25ste Jaargang
WOENSDAG 13 DECEMBER 1933
No. 7685
Sb Gcki6elie0<>u^cml
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNtftiENlSPRiJS bedraagt bij Tooraittetaüng:
Voor Leiden 19 cent per weekJ 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bjj
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS EEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen word»
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten noogste 3U wodraen, v/aarïn be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE
BLADEN.
BEGROOTINGEN VAN SOCIALE
ZAKEN EN VAN FINANCIEN
(Van onzen parlementairen medewerker).
De Kamer heeft gistermiddag de begroo
ting van sociale zaken z. h. s. aangenomen.
Mimster Slotemaker wees er op, dat
wij voor instandhouding van onze sociale
voorzieningen niet beter kunnen doen dan
streven naar een sluitende begrooting.
Door de S.D.A.P. was een motie inge
diend. De socialistische motie vroeg aller
eerst, dat het bekende bedrag van 46 mll-
lioen, dat het Rijk beschikbaar stelt voor
bijdrage in de werkloozensteun, zoo nood;g
zou worden verhoogd. De minister stond
hier afwijzend tegenover: de regeering be
schouwt genoemd bedrag wel degelijk als
een fixum. Het tweede deel der motie ver
langde uitsluiting van de mogelijkheid van
verlaging der steunnormen. Minister Slote
maker zeide, dat niemand kon wecen wat
de toekomst nog zou brengen. Hij zou zich
echter inspannen tot het uiterste om met de
bestaande steunnormen te kunnen rond
komen. De motie van den heer Drees ver
wierf na deze verklaring slechts de stem
men van de socis, de communisten,'Snee
vliet, van Houten, bij welk gezelschap zich
ditmaal nog de katholieken Steinmetz en
IJsselmuiden voegden.
De regeering hoopt verder met het be
schikbare bedrag meer dan vroeger te kun
nen doen. Er zijn werkelijk ook beroeps-
werkioozen. En voor dezulke is het drin
gend noodig, dat de controle wordt ver
scherpt. Een ander methode, om het be
schik Dare productiever aan te wenden, is
het brengen van wijziging in de methode
van werkverschaffing. Deze zal minder
centraal moeten geschieden. Bovendien zui
len bij het kiezen van objecten voor de
werkverschaffing speciaal die moeten wor
den gekozen, waar het bedrag aan loon
groot en dat voor materialen zoo klein mo
gelijk is. Dat er bij het stempelen een ze
kere decentralisatie gewenscht is, gaf de
minister den heer Duymaer van
Twist (A.R.) gaarne toe. Gevallen, zoo
als de heer Loerakker (R.K.) bij inter
ruptie noemde, dat iemand moet gaan stem
pelen 20 K.M. van zijn woonplaats, zijn in
derdaad onjuist, maar aan den anderen
kant is een zekere centralisatie noodig met
het oog op de controle. Het verleenen van
stempelverlof om de werkloozen eens een:-
gen tijd in een andere atmosfeer te doen
ademen denk b.v. aan retraites en bede
vaarten zal de minister van sociale za
ken gaarne bevorderen. De kwestie door
mej. Me ij er (R.K.) op het tapijt gebracut
dat namelijk bij de bepaling van het
steunbedrag rekening moet worden ge
houden met het feit of het gezin bestaat
uit kleine of groote kinderen zou de mi
nister nader onderzoeken. Den heer Loerax -
ker kreeg de toezegging, dat de kwestie
of het bestaande steunbedrag niet wat be
ter kan worden verdeeld in dien zin, dat
de groote gezinnen wat meer, de kleine wat
minder krijgen, in ernstige overweging is.
Eenige discussie ontspon zich nog over
de post van 200.000.uitgetrokken voor
zedelijke en moreele steun aan de werkloo
zen. Mevr. Bakker-N or t (VJD.) vroeg
de speciale aandacht voor het werklooze
meisje. De heer Smeenk (A.R.) wees
terecht op het groote belang der cursussen
voor werkloozen, speciaal de jeugdigen on
der hen en hij drong er sterk op aan, dat
het bedrag van 2 ton niet als limitatief zou
worden beschouwd. De heeren Drop (S.D.
AP,) en Snoek Henckemans (C.H.)
sloten zich hierbij aan. De minister
wees er op, dat wij drie manieren van hulp
verleen ing kennen aan jeugdige werkloo
zen: het inrichten van kampen, waarvoor
de regeering een steun verleent van zeven
en een halve ton, de werkverschaffing en
het inrichten van cursussen en dg. Voor
deze laatste geeft de regeering per jaar een
subsidie van ƒ3.50 per persoon. De minis
ter meende in 1934 met het uitgetrokkene
best te kunnen rondkomen, maar beschouw
de deze twee ton niettemin niet als een
fixum. De vraag van mej. Meijer betreffen
de de verstrekking van steun in natura
werd door den minister beantwoord met
de opmerking, dat het verstrekken van
aardappelen hierop had de katholieke af
gevaardigde vooral aangedrongen heel
wat me*r moeilijkheden oplevert dan de
verstrekking van vleesch en groenten. Den
heer van Houten, die gevraagd had, om een
extra-uitkeering aan de werkloozen van
50.per gezinshoofd en 10.— per niet-
verdienend kind, werd door den minister
knock out geslagen door de becijfering, die
hem werd voorgelegd: de kosten van dit
alles zouden zes millioen bedragen. De
christen-democraat, die dit alles had ge
vraagd met een beroep op het woord van
Jezus zelf, werd door den heer Slotemaker
een lesje gegeven in Bijbelexegese. De be
treffende passage slaat namelijk niet, aldus
de minister, op den plicht van de Over
heid, maar op die van de individueel per
sonen. Belangrijk was ook de vraag, wat
er gedaan wordt met het steunbedrag, in
dien de Kerk, de diaconie e.a. bijspringen.
Betreft het een regelmatige steun, dan
wordt dit bedrag voor 2/3 van het steun
bedrag uitgetrokken. Betreft het de voor
ziening in noodgevallen, dan wordt deze
steun niet afgetrokken. Overigens mag vol
gens het oordeel der regeering de steun
regeling niet gebruikt worden, om de thans
bestaande loonen te verhoogen. Bij het kie
zen van werkobjecten moet er naar ge
streefd worden deze niet aan het particu
liere bedrijfsleven te onttrekken. Wat even-
tueele loontoeslagen aan ondernemers be
treft, het bezwaar is hier, dat de controle
zoo moeilijk is. Men zal hiervoor een goed
gekozen proef moeten nemen. Wat de toe
standen in de centrale werkverschaffings
kampen betreft, hier is sterk overdreven.
In principe zijn deze kampen niet ge
wenscht, maar noodzakelijk als toetsings- j
middel. Van achter de regeeringstafel deed
de minister de ernstige waarschuwing hoo-
ren, dat de arbeiders, die gehoor geven
aan de opruiende taal van een de Visser,
met groote gestrengheid tot rede zouden
worden gebracht. Wij vermeldden reeds,
dat minister Slotemaker, die zijn begroo
ting met talent heeft verdedigd, deze z. h.
s. zag aangenomen.
Daarna kwam in behandeling Hoofdstuk
VII B, Financiën. De heer van Voorst
tot Voorst (R.K.) merkte op, dat, in
dien de landelijke eigendommen in de ver
mogensbelasting zouden worden aangesla
gen volgens de gebruikswaarde en niet voi-
gens de verkoopwaarde, vrijwel geen ver
mogensbelasting door de betreffende perso
nen zou worden betaald. Liefst zou deze
afgevaardigde landelijke eigendommen ge
heel van deze belasting vrijstellen zooals
in Duitschland, maar subsidiair stelde hij
zich tevreden met een aansiag volgens de
gebruikswaarde. Bovendien drong hij aan
op meer menschelijkheid bij de fiscus bij
de inning der grondbelasting. Hij klaagJe
verder over de te hooge aanslagen van dc
belastinginspecteurs, die de opbrengst van
boerderijtjes, die zelf geen behoorlijke
boekhouding hebben, moeten schatten. Ver
der meende hij, dat de personeele belas
ting van landgoederen veel te hoog is: ge
volg is, dat in Gelderland meer dan de
helft der kasteelen leegstaat. De heer
IJzerman (S.D.A.P.) hield zijn jaar
lij ksch pleidooi voor de opheffing van het
bankgeheim. De heer van Poll (R.K.)
sloot zich hierbij aan. Deze afgevaardigde
toonde zich verder zeer bezorgd voor de
-kapitaalvlucht. De rechtsgrond om deze
tegen te gaan was volgens den heer van
Poll hierin gelegen, dat persoonlijke rijk
dom steeds werd bereikt door middelen,
die de volksgemeenschap heeft geboden.
Ook de heer Westerman (Nat. Herstel
wees op het euvel van de kapitaalvlucht,
dat de minister, volgens hem, te licht telde.
Toonde de heer van Poll een groote waar
deering voor de landarbeiderswet, waarvan
het systeem is aan den arbeiders een eigen
„plaatsje" te verschaffen, de heer van
der Sluis (S.D.A.P.) noemde deze wet
een ramp voor de betrokkenen. De heer J.
ter Laan (S.D.A.P.) drong er bij den mi
nister op aan de belastingontduikers gere
geld achter hun vodden te doen zitten. De
minister mr. Oud merkte t.a.v. de ophef
fing van het bankgeheim op, dat iets, wat
belasting-technisch goed is, dikwijls moet
worden nagelaten wegens de economische
bijwerkingen. Dit ook is hier het geval. De
economische nadeelen van een dergelijke
op heffing, tenzij deze internationaal plaats
heeft, zijn zeer ernstig. Ook de minister ziet
het vraagstuk van de kapitaalvlucht als een
zeer ernstig probleem, maar een oplossing
is niet zoo makkelijk. Verder beperkte de
bewindsman zich tot het toezeggen van
ernstige overweging etc. De heeren Bak
ker (C.H.) en Amelink (A.R.) be
spraken nog een aantal personeelskwesties,
waarna ook deze begrooting z. h. s. werd
aanvaard.
Het polit'eke drama in de
rechtzaal
De kanonnenkoning getu'gt
OPHEFFING GEZONDHEIDS
COMMISSIES.
De Eerste Kamer heeft hedenochtend het
wetsontwerp tot opheffing der Gezondheids j
commissies aangenomen met 27 tegen 11
stemmen (soc.-dem. en prof. van Embden).
De S.S.-verdediger legt zijn
taak neer
MUNCHEN—GLADBACH 11 Dec. '33.
(Van onzen bijzonderen correspondent).
Het proces tegen prof. Dessauer trekt
met den dag meer belangstelling. Ook het
aantal journalisten is veel grooter dan in
de eerste dagen. Ook thans komt de groo
te politieke beteeltenis van dit proces
steeds sterker op den voorgrond getreden,
en wel zoo duidelijk, dat advocaat dr.
Eberhardt uit Frankfort het onomwonden
heeft gezegd: „dit proces neemt dusdanige
politieke vormen aan, dat ik niet langer
de verdediging op mij kan blijven nemen".
Hij scharrelt dan ook al zijn paparassen
bij elkaar en verdwijnt uit de rechtzaal.
Eerst werd de verdediger van Dessauer
Advocaat Kleefisch gevangen genomen en
zijn opvolger de S.S.-man Eberhardt legt
de verdediging neer!
Dat is rechtspraak in den machtstaat!
De beide andere advocaten staan nu
voor een moelijke taak!
De politieke beteekenis spreekt nog te
n?eer gesproken over het feit, waarover
werd. Immers er werd heel den dag niet
meer gesproken over eht feit, waarover
prof. Dessauer is aangeklaagd, maar over
zijn verhouding t0! Ir. Mühlon, die wegens
hoogverraad zich de'naat van heel Duitsch
land op den hals heaft gehaald. Dr. Mühlon
was ontegenzeggelijk een man met een on
gemeen scherp verstand en kolossale ta
lenten. Vanuit het Minister van Buiten-
landsche Zaken kwam hij bij de firma
Krupp, waar hij na korten tijd lid werd
van de directie dezer groote fabrieken. In
dit verband trad vandaag als getuige op
Staatsraad Krupp von Bohlen, die onom
wonden toegaf, dat dr. Mühlon een geniaal
mensch was, die. grooten indruk op iemand
maakte en die over buitengewone eigen
schappen beschikte: anders was hij trou
wens geen lid geworden van de directie
der firma Krupp, wier volste vertrouwen
hij genoot. In Mei 1915 werd dr. Mühlon
zenuwziek en gaf aan de directie te ken
nen, dat zijn levenstaak niet in de indus
trie lag. In latere jaren schreef Mühlon in
oogenblikken van geestelijke depressie een
boek, waarin hij Duitschland de schuld gaf
van den wereldoorlog. Dat was natuurlijk
een geweldige sensatie, waardoor de be
langen van Dutischland tegenover de bui
tenwereld ernstig werden benadeeld. Krupp
von Bohlen was de meening toegedaan, die
ook tevoren door prof. Dessauer was ver
kondigd, dat het boek niet de opvattingen
van Mühlon zelf weergeeft. Het boek is
zeker vervalscht. Wel heeft Mühlon later
in 1916, toen heel Duitschland honger leed,
heel de graanoogst uit Roemenië naar
Duitschland laten brengen en hij heeft zeer
veel gedaan voor de zwakke Duitsche kin
deren, maar herroepen had hij zyn wer
ken niet. Eerst in de laatste dagen is het
Krupp von Bohlen ter oore gekomen, dat
Mühlon tegen de Entente gezegd zou heb
ben: „Duitschland moet op de knieën. Zet
de oorlog voort: de revolutie staat in
Duitschland voor de deur en dan is Duitsch
land verpletterd!"
Als Krupp von Bohlen niet wist dat
Mühlon dergelijke uitlatingen zou gebe
zigd hebben, is het ook mogelijk, dat prof.
Dessauer, die Mühlon drie of vier maal in
Zwitserland ontmoet heeft, toen Dassauer
daar telkens geopereerd werd, niet op de
hoogte is geweest van de juiste gedragin
gen van zijn ouden schoolkameraad.
Twee vertoornde officieren.
Na dit getuigenverhoor brak de volheid
van den toorn der beide Officieren van
Justitie over prof. Dessauer los. Hun ge
moederen waren zóó verhit en de politieke
hartstocht had hen dusdanig opgezweept,
dat zij beiden, heftig schreeuwend en druk
gesticuleerend, tegelijkertijd allerlei be
schuldigingen naar het hoofd van prof.
Dessauer slingerden, waarvoor echter al
leen krachttermen maar geen bewijzen
werden aangevoerd. Prof. Dessauer (die
heel zijn leven in dienst der lijdende
menschheid heeft doorgebracht) zou geen
echt patriot zijn en zou de revolutie heb
ben voorbereid en aan den opbouw van
den vorigen Marxistischen staat hebben
meegewerkt!
Is dat nu een politiek proces of niet?
De president van de rechtbank trachtte
de aanklagers een weinig te kalmeeren,
maar de politiek lag er zoo dik bovenop,
dat de Nationaal Socialisten, die zich in
grooten getale in de zaal bevonden, open
lijk door hun bravo-geroep of gebrom hun
goedkeuring of misnoegen over hetgeen
verhandeld werd te kennen gaven. In Hol
land zou de publieke tribune onmiddellijk
ontruimd zijn, maar hier is alles mogelijk!
Prof. Dessauer verdedigt zich dapper: ik
heb alleen als Katholiek en Cenrtumsman
gewerkt en daarom zit ik hier!
Uit het getuigenverhoor is tot nog toe
niets bezwarends voor prof. Dessauer ge
bleken. Integendeel, menschen, die jaren
lang in relatie met prof. Dessauer stonden,
verklaren, dat zij nooit gehoord hebben
dat Dessauer zich on-Duitsch gedragen
heeft.
Prof. Dessauer heeft zich vergist in den
persoon van Mühlon, maar dat hebben an
deren, wien het niet kwalijk genomen
wordt, o.a. Krupp von Bohlen ook gedaan.
Het proces heeft vandaag ongetwijfeld een
hoogtepunt bereikt en de Officier van Jus
titie heeft het masker laten vallen. De
Duitsche Katholieken worden als landsver
raders beschouwd. In dit verband vesti
gen wij er de aandacht op, dat de Gouwlei
der van de N. S. D. A. P. uit Dusseldorf
al diegenen als landverraders heeft ge
brandmerkt, die voor de Katholieke pers in
Duitschland durven strijden. Hiermee zijn
thans ook de Bisschoppen bedoeld, die gis
teren een kort maar krachtig herderlijk
schrijven van den kansel hebben doen
voorlezen, waarin zij het recht opeischen
om door de eigen Katholieke pers het gods
dienstig en cultureel leven der geloovigen
op te voeden en te ontwikkelen. Dit schrij
ven was per koerier aan de geestelijkheid
bezorgd. De kranten die den oproep der
Bisschoppen publiceerden, zijn verboden!
Te veel idealen bij den student
Hebben de tegenwoordige universiteits
studenten niet wat veel idealen bij wat
weinig werkelijkheids-zin? Een geestig
schrijver in de Nijmeegsche „Vox Caroli
na", wedijverend in talent met den roem-
waardigen „Klikspaan" schildert ons als
volgt het nieuwe studenten-type:
„Homeson, Johannes Homeson, class,
stud., moet geacht worden als zooda
nig te zijn mislukt. Hij kwam uit een
boerendorp, en liet zich in onze Uni-
versitas een ruimere cultuur aanme
ten. Hij kocht zich een plusfours, 'n
hoogen hoed en 'n smoking. Binnen 3
dagen was hij populair. Er was geen
bijeenkomst, geen vergadering, geen
uittocht, "geen huldiging, of Homeson
was er bij. Niemand scheen zóózeer be
trokken bij de Universitaire belangen
als Homeson.
Twee jaar lang verzorgde hij een
eigen rubriek in de „Vox Carolina".
Het was de meest opstandige en te
vens de gretigst gelezen rubriek. Hij
schreef over alle verschijnselen in de
Academische wereld, en de ondergrond
van zijn pennevruchten betrof altijd
een onderzoek naar de verhoudingen
tusschen mensch en geleerde, student
en studenten, wetenschap en leven,
ideaal en ontgoocheling. Hij legde een
ziekelijke belangstelling aan den dag
voor het particuliere leven van profes
soren en voor den zwarten kant van
het studentenleven. Hij vereenigde een
pathologischen drang naar levensana
lyse met een goedgeschoolden kijk op
de theologische synthese. In zijn meest
zinnelijke dagen schreef hij wonder
baarlijke artikelen op gebied van apo
logie, en elk van zijn stukken was ge
ïnspireerd op 'n motto, opgediept uit
'n magistraal boek van een of ande
ren grooten schrijver. Hij scheen bui
tengewoon thuis te zijn in alle groote
publicaties van de cultuurhistorie, en
elke levens-visie van een of anderen
denker scheen zijn onontneembaar be
zit Boemelen deed hij radicaler, ste
viger en consequenter dan wie ook en
toch bad niemand vuriger dan hij in
een Academische mis voor den bloei
der Universitas Catholica. Tot een
vruchtbaar tentamen heeft hij het ech
ter nooitgebracht.
Hij was de levende paradox en de
clown van onze studentenwereld. Be
mind en gehaat, geprezen en bespot,
doch onmisbaar en een stuk van ons
allen. Bij zijn heengaan zijn er tra
nen.... gelachen en geschreid".
In deze parodie is het portret getroffen
van een type: de man, die uit idealis
me verzuimt, aan zijn ideaal te
beantwoorden. Dit type is tegen
woordig, ook buiten de studentenwereld,
niet zeldzaam, merkt de „Tijd" hierbij ad
rem op.
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
De nieuwgekozen Duitsche Rijksdag voor
het eerst bijeen. Een zitting van 10 minu
ten. (2de blad).
Nog geen directe onderhandelingen tus
schen Duitschland en Frankrijk. (2de blad)
De rust keert in Spanje terug. (2de blad)
BINNENLAND.
De Tweede Kamer heeft de begrootingen
voor sociale zaken en financiën aangeno
men. (1ste blad).
Roofoverval op een oude vrouw te Gors-
sel. (Gem. Berichten, 3de blad).
Doodelijk ongeluk te Doesburg. (Gem.
Ber., 3de blad).
Door de gladheid reden gisteren acht
auto's in het Hoendiep. (Gem. Ber., 3de
blad).
Spoorwegongeluk bij Simpelveld. (Gem.
Ber., 3de blad).
Scheepvaart op het IJsselmeer ge
stremd. (Laatste Berichten).
KAMER VAN KOOPHANDEL EN
FABRIEKEN VOOR RIJNLAND.
De heer G. MOLKENBOER, onder-voor
zitter der Kamer en Voorzitter van het
klein bedrijf die is afgetreden.
De Kamer van Koophandel en Fabrie
ken voor Rijnland kwam gisteravond in
openbare vergadering bijeen.
De voorzitter, de heer D. ten Cate Brou
wer, opende de vergadering, waarna de
notulen werden, goedgekeurd.
Ingekomen was een schrijven van het
Ministerie van Binnenl. Zaken in ant
woord op een vraag van de K. v. K. in
zake de herleiding van de koers van het
Pond Sterling bij berekening van invoer
recht bij postpakketten. Geklaagd was, dat
voor dit invoerrecht het „volle pond" ge
rekend werd. Geantwoord werd, dat in het
algemeen het invoerrecht berekend wordt
naar dë koers te Amsterdam op den dag,
dat de koop een aanvang neemt. Wanneer
op een postpakket echter de datum van
koop niet voorkomt, gaan de Posterijen
er toe over het Pond tegen de volle waar
de te berekenen. Het beste is, dat firma's,
die de postpaketten uit Engeland gezon
den krijgen, er voor zorg dragen dat de
waarde op de douane-verklaringen in Ne-
derlandsche munt wordt ingevuld óf er
voor zorg te dragen, dat de datum van
koop op de douane-verklaring voorkomt.
Naar aanleiding van de klacht, in de
vorige vergadering geuit, over een minder
snelle bediening der stadstelefoon, was
een schrijven ingekomen van den directeur
der P. T. T., dat aan deze klacht alle aan
dacht zal worden geschonken.
Aan de Vereeniging v. d. Chr. Handeldr.
en Industr. Middenstand te Katwijk werd
een medaille ad 15.toegekend veer een
te houden winkelweek.
Van „Muskator" te Oude-Wetering was
een klacht ingekomen over de contingen-
teering van afvalproducten van oliehou
dende zaden. Aangezien dit adres nog niet
in het bureau der Kamer was besproken,
