24ste Jaargang ZATERDAG 10 JUNI 1933 No. 7529 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN S)e £eidócli£(3ou/fca/iit DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling: Voor Leiden 19 oent per week - f 2.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal Franco per post f2.95 per kwartaal Het Geillustreerd Zondagsblad is roor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 oent per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 oent, met Geillustreerd Zondagsblad 9 oent. TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 H GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone Advertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. TELEFOONTJES, van ten hoogste 30 woorden, waarin b+- worden aangeboden of gevraagd, verhuur, koop en verkoop f 0.50. trekkingen huur Dit nummer bestaat uit viif bladen waaronder geïllustreerd Zondags blad. V De handelsmoraal. Er is opgericht een „Katholieke Raad voor den Handel"'. Doel dezer instelling is: „het bevorderen van kennis omtrent en toepassing van katholieke moraalbeginselen, betrekking hebbend op het gebied van den handel". Dat doel zal worden nagestreefd door: het geven van adviezen, het beslissen van ge schillen, eventueele publicatie daarvan met goedvinden der betrokkenen en alle andere middelen, welke voor dit doel bevorderlijk kunnen zijn". Wij verwijzen voor verdere bijzonderhe den naar een bericht onder „Binnenland". Wij hebben nu zoo lang verkondigd, dat- de „moraal'5 „handel is handel" voor den katholiek onaanvaardbaar is; dat in den handel practijken voorkomen, en niet wei nigen, die door den katholiek niet als door de usance gesanctionneerd mogen worden beschouwd. Wij hebben dat zoo lang verkondigd en wij hebben het niet bij deze algemeene theorie alléén gelaten. Door oeconomen die niet de „moraal" „handel is handel" aanhangen en door moralisten zijn concrete gevallen uit de praktijk van de handelswereld gesignaleerd. Maar in de gecompliceerdheid van het moderne zakenleven is het toch zeker lang niet altijd duidelijk, wat al dan niet in overeenstemming mag worden geacht met de katholieke moraal. Daarom zal genoemde „Katholieke Raad'5 zegenrijk sociaal werk kunnen doen al zal het niet heel zeker zijn, dat zijn adviezen en beslissingen altijd door ande ren evenzeer deskundig als de leden van den Raad als de onomstootelijke waar heid zullen worden aanvaard 1 Die „Katholieke Raad'5 zal zegenrijk so ciaal werk kunnen doen, naar wij ons voor stellen: vooral als studie-commissie; door zijn voorlichting, resultaat van studie, wel ke voorlichting kan worden gegeven óók al wordt er niet door „betrokkenen" om gevraagd. Dat „betrokkenen55 d.w.z. de lieden, die zelf handel drijven, naar genoemden Rb ad zullen toesnellen, om raad in voor hen ge meten moeilijke gevallen in gevallen b.v. waarin zij aarzelen de winst op te strijken, waartoe de handel hun de gelegenheid geeft dht succes durven wij dan „Katho lieken Raad55 niet voorspellen. In een lang-gevoelde behoefte zal de Raad helaasniet voorzien Maar, zooals gezegd, ter voorlichting op het terrein der handelsmoraal, vooral in verband met het gecompliceerde moderne zakenleven, kan deze Raad de vrucht van de wetenschap zijner leden en van zijn stu die aan de samenleving, allereerst de ka tholieke samenleving, ongetwijfeld ten goede doen komen. V „Besmeuren en kapot maken" Er is, zooals men weet, in de R. K. Volks partij een scheuring ontstaan een groep van den heer Felix Donders (den daema- goog, wiens optreden in Leiden wij inder tijd scherp hebben moeten laken) heeft zich afgescheiden en heeft tijdelijk eene nieuwe partij gesticht. (De democratische Partij, niet te verwarren met den democratischen Bond van prof. Veraart). Wij zullen ons in deze oneenigheid en ruzie tusschen de leiders der R. K. Volks partij onderling en de leden, zoo weinig mogelijk mengen. 5t Gaat alles betrekkelijk buiten ons om. Hier willen wij alleen de aandacht vestigen op een uitlating van den voorzit- ter der R. K, Volkspartij, den heer C. D. Wesseling, in het laatste nummer van „Onze Vaan": „Het is, zelfs voor den meest eenvoudi- gen lezer, duidelijk en doorzichtig genoeg waar de heer Donders heen drijft. Wat ons betreft, hij ga zijn gang. Onze partijgenoo- ten zijn mans genoeg, om in te zien, dat men aan liefdesbetuigingen aan „de ka tholiek-democratische beginselen" niet veel heeft, als men metterdaad zijn voldoening zoekt in het besmeuren en kapot maken van de geliefde partij, waarvoor wij allen zooveel hebben moeten zwoegen en ver duren, zooveel offers hebben moeten bren- Juist, wie voldoening zoekt in „het be smeuren en kapot maken55 van een partij, waartoe hij eerst heeft behoort en waar voor hij eerst heeft gestreden en die nóg het meerendeel zijner geestverwanten en vrienden lief is hij kan geen aanspraak maken op onze hoogachting en waardeering. Deze gedachte is ook bij ons dikwijls op gekomen als we.... „Onze Vaan" lazen! BINNENLAND STEUN IN NATURA VERKEERD. RAPPORT DER COMMISSIE VAN ADVIES. Stelsel van natura-bonnen? De commissie van advies inzake ver strekking van steun in natura aan werk- loozen in den herfst van het vorige jaar door den minister van Binnenlandsche Zaken in het leven geroepen, heeft dezer dagen haar rapport aan den minister aan geboden. Aan dit rapport ontleenen wij het vol gende: Het verplicht stellen van het in ont vangst nemen van den steun in natura wordt door de meerderheid der commissie uit ethisch, zoowel als uit opvoedkundig oogpunt verkeerd geacht. Zij is van oor deel, dat het gevoel van eigenwaarde van den werkloozen arbeider door het ver plicht stellen als bedoeld, in het gedrang komt. Enkele leden achten echter eenigen dwang van de zijde der Overheid voor zooveel betreft het opnemen van produc ten van den land- en tuinbouw wensche- lijk. Deze leden, hoewel erkennende, dat het grootste struikelblok voor den land- en tuinbouw in het sluiten der grenzen is ge legen, achten een betere verdeeling dier producten in het binnenland noodzakelijk. Het heeft een punt van ernstige over weging uitgemaakt, of bij eventueele ver strekking in natura het bestaande distri butie-apparaat zal moeten blijven gehand haafd. De commissie in haar geheel is van oordeel, dat het bestaande distributie-ap- parat moet worden intact gelaten. Uitscha keling van den handeldrijvenden midden stand, vooral van het kleinbedrijf, zal on middellijk een nieuwe categorie werkloo zen in het leven roepen. Slechte ervaring. De commissie sprak als haar meening uit, dat de Overheid door het distributie apparaat zelf ter hand te nemen en dus door over te gaan tot he verstrekken van directen steun in natura zeer voordeelig zou kunnen inkoopen, doch zij meene daar toe niet te moeten adviseeren, gezien de ervaringen in de oorlogsjaren met Over- heidsistributie opgedaan. De commissie meent, dat het eindresultaat gezien vooral de groote kosten en beslommeringen van adminstratieven aard. ten slotte zou uit wijzen, dat hierbij geen voordeelen zou den worden behaald. De commisie wees er op, dat hoe de op lossing van het vraagstuk ten slotte ook zou blijken te zijn, de handel een offor zou moeten brengen. Ekele leden achtten in het algemeen daartegen bezwaren aan wezig, eensdeels omdat een gedeelte van de kosten van werkloozenzorg alsdan zou worden verhaald op een gedeelte van het Nederlandsche volk, terwijl deze lasten door de geheele gemeenschap dienen te worden gedragen, andersdeels omdat de handel in moeilijke omstandigheden ver keert. De meerderheid der commissie acht het echter, gezien den omvang van de uit gaven, welke de werkloozenzorg van de Overheid vergt, onder de tegenwoordige omstandigheden alleszins te verdedigen, dat de handel zich, voor zoover de levering aan werkloozen betreft, met een kleinere winstmarge tevreden stelt. Uitgaande van het standpunt, dat het bestaande distributie-apparaat zooveel mogelijk intact moet worden gelaten, heeft de commissie een plan ontworpen, waarbij de winkelstand in zijn geheel blijft ingeschakeld, terwijl zoowel den winkelier als den werklooze volkomen vrijheid wordt gelaten. Nieuw stelsel. De commissie geeft in overweging een stelsel van natura-bonnen in te voeren, welke bonnen bij de Overeidskassen in wisselbaar dienen te worden gesteld. Deze bons zijn verkrijgbaar ter plaatse, waar de steungelden worden uitbetaald. Zij hebben een koopkracht van 25 cent, doch zij worden aan den werklooze voor slechts 24 cent in rekening gebracht. Hierdoor ontstaat voor den werklooze de mogelijkheid om de waarde van het steunbedrag te verhoogen en de prikkel om het steunbedrag zooveel mogelijk in bons in ontvangst te nemen. Ontvangt hij b.v. van een steunbedrag groot 15. een bedrag van 9.60 in bons, zijnde 40 bons, dan krijgt hij een totale waarde van 15.40 in handen. De winkelier of leve rancier kan deze bons inwisselen op door het gemeentebestuur aangewezen plaat sen en ontvangt 22 cent per bon terug. Het voordeel voor de Overheid bedraagt dan 2 cent per bon. De winkelier of leveran cier geeft dus practisch 12 pet. korting op de goederen, die met bons worden betaald Het is gewenscht deze korting niet uit sluitend op den winkelier of leverancier te doen drukken, doch een deel daarvan te doen verhalen op den fabrikant. Daar voor is noodig, dat degene, die de bons in wisselt, 5n bewijs van inwisseling ontvangt dat kan dienen om bij den tusschennhandel of fabrikant korting te erlangen. Deze korting ware in maximum te stellen op 4 pet. van de te betalen rekening. De winke lier of leverancier, die dus een rekening te betalen krijgt, groot ƒ100 kan volstaan met het betalen van 96, indien hij daar bij 4 bewijzen van inwisseling overlegt, elk van 100 naturabons. KATHOLIEKE RAAD VOOR DEN HANDEL. Daar er onder ons, Katholieken, ten opzichte der Handelsmoraal nog veel ver warring heerscht, hetgeen bij de gecompli ceerdheid van het modern zakenleven niet te verwonderen is, werd door velen steeds sterker de behoefte gevoeld aan een in stelling, waar men in handelsaangelegen heden advies zou kunnen inwinnen of een uitspraak zou kunnen verkrijgen in verband met onze Katholieke moraalbeginselen. Op initiatief van een Katholiek, die in han del en bedrijven velerlei ervaringen op deed, kwamen verschillende, daartoe uit- genoodigde belangstellenden tezamen -en besloten tot het oprichten van een Katho lieken Raad voor den Handel. Doel de zer instelling is het bevorderen van ken nis omtrent en toepassing van de Katho lieke moraalbeginselen, betrekking hebben de op het gebied van den handel. Dat doel zal worden nagestreefd door het ge ven van adviezen, het beslissen van ge schillen, eventueele publicatie daarvan met goedvinden der betrokkenen en alle an dere middelen welke voor dit doel bevor derlijk kunnen zijn. Wat zijn samenstelling betreft, bestaat deze Raad uit twee groepen van leden: beslissende en raadgevende leden. Be slissende leden zullen zijn Katholieke mo raaltheologen, raadgevende leden zijn Ka tholieken die bijzondere kennis bezitten aangaande eenige wetenschap van den handel. De vaststelling van een advies of een uitspraak geschiedt door het besluit van de daartoe aangewezen beslissende leden, die bij de behandeling worden bijgestaan door de raadgevende leden en eventueel ook door speciale deskundigen worden voorgelicht. Het bestuur bestaat uit een voorzitter, een secretaris en een penningmeester. Nieuwe leden hunnen steeds worden Na ingewonnen inlichtingen is de zeker heid verkregen dat tegen de oprichting van dezen Handelsraad bij het Doorluch tig Episcopaat geen bezwaar bestaat. De Katholieke Raad voor den Handel werd dan als volgt geconstitueerd: Voorzitter: J. B. Kors O.J., Hooglee raar in de Moraaltheologie aan de R.-K. Universiteit te Nijmegen. Secretaris: H. A. Kaag, Hoogleeraar aan do R.-K. Handelshoogeschool te Til burg. Penningmeester: Dr. A. B. A. van Ke tel, BloemendaaL Verdere leden zijn: Mr. D. Beaufort. O.F.M. Prof. dr. M. J. Cobbenhagen. Prof. dr. R. F. Hogge. Prof. mr. dr. E. v. d. Heyden. Dr. F. G. Huygen. Mr. G. C. J. Kropman. Prof. mr. dr. W. P. J. Pompe. Prof. mr. dr. Oh. Raaymakers S.J. Prof. dr. F Tummers S.J. Prof. dr. F. A. Weve O.P. Voor meer uitvoerige inlichtingen wordt men verzocht naamkaartje met adres te zenden aan het voorloopig Propaganda Se cretariaat van „De Katholieke Raad voor den Handel'5 H. Nelissen, Bilthoven. GEEN DUITSCHE LEVERANTIES! Stemmen staakten in Dordrechts gemeenteraad. In den gemeenteraad van Dordrecht kwam aan de orde het voorstel van B. en W. tot gunning van den bouw eener vuilverbrandingsinstallatie aan de Duit- sche firma Bamag. De voorzitter deed mededeeling van de motie van vijf sociaal-democratische raadsleden, die aanhouding vragen van het voorstel van B. en W., tot in Duitsch- land normale toestanden zijn ingetreden. De raad ging hierop in geheime zitting. In de avondzitting deelde de voorzit ter mede, dat de stemmen over de so ciaal-democratische motie hebben ge staakt (14—14). De heer De Wolf (v.b.) diende een voorstel in om het vuilverbrandingsvoor- stel van B. en W. toch te behandelen, maar de raad verwierp dit na een ver warde discussie met 2010 stemmen. Dit beteekent, dat in een volgende vergadering, over drie weken, allereerst gestemd moet worden over de motie der vijf sociaal-democraten en dat eerst daarna het voorstel van B. en W. tot aankoop van een installatie in Duitsch- land in behandeling komt. „Volk55. SOCIALE ZAKEN. Indeeling der Departemnten. Bij Kon. besluit is, zooals gemeld, met ingang van 12 Juni benoemd tot minister van sociale zaken prof. dr. J. R. Slotema- ker de Bruine, lid van de Tweede Kamer der Staten G,eneraal. De nieuwe minister zal Maandag wor den beëedigd. Het Koninklijk besluit geeft aan de za ken, waarvoor de zorg aan dit nieuwe ministerie is opgedragen. O.m. zaken be treffende arbeidsverzekering, aj-beidersbe- 8cherming, arbeidersgeschillen, stoomwe zen, werkloosheidsverzekering, arbeidsbe middeling, werkverschaffing en steunver- leening, uitoefening der geneeskunde en der artsenijbereidkunde, en wat daarmee samenhangt. De kleinhandel in alcoholhou dende dranken, de warenkeuring, de drink watervoorziening, de volkshuisvesting en de verdere zaken betreffende de volksge zondheid. Bij het besluit wordt voorts aan het hoofd van het departement van Binnen landsche Zaken opgedragen de zorg voor de zaken betreffende het staatsbedrijf der P. T. T., Rijkspostspaarbank, materieele rechtspositie van de burgerlijke ambtena ren en het personeel in overheidsdienst op arbeidsovereenkomst naar burgerlijk recht de regeling van de salarissen der bnrger- lijke ijksambtenareu, de wachtgeldregeling voor de burgerlijke ambtenaren, herplaat sing ban op wachtgeld en op wachtgeld pensioen gestelde burgerlijke rijksambte naren en militairen en controle op de in komsten van wachtgelders Voorts is, zooals reeds gemeld, bij K. B. bepaald, dat de naam van het ministerie van Economische Zaken en Arb. wordt gewijzigd in dien van ministerie van eco- mische zaken. Het besluit tree-dt in wer king met ingang van 12 Juni 1933. DE BROCHURE VAN MR. DUYS- Gezuiverde editie. Is de „Tijd" wel ingelicht, dan zal de aanvankelijk teruggehouden broohure- Duys toch verschijnen, naar niet in den oorspronkelijken vorm. Tot de redenen, die de partij-oensuur hebben geleid tot opheffing van het verschijnings-verbod, behoorde ook de overweging, dat het uitblijven der brochure een voortduren de bron van wantrouwen en critiek zou blijven zoowel binnen als buiten de par tij. Ook drong de heer J. Duy3, van wien het Volk reeds beriohtte, dat hij de door hem opgeworpen meeningen met het partijbestuur besprak, onafgebroken op publicatie aan. Inmiddels neemt in de S.D.A.P. de strooming toe, om voortaan le overdre ven agitatie te staken, op te teoden te gen het hitsen tot verzet, zich meer te interesseeren voor 5t nationale leven en een duidelijke loyauteitsverklaring af te leggen ten aanzien van trouw aan het wettig gezag, ook ten aanzien van een eventueel mobilisatiebevel, dat in geen geval gesaboteerd zou worden, indien het van dit gezag is uitgegaan. Het „Volk55 zegt intusschen niet te kunnen aannemen, dat het bericht om trent het verschijnen der brochure van mr. Duys juist is. „De uitgave zou in strijd zijn met een nadrukkelijke en on voorwaardelijke verklaring door Duys, na een onderhoud met het partijbestuur, in den jongsten partijraad afgelegd.5'. VOORNAAMSTE NIEUWS. BUITENLAND. Het Duitsche transfer-moratorium. (3d© blad). De Gezellendag te München. (3de blad). Zal Engeland zijn oorlogsschuld aan Amerika gedeeltelijk betalen. 3do blad). BINNENLAND. Rapport der commissie van advies inzake steun in natura aan werkloozen. (1st© blad). De heer Ch. Weiter voorzitter der rijks commissie van advies voor werkverruiming. (lste blad). Het internationaal muziekfeest te Am sterdam is gisteren geopend. (1ste blad). Priesterwijdingen in het Bisdom Haar lem. (Kerkn., 1ste blad). SPOORWEGTEKORT. De Staat moet over het afgeloopen jaar ruim 17 millioen bijbetalen. De rekening van gemeenschappelijke baten en lasten der Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen en der Hollandsche IJzeren Spoorweg-Mij. wijst een nadeelig saldo aan van 15.694.916 (v. j. 972.777). Het aandeel van de S. S. en de H. IJ. S. M. in dit nadeelig saldo bedraagt resp. 6.975.518 (v. j. 432.345) en 8.719.397 (v. j. 540.131). Om tot een winstsaldo te komen van 4 p>ct. van het op aandeelon aan toon der gestorte en niet terugbetaalde kapi taal moet de Staat bijbetalen voor do S. S. 7.695.518 vj. 1.152.345) en voor de H.IJ.S.M. 9.619.397 (v. j. 1.440.431), dus ruim 17 millioen gulden. VEREENIGING VAN KATHOLIEKE ZIEKENHUIZEN. Te Utrecht wordt op Maandag 19 Juni om 2 uur in liet Jaarbeursgebouw een ver gadering gehouden, teneinde te komen tot oprichting eener vereeniging van Katholie ke Ziekenhuizen. Door Mgr. D. Huurdeman, Vicaris-Gene raal van het Aartsbisdom Utrecht, wordt een inleiding gehouden over: „Nut en doel dezer Vereeniging", terwijl dr. J. F. J. ten Berge, directeur van het R. K. Ziekenhuis van den H. Joannes de Deo, Westeinde, 's Gravenhage, spreekt over „Nut en dool dezer Vereeniging in technisch opzicht". De voorbereiding dezer vergadering ge schiedde door een Commissie van voorbe reiding, als volgt samengesteld: Mgr. D. Huurdeman, Vioaris-Generaal, lid van het College van Regenten van het St. Anto- nius-gasthuis, Utrecht. Dr. J. F. J. ten Ber ge, Directeur van het R. K. Ziekenhuis v. d. H. Joannes de Deo, Westeindo 's Gra venhage. J. Hoppenbrouwers, Lid van het College van Regenten van het R. K. Bin- nen-ziekenhuis te Eindhoven. K. L. Henri v. d. Putt, Lid van het College van Regen ten van het St. Josephziekenhuis te Eindho ven. J. D. Tresling, Lid van het College van Regenden van het R. K. Ziekenhuis St. Joannes1'de Deo te 's Gravenhage. Dr. W. T. M. Weebers, Voorzitter van heb Col lege van Regenten van het St. Canisius- Ziekenhuis te Nijmegen. Mr. Th. Westcr- woudt. Voorzitter van het College van Re- i genten van het O. L. Vr. Gasthuis te Am- j sterdam. C. J. W. Terwisscha van SeheJ- tinga, Secretaris ad hoe. ONDERZOEK SALARIEERING GEMEENTE-PERSONEEL. In verband met het verlangen der ro- geering om te beschikken over verschil lende gegevens, de salarieering van het I gemeentepersoneel betreffende, heeft de minister van binnenlandsche zaken de gemeentebesturen verzocht, hem, door tusschenkoimst van Gedep. Staten hun- ner provincie te willen toezenden een j exemplaar van de regeling van de sa- larieering van het personeel, in dienst van de gemeente (waaronder begrepen vaststelling van pensioensverhaal, tijde lijke kortingen, vacantietoeslag, kinder toelage, woningtoelage, huwelijkstoelage, toelagen wegens het bezit van diploma's, vrijo geneeskundige behandeling, vrije kleeding, vrij wonen, enz.), zooals deze voor 1933 zal gelden. Eventueele besluiten tot wijziging van de salarisregeling, welke in den loop van 1933 worden vastgesteld, zal de minister gaarne rechtstreeks van de gemeente- besturen ontvangen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1933 | | pagina 1