ZATERDAG 9 DECEMBER 1933 DE LEIDSCHE COURANT DERDE BLAD PAG. 9 DE AFGELOOPEN WEEK IN HET BUITENLAND AMERIKA LYNCHT WEER, MAAR NU HET „DRANKVERBOD**. DE SALON-BOLSJEWIEK LITWINOF. MUSSOLINI'S EISCHEN IN ZAKE EEN REORGANISATIE VAN DEN VOLKENBOND. DE „STABIELE" FRANSCHE REGEERING EN DE MOEILIJKHEDEN IN SPANJE. Nat Amerika. Sint Nicolaas heeft i in de Vereenigde Staten van Amerika „drank" gereden. De lang verwachte op- j heffing van het drankverbod is Dinsdag 5 December een feit geworden, dat plecntig is afgekondigd en op toepasselijke wijze is gevierd. In New York heeft de viering op echt Amerikaansche wijze plaats gevon den en wel door het „lynchen" van het drankverbod. Aan een hooge paal in Broad way had men een figuur opgehangen, die het drankverbod voor moest stellen en zoo dra het bericht bekend werd, dat de laat ste staat, n.1. Utah, „nat" was geworden, waardoor het verbod algemeen was opge heven, haalde men de „prohibition" naar beneden, legde de pop in een doodkist en voerde het heele zaakje, getrokken door een kameel, door de straten van New York. Het „verbod" was dood, Amerika werd weer „nat". En menige Amerikaan demon streerde deze „nattigheid", door zich een „nattigheidje" door het keelgat te gieten. Misschien had hij het den dag te voren en weken en maanden tevoren ook wc* gedaan, maar toen was het een onwettig glaasje, nu is het wettig. Waarschijnlijk is het aan de enorme smokkelarij, waardoor ondanks de wet overal sterke drank kon worden verkre gen, te danken geweest, dat zich geen bij zondere drankorgieën hebben voorgedaan. Gevallen van openbare dronkenschap kwa men niet meer voor dan anders en van een algemeene epidemische haarpijn was den anderen dag niets te bespeuren. Het spreekt natuurlijk vanzelf, dat er nu meer gedronken zal worden dan tijdens de vigeur van het drankverbod en daarom stelden heel wat landen, die een of ah der „drankje" als hun speciale nationale in dustrie brouwen, erg veel belang in de op heffing der droogte. Schotsche whiskey, Fransche en Duitsche wijnen, Hollandsche jenever, Russische wodka enz. enz. lag klaar voor de leverantie. Maar Roosevelt stak daar een stokje voor en contingen teerde direct de drankinvoer, tot groote vreugde van de dranksmokkelaars, die zich reeds in hun lucratief bestaan bedreigd waanden. De Amerikaan, die drinken wil, zal moeten betalen. Sa 1 on-bolsjewiek. Litwinof, de reizende ~ovjet-diplomaat, heeft Amerika te vroeg verlaten om het feest der bevrij ding mee te maken. Hij zat reeds te Rome te praten met Mussolini of met den Ita- liaanschen koning. Wié zou het vroeger voor mogelij1' heb ben gehc-.'en, dat een bolsjewiek, die in aller oogen toch niets meer was dan een ongeschoren, ongeknipte en ongelikte dol leman, gezellig zou gaan keuvelen met een dictator of zelfs met een „burgerlijke" ko ning? De revolutiemakers van voorheen z'jn thans evenwel nette menschen geworden, die toonen, dat zij het met de driewerf ver maledijde kapitalistische maatschappij best kunnen vinden. Litwinof heeft goede zaken gemaakt in het land van den zij het ietwat verzak ten dollar en ook in Italië heeft het naar allen s;v?;- aardig geboterd. Alleen met den Paus lukte het niet; de salon-bolsje wiek is niet ten Vaticane ontvangen. ..Volkenbondsr?organisati.>. Zooals verleden week verondersteld werd, is één van de hoofdpunten, waarover het gesprek tusschen Litwinof en Mussolini ge- loopen heeft, wel degelijk geweest de re organisatie van den Volkenbond. Vlak na het vertrek van den Sovjet-minister is een belangrijke zitting van den Grooten Fas- cistischen Raad gehouden, waarna het be sluit van Italië bekend gemaakt werd, om slechts in den Volkenbond te blijven in dien deze grondig zou worden gereorgani seerd. Er is niet met zooveel woorden by ge zegd, waaruit die grondige herziening moet bestaan. Maar toch kan men aan de hand van menige uitlating van Italiaansche zij ie wel nagaan, hoe men zich te Rome de re organisatie van den Bon denkt. In groote lynen komen de verlangens hierop near: Men wil den invloed der groote mogendhe den in den Volkenbond versterken, omdat ook haar verantwoordelijkheid voor den vrede het grootst is, en men wil, in nauw verband hiermee, de Bondsmethoden ver eenvoudigen. De versterking van den invloed der groo te mogendheden wil men in eerste instan tie bereiken door een belangrijke inkrim ping van den Bondsraad. Daarin zitten teveel kleine mogendheden, die elk besluit kunnen verhinderen, door tegen to stemmen, daar steeds éénstemmig heid vereischt wordt. Rome wenscht een soort dictatuur van de zeven groote mogendheden, n.l. Enge land, Frankrijk, Italië, Duitschland, Rus land, Amerika en Japan, die onder elkaar den vrede zullen waarborgen. De kleintjes kunnen dus meeloopen, maar hebben niets in te brengen. Frankrijk voelt niets voor deze organi satie, omdat het wel inziet, dat aan z'n overwegende positie welke het nu heeft tengevolge van zijn vriendjes onder de kleine mogendheden verdwijnt als sneeuw voor de zon. Bovendien wenscht Rome den Volkenbond los te maken van de vredesverdragen van Versailles. De hui dige Volkenbond is eigenlijk in opzet niets anders dan een garantie voor die vredes verdragen en door den Bond uit de in vloedsfeer van Versailles vandaan te ha len hoopt Mussolini Duitschland tot terug keer te bewegen. Geen wonder dat de Fransohe regeering reeds als haar standpunt heeft laten be kend maken, dat zij slechts in een derge lijke reorganisatie zal toestemmen, als alle anderq leden van den Bond er voor zijn. Hetgeen gezien de achteruitzetting der kleine mogendheden een onmogelijke "voor waarde is, welke gelijkstaat met een afwij zing. Intusschen staat er nog niets vast en is de door Rome geëischte reorganisatie nog een voorwerp van onderlinge onderhande lingen. Engeland is wat toeschietelijker; het er kent althans dat reorganisatie ge wenscht is en dat er een methode moet gevonden worden om de mogendheden, die een groo- tere verantwoordelijkheid bezitten, dien overeenkomstig ook meer autoriteit en in vloed moeten hebben. Dat lykt ons ook inderdaad juist. Men kan het als klein land zooals ook Ne derland is betreuren, als zijn invloed achteruit gaat, doch dit offer moet gebracht worden, wil men het heele instituut red den. Welke waarde heeft de Volkenbond tot nu toe gehad? Of liever wat voor kracht is er van hem uitgegaan in de afgeloopen jaren? En welke waarde zal hij hebben, indien ook nog Italië zijn lidmaatschap opzegt? Nieuweregeeringen. In Frank rijk is de nieuwe regeering-Chautemps nog altijd aan het bewind en het ziet er naar uit of zy haar leven werkelijk nog een paar maanden zal kunnen rekken. Dat wil voor Frankrijk al heel wat zeggen, want vooral in het laatste jaar is van eenige stabiliteit geen sprake geweest. Van den anderen kant moet men echter ook toege ven, dat Tardieu gelijk had, toen hy op een verwijt, dat hij maar steeds de eene re geering na de andere mee om hals hielp brengen, antwoordde: Wij brengen steeds dezelfde regeering ten val! Vergelijk maar eens het volgende overzichtje: Op 18 December 1932 werd gevormd het ministerie: Paul Boncour, Daladier, Sar raut, Chautemps, Bonnet welk ministerie werd op gevolgd dóór het kabinet: Dala dier, Paul Boncour, Sarraut, Chautemps, Bonnet, dat weer gevolgd werd door het kabinet: Sarraut, Chautemps, Bonnet, Dala dier, Paul Boncour, weer gevolgd door het kabinet Chautemps, Sarraut, Bonnet Da ladier. Het eerstvolgend ministerie zal dus lo gisch zijn: Bonnet, Chautemps, Sarraut, Da ladier, Paul Boncour. In Spanje dreigt binnenkort ook weer een nieuwe regeering te zullen komen, als gevolg van den uitslag der verkiezingen, welke een sterke afwijking naar rechts te zien hebben gegeven. Daar echter de rechtsche groepen geen absolute meerderheid hebben, zal er een regeeringsmeerderheid gevonden moeten worden in samenwerking met andere groe pen. Gemakkelijk is dat niet en wij kun nen besluiten met wat de „Msb.' schreef over den toestand in Spanje: „Spanje staan nog zware uren te wach ten. Hoe de toestand zich zal ontwikkelen, wagen wy niet te voorspellen. Men kan slechts hopen, dat het land het ergste zal bespaard blijven, en dat de katholieken in het besef van de komende bange uren de eenheid zullen vinden, welke hen naar de volkomen zege zal leiden". Doos 30 en 60ct. Bij Apoth.^n Drogisten. BUITENLAND VOLKENBOND. DE REORGANISATIE-PLANNEN Zal Washington weigerachtig blijven? De correspondent te Washington van de „New York Time" schrijft, dat indien Mus solini met zijn voorstel tot hervorming van den Volkenbond, de bedoeling zou hebben om de Vereenigde Staten te bewegen lid te worden van den Bond, deze poging ver geef sch zal zijn. Niets zal Amerika kunnen overhalen tot den Volkenbond toe te tre den. Bonconr over de herzienlngs-plannen „Wij denken er niet aan den Volkenbond direct of indirect ook maar in de geringste mate te laten aanranden; wat men ook wil, hij is en blijft de basis van onze politiek", aldus de Fransche minister van Buitenland- sche Zaken Paul-Boncour in een interview, waarin men hem vragen stelde over de plannen tot herziening van den Volken bond. Het is ongeloofelijk, zeide hij, dat mon delinge toelichtingen noodig zijn na tien jaar Fransche politiek, die getuigen van onze onwrikbare trouw aan den Volken bond. En is het niet verwonderlijk, dat juist ik een dergelijke verklaring moet afleggen, die sedert jaren het centrum van geheel mijn politiek te Genève heb gehad? Boven dien moet ik er op wijzen, dat wij tot dus ver geen enkel concreet voorstel hebben ontvangen. Indien het ons bereikt, zullen wij het natuurlijk bestudeeren. Bepaalde artikelen van het Volkenbonds pact, de artikelen 4, 6, 12, 13 en 15 hebben reeds wijzigingen ondergaan. Als men ons dus voorstelt een aanpasing te bestudee ren, zijn wij daartoe gaarne bereid, op voorwaarde echter, dat niet de grondsla gen van den Volkenbond worden aange tast. De Bond is gegrond op eerbiediging van het recht van allen en op aller ge meenschappelijk aandeel in de organisatie van den vrede; de artikelen, welke de uit drukking zijn van deze beginselen mogen derhalve niet worden veranderd. DE JOODSCHE VLUCHTELINGEN „Europa's landen verzadigd" Gisteren heeft te Lausanne de laatste zitting plaats gehad van den bestuursraad der commissie voor Joodsche en andere vluchtelingen uit Duitschland. De afgevaar digden van Tsjechoslowakije, Frankrijk, Polen en Engeland verklaarden, dat hun landen reeds „verzadigd" zyn met vluch telingen. Ook de Nederlandsche gedelegeerde zei- de, dat er in zijn land een te groot aantal vluchtelingen is; er is hun reeds een be drag van drie millioen franc uitgekeerd. Bérenger deelde mede, dat Frankrijk 30.000 vluchtelingen hééft ontvangen en een millioen francs aan steun heeft uitgegeven. Voorts werden 40 geleerden geplaatst aan Fransche universiteiten, terwijl meer dan 4000 kleine kooplieden te Parijs een werk kring hebben gevonden. De conclusie der vergadering, die onder leiding stond van lord Cecil, was, dat de stroom van vluchtelingen moet worden ge leid naar de overzeesche landen, met name naar Amerika. DUITSCHLAND. HITLER'S DRIE EISCHEN. Het onderhoud met den Franschen gezant. Naar uit het rapport blijkt, dat de Fran sche ambassadeur te Berlijn, Francois Pon- cet, na zijn onderhoud met Hitier aan den Quai d'Orsay heeft doen toekomen, heeft de rijkskanselier tijdens deze conferentie in groote trekken de Duitsche eischen ge stipuleerd. Deze eischen, welke naar het oordeel der Duitsche regeering rechtstreek- sche onderhandelingen tusschen de betrok ken kabinetten noodig maken, omvatten: 1. Teruggave van het Saargebied aan Duitschland, zonder dat een volksstemming wordt gehoudeft. 2. Verhooging der Duitsche militaire effectieven. 3. Het toestaan aan Duitschland, om bepaalde categorieën wapens te bezitten, welke bij het verdrag van Versailles aan Duitschland zijn verboden. In overeenstemming met haar traditio- neele gedragslijn en tevens in verband met de omstandigheid, dat alle onderteekenaars van het verdrag van Versailles bij de be doelde aangelegenheden zyn geinteresseerd staat de Fransche regeering naar Havas meldt er op, de bevriende regeeringen van de Duitsche eischen op de hoogte te stellen. FRANKRIJK FINANCIEEL DEBAT IN DE FRANSCHE KAMER. Chautemps' kansen blijven stijgen. De artikelsgewijze behandeling door de Kamer van het financieel saneeringsont- werp is gisteren begonnen. Zich moeizaam door den rijstebrijberg van ver over dé honderd amendementen heen etend, had de Kamer tot gisteravond negen uur, toen de zitting tot hedenochtend verdaagd werd, nog pas vijf van de vijftien artikelen af gehandeld, en daarvan vier aangenomen. Van de geweldig geladen atmosfeer, die de behandeling der ongelukkige projecten der vorige regeerihgen kenmerkte, is ech ter ditmaal niets meer terug te vinden. Het pleit voor de regeering thans in de Kamer vrij zeker gewonnen te zyn. SPANJE. WAT ZAL DE NIEUWE REGEERING ZIJN Zooals begrijpelijk, houdt men zich in po litiekey kringen te Madrid op het oogen- blik vooral bezig met de vraag, hoe de nieuwe regeering zal worden samengesteld. Het schijnt thans absoluut uitgesloten te zijn, dat een zuiver rechtsche regeering zal worden gevormd nu het bestuur van de „Confederacion espanola de derachas auto- nomas" dezer dagen het bekende stand punt van Gil Robles officieel heeft goed gekeurd. Niettemin zal de C.E.D.A. al het mogelijke doen, om de vorming van een centrum-regeering te vergemakkelijken, mits zulk een regeering den volkswil, wel ke bij de jongste verkiezingen tot uitdruk king is gekomen, op de juiste wijze zal in- terpreteeeren. Er schijnt Donderdag j.l. echter plotse ling een kink in den kabel te zijn gekomen. Volgens den Madrileenschen correspondent van „El Mati" heeft namelijk het bestuur der agrarische partij, welke aanvankelijk bereid scheen een centrumregeering onder presidium van Lerroux rechtstreeks te steunen, Donderdag geweigerd zich open lijk voor het republikeinsche regime uit te spreken. Weliswaar zou het bestuur aan de agrarische afgevaardigden de vrijheid hebben gelaten, om een eventueele uitnoo- diging van Lerroux tot deelneming aan zyn regeering te aanvaarden, maar de partij als zoodanig wenscht blijkbaar een kabinet- Lerroux niet rechtstreeks te steu nen. Men vreest nu, dat Lerroux het voor- loopig met een minderheidskabinet zal moeten probeeren, dat dan zou steunen op de radicalen, de Catalaansche Liga, de li berale democraten, de progressisten en de beide radicaal-socialistische groepen. Men begrijpt echter, dat een dergelijke regee ring niet van langen duur kan zijn. En, daar tengevolge van de scherpe tegenstel ling tusschen monarchisten en republikei nen in het rechtsche blok de vorming van een rechtsche regeering ook onmogelijk heid is, zal het ten slotte wel tot de overi gens zoozeer gevreesde ontbinding van de nieuwe cortes moeten komen. De situatie is inmiddels nog ingewikkelder geworden nu zich, naar een Reuter-telegram uit Madrid meldt, een monarchristische parlementaire groep heeft gevormd onder voorzitterschap van den Bask Goicoechea, waardoor de te genstellingen in het rechtsche blok natuur lijk nog sterker worden geaccentueerd. Degenen, die reeds gestemd hebben, zul- schien nog groote ontgoochelingen moeten ervaren. Als daarom geen geheel onver wachte verandering in den politieken toe stand intreedt, zullen de rechtsche kiezers al heel spoedig voor een harde werkelijk heid komen te staan. BUITENL. BERICHTEN TYPHUS-EPIDEMIE WOEDT NOG STEEDS IN CHILI. Reeds meer dan 2000 slachtoffers. Volgens onofficieele opgaven zijn tenge volge van de typhus-epidemie welke sedert 3 maanden Chlii teistert, meer dan 2000 per sonen om het leven gekomen. HEVIGE STORMEN BEUKEN HET KUSTGEBIEP DER ZWARTE ZEE. Honderd visschers vermist. Over den hevigen storm, die de Turksche haven van Samsoen in Klein-Azië heeft geteisterd, wordt nog gemeld, dat nog nim mer een storm met zoo'n groote hevigheid op de Zwarte Zee heeft gewoed. Het aantal dooden is nog altijd onbe kend. Met ongekende kracht heeft de storm vooral de kuststreek gebeukt, waarbij tal rijke huizen zijn verwoest. Speciaal de vis- scherswoningen aan de kust hebben ernstig te lijden gehad. Twintig visschers werden gedood en een honderdtal wordt vermist. Het Russische stoomschip „Chelendjik", geladen met benzine, is tusschen Samsoen en Ordoe gestrand, waarbij zeven leden der bemanning verdronken. Het schip is ver loren. De ellende onder de dakloozen is nog ver ergerd door den hevigen sneeuwval en de strenge koude. De autoriteiten hebben ech ter omvangrijke maatregelen tot hulpver leening genomen. AARDBEVING OP TRINIDAD. Paniek onder de bevolking. Uit Port of Spain (Trinidad) wordt ge meld: Een aardschok heeft het heele eiland doen schudden. Onder de bevolking ont stond een paniek. Er is geen ernstige schade aangericht. Ondanks de hevigheid van den schok was het eenige slachtoffer een vrouw, die gewond werd. SCHEEPSBRAND IN DE HAVEN VAN DUINKERKEN. Aan boord van de Fransche vrachtboot „Nevada". Een Lloydstelegram meldt, dat het Fran sche stoomschip „Nevada", geladen met Chilisalpeter en stukgoederen, gistermiddag in de haven van Duinkerken .in brand is geraakt. De havenautoriteiten hebben ge last dat het schip tot zinken moet worden gebracht. Een nader Lloydbericht meldt dat alleen de ruimen 4 en 5 onder water zijn gezet en dat de andere ruimen blijkbaar geen schade hebben geleden. Men was den brand bij het afzenden van dit nadere bericht vrijwel meester. (Het s.s. „Nevada" kwam van Valparaiso en was op weg naar Antwerpen. Het schip behoort aan de Compagnie Générale Trans- atlantique en meet 5693 br. r. t. Red.). GROOTE BRAND TE CHARLEROL Gisternacht heeft een hevige brand ge woed in de groote magazijnen van de Fran co Beige te Charleroi. De magazijnen waren van onder tot boven met brandbare stof fen gevuld. De brandweer kon verdere uit breiding voorkomen. Tal van aangrenzen de huizen moesten echter worden ont ruimd. De oorzaak is vermoedelijk een schoorsteenbrand, die in den middag was uitgebroken en naar men dacht geheel was gebluscht. De schade zou meer dan frs. 5 millioen bedragen. „Tel." DRIE BEAMBTEN DER POLITIE NEER GESCHOTEN TE DORTMUND. Door moordenaar van SA.-man. Gisterochtend zijn te Dortmund drie po litiebeambten, die den moordenaar van den S.A.-man Fehlig, een zekeren Hans Malter, wilden arresteeren, door dezen neergescho ten. Een hunner werd op slag gedood, ter wijl de beide anderen zóó zwaar werden gewond, dat men aan hun behoud twijfelt. De politie had vernomen, dat Malter zich ten huize van zijn ouders schuil hield, waarop de beambten er zich onmiddellijk heen begaven. Zij drongen de keuken van de woning binnen, waar Malter gekleed op een sofa lag. Op hetzelfde oogenblik, dat hij de politiebeambten ontwaarde, greep Malter twee revolvers, en richtte deze op de agenten, waarvan er één met een schot in het hart dood ter aarde stortte, terwijl de tweede met een schot door de long en een schot door een der knieën en de derde door een schot in den buik en een schot in de borst ineen zegen. Daarna sprong Malter over de lichamen der neergeschotenen beambten heen, waar op hy door een raam op het dak klauterde en via een belendend huis ontkwam. In de keuken vond men later de beide revolvers. Door de autoriteiten is een belooning van 200 mark voor het opsporen van den moor denaar uitgeloofd. STUITEND GEVAL VAN LYNCHWOEDE. Uit Kountze (Texas) wordt gemeld: Een neger die er van beschuldigd werd een blanke vrouw te hebben ontvoerd en gedood verzette zich bij zijn arrestatie zoo heftig dat de politie van de wapens gebruik moest maken. De neger werd gedood. Een opgewonden menigte maakte zich meester van het ontzielde lichaam dat aan een auto vastgebonden werd, waarna met de auto gedurende een half uur rondgereden werd in het negerstadskwartier. Daarna werd het verminkte lijk op een brandstapel gegooid. BERUCHT CORSICAANSCH BANDIET VEROORDEELD. Spada, de beruchte Corsicaansche ban diet, die deze week naar een ziekenhuis is overgebracht, in verband met verwondin gen die hy zich zelf in de gevangenis te Ajaccio heeft toegebracht, is inmiddels door de rechtbank tot 5 jaar gevangenisstraf veroordeeld. GEMENGDE BERICHTEN MET 'N BAKFIETS DOOR HET IJS GEZAKT. EXPEDITIEKNECHT VERDRONKEN Een tragisch ongeluk. Gistermiddag te omstreeks vier uur had op de Prinsengracht bij de Elandsgracht te Amsterdam een tragisch ongeluk plaats. Een 29-jarige expeditieknecht, in dienst bij de drukkerij Anderson in de Kerkstraat, reed met zijn driewieler in de Prinsen gracht. Hij zakte met zijn tamelijk zware voertuig door het ijs, waar hij onmiddellijk onder schoot. Onmiddellijk werden politie en brandweer gewaarschuwd, doch de voorbijgangers, die het ongeluk uit de ver te hadden zien gebeuren, waren er niet ze ker van, dat de expeditieknecht nog op de driewieler zat, toen deze in het water reed. Aanvankelijk had het dreggen geen suc ces, zoodat assistentie van een politieboot werd ingeroepen. Ruim een uur na het gë- beurde werd het lichaam van den man ge vonden. Het slachtoffer is niet gehuwd. ERNSTIG VERKEERSONGELUK Motorrijder zwaar gewond Gistermiddag omstreeks half drie reed een auto, waarin gezeten was de heer van Brummen uit Amersfoort van Ede in de richting Arnhem. Vermoedelijk door de gladheid van den we gslipte de auto, juist op het oogenblik, dat van den tegenoverge- stelden kant de heer Groenhuizen uit Ede per motorfiets naderde. De heer Groenhui zen kwam vermoedelijk eerst met de auto in botsing en reed daarna tegen een boom, waardoor hij van zyn motorfiets geworpen werd. Hy bekwam een arm- en beenbreuk en een zware hersenschudding. Na door dok ter Hoekstra uit Ede te zijn verbonden is het slachtoffer op last van den commis saris van politie te Ede, den heer Huls man, naar het gemeente ziekenhuis te Arn hem vervoerd. De auto is beschadigd, de motorfiets is vernield. AUTO DOOR BRUGLEUNING IN HET WATER GEREDEN Donderdagnacht is een personenauto op de Liffersbrug in de Haarlemmermeer, door een brugleuning gereden en in de Hoofd vaart teerchtgekomen. De inzittenden ge raakten mede te water en konden zich redden. Ze liepen echter vleeschwonden op. Door een landbouwer zijn ze per auto naar een dokter in Lisse vervoerd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1933 | | pagina 9