ZATERDAG 12 AUGUSTUS 1933
WA1 A ADEBE BLADEN
bCllHlJYEN:
VERWORDEN WATER8PORT.
De Avondpoet toekent bij hetgeen in
de „Maasbode" over de verwording van
bad- en strandleven werd geschreven het
volgende aan:
„Tot zoover de inzender.
Hij zal allerminst het willen doen voor-
komen aleof alleen Katholieken zich aan
deze excessen ergeren. Dat zal, naar oiis
toeschijnt, ieder weldenkend meneoh doen;
evengoed als hot bedrijven dezer excessen
zeker niet uitsluitend bij nieUKatholieken
voorkomt.
Intuesohen, de inzender heeft volgenB
ons volkomen gelijk. Wat hij hier teekent,
komt voor; zoowel op de Kaag, ale elders;
zoowel te water als te land, in het bosch
en op de heide. En, men zal ons wel voor
ouderwetsch houden, niet met den geest
van onzen.tijd medegaand, maar wij ach
ten de verwording van de zeden, speciaal
voor wat den omgang der jongelui betreft,
dermate bedenkelijk, dat wij niet hebben
geaarzeld het betoog van den inzender,
zelfs al zou dit hier en daar wat te sterk
geaccentueerd zijn, over te nemen.
Waarbij wij aks onze meening verkondi
gen, dat, meer nog dan op de overheid, do
oudere zeLve mede schuldig zijn".
Van een harer lezers ontving de
Avondpost dezer dagen een brief over
deze materie, aan welken brief wij, met
zijn toestemming, het volgende ontloe-
non:
„Het spijt mij u te moeten mededeelen,
hooggeachte hoofdredacteur, dat de mij
onbekende schrijver (in de Maasbode) vol
komen gelijk heeft en absoluut niet over
drijft.
Ik doe ruim 20 jaar aan watersport, heb
heel wat Kaag-weken medegemaakt, maar
ik walg nog van de tooneelen van de laat
ste
U moet niet denken, dat ik midder-
nachtzendcling-allures, of dat ik overdro
ven zedelijkheidsideeën heb, maar mijn
standpunt is, dat een mensch moet trach
ten altijd nog iets beter te zijn dan een
beest. En..toen ik samen met een boor,
op wiens erf ik bivakkeerde, eens rond
keek, moest ik ontwaren, dat er daar toe
standen hoe rechten, die het beestachtige
nabij kwamen."
De schrijver van bedoelden brief geeft
dan enkele voorbeelden, in de goede be-
teekenis van het woord. Wij zullen al
dus de Avondpost dat onzen lezers
besparen wij volstaan met de mededee-
ling, dat de helft van dit allee zelfs het
geen wij verwacht hadden te rullen verne
men heeft overtroffen.
Geven wij nog even het woord aan den
schrijver-ooggetuige:
„Controle over zoo'n uitgestrekte vlak
te van water riet, weilanden, waarop ten
ten, enz. is m.i. onmogelijk.
Politie en boeren die bun uiterste beat
doen (de laateten moeten door de crisis
trouwens voor een groot deel van die bees
tenbende leven) is niets te verwijten.
Hoofdzaak is mijns inziens het raffine
ment in houding, kleeding en gebaren der
vrouwen, die met zichzelf te koop loopen
en eigenlijk grootendeels niet beter ver
dienen; en eeu groot nadeel is dat er
treen opvoedingsgestichten voor „ouders"
bestaan. Dat zeer moeilijke baantje ie bij
de mees ten in verkeerde handen, het zijn
zelf lijkt, het mij heel dikwijls zeer
groote domme kinderen die absoluut niet
weten wat er te koop is."
Ook wij weten zeer goed, hoe het bij
dergelijke openluchLbewegimgen kan toe
gaan. Wij weten ook dat dergelijke
bestiale verhoudingen gelukkig geen regel
zijn en er ook jongelui van beiderlei kunne
zijn, die op ander wijze hun dagen en
nacht doorbrengen in de sportweek on die
zich zouden doodergeren, als zij wisten,
wat er om hen heen gebeurde.
Wij weten meer: onder andere, dat men
voor het doen voorkomen van dergelijke
liederlijkheden geen Kagermeer of Kaag-
week noodig heeft* Helaas, zij komen
overal voor en worden niet. in het leven
geroepen door de Kaagweek of de water
sport; hoogstens daardoor vergemakke
lijkt.
De oorzaken liggen dieper: in de alge-
meene verwildering der zedenin de op
vatting, dat het vieux jeu is, de jeugd er
van terug te houden, zich z.g. uit te le
ven, en een jong meisje er op te wijzen,
dat zij juist nog iets meer te verliezen
hoeft dan de jonge man.
Zeker, de schuld ligt voor een groot deel
bij de ouders, die dikwijls te weinig waak
zaam of te onverschillig zijn. Maar, niet
geheel. Want heel dikwijls is het kwaad a-1
begonnen, voor de ouders er een blasse
Ahnung van hebben. Nu is dat in zoo
verre ook wel oen fout, want ouders moe
ten zich, met opzijde zetten van de over
weging, dat het in hun jeugd anders was
en beter, deugdelijk op de hoogte stellen
omtrent toestanden en verhoudingen van
het oogenblik, willen zij niet in te goed
vertrouwen met open oogen worden bedro
gen, maar zelfs al hebben zij dat ge
daan, men heeft de tegenwoordige jeugd
niet meer aan een touwtje en daardoor
wordt krachtig optreden vaak moeilijk.
Zoodat in vele gevallen de ouderlijke
taak wordt gereduceerd tot een in hoofd
zaak waarschuwend optreden en tot een
laten bemerken aan de jeugd, dat de oude
ren drommels goed weten wat er zooal in
de tegenwoordige wereld voorvalt en
gebeuren kan.
Maar daarnaast dient ook de overheid
strenger op te treden. Het wil er bij ons
niet in, dat tegen bacchanaliën, als door
onzen briefschrijver die zich overigens
bereid heeft verklaard, zoo noodie ziin
naam te noemen zijn geconstateerd,
door een actieve zeden- of andere politie
niet zou zijn op te treden. Op welke wijze,
UIT DE OMGEVING
HILLEGOM.
Veiling. Gisteravond had in Hotel Sis
termans ten overstaan van Notaris D. W.
van Niekerk de verkoop bij inzet plaats van
een winkel-woonhuis aan de Meerstraat,
eigendom van den heer Heemskerk. Het
perceel werd in hoogote bod gebracht door
den heer Joh. A. Gerritsen q.q. alhier op
t>5000. Toeslag Donderdag as.
KATWIJK.
Werkloosheid. Aan het arbeidsbureau
staan op heden ingeschreven 345 personen
waaronder zijn 13 opperlieden, 53 grondwer-
kere, 20 timmerlieden, 5 schilders, 16 met
selaars, 38 kuipers, 80 losse arbeiders, 56
landarbeiders, 30 visschers, 7 stokers, 3
loodgieters, varensgezellen. GepLaatet 36
pereonen.
Gevestigd: A. v. Egmond, Zeehospi-
tiuim. E. A. M. Franse, Varke-vi-seerstraat
51. 0. Roodenburg en gezin, v. d. Pias
kade 19. P. G. Sypesteijn, Vooratraat 77,
Katwijk a. d. Rijn.
Vertrokken: D. v. Delft en gezin
naar Oegstgeest. J. Dubbelaar naar den
Haag. 0. van Zuylen en gezin naar Per
nis. A. J. Wijsman en gezin naar Heer
len. M. Hue naar Koudekerk. E. C. J.
Steijns naar Oegstgeest.
N00RDWIJK.
Een zilveren professiefeest. Onze
vroegere - plaatsgenoote, Cornelia Elisa-
bet Janson zal op 15 Augustus haar zil
veren professiefeest vieren als „Zuster
Pacifica" in huize „Charitas" te Roosen
daal, Eerw. Zusters Franciscanessen van
Assisië.
Bij vele Noord wijkers zal nog wel her
innering leven aan de resolute Cornelia
Janson, die in de ziekenverpleging nog
steeds haar beste krachten wijdt aan de
lijdende mensohheid. Wij kunnen ons le
vendig voorstellen, dat het voor haar oude
78-jarige moeder (de weduwe H. Janson)
een feest zal zijn, om nooit te vergeten.
Er wordt in huize „Oharitas" 'n groot feest
op touw gezet, en een groot aantal „Jan
sonnetjes" (want 't is een uitgebreide fa^
milie) trekt naar Roosendaal, om de „zil
veren" zuster te huldigen. Uit de verre,
warme missielanden zal „Broeder Janson"
zijn zuster ook wel gedenken op dezen dag.
We feliciteeren „moeder Janson" van har
te met dit feest.
N00RDWIJKERH0UT.
Voetbalwedstrijd. Zaterdagnamiddag
te 6 uur wordt dp het N.V.C.-terrein alhier
een mooie voetbalwedstrijd gespeeld. Dan
komen Zandvoort en Hillinen binnen de
lijnen en zullen beiden trachten den
mooien, zilveren bal, die voor den overwin
naar is beschikbaar gesteld, te bemachti
gen. Dat het zal spannen lijdt gieen twij
fel, We hopen slechts dat er een massa
publiek aanwezig zal zijn. We verwachten
dus een geweldige belangstelling. Allen
naar het N.V.C.-terrein.
Werkloosheid. Bij het Agentschap der
Arbeidsbemiddeling alhier staan als zijnde
geheel werkloos ingeschreven: 78 landarbei
ders, 3 opperlieden, 4 timmerlieden, 3 met
selaars, 1 winkelbediende, 1 metaalbewer
ker, 1 transportarbeider.
OEGSTGEEST.
Veldwachters te veel. Voor de oproe
ping van twee ve.d wachters hebben precies
200 sollicitanten zich aangemeld.
Gevestigd: M. 0. Borger-Reneman
van Ned. O.-Indië. A. van lepelen en
gez. van Rotterdam. N. Vermaas van
Utrecht. A. Santing van Emmen. AL
A. v. d. Torren van Zeist. J. J. Timmers
van Leiden. Ghr. J. v. d. Burg van Am
sterdam. P. van Weeren van Leiden.
0. M. Bloemendaal en gez. van Rijns'burg.
Jac. Meulenihoff en gez. van Breda.
W. de Graaff san Den Haag. TL G. M.
Eisenbergen van Amsterdam. D. Ouwe-
hand van Leiden. C. M. Hoogervorst geb.
Verdoorn van Lisse. D. van Delft en gez.
van Katwijk. H. C. Kosto van Leiden.
Vertrokken: R. M. Hirech naar Lei
den. G. Peltzex geb. Vrijland naar den
Haag. J. W. G. Peltzer naar Leersum.
M. Borst naar Linsohoten. G. M. Kloet
naar Amsterdam. A. M. Zonderop naar
Hazerswoude. D. Steringa naar Acht-
karspelen (Buitenpost). M. Oudehoorn
naar Zoetermeer.
RIJNSBURG.
Bloemenhandel. Al ie er tengevolge
\ian hot koele weer iets opleving in den
handel te bespeuren, in het algemeen ge
nomen ie het hetzelfde beeld wat vorige
Augustusmaanden te zien gaven. Een matte
handel met lage prijzen en weinig kooplust.
De volgende prijzen werden genoteerd:
Gladiolussen in diverse soorten van f 0.20
tot f 0.45, iets betere variëteiten tot f 0.70,
Asters in velschillende kleuren f 0.140.22,
Montbretia's f 0.150.25, Convili's f 0.25
0.40, Helianthus f 0.350.50, Dahlia's f 0.60
0.95, Pompon Dahlia's f 0.200.35, Parel
anjers f 0.150.30, Godetia f 0.200.35, Le
lie» f4.S05.90, Rozen f 0.050.15.
RIJNZATERWOUDE.
Mond- en Klauwzeer. De laatute 2 ja
ren kwam het Mond- en Klauwzeer onder
de veestapels alhier sporadisch voor. Plot
seling deden zich deze week 4 gevallen
voo<r. De ziekte schijnt niet van kwaadaar-
digen aard te zijn. Voor de veehouders is
het te hopen, dat het bij deze gevallen
blijft.
is een zaak van de autoriteiten. Zoo goed
als dat te land gebeurt kan dat ook te
water geschieden, vooral omdat deze „wa
tereport" slechts in één of twee maanden
van het jaar en in enkele streken des
lande wordt „beoefend" aldus de libe
rale Avondpoet.
DE LEIDSCHE COURANT
TER-AAR.
Personalia. Onze plaatsgenoot, de heer
0. Pouw, onderwijzer aan de R. K. School
alhier, slaagde dezer dagen voor Akte
Fransoh L. O.
Autotocht ouden van dagen. De geor
ganiseerde auto-tocht voor ouden van da
gen, die j.L Donderdag gehouden ie mag
wol zeker weer ala geslaagd heeten. Des
middags om 1 uur werd de stoet opgesteld
op het Kerkplein te Langeraar. In het to
taal namen er 74 aan deel. Eerst werd een
bezoek gebracht te Wassenaar, waarbij te
vens alle „oudjes" werden getracteerd,
voorts ging men de ometreken van Wasse
naar, die zeer schoon zijn, bekijken. Het
strand mocht zich ook in het bezoek van
hen verheugen. Dea avonds werd de stoet
vanaf de Groote brug ingehaald door „Ar-
ti". Dit bracht allee een massa volk op do
been. Op het plein bij de R. K. kerk word
de stoet ontbonden, en door den voorz. van
het comité, den heer M. Roherfcz, een woord
van djank gebracht aan hen die gratis hun
auto hebben disponibel gesteld voor dit
eohoone doel. Onze Muziekver. mocht ook
in het dankwoord deelen.
Zeker ie dit weer een mooie gezellige
dag geweest voor de oudjes. Zij zullen met
ons het werk van de oommissie en het
belangeloos afstaab ven auto's, in hooge
mate waardeeren.
VOORHOUT.
Inlevering bloembollen. Dinsdag en
Woensdag j.l. wae er wederom gelegenheid
tot inlevering van narciseen en tulpen.
Honderde wagens en vrachtauto's reden af
en aan. Het verkeer over den smallen toe
gangsweg tot het opslagterrein- was bij uit
nemen dheid geregeld, door het verkeer van
de ééne zijde voor dat van de andere zijde
te Laten gaan, waardoor het lossen zeer
werd vergemakkelijkt en een vlot verloop
had waarvoor een woord van hulde voor
den initiatiefnemer.
Totaal werd er in beide dagen gelost:
450.000 K.G. narcissen en 60.000 K.G. tul
pen, zoodat in totaal reeds 613.000 K.G.
narcissen zijn ingeleverd.
Een troosteloozen aanblik geeft u de
manden vol met hyacinthen van 25 c.M.
grootte te zien werpen in de massa tor
vernietiging.
Mond- en Klauwzeer. Door een tweetal
landbouwers uit deze gemeente werd ter
Secretarie aangifte gedaan van de be
smettelijke vee-ziekte Mond- en Klauwzeer,
welke ziekte bij het vee van één der land
bouwers sedert jaren niet meer was voor
gekomen.
HAARLEMMERMEER.
De nieuwe brug. Naar wij vernemen, is
de nieuwe brug over de Ringvaart nabij de
Cruquius alhier, gereed gekomen.
Met de voorbereidende werkzaamheden
voor den aanleg dier wegen is op Heem-
steedsch grondgebied reeds een begin ge
maakt.
Geboren: Gerrit z. van K. Visser en A.
Polman Antje Agatha d. van M. Vergunst
en C. v. d. Luit Wilhelmina Christina d.
van C. D. Schouten en H. H. Jeuring Jan
z. van G. Buijs en B. Gelderblom Hendrika
Cornelia d. van J. Kamer en N. Noordam
Anna Maria Geertruida d. van F. F. Geerlings
en E. Arink Johannes Baptist z. van J J.
Commissaris en F. Boelé Thelma Ingred d.
van P. M. Graauwelman en C. T. Klomp
Jacobs d. van P. Wegman en M. Maarsen
Johanna Antonia d. van A. Bax en G. van
Veen.
Ondertrouwd: D. Boer 22 jaar en B.
Mittertreiner 25 j. J. D. P. van Bent 24 j.
en W. Tensen 25 j. K. L. de Ruijte 26 j. en
A. K. Vink 25 j. W. Boer 24 j. en H. J.
Boogert 24 j. A. P. Everaardt 25 j. en J.
C. Bogers 22 j. L. Dam 30 j. en E. Brandt
22 jaar.
Getrouwd: J. A. van den Bos 20 j. en
J. Koringa 19 j. C. van Aalst 26 j. en A.
Tang 20 j. J. van Marsbergen 25 j. en A.
van den Berg 24 j. R. van Zanden 25 j. en
A. J. EIberse 18 i. A. van der Zwaard 24
en T. de Groot 23 j.
Overleden: Johannes Verhagen 83 j.
wedr. van C. Tolk Grietje van Oorde 81 j.
wed. van A. Marse Aaltje Hoekman 11 m.
d van C. Hoekman en M. K. de Koning
Antje Maria 3 j. d. van M. v. d. Bos en J. van
Geest Cornelis M. Raadschelders 23 j. on
gehuwd Gerrit Jan Geertsema 45 j. wed.
van A. van Splunter Arie Rits 73 j. wed.
van M. Leendertse Johannes Aloysius
Overmeer 64 j. geh. met M. C. Verwer.
sa
UIT DE RIJNSTREEK
ALPHEN AAN DEN RIJN.
Kiesvereeniging. Gisteravond kwam
de R. K. Kiesvereeniging „Recht en Orde"
in de "St. Josephzaal in vergadering bijeen.
De opkomst was, ale gewoonlijk, maar ma
tig. De voorzitter opende op gebruikelijke
wijze de bijeenkomst en wijdde in zijn
openingswoord eenige waardeerende woor
den aan de nagedachtenis van het overle
den bestuurslid, den heer C. den Dubbel
den. Besloten werd staande de vergade
ring een kort gebed te storten voor zijn
zielerust.
De notulen werden onveranderd goedge
keurd. Aan de orde kwam de candidaat-
stelling voor het bestuur der Kamer-Cen
trale Leiden; behalve de 10 aftredenden
werd als elfde candidaat aangewezen de
heer J. L. H. Boeren. De 6 aftredende can-
did&ten voor afgevaardigde naar den Par
tijraad werden eveneens allen herkozen.
Daarna had de stemming plaats voor een
nieuw afdeelingsbestuur. De aftredenden
die herkiesbaar waren, kwamen allen aan
de bestuurstafel terug. In de vacature, ont
staan door het overlijden van den heer C.
den Dubbelden, werd voorzien door de be
noeming van den heer A. Breukel.
Ale afgevaardigden naar de Centrale
werd herbenoemd de heer S. van Leeuwen.
Van de rondvraag werd door enkele le
den gebruik gemaakt. Bij het einde richtte
de voorzitter een gelukwensoh aan het her
kozen be«buur, hen dankende voor de pret
tige samenwerking. Daarna volgde met den
chri stel ijken groet sluiting der geanimeer
de bijeenkomst.
Na het ongeluk. Bij de politie alhier
kwam hedenmorgen uit Katwijk de tijding, dat
het lijk van den 19-jarigen Van Gijzel, die
Donderdagmorgen bii het zwemmen in zee
verdronk, heden aldaar is aangespoeld.
AARLANDERVEEN.
Voetbal. Morgen en Dinsdag staan er
voor A.V.B. I weer twee mooie wedstrijden op
bet programma. Morgen komt D.O.S. III uit
Roelofarendsveen, Dit is een vervaarlijke te
genstander waarbij A.V.B. wel het loodje zal
moeten neerleggen.
Dinsdag komt D.E.S. II van Kudelstaart op
een tegenbezoek. Hoewel A.V.B. den vorigen
wedstrijd heeft gewonnen, zijn we nu wel van
mening, dat D.E.S. probeeren zal revanche te
nemen. Daarom A.V.B.-mannen, het beste
beetje voor en speelt een sportieven wedstrijd.
Voor A.V.B. II kon nog niets vastgesteld
worden.
BOSKOOP.
R. K. Voetbalvereeniging. Zondag zal
te 4 uur de plechtige inzegening plaats heb
ben van het als voetbalveld ingericht ter
rein van de onlange opgerichte R. K. Voet
balvereeniging „De Trekvogels" waaraan
tevens de officieele opening zal zijn ver
bonden.
Naan wij vernemen zullen de leden der
vereeniging zich in optocht vanaf het R. K.
Vereenigingagebouw naar ket terrein bege
ven.
Na de opening zullen twee le klasse
clubs, n.l. één uit Gouda en één uit Roelof
arendsveen elkander bekampen om een
door het bestuur der „Trekvogels" uitge
loofde zilveren beker.
Geboren: Jaunie d. van Jacob van
Wijk en Alida Boer.
Getrouwd: Boudewijn Swanenburg
27 j. en Anna Adriana Koster 27 j. Pie-
ter Bavensborg 39 j. en Elisabeth Caro
lina Hadriana Schaum 33 j. Antoniue
Petrus Bresser 25 j. en Lena Maria van
den Nieuwendijk 22 j. Jacobus Arie Jo
hannes de Mol 24 j. en Hilletje van Es 22
j. Adrianus Trouw 26 j. en Huibertje
Wens veen 19 j.
NIEUWVEEN.
De burgemeester met verlof. Burge
meester Geesink is vanaf 1024 Augustus
met verlof naar het buitenland vertrok
ken.
WOERDEN.
Polowedstrijden. Gisteren hadden de
aangekondigde polowedstrijden ten bate
van bet plaatselijk crisiscomitó plaats. Er
was 'n flinke haag van belangstellenden
langs het met vlaggetjes getooide W.Z.C.-
bad opgesteld, zoodat het crisis-comité wel
enkele malen J5 centen zal beuren. Wat de
wedstrijden betreft het volgende: Eerst
kwamen in het water de W.Z.C.- en Forel-
adspir&nten. Hier werd werkelijk strijd ge
geven. Over 't algemeen waren de Forel-
menschon iete sneller en zij leken ons 'n
meer geoefende ploeg, wat bij samenspel
e>n schieten wel bleek. Rust ging in met
31 Na rust werd niet meer gedoelpunt,
bijna alle Forel-aanvallen werden met suc
ces afgebroken. De wedstrijd werd door
den heer G. Ruijs zeer onpartijdig en
juist geleid. Het publiek moest eenigen
tijd geduld oefenen, voor de cracks te
water gingen. Het fluitistencorps „De
Vriendschap" zorgde er voor dat dit wach
ten niet te lang viel. Toen de ploegen goed
en wel in 't veld lagen, bleken er verschil
lende crack8 niet aanwezig, zoodat er
van de oorspronkelijke opstelling niet veel
terecht kwam. Zoo zagen wij niet de hoe
ren Meyers, van Muyen, Griffioen, A. van
Vliet, hetgeen zeer jammer was, daar hier
door eenige va-n de snelste zwemmers ont
braken. Dfe wedstrijd zelf was niet erg
spannend, zeker niet zoo als voorgaande
wedstrijd. De jongens namen 't kalm op,
en gaven vaak aardig samenspel te zien,
terwijl zij tegen 't einde de zaak nogal
heel gemoedelijk opnamen en elkaar meer
onderduwden, dan noodig was. 't Eindre
sultaat was, als we goed telden 43 voor
de witte ploeg We hadden liever W.Z.C.
Forel gezien. Zou de mogelijkheid niet be
staan eens 'n paar eerste- of tweede-klas
N.Z.B.-'ere tegen elkaar te doen uitko
men 'l Dat zou de belangstelling voor polo
zeer ten goede komen.
Aanrijding. Gistermiddag had in de
Voorstraat 'n kleine aanrijding plaats, 'n
Autobestuurder uit Utrecht kwam met
matige vaart uit de richting Leiden, toen
plotseling 'n logeetje van den heer R. de
straat overstak. De automobilist kon zijn
wagen tijdig tot stilstand brengen, maar
raakte hierbij de jongen toch. Hij werd
naar dr. Dishoeck gebracht, waar bleek,
dat hij 'n paar flinke schaafwonden aan
zijn beenen had bekomen. Den autober-
stuurder treft geen schuld.
ZEVENHOVEN.
Auto door brug gezakt Toen Woens
dagmorgen de firma Engel 20 HX.
erwten had geladen bij den landbouwer
W. Blom en over de brug reed, waren de
voorwielen van de auto net over de brug
toen plotseling de brug van het sloof
schoot, met gevolg dat de brug wegzakte
en de auto meeging, doch de auto bleef op
het sloof hangen, op de remmen en de tree
plank. De auto moest gelost en vervolgens
opgevijzeld worden. De materieele schade
aan de brug was gering, maar de auto
moest met een kraanwagen worden weg
gehaald.
DERDE BLAD PAG. 10
BEZOEK BIJ HINDENBURG.
Het paleis van den Rijkspresident
vernieuwd.
De verbouwing van het paleis van den
F'jkspresident is thans voltooid. Na zijn
terugkeer uit Neudeck zal de rijkspresident
z'n woonvertrekken in den gewonen ouden
toestand terugvinden.
Maandenlang verborgen stellingen het
paleis van den Rijkspresident voor de be
woners der Wilhelmstrasse.
Thans is de verbouwing gereed. Binnen
een of twee weken zullen de laatste am
bachtslui het huis verlaten hebben. Dan
gaat hier alles weer zijn gewonen gang.
Aan 'beide zijden van den hoofingang
staan de twee rijksweersoldaten met het
geweer op den schouder. En op de vorst
van hot dak wappert de standaard van den
rijkspresident
De architecten gingen bij de moeilijke
verbouwing met alle voorzichtigheid te
werk. De klassieke stijl van het huis mocht
niet gewijzigd worden. Men moest rekening
houden met de financiën.
Zoo eenvoudig mogelijk en zoo voordee-
lig mogelijk, luidde het oommando voor de
bouwmeesters.
Van buiten kan men ternauwernood zien,
dat het oude, vergane, door mot opgevre
ten, door zwammen vernielde houten kop-
gebint door een ijzeren dakconstructie ver
vangen werd. 160 ton ijzer verbouwde men
in het nieuwe ijzeren kapgebint. Met
schrik zagen de architecten dat de grond
muren de zwaardere belasting niet konden
dragen. Daarom moesten de fundamenten
versterkt en gedeeltelijk „ondervangen"
worden. Dat kostte veel tijd en meer
geld dan men oorspronkelijk berekend had.
Thans is alles klaar. De gast betreedt
'niet meer onder levenegevaar het paleis
van den rijkspresident. Men kan zich moei
lijk een nauwkeurige voorstelling vormen
van de bouwvalligheid van het huis. Toen
de groote feestzaal op de eerste verdieping
bij gelegenheid der bijzetting van een eer
sten rijkspresident Ebert zwaarder dan ge
woonlijk belast werd, hoorden de genoo-
digden de balken kraken.
Om redenen van persoonlijke veiligheid
moest het paleis van den rijkspresident,
dat onder Koning Friedrich Wilhelm I in
de jaren 1734'37 opgericht werd, eindelijk
verbouwd worden.
Om beauinigingsredenen moesten de ar
chitecten zich tot restauratie van den mid
delsten vleugel beperken. Over het ijzeren
dakgebint is reeds gesproken. Een reeks
vertrekken voor de gasten en het dienst
personeel kon hier nieuw gebouwd of ge
moderniseerd worden. Grootere moeilijk
heden bracht de beveiliging van de groote
feestzaal op de eerBte verdieping met zich.
De groote feestzaal een prachtige
zaal met marmeren vloer in goud ge
lijste medaillons, Fransche spiegels en een
reusachtige plafondsbeschildering kan
thans weer zonder levensgevaar betreden
worden. De plafond-constructie is thans in
orde. Het kraakt niet meer in de balken.
De verbouwing strekte zich echter ook
over den Zuidelijken vleugel uit. Daar is
een galerij die tot voor korten tijd met al
lerlei prullen volgestopt was, gerestaureerd
en voor het gebruik gereed gemaakt.
Meer dan levensgroote schilderijen m
houten omlijsting trekken hier direct de
aan<Aacht. Natuurlijk heeft men daar
men nu toch eenmaal aan het modernisee
ren was ook het modern comfort in het
paleis uitgebreid. Van Centrale verwar
ming, warm water deze en dergelijke
Errungenschaften der moderne techniek,
kan thans ook de Bijbspresident gebruik
maken.
De gelegenheid van de verbouwing is
gunstig; om ook eens een blik te werpen
in de privé^appartementen van den rijks-
president. Eerst komt men in de werk
kamer van den Rijkspresident. Een uiterst
eenvoudig vertrek, donker gemaakt door
de boomen van het park.
Aan het raam staat de groote tafel met
den fauteuil, waarin men Hindenburg zoo
vaak gefotografeerd heeft. Aan de muren
schilderijen met episoden uit de geschie
denis van Pruisen. Aan een der zijwanden
de portretten van de drie grootste Duib-
schers: Goethe, Frederik de Groot en Bis
marck. Achter den stoel van den rijkspre
sident het hoofd van den veldmaarschalk
Blücher. Overigens ademt de kamer een
sfeer van burgerlijken eenvoud.
Niets van de keizerlijke pracht! Niets merkt
men ook van overdreven kamerversiering.
In de Oud-Pruisische eenvoud der kamer
.weerspiegelt zich geheel het wezen van
den rijkspresident.
Dezelfde indrukken krijgt men boven op
de eerste verdieping. Hindenburg bedient
zich van een geruischlooze lift-, wanneer hij
de ontvangkamers op de eerste verdieping
bezoeken wil. Hier ligt ook zijn slaapka
mer. Een matig groote, buitengewoon een
voudige kamer. In het midden een ijzeren
bed, geflankeerd door fwee nachtkasten.
Aan den eenen muur staat een geweldige
kachel. Aan den anderen kant is de warm
water-installatie aangebracht, de rustka
mer van een Pruisisch veldheer, die al heel
wat meegemaakt heeft in zijn leven. De
kamer ziet uit op de groene boomen en de
bonte bloembedden van den tuin. Hinden
burg kent. daar iederen boom en iedere
struik. In de stilte en rust van het heer
lijke park, zoekt hij dagelijks zijn ontspan
ning.
De bouwmeesters hebben den wensch
van den heer des huizes gerespecteerd. Al
les is in zijn ouden vorm bewaard gebleven.
Er heeft dus geen „verbouwing"' in den
eigenlijken zin van 't woord plaats gehad,
alleen heeft men het oude gebouw, waar
noodig, versterkt. En de trouv. e inten
dant weet nu reeds dat de rijkspresident
zich zeer behaaglijk zal voelen in zijn ver
nieuwd woonhuis.
