natuurlijken, vrijen, on bel emmerden
weg terug zal vinden, die naar de welvaart
voert.
In dit verband wees spr. ook op de groo
tere belangstelling uit het buitenland voor
de Nederlandsche jaarbeurs, welke tot
uiting komt in een toenemend aantal bui
tenlandsohe deelnemers.
De buitengewone bezetting van deze voor-
jaarsbeurs is bovendien een symptoom van
het zich baanbrekend economisch herstel.
Aan het slot van zijn rede deelde de heer
Graadt van Roggen nog mede dat van 4
tot 7 Juli te U'xeoht zal worden gehouden
het congres van de Union des Foires Inter
nationales.
De deelneming uit binnen- en
buitenland.
Onder de 1725 deelnemers zyn er 1193 uit
Nederland. Onder hen bevindt zich een
vaste kern, bestaande uit die deelnemers,
die steeds opnieuw naar de jaarbeurs gaan.
Dertig maal reeds is er een inzending bij
voorbeeld van het Handelsmuseum van het
Koloniaal Instituut, dat thans met een zeer
belangwekkende expositie omtrent den
handel van Nederlandsch-Indië is versche
nen. Vele andere inzenders hebben op hun
stands echter ook de onderscheiding, die
het jaarbeursbestuur verleent aan hen, die
25 maal achtereen aan de jaarbeurs hebben
deelgenomen; de bronzen plaquette^
Voor de eerste maal is dit jaar een proef
genomen met de vorming van een geweste
lijke groep, welke groepsvorming ten doel
heeft telkenmale een ander gedeelte van
Nederland onder de aandacht te brengen
van het zakenleven. Begonnen werd met
een Zeeuwsch-Vlaamsohe afdeeling, een
collectieve inzending van Zeeuwsch-Vlaam-
sche fabrikaten en producten, geflankeerd
door de kantschool uit Sluis, vreemdelin
genverkeer en eenige overheidsdiensten en
bedrijven. Dank zij de medewerking van
het Rij ksnij verheidslaboratorium te Delft
en de Rijksnij verheidsconsulenten is ook
het handwerk wederom op de jaarbeurs
aanwezig; niet alleen de smedenpatroons,
maar ditmaal ook de mandenmakers, ter
wijl de Nederlandsche metaalgieterijen
eveneens met een collectieve inzending
voor den dag komen.
Nieuw is ook de speciale afdeeling voor
uitvindingen en In tegenstelling met derge
lijke instituten op buitenlandsche jaar
beurzen heeft het jaarbeursbestuur getraoht
een serieuze jaarbeurs voor uitvindingen
van eenige be teekenis tot stand te brengen.
Daarvoor is samenwerking gezocht met den
Bond van Octrooi- en Merkenhouders. Als
doel van deze nieuwe afdeeling werd na
drukkelijk vastgesteld, dat de uitvinders in
staat gesteld zouden worden hun uitvln-
dersrechten hetzij geheel, hetzij gedeelte
lijk te koop aan te bieden, dus niet het ar
tikel zelf en in geen geval als verkoop en
detail.
Van het buitenland is het aantal Fran-
sohe inzendingen het grootst, ni. 178, aan
gevuld met 33 inzendingen uit Algiers. Ver
der zijn er deelnemers uit Amerika (25),
België (68), Duitschland (78), Engeland
(28), Italië (3), Noorwegen (1), Oostenrijk
(54), Polen (24), Tsjecho Slowakije (4),
Zuid-Afrika (1), Zweden (2) en Zwitser
land (33).
Van de buitenlandsche inzendingen zijn
die uit Zwitserland afzonderlijk onderge
bracht in een vrijstaand paviljoen. De jaar
beurs vervult door deze internationale deel
neming haar taak, te getuigen van den wil
tot internationale samenwerking en inter
nationaal overleg. Dit komt ook tot uiting
in eenige officieele buitenlandsche bezoe
ken tijdens de jaarsbeurs, zooals van een
delegatie Fransohe autoriteiten en zaken-
menschen op Vrijdag 16 Maart en van een
delegatie Zwitsersche autoriteiten en za-
kenmenschen op Dinsdag 20 Maart. Tijdens
het bezoek van laatstgenoemde groep bui
tenlanders zal de Kamer van Koophandel
en Fabrieken te Utrecht een buitengewone
zitting houden, waar te midden van de
Zwitsersche gasten en een groot aantal
Nederlandsche genoodigden, twee Zwitser
sche economen, dr. Lienert uit Zürioh en
dr. Masnata ui'. Lausanne voordrachten
1 zullen houden over de Zwitsersch-Neder-
I landsche handelsbetrekkingen.
De burgemeester van Utrecht, Mr. dr.
Ter Pelkwijk en tal van andere sprekers
hebben na den president het woord gevoerd
en hun beste wenschen voor het slagen van
deze jaarbeurs en de ontwikkeling van het
jaarbeurs instituut in de toekomst uitge
sproken.
BINNENLAND
FRAUDE MET CRISISRUNDEREN.
ER WORDT EEN ONDERZOEK
INGESTELD.
Verklaring van vreemde dingen.
Naar de „Msb." verneemt wordt naar
aanleiding van hetgeen het Dagblad van
Noord-Brabant publiceerde over fraudes
met crisusrunderen een onderzoek ingesteld
door den Crisisopsporingsdienst onder lei
ding van den heer A. H. Sirks.
De heer Sirks heeft zich gistermorgen
direct met Breda in verbinding gesteld om
nadere bijzonderheden.
Wanneer door een conservenfabriek
vleesch van crisisrundivee zou zijn achter
gehouden is dit zeker een zeer ernstige
overtreding. Al het vleesoh van de geslach
te runderen behoort aan de Crisis Rundvee
Centrale en aan niemand anders.
Wat betreft de klacht, diat de Crisis Rund
vee Centrale op een dergelijke overtreding
opmerkzaam gemaakt, niet terstond zou
hebben ingegrepen, ook hiernaar wordt een
onderzoek ingesteld. Intusschen is het niet
uitgesloten, dat het hier een geval geldt,
waarin de Crisis Rundvee Centrale juist
op verzoek der Justitie, die de zaak in han
den had, niet direct is opgetreden, teneinde
het onderzoek niet te belemmeren. Een der
gelijk geval toch is onlangs voorgekomen.
Dat de gevulde blikken niet alle even
zwaar zijn, werd bevestigd. De blikken zijn
gemaakt voor een Kilo geconserveerd
vleesch, toen het niervet er nog niet in
verwerkt werd. Doordat dit thans wel het
geval is, zijn de gevulde bussen 20 30
gram liohter geworden.
Ook kan het voorkomen, dat een bus niet
geheel gevuld is. Wanneer dit wordt ge
constateerd, ontvangt de betrokken fabriek
van de Crisis Rundvee Centrale een waar
schuwing, welke bij niet nakoming daar
van door krachtig ingrijpen kan worden
gevolgd.
Intusschen kan het leveren van niet gc-
heel gevulde bussen voor de Crisis Rund
vee Centrale geen schade opleveren Als er
bij geheel gevulde bussen 100 uit een ze
kere partij vleesch gaan, dan komen er bij
gedeeltelijk gevulde naar verhouding zoo
veel meer uit. Maar de afnemers van het
bussenvleesch worden door het niet vol
doende vullen der bussen min of meer ge
dupeerd. En daarom wordt dan ook tegen
dit euvel gewaakt. Dat de fabrieken er
voordeel van zouden hebben om het vleesch
over zooveel mogelijk blikken te verdee-
len, is niet juist. Het slaoht- en conserveer-
loon wordit niet per blik doch per K.G.
vleesch uitbetaald. Meer blikken te vullen
dan strikt noodig is, brengt meer werk mee
en zou dus in plaats van een voordeel een
nadeel voor de fabrieken beteekenen.
Dat het blikkenvleesch niet uitsluitend
in handen komt van degenen, voor wie het
bestemd is, is natuurlijk mogelijk. De mi
nister heeft omtrent-de uitgifte voorschrif
ten gegeven, welke door de gemeentebe
sturen met meerdere of mindere soepelheid
worden toegepast. Ook komt het wel voor,
dat gesteunden, die blikkenvleesch ontvan
gen, hun bons verkoopen aan anderen, om
van het aldus verkregen geld andere in-
koopen te doen bijvoorbeeld van goederen,
welke zij op dat moment dringender noo
dig meenen te hebben.
STEUN AAN VERBOUWERS VAN
PEULVRUCHTEN.
De Landbouw-Crisiscommissie behandel
de in haar Maandag gehouden vergadering
de eventueele steunmaatregelen, te ver-
leenen aan den verbouw van peulvruchten.
De Commissie kwam tot de conclusie, dat
het gewenscht is, den peulvruchtenoogst
1934 te steunen, met welke conclusie de
minister zich heeft vereenigd. Voor erwten
en bruine boonen is de vorm, die de steun
zal aannemen nog niet vastgelegd. Bij deze
exportproducten waar dit probleem veel
moeilijker is, dan bij niet of slechts voor
een klein deel te exporteeren producten,
zal de wijze, waarop de steun zal worden
gegegven, nader door een commissie van
deskundigen uit landbouw- en exportkrin
gen in studie worden genomen.
Bij veldboonen zal de steun geschieden
op de wijze, waarop de gerstoogst 1933 is
gesteund; De uitvoering hiervan zal worden
opgedragen aan de Graancentrale. Het ligt
in de bedoeling voor veldboonen een prijs
te bereiken, die otmstreeks 9 gulden per
100 kg. zal bedragen.
HET CONFLICT IN HET MAAT-
CONFECTIE-BEDRIJF.
Overeenstemming bleek niet mogelijk.
In verband met de Zaterdag j.l. tusschen
partijen in het maatkleedingbedrijf bereik
te overeenstemming, waarbij de aangekon
digde loonsverlaging van 10 pCt. is terug
gebracht op 3 pCt., terwijl tegelijkertijd de
VOORNAAMSTE NIEUWS-
BUITENLAND.
Een waarschuwing van kardinaal Schulte
tegen de nieuwe religieuze stroomingen in
Duitschland. (2de blad).
De „Schutzhaft" door Göring geregeld.
(2de blad).
De toestand in Spanje. (2de blad).
De ondergang van een Japanschen tor
pedojager heeft 106 slachtoffers geëischt.
(Buitenl. Berichten 2e blad).
BINNENLAND.
Opening Jaarbeurs te Utrecht. (1ste blad)
Een onderzoek naar de fraude met crisis
rundvee. (1ste blad).
Steun aan verbouwers van peulvruchten.
(lste blad).
Het conflict in het confectiebedrijf nog
onopgelost, (lste blad).
Vergadering Prov. Staten van Zuid-Hol
land. (lste blad).
Mislukte overval op het agentschap der
Ned. Bank te Eindhoven. De dader he
dennacht in Wassenaar gearresteerd. (Gem.
Ber. 3de blad en Laatste Ber.).
Overtreding van de Loterijwet te Rot
terdam. (Gem. Ber. 3de blad).
Weer verschillende boeröerijbranden.
(Gem. Ber. 3de blad).
vakvereenigingen de verplichting op zich
hebben genomen, om in het maatconfectie-
bedrijf geen „crisiscostuums" te zullen aan
vaarden, hebben de patroons in het maat-
confectiebedrijf, zooals gisteren bij de on
der leiding van den rijksbemiddelaar prof.
mr. Aalberse voor de derde maal gehouden
bespreking tusschen partijen in het drei
gende conflict in dit bedrijf bleek, zich op
het standpunt gesteld, dat daardoor over
de hoofdzaak in dit bedrijf geen overeen
stemming kon worden bereikt.
Uit deze mededeeling trok de rijksbemid
delaar de conclusie, dat verder onderhande
len geen nut zou opleveren, waarna de con
ferentie werd beëindigd.
INVOERBEPERKING KOUSEN EN
SOKKEN.
Eigen industrie door invoerbeperking
belangrijk ten goede beïnvloed.
Ingediend is bij de Tweede Kamer een
wetsontwerp, houdende regeling van den
invoer van kousen en sokken. In de toelich
ting merkt de minister van Economische
Zaken o.a. op, dat een regelmatig onder
zoek, naar de gevolgen van deze invoerbe
perking ingesteld, aantoont, dat de werkge
legenheid in den bij den onderhavigen
maatregel betrokken bedrijfstak belangrijk
ten goede werd beïnvloed. Thans is gebruik
gemaakt van de mogelijkheid om het per
centage te verlagen en daarnaast de vrij
heid te behouden, met verschillende landen
omtrent aanvullende contingenten te on
derhandelen. Ofschoon alle onderhandelin
gen nog niet geëindigd zijn, laat het zich
aanzien, dat het karakter van de invoerbe
perking in dit jaar niet belangrijk zal afwij-
I ken van de wijze, waarop de crisis-invoer-
j wet in het afgeloopen tijdvak werd toege
past.
CONTINGENTEERING INVOER VAN
VEEKOEKEN.
Situatie werd onhoudbaar.
Bij de Staten-Generaal is thans ingediend
een wetsontwerp tot regeling van den in
voer van veekoeken. De memorie van toe
lichting zet uiteen, dat Nederland vrijwel
het eenige onbeschermde gebied ter wereld
was aangaande den invoer van veekoeken.
Een dringend aanbod richtte zich dan ook
Lot de Nederlandsche markt en riep hier te
lande een onhoudbare situatie in het leven.
Dit werd nog geaccentueerd door de om
standigheid, dat Nederlandsche veekoeken
practiseh niet meer konden worden uitge
voerd.
De totale invoer voor het voederseizoen
19'*334 'oesc' ikbaar kan geschat worden
op 248.189 ton. De invoer gedurende het
tijdvak 1 Augustus30 October 1933 be-
i droeg n.l. 134.074 ton, terwijl het contingent
voor het tijdvak 1 Nov.30 April op
109.115 ton is vastgesteld.
