24ste Jaargang WOENSDAG 21 JUNI 1933 No. 7538 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN DE SLAKKENGANG VAN LONDEN S)e Ccki^elveSoii^ant DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling: Voor Leiden 19 oent per week f2.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal Franco per post f2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geillustreerd Zondagsblad 9 cent. TEL. INT. ADMINISTRATIE 93S, REDACTIE IS II GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone Advertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. TELEFOONTJES, van ten hoogste 30 woorden, waarfn be trekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur eo verhuur, koop en verkoop f 0.50. Dit nummer bestaat uit DRIE bladen. V De democratie is zoek... In de „Vooruit" verdedigt de secretaris van de VAR.A, de heer Zwertbroek, zijn besluit, om een brochure over de Arbei- dersweer te laten, verschijnen en vraagt „Bestaat de democratie in onze partij hierin, dat een partijlid niet mag trachten voor zijn denkbeelden een meerderheid in de Partij te win nen, maar dat dit reoht is voorbehou den uitsluitend voor uw redactie Dat gij uit besloten vergaderingen tendentieus gestelde mededeelingen moogt doen; dat gij zinsneden uit een resolutie van een buitenlandsche par tij, die u niet bevallen, moogt wegla ten, aldus de meening van de partij- genooten op een zekere manier beïn vloedend maar dat anderen tegen over hen hun mond maar moeten houden 1 Een wonderlijke opvatting van de democratie hebt ge dan t Loopt gek in de S. D. A. P. De S. D. A. P. heeft steeds voor zichzelf opgeëisoht het monopolie van de ware de mocratie en nu gaan de leiders zelf twij felen, of er nog wel democratie in hun partij bestaat! Meer werk! 't Is zoo klaar als de dag: als er meer loonende arbeid zou zijn, zou de cri sis zijn opgelost, althans in haar gevol gen. En 't is ook voor geen tegenspraak vai- baat, dat wie het initiatief neemt, om loo- nenden arbeid te scheppen of uit te brei den, een sociale daad verricht, die we 'zouden haast zeggen: in verdienstelijkheid moeilijk kan worden overtroffen. De ge meenschap immers snakt naar méér loo- nenden arbeid. En daarom wekte een bericht in de cou rant van gisteren bij ons en ongetwijfeld ook bij de lezers heel wat verbazing en er gernis, n.l. het bericht, dat bouwonderne mers te Leiden (de firma J. 't Hart en Aanen) maar moeten blijven wachten op een bouwvergunning tengevolge van het talmen door Overheidsorganen. Tal menterwijl juist voor zulke zaken in dézen tijd met opgewektheid en dankbaar heid de grootst mogelijke spoed moest worden betracht! Waar de schuld ligt? Verzekerd werd ons, dat B. en W. van Leiden in deze geen schuld treft, maar dat de trage afwikke ling geheel moet worden geweten aan de Commissie voor bebouwing uit Ged. Sta ten. Wij kennen de toedracht niet voldoen de, om de schuldkwestie uit te maken. Maar het feit, dat er zoo langen tijd moet I worden gewacht op een bouwvergunning (nu reeds ruim twee maanden) is vooral in dezen tijd zoo ernstig, dat wij er publiek de aandacht op willen vestigen. De verantwoordelijke autoriteiten zullen moe ten nagaan, wat en waar er iets hapert of I defect is in de ambtenarij, waardoor zulke feiten, als het hier bedoelde, worden ver oorzaakt. j Laat ons liefhebben, niet met woord of tong, maar met daad en waarheid. ST. JOHANNES. Het is de geschiedenis van alle eeuwen: de mensoh wordt miskend, als God mis kend wordt. Al zijn de straten ook spiegelglad en rijdt de auto zoo heerlijk zacht, wij we ten, dat ook zij, die dit bezitten, de hel of het vagevuur in hunne zielen kunnen dra- hgen. Zoo goed als een arbei Ier. Macdonald hoopvol, maar ONZE GEDELEGEERDE Mr. TRIP IS HET NIET EENS MET MINISTER CHAMBERLAIN OPTIMISME EN'PESSIMISME. MacDonald heeft aan den specialen be richtgever te Londen van de Pa-rij sche „Excelsior" de volgende boodschap ver strekt: „Een week geleden is de economische wereldconferentie geopend. Als mijn eer lijke overtuiging kan ik verklaren, dat het resultaat van deze weck, in weerwil van de vele moeilijkheden, veroorzaakt door de overstelpende hoeveelheid arbeid, zeer be vredigend is. Ik ben ervan overtuigd, dat de tweede week positieve resultaten aal brengen, wel ke ertoe zullen dienen diegenen in het on gelijk te doen staan, die van een mislukking spreken. Ik spreek mijn vertrouwen uit in het komend verloop der besprekingen en ik verzoek de openbare meening geduld te willen oefenen. Het succes lijkt mij thans verzekerd te zijn". Geheel anders denkt de Londensche re dacteur van de „Msb." erover. Getuigden onze impressies van den eer sben werkdag der commissies op de econo mische conferentie verre van voortgang in het werk, aldus seint hij, de tweede dag toont andermaal aan, hoe moeilijk het is, om overeenstemming te verkrijgen over de detailpunten, nu concrete voorstellen in behandeling zijn gekomen. Vooral de houding van Amerika steit zeer teleur, evenals de werkwijze der Anie- rikaansohe delegatie, alwaar groote on- eemgheid bestaat. Senator Cordell Hull is het met zijn collega's niet eens. Mr. James Cox is anti-zilverman, terwijl senator Pit-t- rnann pro-zilver is. Bovendien zegt Huil hier in Londen „yes", terwijl Woodin in Amerika „no" zegt en president Roosevelt zegt heelemaal niets. Erg succesvol werken is bij zoo'n ver deeldheid natuurlijk uitgesloten en ook het weer loslaten van den dollarkoers en het propageeren van nieywe inflatie ter beur ze te New York, heeft in Engelsche City kring ernstige ontstemming veroorzaakt te meer, daar deze politiek samenvalt met het indienen door mr. Pittmann van een voorstel tot geleidelijke doorvoering van valuta-stabilisatie en invoering van den gouden standaard. Men vindt dit voorstel van Pittmann hier in Londen heel mooi, doch men had liever gezien, dat hij dit voorstel niet op de Lon densche conferentie ter tafel had gebracht, doch op de tafel van Roosevelt te Washing ton had gedeponeerd. De besprekingen in de financieele sub commissie zijn ook gisteren, geen stap ver der gekomen. De behandeling van het voor stel van Pittmann heeft voor- en tegenstan ders uitgelokt, met het gevolg, dat men maar weer een sub-commissie heeft inge steld voor de bestudeering van het zilver- vraagstuk, waarvan Mr. Pittmann tot voor zitter is benoemd. Canada, China, Amerika, Japan, Mexico, Nederland en het Vereenig- de Koninkrijk zullen in deze commissie zrt- tign nemen. Verder heeft men nog een technische monetaire sub-oommissie inge steld. Ook in de economische commissie is men gisteren geen stap verder gekomen. De discussies over de agendaproblemen, dooi de leden gehouden besprekingen over de „coordination of production" uitgelokt hebben tot gevolg, dat ieder land zijn eigen belangen naar voren brengt. Canada spreekt over het tarwe-vraagstuk, Cuba over de suiker, Brazilië over de koffie, Frankrijk over den wijn en het gevolg van een en ander is het benoemen van een sub commissie, waarin het vraagstuk der pro ductieregeling nader zal worden onder zocht. Dit wordt een buitengewoon groote commissie van vele experts, een lichaam dus, dat met besprekingen veel tijd in be slag neemt en door zijn omvang moeilijk tot uniforme besluiten zal komen. En ai dit werk vertraagt den conferen tie-arbeid en voert feitelijk de aandacht naar nevenproblemen in plaats van naar het hoofddoel: valutastabilisatie en wegne ming der handelsbarrières. Dr. Colijn deelde nog mede, dat het voor stel van Polen, Letland, Bulgarije, Roeme nië, Tsjecho Slowakije en Joego Slavië tot het instellen van een sub-commissie voor landbouw-aangelegen'heden thans niet in overweging kan worden genomen De voorzitter stelde voor, deze kwesties aan de daarvoor bestemde sub-commissie 1 voor te leggen, welke dan zal beslissen of de instelling van een sub- sub-commissie voor den landbouw gewenscht is. De sub commissie 1 zal vanmiddag om drie uur met haar arbeid beginnen. Inderdaad is er om deze handelwijze geen reden tot juichen en het geringe vleugje van optimisme, dat aan het eind der vorige week te Londen bestond, schijnt geleidelijk aan te verdwijnen. Mr. TRIP CONTRA Mr. CHAMBERLAIN De Britsche minister van financiën, Ne ville Chamberlain, heeft gisteren in de sub-commissie uit de monetaire commissie welke zich bezig houdt met de onmiddol- lijke (ter onderscheiding van de permanen te) maatregelen inzake financieele recon structie, een resolutie ingediend inzake prijspeil en credietpolitdek. Daarin wordt het volgende betoogd: lo. het is noodzakelijk om een herstel te weeg te brengen in het wereldpeil van de groothandelsprijzen der goederen, voldoen de oan een economische opbrengst te bie den aan den producent van primaire goe deren en om het evenwicht te herstellen tussohen de productiekosten en de prijzen in het algemeen; 2o. optreden op monetair gebied is een der essentieelo factoren om een herstel der wereklprijzen te verkrijgen. Fuiidamentee'e monetaire voorwaarden voor een herstel der prijzen zijn dat de deflatie ophoudt, dat er goedkoop en overvloedig crediet be schikbaar wordt gesteld en dat de bewe ging er van actief wordt aangemoedigd. 3o. de centrale banken der voornaamste landen dienen op zich te nemen samen te werken met het oog op het verzekeren van deze voorwaarden en dienen haar voorne men kenbaar te maken om met kracht een politiek van goedkoop en overvloedig geld te voeren door operaties op de open markt. Het woord voerend in de middagzitting, oefende de president der Nederlandsche Bank, mr. Trip, naar Reuter meldt, critiek op de 's morgens ingediende Britsche re solutie. Hij vroeg of de Britsche delegatie bedoelde dat de landen bij het in even wicht brengen van hun begrootingen op zettelijk tot inflatie moesten overgaan en dat de centrale banken haar regeeringen in staat moesten snellen die politiek te vol gen. Voorgesteld werd aan de centrale ban ken de taak op te leggen samen te wer ken om een overvloedig crediet te verze keren. Mr. Trip geloofde, dat de voornaam ste taak der centrale banken diende te zijn de waarde van de munt te handhaven en het evenwicht in de betalingsbalansen ba rer landen te herstellen als dat evenwicht verloren was. Hij vroeg of de Britsche de legatie dit als de voornaamste taak en plicht van de centrale banken erkende, daar hij het niet mogelijk of aannemelijk achtte voor de centrale banken om op zich te ne men wat in de Britsche resolutie werd voor- Mr. Trip gaf in overweging dat er een klein comité zou worden benoemd om de Britsche resolutie verder te overwegen en tot een nieuwen tekst te geraken. Volgens Wolff zeide mr. Trip nog, dat valutamaat regelen alleen dan met succes bekroond konden worden al® zij hand in hand gingen met economische maatregelen. Indien er een resolutie moest worden aangenomen inzake een politiek van goedkoop geld dau moest zij afhankelijk gemaakt worden van een opheffing der deviezenbeperkingen. Ook de president van de Tsjechische centrale bank critiseerde de Britsohe reso lutie. AMERIKAANSCH VOORSTEL HERSTEL GOUDEN STANDAARD. Een amendement dat de strekking verzwakt. Reuter meldt dat de tweede sub-commis sie van de monetaire commissie uit de eco- nomisohe conferentie te Londen eenstem mig het voorstel heeft aangenomen, dat senator Key Pittmann heeft ingediend, met een amendement-Hailsham, dat het tijdstip van den terugkeer naar het goud en de vaststelling van de pariteit door elke natie afzonderlijk moet worden beslist. Een ze ker aantal gedelegeerden verklaarde te zijn vóór de voorstellen betreffende het goud, maar zij maakten voorbehoud betreffende die over het zilver. Voor het zilvervraag- stuk is een subcommissie ingesteld, waar van senator Pittman de voorzatter is. HET REGENT V1SSCHEN Uit een berichtje in de dagbladen hebben wij kunnen lezen, dat te Porto Viro aan de Adriatisohe zee tijdens hagelbuien ook visschen uit de lucht vielen. Uit de mid deleeuwen zijn ons heel wat berichten over geleverd van dergelijke gebeurtenisen. Veel mensohen zullen geneigd zijn zulke over geleverde berichten naar het rijk der fa belen te verwijzen of aan verregaand bij geloof toe te schrijven. Maar dat is toch verkeerd en het bovenbedoelde berichtje kan bewijzen, dat waarnemingen van re gens van visschen, kikvorschen en dgl. op waarheid berusten. De natuuronderzoekers van een paar eeuwen geleden geloofden er dan ook on voorwaardelijk aan. De Leidsche hoogloe- naar Musscbenbroek, die in 1739 een leer boek der natuurkunde liet verschijnen, waarin uitvoerige hoofdstukken over de weerkunde voorkomen, gaf daarin een defi nitie van hetgeen de meteorologen te on derzoeken hebben en noemde daaronder ook de dingen, die uit de lucht vallen en er in opgenomen worden. In dien tijd en ook veel later sprak men van luchtverhevo lingen. Deze naam, afgeleid van het werk woord opheffen (verheffen), sluit dus in dat alles wat in de lucht opgeheven wordt (wel te verstaan door natuurlijke krachten) een onderwerp van studie voor de weerkundi gen is. Men zag dit zeer terecht in maar de nieuwere weerkunde kent den naam luchtverhe veling nauwelijks en gebruikt hem niet meer Nu en dan komt een of ander merkwaar dig verschijnsel ons herinneren aan do luchtverhevelingen. Zoo ook nu. Ergon® val len met den hagel visschen uit de lucht, een andere keer zijn het kikvorschen of planten, in heol zeldzame gevallen zijn het mensohen, dieren, meteoren, korenschovon en dgl. en in ons land is zelfs een geval bekend, dat een belastingbiljet uit do lucht viel, n.l. na den z.g. Borculo-ramp. De oude natuurkundigen wisten al iets af van de oorzaak, althans zij gaven er zien rekenschap van, dat deze voorwerpen eerst door natuurkrachten moesten opgetrok ken zijn in de lucht. De nieuwere meteoro logen kennen het mechanisme van de ge- heele gebeurtenis. Op groote hoogte in den dampkring ontstaat door het snol over elkaar heenvloeien van twee verschillende luchtstroomen een horizontale luchtwerve ling Door de sterke luchtverdunning wordt aan de uiteinden van dezen wervel lucht opgezogen. Dit geschiedt met groote kracht. Wanneer nu de einden van dezen wervel naar de aardoppervlakte afbuigen (hetgeen onder zekere omstandigheden mogelijk is) ontstaat de zg windhoos, een snel rondwen telende luchtmassa, die in zijn binnenste met groote kracht de lucht opzuigt. De sterk aangezogen lucht sleept vaste voor werpen mede, boven de zee dus water en visschen, die tot groote hoogte in den damp kring worden opgeheven en vervolgens buiten den wervel worden geslingerd waar na zij neervallen. Zoo'n luchtwervel of wind hoos werkt dus min of meer als een reus achtige stofzuiger. Het resultaat kan een verschijnsel zijn zooals ons uit Porto Viro wordt gemeld, een echte luchtverhe veling volgens de opvatting der oude natuurkun digen. KERKNIEUWS ONZE LIEVE VROUW VAN JESSE. Zondagmorgen om half 6 heeft te Delft voor de 5e maal de Stille Omgang, ter eere van Onze Lieve Vrouw van Jesse, plaat3 gehacl; op initiatief van de Mario-Congre- gatie van de R. K. Studentenvereeniging „Sanctus Visgilius" opnieuw voortgezet. De deelnemer® kwamen samen in de St. Hippolytuskerk, waar luidop werd geile den onder leiding van den weleerw. kap. A. A. de Bot. Na den ommegang namen de deelnemers in de Sl. Josephkerk aan den kant van het Maria^-altaar plaats, dat passend was ver sierd. Dc zeereerw. pastoor Paul. Hase O.F.M. hield een korte toespraak. STADSNIEUWS PASTOOR VIJVERBERG HERSTELD. De zeereerw. heer pastoor Vijverberg, wien op 4 April j.l. een ernstig auto-onge lijk is overkomen, keert vandaag geheel hersteld in zijn parochie terug. De Pastoor, die, zooals men weet, verpleegd is gewor den in h%*t St. Elisabethsgesticht, heeft do laatste weken bij zijn familie in Naaldwijk doorgebracht. Wij mogen eerlijk en zonder eenige plichtpleging den Pastoor verzekeren, dat zijn parochianen en ook zeer velen buiten de parochie, over zijn volkomen genezing hartelijk verheugd zijn. Vanavond om half acht doet de Pastoor een plechtig Lof uit dankbaarheid. VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. De Londensche conferentie gaat een slakkengang, (lsto blad). Protest van kardinaal Faulhaber tegen de gebeurtenissen te Munchen. (2de blad). Duitsch-nationale organisatie ^Kampf- ring" ontbonden. (2de blad). De aanslag te Krems en het Nazi-ver bod in Oostenrijk. (2de blad). De bekende communiste Clara Zetkin overleden. (2de blad). BINNENLAND. Verbondsvergadering R. K. Werklieden verbond te Utrecht. (2d© blad). Teneinde benadeeling van den fiscus en oneerlijke concurrentie tegen te gaan stelt de regeering in een wetsontwerp voor het vermengen van benzine met petroleum e.d. te verbieden. (1ste blad). De onbewaakte overweg veroorzaakt weer twee botsingen, die met materieele schade afliepen. (Gem. Ber., 3de blad). Blikseminslag in kerk te Heerenveen. (Gem. Be., 3de blad). WIJ BEGINNEN HEDEN MET EEN NIEUW FEUILLETON. HET GROENE KRUIS. Gisteravond had, onder voorzitterschap van j'hr. C. C. Röell, de ledenvergadering plaats van de afdeeling Leiden van de Zuid-Hollandsche Vereeniging „Het Groene Kruis". Na voorlezing cn vaststelling der notu len werd door den secretaris, den heer H. Filippo W.Fzn., het jaarverslag over 1932 uitgebracht. Daaraan is het volgende ont leend:- De vereeniging leed een gevoelig verlies door het overlijden van dr. J. A. Prins. Er werden 823 artikelen uitgeleend aan 506 personen. Aan den wijkverpleging®- dienst bleven in het verslagjaar de zusters E. Evelein en M. F. de Wit verbonden, die in 't geheel 4659 bezoeken aan patiën ten brachten. Het ledental vertoont een vrij eterk da lende lijn. In het begin van 1932 waren er 1262 leden, welk aantal tot 1179 daalde. Dit feit werd in het verslag met leedwezen ver meld. De ongunstige financieele tijdsom standigheden zijn uit den aard aan deze teruggang niet vreemd. De finantieele positie van de afdeeling is gunstig te noemen; voor aanvulling van het magazijn door aankoop van nieuwe ver- plegingsartikelen werd ook in 1932 gere geld gezorgd. Een faascommissie bestaande uit mej. Oè- tavia Panmentier, mej. dr. H. J. A. Kuys en mr. H. R. Goudsmit, had de administra tie van de penningmeesteresse nagezien, de aanwezigheid van de waarden geconsta teerd en alles volledig accoord bevonden» Bij monde van mej. Parmentier werd voor gesteld de penningrrieefteresse décharge te verleenen voor het accuraat gevoerde be heer. Uit het verslag van de penningmeésteres- se mej. F. A. Ie Poole, bleek dat de ba- lanswaardo der verplogingsartikelen, na ruime afschrijving gesteld werd op 300. Het voordeelig koersverschil op de ef fectenbelegging werd op de reservereke ning voor koersverschillen overgebracht. Aan contributiën werd ontvangen 3644.50 en voor hulp, verleend door de zus ters, werd geïnd f 2702.12. De zusterhulp heeft in 1932 een lager ontvangst van 600 gegeven, vergeleken bij 1931. Het saldo der winst en verliesrekening ad 107.57 werd op de nieuwe rekening overgebracht. De voorzitter dankte secretaris en pen- ningmeesteresse voor de moeite, die zij zich ook in het verslagjaar voor het Groene Kruis hadden willen getroosten. Daarna sluiting.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1933 | | pagina 1