VRIJDAG 22 SEPTEMBER
DE LEIDSCHE COURANT
DERDE BLAD PAG. II
TER-AAR.
Tuinbouwcursus. Naar wij vernemen
zal bit jaar bij voldoende deelname een 2e
Tuinbouw-cursus gegeven worden, e uit
gaande van de plaatselijke afdeeling" van
den L. T. B. en Chr. B. T. Bond. Wij kun
nen onze jongeren niet genoeg op het hart
drukken dat zij dezen cursus volgen. Hun
theoretische kennis, die zij opdiepen met
de bespreking van de bemesting, kennis
van den grond, ziektenbestrijding, enz. zal
van ontzaggelijke waarde zijn in de prac-
tijk. Ook zal les worden gegeven door een
practischen tuinder-vakonderwijzer in de
teelt van Tomaten, komkommers, meloe
nen, aardbeien, sla, en andere producten.
,Nu de lange winteravonden op komst
zijn, en menig jongmensch bijna geen raad
weet met zijn leegen tijd, zal het volgen van
een cursus een uitkomst zijn voor hen. Wat
ge nu leert kan u later zoo uitstekend te
pas komen, en men komt er verder mee dan
met het praten en hangen op bruggen des
avonds.
Zij, die niet in staat zijn het lesgeld te be
talen, kunnen de cursus gratis volgen.
Meldt u spoedig aan bij een van de be
stuursleden van bovengenoemde organisa
ties.
VOORHOUT.
Bond van Zuid-Holl. Kleine Kweekers.
Dezer dagen vergaderde de afdeeling
Voorhout van bovengenoemden Bond in
café Boerhaave, welke vergadering zich
in een vrij groote belangstelling mocht
verheugen.
Bij afwezigheid van den heer P. van
den Nouland, die blijkens ingekomen
schrijven, eerst later ter vergadering zou
aanwezig zijn, opende de heer Chr. van
Leeuwen de vergadering, zijn voldoening
uitsprekende over de talrijke opkomst der
leden. Spr. maakte in zijn openingswoord
van de gelegenheid, door afwezigheid van
den len voorzitter,v gebruik om in korte
bewoordingen te schetsen hetgeen de heer
P. van den Nouland, door zijn vaak gren-
zenlooze opofferingen, en moeizamen ar
beid voor de Kleine Kweekers had ge-
praesteerd. Na 'n bestuursperiode van ca.
1 jaar, is de Bond gegroeid, en heeft deze
een ledental van meer dan 800 leden be
reikt, dank zij de energieke en nooit rus
tende leiding van den heer Van den Nou
land. De geheele Zuid-Hollandsche Bond,
maar meer nog de afdeeling Voorhout is
dezen eenvoudigen mensch hiervoor groo-
ten dank verschuldigd. Steeds stond de
voorzitter voor een ieder klaar, voor elke
afdeeling niet alleen, maar ook voor elk
lid van den Bond individueel, ongeacht
de afstand van plaats tot plaats.
Spr. meende, dat toch minstens de_ kosten
voor telefoongesprekken en benzine ten ge
rieve van den Bond gebezigd, door de leden
dienden te worden gedragen.
Over dit onderwerp werd in ruime mate
van gedachten gewisseld, zoodat ten slotte
het voorstel om 30 cent per lid extra te be
talen om daaruit meergenoemde kosten te
bestrijden, zonder eenige stemming werd
aangenomen.
De notulen der vorige vergadering wer
den onveranderd vastgesteld.
.Hierna verscheen de eerste voorzitter,
die in den breede besprak, de noodzakelijk
heid voor de kleine kweeker, dat voor zijn
ingeleverde bollen eenige vergoeding worde
gegeven. Trots de minimumprijzen, welke
voor de bloembollen zijn vastgesteld, ver
volgde spr., is het voor den kweeker uitge
sloten een loonende cultuur te hebben ver
kregen; neem bijv. de narcissen, die toch
niet meer dan 70 a 80 cent per R. R. op
brengen.
Wederom heeft het Hoofdbestuur formu
lieren samengesteld, die zóó zijn ingericht
dat twee formulieren aan eikander zijn
verbonden en door perforatie van elkander
kunnen worden verwijderd. Al spoedig kon
men vernemen, dat de wijze van inrichting
der formulieren, door de Kweekers Cen
trale werd toegejuicht. Het verloop van de
oogst 1932'33 dient op de formulieren te
worden ingevuld opdat een goed overzicht
wordt verkregen.
Spr. legt vooral de nadruk op het serieus
invullen van de formulieren, wat voor het
H. B. steeds van groote beteekenis is ge
bleken. Nog eens nadrukkelijk werd gewe
zen op het in tweevoud inleveren der for
mulieren, en dat de productiekosten per
Rijnlandsche Roe niet gespecificeerd, doch
in totaal moeten worden opgegeven.
Steeds staat het Bestuur ten dienste van
de leden om bij de invulling behulpzaam te
zijn, waarna de Voorzitter de naar voren
gebrachte vragen tot volle tevredenheid
beantwoordde.
Hierna heeft men nog zeer geanimeerd
over genoemde aangelegenheid geconver
seerd, waarna de Voorzitter de vergadering
sloot met een woord van dank voor de in
groote getale opgekomen leden.
ZOETERMEERZEG WAART.
Aardappel-regeling. Door de Geweste
lijke Aardappel-organisatie voor Zuid-Hol
land is tot kantoorhouder voor deze ge
meenten voor de afgiften van vervoerbe-
wijzen van aardappelen aangewezen de
heer W. F. Jörg. Het kantoor is gevestigd
Dorpsstraat no. 40, Zoetermeer en geopend
van 8 tot 12.30 uur en van 2.30 tot 8 uur.
Collecte. De collecte ten bate van het
„Roode Kruis" op Woensdag 1.1. gehou
den, heeft opgebracht een bedrag van
102.76 1/2.
Inenting. Ten huize van dokter Steur
te Zoetermeer bestaat op Donderdag 28
September a.s., des morgens 9.uur gelegen
heid tot kostelooze inenting en herinen
ting. Voor de juiste 'namen is medebren-
ging van trouwboekje aan te bevelen.
ZOETERMEER.
G e b o re n Machiel Antonius, zoon van
Albertus de Wit en van Catharina Appollo-
nia van der Kraan.
Ondertrouwd: J. Aalbersberg 24
jaar en M. Oudshoorn, oud 24 jaar.
WOUBRUGGE.
Hoe lang rooken de mannen uit pijpen?
Nu ons dorpsmuseum „Woubrugge en
Omstreken" van tijd tot tijd opgegraven
oude rookpijpjes ontving, en de laatste
maanden vooral door de inzendingen van
den heer P. Bos, te Haarlemmermeer, zal
het niet ondienstig zijn, daarvan een over
zicht te geven.
Bekend is het continentale stelsel van
Napoleon I, de keizerlijke regietabak en
tabak-winkels; de duurte van die tabak
was oorzaak, dat men pijpjes maakte met
kleine koppen, en daarin soms allerlei sur
rogaten, b.v. ook thee, rookte.
Veelal dacht men, dat dit pijpjes met
kleine kopjes uit dat tijdperk afkomstig
waren, doch het onderzoek heeft uitgewe
zen, dat deze opvatting niet is te handha
ven.
Vergelijken wij de verzameling in ons
dorpsmuseum met de elders verzamelden
of met afbeeldingen, dan moeten die tot
een tijd worden terug gebracht, die veel
hooger in het verleden opklimt dan Co
lumbus en de uit Amerika ingevoerde ta
bak.
De bekende hoogleeraar Reuvens heeft
bij de opdelvingen te Arensburg onder
Voorburg, het aloude Forum Hadrianum,
gebakken pijpjes gevonden.
En van lateren tijd maakt mr. L. Ph. C.
van den Bergh melding, dat te Hazers-
woude in de Butterpolder, diep in het
veen, oude gebakken aarden rookpijpjes
zijn gevonden; die oude veenpijpjes schij
nen hooge oudheid te bezitten.
Een zeldzaam bewijs hebben wij, door
dat in 1858 bij het sloopen van een zware
oude muur van een voormalig klooster te
Rottum, een pijpje met kleine kop en an
dere voorwerpen werd gevonden, dat was
ingemetseld; dat klooster was na een
brand in 1588 herbouwd.
In weerwil van die vele bewijzen wor
den er nog velen gevonden, die den aan
vang van het pijpen bakken en het roo
ken in Europa niet voor het einde der zes
tiende eeuw gesteld willen hebben.
De groote hoeveelheid oude pijpjes, wel
ke de heer Bos ons schonk, thans reeds
een vijftigtal, zijn opgegraven uit de voor
malige schans en omgeving, aan de Oude
Wetering, 15721574; hierin ligt een be
wijs, dat bij de daar gelegerde Spanjaar
den, het tabak rooken reeds geheel in
zwang was.
Trouwens in meerdere schansen en oude
vestingwerken vond men de zoogenaam
de oud-mannetjes pijpjes of neusbrander-
tjes met kleine kopjes en dikke stelen.
Weinige pijpjes worden nog in gaven
toestand gevonden en het maaksel is lomp
en grof, enkele met cijfers of letter op het
hieltje, de meeste pijpjes dragen sporen,
dat er uit gerookt is, enkele met vrij groo
te kop en dun van steel, ook nauwe lang
werpige kopjes zonder hieltjes.
Onder deze collectie vonden wij een met
oude wipmolen, andere met adellijke
kroon of keizerlijken kroon, niet onmoge
lijk, dat deze laatsten uit Spanje afkom
stig zijn.
De verscheidenheid toont aan, dat ze uit
verschillende fabrieken afkomstig zijn.
Bij deze verzameling pijpjes waren ook
uit dat tijdperk een groote hoeveelheid
fragmenten aardewerk aldaar opgegraven
en aan het museum alhier ten geschenke
aangeboden; van deze fragmenten heeft
de heer Bos een sierlijk kruikje verkre
gen van bruin aardewerk met figuren,
Duitsch fabrikaat, met opschrift: „Drinck
und esz Got verges".
Dat deze voorwerpen in de Haarlem
mermeer zich bevinden, is te vinden in
den Waterwolf der 16de en 17de eeuw. De
oude kaarten van Rijnland geven duide
lijk aan, in welke tijdperken na 1574 het
meer de oevers verslond.
UIT DE RIJNSTREEK
ZOETERWOUDE (H.R.)
Pluimvee-vereeniging. Gisteravond
hield de Pluimvee-vereeniging „Ik leer
nog" de jaarlijksche algemeene vergade
ring in het café van de Wed. Pijnacker.
De voorzitter, de heer F. den Hertog,
opende de vergadering met een woord van
welkom. Hij betreurde het, dat er zoo wei
nig belangstelling is op deze vergadering,
welke slechts eens per jaar gehouden
wordt.
Door den secretaris, den heer M. v. Leeu
wen, werden de notulen gelezen, welke
na een kleine opmerking werden goedge
keurd.
De penningmeester, de heer W. de Groot,
gaf het finantieel verslag. De totale ont
vangsten aan de veiling in het afgeloopen
jaar waren 8363.83, met aan uitgaven
8002.40, alzoo een winst van 361.43, ter
wijl de inkomsten der vereeniging waren
580.57 en de uitgaven 598.28, alzoo een
nadeelig saldo van 17.71.
Door de heeren G. Heemskerk en Th.
Verkleij waren boeken en bescheiden na
gezien en in goede orde bevonden.
Tot kasnazieners voor het volgende jaar
werden benoemd de heeren Th. Verkleij
en K. v. Vliet.
Hierna volgde het jaarverslag van den
secretaris. In het afgeloopen jaar waren
ruim 171.000 eieren, 3000 stuks pluimvee
en een groot aantal kilo's boter en kaas
geveild. Hoewel dit een groot aantal ge
noemd kan worden, toch was het belang
rijk minder dan vorig jaar, terwijl ook
de prijzen niet zeer gunstig genoemd wer
den.
De voorzitter dankte den secretaris en
den penningmeester voor hun uitgebrachte
verslagen en voor het vele werk door hen
verricht.
Met bijna algemeene stemmen werden
de aftredende bestuursleden, de heeren W.
de Groot, B. de Jeu en H. v. Teylingen,
herkozen. De voorzitter feliciteerde de hee
ren en vertrouwde dat zij met dezelfde
ijver steeds de belangen der vereeniging
zullen blijven dienen.
Het volgende agendapunt was bespre
king feestavond. Gaarne wilde de voorzit
ter vernemen, hoe de leden hier over den
ken; in het bestuur was omtrent dit punt
geen overeenstemming te bereiken. Nadat
verschillende leden hierover hadden ge
sproken, werd bij stemming besloten op
niet te royale wijze een feestavond te
geven, terwijl de verdere regeling werd
overgelaten aan het bestuur.
Nadat bij de rondvraag nog enkele huis
houdelijke kwesties waren besproken,
dankte de voorzitter allen voor de belang
stelling en de aangename discussies en
sloot de vergadering.
Als vergassing konden enkele leden een
doosje sigaren in ontvangst nemen; het
was echter voor de gelukkigen!
UIT DE RADIOWERELD
Programma's voor Zaterdag 23 Sept.
Huizen, 296 M.
KRO-Uitzending.
8.00 Morgenwijding.
10.00 Gramofoonmuziek.
11.30 Godsdienstig halfuurtje door Pas
toor Perquin.
12.15 Lunchconcert door het KRO-Sex-
tet met Gramofoonintermezzo.
2.00 Halfuurtje voor de rijpere jeugd.
2.30 Kinderuurtje.
4.Gramofoonmuziek.
4.30 Voor-avondconcert door het KRO-
orkest. Afgewisseld door Esperanto-nieuws
te 51.15 en Journalistiek Weekoverzicht te
6.20 uur.
7.25 Dr. W. M. v. d. Wijnperse over: „Het
maken van huiswerk door leerlingen van
M. O. Scholen."
7.50 A. van Weerhorst over „Esperanto".
8.05 Mevr. M. Reiber over de a.s. cursus
schriftverbetering.
8.15 Onze Zaterdagavond m. m. v. de
KRO-boys en Alle v. d. Wal, voordracht.
Te 8.30 en 10.30 Vaz Dias.
11.00 Gramofoon.
Hilversum, 1875 M.
VARA-UItzending.
8.00 Gramofoonplaten.
10.00 Morgenwijding VPRO.
10.15 Voor Arb. i. d. Continubedrijven:
VARA-Kleinorkest o. 1. v. H. de Groot, W.
van Cappellen (declamatie), en Marion en
Hamilton (zang).
12.00 De Notenkrakers o. 1. v. D. Wind.
2.00 .Gramofoonplaten.
2.30 De Flierefluiters o. 1. v. Ray Forest.
3.00 Accordeonconcert o. 1. v. G. Lotten.
3.15 Vervolg orkestconcert m. m. v. Es
ther Philipse (zang).
3.45 Zenderwisseling.
4.00 Concert door C. Steyn (orgel) en E.
Charmen (zang).
4.15 VARA-Mandoline-orkest o. 1. v. J.
B. Kok.
4.30 Vervolg zang en orgel.
4.45 Vervolg mandolineconcert.
5.00 Voor de kinderen.
5.40 Literaire causerie A. M. de Jong.
6.00 De Wielewaal, o. 1. v. P. Tiggers.
6.30 Piatrogibas o. 1. v. J. Carlquist.
7.00 Gramofoonplaten.
7.10 Vervolg concert.
7.30 Gramofoonplaten.
8.00 Herh. SOS-Berichten.
8.02 Vaz Dias. en VARA-Varia.
8.15 VARA-Orkest o. 1. v. H. de Groot.
8.45 Gramofoonplaten.
9.30 Vervolg orkestconcert
10.00 „De Dubbelgangers", spel van de
Klerk. M. m. v. het VARA-Tooneel o. L v.
W. van Cappellen.
10.15 Vervolg Orkestconcert.
10.40 Gramofoonplaten.
10.50 Vervolg orkestconcert.
11.15 Gramofoonplaten.
11.3012.00 Orgelspel J. Jong.
Daventry, 1554 M.
10.35 Morgenwijding.
10.50 Tijdsein, berichten.
11.05—11.20 Lezing.
12.00 Western Studio Orkest o. 1. v. F.*
Thomas.
1.05 Gramofoonplaten.
1.35 Commore Grand Orkest o. 1. Mus-
cant.
2.35 Gramofoonplaten.
3.20 Orgelspel H. Ramsay.
3.50 Northern Studio Orkest o. 1. v. J.
Bridge m. m. v. N. Crabtree (tenor).
4.50 Vaudeville-programma (microfoon
debutanten).
5.35 Kinderuur.
6.50 Sportpraatje.
7.05 Welsh Intermezzo.
7.50 Cellorecital door B. Harrison.
8.30 EBC-Symphonie-orkest o. 1. v. Sir
Henry Wood m. m. v. C. Supervia (mezzo
sopraan), F. Titterton (tenor) F. Poulenc
en J. Février (piano-duetteen).
10.00 Berichten. Voordracht.
10.25 Dansmuziek (gramofoonplaten).
10.5012.20 BBC-Dansorkest o. 1. v. Hen
ry Hall.
„Radio-Paris, 1724 M.
9.05 Zang door Mad. Barbreau. Hierna
9.05 Zang door aMd. Barbreau. Hierna
gramofoonplaten.
Kal und borg, 1153 M.
12.202.20 Concert uit rest. „Wivex".
2.503.20 Gramofoonplaten.
3.505.59 Omroeporkest m. m. van solis
ten o .1. v. E. Reesen.
8.2012.20 Gevar. programma m. m. van
L. Preii's Ensemble en solisten.
Langenberg, 473 M.
6.25 Gramofoonplaten.
7.23 Westfaalsch Omroeporkest o. 1. van
Göhre.
8.23, 11.50 Gramofoonplaten.
12.50 Populair concert.
I.50 Weragorkest o. 1. v. Kühn.
2.50 Gramofoonplaten,
5.20 Concert door het Weragkoor o. 1. v.
Breuer.
5.50 Concert door Th. Sarata-Kuermann
viool).
8.25 Dansmuziek o. 1 .v. Eysoldt.
8.50 Radiotooneel met muziek. Regie: F.
Ganss. Muzik. leiding: Görlich.
II.05—12.20 Concert.
Rome, 441 M.
8.35 Vioolrecital door A. Simonetti.
8.50 Berichten.
9.05 „II, pirata", opera van Bellini. Lei
ding: O. de Fabritiis. Koorl.: Casolari.
Brussel, 338 en 508 M.
338 meter:
12.20 Omroepkleinorkes o. 1. v. Leemans.
1.30 Gramofoonplaten.
5.20 Dansmuziek.
7.05 Gramofoonplaten.
8.20 Gramofoonplaten en Concert door
Blaaskwintet.
9.05 Voordracht.
9.2010.20 Koorconcert m. m. van blaas
kwintet.
508 meter:
12.20 Gramofoonplaten.
I.30 Omroepkleinorkest o. 1. v. Leemans.
5.20 Symphonieconcert o .1 .v. Meulemans
6.40 Gramofoonplaten.
6,50 Omroepkleinorkest o. 1. v. Leemans.
8.20 Symphonieconcert o. 1. v. Meule
mans.
9.05 Voordracht.
9.2010.20 Vervolg concert
eutschlandsender, 1635 M.
8.20 „Flimmerzauber" gevarieerd film
programma.
10.20 en 11.05 Berichten.
II.2012.20 Dansmuziek uit Leipzig door
het Emdé-orkest.
Radio Luxemburg, 1191 M.
7.50 Fransche avond, Orkest-concert.
8.30 Causerie door Henri Pcnsis: Saint-
Saëns.
8,40 Vocaal concert door Schokmcl (te-
or), La procession (cesar Franck) Manon,
Carmen, Si vous l'aviez compris met vioo'
en violoncel.
9.20 Orkest concert.
10.50 Cabaret.
11.20 Dansmuziek door Ferry Jusa.
Gemeentelijk Radio-Distributiebedrijf
te Leiden.
(3e Programma).
tf.0012.20 Langenberg
12.2017.20 Daventry.
17.20afloop Brussel (VI.)
(Wijzigingen voorbehouden).
scha bankiers t«n heden, j«
moet er echt mee te doen heb
ben.
(Campa de Gracia)
FEUILLETON.
HET MEDAILLON VAN
LORD STAIR.
Naar het Engelsch van
- CHARLOTTE M. BRAME.
30)
HOOFDSTUK XLIII.
Het mysterie van de Neath-juweelen
had tot nu toe met alle pogingen van
Scotland-Yard gespot. Mr. Barton was van
het begin overtuigd geweest van juffrouw
Grey's schuld en zoo zeker van zijn zaak,
dat hij in geen enkele andere richting na
sporingen had .gedaan. Hij kende verschil
lende dievenbenden en wist, dat twee of
drie hunner hun grootsten slag hadden
geslagen met behulp van vrouwen. Maar
al zijn pogingen bleven vruchteloos,
de juweelen kon hij niet achterhalen.
De eenige oplossing leek hem nu naar
Clavering te gaan en de zaak nog eens
grondig te onderzoeken.
Mr. Barton was een meester in de kunst
van vermommen. Hij nam onder den
naam van Arthur Carten als veehandelaar
zijn intrek in de „Clavering Arms", trok
er iederen dag op uit, praatte met de boe
ren uit den omtrek en won al spoedig het
vertrouwen van den herbergier Mr. Hill.
In de gelagkamer hoorde hij menig ge
sprek over den Hertog en de Hertogin
van Neath, maar scheen er weinig belang
in te stellen.
Twee jonge boeren waren eens op een
avond bezig te praten over paarden.
Ik heb nooit iemand gezien, die zoo
veel verstand van paarden had als die Lon-
densche sinjeur, die hier zoo lang geweest
is, Hill.
Ja, hij had verstand van heel wat
dingen, was het antwoord. Ik voor mij
ben niet zoo verzot op die heeren uit
Londen.
Maar hij was toch hier om een boer
derij te koopen? zei de ander.
Dat beweerde hij ten minste.
Ik heb hem nooit recht vertrouwd,
zei een kleine man, die Zwijgend het ge
sprek had aangehoord. Hij was mij te
mooi!
De meisjes hier dachten er anders
over, maar hij scheen alleen te geven om
dat aardige kameniertje van het kasteel.
Is hij hier later nooit terug geweest?
Neen, en ik heb een idee, dat we hem
ook nooit terug zullen zien, meende de
herbergier.
Mr. Carten, de veehandelaar, mengde
zich in het gesprek.
De herbergier lichtte hem in: We
hebben het over een mijnheer uit Lon
den, een knappen jongen vent; hij lo
geerde hier het vorige jaar. Hij was hier
in den tijd van den diefstal; als ik mij
goed herinner ging hij dienzelfden avond
weg.
Carter's belangstelling was gewekt.
Deze jonge man was vertrokken op
den avond van den diefstal. Deze woor
den hadden hem getroffen. Waarom had
hij nooit tevoren hooren spreken over de
zen jongen man uit Londen? Maar hij zei
verder niets en luisterde naar het ge
sprek van de anderen. Hij hoorde hoe ja-
loersch Michael Hands was geweest! Een
van de aanwezigen meende, dat een
meisje wel gek moest wezen om een vent
als Nesbitt te stellen boven Michael
Hands.
De naam Nesbitt was de detective on
bekend. Doch dit beteekende niets. De
man kon honderd namen hebben! Hij luis
terde aandachtig verder. De jonge boer
die het eerst had gesproken over Charles
Nesbitt was aan het woord.
Hij had verstand van paarden, maar
van een boerderij wist hij niets. Ik ge
loof nooit, dat hij een raap van een wor
tel kon onderscheiden. Toen hij mij ver
telde, dat hij een boerderij wou koopen,
heb ik hem in zijn gezicht uitgelachen.
Ik heb ook altijd gedacht, dat er iets
anders achter stak, zei de herbergier.
Maar waarom zou hij dan hier geko-
mn zijn als het niet was, zooals hij zei
om een boerderij te koopen? vroeg een
andere boer.
Het is moeilijk om over zaken van
een ander mensch te oordeelen. Waarvoor
hij hier kwam wist hij waarschijnlijk zelf
alleen.
Toen liep het gesprek over andere din
gen, maar de detective had genoeg ge
hoord. Waarom had men hem dit niet
eerder verteld? Hij vroeg zich af of ooit
iemand Charles Nesbitt en juffouw Grey
zamen had gezien. Het was mogelijk, dat
deze twee zamen den diefstal op hun ge
weten hadden.
Zij heeft hem binnengelaten en de
wacht gehouden, terwijl hij de safe open
brak, zei hij bij zichzelf.
Zoo moet het zijn.
Mr. Barton besloot nog een paar dagen
in Clavering te blijven, voor mogelijke
verdere informaties en dan naar Londen
te gaan.
Hij deed zijn uiterste best. Soms scheen
het alsof hij een spoor vond, dan weer
tastte hij geheel in het duister. Hij schreef
den Hertog, dat de uitgeloofde som niet
groot genoeg was. Het moest wel vijf hon
derd pond zijn.
Maar hoewel de Hertog de premie tot
dat bedrag verhoogde, kwam er nog
steeds geen licht in de zaak.
HOOFDSTUK XLIV.
Zij is zeker niet het gewone type van
de vrouwen, die wij hier krijgen, zei de
directrice van de gevangenis tot den pre
dikant. Ze hadden het over „No. 44".
Als we ooit een dame hier hebben gehad,
is zij er een.
U schijnt een goeden indruk van haar
te hebben, zei de predikant.
En met reden. Ze is hier in Septem
ber van het vorige jaar gekomen, nu is
het Juni en we hebben nooit de minste
last met haar gehad! Ik heb het gevoel,
dat als we de gevangenisdeuren voor haar
zouden openen, het haar niet eens zou
kunnen schelen om vrij te zijn.
Dat is zeer wonderlijk, lachte de pre
dikant.
En toch is het waar, een vrouw kan
een vrouw misschien beter begrijpen. Ik
geloof, dat er een groot mysterie in haar
leven is. En ze is zoo vriendelijk tegen de
andere gevangenen, dat die haar letter
lijk aanbidden.
Het is jammer, zei de predikant,
dat de worm zelfs knaagt aan den schoon-
sten vruchtboom.
Ze is een goede vrouw, ging de di
rectrice voort. Dikwijls als ik in haar
cel kom, vind ik haar geknield, haar in
druk is dan volkomen als van iemand, die
veel verdriet, maar toch vrede heeft.
Ik geloof, zei de predikant vriende
lijk, dat tt haar door een te rooskleuri-
gen bril bekijkt.
En hiermee nam hij afscheid. Het go-
beurde niet dikwijls, dat de verstandige
directrice zoo onder den indruk was ge
komen van een gevangene. Toen het haar,
van deze No. 44 volgens de voorschriften
was afgeknipt, had men gemerkt, dat het
geverfd was, en van nature een prachtige
goudblonde kleur had.
Het verbaast me, had de gevangene
gezegd, dat het niet allang grijs is ge
worden.
Toen ze een paar maanden in de ge
vangenis was geweest, was er een uitdruk
king van diepe vrede in haar mooie oogen
gekomen.
Ze zong met de andere gevangenen in
de kerk, de pure schoonheid van haar
stem trof allen diep. Oogen van verstok
te misdadigsters, die in geen jaren ge
schreid hadden, werden vochtig, toen haar
zuiver geluid weerklonk in de kale ge
vangeniskapel.
Eens was ze geschrokken door iets wat
de directrice haar verteld had. Het ge
vangenisleven was moeilijk, ze kon het
zware voedsel maar met moeite verdragen
en vermagerde zichtbaar.
Je moet meer eten, had de diectrice
gezegd, anders zul je nooit in staat zijn
te werken als je weer vrij bent.
Vrij? had ze verschrikt herhaalde.
Vrij?
Ja, natuurlijk, je wilt toch niet lie
ver altijd hier blijven?
Dat zou ik niet zoo vrceselijk vinden,
al is het leven hard; er is hier tenminste
vrede.
Vrede, dacht de directrice, ze moet
wel een ellendig leven gehad hebben, als
ze in de gevangenis vrede vindt.
(Wordt vervolgd).
