LEIDSCH ANTIEK
MAISON HENRY
HERMAN TROSSEL
I H.OrijUO. I
ii.Coif O. Stom-Dekker
EINDE CRISIS
Koopt kii onze MeiMers
DANS INSTITUUT ANlfllkDE BRUUT
DRUKKERIJ WISSEL
DANSLESS
Daar heb je oeli
ALLE DRUKWERKEN
VOOR DENl HANDEL
JOHN KAGER
MfllSOWLANC
HENRI
RADIO MOEI GOED ZIJN
ATS
M. J. AKKERMANS
Groote collectie Rullige (schenken
Dineert U Zonden enk in
DNIE"
KEUKENTAFELS 1.39
DE LEIDSCHE COURANT
DOOR LEO K. ZELDENRUST
I. LEIDSCHE HOFJES.
Aanloklijk Leyden! School van Weten
schap en Kunsten!
Waerd voorwerp van geluk en 's Hemels
rijke gunsten!
Geliefde Vaderstad, waarin men onbe
paald
Van snoó gewetensdwang een' vrijen
adem haalt;
Waarin men heden nog geleerdheid mag
zien bloeien,
En onze broederschap in vrede voort
groeien.
Gij, die in vroeger tijd door monsters
wierd verdrukt,
En onder 't ijzeren juk van Spanje laegt
gebukt,
Die liever had dat puin en assche uw
grafstee vulden,
Dan um Uw' vrijen hals zijn slaefschen
boei te dulden;
Gij die het meesterstuk van Gods ver
lossing zijt,
Die op een wond're wijs gered wierd en
bevrijd,
Als U de vijand zocht den jongsten slag
te geven,
Gij die de wijsheid mint en hooger stelt
dan 't leven,
Hef moedig 't hoofd omhoog, vergeet
uwen gezugt
En laat Uw spitsen zich vrij beuren in
de lucht.
Wie Parijs heeft bezocht en de „Champs
Elysées" niet heeft gezien, kan evenmin
beweren deze stad goed bezichtigd te heb
ben, als iemand, die beweert, Leiden te
kennen, maar nog nooit een van zijn hof
jes bezocht heeft.
KLEIN ZIONSHOFJE, SCHOOLSTEEG.
En toch zijn er van die onbegijpelijke
menschen, van wie dit kan gezegd worden.
De oorzaak hiervan ligt waarschijnlijk
juist hierin, dat zij met deze stichtinkjes
nooit kennis maakten, want zeker is, dat
wie eens een Leidsch hofje een bezoek
bracht tal van malen zal terugkeeren
in deze pittoreske oorden, die gelukkig
door de moderne bouwmaniakken ge
spaard zijn gebleven.
De meesten der thans nog bestaande
hofjes dateeren uit de 17de en 18de eeuw,
hoewel er in Leiden enkelen te vinden
zijn, die van reeds veel vroegeren dagtee-
kening zijn.
Zij ontstonden tijdens de middeleeuwen
uit de zoogenaamde „vrijwoningen".
De vrij woningen waren liefdadige instel
lingen, waar oude vrouwen en mannen, die
niet in hun onderhoud konden voorzien
onderdak vonden.
In de meeste gevallen kregen deze men
schen bovendien vry levensmiddelen, klee
ding en brandstof.
Deze woningen werden gewoonlijk ge
sticht door een of andere aanzienlijke bur
ger, die zich geroepen gevoelden hun be
hoeftige medemenschen te steunen, zoodat
dezen niet in een armhuis geraakten, doch
in het gebruik werden gesteld van een
eigen huisje, meubels, enz.
Het karakter van een middeleeuwsche
stad gaf al reeds aanleiding tot het ont
staan van dergelijke vrij woningen, daar zij
niet zooals de moderne stad uit een aan
eengesloten verzameling huizen bestond.
Bij de eerstgenoemde bevonden zich tus-
schen de gebouwtjes vaak groote ruimten.
Dit waren geschikte terreinen voor de ver
mogende burgers, om zoogenaamde „ea
rners" te doen bouwen, waar dan behoef
tige familieleden en oude bedienden hun
ne laatste dagen rustig konden slijten.
De hofjes, die hieruit ontstonden vonden
hun oorsprong in het feit, dat de sticht
ster of stichter er voor zorgde, bij testa
mentaire beschikking, dat het voortbestaan
van bewoners en hofje zelf ook na hun
dood verzekerd was.
Leiden telt circa acht-en-dertig hofjes,
die bijna zonder uitzondering evenzoo vele
lustoorden zijn.
In den regel rijk van bloemen voorzien,
met oude pompen, banken en onderdeur
tjes vormen zij ware dorado's in het ruste-
looze leven van dezen tijd.
Doch niet alleen het interieur dier we
reldjes is de moeite waard. Ook aan den
buitenkant toonen ze ons vaak veel inte
ressants in den vorm van gevelsteenen
met geestige en raadselachtige opschriften.
Zulk een min of meer onduidelijk ver
haal vinden we boven den ingang van het
Klein 1 Zionshof j e.
Misschien wordt u dit opschrift wat dui
delijker na het lezen van het volgen:
Hugo van Zwieten en zijn echtgenoote
stichtten vier „aelmoeshuysjes" op den
grond van het oude Sion. Sedert 1505 onder
regentschap van Ghijsbert Korstensz. wa
ren tot het jaar 1568 de inkomsten van Sion
aanmerkelijk vermeerderd „tot troost van
Mans en Vrouwen" doch niet van wedu
wen, hetgeen „door mededoogen van Vrou
we Emerentia Benninghs verbeterd wierd"
op de wijze van haren echtgenoot Jan van
Brouckhoven tot steun van de leden van
Christus.
Het hofje, dat het kleinste van geheel
Leiden is, heeft een zeer aardig toegangs
poortje, terwijl het interieur, hoewel zeer
sober, toch zeer schilderachtig is.
Een ander smaakvol hofje, dat een mooie
toegangspoort heeft, doch bovendien heel
aardig gelegen is, is het Zionshof je.
Niet altyd was dit hofje gevestigd op de
plaats, waar het zich nu bevindt.
„Wanneer in den jare 1660 het hofje van
Sion soodanigh in syn gebouwen was ver
vallen, dat de regenten geen middel sa
gen om die te kunnen herstellen", werd het
hofje verkocht en den Gerechte verzocht
een nieuw te mogen bouwen op de Hee
rengracht.
Hiervoor werd echter geen toestemming
ZIONSHOFJE, HAARLEMMERSTRAAT.
verkregen. Kort daarop verhuisden de in
woners van het Sionshofje naar het St.
Pieters Begijnhof, dat vroeger den naam
Michiels Convent droeg en noemde dat toen
weer Zion. De naam werd met vergulden
letters op een zwarten steen boven den in
gang geschreven. Het tegenwoordige
Zionshofje dateert uit de jaren 16661667.
Moge deze kleine greep uit de rijke ver
zameling Leidsche hofjes een aansporing
zijn voor velen ze te bezoeken en er te
genieten van deze typisch Nederlandsche
plekjes.
NIEUWSTEEG 7
IS UW ADRES VOOR: aankLI ling" ^an de
Tooneeluitvoeringen. Bestel egtijdig Uw
St. Nieolaas-Costuum enz. Dusl
GERARD HOPPEZAK
Gedipl. Tooneelkapper.
Lid R K. Mid. Ver. Hanzi
STERK VERLAAGD^ PRIJZEN
HAARLEMMERSTRAAT 222-267.
DOELENSTEEG 9-11
MÜNS5TEEG 25
C* li TEL. 12**
Opeciaal adres Voor
Luiermandarh'kelenJ
OPGERICHT I875
HAARLEMMERST
Filiaal: H00GEW0E
Versche Zalm
Tarbot
Groote Schelvisch.
Versche IJbokking.
Maar ook
Alleen een vakman ki
DAMES KAPSALON
TURFMARKT 5«, TELU3V LEIDEN
Permarent Wave compl. f4.-
ser Voordeelige
Aanbiedini
Kachels eb Haard-Ka.
profiteert hR
LANGEZAAL
NIEUWSTRAAVtó (bij den
Bur/fit) TELEHaiN II0-
Kachelsme i?Kf ij
SINDS 18.
verander
ijvénd bevredigen
Ged. Radio-Monteur, Hol^f Kerkgr. 3, Tel. 1132
FOCUS
staafbatterjj-lampen geheel
compleet, 45—55 et., 2 cellig
951.15 en drie cellig
f 1.30 en fiXöO. Gewone
zak batterjjs^im tiymis geheel
1 90 ct.,
bevêstwing op
ir^JO ct
ïetVood,
Qt c.t.,
compleet. Z^k- en Staabiut^rijen 15 ct.
per stuly/KilometertJlers/ri^ö met
dagteller f4.20, mef sylh"i3flpieter
f 5.50^r „Polar" stalA"kunstschaatsen
met 'klemmen f 5.60? Schroefschaatsen
f 10.Noren, compleet met schoenen
f 27.50. - ENORME KEUZE NUTTIGE
ST. NICOLAAS-GESCHENKEN.
A. ALT - MARE 112
ADMINISTRATIEKANTOOR
STATIONSWEG 3a|ü
TELEF. 1070, Gil
Bureau voor Admii;
- Boekhoudir.i
Adviezen, Belastingzaken Verzekeringen
HDOSEWOERD 109 Tel. 1992 KQOREVAARSTR. S
•en
VOO
eeren
Overhemden
Wollen polo Shirts
Handschoenen
Dassen
Sokken
Boordendoozen
Pantalonpersen
Dassenpersen
Brete's
Sokkenhouders
Sjaals
met en
ider band
irtktgsen
■amii_
_ikdoeken
isten
Kamerjasje»
Pyama's
Slobkousen
Pochets
Restaurant Ie etage
Autobandenbedrijj „.Csntrum"
Repareert Uw Rufiijfnj
onzichtbaar onder ga|ilKjJ
Leiden, Nieuwsteeg 17, Telef. 3406
SOLIDE /Af^ERKING
B WATERSTEEG 2. I
Gevestigd lj|98 hiej
Het eenigste Inst tu
Moder
DOOR NATI
LEIDEN
dC Altijd kAtnen nieuwe cursussen
worden begonneff Inlichtingen gratis
VERTALINGS-BUREAU.
Oize Friesche Taai-Taai
OpzejRoom-Borstplaat en
OMzKE specialiteit
Kletskoppen
DO BOTERMARKT 15
no TELEFOON 2583
tijd
^Iegelijk St. Nicolaas-
'folkom.
JOEDE DEKEN
•,50 f6,90 f7,90
f 14,75
Gebrs.'^. D. BRIEÉR
H00GEW0ERD 115 hoek Kraaierstr. Tel. 1721
Als U eens onze eigen fabrikaat prima
Eau de Cologide, Parfum en Lotions
gebruikt heett (vpjikpht U niets anders
meer.
eens een proefje
tevreden zijn.
Orogisterij Fa.SBRlEJER-BLEJS
Noordeinde 24, Tel. 1168, Lelden
GOEDKOOP, DRUKWERK.
I0.003MI
100 VISITEKAARTER
f I
Voorts alle anderl
LAAGS
De Goedkoope 1
LEEUWENHOEK
I f7.-
I 100 ENVELOPPEN
en).
lwerken tegen de
Ijzen.
andelsdrukkerijü!
TRAAT 6, LEIDEN
(bij de Pasteurstraat) v/h. Sophiastraat 34
Borduur-Atelier C. DONCKER
BORDURE 1|
VERVEN
VERVERIJ I
Breestraat 159
(REN, PLISSEEREN,
DMEN
pENBOOG"
Leiden - Tel. 851
STOPPAGE - SPECIALE AFDEELING VOOR
HET OPPERSEN VAN HEERENKLEEOING.
AQUARIUMS - KANARIES
Prima afgewerkte Aquariums voor Tropische
en Koudwatervisschen.
Prima Edele Mankanai
Schitterende sorteering
vogelvoederhuisjes voor
Zeer lage prijzen.
Pi vollen zang.
~ien. Berken
tuin.
GROENEVELD.HoogI KVrkgrTel.2590
Witte Leghornhennen 1933 t/d leg.
Dipl. Heiig, en VlaMNKe van bet Ned
Genootschap vooi llftlvm. en Massage
Ook clubjes voor )akei en kinderen
Spreekuur van uur, behalve
Maardags en Dot Iwrdags. 9766
RIJNSBURGERWEG 187 LEIDEN
LUCTOR E
NIEUWSTEEG 9
niet in zicht,
uw drukwerk
de|| V f opgelost,
laar drukkerij
EMERGO
TELEF. 2567
l|| VOOR
Privé- en Clublessen zijn dagelijks te bespreken
WE RIJM 28
1707 um
Vraagt prospectus
R.K, VEREEN. VOOR KRAAMVERZORGING
VOOR ALLE GEZINDTEN TE LEIDEN
Plaatsing-Buread Bocrhaavestraat 30
verleent hulp do(» geftpltoieerde krachten
Geopend elke Dondertlaginiddfig van 2—5 uur
tot het verstrekken IvftnVJty gewenschte in
lichtingen en ter aaifcjhlding van eontribu-
eerende leden. Schrlfrelijke aanvrage adres:
R.K. Ver. t. Kr., Stille Rijn 7, Telef. 3420
I
HOOGEWOERD 341
De inrichting voor speciaal onderwijs
Lid van de Ned. Vereen, van Dansleeraren
Erkend door de C. C.
Inschrijving dagelijks van 2 tot 10 uur n.m