$0
24ste Jaargang
MAANDAG 4 SEPTEMBER 1933
No. 7601
3)e £eid&eh£(Boii/fcci/itt
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling:
Voor Leiden 19 cent per week 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 2.60 per kwartaal
Franco per post 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Medcdcelingen wordt
het dubbele van bet tarief berekend.
TELEFOONTJES van ten hoogste 30 woorden, waarin be-
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur cz\
verhuur, koop en verkoop: f 0.50
V Aansporing tot spionnage
Wij hebben reeds melding gemaakt van
een circulaire, door den Algemeenen Ne-
derlandsche Bond van Handels- en Kan
toonbedienden gericht aan zijn Amsterdam-
sche leden met betrekking tot den boycot
van Duitsche goéderen.
De leden worden daarin aangespoord,
om bij hun patroons te gaan spionneeren
en alles wat hun omtrent den verkoop van
Duitsche waren bekend wordt aan het spe
ciaal voor dit doel opgerichte bureau van
den Algemeenen Nederlandschen Bond van
handels- en kantoorbedienden te rappor
teeren.
Genoemde Bond treedt op deze wijze
zeer afkeurenswaardig op!
Zulk een spionnage (de circulaire geeft
de verzekering, dat de gegevens van de
spionnen als streng vertrouwelijk zullen
worden beschouwd!) moet scherp worden
veroordeeld.
Verkeerd is het, een sociale organisatie
in dienst te stellen van een politieke actie
de boycot-actie tegen Duitschland der
S. D. A P.
Maar nóg verkeerder is het, om de win
kelbedienden aan te sporen, hun als hun
„volle plicht" voor te houden, om bij
de winkeliers een geheime spionnen-dienst
te verrichten.
De „Nieuwe Rott Crt." schrijft naar aan
leiding hiervan:
Tegen deze weinig frissehe bewe
ging moet o.L de middenstand krachtig
^telling nemen. Daartoe kan slechts
ppn weg worden bewandeld, n.l. van
alle tewerk gestelden in middenstands-
bedrijven de schriftelijke verklaring
te vragen, dat zij niet lid zijn, noch
lid zullen worden van den Algemee
nen Nederlandschen Bond van han
dels- en kantoorbedienden.
Deze maatregel gaat oi. te ver.
Maar een eerlijke verklaring van de
bedienden, dat zij het met deze actie, met
dit optreden van hun Bond niet eens zijn
en zich daardoor geenszins zullen laten
leiden, mag en moet zelfs worden ge-
eischt.
V De jeugd en de toekomst
Ons blad heeft al eenige beschouwingen
gewijd en meerdere belangwekkende ge
gevens ontleend aan de tienjaarlijksche
volkstelling.
De antirev. „Standaard" wijst er op, dat
uit de volkstelling van 1930 blijkt, dat van
hen, die tusschen 20 en 30 jaar oud waren,
36.26 procent katholiek was, terwijl van
hen, die 10 jaar en jonger waren, 41.1 pet
katholiek was.
En het blad plaatst bij deze cijfers de
gezonde erkenning: „Het geboortecijfer van
de Roomschen is relatief hoog. Mocht het
de Roomsche Kerk gelukken, de jeugd
meer en meer voor afval te bewaren, dan
zouden over een aantal jaren ook de poli
tieke verhoudingen zich niet onbelangrijk
wijzigen. Liberalisme en Socialisme zouden
dan hun beteekenis nog meer zien vermin
deren, terwijl de Roomsche invloed ver
sterkt zou worden".
Indien de Katholieke Kerk de jeugd
meer en meer voor afval weet te bewaren
dan zullen de verhoudingscijfers tus
schen katholieken en niet-katholieken bij
een volgende volkstelling nog meer ten
gunste van de katholieken zijn gewijzigd
en misschien daardoor ook de politieke
verhoudingen.
Maar wij hopen en bidden om méér!
Wij hopen, dat de katholieke jeugd niet
alleen zal worden bewaard voor openlijke
geloofsafval dat zegt ten slotte nog niet
zoo veeL
Wij hopen, dat de katholieke jeugd zal
opgroeien in een diep-gegronde katholieke
overtuiging, met een zeer sterken drang
naar katholiek leven, persoonlijk leven al
lereerst èn sociaal, maatschappelijk leven:
in een ware katholieke levensopvatting en
Vereld-beschouwing! En op de vervul
ling van deze hoop wijzen verblijdende
DE OMZETBELASTING
De toestand van 's lands financiën eischt
versterking.
In Juli j.l. becijferde minister Oud reeds
een tekort op de begrooting van 100 mil-
lioen.
Met bezuinigingen alléén zou men er
niet kunnen komen.
Belasting-verzwaring is noodzakelijk.
Minister De Geer was reeds gekomen
met een z.g. Omzetbelasting op het voor
beeld van andere landen, van Duitschland,
België en Italië.
Minister Oud' heeft het ontwerp van zijn
voorganger overgenomen en gewijzigd, zóó
dat hij er zich een opbrengst van 85 mil-
lioen van voorstelt.
Zooals men weet, bevat dit ontwerp twee
soorten van heffing:
le. een omzetbelasting ten bedrage van
4 pet., te heffen bij de bron, dus bij ver
koop dóór den ondernemer, die de produc
ten vervaardigt. Worden de goederen inge-
•oerd, dan is daarvoor een invoerrecht
(boven het bestaande) van 5 pet. verschul
digd. De belasting geldt niet voor eerste
levensbehoeften
2e. een heffing van 10 pet. op luxe arti
kelen.
Er worden van vele zijden bezwaren aan
gevoerd tegen deze nieuwe belasting, waar
over de Kamer binnenkort zal moeten be
slissen.
De heer Van LJsselmuiden (R.K.) heeft
een aantal amendementen ingediend op 't
wetsontwerp.
Voorgesteld wordt art. 3 aan te vullen
met: „Niet belastingplichtig zullen zijn de
Staat, een provincie, een gemeente of een
ander publiekrechtelijk lichaam voor het
verbruik van eigen fabrikaat", en om art.
7 aan te vullen met: „Geen belasting zal
verschuldigd zijn indien een verkoop van
goederen door den Staat, een provincie, een
gemeente, een ander publiekrechtelijk li
chaam of een daarmede door onzen Minis-
van Financiën gelijk gesteld lichaam,
onderling geschiedt".
Deze artikelen bedoelen o.a. te voorko
men, dat opnieuw aan de gemeenten be-
teekenende lasten worden opgelegd (bijv.
voor de straatverlichting).
Verder wordt voorgesteld in art. 5 de
tweede alinea aan te vullen met: „en vijf
tien ten honderd van de goederen, ge
noemd in de bij deze wet behoorende ta
bel A 1" en om aan artikel 32 toe te voe
gen: „c. een invoerrecht van drie percent
der waarde, indien die belasting 15 percent
bedragen"; en op te nemen de navol
gende tabel A 1„Koek, banket, taart, klein
gebak, suikerwerken en ander dergelijk
koek-, banket- en suikerbakkers werk;
Snoepgoedartikelen, Pasteibakkerswerk,
Biscuits, cacao en chocolade en chocolade
werken".
De toelichting hierbij luidt als volgt:
Te zamen met enkele van de zeer hooge
accijnzen (ook de sterk opgevoerde perso-
neele belasting en gemeentelijke tarieven
hebben een soortgelijke werking) zal de
nu voorgestelde omzetbelasting niet het
minst zwaar drukken op de groote gezin
nen. Om de werking van deze belastingen
voor hen te corrigeeren zal restitutie of
de instelling van het Rijkskinderfonds het
meest doeltreffend zyn. Het begin zal daar
bij wel moeten zijn, dat daarvoor vooraf
een fonds gevormd wordt. Om nu deze
middelen te verkrijgen, worden deze aan
vullingen voorgesteld. De besteding der
door deze heffing verkregen middelen zal
door de regeering nader zijn te bezien (bij
voorkeur voor de vorming van het zoo
noodzakelijke Rijkskinderfonds).
Voorts stelt de heer Van IJsselmuiden
voor, in artikel 8 na de tweede alinea in
te lasschen: „Indien de verkoopprijs bene
den 0.50 blijft is geen belasting verschul
digd".
Ter toelichting hiervan wordt gezegd: De
thans bestaande mogelijkheid, dat ook
kleinbedrijven (bakkers-restaurateurs e.d.)
tot de fabrikanten gerekend zullen moeten
worden en waarbij het over zeer kleine
bedragen zal kunnen gaan, doet het billijk
schijnen de allerkleinste bedragen uit te
schakelen.
Ten slotte wordt voorgesteld artikel 5
aan het slot aan te vullen met: „Ten aan
zien van artikelen, welke voor gedeelten
naar verschillende tarieven behooren te
worden belast worden door onzen Minis
ter van Financiën regelen gesteld".
verschijnselen onder de katholieke jeugd
zélf, zooals onze Bisschop onlangs met
blijdschap constateerde.
Voor de toekomst, de zoo zéér belang
rijke toekomst in deze keer-periode der
historie, hangt alles af van de vorming der
jeugd.
Dat allen, opvoeders, leeken en priesters
daarvoor geven hun beste krachten in een
eensgezind streven en werken!
BINNENLAND
VEERTIGJARIG PRIESTERFEEST VAN
Z. H. EXC. MGR. J. n. G. JANSEN
De Aartsbisschop in „Tivoli" te Utrecht
gehuldigd
De viering van het 40-jarig priesterfeest
van Z. H. Exc. Mgr. J. H. G. Jansen, aarts
bisschop van Utrecht, werd gisteravond
besloten met een grootsche huldigingsbij
eenkomst m het gebouw „Tivoli". De groo
te zaal was geheel gevuld.
Onder de genoodigden bevonden zich
Z. H. Exc. Mgr. dr. J. O. Smit, tit. bis
schop van Paralus en kanunnik van St.
Pieter te Rome, dr. J. P. Fockema Andreae,
burgemeester van Utrecht en vele andere
kerkelijke en wereldlijke autoriteiten.
Het openingswoord werd gesproken door
den voorzitter van het comité, mr. J. H. van
Maarseveen.
Het katholieke Koorcomité, bestaande uit
twee honderd vyftig dames en heeren, met
medewerking van Jo Vincent, sopraan,
Suze Luger, alt, Louis van Tulder, tenor en
Willem Ravelli, bas, begeleid door het Utr.
Stedelijk Orkest, onder leiding van Joh.
Winnubst, bracht een „Ecce Sacerdos" ten
gehoore.
Pastoor J. H. Hooyman sprak daarna de
feestrede uit.
Spr. zet uiteen de hooge waardigheid van
het priesterschap en wees op de groote ver
diensten, die de jubilaris in zijn rijk pries
terleven heeft verworven en wat door hem
is tot stand gebracht.
Na de rede van pastoor Hooyman werd
de cantate van Mgr. J. A. S. v. Schaik „Ot> I
een Priester", voor sopraan en tenor met
orkest, op tekst van Guido Gezelle, uitge
voerd, na de pauze gevolgd door het „Te
Deum" van Alph. Diepenbrock.
Daarna beklom Z. H. Exc. het spreek
gestoelte.
Spreker wenscht dezen avond een dank
avond te doen zijn. Na God wil spreker
dank zeggen aan zijn ouders. Verder aan
allen, die vanaf zijn prilste jeugd hebben
medegewerkt aan zijn opvoeding, zoowel
geestelijk als lichamelijk, vooral aan hen,
die hem nader brachten tot het priester
schap. Dank bracht Mgr. voorts aan allen,
die aan de feestviering en huldiging heb
ben medegewerkt.
Na deze toespraak werd door allen, bege
leid met orkest, het „Aan U, o Koning der
Eeuwen" gezongen, waarmede deze huldi
gingsavond werd besloten.
DEMONSTRATIE BOSSCHE DIOCESANE
WERKLIEDENBOND
Te Eindhoven is gisteren een demonstra
tie gehouden van den Bosschen Diocesanen
Werkliedenbond. Ruim 16.000 personen
hebben eraan deelgenomen.
De optocht werd in den Elzent opgesteld
en toog vandaar door de binnenstad, waar
men op het kerkplein voor de dekenale St.
Catharinakerk defileerde voor Z. H. Exc.
Mgr. A. F. Diepen, bisschop van Den Bosch
en andere autoriteiten. Aan den optocht
namen 153 af deelingen deel, afgewisseld
door 28 muziekcorpsen.
Het défilé duurde ruim één uur. De mas
sale meeting, die op het défilé volgde, werd
gehouden op het sportterrein van het R.K.
Gymnasium te Eindhoven. Honderden
vaandels en banieren werden in den op
tocht meegevoerd en boden op het sport
terrein een grootschen aanblik.
Na 't zingen van de bondsliederen sprak
de bondsvoorzitter, de heer A. v. Rijen het
openingswoord uit.
Onder daverend applaus besteeg daarop
de eerste spreker pater J. Jacobs M.S.C., 't
podium om een gloedvolle rede te houden
over het sociaal en geestelijk herstel van
de maatschappij. Hij gaf daarbij de midde-
den aan, om dit te bereiken, en wees voor
al op de Pauselijke Encycliek „Quadrage-
simo Anno".
Mgr. Diepen celebreerde een Lof op een
altaar, dat op het sporterrein was opgesla
gen.
Na eenige dankwoorden van pastoor De
Kroon en den bondsvoorzitter volgde een
korte toespraak van Mgr. Diepen, die daar
na den bisschoppelijken zegen gaf.
Hiermede was deze welgeslaagde meeting
geëindigd.
KIPPEN- EN EENDENHOUDERIJ
Namens den minister van Economische
Zaken maakt de Regeer)ngscommissaris
voor de uitvoering van de Garantieregeling
1933 ten behoeve van de kippen- en een-
denhouderij bekend, dat de uitkeering vol
gens de garantieregeling voor de week van
4 t.m. 9 September a.s. is vastgesteld op 30
cents per 100- stuks uit te voeren versche
kipeieren, tot een gewicht van maximum
50 K.K. per 1000 stuks en op 30 cents pes:
100 stuks uit te voeren versche eenden
eieren.
NOTARIS HAFFMANS. OUD-LID
DER EERSTE KAMER t
Op bijna 74-jarigen leeftijd is te Helden
overleden de heer O. M. F. Haffmans, no
taris te Helden en oud-lid der Eerste Ka
mer. De heer Oscor Maria Franciscus Haff
mans werd geboren op 5 September 1850 te
Helden-Dorp. Hy bezocht het gymnasium
der Jezuielen te Katwijk en studeerde ver
volgens voor candidaat-notaris.
De thans ontslapene werd gekozen tol
lid der R.K. fractie der Prov. Staten van
Limburg en den gemeenteraad van Helden.
In 1903 werd hij benoemd tot lid der Eer
ste Kamer, alwaar hij bekendheid ver
wierf als landbouw-specialist. Notaris Haff
mans behoorde tot de initiatiefnemers van
het retraitewerk Manresa, o.a. van de Goe
de Week-retraite aldaar.
Zijn talrijke maatschappelijke verdien
sten vonden bij de regeering erkenning in
den vorm van benoemingen tot ridder in
de orde van den Nederlandschen Leeuw en
tot commandeur in de orde van Oranje
Nassau.
„Maandagmorgen".
Dit nummer bestaat uit VIER
bladen.
VOORNAAMSTE NIEUWS.
BUITENLAND.
Rede van Göbbels te Neurenberg over
het Jodenvraagstuk. (4de blad).
Ford's weigerachtige houding tegenover
de codes. (4de blad).
De Iallaansche vlieger de Plnedo te New
York bij een mislukte start gedood.
(Luchtv., lste blad).
BINNENLAND.
Hulde-betooging voor den Aartsbisschop
n „Tivoli" te Utrecht (lste blad).
DE NIEUWE SALARISKORTING VOOR
HET RIJKSPERSONEEL.
Het standpunt van het protestantsch-
christclijk overheidspersoneel.
Donderdag is het permanent comité van
christelijke organisaties van personeel in
publieken dienst te 's-Gravenhage in ver
gadering bijeen gekomen ter bespreking
van de voorstellen der regeering inzake een
korting op de salarissen van het rijksper
soneel.
De vergadering was algemeen van oor
deel, dat een zoo diep ingrijpende verla
ging als de regeering voorstelt, gelet op
de omstandigheid, dat de salarieering van
het rijkspersoneel niet te hoog is, niet te
verdedigen is. Aangezien de toestand van
's rijks financiën der regeering tot het ne
men van maatregelen noopt, was de ver
gadering van oordeel, dat ernstig moet
worden gepoogd in de centrale commissie
voor georganiseerd overleg met de regee
ring tot overeenstemming te komen over
het door het rijkspersoneel te brengen
offer.
Ten aanzien van de extra-korting op de
salarissen der ongehuwden sprak de ver
gadering zich uit tegen het voorstel der
regeering. Daarbij werd o.m. de vraag ge
steld of er maatregelen dienen te worden
getroffen inzake de bezoldiging der on
derwijskrachten bij de kloosterscholen, te
meer omdat betreffende de salarieering
van de in communiteit levende ambtenaren
een precedent bestaat, namelijk de bezol
diging der inwonende verplegenden in de
rijksverplegingsinrichtingen, welke lager
is dan dit der uitwonenden.
Blijkens ingewonnen inlichtingen mist
het gerucht, dat ambtenaren wier dienst
tijd en leeftijd te zamen 90 jaar vormen
voor ontslag in aanmerking zullen komen
allen grond, al bestaat er bij de regeering
het voornemen om door ontslag van oudere
ambtenaren de werkloosheid onder de
jeugdige arbeidskrachten te bestryden.
Ten slotte werd besloten een bespreking
met geestverwante Tweede Kamerfracties
aan te vragen inzake het door de regce-
ring ingediende wetsontwerp tot wijziging
van de artikelen 125 en 126 van de Amb
tenarenwet De vergadering sprak haar
ernstig leedwezen uit dat de regeering be
trekkelijk dit wetsontwerp geen overleg
pleegde met de centrale commissie voor ge
organiseerd overleg.
JHR. MR. C. FEITH
Gaat heen als secretaris-generaal van het
Dep. van Onderwijs, K. en W.
Met ingang van 1 Sept. j.l. is eervol ont
slag verleend aan jhr. C. Feith als secre
taris-generaal van het Departement van
Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen we
gens verandering in de inrichting van den
dienst aan dat departement, waardoor zijn
werkzaamheden overbodig zijn geworden,
met dankbetuiging voor zijn aan den lan
de langdurig bewezen diensten.
De steunregeling voor den aardappelen
teelt. Verschillende bepalingen. (4de
blad).
Het christelijk overheidspersoneel heeft
besloten ernstig te streven naar overeen
stemming met de regeering omtrent een
nieuwe salariskorting voor de rijksambte
naren. Tegen de rcgeeringsvoorstelien be
staan evenwel groote bezwaren. (lste
blad).
Amendementen van het Tweede-Kamer
lid Ysselmuiden op het wetsontwerp tot
heffing van een omzetbelasting, (lste
blad).
Wederom verscheidene slachtoffers van
het verkeer, w.o. wiel rijdster op onbewaak-
ten overweg (Gem. Beri., 3de blad).
Ernstige branden. Meisje ontsnapt den
vuurdood (Gem. Bert, 3de blad)
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
De nationale athletickwedstrijden .van
E.S.T.O. te Bodegraven (2de blftd).
De nationale Lawntennlskamplocnschap-
pen geëindigd (2de blad).
De jaarvergadering van den K.N.V.B., be
sluit dat de Ned. voetballers „amateurs"
zullen blijven (2de blad).
HET POLITIEKE INSIGNE
EN DE SCHOOL
De Algemecne Verecniging van leeraren
by het middelbaar onderwijs .heeft zich
met een kleine meerderheid 37 tegen
29 uitgeesproken voor een overheidsver-
bod van uniformen en insignes op school,
die van een politieke gezindheid blijk gc-
Een betrekkelijk sterke minderheid
wcnschte derhalve geen verbod, maar vrij
heid.
Wanneer, zooals te verwachten is, het
wetsontwerp-Van Schaik binnenkort zal
zijn aangenomen, zal de vraag haar prac-
tische beteekenis hebben verloren.
Als het uniformverbod wordt ingevoerd,
zal het voor allen jong cn oud gelden
en moeilijk denkbaar is, dat de leider van
welke inrichting ook, al zou hij persoonlijk
voor volkomen vrijheid zijn, zal toelaten,
dat leerlingen in de school een insigne dra
gen, dat buiten de school verboden is.
GA HAAR
IPRESEURC
Donkereteeg, Lelden, Telefoon 1322
I ■V'eSuuè STEUNSCHOENEN
EN HET LEED IS GELEDEN!