25ste Jaargang
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
DE ORGANISATIE VAN
DE RADEN VAN ARBEID
ERNSTIG TRAMONGEVAL
BIJ HUIZE „KATWIJK".
EEN ADRES
R.K. WERKLIEDENVERBOND.
- DONDERDAG 19 OCTOBER 1933
No. 7634
Sk Ceid&eh^Soti/fccmt
l)E ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week2.50 per kwartaal
bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 H
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten noogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur «q
verhuur, koop en verkoop: 1 0.56
DEN HAAG, Woensdag 18 October.
Er heerschte in de omgeving van et
gebouw van ons Huis van Afgevaardigden
hedenmiddag een ongewone drukte. Ojk
de tribunes der Kamer waren reeds bij
den aanvang der vergadering dicht bezet.
Op het Haagsche Plein waren een groot
aantal werkloozen samengestroomd. Een
sterke politiemacht zorgde er echter af
doende voor, dat demonstraties niet kon
den plaats hebben. Al deze drukte was
een gevolg van de interpellatie-Kupers
over de verlaging van den steun aan de
werkloozen, die naar alle waarschijnlijk
heid hedenmiddag aan de orde zou komen.
Maar, zooals het meer gaat, er is zoolang
gedebatteerd over onderwerpen, die op het
eerste gezicht daartoe geen aanleiding
zouden geven, dat de tijd te kort was deze
interpellatie heden nog aan de orde te
stellen. De demonstreerende werkloozen
en de belangstellenden op publieke en ge
reserveerde tribune moesten dus nog een
dagje geduld oefenen.
Voorzitter Ruys had zich hedenmiddag;
naar aanleiding van zijne noodzakelijke
tegenwoordigheid bij een droeve plechtig
heid, doen vervangen door den vice-voor-
zitter, den sociaal-democraat Schaper, die
de kunst verstaat met een zekere bonhom-
mie de teugels flink in handen te houden.
Alleen is het jammer, dat zijn stemgeluid
zoodanig is, dat het niet in de verste hoe
ken kan worden verstaan. En nu drukken
wij ons wel zeer euphemistisch uit!
Van het meeste belang was het debat
naar aanleiding van het Wetsontwerp hou
dende organisatie van de openbare orga
nen, belast met de uitvoering van de so
ciale verzekering. Het voorstel was nog in
gediend door minister Verschuur en maak
te een deel uit van de politieke erfenis
door 'dezen bewindsman nagelaten aan zijn
collega van sociale zaken, den heer Slote-
maker. Wij wijzen in dit verband nog eens
op de groote waarde, die de parlementaire
behandeling heeft voor de degelijkheid
der wetgeving. Ondanks het feit, dat de
heer Verschuur uit hoofde van zijn vroe
gere functie als hoofd van den Raad van
Arbeid te Breda op het gebied der sociale
verzekering als bij uitstek deskundig moet
worden beschouwd, heeft de Regeering
reeds bij de schriftelijke voorbereiding
aanleiding gevonden bij Nota van Wijzi
ging verschillende verbeteringen in het
oorspronkelijke voorstel te brengen. Ook
bij de openbare behandeling was dit het
geval, hetgeen bleek uit de overneming
door de Regeering van verschillende amen
dementen van den heer van den Tempel
(S.D.A.P.). Dit zij ter overdenking aanbe
volen aan hen, die de Kamer steeds gebrek
aan deskundigheid verwijten. De behande
ling van dit wetsontwerp en dit voor
beeld zou met meerdere kunnen worden
aangevuld toont ten duidelijkste aan,
dat het met die beweerde ondeskundigheid
niet zoo heel erg is gesteld!
De strekking van bovengenoemd wets
ontwerp was tweeërlei. In de eerste plaats
bedoelt het ontwerp te komen tot vereen
voudiging in de organisatie van de open
bare lichamen, belast met de uitvoering
der sociale verzekering, wat tegelijkertijd
zal leiden tot bezuiniging. Daarnaast wil
het voorstel ten behoeve van de eenheid
in de uitvoering een hechter organisch ver
band leggen tusschen de Rijksverzekerings
bank en de Raden van Arbeid. Wat het
eerste punt betreft, wordt overgegaan tot
opheffing van den Verzekeringsraad, die
tot taak had het uitoefenen van toezicht
op de Raden van Arbeid. Deze taak wordt
nu overgebracht naar de Bank. Daarnaast
stelt het ontwerp als verdere vereenvou
diging voor een wijziging in de samenstel
ling van den Raad van Arbeid. Volgons de
geldende regeling is deze Raad samenge
steld uit een Voorzitter en ten minste vier
leden-werkgevers en vier leden-werkne-
De Tweede Kamer brengt
eenige vereenvoudiging.
mers met hun plaatsvervangers. De minis
ter wilde aanvankelijk de volle Raad doen
opgaan in het Bestuur, bestaande uit den
Voorzitter, een lid-werkgever en een lid-
werknemer. Een amendement van den
heer van den Tempel (S.D.A.P.), door den
minister overgenomen, heeft nu het oe-
treffende artikel 19 zoo gewijzigd, dat de
Raad voortaan zal zijn samengesteld uit
den voorzitter, twee werkgevers-leden
en twee werknemers-leden, beide catego-
riën met twee plaatsvervangers.
Wat het tweede oogmerk van het ont
werp betreft het volgende: als gevolg van
het zelfbestuur van de Raden van Arb üd
was eenheid in de uitvoering der sociale
verzekeringswetgeving veelal ver te zoe
ken. Vandaar, dat het gewenscht is, de
Bank de bevoegdheid te geven om aan de
Raden van Arbeid bindende voorschriften
te geven omtrent de algemeene lijnen van
administratief beleid en wetsuitlegging. De
minister is op deze wijze een heel stuk
meegegaan met de voorstellen der Com
missie-van IJsselsteijn tot reorganisatie
der sociale verzekering.
Bij de openbare behandeling ontmoette
het ontwerp slechts weinig tegenstand.
Van de zijde der Kamer werd het ontwerp
besproken door den sociaal-democraat
van den Tempel, den Roomsch-katho-
liek Kuiper en den Anti-revolutionair
Smeenk. De heer Kuiper bleek in be
ginsel geen bezwaar te hebben met het
ontwerp mee te gaan, omdat het vereen
voudiging en bezuiniging bracht zonder
schade voor de verzekerden. Zijn voor
naamste bezwaar was, dat door de ophef
fing van den Verzekeringsraad de mede-
zeggingschap der betrokken organisaties
verloren was gegaan. Hij bepleitte als com
pensatie daarom een uitbreiding der be
voegdheid van den Raad van Toezicht bij
de Bank. De Minister wees er op, dat
datgene, wat thans wordt nagestreefd, wij
len minister Talma reeds sinds 1902 heeft
gewild. Alleen trachten wij het nu te be
reiken langs den weg der bedrijfsorgani
satie.
Naar aanleiding van een amendement
van den Tempel, dat het beginsel van de
evenredige vertegenwoordiging wilde zien
doorgevoerd ten aanzien van de samen
stelling van den Raad van Toezicht, ont
spon zich een breed debat.
De heer Kuiper sloot zich bij het
standpunt van den heer van den Tem-
pel aan, dat echter door den heer
Smeenk en den revolutionairen socia
list Sneevliet werd verworpen. Het
amendement, dat door den minister niet
werd aangeraden, maar ook niet onaanne
melijk werd verklaard, werd verworpen
met 26 tegen 40 stemmen. De katholieke
fractie stemde verdeeld.
Het ontwerp zelf werd zonder hoofde
lijke stemming aangenomen.
Enkele uren heeft de Kamer verder nog
zoek gebracht met het wetsontwerp tot
naasting o.a. van den Spoorweg Zwolle
Kampen. Wij begrijpen zeer goed, dat der
gelijke voorstellen voor de betrokken
streek van groot gewicht zijn, maar vragen
ons toch af, of het nu wel noodig is zoo
lang hierover te debatteeren. De kamerle
den waken er toch voor speciaal m de
zen tij a zich te buiten te gaan aan lang
dradigheid. Over het algemeen betoont de
Kamer inderdaad tot nu toe een bondige
zakelijkheid, maar vanmiddag was het in
dit cpzicht niet in den haak. De minister
van Waterstaat ir. Kalff kreeg zijn ont
werp met slechts 5 stemmen tegen aange
nomen. Deze bewindsman is een vlot spre
ker, maar toont zich in de politieke arena
nog wat onwennig. Anders zou hij weten,
dat men zich in de Kamer richt tot den
voorzitter en de leden aanspreekt niet met
„Mijnheer", maar met „geachte afgevaar
digde".
De beginselen vooropI
Een man van actie, die door weinigen in
het land wordt geëvenaard in werkkracht
en door nog minder personen over
troffen een man als mgr. dr.
Poels heeft dezer dagen gewezen op het
bedroevende feit, dat er zoo velen zijn, die
zich niet bezinnen op de beginse
len; die maar doordraven op de indruk
ken, welke zij van een beweging hebben
gekregen.
Zoo is 't te verklaren, dat velen, vooral
jongeren, zich aansluiten bij of sympathi-
seeren met de nationaal-socialistische be
weging: zij denken niet na over de
Blauwe tram op militaire col onne ingereden.
Militair uit Maasland gedood, een uit Warmond gewond'
Hedenochtend omstreeks half zes heeft
op den Raamweg, hoek Waalsdorper weg
te Den Haag een ernstig ongeval plaats
gehad. De eerste tram, de z.g. „Blauwe
Tram", welke van Voorburg naar Scheve-
ning reed, is daar ter plaatse op een mili
taire colonne van het He Regiment Veld
artillerie ingereden. Deze tram was te
5.10 uur uit Voorburg-dorp vertrokken en
passeerde omstreeks half zes den overweg
bij „Huize Katwijk".
Op dat tijdstip passeerde daar de hier-
bovengenoemde colonne, welke onder be
vel van een adjudant onderofficier uit het
artilleriepark vertrok voor een oefening
in de omgeving van Rijksdorp. De colonne
bestond uit 12 caissons. Toen tien van deze
caissons de trambaan waren gepasseerd
naderde, volgens verklaringen van oogge
tuigen met groote snelheid de blauwe
tram, waarvan de schijnwerper brandde.
De elfde caisson kon niet meer op tijd
oversteken en werd door de aansnellende
tram gegrepen. Met volle kracht botste de
tram tegen het achterspan, waarvan de
strengen werden doorgesneden, terwijl
het caisson vier meter werd meegesleurd.
De paarden van dit achterspan werden la
ten 37 meter verder langs de trambaan
gevonden. De achterrijder de 22-jarige mi
litair L. Egas, uit Maasland afkomstig
werd zwaar gewond opgenomen en is eeni
ge oogenblikken later overleden. Het lijk
is door den G. D. naar het Militair Hospi
taal vervoerd. Voorts is nog de militair G.
v. d. Geest uit Warmond, aan beide
beenen gewond, hij werd naar het Hospi
taal overgebracht.
Voorts werden de twee paarden van het
achterspan ook door de tram zoodanig ver
wond, dat een van deze paarden op slag
gedood werd, terwijl het tweede paard ter
plaatse moest worden afgemaakt.
De beide cadavers zijn door een kraan-
wagen van de Brandweer naar het Open
baar Slachthuis getransporteerd.
De wagenbestuurder van de tram, die
volgens verklaringen van de zijde der Tram
weg-Directie bekend staat als een uiterst
bedaard wagenvoerder, die reeds meer dan
15 jaar in dienst der Maatschappij werk
zaam is zonder ooit aanleiding tot klach
ten te hebben gegeven, is door het voor
gevallene zoodanig overstuur, dat hij bui
ten dienst moest worden gesteld en ter
verpleging in het Ziekenhuis aan den
Zuidwal moest worden opgenomen.
Naar ons van andere zijde nog werd me
degedeeld, zou het ongeluk veroorzaakt
zijn door het feit, dat de militaire colonne
niet vlug genoeg kon aansluiten, waardoor
het passeeren van den overweg meer tijd
vorderde dan oogenschijlnijk berekend
was.
VAN HET
beginselen, welke aan deze beweging ten
grondslag liggen.
Men wil actie en voert dan een in ze
keren zin redelooze actie, omdat die actie
niet is gebaseerd op nadenken en overwe
gen.
Iedere actie moet voortspruiten uit de
beginselen voor den Katholiek in laatste
instantie uit zijn godsdienstige, zijn katho
lieke beginselen.
Belangrijk is daarom het feit, dat Zater
dag in het dr. Schaepmanshuis van de R.K.
Staatspartij is geïnstalleerd de Commissie
tot samenstelling van een staatkundig be
ginsel-program een Commissie, bestaan
de uit de heeren: prof. mr. P. J. M. Aal-
berse; prof. mag. dr. J. B. Kors O.P.; prof.
DE GROOTE GEZINNEN EN DE
LEVENSMIDDELEN.
Mede tengevolge van de maatregelen,
door de Overheid genomen om het land
en tuinbouwbedrijf te steunen, worden
verschillende noodzakelijke levensmidde
len niet onbelangrijk duurder.
Met name de groote gezinnen hebben on
der een en ander steeds meer te lijden.
Deze overwegingen zijn vöor het bestuur
van het R.-K. Werkliedenverbond aanlei
ding geweest zich te wenden tot den Raad
van Minister met het verzoek:
Middelen te willen overwegeen, waar
door de druk, ontstaan door de steun
maatregelen ten behoeve van het land- en
tuinbouwbedrijf, voor de minstdraag-
krachtigen vooral voor de groote gezin
nen wordt verlicht.
Langs den weg van belastingheffing,
schooldgeldregeling, tarieven van openbare
bedrijven is aldus het adres op dit
terrein wat te doen, doch de beste oplos
sing zou zijn het tot-stand-brengen van
een Rijks-kindertoeslagfonds, om mocht
dit vooralsnog op onoverkomelijke bezwa
ren stuiten het bindend voorschrijven
van een kindertoeslagregeling in alle
Overheidsdiensten en bedrijven en het
stimuleeren van bedrijfsfondsen van de
zelfde strekking.
DE WONINGHUREN ZIJN TE HOOG.
\7erder wijst het adres op de hooge wo-
ninghuren en zegt: „Ook van de noodzake
lijkheid om aan de oplossing van de kwes
tie der woninghuren iets te doen is Uwe
Regeering wij weten het overtuigd,
doch ook omtrent de urgentie van maatre
gelen op dit punt verschillen wij met Uw
College blijkbaar van gevoelen.
Over het algemeen genomen zijn de wo
ninghuren juist voor de minder draag
krachtige groepen nog weinig of niets ge
daald.
Gevolg daarvan is, dat van de sterk
verminderde inkomsten een veel grooter
deel dan voorheen voor woninghuur moet
worden uitgegeven, welk deel bovendien
door de deflatie van ons ruilmiddel nog
een grooter waarde vertegenwoordigt dan
vroeger.
Is het in het algemeen urgent maatre
gelen te nemen tot vermindering der wo
ninghuren, voor de groote gezinnen, die
van hun inkomsten tegenover anderen een
onevenredig deel aan woninghuur moeten
uitgeven, omdat ze een grooter huis moe
ten bewonen, geldt dit in nog sterker
mate.
Wij hebben daarom de eer Uwe Excel
lenties te verzoeken het nemen van maat
regelen, welke tot vermindering der wo
ninghuren kunnen leiden, te bespoedigen".
ANGELS, DIE INVLOED HEBBEN OP DE
VOLKSZIEL.
Ten slotte zegt het adres:
„Wat den arbeid der gehuwde vrouw,
niet-kostwinnares, betreft, moge, evenals
ten opzichte van de cumulaties van func
ties en inkomsten, de opmerking wellicht
gewettigd zijn, dat deze punten zakelijk
weinig beteekenen, gezien de omstandig
heden, waarin onze samenleving verkeert,
werkt het in dienst houden der gehuwde
vrouw en het cumuleeren van functies
en inkomsten, vooral die uit publieke kas
sen worden betaald, in hooge mate irri
teerend, ook in intellectueele kringen.
Het is volkomen verklaarbaar, dat een
man, die ten gevolge van de huidige om
standigheden geen werk kan krijgen of
wiens inkomsten zeer sterk zijn vermin
derd, het ergert, dat een gehuwde vrouw,
niet-kostwinnares, een soms goed-betaalde
plaats inneemt, of dat iemand, die reeds
een behoorlijk betaalde functie of een be
hoorlijk pensioen heeft, hetzelfde doet.
Wij verzoeken Uw College dan ook be
leefd het noodige ertoe te willen doen, dat
cumulatie van functies en inkomsten, be
taald uit publieke kassen (dus van Rijk,
Provincies, Gemeenten enz.) alsook in het
particuliere bedrijfsleven, onmogelijk wordt
gemaakt, behalve in die buitengewone uit
zonderingsgevallen, waarin het algemeen
belang het zou vorderen.
Al zijn deze punten dus zakelijk van
minder beteekénis, de invloed, welke ze
hebben op de volksziel, vraagt ook hier
met spoed maatregelen, welke deze angels
wegnemen."
dr. J. Schmutzer; prof. J. H. Niekel; Pater
dr. D. Beaufort O.F.M.; dr. J. van Beurden,
O.Praem.; prof. mr. W. Pompe, prof. mr.
P. W. Kamphuisen, mr. C. M. J. F. Goseling
en de beide secretarissen.
Dat in dezen tijd opnieuw wordt ge
formuleerd een beginsel-program voor
de R. K. Staatspartij is gewenscht en nood
zakelijk.
Wij moeten onze actie op beginselen
fundeeren, welke beginselen duidelijk en
klaar tot ons moeten spreken.
UIT Ut OMGEVING
LEEDSCHENDAM.
Onrechtmatig steun getrokken. Tegen
een zekeren L. uit de Veenestraat alhier is
proces-verbaal opgemaakt wegens onrecht
matig steuntrekken, door verzwijging van
gezinsinkomsten. L. is voorloopig van
steun uitgesloten.
Dit nummer b*«taat uit VIER
bladen.
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Economische hervormingsplannen van
MussoiinL (2de blad).
Spoedige erkenning van Sovjet-Rusland
door Amerika? (2de blad).
De onderaardsche gang in het brand
stichtingsproces te Berlijn. (2de blad).
BINNENLAND.
Een verkoopverbod van smeerkaas en
-vet weldra te verwachten. (2de blad)
Memorie van Antwoord aan de Eerste
Kamer inzake de Omzetbelasting. (2de
blad).
Blauwe tram bij den Waalsdorperweg op
militaire colonne gereden. Eén militair
gedood, één (uit Warmond) gewond. (1ste
pagina).
Dijkdoorbraak te Bergentheim zet groote
oppervlakte land onder water. (Laatste
Ber.).
Vrachtauto bij Nieuwkerk door trein ge
grepen. Twee gewonden. (Laatste Ber.).
Verscheidene branden. (Laatste Ber.).
OEGSTGEEST.
..Aanrijdingen. Op den Endegeester-
straatweg nabij „Endegeest" had een ge
compliceerde aanrijding plaats tusschen
een Ford-auto van en bestuurd door S. B.,
wonende te Den Haag, en een auto van en
bestuurd door I. D., wonende te Am
sterdam. Beide auto's werden zwaar be
schadigd en moesten met een kraanwagen
van de firma Kamsteeg worden wegge
sleept. Toen de aanrijding plaats greep
stond een melkwagen van de firma Jac.
de G. alhier aan den kant van den weg,
welke werd omvergeworpen waardoor deze
werd vernield, terwijl een hoeveelheid
melk en ander zuivelproducten verloren
ging. Persoonlyke ongelukken hadden niet
plaats. De politie nam de zaak in onder
zoek en maakte proces-verbaal op.
Naby de „Slaag" had op den Rijks
straatweg een aanrijding plaats tusschen
een vrachtauto van en bestuurd door J. D.
te Katwijk aan Zee en een luxe auto be
stuurd door W. C. S. te Amsterdam. De
vrachtautobestuurder wilde een zijweg
links inrijden, toen de luxe-auto-bestuur -
der van achter tegen de vruchtauto op
reed, waardoor de luxe-auto zwaar bescha
digd werd. Beide bestuurders gaven elkan
der de schuld, zoodat de politie er mede
gemoeid werd. Persoonlijke ongelukkeu
hadden niet plaats.
Op den Warmonderweg had een aan
rijding plaats tusschen twee luxe auto's,
respectievelijk bestuurd door J. H. J. B.,
wonende te Den Haag en A. A. V., wo
nende te Leiden. Beide auto's werden licht
beschadigd. Persoonlijke ongelukken had
den niet plaats. De politie maakte proces
verbaal op tegen V. die niet de rechterzijde
van den weg bereed in de bocht.
Oppassen. Bij een gehouden controle
over de Wegenbelastxngwet zyn wederom
eenige automobilisten bekeurd wegens
overtreding daarvan.
Verloren en gevonden. Verloren voor
werpen: Hanger van collier met gouden
speldje, bruine actetasch met eenige boe
ken, rijwielbelastingmerk, portemonnaie
inh. ƒ6.en 2 sleutels, boodschappentasch
inh. portemonnaie met pl.m. ƒ2.belas-
tingmerk en Lipssleutel no. 37. Gevonden
voorwerpen: Rood kinderschortje, autoped,
blauwe damesportemonnaie met inhoud,
grijze heerenjas, portemonnaie met inhoud,
zilveren eetvorken, damestasch met inhoud,
2 kleedjes, een liederenboek. Te bevragen
by de politie op alle werkdagen. (Niet per
telefoon).
KATWUK.
Ernstig ongeval. Aan den Nieuwen
Commandeurslaan werd het 5-jarig doch
tertje van P. Freke overreden met een
motorrijwiel bestuurd door G. C. Schaap
uit Katwijk aan Zee. Het kind is spoedig
verbonden door dr. J. Hueting, doch de
aanrijding was zoo ernstig, dat onmiddel-
i jke overbrenging naai het iZekenhuis te
Leiden noodzakelijk bleek. Bij aankomst
aldaar bleek de toestand hoogst ernstig te
zijn.Volgens een daarna ingesteld onder-
I zoek treft de bestuurder geen schuld.
