Koning Albert van België verongelukt
25ste Jaargang
MAANDAG 19 FEBRUARI 1934
No. 7740
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
SLACHTOFFER VAN ZIJN LIEFDEVOOR DE BERGSPORT
VOORNAAMSTE NIEUWS.
S)e £cki^eli^0oii^cmt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij Toornitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop: 0.50
DIT NUMMER BESTAAT UIT VIER
BLADEN.
Vorstenhuis, Wilhelmus en
S.D.A.P.
De S. D. A. P. staat in een miserabele
positie. Dan doet zij revolutionair en dan
weer niet. Dan is zij nationaal (in den goe
den zin) en dan weer vaderlandsloos. En
*t maakt ook heel vaak op belangrijke pun
ten van beginsel en van tactiek zulk een
groot verschil, of men sociaal-democraat A
of sociaal-democraat B. ontmoet.
Bij dat al weet men, helaas, niet, wat
men aan de S. D. A. P. heeft wat voor
de politieke verhoudingen, voor een ge
zonde parlementaire democratie zeer moet
worden betreurd. En wij wenschen de
partij gaarne toe, dat nu toch 'ns eindelijk
de mist, waarin zij leeft en zich beweegt,
zal optrekken!
Als voorbeeld van dat onzekere in de
partij kan weer het volgende strekken.
Men herinnert zich dat mr. v. Eek on
langs in den Leidschen Raad namens
héél zijn fractie! heeft verklaard, dat
de S. D. A. P. niet wil tegenwoordig zijn
bij een officieele plechtigheid, als er kans
bestaat, dat daarbij het Wilhelmus zal
worden gezongen.
En leest nu 'ns, wat daarover in „De So
ciaal Democraat" een andere partijgenoot
schrijft:
Wanneer de krantenverslagen juist
zijn en Van Eek inderdaad beweerd,
dat het Wilhelmus, gezongen op een
officieele bijeenkomst, waartoe de le
den van den Raad zijn uitgenoodgid,
door hem en de Leidsche raadsfractie
als een krenking van hun gevoelens
wordt beschouwd, dan is dit niet al
leen onjuist ten opzichte van het Wil
helmus, maar getuigt dit ook van on
juist inzicht zoowel omtrent de plaats
van den Nederlandschen sociaal-demo
craat in het Nederlandsche volksleven
als omtrent de rechten en plichten van
het sociaal-democratische raadslid. Het
is diens plicht officieele bijeenkomsten
bjj te wonen; het is zijn recht te ver
langen, dat die bijeenkomsten inder
daad officieel zijn, dat wil zeggen niet
misbruikt worden voor demonstraties
tegen ons of tegen anderen. Maar dat,
wanneer aan dien eisch is voldaan, van
misbruik sprake zou zijn, wanneer het
Wilhelmus wordt gezongen, kan geen
Nederl. sociaal-democraat volhouden.
Van Eek verklaarde ook weg te blij
ven van zulke bijeenkomsten, wan
neer hij weet, dat de Koningin er zal ver
schijnen. Waarom toch die vrees? Wij
zijn in beginsel voorstanders van de
democratische republiek, maar is er
reden hieraan een motief te ontleenen
onzen plicht als vertegenwoordigers in
de republieke lichamen te verwaarloo-
zen door weg te blijven waar wij aan
wezig behooren te zijn? Wij leven in
een land, waar niemand gedwongen
is, tegen zijn zin een royalistische de
monstratie bij te wonen. Maar dat een
officieele bijeenkomst een royalisti
sche demonstratie zou worden alleen
door de aanwezigheid van de Konin
gin, is een opvatting, die in wezen min
stens zoo royalistisch is, als die van
verheerlijkers van het koningschap."
Als het standpunt, door mr. Van Eek c.s.
ingenomen, zoo in de partij wordt veroor
deeld, n.l. als een plichtsverzuim, kan het
dan door diezelfde heeren worden kwalijk
genomen aan de niet-sociaal-democraten
in den Leidschen Raad, als dezen er geen
waardeering voor hebben, het niet kunnen
respecteeren?
't Is volkomen juist: Wat mr. v. Eek in
den Leidschen gemeenteraad heeft be
weerd „kan geen Nederlandsch sociaal-de
mocraat volhouden"! Hiervan moeten
wjj nota nemen.
-O—
De Kroonprins volgt hem op onder den naam van Leopold
NEERGESTORT VAN GROOTE HOOGTE.
Koning Albert van België is Zaterdag
middag door een noodlottig ongeval om het
leven gekomen.
Zaterdagmiddag is de Koning, alleen
vergezeld door zijn kamerheer, per anto
van het kasteel Laeken nabij Brussel ver
trokken om een tocht te maken naar het
gebergte Marche-les-Dames op eenige kilo
meters afstand van Namen.
Zooals hij gewoonlijk op dergelijke uit
stapjes deed, liet koning Albert zijn kamer
heer in de anto en ging tlleen het geberg
te in.
De kamerheer wachtte een uur. Toen de
koning toen nog niet teruggekeerd was,
ging hij er op uit om inlichtingen in te win
nen, Behalve de autoriteiten namen tal van
burgers aan het zoeken naar den koning
deel. Den geheelen Zaterdagavond duurde
het zoeken voort zonder dat men een spoor
van den koning vond. Te twee uur 's nachts
vond men het lijk van koning Albert aan
den voet der 200 m. hooge rotsen.
Het was baron Jacques de Dixmude, or-
donnance-officier van den koning, die de
gruwelijke vondst deed. Aan den voet der
rotsen, die zich daar ter plaatse ongeveer
200 meter hoog in de lucht verheffen, tus-
schen Namen en Marche-les-Dames, dicht
bij den oever van de Maas, werd het deer
lijk verminkte lijk van den Belgischen vorst
gevonden. Van vrij groote hoogte moet de
koning van de rotsen zijn gevallen. Op tal
van plaatsen op de rotsen werden bloed
sporen gevonden. Het hoofd van den ko
ning was nagenoeg geheel versplinterd.
Zijn neus werd op een uitstekende punt van
een rots gevonden.
Onmiddellijk werd het lijk door een
boschwacbter en een burger, die bij de
vondst aanwezig waren, in een auto neer
gelegd, waarin het stoffelijk overschot on
middellijk naar Brussel werd overgebracht.
Onmiddellijk na het vinden van het lijk
werd het gedeelte van den weg Namen
Marche-les-Dames tusschen den spoorweg
overgang en laatstgenoemd dorp afgezet.
Zondagochtend hebben het parket en de
burgemeester van Marche-les-Dames zich
naar de plaats van de ramp begeven om
een onderzoek in te stellen. Onjuist is het
bericht van een Brusselsch blad, dat het
lijk in de Maas zou zijn gevonden.
Het schilderachtigste plekje
van het Maasdal.
Het „Laatste Nieuws" meldt:
De plaats waar het ongeluk met den
koning is gebeurd, is een van de schilder
achtigste van het Maasdal, op een tiental
kilometer van Namen, langs den weg van
Namen naar Namèche, op het gehucht „Le
bon Vieux Dieu". Rechts van den weg
stroomt de Maas. Links verheft zich een
woeste rotsketen van waarboven men on
getwijfeld als in een diepen afgrond moet
neerblikken. De rotsen zijn ruim honderd
meter hoog en reiken van Beez tot Marche-
les-Dames. Boven, langs den rotswand, is
er eveneens een weg, de Chemin.du Point-
de-Vue, en die door de toeristen goed ge
kend is. Men heeft er een schitterenden
aanblik op de Maas, die majestatisch in de
richting van Hoei kronkelt. Er zijn geen
kalkovens en slechts weinig rotsontginnin
gen.
De procureur des konings, de heer Ver-
haeghen, de onderzoekrechters Philippart
en Dumoulin zijn aangekomen. Zij onder
zoeken de plaats van het ongeluk, om de
juiste toedracht te kunnen ontdekken.
Zal men hierin slagen?
Het lijk werd gevonden op ongeveer een
dertigtal meters van den straatweg Namen
Namèche,-op de helling van de rots, en op
een honderdtal meter van de rotspunt, van
weer hü is neergestort.
Wij beklimmen deze steile helling van
den rotswand, die langs den Maaskant is
begroeid.
Er zijn stokjes met vlakjes geplant, die
worden bewaakt door gendarmes, die den
weg afbakénen, welke door het lichaam
bij den val is gevolgd.
Geleidelijk geven wij ons rekenschap
van den tragischen, geweldigen dood.
Het lijk is in zijn val gestuit geworden
door een uitspringenden rotssteen op een
dertigtal meter van den weg. Hier ziet men
nog een gansch bebloede plaats, kleine her-
sensgedeelten en haarvlokjes die aan den
steen kleven.
De reconstructie van het
Parket.
Het Parket heeft het drama gerecon
strueerd. Uit het onderzoek is komen vast
te staan, dat de koning getracht zou heb
ben een ronden rots te beklimmen. Hij zou
toen gestruikeld zijn over een vastgevroren
steen, welke weggerold zou zijn en op het
hoofd van den koning zou zijh terecht ge
komen. Het lijk van den koning werd in
den spleet tusschen twee rotsen gevonden
des nachts om twee minuten over tyee. De
rots was niet zeer hoog, doch moeilijk te
bestijgen.
BELGIE VERNEEMT HET TREURIGE
NIEUWS.
Het land in rouw.
Eerst Zondagmorgen werd België opge
schrikt door het rampbericht, dat per radio
werd medegedeeld en in de kerken werd
afgekondigd. Over het geheele land luidden
de klokken ten teeken van rouw.
Extra edities der bladen werden uit han
den der verkoopers gerukt.
Van alle openbare gebouwen en van de
meeste particuliere huizen werd de vlag
halfstok geheschen. Alle schouwburgen in
den lande zijn gesloten tot een dag na de
begrafenis. De wedrennen van Stockel en
alle voetbalwedstrijden die gisteren zouden
plaats hebben, zijn afgelast.
Te Namen heeft de Bisschop van Namen
Mgr. Heylen, gisterenochtend in de kerk
het overlijden van den Koning medegedeeld
Het „Te Deum" dat ter gelegenheid van de
verjaring van de kroning van den Paus
zou plaats hebben, is afgelast. Het klaroen
geschal in de kazernes is tot een dag na de
begrafenis van den Koning, verboden.
De Koningin voorzichtig
ingelicht.
De Koningin werd op voorzichtige wijze
in kennis gesteeld van het fatale nieuws.
Eerst werd haar medegedeeld, dat den Ko
ning een ongeval was overkomen. Zondag
ochtend te zes uur was zij echter op de
hoogte van het gebeurde.
De ministerraad bijeen.
Zoodra het ongeluk bekend was, is de
Ministerraad in buitengewone zitting bij
eengekomen.
Het officieel constateeren van het overlij
den van Koning Albert geschiedde Zondag
middag op het kasteel Laeken.
Proclamatie der Regeering.
De Belgische regeering heeft de volgen
de door alle ministers onderteekende pro
clamatie tot de bevolking uitgevaardigd:
De Koning is dood.
Bij den aanvang van zijn 25e regeerings-
jaar, op het oogenblik, dat hij het minst kon
worden gemist door het vaderland, dat hij
heeft gered en dat hem omringde met een
verdubbelde genegenheid en eerbied en
meer dan ooit rekende op zijn kalme en
heldere wijsheid, te midden van de geva
ren van het oogenblik, kon 'n vreeselijk on
geluk België berooven van een staatshoofd,
waarop het trotsch was.
De droefheid der natie zal groot zijn.
Haar eerste gedachte zal een gedachte
zijn van onbegrensde dankbaarheid jegens
den koning, die, waardig opvolger van zijn
grootvader en van zijn oom, alle krachten
van zijn hooge intelligentie en alle bronnen
van zijn groot hart heeft gewijd aan den
dienst van België.
Het land heeft een gids verloren, een
steun, een onvergelijkelijk dienaar, die, in
vrede en oorlog alleen gedacht, gewerkt en
geleefd heeft voor het land. De dankbaar
heid van zijn volk omringt zijn stoffelijk
overschot en bereidt zijh naam een aurool.
Albert I was een staatsman en soldaat.
België zendt H M. den Koningin, de hulde
zyner diepe bedroefdheid als de eenige ver
zachting voor haar droefheid.
Het stelt zijn hoop op den prins erfge
naam der drie groote koningen, die het va
derland gesticht, vergroot en gewaarborgd
hebben; hij zal met de hulp der Voorzie
nigheid van werk van zijn doorluchtigen
vader willen voortzetten en de taak tot
een goed einde brengen, die deze zoo prach
tig vervolgd heeft in de erlijke uitoefening
zijner rechten en plichten volgens de grond
wettelijke prerogatieven.
Donderdag begrafenis.
In den ministerraad, werd bovendien be
sloten, dat de uitvaartplechtigheden van
den overleden koning zullen plaats hebben
volgens het vastgestelde protocol, dat ook
heeft gediend bij de begrafenis van Leo
pold II.
De begrafenis is vastgesteld op Donder
dag as.
De oud-strijders zullen met bun vlaggen
een haag vormen langs den weg, welke de
stoet zal volgen.
Aan het graf van den Onbekende Soldaat
zal de lijkstatie stil houden en één minuut
volledige stilte in acht nemen.
Het stoffelijk overschot van den vorst zal
op een affuit van een kanon worden ver
voerd. Alle vaandels en standaarden der
regimenten, ook die der ontbonden regi
menten, welke in het Legermuseum zijn on
dergebracht, zullen worden meegevoerd in
den lijkstoet.
Verdere bijzonderheden over de indeeling
en samenstelling van den stoet zullen later
worden medegedeeld.
Inhuldiging van den nieuwen vorst.
Ook werd in den ministerraad vastgesteld
dat de inhuldiging van den nieuwe vorst,
Koning Leopold III Vrijdag as. zal plaats
vinden. Kroonprins Leopold is geboren op
3 November 1901. Tot zijn eedaflegging zal
het uitvoerend bewind worden waargeno
men door de ministers.
Prins Leopold, als Leopold III, thans ko
ning van België, die in Zwitserland ver
toeft, is Zondagavond in Brussel aangeko
men, begroet door de leden der regeering.
Prins Karei, die in Ostende vertoefde, is
reeds Zondagmiddag op het kasteel te
Laeken gearriveerd.
Zondagmiddag kondigde een salvo van
101 kanonschoten, die elk cinder met 30 se
conden opvolgden, den dood des konings
aan.
Aan Prinses Marie José, die zich te Na
pels bevindt, werd gistermorgen de droeve
tijding medegedeeld.
De overbrenging van het stoffelijk
overschot.
De overbrenging van het stoffelijk over
schot van Laeken naar Brussel zal worden
toevertrouwd aan de Vereenigimg van oud-
BUITENLAND.
Tragische dood van koning Albert van
België. (1ste blad).
Hitier heeft verklaard, dat de uitspraak
van de rechtbank inzake de drie Bulgaren
wordt uitgevoerd. (4de blad).
En verklaring van Engeland, Frankrijk
en Italië inzake Oostenrijks onafhankelijk
heid. (4de blad).
Opnieuw een schietpartij!je te Weenen.
(4de blad).
BINNENLAND.
op leger en vloot. (4de blad),
op leger en vloot. (1ste blad).
Instelling van een Crisis-Arbitrage-Com
missie. (Laatste Berichten).
Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland
hebben voorstellen ingediend tot herzie
ning van de salarisregeling voor het pro
vinciaal personeel. (4de blad).
Aan de erkende bewerkers van matriet
zal voor het snijden en schoonmaken van
de rietgorzen steun worden verleend uit
het Landbouw-Crisisfonds. (4de blad).
Tegen het volgend jaar is een algeheel
verbouwverbod te wachten voor aardappe
len, die vatbaar zijn voor wratziekte. (4de
blad).
Historisch kerkje te Muiderberg uit het
jaar 1316 door brand verwoest. (Gem. Ber.,
3de blad).
Branden te Oss en Uden. (Gem. Ber^
3de blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
v. Belle wint het wereldkampioenschap
biljarten cadre 45/2. (2de blad).
De districtswedstrijden van den K. N.
V. B. (2de blad).
De voetbalcompetities brengen thans be
slissingen. (2de blad).
strijders en zal heden geschieden tegen het
invallen van den avond.
Het lijk van den koning is geplaatst in de
koninklijke slaapkamer, die uitzioht geeft
op het park van het kasteel. De koning ligt
te bed, het hoofd in verband, in khaki-uni
form, het groot-kruis der Leopoldsorde op
de barst. Drie Aides de Champ, de hoofd
aalmoezenier, en twee religieuzen houden
de wacht bij het lijk.
ROUWBEKLAG.
Reeds in den loop van Zondagochtend
werden uit alle deelen van de wereld deel-
nemingsbetuigingen ontvangen. Koningin
Wilhelm in a en de Nederlandsche regeering
behoorden tot de eersten, die van hun deel
neming getuigden. De President der Fran-
sche Republiek, de Koning van Engeland,
de Duitsche regeering, de President der
Vereenigde Staten en vele andere staats
hoofden en regeer ingen hebben reeds Zon
dagmorgen hun condoléance betuigd.
Doumergue, minister-president van
Frankrijk begeeft zioh heden met de minis
ters Herriot en Tardieu naar Brussel om
het stoffelijk overschot te begroeten. Presi
dent Lebrun van Frankrijk zal persoonlijk
de begrafenisplechtigheid bijwonen. Hij zal
vergezeld zijn van de ministers Barthou en
Piétri.
H.M. Koningin Wilhelmina zal zioh bij
de teraardebestelling van Koning Albert
van België, laten vertegenwoordigen door
Z.K.H. Prins Hendrik der Nederlanden met
gevolg.
Voor het Koninklijk Paleis te Brussel was
gisteren een ontzaglijke menigte verzameld.
I tientallen auto's reden den geheelen dag af
en aan.
I Gisterochtend om kwart voor elf arri-
I veerden de verschillende ministers voor de
ambtswoning van den minister-president.
In het Koninklijk Paleis lag een register
ter teekening, waarvan door velen, die hun
rouwbeklag kwamen aanbieden, gebruik
werd gemaakt.
De klokken van de torens van Antwerpen
zullen tot aan de begrafenis drie uur per
dag luiden, nJ. van aoht tot negen, van
twaalf tot één en van zeven tot acht uur.
Het klokkespel zal verder buiten werking
worden gesteld.
De muziekuitzendingen van den Belgi-