DE NIEUWE SINT LEONARDUS-
SCHOOL AAN DE POTGIETER-
LAAN TE LEIDEN.
25ste Jaargang
DINSDAG 23 NOVEMBER 1933
No. 7672
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE AbONNtlutil 1 SfKljS bedraagt bij rosruitteti'ing:
Voor Leiden 19 cent per weekJ 2.50 per kwartaal
by onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS FEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten noogste au woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
DIT NUMMER BESTAAT UIT
DRIE BLADEN.
GEZAG
Het Episcopaat heeft voor den Katholie
kendag van dit jaar als onderwerp aange
wezen: Het Gezeg.
Een bijzonder actueel onderwerp, omdat
er ook onder de katholieken vele wanbe
grippen zijn doorgedrongen omtrent het
Gezag.
Er zijn om een voorbeeld te noemen
katholieken, die een dictatoriaal staatsge
zag nastreven, een gezag van een absoiu-
ten alleenheerscher in den Staat, terwijl
diezelfde katholieken het door God gewil
de gezag in de Kerk, b.v. de leiding van de
Bisscnoppen in het katholieke organisatie-
leven, niet met hartelijke bereidvaardig
heid volgen of zelfs miskennen en tegen
streven.
Een internationaal Missiecongres dat Za
terdag, Zondag en Maandag onder aspi-
ciën van de Kr. K. Studentenvereeniging
„Sanctus Thomas Aquinas" te Amsterdam
is gehouden, is gisterenmiddag besloten met
een piecntige byeenKomst in de groote zaaJ
van het American-Hotel.
Deze vergadering werd opgeluisterd
door de tegenwoordigheid van H.H. H.H.
E.E. mgr. J. D. J. Aengenent, bisschop van
Haarlem, mgr. G. van Velsen, mgr. G.
Branosma en mgr. de Backere.
In zijn openingswoord richtte de voor
zitter, de heer C. J. Pouw Jr., zich in het
bijzonder tot Z. H. Exc. mgr. Aengenent
met oeze woorden:
„In dezen tijd, waarin het voorkomt, dat
kauioiiexen en onder hen zijn ook en
kele studenten zich verzetten tegen het
bisschoppelijk gezag, gevoel ik mij ge
drongen uit naam van de overgroote meer
derheid der katholieke studenten aan het
Nederlandsche Episcopaat onze aanhanke
lijkheid en onze trouw te betuigen".
Mgr. J. D. Jj Aengenent dankte in zijn
Slotwoord den voorzitter voor de betuiging
van aanhankelijkheid aan het kerkelijk ge
zag, door dezen namens de overgroote
meerderheid der katholieke studenten ge
uit. Deze aanhankelijkheidsbetuiging, aldus
vervolgde mgr., zal ook buiten deze verga
dering indruk maken. Niet, dat ik ooit aan
de trouw van de katholieke studenten aun
het kerkelijk gezag heb getwijfeld, maar
het verheugt mij toch, dat ik door de woor
den van den voorzitter de bevestiging heb
gekregen van de. overtuiging, dat in de stu
dentenwereld een geest van ware katho
liciteit en aanhankelijkheid aan het kerke
lijk gezag leeft.
Ontgroeningen
Langzaam maar.... zeker, hopen wc,
drjngi, door het besef, dat de ontgroenin
gen oij verschillende Studentencorpsen een
publiek schandaal zijn, waartegenover al
leen past bestrijding en verachting van den
kant van alien, die waarachtige beschaving
willen onderscneiden van schijn-cultuur en
die een wat diepere opvatting willen bele
ven en beleeid zien van wat al dan niet
fatsoenlijk is en menschen van „standing"
betaamt.
\Vjj lezen in de „Tijd" van gisteravond:
„Naar aanleiding van de afkeurenswaar
dige wijze van „ontgroening" der nieuwe
studenten, waarvan wij in au jaar bij ons in
Deut en m Beiaen geiden neeft dit jaar
geen opspraak gemaakt. Bedoeld is klaar
blijkelijk: Utrecnt. Red. L. Crt.) getuige
waren is het misschien niet onnut te wijzen
op het feit, dat zulke „ontgroeningen" met
treurigen afloop ook in 't buitenland schij
nen vooi te komen, doch met dit groote on
derscheid, dat het daar met 'n interpellatie
in de Tweede Kamer of een vraag aan den
minister van justie en met diens vaag ant
woord niet afloopt.
Op de Universiteit van Alberta (Canada)
wero een jonge student, bij name Powlelt
uit Calgary, dusdanig „ontgroend", dat hij
voor zijn geheele leven wel ..insane" (zwak
zinnig) zal blijven. De vader van dezen
jongen man diende heel eenvoudig 'n
klaent tot levenslange schadevergoeding
tegen de Universiteit van Alberta in, die
voor het gerecht van Edmonton op 28 Oc
tober j.l. werd behandeld. Het gerecht, uit
spraak doende, erkende de klacht van Mr.
C. H. A. Powlett of Calgarij ten volle be-
rechtigd en veroordeelde de Universiteit
van Alberca als zoodanig tot uitkeering
van 11.372.— a pari 136.464 Holl. gul
dens) ineens. Zoo de ouders van onze m
Nederland op ontoelaatbare wijze ont
groende studenten eveneens aldus zouden
optreden, zou dit, volgens ons, een even
vlug ais rationeel einde aan de weerzin
wekkende „ontgroeningen" op onze Neder
landsche hoogescholen maken als dit thans
in Canada is geschied".
VOOR BEHOUD VAN HET GE
ZONDE MIDDENSTANDS-
BEDRIJF
ORDENING, SANEERING EN
BESCHERMING!
PROGRAM
VAN DEN NEDERLANDSCHEN
R.-K. MIDDENSTANDSBOND.
De Ned. R.-K. Middenstandsbond heeft
op zijn op 28 September j.l. te Breda ge
houden Congres de noodzakelijkheid be
handeld der wettelijke bescherming van de
kleinonderneming speciaal in den detail
handel, in het licht van ordening en sa
neering der betrokken takken van bedrijf.
Het Congres sprak, op voorstel van de
R.-K. Middenst.-mdsvereenigingen te Am
sterdam, Rotterdam en Den Haag, mede in
verband met de huidige bijzonder moei
lijke tijdsomstandigheden onder verwijzing
naar het Urgentieprogram van den N. R.
K. M., de noodzakelijkheid uit. dat onver
wijld door de overheid maatregelen ge
troffen worden, welke gericht zijn op zoo
danige saneering en ordening van het be
drijfsleven, dat met name het midden-
standsbedrijf wordt veilig gesteld tegen
over het grootwinkelbedrijf en de diverse
vormen van coöperatie van andere groe
pen op het terrein van den middenstand,
en dat deze maatregelen worden genomen
in de nauwste samenwerking met de ver
tegenwoordigers van alle groepen van be
langhebbenden in de betrokken takken
van bedrijf.
Na voorbereiding door het hoofdbestuur
is dezer dagen het Centraal Bestuur van
den Ned. R.-K. Middenstandsbond bijeen
gekomen ten einde de door den N. R. K. M.
noodzakelijk geachte maatregelen op punt
van ordening, saneering en bescherming
tot in bijzondereheden vast te stellen.
Oproep tot den middenstand.
De Ned. R. K. Middenstandsbond stelt
voorop, dat elke actie voor ingrijpen van
buitenaf, om tot verbetering van de posi
tie van de middenstandsonderneming te
geraken, gepaard dient te gaan aan het
krachtig ter hand nemen van de verbe
tering van het middenstandsbedrijf door
den middenstand zelve.
Slechts dan zal van een roep om bescher
ming heil mogen worden verwacht, wan
neer de middenstand, collectief èn als af
zonderlijk ondernemer, metterdaad toont
te beseffen, dat er ook voor hem een orde
nende en saneerende taak ligt.
Individueel moet aan eiken midden
stander de eisch worden gesteld, dat hij
toont zijn plaats, welke hij in het econo
misch leven beschermd wenscht te zien,
met recht in te nemen. De vervulling van
zijn economische functie zij zoodanig, dat
zij sociaal en economisch aan hooge
eisch en beantwoordt.
Bedrijfsinrichting en bedrijfsbeheer be
komen op de hoogte van den tijd te zijn
of ten spoedigste te worden gebracht.
Zoowel stands- als vakorganisatie heb
ben tot taak haar werkzaamheid ten aan
zien van dit punt met kracht voort te zet
ten. Naast het bevorderen van de activi
teit harer leden in de vooromschreven
richting, ligt voor hen een bijzonder werk
terrein in het propageeren van economi
sche samenwerking tusschen ondernemers
in denzelfden tak van bedrijf.
Spertijd in den detail
handel.
Van de Regeering vraagt de Ned. R.-K.
Middenstandsbond, teneinde op zoo kort
mogelijken termijn in het bijzonder in den
detailhandel tot ordening en saneering
en binnen dat kader tot bescherming van
het zelfstandige middenstandsbedrijf te
kunnen geraken:
1. Tijdelijke stopzetting van vestiging,
of met vestiging gelijk te stellen uitbrei
ding of bedrijfsomzetting, in den detailhan
del gedurende twee jaren en wel voor el-
ken ondernemings- en bedrijfsvorm, ver-
bruiks-coöperaties en filialen niet uitge
zonderd.
Uitzonderingen op dezen regel zullen
moeten kunnen worden gesteld door de
gemeentelijke overheid, in met name bij de
wet te noemen gevallen, na advies van
een plaatselijke permanente commissie, sa-
I men te stellen uit leden aangewezen door
I den gemeenteraad. Kamer van Koophan-
I del in het ressort en georganiseerden mid-
I denstand.
Als zoodanige uitzonderingsgevallen ko
men o.m. in aanmerking:
a. Vestiging in nieuw-gebouwde woon
wijken of zaken-kwartieren.
b. Vestiging in bestaande, tijdens het
vestigingsverbod openvallende winkelruim
ten, -voor zoover deze vestiging niet be
treft warenhuizen, eenheidsprijsbedrijven,
filialen van ondernemingen, die bereids
twee verkoopgelegenheden bezitten of
1 coöperatieve verbruiksvereenigingen.
Deze spertijd is noodzakelijk, niet alleen
om verdere ontwrichting der verhoudingen
in den detailhandel als gevolg der econo
mische crisis te voorkomen, doch ook om
afdoende een verderen toevloed van bui-
tenlandsche detaillisten te kunnen weren.
Voor de toekomst:
vestigingseischen
II. Gedurende het tijdvak, waarin het
vestigingsverbod geldt, moeten door de
georganiseerde bedrijfsgenooten (werkge-
j vers en werknemers) branchegewys nor
men worden ontworpen, waaraan nieuwe
ondernemers en ondernemingen in de be
treffende branche moeten voldoen alvorens
zij zich in die branche kunnen vestigen.
De wet geve aan den Minister van Eco
nomische Zaken de bevoegdheid om vesti
ging in een bedrijfstak, na verloop van den
gestelden spertijd, te binden aan de door de
georganiseerde .bedrijfsgenooten ontwor
pen en door Hem gehoord de Midden-
standsraad, of andere daartoe in te stel
len instantie goedgekeurde normen.
Uiteraard zullen de te stellen normen
evenzeer als voor de kleinonderneming
moeten gelden voor afdeelingschefs en
filiaalleiders der groot-ondernemingen en
voor de bedrijijfsleiders der coöperaties.
Afdoend optreden tegen de
oneerlijke en onbehoorlijke
concurrentie!
III. Met kracht worde door de over
heid ter hand genomen de bestrijding der
oneerlijke en der in ruimen zin sociaal-
economisch ontoelaatbare concurrentie
middelen.
Met name valt hieronder:
a. Regeling van het uitverkoopwezen.
b. Algeheel verbod van toepassing van
het cadeaustelsel.
c. Wettelijke regeling van het rabat- en
kortingstelsel.
d. Verwijdering en" wering uit de wa
renhuizen van die instellingen en afdee-
lingen, welke meer op het verlokken van
het publiek, dan op een voorziening in be
hoefte zijn ingesteld. (Lunchrooms en buf
fetten, postkantoren, kinderspeelplaatsen,
kapsalons, leesbibliotheken, tentoonstellin
gen, bagagedepots, enz.).
e. Uitbreiding van de wettelijke bepa
lingen op de oneerlijke concurrentie tot een
wet tot bestrijding der oneerlijke en ontoe
laatbare concurrentie in den ruimsten zin
des woords.
Vergunningsstelsel voor groot-
onderneming en coöperatie.
IV. De vestiging en uitbreiding der
grootonderneming in den detailhandel en
der coöperatie buiten het persoonlijk eco
nomisch werkterrein der deelnemers worde
blijvend gebonden aan een vergunning, af
te geven door een plaatselijke instantie,
met dien verstande dat deze vergunning
alleen kan worden afgegeven als de wen-
schelijkheid van de betreffende vestiging
of uitbreiding in sociaal-economisch op
zicht positief is aangetoond.
Het ambacht.
V. Het onder II bedoelde stelsel van
vestigingseischen worde tevens ingevoerd
voor de diverse takken van klein-indus-
trieel bedrijf en de in deze bedrijfstakken
werkzame productie- of bewerkingscoöpe
raties.
Invoering van den onder I vermelden
spertijd worde tevens mogelijk gemaakt
voor met name te noemen takken van
klein-industrieel bedrijf.
Gelijkberechtiging op belas
tinggebied.
VI. Een eind worde gemaakt aan de
bevoorrechting van het in N.V.- of coöpe-
ratieven vorm gevoerde bedrijf boven het
I bedrijf den natuurlijke persoon, welke door
de stelsels van D. T. B. en Inkomstenbelas
ting wordt mogelijk gemaakt.
I Naar publiekrechtelijke orga
nisatie van het bedrijf!
VII. In aansluiting op de voorgaande
punten en ter verwezenlijking van de vol
ledige ordening der bedrijfstakken door
de georganiseerde bedrijfsgenooten zelf
zal de N. R. K. M. zijn actie voor bedrijfs
organisatie op publiekrechtelijken grond
slag onverminderd voortzetten.
Het Saneeringsprogram mede
urgent verklaard.
Het Centraal Bestuur van den Ned. R.-
K. Middenstandsbond besloot de werk
zaamheid der geheele stand- en vakbe
weging van den katholieken middenstand
zoo krachtig mogelijk te richten op de
1 propageering en spoedige verwezenlijking
van dit Saneeringsprogram, naast het in
September j.l. aan de Regeering aangebo
den Urgentieprogram van den N. R. K. M.
NED. KATHOLIEKENDAG.
Onderwer: „Het gezag".
Bij schrijven van 4 November 1933 gaf
het Hoogw. Episccpaat van Nederland aan
het hoofdbestuur van den Nederlandschen
Katholiekendag opdracht, een vergadering
te houder, te 's-Hertoge bosch op
23 en 24 Juni 1934. Daar zal behandeld
worden het zoo actueele onderwerp: „Hot
gezag". Bevoegde sprekers zullen daar over
oorsprong en uitoefening van het gezag in
Kerk en Staat, in gezin en onderneming,
uiteenzettingen geven.
Het hoofdbestuur heeft de voorbereiding
krachtig fer hand genomen. Binnenkort
zullen nadere bijzonderheden worden be
kend gemaakt.
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
De plannen van den nieuwen Franschen
minister-president. (2de blad).
Verscherpte Kerkvervolging in Mexico.
(2de blad).
BINNENLAND.
Geslaagde proefvlucht van de „Postja-
ger". (Luchtv. 2de blad).
LFIfFN.
De opening der St. Leonardnsscbool aan
de Potgieterlaan. (1ste blad).
Plechtige inwijdng en officieele ingebruikname
FOTO GENOMEN TIJDENS DE TOESPRAAK VAN WETHOUDER MR. A. TEPE.
Hedenmorgen heeft op plechtige wijze de
inwijding en ingebruikname plaats gehad
van de R. K. School voor L. O. aan de Pot
gieterlaan. De Sint Leonardusschool is daar
mede de eerste school in het Haagweg-
kwartier.
Te 9 uur werd in de rectoraatskerk aan
den Haagweg een plechtig gezongen H. Mis
opgedragen door den zeereerw. pater rec
tor Ign. Smeels, met assistentie van de wel-
eerw. paters C. Buschman, thans kapelaan
te Nijmegen en S. de Vries, kapelaan der
St. Leonarduskerk.
Vele ouders van kinderen der school be
nevens het onderwijzend personeel met de
leerlingen woonden deze H. Mis bij.
Het zangkoor vertolkte de Missa in hono-
rem Sanctae Mathildis van Hub. Cuypers.
DE INWIJDINGS- EN OPENINGS
PLECHTIGHEID.
Te half elf verzamelden de genoodigden
zich in de gymnastiekzaal der school, waar
de officieele openingsplechtigheid zou
plaats hebben. Daaraan ging vooraf de in
zegening der gebouwen door den hoogeerw.
heer deken A. Homulle, daarbij geassisteerd
door den zeereerw. pater rector Smeets en
den weleerw. pater A. van Lubeek.
Hierbij waren o.m. tegenwoordig, het
schoolbestuur als gastheer, o.l. Deken Ho-
mulle, Pastoor Vijverberg en Pastoor Beu
kers. Verder de rector en de overige gees
telijken der St. Lqonarduskerk en pater
Buschman, die zooveel voor de school ge
daan heeft.
Het gemeentebestuur was vertegenwoor
digd door den wethouder van onderwijs,
mr. A. F. L. M. Tepe en den referendaris
van onderwijs, den heer H. A. Vriend. Ver-
de heer Baak Johznae inspecteur bij het
L.O. in de inspectie Leiden, de schoolarts
dr. Veldhuyzen, de architecten, de heeren
L. en ir. J. van der Laan, de aannemerse, op
zichters en verdere uitvoerders, en ten
slotte ouders en leerlingen met het onder
wijzend personeeL
Openingswoord pastoor Vijver
berg.
De voorzitter van de bouwcommissie uit
het schoolbestuur, pastoor A. J. Vijverberg,
opende de rij der sprekers en zeide, dat het
vandaag feest was voor de bewoners van
den Haagweg, nu hier de nieuwe school is
verrezen, waartoe het schoolbestuur in sa
menwerking met het gemeentebestuur het
initiatief nam.
Spr. begroet vervolgens den wethouder
en den referendaris van onderwijs, den in
specteur van het L.O., den Gem. Genees
kundigen Dienst, de Technici, die de school
deden verrijzen, den heer v. d. Poel, het
hoofd der school, die de jeugd zal hebben
te leiden; verder de bewoners van het
Haagwegkwartier, terwijl hij in het bij
zonder feliciteert den rector van den Haag
weg met de paters, die hier moeten arbei
den. Spr. dankt den hoogeerw. heer deken
voor de inwijding van dit huis en verleent
hem gaarne het woord.
Toespraak deken Homulle.
Deken Homulle verklaarde met groote
vreugde deze school te hebben ingewijd,
omdat hij ten volle overtuigd is van het
groote heil en het bijzondere nut van deze
katholieke school in dit gedeelte van Lei
den.
Spr. zeide den zegen te hebben afgebe
den van den deus scientiarum Dominus, van
God, den Heer der wetenschappen en over
dit gebouw sprak hij, evenals weleer Chris
tus zijn leerlingen leerde, het: Pax huie do
mui uit, den vrede voor de leeraren, den
vrede voor de leerlingen, opdat de Efige;en
van Gods licht mogen wonen binnen dit
gebouw. Spr. hoopt te nslotte, dat de zege
ningen des hemels menigvuldig mogen zijn
tot m lengte van jaren. Dat de ouders de
zegeningen van het onderwijs mogen zien
in hun kinderen en dat het rectoraat aan
den Haagweg spoedig de zegeningen er van
mogen ondervinden
